📚 قسم📚 ✍ یعنی انسان به اسم خدا یا صفات مختص به آن، مانند "مقلب القلوب و الابصار" یا صفاتی‌‌که غالباً برای او به کار می‌رود و استعمالش ظهور در خدای متعال دارد (نه دیگران)، مانند خالق، رازق و رحیم، به هر زبانی که باشد، قسم بخورد کاری را انجام دهد یا ترک کند. 📎 دو مسئله مهم 👇 1⃣ قسم به غیر لفظ ظاهر در حق تعالی ✍ اگر لفظ استعمال شده ظهور در حق تعالی ندارد، اما شخص، منظورش ذات باری تعالی بوده، بنابر احتیاط واجب احکام قسم را دارد. 2⃣ قسم به غیر نام خدا ✍ اگر قسم به غیر خداوند باشد، مانند اینکه قسم به پیامبر اکرم(ص) یا ائمه معصومین(ع) یا به قرآن کریم و امثال آن باشد، قسم محقق نمی‌‌شود.

📚 شرایط انعقاد قسم 📚 1⃣ صیغه قسم که در بالا شرائط آن بیان شد. 2⃣ مقسم‌‌علیه(چیزی‌‌که بر آن قسم خورده شده است) در صورتی‌‌که قسم به انجام آن باشد، باید عمل واجب یا مستحب یا مباح باشد؛ چه رجحان در این عمل مباح باشد و چه نباشد و در صورتی‌‌که قسم به ترک آن است، عمل حرام یا مکروه یا مباح باشد. بنابراین در قسم، مقسم‌‌علیه نباید امر مرجوحی باشد. ⚠️ در صورتی‌‌که مقسم‌‌علیه هنگام قسم امر راجحی باشد و بعد از آن مرجوح شود، قسم باطل می‌‌شود؛ هرچند دوباره بعد از انحلال قسم دارای رجحان شود. 3⃣ مقسم‌‌علیه مقدور باشد و مشقت فراوان یا ضرر قابل ملاحظه نداشته باشد. 4⃣ کسی‌‌که قسم می‌‌خورد، باید بالغ، عاقل، بااختیار و قصد باشد و نسبت به مقسم‌‌علیه محجور نباشد. 5⃣ اذن پدر در مورد قسم فرزند، و اذن شوهر در مورد قسم زن، لازم است.

📚 شکستن قسم 📚 ✍ هر آنچه در بخش شکستن نذر بیان شد، در قسم نیز جاری است. 📎 کفاره شکستن قسم ✍ حکم تخلف از قسم مانند نذر است.

📚 عهد 📚 ✍ یعنی انسان با خدا عهد ببندد که کاری را انجام دهد یا ترک کند ؛ ❗️مانند اینکه بگوید "باخدا عهد می بندم که نماز را اول وقت بخوانم" یا "بر من است عهد خداوند که نماز را اول وقت بخوانم". 📎 شرایط انعقاد عهد ✍ شرایط قسم به جز شرط پنجم، در عهد نیز لازم است مراعات شود. ⁉️ عهد نیز مانند نذر 👇 1⃣ می‌‌تواند مطلق باشد؛ ❗️مانند اینکه گفته شود "با خدا عهد می‌‌بندم که نمازم را اول وقت بخوانم" 2⃣ می‌‌تواند معلق بر شرطی باشد؛ ❗️مانند: "اگر در امتحان موفق شدم، با خدا عهد می‌‌بندم که نمازم را اول وقت بخوانم".

📚 شکستن عهد 📚 ✍ هر آنچه در بخش نذر بیان شد، در اینجا نیز جاری است. 📚 کفاره شکستن عهد 📚 ✍ مانند کسی است که یک روز از ماه رمضان را عمداً افطار کند؛ یعنی باید شصت روز روزه بگیرد یا شصت فقیر را غذا دهد.

سؤال: چه کنیم تمرکز فکر پیدا کنیم؟ جواب: اذکاری که برای جمع کردن فکر مؤثر است، مثل: (لا إله إلاّ الله) را زیاد بگویید. آیت الله العظمی بهجت (ره)

سؤال: برای حضور قلب در نماز و تمرکز فکر، دستورالعملی بفرمایید؟ جواب: بسمه تعالی، در آنی که متوجه شدید، اختیاراً منصرف نشوید! آیت الله العظمی بهجت (ره)