💠 بیایید کار فرهنگی نکنیم!
پیشاپیش و قبل از آغاز هر پویش و موجی برای #کار_فرهنگی با هدف اصلاح #نوجوانان، توجه داشته باشیم که اگر منظورمان از کار فرهنگی همین چیزی باشد که رایج است، بهتر است چنین خدمتی را در حق جمهوری اسلامی دریغ بفرماییم و بدانیم بزرگترین کار فرهنگی، توقف اینگونه کاریست که به آن کار فرهنگی میگوییم!
این تذکر نه یک تعریض که یک #راهکار_عملی است. برخلاف تصور بخشنامهای، بخش مهمی از خرابیهای فرهنگی و اجتماعی امروز، نه محصول «کار نکردنها» که میوهی کار فرهنگیِ مصطلح و عادتشدهی دهههای اخیر است.
ویژگیهایی مانند «مستمعپروری»، «تجمعمحوری» و «بولتنگرایی» در این به اصطلاح کار فرهنگی، جا افتاده؛ از الزامات چنین کار فرهنگیای، «زباندرازی نکردن»، «پرهیز از چونوچرا» و «ترکِ قیلوقال» است و محصولش «تعطیلی تفکر»، «وابستگی در اندیشیدن» و «ناتوانی در تحلیل»!
نشانهی خاصی که حکایت از بازاندیشی در معنا و اصول و شیوهی کار فرهنگی داشته باشد، نمیبینیم. حتی این اراده نیز مشهود نیست که نمونههای ارزشمند و تجربههای قابل اعتنای دورهی اخیر تقویت و تکثیر شود.
تا پیش از دگرگونی اساسی در معنا و شیوهی کار فرهنگی، دامن زدن به رویههای معیوب، جز خسارت مضاعف نیست.
✍️روح الله رشیدی
#نسل_زد
🆔@cultural_governance
🔻تزهایی درباره نوجوانی
به بهانه گفتگوها درباره "دهه هشتادیها"
✍️سیدحسین شهرستانی
🔸نوجوانی نقطه عطف در چرخه حیات آدمی است که ویژگی اساسی آن "کشف و بازیابی خود" است. این امر هم نیرو و هم بحران نوجوانی است.
در قرآن کریم، نوجوانی با #بلوغ و #استواء طرح میشود، که این دو شرط امکان شکوفایی علمی و عملی انسان است:
و لمّا بلغ اشدّه و استوی آتیناه حکما و علما
این "استواء ثانی" است پس از استواء اولی که تسویهی خلقت است. (خلق فسوّی)
بلوغ و استواء همزمان در ساحت غریزه و فطرت به بار مینشیند و بدین ترتیب آدمی همچون سروِ آزاد، برپا شده و راست و استوار به نیروی خود قیام میکند.
🔸بلوغ بهمثابه آزادی، جوهری است که بهسبب آن آدمی - که راستقامت ایستاده است- شایسته حمل بار امانت الهی در متن هستی میشود. پس نوجوانی، لحظهی خطیری است که آدمی در آن زیر بار امانتی میرود که آسمانها و کوهها از تحمل آن عاجزاند. بار مسئولیت "ساختن خود" و بهعهده گرفتن سرنوشت خویش. پس جشن بلوغ یا جشن "تکلیف" بزرگترین جشن آدمی در چرخه زندگانی است. چون آیین ازدواج جشن بهعهده گرفتن مسئولیت در قبال دیگری است و جشن تکلیف جشن عهدهدار شدن مسئولیت خود.
🔸نوجوانی بهوجهی کشف و بلکه اختراع عصر جدید است.
بحران نوجوانی بحران "گذار" است از کودکی به بزرگسالی. در عصر سرمایهداری صنعتی، این دوره دورهی تبدیل کودک مصرفکننده به نیروی کار ارزان است. در عصر سرمایهداری مصرفی اما، نوجوان مادهی خامی است که اشکال متنوع #مصرف، او را صورت میبخشد.
🔸در دوره اخیر، نوجوانی ایماژی نمایشی و متعلق به جهان بازی و فانتزی و فراغت است. فراغت از هر نوع مسئولیت. ایدهای که در تقابل با معیارهای بزرگسالی و عصیان علیه آن شکوفا میشود. سکسوآلیته، شعله این عصیان را در تمامیتاش فروزان میکند. پس ما در وضع تجدد متاخر با ایده نوجوانی سکچوآل روبروییم.
🔸در ایران ما اما، نوجوانی نه با بلوغ و استواء و مسئولیت و نه با تولید و سکسوآلیته و غیره که عمدتا با مقولهی تهی و پوک #کنکور معنی [بیمعنی] میشود. کنکور، این بلیط بخت و گارانتی موفقیتی نرمال که در آن، پیروزی نه دستآوردی بیهمتا که تقلیدی ناگزیر از حرکتی تودهوار است.
🔸ما بیش از هر زمان به طرح مجدد نوجوانی محتاجیم. اما در این مقام، نوجوان موجود غریبی است: نه چون کودک ابژهی مفهومسازی است و نه چون بزرگسال خود مستقلا سوژهی خودآگاهی است که طرحی از خود درمیافکند.
قطعا ما بزرگسالان هستیم که به نوجوانی به مثابه ایده میاندیشیم اما باید دانست که نوجوان برخلاف کودک، مستعد شورش بر طرحی است که در غیاب او درافکنده باشند. بهویژه در عصر نوجوانان مسلح به سلاح رسانههای نوظهور.
پس بخشی از این طرح، تدبیر برای تمهید امکان مشارکت نوجوان است در طرح مجدد مفهوم نوجوانی و بازتعریف آن متناسب با شرایط عصر...
#فرهنگ | #نوجوانان | #نسل_زد
🆔@cultural_governance
عباسی ولدی پدیده این روزهای هیئات
🔻 گاهی عادت داریم انسانهایی که نزدیک مان هستند را قدر ندانیم، کار آنها را ترجمه و تحلیل نکنیم و خیلی ساده از کنار آن عبور کنیم.
🔻 #عباسی_ولدی قریب به یک دهه است با نگارش دهها جلد کتاب در زمینههای تربیتی بهتنهایی اندازه یک مؤسسه عریض و طویل کار کرد. متن تولید کرد، منبع و مرجع فکری تولید کرد، بهسمت ایجاد #جریان_تربیتی حرکت کرد هرچند شاید هنوز با آن فاصله دارد.
🔻 فکر کنم آثارش امروز به بیش از 50 جلد رسیده است. آثاری که هم تنوع در محتوا دارد، هم جذابیت در طراحی و گرافیک و هم ایجادکننده نوعی تغییر نگرش در مخاطب است که همه جای مطالعه و #تحلیل دارد.
🔻 اما آنچه امروز اهمیت دارد کاری است که #عباسی_ولدی این روزها در قالب #هیئت_نوجوانان شروع کرده است. حرکت او امروز واقعاً ویژه است، جای مطالعه و #الگوسازی و تقدیر دارد. به چند ویژگی کار او اشاره میکنم:
1⃣ #عباسی_ولدی قبل از منبر استاد #میرباقری برای نوجوانان منبر میرود. کاملاً جدی بهنحوی که بچهها احساس میکنند در یک برنامه مهم و اختصاصی خودشان شرکت کردهاند.
2⃣ فعلاً نسبت به محتوای #منبر نظر نمیدهم شاید نقدی داشته باشم. اما بهلحاظ قالب، منبر #داستانمحور است. این مدل از ارائه منبر بهشدت برای بچهها جذاب است.
3⃣ زبان، #لحن و بیان بهشدت صمیمی، دوستانه و دوستداشتنی است. این احساس #صمیمیت جذابیت دوچندانی برای منبر ایجاد میکند.
4⃣ فضای جلسه با قالبهای مرسوم متفاوت است. بچهها از اینکه بین منبر صحبت کنند، سؤال بپرسند، شوخی کنند، منعی ندارند و آزادانه در هیئت مینشینند. سخنران آغوشش بهروی اقتضائات این سن باز است.
5⃣ منبر او، #منبر_تعاملی است. سخنران سوال میکند، برای روز بعد به بچهها تکلیف میدهد تا بنویسند، فکر کنند و بعد جواب خود را به #عمو_عباسی بدهند و درباره آن صحبت کنند.
6⃣ اما یکی از جذابترین بخشهای کار #عباسی_ولدی بعد از منبر است که میآید و ساعتی بین بچهها مینشیند و با آنها #گعده میکند. از سر و کولش بالا میروند و با او ساده و راحت گفتگو میکنند. این بخش شاید اثرگذارترین قسمت این پکیج است.
6⃣ اما آنچه کار #عباسی_ولدی را ویژه کرده است #صداقت او در تعامل با بچهها است. افراد زیادی دیدم که کار کودک و نوجوان میکنند ولی بسیاری از رفتارها و خندهها و بازیها #تصنعی است. اما عباسی ولدی با همه وجود بچهها را دوست دارد، صادقانه و پدرانه و این #صداقت را بچهها با وجودشان درک میکنند.
♻️ #نوجوانان مهم هستند، باید احساس کنند که آنها را مهم میدانیم و جدی میگیریم. این احساس را به آنها منتقل کنیم و با همین جدیت برای شان وقت بگذاریم. اما با امثال این #الگو
#عباسی_ولدی
#نسل_زد
🆔@cultural_governance