🖌یادداشت آقای محسن حسام مظاهری
🔸مرگ زودرس مطالعات اربعین🔸
دیروز فهرست مقالات پرشمار یک همایش "علمی" با موضوع تحلیل اجتماعی پیادهروی اربعین را مرور میکردم. مقالاتی با عناوینی آشنا و کلیشهای که در فراوان نمونههای مشابه دیگر تکرار شده و کوچکترین رغبتی برای مطالعه در مخاطب ایجاد نمیکند. دریغ آنکه برگزارکنندهی همایش یک دانشگاه معتبر در علوم انسانی بوده و ناشر کتاب هم یک مؤسسه علمی مشهور.
یکی از آفات برجستهشدن پیادهروی اربعین در سالهای اخیر، رشد قارچگونهی شبهپژوهشهای سفارشی دربارهی این آیین است که محصول رقابت و چشم و همچشمی پژوهشکدهها و پژوهشگاهها و سازمانها و مؤسسات پژوهشی دولتی و حاکمیتی درین زمینه است.
هرسال چندین همایش و سمینار و نشست "ملی" و "بینالمللی" به هزینهی بیتالمال برگزار شده و صدها کتاب و مقاله نوشته و منتشر میشود، اما اکثریت قریب به اتفاق آنها چیزی بیش از تکرار مکررات و فربهسازی یک ادبیات و روایتی کلیشهای ازین آیین آنهم با واژگانی کمشمار و محدود نیست. دریغ از حرفی تازه و ایدهای بدیع و نظریهای قابل تأمل که ولو اندکی دانش و فهم ما از این پدیدهی مهم و سنت فرهنگی غنی (عراقی) و شایستهی تحقیق را بالا برده باشد.
مواجههی شعارزده و هیجانی با این پدیده و عدم پایبندی پدیدآورندگان و سفارشدهندگان این آثار به قواعد و الزامات پژوهش علمی، شرایطی پدید آورده که در کمال تأسف باید گفت مطالعات اجتماعی اربعین، در همان اوان تولد به مرگ زودرس دچار شده است.
https://s6.uupload.ir/files/img_۲۰۲۲۰۹۰۲_۱۷۵۷۵۸_a3mx.jpg
@mohsenhesammazaheri
🔰نظرات انتقادی خود را در مورد این یادداشت با ما در جریان بگذارید
#اربعین
🆔@cultural_governance
🔰شاگردان سارا
🔸نواندیشان فرهنگی معاصر
🔹سارا شریعتی دختر مرحوم شریعتی، استادیار دانشگاه تهران در علوم اجتماعی است و حلقه ای از دانشجویان من جمله حسام مظاهری را مدیریت میکند که معروف به پسران سارا هستند
🔺تمرکز این جریان بیشتر بر مسائل اجتماعی دینی می باشد و تفکرات نو اندیشی دینی در پژوهش هایشان وجود دارد و برای معرفی کتب شون واقعا نیاز به مطالعه دقیق نقادانه دارد.مجموعه کتب سرو، نشر آرما یکی از مهمترین خروجی های این حلقه هست که دبیر مجموعه حسام مظاهری هست و مدیریتش رو سارا شریعتی به عهده دارد.
🔸دو متن زیر موضع محسن حسام مظاهری درباره های اربعین است
📜متن اول
🔸اربعین ۱۴۰۱: سردرگمی زائران و بیمسئولیتی مسئولان
1. گزارشها و مشاهدات از وضعیت برخی مرزهای غربی فاجعهبار است. بلاتکلیفی و سردرگمی انبوه زائران ایرانی در مرزها، فقدان وسایل نقلیه برای انتقال زائران به نجف و کربلا و سوداگری رانندگان عراقی، رفتارهای تحقیرآمیز و توهینآمیز مأموران و نیز برخی عراقیها با زائران "عجم"، در کنار گرسنگی و تشنگی و گرمازدگی شرایطی پدید آورده که شماری از زائران قید شرکت در پیادهروی را زده و سرخورده و ناراضی در حال بازگشت به شهرهای خود هستند.
2. وقتی که هم ظرفیت محدود جادهها و هم ناکارآمدی و فشلبودن وضعیت حمل و نقل و عبور از مرز در طرفین خصوصا در عراق و نیز شرایط آشفتهی سیاسی آن کشور از قبل مشخص است، بمباران تبلیغاتی رسانهای برای تشویق و تحریض مردم به شرکت در پیادهروی و گسیل انبوه جمعیت به سمت مرزها چه منطقی دارد؟
آیا مسئولان کشور و تریبونداران و مروجان از شرایط فاجعهبار این روزها در مرزها مطلعند و باز همچنان بر طبل اربعین میکوبند؟
چرا باید هزینههای این نمایش قدرت (که البته در عمل نمایش ناکارآمدی و بیعرضگی است) و مانور سیاسی - مذهبی را مردمی بدهند که اغلب با علقهی دینی و به شوق زیارت پا در این راه گذاشتهاند.
3. هروقت توانستید شرایطی فراهم کنید که این چند میلیون ایرانی به هزینهی خودشان اما با حفظ کرامت و احترام و حقوق اولیه بتوانند در پیادهروی شرکت کنند، بدون آنکه مجبور شوند علاوه بر دشواری آیین، انواع آزار و اذیتها و تحقیرها و بلاتکلیفیها را تحمل کنند، آنوقت صبح تا شب در رادیو و تلویزیون و منبر و تریبون مردم را تشویق و تحریض کنید که بروند و از "تمدن اربعینی" و "تحقق جامعه عصر ظهور" و "مانور قدرت شیعه" و این تحلیلهای غیرواقعبینانه و فضایی حرف بزنید.
📜متن دوم
مناسک باید درخدمت انسان و جامعه باشد، نه برعکس. هر آیین و منسکی هراندازه باعظمت و هراندازه زیبا و جذاب، اگر بیقاعده و بیش از ظرفیت رشد کند، به ضد خودش تبدیل میشود. مناسک هماناندازه که میتوانند برای جامعه سازنده و مفید باشند، میتوانند مخرب و مضر هم باشند. هرقدر هم درباور دینداران «مقدس» شمرده شوند. پیادهروی اربعین هم ازین قاعده مستثنا نیست.
کسانی که با هیاهو و هوچیگری راه را بر هرگونه نقد و نقادی این آیین و کارگزارانش میبندند و با تهییج و تحریک مدام عواطف مذهبی از این سنت فرهنگی که خاستگاهش تشیع عراقی و فرهنگ عشیرهای عرب است، چنان بتواره و تابویی ساختهاند که کسی جرأت نقدکردن نکند، نه فقط به جامعه بلکه به خود همین آیین و عاشورا و تشیع هم ضربه میزنند.
#اربعین
🆔@cultural_governance
🔰جوابیه جواد موگویی به مواضع محسن حسام مظاهری
🔹موج زیارت اربعین حسینی که میلیونی شد، ابتدا ترفند نخنمای خروج ارز از کشور در شرایط تحریم را فریاد زدند.بعد فتنهانگیزی میان دو ملت کلید خورد؛ سال۹۵ روزنامه سعودی «شرقالاوسط» گزارش از روابط نامشروع مردان ایرانی با زنان و دختران عراقی در اربعین داد.روزنامه انگلیسی گاردین نیز گزارش «زیارت، غذا، سکس و پارک آبی» منتشر کرد.
🔹وقتی ناکام شدند، سیاست خبری بایکوت اجتماع میلیونی را پیش گرفتند.
در ایران در آستانه اربعین۹۷، روزنامه اصلاحطلبِ شرق مدعی استفاده جنسی مردان عراقی از زنان ایرانی در هتلهای مشهد و منطقه آزاد اروند شد.
🔸سال۹۸ روزنامه آرمان نوشت:
«حضور ایران در اربعین حاکمیت عراق را متزلزل میکند.»
اما استقبال بیشتر و بیشتر شد تا امسال تخمینها خبر از ۵میلیون زائر ایرانی بدهد. به تعبیری حداقل ۱۰میلیون! چراکه بهازای هر زائر حداقل یکنفر از خانواده و همکار و.. به نوعی غیرمستقیم درگیر این سفر میشود.
حاکمیت طبیعتا برای سازماندهی این سفر میلیونی، باید خدمات و تسهیلات اضطراری و ویژه صدور پاسپورت، ارز، حملونقل و درمان بدهد تا شهروندانش آسوده سفر کنند.
اینبار برای تضعیف اربعین، «جریان بهانهگیر» با ادبیات دینی به میدان آمده؛
ابتدا خروش اربعینی را حاصل تبلیغات نظام به نیت مانور سیاسی عنوان کردند که بیتالمال را با هدف سواستفاده از آیین شیعی خرج نظامِ سیاسی خود میکند.
امروز جانب دلسوزی برای زائرین گرفتند.
🔸محسن حسام مظاهری پژوهشگر دینی به بهانه مشکلات مرزها نوشت:
«رفتارهای توهینآمیز مأموران و نیز برخی عراقیها با زائران عجم، در کنار گرسنگی و تشنگی و... چرا باید هزینههای این نمایش قدرت (که البته درعمل نمایش ناکارآمدی و بیعرضگی است)و مانور سیاسی-مذهبی را مردمی بدهند که اغلب با علقه دینی و به شوق زیارت پا در این راه گذاشتهاند.»
این جماعت اگر خدمات حاکمیت مطلوب باشد، بهانه دخالت حاکمیت در اربعین مردمیِ عراق را میگیرند! اگر خللی در خدمات باشد، بهانه ناکارآمدی نظام در سازماندهی زائرین میگیرند!
.
🔸بههر روی، اربعین هر سال میلیونیتر از سال قبل به پا میشود. تکلیف بیبیسی که معلوم است اما اگر شما درد دینپژوهی دارید به این دریای خروشان بپیوندید، وگرنه به قول امامخمینی خطاب به «انجمن حجتیهها» دستوپایتان میشکند:
«دست از این اعوجاجات بردارید. اگر مسلمید برای خاطر خدا و اگر ملی هستید برای خاطر کشورتان، این دستهبندیها را بردارید و در این موجی که الان ملت را به پیش دارد میبرد، خودتان را وارد کنید.برخلاف این موج حرکت نکنید که دست و پایتان میشکند.»
#اربعین
🆔@cultural_governance
🎞سواد رسانه ای در ایران از چه رنج می برد؟
✍️مجتبی فرهنگ
🔖بررسی آسیب های کتاب های حوزه سواد رسانه
1️⃣ترجمه ای بودن
🔸اکثر کتاب های در حوزه سواد رسانه ای، ترجمه از کشور های دیگر می باشد.متاسفانه مساله متفکران و اندیشمندان کشورمان، تولید دانش و نظریه بومی در حوزه سواد رسانه متناسب با فرهنگ و جغرافیای ایرانی تا کنون نبوده است و به ندرت آثار تالیفی در حوزه سواد رسانه ای داریم.
2️⃣گرداوری بودن
🔸از معضلات اصلی در حوزه سواد رسانه ای این است که مباحث مطرح شده در کتب اکثریت گرد اوری از منابع مختلف فضای مجازی مانند سایت ها، شبکه های اجتماعی و ... می باشد. این مسئله سبب می شود که اثار تولید شده، شبیه یک کلاژ به هم ریخته شود و خروجی آن یک معجونی خواهد بود که فاقد عمق و روح است. بعضی از کتاب های سید بشیر حسینی که به تیراژهای چند صد هزارتایی رسیده است دارای این اسیب می باشد.
3️⃣عدم پرداخت به مبادی اسلامی و مصادیق مجازی
🔸پرداخت به فضای مجازی از منظر فلسفه و عرفان اسلامی جای آن خیلی خالی می باشد. مبادی اسلامی با پرداخت به قوه خیال و عالم مجاز می تواند، نظریات مختلفی را تولید و مطرح کند، اما متاسفانه باید اذعان کرد که هیچ کتابی با این رویکرد تدوین و تولید نشده است
4️⃣ژورنالیستی نبودن
🔸اکثریت دانش سواد رسانه ای در ایران فاقد سیر روایی و داستانی هستند. اینکه متناسب با جریان های فضای مجازی بتوانیم تئوری سوادرسان هرا ارایه دهیم نیازمند هوشمندی و حافظه قوی می باشد. در حوزه سواد رسانه ما نیازمند کتابی شبیه اثر مغالطات اقای خندان می باشیم که دارای سیر روایی و پر مثال باشد.
#سواد_رسانه
🆔@cultural_governance
🔸ساسی مانکن یک استراتژیست رسانه ای است
🔹ایدا(AIDA) یک مدل ارتباطی است که توسط شرکتها به منظور افزایش مصرف محصولات رسانهای و مورد استفاده قرار میگیرد.
🔖آیدا مخفف کلمات توجه، علاقه، تمایل و اقدام یا تعامل است. موزیک ویدئویهای #ساسی_مانکن و نحوه گسترش و فراگیری آن بهانهای شد تا به بررسی مدل تبلیغاتی و رسانه ای موزیک ویدئوهای ساسی بپردازم. بدون شک مضامین، محتوا، ریتم و ... در فراگیری این موزیک ویدئوها موثر است لکن همه این عوامل به تنهایی نمی تواند سبب فراگیری ای موزیک ویدئو میان کودکان و نوجوانان شود.
از این جهت مدل تبلیغاتی ساسی در نوع خود جالب و محل مطالعه است.
#سواد_رسانه
🆔@cultural_governance
🔻پورن غذایی _فودپورن
🔸فود پورن یک نمایش بصری پر زرق و برق از پخت و پز یا غذا خوردن در تبلیغات، آگهی های تجاری، وبلاگ ها، نمایش های آشپزی و سایر رسانه های تصویری است که این روزها در فضای سایبری بسیار گسترده شده. بسیاری از فود بلاگرها، رستوران دارها از این تکنیک برای جلب مخاطب و مشتری استفاده می کنند. محتوایی که به لحاظ کارکرد و عملکرد شباهت بسیاری به محتوای پورنوگرافی دارد.
🔸این نوع محتوا بیشتر مبتنی بر صدا و تصویر است تا طعم و مزه.
نکته مهم در مواجهه با چنین محتوایی این است که متوجه باشیم چنین محتواهایی مثل سایر پیامهای رسانهای ساختگی است یا به تعبیری بهتر برساخته رسانههاست.
#سواد_رسانه
🆔@cultural_governance
🔴«اقتضائات توسعه کمی و کیفی انیمیشن در ایران»
با حضور:
🔸فاطمه حسینی شکیب (مجری طرح و عضو هیأت علمی دانشگاه هنر تهران)
🔸عبدالله بیچرانلو(ناظر طرح و عضو هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران)
🔸محمدحمیدی مقدم (مدیر عامل مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی)
🔸امیرمحمد دهستانی (معاون انیمیشن مرکز گسترش سینمای مستند و مدیر گروه انیمیشن دانشگاه هنر)
🔸سیده راضیه یاسینی (رییس پژوهشکده هنر و عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات)
♦️شنبه 19 شهریور 1401 - ساعت 10 تا 12
🔹پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات
♦️پخش زنده:
🌐www.skyroom.online/ch/ricac/art
#انیمشین | #صنایع_فرهنگی
🆔@cultural_governance