#ضرورت_استاد
#ضرورت_شاگردی
هیچ کس از پیش خود چیزی نشد
هیچ آهن خنجر تیزی نشد
هیچ قنادی نشد استاد کار
تا که شاگرد شکر ریزی نشد
#بارگذاری مطالب، با ذکر #آدرس_کانال، مانعی ندارد.
#دروس_الشباب
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#صرف
#وزن_تَقِیّ
در وزن #تقی دو احتمال است:
1- فَعِیل:
اصلش«تقیی»،یاء اول ساکن و دوم متحرک است لذا قاعده إدغام جاری شده؛«تقیّ»شد.
2- فَعُول:
اصلش«تَقُوی»بود،واو و یاء در یک کلمه کنار هم قرار گرفتند و اولی ساکن بود،واو قلب به یاء شده«تَقُیی»و یاء در یاء ادغام گردید«تَقُیّ»،به جای ضمه قبل از یاء نیز به خاطر مناسبت کسره آمد،«تَقِیّ»شد.
#بارگذاری مطالب، با ذکر #آدرس_کانال، مانعی ندارد.
#دروس_الشباب
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#لطایف_اسماء
حدود11 سال است که یک پوشه تحت این عنوان باز کرده و نکاتی را یادداشت می کنم.
یکی از این لطیفه ها به نام مبارک #احمد است.
شاعر گفته:
نـام #احمد نـام جمـله انبیاسـت
چون که صد آمد نود هم پیش ماست
و در کتابی که نامش را یادم نیست این گونه نوشته بود:
تمام حالات عبادی در نام « #أحمد » جمع است،
زیرا:
« #الف » اشاره به #قیام و قامت راست است
و « #حا » اشاره به #رکوع ( یعنی شکل این حرف به سان شخصی است که خمیده و در حالت رکوع است)
و « #میم » به شکل #سجود است
و « #دال » به شکل #تشهد (به سان شخص جالس در محضر معبود)
#بارگذاری مطالب، با ذکر #آدرس_کانال، مانعی ندارد.
#دروس_الشباب
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#غرویّ
#راز_شهرت #شرح_الرضی
#غروی اسم منسوب به #غرا (نام دیگر #نجف) است.
بنابر این #غروی یعنی: اهل نجف
#شیخ_رضی الدین استر آبادی در مقدمه #شرح_الرضی می گوید:
الحمد للّه الذي .... ؛ و صلواته على #خاتم أنبيائه، و مبلّغ أنبائه، محمد بن عبد اللّه المبشّر به قبل ميلاده، و على #السادة الأطهار من #عترته و #أولاده؛ ....
فإن جاء مرضيا، فببركات #الجناب_المقدّس_الغرويّ، صلوات اللّه على مشرّفه، لاتفاقه فيه «2»، و إلا فمن #قصور_مؤلفه فيما ينتحيه؛
توضیح #راز شهرت این کتاب:
ایشان بعد از حمد الهی و درود بر #پیامبر و #خاندان آن سرور، و #نه اصحاب؛ می گوید:
اگر این کتاب مورد #پسند باشد، به برکت #جناب_مقدس_غروی (امام علی علیه السلام) است که این کتاب در این شهر (غرا) نوشته شده
و اگر مورد #پسند نبود، به خاطر #قصور_نویسنده است.
مناقشه در انتساب به #نجف:
با اینکه هیچ یک از عامه در شیعه بودن جنابش شک ندارند و در کتاب های لغوی و تراجم به منسوبین نجف #غروی گفته اند، برخی از متأخرین عامه مثل مصحح شرح الرضی خواسته افتخار مجاورت شاه نجف را از نجم الأئمه رضی سلب نماید لذا در پاورقی ضمن ذکر مطالب فوق، می گوید احتمال انتساب به مدینه و قبر پیامبر بیشتر است. در حالی که سیوطی می گوید از زندگی ایشان اطلاعی در دست نیست. ضمن اینکه شعراء و علمائی که اهل نجف بوده و با عنوان #غروی شناخته شوند بسیارند لکن کسی که منسوب به مدینه باشد و به نام #غروی مشهور باشد نیافتم.
#بارگذاری مطالب، با ذکر #آدرس_کانال، مانعی ندارد.
#دروس_الشباب
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#نقش_صرف_در_تفسیر
#تفسیر_قرآن
#صرف
#تعیین_ریشه #قَرنَ :
كلمة #قرن در آية شريفه (وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ)، (احزاب: 33) به دو گونه قرائت شده است:
1- بيشتر قاريان آن را به #كسر قاف،
2- نافع و عاصم به فتح قاف، قرائت كرده اند.
اين كلمه طبق هر دو قرائت، صيغة دوازدهم فعل امر حاضر و خطاب به زنان است و ازاين رو، در ساخت آن ميان مفسران اختلافي نيست؛
اما در ريشة اين كلمه، براساس هر دو قرائت احتمالات متعددي مطرح شده كه عبارت است از:
#احتمال 1.
#قَرار مصدر مضاعف به معناي سكونت و استقرار؛ فعل امر از اين ريشه، به فتح و كسر قاف صحيح است؛ زيرا فعل مضاعف از سه باب فَعَلَ يَفْعُلُ مثل مَدَّ يَمُدُّ و فَعَلَ يَفْعِلُ مثل فَرَّ يَفِرُّ و فَعِلَ يَفْعَلُ مثل عَضَّ يَعَضُّ آمده است (مير سيدشريف، 1376، ج1، ص133). فعل قرّ يقرّ از دو باب اخير آمده است (ر.ك: ابن سيده، 2000، ماده قرر؛ زبيدي، بي تا، ماده قرر؛ فيروزآبادي، بي تا، ماده قرر).
بنابراين، كلمة #قرن طبق هر دو قرائت، از اين ريشه محتمل است.
#احتمال 2.
وَقار مصدر معتل الفاء (مثال واوي) به معناي طمأنينه و آرامش؛ ماضي و مضارع از اين ريشه وَقَر يَقِرُ مثل وَعَدَ يَعِدُ و فعل امر آن قِرْن به كسر قاف مثل عِدْن است.
احتمال اشتقاق كلمه از اين ريشه، طبق قرائت كسر قاف قِرْن (ر.ك: جوهري، 1407، ماده وقر) است، نه هر دو قرائت.
#احتمال 3.
القُرّ مصدر مضاعف به دو معنا آمده است:
يكي به معناي سردي
و دوم به معناي ثبوت و قرار (ر.ك: ابن فارس، بي تا، ماده قر؛ جوهري، 1407، ماده قر).
احتمال اشتقاق قَرْنَ از اين ريشه، طبق هر دو قرائت صحيح و به اعتبار معناي دوم است، نه اول. البته راغب اصفهاني معناي ثابت ماندن و قرار گرفتن را نيز از ماده قُرّ دانسته است (ر.ك: راغب اصفهاني، 1404، ماده قر).
#احتمال 4.
قَوْر مصدر معتل العين (اجوف واوي) به معناي اجتماع؛ ماضي و مضارع آن، قار يَقارُ مثل خاف يخاف و امر آن قَرْنَ به فتح قاف مثل خَفْنَ است.
اين احتمال منسوب به ابوالفتح همداني است (زمخشري، بي تا، ج3، ص535؛ اندلسي، 1422، ج7، ص 223).
در برخي كتاب هاي تفسيري (ابن عجيبه، 2002، ج 6، ص 37؛ ابوالسعود، بي تا، ج 7، ص 102) و ادبي نيز بدون ذكر قايل آمده است (صبان، 1412، ج4، ص344؛ استرآبادي، 1402، ج 3، ص 245؛ مرادي، 1428، ج3، ص1637).
#احتمال 5.
قَرْي مصدر ناقص، به معناي جمع و اجتماع (فراهيدى، بي تا، ماده قري؛ ازهرى، 1421، ماده قري؛ جوهرى، بي تا، ماده قري)؛ ماضي و مضارع اين ماده قَري يَقْري مثل رمي يرمي است.
اين احتمال را خليل بن احمد براي قرائت قِرْن به كسر قاف ذكر كرده است (فراهيدي، بي تا، ماده وقر).
نقد و بررسي اقوال فوق
ادامه دارد....
#بارگذاری مطالب، با ذکر #آدرس_کانال، مانعی ندارد.
#دروس_الشباب
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#ابدال_در_زبان_فارسی
ابدال #چاکر
امروز یکی از دوستان در تعارفات گفتاری اش گفت: #چاکرم.
گفتم: می دانی #چاکرم #ابدال #شاکرم است؟
گفت نه.
چون دیدم تعجب کرده اند
گفتم #شاهد_ابدال داریم
می گویند: #مچکرم و منظورشان همان #متشکرم می باشد.
#بارگذاری مطالب، با ذکر #آدرس_کانال، مانعی ندارد.
#دروس_الشباب
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
هدایت شده از دروس الشباب
#استثناء #مفرّغ
#شرط #استثنای_مفرّغ در کلام عرب:
#مقایسه_نظریه #شیخ_بهایی و #ابن_عقیل و #سیوطی :
#تعارض بین #کتب_درسی و #استعمال_قرآنی :
#ابن_عقیل و #سیوطی همانند جمهور نحویین معتقداند که #مستثنای #مفرغ در #کلام_موجب قرار نمی گیرد.
عبارت:
#شرح_ابن_عقیل : الاستثناء المفرّغ، و لا يقع فى كلام موجب؛ فلا تقول «ضربت إلا زيدا».
#النهجة_المرضیة : و ذلك لا يقع إلّا بعد نفي أو شبهه ك: «لا تزر إلّا فتى» ؛ «لا يتّبع إلّا الهدى» و «هل زكى إلّا الورع؟»
اما #شیخ_بهایی معتقد است #استثنای_مفرغ در #کلام_موجب هم می آید، اگر چه استعمالش کمتر است.
الفوائد الصمدیة: ... و سمّي مفرّغا. و الكلام معه #غير_موجب #غالبا.
#استعمالات #قرآنی #استثنای_مفرغ:
حداقل در 14 آیه از قرآن کریم، #مستثنای #مفرغ در #کلام_موجب قرار گرفته است،
البته کسانی که وقوع آن در #کلام_موجب را انکار می کنند، برخی از این آیات را با تکلّف، #تأویل_به_نفی برده اند
هر چند از #تأویل برخی از آنها عاجز شده اند و به طور غیر مستقیم، به وقوع آن در #کلام_موجب ، إعتراف نموده اند.
و اما آیات:
1- وَاسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِينَ (سوره بقره آیه 45)
2- وَإِنْ كَانَتْ لَكَبِيرَةً إِلَّا عَلَى الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ (سوره بقره آیه 143)
3- فَنِصْفُ مَا فَرَضْتُمْ إِلَّا أَنْ يَعْفُونَ (سوره بقره آیه 2237)
4- ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ أَيْنَ مَا ثُقِفُوا إِلَّا بِحَبْلٍ مِنَ اللَّهِ وَحَبْلٍ مِنَ النَّاسِ (سوره آل عمران آیه 112)
5- وَدِيَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلَى أَهْلِهِ إِلَّا أَنْ يَصَّدَّقُوا (سوره نساء آیه 92)
6- وَمَنْ يُوَلِّهِمْ يَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ إِلَّا مُتَحَرِّفًا لِقِتَالٍ (سوره أنفال آیه 16)
7- وَإِنِ اسْتَنْصَرُوكُمْ فِي الدِّينِ فَعَلَيْكُمُ النَّصْرُ إِلَّا عَلَى قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ مِيثَاقٌ (سوره أنفال آیه 72)
8- لَا يَزَالُ بُنْيَانُهُمُ الَّذِي بَنَوْا رِيبَةً فِي قُلُوبِهِمْ إِلَّا أَنْ تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ (سوره توبه آیه 110) (لا یزال معنای ایجاب دارد)
9- لَتَأْتُنَّنِي بِهِ إِلَّا أَنْ يُحَاطَ بِكُمْ (سوره یوسف آیه 66)
10- إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلَّا مَا رَحِمَ رَبِّي (سوره یوسف آیه 53)
11- يُمْسِكُ السَّمَاءَ أَنْ تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلَّا بِإِذْنِهِ (سوره حج آیه 65
12- الَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ ؛ إِلَّا عَلَى أَزْوَاجِهِمْ (سوره مؤمنون آیات5و6)
13- أُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ إِلَّا أَنْ تَفْعَلُوا إِلَى أَوْلِيَائِكُمْ مَعْرُوفًا (سوره أحزاب آیه 6)
14- الَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ ؛ إِلَّا عَلَى أَزْوَاجِهِمْ (سوره معارج آیات29و30)
#ادیب_شیعی #نجم_الأئمة و فاضل الأمّة جناب #شیخ_رضی می فرماید:
و تأويل النفي في غير الألفاظ المذكورة نادر، كما جاء في الشواذ: «فشربوا منه إلا قليل منهم، أي لم يطيعوه إلا قليل منهم؛ و لا يجوز: مات الناس إلا زيد، أي لم يعش الناس إلا زيد، و كذا لا يجوز في الأمر و الشرط، الإبدال و التفريغ، نحو ليقم القوم إلا زيد، و إن قام أحد إلا زيد قمت،
یعنی: تأویل بردن جمله موجب به جمله منفی در غیر از (أبی ، قلَّ ، أقَلَّ) نادر است.
از امور #شگفت:
از عجایب این است که نحویین و حتی #نجم_الأئمة وقوع #استثنای_مفرغ بعد از «مازال» و مشتقات آن را ممتنع می دانند، زیرا تأویل آن به نفی ممکن نیست، در حالی که این سخن در #تعارض آشکار با #استعمال_قرآن است: لَا يَزَالُ بُنْيَانُهُمُ الَّذِي بَنَوْا رِيبَةً فِي قُلُوبِهِمْ إِلَّا أَنْ تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمْ (سوره توبه آیه 110)
https://eitaa.com/joinchat/2412642376C439d1ec02d
هدایت شده از رضا طادی
سلام علیکم و رحمة الله
ببخشید استاد، آیه ۱۱۰ سوره توبه کلام غیرموجب نیست؟ لایزال به معنای عدم ایجاب در زوال نیست؟
هدایت شده از شهدا پیرو می خواهند،عزادار کافی نیست
علیکم السّلام برادر جان
لا حرف نفی و یزال فعلی است که معنای نفی دارد و لذا جمع آنها کلام را موجب می کند (نفی در نفی=اثبات).
هدایت شده از رضا طادی
ببخشید استاد، اینکه این آیات رو چطور به تأویل بردن رو در کدام منابع میشود پیدا کرد؟
هدایت شده از عزیزی
چاکر خودش یه کلمه مستقل فارسی هست
و مچکرم کلا تلفظ غلط متشکرم هست کما قلت فلا یقاس علیه!
هدایت شده از شهدا پیرو می خواهند،عزادار کافی نیست
به تعیّن کلمه دیگری شده است.
هدایت شده از موسسۀ تحقیقات راهبردی تمدن اسلامی - متا
📋کمپین «کارت به کارت طلا» با هدف رواج سکۀ طلا در مبادلات اقتصادی، توسط خبرگزاری فارس تائید شد.
💡چشم انداز کمپین :
انتقال شتابیِ مالکیت سکۀ امامی و رواج پرداخت طلایی در مبادلات
🏅لطفا برای حمایت از «کارت به کارت طلا» فقط 10 ثانیه وقت بگذارید👇
https://www.farsnews.ir/my/c/171620
کانال موسسه @MataNevesht
هدایت شده از حوزه توییت (توییتر طلاب)🇵🇸
👓 سخنان آیت الله روحانی درباره پیمان ننگین کمپ دیوید (سازش با اسرائیل) :
برای آزادی فلسطین باید #جنگید!
ـ پیمان کمپ دیوید ضد اسلام است. هدف این پیمان، تقویت اسراییل است. این پیمان بر خلاف دستورات اسلامی است. کارهای انور سادات باعث تعجب است و نمی دانیم او به چه علت این کار را انجام داده است. اما بدانید مردم مصر، ملت عرب و مسلمانان انشاء الله پیروز خواهند شد و سعادت الهی نصیبشان خواهد شد.
ـ مساله فلسطین، مساله تمام مسلمانان است، و ما همیشه از آن دفاع کرده ایم. من همیشه برای احقاق حقوق ملت فلسطین دعا می کنم. باید پرسید این تعداد یهودیان اندک چگونه می خواهند بر یک میلیارد مسلمان پیروز شوند؟
📌 پینوشت: فقهای اسلام با هر عقیده و روش و منش سیاسی همیشه از مظلومیت فلسطین گفته و دفاع کرده اند!
اما عدهای هم هستند که در قم میخواهند خودشان را فقیه جلوه دهند ولی تا کنون حتی یک تظاهرات روز قدس شرکت نکردهاند و مسئله فلسطین مسئله رده آخر آنها هم نیست! اعاذنا الله منه!
@HozeTwit
هدایت شده از دروس آیتالله ربانی بیرجندی
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
👓 توصیههای پدرانه مرحوم آیتالله العظمی روحانی به علماء و طلاب
🔹 در روایات آمده علما بعد از انبیاء افضل افراد هستند! اما اگر با دولت جائر همکاری کنند از افسق فساق بدتر هستند!
🔹 علما همه احترامشان از دین است، مگر میشود در مقابل اجرا نشدن احکام بیتفاوت باشند؟!
❗️ خداوند روح ایشان را با اهل بیت طاهرین علیهم السلام و حضرت سیدالشهدا علیه السلام محشور کند.
#اصول_فقه
#تبعیت_احکام_از_مصالح_و_مفاسد
#ادلۀ_نقلی
#قسمت_اول:
برخی از دلایل نقلی (آیات و روایات)
تبعیت احکام شرعی از مصالح و مفاسد واقعی مربوط به مکلفان:
1. خداوند در وصف پیامبر اکرم9 فرموده است: مردم را به معروف امر و از منکر نهی میکند، طیّبات را برای مردم حلال و خبیثات را حرام میکند: (یأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَینْهَاهُمْ عَنِ الْمُنْکَرِ وَیحِلُّ لَهُمُ الطَّیبَاتِ وَیحَرِّمُ عَلَیهِمُ الْخَبَائِثَ)(اعراف:157).
مدلول روشن آیه شریفه این است که اوامر شرعی به اموری تعلق میگیرد که معروفاند و نواهی شرعی به اموری تعلق میگیرد که منکرند و نیز شارع چیزهایی را حلال میکند که پاکیزهاند و چیزهایی را حرام میکند که پلیدند.
معروف و منکر تعبیر دیگری از خیر و شر است (عَسَى أَنْ تَکْرَهُوا شَیئًا وَهُوَ خَیرٌ لَکُمْ وَعَسَى أَنْ تُحِبُّوا شَیئًا وَهُوَ شَرٌّ لَکُمْ) (بقره: 216) و مصلحت و مفسده برای بشر نیز در حقیقت همان خیر و شر است. چنانکه در لغت نیز صلاح به خیر تعریف شده است.
2. در فرازی از خطبه پیامبر اکرم در حجةالوداع آمده است:
آگاه باشید که چیزی نیست که شما را به بهشت نزدیک کرده و از دوزخ دور میسازد مگر اینکه خداوند به آن امر کرده، و چیزی نیست که شما را به دوزخ نزدیک و از بهشت دور میسازد مگر اینکه خداوند شما را از آن نهی کرده است (کلینی، 1388، 2: 74).
مفاد روشن این حدیث شریف این است که آنچه متعلق امر شارع مقدس قرار گرفته به گونهای است که انسانرا به بهشت سوق میدهد و از دوزخ دور میسازد و آنچه متعلق نهی شارع قرار گرفته به گونهای است که انسان را به دوزخ نزدیک میکند و از بهشت دور میسازد، یعنی ویژگی مزبور وجه و ملاک تعلق اوامر و نواهی شرعی به امور مختلف است.
3. در فقرهای از وصیتنامه امام علی به امام حسن آمده است:
انه تعالی لم یأمرک الا بالحسن و لم ینهک الا عن القبیح؛ خدای متعال تو را جز به آنچه نیکو است امر، و جز از آنچه ناپسند است نهی نکرده است (سید رضی، 1369، نامه31).
این سخن امام7 به روشنی بیانگر آناست که متعلق اوامر الهی دارای حسن ذاتی و متعلق نواهی الهی دارای قبح ذاتی است. بنابراین، امر و نهی شرعی منشأ حسن و قبح متعلق آن دو نیست، بلکه حسن و قبح متعلق منشأ صدور امر و نهی شرعی است. این سخن امام و امثال آن راهگشای عدلیه در مسأله حسن و قبح عقلی بوده است (ابن میثم بحرانی، شرح نهج البلاغه، ج5، ص25).
4. در کلام امام رضا7 در پاسخ محمد بنسنان آمده است:
درنامهات که به دستم رسید نوشتهای که برخی از اهل قبله گمان میکنند که خدای تبارک و تعالی چیزی را حلال و حرام نکرده است مگر برای متعبد ساختن بندگان خود. کسی که چنین عقیدهای دارد به گمراهی آشکاری گرفتار شده و آشکارا زیان کرده است، اگر اینگونه بود جایز بود که با حلال کردن آنچه حرام کرده، و حرام کردن آنچه حلال کرده آنانرا متعبد سازد، زیرا براساس عقیده مزبور تحلیل و تحریم الهی علتی جز تعبد ندارد، لازمه چنین عقیده تباهی نظام تدبیر و نابودی خلق است. ما میبینیم که آنچه را خداوند حلال کرده مایه صلاح بندگان و عامل بقای آنهاست و آنان به آن امور احتیاج دارند و آنچه را حرام کرده، مردم به آن نیاز ندارند، بلکه ارتکاب آن سبب تباهی و نابودی آنان است. سپس میبینیم که آنچه را حرام کرده در شرایط ویژهای حلال نموده است مانند حلال کردن خوردن مردار، خون و گوشت خوک در شرایط اضطرار، زیرا این امر مصلحت مردم را دربر دارد (صدوق، 1385: 592).
5. در روایتی از امام باقر آمده است:
خدای تبارک و تعالی به خاطر رغبت یا بیرغبتی، شراب، مردار، خون و گوشت خوک را بر بندگان خود حرام و امور دیگر را برای آنان حلال نکرد، بلکه خلق را آفرید و دانست که چیزهایی به صلاح آنهاست، پس آنرا برایشان حلال و مباح کرد و دانست که چه چیزهایی به زیان آنهاست، پس از آن نهی کرد و برایشان حرام نمود (حویزی، 1384، 1: 153).
#بارگذاری مطالب، با ذکر #آدرس_کانال، مانعی ندارد.
#دروس_الشباب
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#اصول_فقه
#تبعیت_احکام_از_مصالح_و_مفاسد
#ادلۀ_نقلی
#قسمت_دوم
6. در شماری از آیات کریمه قرآن، فلسفه و حکمت بسیاری از احکام الهی مانند نماز- ر.ک:(عنکبوت:45)؛(هود:114)؛(طه:14)-؛ روزه- ر. ک: (بقره:183)- زکات – ر.ک: (توبه:103)-، حج – ر. ک: (حج:27-28)، جهاد – ر. ک: (حج:39)-، وضو و غسل – ر. ک: (مائده:6)، تعظیم کعبه –ر. ک: (مائده:97)-، قصاص – ر. ک: (بقره:179)-، حرمت میگساری و قمار بازی – ر. ک: (مائده:90)- و ... بیان شده است. با توجه به تنوع احکام مذکور در این آیات، احتمال داشتن خصوصیتی که مانع از تعمیم آن به دیگر احکام شرعی باشد، منتفی است، یعنی از نمونههایی که در آیات قرآن مطرح شده میتوان قانون کلی را کشف کرد و گفت: همه احکام شرعی حکمتهایی دارند که تأمین کننده مصلحت و سعادت بشر است. بدینجهت است که شاطبی گفته است:
استقراء در اینباره مفید علم است (شاطبی، همان: 323).
7. در کلامی از امیرالمؤمنین که فلسفه برخی از احکام شرعی بیان شده چنین آمده است:
خداوند ایمان را به خاطر پاکیزه کردن [قلب] از شرک واجب کرد، و نماز را برای پاک شدن از کبر، زکات را برای سبب سازی روزی، روزه را به خاطر آزمودن اخلاص مردم، حج را برای قربت دینی، جهاد را برای عزت اسلام، امر به معروف را برای مصلحت عمومی، نهی از منکر را برای بازداری بیخردان، صله رحم را برای کثرت افراد، قصاص را برای حفظ خونها، اقامه حدود را برای بزرگداشت محارم الهی، ترک میگساری را برای حفظ عقل، دوری از دزدی را برای حفظ عفت (مالی)، ترک زنا را برای حفظ نسبتها، ترک لواط را برای تکثیر نسل، شهادت و گواهی دادن را برای اظهار حق در برابر انکارها، ترک دروغ گویی را برای حفظ شرافت و راستگویی، اسلام را برای تأمین از خوف و خطر، امانت (امامت) را برای نظام امت، و اطاعت [ از امام] را برای تعظیم مقام امامت (نهجالبلاغه: حکمت 252).
مدلول روشن کلام امیرالمؤمنین این است که متعلق اوامر و نواهی الهی دارای خواص و آثاری است که مصلحت و سعادت افراد بشر را دربر دارد. بنابراین، احکام شرعی تابع مصالح ومفاسدی است که متعلق احکام دربر دارد.
8. در فرازی از خطبهای که حضرت زهرا پس از رحلت پیامبر اکرم در مسجد النبی ایراد کرد به فلسفه برخی احکام شرعی اشاره شده است که تا حدودی همانند کلام امیرالمؤمنین است:
خداوند ایمان را برای تطهیر شما از شرک مقرر داشت، و نماز را برای تنزیه شما از کبر، و زکات را برای پاکیزه کردن نفس[از بخل] و افزون شدن رزق، و روزه را برای تثبیت اخلاص، وحج را برای استواری دین، و عدل را برای تألیف دلها، و اطاعت از ما را برای نظام ملت، و امامت ما را برای امنیت یافتن از تفرقه، و جهاد را برای عزت اسلام، و صبر را برای زمینه سازی واجب شدن پاداش، و امر به معروف را برای مصلحت عمومی، و نیکی به والدین را برای نگهداری از سخط الهی، و صله ارحام را برای طولانی شدن عمر و افزایش تعداد، و قصاص را برای حفظ خونها، و وفای به نذر را برای عرضه مغفرت الهی، و کامل کردن کیل و وزن را برای جلوگیری از کم فروشی و نهی از میگساری را برای پاکیزه ساختن از آلودگی، و دوری از تهمت را پردهای در برابر لعنت الهی، و ترک دزدی را برای عفت [مالی] و حرمت شرک را برای اخلاص در برابر ربوبیت الهی (طبرسی، 1403، 1: 99).
روشن است که امیرالمؤمین و فاطمه زهرا درمقام بیان فلسفه همه احکام شرعی نبودهاند، و آنچه بیان کردهاند نمونههایی از احکام اعتقادی، عبادی، اخلاقی، اقتصادی، سیاسی، و اجتماعی اسلامی است. و غرض بیان این مطلب بوده است که اوامر و نواهی الهی حکیمانه بوده و بر اساس خیر و صلاح بشر صادر شده است. اگر در شرع مقدس به چیزی امر شده خیر و صلاح بشر را دربر داشته و اگر چیزی نهی شده انجام آن برای بشر مفسده آمیز و ترک آن دارای مصلحت بوده است.
فهرست منابع
بحرانی، ابن میثم (1406)؛ قواعد المرام، قم، مکتبة آیةالله المرعشی;.
حویزی، عبدعلی (1384)؛ تفسیر نورالثقلین، قم، انتشارات دارالتفسیر.
سید رضی، محمد بن الحسین (1369)؛ نهج البلاغه، قم، نشر امام علی7.
شاطبی، ابواسحاق (1420)؛ الموافقات فی اصول الشریعة، بیروت، دارالمعرفة.
صدوق، محمد بن علی بن الحسین (1385)؛ علل الشرائع، قم، مکتبة الداوری.
طبرسی، ابومنصور (1403)؛ الاحتجاج، مشهد، نشر المرتضی.
کلینی، محمد بن یعقوب (1388)؛ الکافی، تهران، مکتبة الاسلامیة.
Pasted from <http://www.kalamislami.ir/article_61760.html>
#بارگذاری مطالب، با ذکر #آدرس_کانال، مانعی ندارد.
#دروس_الشباب
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#محارب
#دلالت_آیه_محارب
آیه 33 از سوره مائده:
إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِينَ يُحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا أَنْ يُقَتَّلُوا أَوْ يُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلَافٍ أَوْ يُنْفَوْا مِنَ الْأَرْضِ ۚ ذَٰلِكَ لَهُمْ خِزْيٌ فِي الدُّنْيَا ۖ وَلَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ
#ترجمه_آیه:
#الهی_قمشه_ای :
همانا کیفر آنان که با خدا و رسول به جنگ برخیزند و در زمین به فساد کوشند جز این نباشد که آنها را به قتل رسانده، یا به دار کشند و یا دست و پایشان به خلاف یکدیگر بِبُرند و یا به نفی و تبعید از سرزمین (صالحان) دور کنند. این ذلت و خواری عذاب دنیوی آنهاست و اما در آخرت به عذابی بزرگ معذّب خواهند بود.
#فولادوند :
سزاى كسانى كه با [دوستداران] خدا و پيامبر او مىجنگند و در زمين به فساد مىكوشند، جز اين نيست كه كشته شوند يا بر دار آويخته گردند يا دست و پايشان در خلاف جهت يكديگر بريده شود يا از آن سرزمين تبعيد گردند. اين، رسوايى آنان در دنياست و در آخرت عذابى بزرگ خواهند داشت.
#انصاریان :
کیفر آنان که با خدا و پیامبرش می جنگند، و در زمین به فساد و تباهی می کوشند، فقط این است که کشته شوند، یا به دارشان آویزند، یا دست راست و پای چپشان بریده شود، یا از وطن خود تبعیدشان کنند. این برای آنان رسوایی و خواری در دنیاست، و برای آنان در آخرت عذابی بزرگ است.
#ضرورت_بحث :
با توجه به شبهه افکنی برخی و ساده انگاری برخی دیگر، به نظر می آید بررسی این آیه از #مطالبه_های_مردمی_و_اجتماعی است.
قبل از هر چیز:
#فهرستی از مباحث مطرح پیرامون این آیه ارائه می کنم:
1- #محارب در #لغت و #تعریف_فقهی_محارب در #ادوار_مختلف_فقه
2- #شأن_نزول آیه و #دلالت_بر_شمول یا #عدم_دلالت
3- آیا این آیه بین #محارب و #یسعون_فی_الأرض ( #مفسد_فی_الأرض) فرق گذاشته و حکم هر دو را بیان می کند یا اینکه #یسعون ... را ادامه #یحاربون می داند.
4- دلالت #او بر #ترتیب یا #تخییر یا ...
5- #سن_و_جنسیت_محارب و #شمول_آیه
6- #روایات_تفسیری و #دلالت_آیه
7- مباحث #خارج_از_دلالت_آیه ( مثل: #توبه و #سقوط_حد )
ادامه دارد ......
#بارگذاری مطالب، با ذکر #آدرس_کانال، مانعی ندارد.
#دروس_الشباب
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB