هدایت شده از حیفه نبینی/یک از هزاران
✍️تحریری #حم (بازیابی)
بسمه تعالی
💠 عوامل مؤثر در شاکله شخصیتی
(قسمت 1):
ارکان اربعه #شاکله_شخصیتی انسانها متشکل از «عوامل زیرساختی متغیر» آنهاست که عبارتند از:
1) عوامل وراثتی (ژنتیکی)
2) عوامل ولادتی (تقویمی)
3) عوامل محیطی (+ غذا)
4) عوامل ارادی (عزمی)
یعنی #رفتار و #شخصیت هر فردی، رهین این چهار عامل بنیادی بوده ولیکن میزان هر کدام کاملا متغیر است.
فرض می‌کنیم؛ در سالهای پس از تولد، سهم عوامل سه‌گانه وراثتی، ولادتی و محیطی هر کدام 30% و سهم #عزم و اراده 10% است:
#وراثت 30% (حدود 30% متأثر از عادات والدین و اجداد)
#ولادت 30% (حدود 30% متأثر از حالات زمان تولد)
#مأخوذات 30% (حدود 30% متأثر از جذبیات محیطی، اجتماعی و غذا)
#اراده 10%
ولیکن #انسان می‌تواند بمرور زمان از سهم میزان تأثیرگذاری #عوامل_جبری (وراثتی، ولادتی و محیطی) در شاکله شخصیتی خود کاسته و بر سهم میزان تأثیرگذاری #عامل_اختیاری و اراده خود بیافزاید. تا آنجا که در شاکله خودساخته خویش به ترکیب متمایزی فرضا به شاکله ذیل، نائل گردد:
وراثت 10%
ولادت 10%
مأخوذات 10%
#ایمان 70%
توضیح هر کدام از این گزینه‌ها نیازمند تألیف یک مقاله مفصل است. زیرا انسانها در باره یکایک این ارکان چهارگانه مطالعات و تألیفات فراوانی بخرج داده‌اند که در عین‌حال، یافته‌های بشری در این عرصه‌ها بلحاظ فراوانی تنقیصات و تحریفات، قاعدتا دارای اعتبار مطلقی نیستند. نه می‌شود همه را یکجا قبول کرد و نه می‌توان همه را دور ریخت! همچون کتابهای آسمانی #تحریف شده که پذیرش مطلق آنها خطاست باستثناء #قرآن_مجید که «تحریف‌ناپذیر» است!
میزان تأثیرگذاری هر کدام از عوامل جبری را می‌توان به 10% کاهش داد ولیکن هیچکدام را نمی‌توان از بین برد و محو نمود. چنانکه میزان تأثیرگذاری عزم و اراده را می‌توان حداکثر به 70% ارتقاء بخشید.
در این میان توجه به #عوامل_تقویمی، معمولا جذابیت بیشتری برای مردمان دنیا داشته است. مراد از عوامل تقویمی یا #عوامل_ولادتی؛ تأثیرگذاری #امواج ارضی و سماوی و #تشعشات_کیهانی بر #باروی_شخصیتی انسان در #دوره_تولد اوست.
منظور از دوره تولد؛ بازه زمانی یکسال قبل از تولد و یکسال پس از #تولد انسان است که تأثیرپذیرترین حالت و آسیب‌پذیرترین دوره زندگی انسان است. فلذا #لحظه_تولد (در #دوایر_اربعه؛ ساعت، روز، ماه و سال تولد) به شدت تحت تأثیر #مواقع_النجوم است که افراز دقیق آنها چندان هم براحتی میسر نیست. با این‌حال، بسیاری از دانشمندان تلاش کرده‌اند که عوامل ولادتی و تقویمی را در قالب انواع #طالع_بینی #سال_شمار و #ماه_شمار تنظیم نمایند. ولیکن علیرغم مساعی فراوان آنها، بلحاظ وجود 20% الی 30% خطا و غلط در آنها، هیچکدام قابل اعتماد نیستند، همچون کتب آسمانی تحریف شده که (بجز قرآن)، هیچکدام قابل اعتماد نیستند. فلذا اسلام از گرایش به باور آنها نهی فرموده است. ولیکن سرگرمی جذابی برای بسیاری از انسانهاست و صرفاً در #فقر_اطلاعاتی و #قحط_اطلاعاتی راجع به #مخاطبین و منظورین، شاید تا حدودی قابل اعتناء باشند! ما هم از این منظر بدان نزدیک شدیم!
ناگفته نماند: امام علی(عليه السلام) در خطبه 79 نهج البلاغه نکوهش شدیدی از #علم_نجوم کرده و آن را معادل با #کفر شمرده و می‌فرماید: «أَیُّهَا النَّاسُ، إِیَّاکُمْ وَ تَعَلُّمَ النُّجُومِ، إِلَّا مَا یُهْتَدَى بِهِ فِی بَرٍّ أَوْ بَحْرٍ، فَإِنَّهَا تَدْعُو إِلَى الْکَهَانَةِ وَ الْمُنَجِّمُ کَالْکَاهِنِ وَ الْکَاهِنُ کَالسَّاحِرِ وَ السَّاحِرُ کَالْکَافِرِ! وَ الْکَافِرُ فِی النَّارِ! سِیرُوا عَلَى اسْمِ اللهِ»؛ (اى مردم! از فرا گرفتن علم نجوم [آنچه مربوط به پیشگویى به وسیله ستارگان است] بپرهیزید! جز به آن مقدار که در خشکى یا دریا به وسیله آن هدایت حاصل مى‌شود؛ چراکه نجوم به کهانت دعوت مى‌کند و منجّم همچون کاهن است و کاهن همچون ساحر و ساحر همچون کافر است و کافر در آتش دوزخ است! حال که چنین است، به نام خدا به سوى مقصد حرکت کنید).
که البته نهی حضرت امیرالمؤمنین(ع)، نهی از #احکام_نجوم است نه #احوال_نجوم
نگاهی به این روایت هم خالی از لطف نیست:
زنديق گفت: نظر شما در باره علم ستاره‌شناسي چيست؟
حضرت فرمودند: آن علم و دانشي است که فوائدش کم و زيانهايش بسيار، زيرا نميتوان به وسيله آن مقدرات را دفع نمود، و يا از خطري در امان بود.
اگر منجم از بلا و واقعهاي خبر دهد نمي‌تواند از مقدر الهي خود را نجات دهد و چنانچه به خيري خبر دهد نمي‌تواند در حصول و تحقق آن تعجيلي کند و اگر مصيبتي بر او وارد شود نمي‌تواند به وسيله اين علم آن را از خود دفع کند.
منجم با علم خدا به وسيله ادعاهايش مخالفت ميکند، چون ادعا ميکند که ميتواند قضاي الهي را در مورد بندگانش تغيير دهد و آن را دفع کند! (بحارالأنوار/ ج 10/ ص 183)
...ادامه دارد.
✍️سیدمحمدحسینی(منتظر)
تابستان 1377
🆔 @chelcheraaqHM
هدایت شده از حیفه نبینی/یک از هزاران
☫﷽☫
#تحریر_حم
شاکله شخصیتی انسانها
(بخش ۰۳):
https://eitaa.com/chelcheraaqHM/2514
بخش قبلی☝️
در #عرصه_دینی و #نظام_ولائی؛ تک‌احتمالی‌ها گرایش به مروق داشته و #مارقین را تشکیل می‌دهند و چنداحتمالی‌ها گرایش به زهوق داشته و #زاهقین را تشکیل می‌دهند. این گرایشات در بین بدبین‌های هر دو طیف مذکور، شدیدتر است و با #لاحقین فاصله بیشتری دارند.
در هر دو طیف تک‌احتمالی و چنداحتمالی (بویژه مستعدین بدبینی) #سوء_ظن و اوهام گناه‌آلود موج می‌زند. فلذا #قرآن_مجید (که مفهوم #احتمالات_ذهنی را #ظن می‌نامد)، تذکر و هشدار می‌دهد که:
«يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اجتَنِبوا كَثيرًا مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعضَ الظَّنِّ إِثمٌ ۖ وَ لا تَجَسَّسوا وَ ... وَ اتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ تَوّابٌ رَحيمٌ» (سوره الحجرات/آیه ۱۲)
ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از بسیاری از گمانها بپرهیزید، چرا که بعضی از گمانها #گناه است؛ و هرگز (در #نیّت_خوانی کار دیگران) تجسّس نکنید؛ و... و تقوای الهی پیشه کنید که خداوند توبه‌پذیر و مهربان است!
قاعدتاً این هشدار شامل احتمالات هر دو طیف یک‌احتمالی و چنداحتمالی می‌باشد.
یکی از عرصه‌های ظریف و خطیر #امر_بمعروف و #نهی_عن_المنکر، علاج همین سوءظن آثمین هر دو طیف #افراط و #تفریط و #خلاف_معیت و ضد #نهضت_لبیک گوئی ماجراست.
(آثمین یعنی گنهکارانی که مرتکب #إثم می‌شوند که قرآن بعضی _ در مفهوم بسیاری _ از «احتمالات جدی گرفته شده» را بدان توصیف می‌کند)
طرداً للباب، اشاره کنم که «امربمعروف و نهی از منکر» فریضتینی متعلق به #راشدین و لاحقین است نه #راکدین (زاهقین) و #منحطین (مارقین) که هیچکدام لیاقت آنرا ندارند. یعنی #نصیحت مارقین و تک‌احتمالی‌ها بر عهده زاهقین و چنداحتمالی‌های راکد نیست همچنانکه خیرخواهی برای زاهقین و راکدین، خارج از عهده مارقین و منحطین است. زیرا امر و نهی این دو طیف بجای افزودن و ارتقاء #هدایت صرفاً بر #ضلالت (رکود و انحطاط) آنها می‌افزاید و تشدید می‌کند.
فلذا فریضه امرونهی از جانب چنداحتمالی‌های واقع‌بین که راشدین و لاحقین هستند، معتبر، موجه و صحیح است وگرنه دخالت تک‌احتمالی‌ها و چنداحتمالی‌های بدبین، خرابکاری‌های بیشتری به بار می‌آورد.
جهت استکمال مطلب، استماع این سخنرانی (حجة‌الاسلام؛ دکتر ناصررفیعی در بیان فرازی از زیارت #جامعه_کبیره و #صلوات_شعبانیه)، خالی از لطف نیست👇
http://player.iranseda.ir/islam-player/?g=262028&w=45&VALID=TRUE
تک‌احتمالی‌های #مارق و نیز چنداحتمالی‌های #زاهق، از مصادیق بارز مریض‌القلوب هستند. #قلوب (نهاد باطنی و شخصیت) این‌ها چنان بیمار و خطرناک است که قرآن، آنها را هم‌ردیف #منافقین و #مرجفین در #زمره_ملعونین، تعریف می‌کند و اینکه باید از #جامعه و #همزیستی با دیگران، #فاصله بگیرند. این #فاصله_گذاری در سطح #حبس، #تبعید و #اعدام، قابل اقدام است!
#قلب در مفهوم #شخصیت:
❓#شاکله_شخصیتی در حوزه دینی از چه عنوان و جایگاهی برخوردار است؟ نویسنده‌ای در مقاله‌ای به نشانی؛
https://www.google.com/amp/s/article.tebyan.net/Article/AmpShow/257519
چنین آورده است: «بررسی واژه قلب نشان می‌دهد که این کلمه در معنا و مفهوم، نزدیک‌ترین واژه در #متون_اسلامی به اصطلاح شخصیت در #روان_شناسی است. واژه «قلب» و جمع آن «قلوب» بیش از ۱۲۰ بار در #قرآن به‌کار رفته است.»
در اینجا عجالتاً پرداختن به قلب در مفهوم شخصیت، مطمح نظر نگارنده نیست و این مطلب را از آن جهت پیش کشیدم که #سیّال بودن شاکله شخصیتی را مورد اشاره قرار بدهم (و حال آنکه #ثبات_قلوب یک مطلوب ارزشمند الهی است).
یعنی شاکله شخصیتی انسانها معمولاً حالت ثابت و یکنواختی ندارد و بلکه همچون قلب مستمراً در انقلاب و دگرگونی است.
زیرا شاکله شخصیتی هر انسانی تحت‌الشعاع عواملی است که ارکان آنها عبارتند از؛
۱) عوامل وراثتی
۲) عوامل محیطی
۳) عوامل تقویمی
۴) عوامل ارادی
این عوامل، نفوذ یکسانی ندارند و در کمّ و کیف و نیز فرد به فرد، متغیر هستند و هر کدام درصدهای متغیری دارند.
می‌توانیم فرض کنیم که ابتداءبساکن، سهم هر کدام از عوامل؛ «وراثتی، محیطی و تقویمی» حدود ۳۰٪ و بلکه بیشتر است و سهم عامل؛ «اراده»، حدود ۱۰٪ و بلکه کمتر! ولیکن بمرور زمان این درصدها تغییر می‌کنند تا آنجا که ای‌بسا سهم اراده و قوه اختیاریه در تشکیل شاکله شخصیتی انسان به بالای ۷۰٪ نائل می‌گردد و سهم هر کدام از عوامل سه‌گانه وراثت، محیط و تقویم به زیر ۱۰٪ اما هرگز نباید تصور کرد که سهم سه‌گانه جبری «وراثت، تقویم و محیط» کاملاً مضمحل می‌گردند که بسیار بعید و بلکه محال است.
...ادامه دارد👇
✍سیدمحمدحسینی(منتظر)
شهریور۱۴۰۲
💠کانال اطلاع‌رسانی حم (دریافتی و تحریری)؛
«حیفه این پیام‌ها را نبینی»
(یک از هزاران؛ گلچینی از صدها پیام متنوع):
🆔eitaa.com/chelcheraaqHM
🙏
هدایت شده از حیفه نبینی/یک از هزاران
☫﷽☫
#تحریر_حم
شاکله شخصیتی انسانها
(بخش ۰۴):
https://eitaa.com/chelcheraaqHM/2517
بخش قبلی☝️
توضیحی در باب عنوان مقاله (شاکله+شخصیت)؛
شخص (به انگلیسی: Person) موجودیست، مثلاً انسان، که قابلیت‌ها یا ویژگی‌های خاصی دارد که تشخص او را تشکیل می‌دهد و تعریف دقیق آن، موضوع اختلاف بسیار است.
مترادف شخص: بابا، تن، فرد، کس، نفر، آدمی، انسان، بشر، ذات، وجه
متضاد شخص: شیء
برابر پارسی شخص: کس، تن، خود، وجود، پیکر
کلمات هم‌خانواده شخص: مشخص، مشخصه، مشخصات، تشخص، اشخاص، شخوص، شاخص، شاخصه، تشخیص، شخیص، شخصی.
شخصی ارتباط نزدیکی با خصوصی دارد که این هم هم‌خانواده‌هائی مثل؛ خصیصه، خصائص، خصوص، مخصوص، اختصاصی، مختص، مختصات دارد.
انواع شخص: حقیقی، حقوقی، زنده، مُرده، جان‌دار، بی‌جان، جنازه، جسد
دهخدا:
شخص.[ش َ] (ع اِ) کالبد مردم و جز آن و تن او. (منتهی الارب).
در لغت فقط بر جسم اطلاق گردد. (از اقرب الموارد).
جسم. هیکل. اندامهای آدمی بتمامه.
جهت اطلاعات بیشتر به این نشانی مراجعه کنید 👇
https://lamtakam.com/dictionaries/moen/19402/%D8%B4%D8%AE%D8%B5
#شخصیت در مقابل #شخص استفاده شده است. هر انسانی دارای ابعاد وجودی ظاهری و باطنی است. شخص، ظاهر است و شخصیت، باطن. هر قدری که شخص، وجود عیان و تابانی دارد، شخصیت، وجود نهان و پنهانی دارد.
هر انسانی همچون کوه یخ شناور در دریاست که فقط قطعه کوچکی از آن در سطح، مشهود است و قسمت اعظم آن در اعماق، براحتی در دسترس نیست مگر به غواصی چندجانبه.
بعبارتی دیگر؛ شخص، #شاکله_شهودی هر کس و شخصیت، #شاکله_غیبی اوست.
آنچه که ما از دیگران درک می‌کنیم، وجود ظاهری و شهودی آنهاست و حال آنکه وجود باطنی و غیبی آنها بسادگی قابل درک نیست.
ولیکن با دقت در #گفتار و #رفتار هر کسی «تا حدودی» می‌شود به #پندار او پی برد.
پی بردن به نهاد باطنی دیگران (که قرآن آنرا #قلب نامیده و در روایات شیعی به #نیّت تعبیر شده است و در روانشناسی از کلمه #شخصیت و در کلام از واژه‌های #خصلت و #خصائل استفاده می‌شود) شاید مهمترین مطلوب تاریخی انسانها در عرصه #همزیستی_اجتماعی آنها بوده است.
وقتی هم که قرآن می‌فرماید: «کُلٌ یعملُ علیٰ شاکلته»، قاعدتاً این #انگیزه (دینی؟) را هم دامن می‌زند که «شاکله» چیست؟ که پدیدآورنده #عمل است؟ و اینکه برای پیش‌بینی یا #تحلیل_صحیح اعمال دیگران چگونه می‌توانیم شاکله آنها را دریابیم؟ تا گرفتار #سوء_ظن به دیگران نگردیم که بعضاً #إثم و گناه است.
بدیهی است که #عمل_صالح نتیجه #ایمان است و قرآن، مکرراً بدان اشاره می‌کند ولیکن مطلق «عمل» ای‌بسا ریشه در بی‌ایمانی هم داشته باشد که دارد و لذا «اکثریت انسانها» را جهنمی می‌سازد! حال برای نجات انسانها و اصلاح عمل ایشان و حداقل «اصلاح امت جد حسین(ع)» (چنانکه حضرتش برای اشاره به یکی از مهمترین علل قیام و شهادت عاشورائی خود و خاندانش، عبارت «لطلب الاصلاح فی امة جدی» را بیان فرمود) آیا سزاوار نیست که ایمان و بی‌ایمانی‌ها را شناسایی کنیم؟
و حداقل برای آنان که تکلیف به کار فرهنگی (امربمعروف و نهی از منکر) و وظیفه تبلیغ و تبیین معارف و احکام اسلام دارند، ضروری است که در مواجهه با اشخاص، در راستای #مخاطب_شناسی خود به مسائل شخصیتی آنها نیز توجه نمایند.
بنابراین، ضرورت دارد که از شخص عبور کرده و حتی‌الامکان در شخصیت مخاطبین خود، غور نمائیم و این خوض و غوص نه تنها ممنوعه نیست بلکه ای‌بسا خطیر مطلوب و موجهی است.
شخص، جنبه مادی، کمّی و وجود خارجی انسان و قابل اشاره و اسم‌گذاری است اما شخصیت، جنبه معنوی، کیفی و وجود درونی او و قابل توصیف و ارزش‌گذاری است.
شخص از طریق #حواس_خمسه (بینائی، بویائی، چشائی، لامسه و شنوائی) قابل حس است ولیکن شخصیت در دسترس این حواس پنجگانه نیست و صرفاً آنرا باید احساس کرد و از آثار پی به مؤثر برد.
اینکه فرضا من ۹۰ کیلو وزن دارم و ۱۸۰ سانتیمتر قد و کچل نیستم و مو دارم ووو... را همه در همان نگاه اول خود در می‌یابند ولیکن با دیدن شخص من، آیا شخصیت مرا هم می‌توانند دریابند؟ چنین مطلبی بسیار بعید است. اگرچه با آنالیز و تحلیل دقیق ساختار شخص (از قبیل؛ قد، وزن، رنگ، مقدار مو، ترکیب صورت، ترکیب خطوط دست‌ها و انگشت‌ها و در تعمیقی بیشتر روی گروه خونی، ابراز احساسات به رنگ‌ها، نحوه امضاء، دست‌خط و امثالهم) قاعدتاً بخش قابل توجهی از شخصیت شخص، قابل کشف و شناسائی است.
... ادامه دارد👇
✍سیدمحمدحسینی(منتظر)
شهریور ۱۴۰۲
💠کانال اطلاع‌رسانی حم (دریافتی و تحریری)؛
«حیفه این پیام‌ها را نبینی»
(یک از هزاران؛ گلچینی از صدها پیام متنوع):
🆔 eitaa.com/chelcheraaqHM
🙏