📝نان و دین! 🔻از پیامبر نقل شده که اینگونه دعا کردند: «خدایا در نان به ما برکت بده و بین ما و نان جدایی ننداز! اگر نان نباشد ما روزه نمی‌گیریم! نماز نمی‌خوانیم! سایر واجبات را انجام نمی‌دهیم!» عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي الْبَخْتَرِيِّ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص اللَّهُمَّ بَارِكْ لَنَا فِي الْخُبْزِ وَ لَا تُفَرِّقْ بَيْنَنَا وَ بَيْنَهُ فَلَوْ لَا الْخُبْزُ مَا صُمْنَا وَ لَا صَلَّيْنَا وَ لَا أَدَّيْنَا فَرَائِضَ رَبِّنَا عَزَّ وَ جَلَّ. (کافی، ج۶، ص۲۸۷) 🔸توضیح: یعنی یا نیروی انجام عبادات و واجبات را از دست می‌دهیم؛ در برخی نقل‌ها ذکر شده: «قوام بدن به نان است.» (همان) و یا منظور تاثیری است که فقر در ایمان مردم می‌گذارد. مثل آخرین سخن پیامبر بر بالای منبر که حاکم بعدی مسلمین را از فقیر کردن آنها نهی کرد چون این باعث کفر مردم می‌شود. (همان، ج۱، ص۴۰۶) @Hadith1398

📝تاثیر حاکمان در فقر و تاثیر فقر در دینداری 🔻از امام صادق علیه السلام نقل شده که آخرین باری که پیامبر بالای منبر رفتند فرمودند: «خدا را به ياد آن كسی مى‌آورم كه پس از من، در ميان امت والى و حاكم گردد. مبادا با مسلمانان نامهربانى كند، بلكه بايد بزرگانشان را محترم شمارد، و بر ناتوانان رحم آورد، و عالم ايشان را بزرگ دارد، و به آنان زيان نرساند تا خوار شوند، و مسلمین را به فقر گرفتارشان نكند تا كافر گردند، و در خانه خود را به روى آنان نبندد تا توانایان و اقویاء، ضعفاء و ناتوانان را ببلعند...» (كافی، ج‏۱، ص۴۰۶) 🔹از امام علی علیه السلام نقل شده که فرمودند: «دلیل خراب شدن زمین فقر و تنگدستی مردم است و تنگدستی مردم ناشی از مال اندوزی حاکمان و بدگمانی آنها به بقای حکومتشان و عبرت گرفتن کم آنهاست.» (نهج البلاغة (صبحی صالح) ص۴۳۶) 🔸همچنین نقل شده که امیرالمومنین علیه السلام به محمد بن حنفیه فرمودند: من می‌ترسم تو فقیر شوی؛ چون فقر جای کم شدن دین و پریشان شدن عقل و ایجاد دشمنی است. (همان، حکمت ۳۱۹) 🔹از پیامبر نقل شده که فرمودند: خداوند به ابراهیم وحی کرد که من تو را خلق کردم و با آتش نمرود آزمایش کردم. اگر تو را با فقر می آزمودم و صبر را از تو می‌گرفتم چه کار می‌کردی؟ حضرت ابراهیم عرض کرد ای پروردگار من! فقر برای من سخت تر از آتش نمرود است. خداوند فرمود: به عزت و جلالم قسم که چیزی در آسمان و زمین سخت تر از فقر خلق نکرده‌ام! حضرت ابراهیم عرض کرد: ای پروردگار من! پاداش کسی که به گرسنه‌ای غذا بدهد چیست؟ خداوند فرمود: پاداشش بخشش من است حتی اگر گناهانش بین آسمان و زمین را پر کرده باشد! اگر رحمتم بر فقیران امتم نبود، نزدیک بود که فقرشان منجر به کفر شود! (جامع الأخبار(للشعيري)، ص۱۱۰) @Hadith1398

📝جزای کسی که خانه‌ای دارد اما آن را برای سکونت به دیگران نمی‌دهد 👈🏻هشداری متناسب با بحران اجاره‌های سنگین 🔹از حضرت صادق علیه السلام نقل شده که فرمودند: کسی که خانه‌ای دارد و مومنی به آن محتاج است، اما خانه را برای سکونت به او نمی‌دهد، خداوند می‌گوید: ای ملائکه من! آیا بنده من نسبت به بنده دیگرم برای سکونت در دار دنیا بخیل شده است؟ به عزت و جلالم سوگند که در بهشت من ساکن نخواهد شد! 🔸محَمَّدُ بْنُ سِنَانٍ عَنْ مُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ كَانَتْ لَهُ دَارٌ فَاحْتَاجَ مُؤْمِنٌ إِلَى سُكْنَاهَا فَمَنَعَهُ إِيَّاهَا قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ يَا مَلَائِكَتِي أَ بَخِلَ عَبْدِي عَلَى عَبْدِي بِسُكْنَى الدَّارِ الدُّنْيَا وَ عِزَّتِي وَ جَلَالِي لَا يَسْكُنُ جِنَانِي أَبَداً. 🔗کافی، ج2، ص367 @Hadith1398

📝روایاتی از امام صادق علیه السلام 🔻چانه زدن در معامله برای جلوگیری از ضرر نقل شده که امام صادق در معامله‌ای بسیار چانه زد. بعد از انجام معامله، گروهی را دید که نظاره گر او بودند. به آنها گفت: «از چانه زدن من در این معامله تعجب کردید؟» آنها تایید کردند که تعجب کرده‌اند. حضرت صادق فرمود: «کسی که در معامله فریب بخورد، نه مورد ستایش مردم است و نه اجری پیش خداوند دارد.» (کافی، ج۴، ص۴۹۶) 🔹عبادتِ از روی عادت! از حضرت صادق علیه السلام نقل شده که فرمودند: فریب نماز و روزه دشمنان ما اهل بیت را نخورید. چه بسا شخصی نماز و روزه‌اش از روی عادت باشد، به طوری که اگر آن را ترک کند، می‌ترسد! اما آنها را با راستگویی و امانت‌داری امتحان کنید. (کافی، ج۲، ص۱۰۴) 🔸پرهیز از امید کاذب از امام صادق علیه السلام نقل شده که به جابر بن یزید جعفی فرمودند: «از امید کاذب پرهیز کن که آن تو را در ترس صادقی می‌اندازد.» (تحف العقول، ص۲۸۵) 🔻تاکید حضرت صادق بر پرهیز از اسراف حتی درباره هسته خرما از امام صادق علیه السلام نقل شده: «میانه‌روی چیزی است که خداوند آن را دوست دارد و اسراف چیزی است که مبغوض می‌دارد، ولو اینکه دور انداختن هسته‌ی خرمایی باشد؛ چون هسته‌ی خرما هم گاهی به کار می‌آید [مثل: استفاده برای بذر یا غذای حیوان]؛ و یا اینکه دور ریختن باقیمانده‌ی آب باشد!» (خصال، ج۱، ص۱۱) 🔹اگر نمی‌دانیم بگوییم «نمی‌دانم!» از محمد بن مسلم نقل شده که امام صادق عليه السلام فرمود: هرگاه از کسی سوالی پرسیدند که جوابش را نمی‌دانست، باید بگويد نمي‌دانم و نگويد خدا بهتر مي‌داند تا در دل رفيقش شكى بیاندازد! و اگر كسى كه از او سؤال مى‌‏شود بگويد نمي‌دانم، سائل او را متهم نمی‌كند. (کافی، ج۱، ص۴۲) @Hadith1398

📝رئوف‌تر بودن خداوند نسبت به دختران و دختری که از نسل او هفتاد پیامبر به دنیا آمد 🔹از حضرت رضا علیه السلام نقل شده که پیامبر فرمودند: خداوند نسبت به دختران و زنان رئوف‌تر است تا نسبت به پسران و مردان؛ هیچ مردی زنی را که محرم اوست، خوشحال نمی‌کند، مگر آنکه خداوند او را در روز قیامت خوشحال می‌کند. 🔸عنْهُ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْقَاسَانِيِّ عَنْ أَبِي أَيُّوبَ سُلَيْمَانَ بْنِ مُقْبِلٍ الْمَدَائِنِيِّ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ جَعْفَرٍ الْجَعْفَرِيِّ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى عَلَى الْإِنَاثِ أَرْأَفُ مِنْهُ عَلَى الذُّكُورِ وَ مَا مِنْ رَجُلٍ يُدْخِلُ فَرْحَةً عَلَى امْرَأَةٍ بَيْنَهُ وَ بَيْنَهَا حُرْمَةٌ إِلَّا فَرَّحَهُ اللَّهُ تَعَالَى يَوْمَ الْقِيَامَةِ. (کافی، ج6، ص6) 🔹همچنین نقل شده که برای یکی از شیعیان دختری به دنیا آمد، نزد امام صادق رفت و امام وی را عصبانی دید. به او فرمود: اگر خداوند به تو وحی کند که خودش برای تو چیزی انتخاب کند یا بگذارد خودت انتخاب کنی، به خدا چه می‌گویی؟ گفت: می‌گویم که خدا انتخاب کند. امام فرمود: خداوند برای تو این دختر را اختیار کرده! سپس امام فرمود: پسری را خضر به قتل رساند و خداوند درباره آن گفت: «پس خواستيم كه پروردگارشان براى آنان فرزندى را كه در ايمان و نيكوكارى از او بهتر و به رعايت حق خويشاوندى نزديك‏تر باشد، جايگزين او كند.» (سوره کهف، آیه81) خداوند دختری را جایگزین آن پسر کرد که از نسل آن دختر هفتاد پیامبر آمد. 🔸عدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عِدَّةٍ مِنْ أَصْحَابِهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ يُوسُفَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ سَعِيدٍ اللَّخْمِيِّ قَالَ: وُلِدَ لِرَجُلٍ مِنْ أَصْحَابِنَا جَارِيَةٌ فَدَخَلَ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَرَآهُ مُتَسَخِّطاً فَقَالَ لَهُ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع أَ رَأَيْتَ لَوْ أَنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَوْحَى إِلَيْكَ أَنْ أَخْتَارُ لَكَ أَوْ تَخْتَارُ لِنَفْسِكَ مَا كُنْتَ تَقُولُ قَالَ كُنْتُ أَقُولُ يَا رَبِّ تَخْتَارُ لِي قَالَ فَإِنَّ اللَّهَ قَدِ اخْتَارَ لَكَ قَالَ ثُمَّ قَالَ إِنَّ الْغُلَامَ الَّذِي‏ قَتَلَهُ الْعَالِمُ الَّذِي كَانَ مَعَ مُوسَى ع وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ- فَأَرَدْنا أَنْ يُبْدِلَهُما رَبُّهُما خَيْراً مِنْهُ زَكاةً وَ أَقْرَبَ رُحْماً أَبْدَلَهُمَا اللَّهُ بِهِ جَارِيَةً وَلَدَتْ سَبْعِينَ نَبِيّاً. (همان) @Hadith1398

📝روایاتی از امام رضا علیه السلام 🔻اطاعت از مخلوق در معصیت خالق جائز نیست دوستی با دوستان خدا و دشمنی با دشمنان خدا و پیشوایانشان واجب است. نیکویی کردن با پدر و مادر لازم است حتی اگر آن دو مشرک باشند، [ولی] در معصیت خداوند نباید آنها را اطاعت کرد؛ چون هیچ حق اطاعتی از مخلوق برای معصیت کردن خالق وجود ندارد. (عیون اخبار الرضا، ج2، ص124) 🔻فتنه‌ای شدیدتر از فتنه دجال! «از کسانی که اظهار محبت به ما اهل بیت می‌کنند، کسانی هستند که فتنه آنها از دجال شدیدتر است. راوی می‌گوید پرسیدم به چه دلیل؟ امام فرمود: به دلیل دوستی با دشمنان ما و دشمنی با دوستان ما! وقتی چنین باشد، حق و باطل با یکدیگر مخلوط شوند و شناخت حقیقت مشکل شود و مومن از منافق تشخیص داده نمی‌شود.» (وسائل الشیعة، ج16، ص179 و بحار الانوار، ج72، ص391) 🔻اهمیت لذت‌های حلال بكوشيد كه زمانتان را به چهار بخش تقسيم كنيد: زمانى براى مناجات با خدا، زمانى براى تأمين زندگی، زمانی برای معاشرت با برادران و معتمدان تان (کسانی که عيب هايتان را به شما مى شناسانند و باطنشان برای شما خالص است) و زمانی براى كسب لذّت هاى حلال! با بخش چهارم توانايى انجام دادن سه بخش ديگر را به دست مى آوريد. (تحف العقول، ص409) 🔻داستان زنی که در هنگام قحطی، صدقه داده بود چندین سال در ميان بنى اسرائيل قحطى ایجاد شد. زنى لقمه نانى داشت، آن را به دهان برد تا بخورد، فقيرى گفت: اى كنيز خدا! گرسنه‌‏ام! زن با خود گفت: در اين دوران قحطى، صدقه مى‌‏دهم. و آن لقمه را از دهان بيرون آورد و به فقير داد. اين زن كودكى خردسال داشت كه براى جمع آورى هيزم به صحرا رفته بود. گرگى آمد و او را ربود. زن شیون کشید و به دنبال گرگ رفت. خداوند جبرئيل را فرستاد و جبرئيل آن كودك را از دهان گرگ بيرون كشيد و به مادرش باز داد و به او گفت: آيا به لقمه‌ای در ازاء لقمه دیگر راضی شدی؟! (ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص140) 🔻اعتراض به حکمرانی مامون مامون خبر فتح بخش‌هایی از سرزمین كابل را برای حضرت رضا خواند، حضرت به او فرمود: آيا فتح قريه‌اى از قريه‌هاى اهل شرك تو را خشنود مى‌كند؟ مأمون گفت: آيا در اين فتح، سرور و خوشحالى نيست؟ امام فرمود: سرزمين‌هایى را كه بر آنها حكومت دارى، ضايع گذاشته‌اى و به امورشان رسيدگى نمي‌كنى و آن را به عهده ديگران محول كرده‌اى، و آنان به خلاف آنچه خدا فرموده، بر اين امت حكومت مى‌كنند و به كلى از مدينه دار الهجرة غافل شده‌اى و روزگارى بر مردم مظلوم آنجا مي‌گذرد كه كاملا در مشقت و بدبختى زندگی می‌کنند و كسى را پیدا نمی‌کنند كه از حال‌شان نزد او شكايت كنند...آيا نمي‌دانى كه والى و سرپرست مسلمين حكمش حكم عمود خيمه است که هر كس بخواهد می‌تواند آن را بگيرد؟! (عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج2، ص 160) @Hadith1398

📝با حرف دیگران چه کار داری وقتی امامت از تو راضی است؟! 🔻جعفر بن عیسی نقل کرده که همراه یونس بن عبدالرحمن نزد امام رضا علیه السلام بودیم. گروهی از اهل بصره اجازه خواستند که خدمت امام رضا برسند. امام به یونس اشاره کرد که وارد اتاق دیگری شود و هیچ حرکتی نکند تا مهمانان وی را نبینند. بصری‌ها وارد شدند و ناسزاهای زیادی به یونس بن عبدالرحمن نسبت دادند و امام سکوت کردند. هنگامی که آنها رفتند، یونس از اتاق با گریه بیرون آمد و گفت: من از این مکتب دفاع می‌کنم اما جایگاهم نزد اصحابمان اینگونه است! 🔻امام رضا به او فرمود: با حرف آنها چه کار داری وقتی امامت از تو راضی است؟! ای یونس! با مردم به قدری که نسبت به آن ظرفیت پذیرش دارند سخن بگو و از گفتن چیزی که توانایی پذیرش آن را ندارند، پرهیز کن. ای یونس اگر در دستت، جواهری باشد، اما برخی بگویند پشکل است! یا در دستت پشکل باشد، اما برخی فکر کنند جواهر است! آیا قضاوت آنها نسبت به آنچه در دست توست تفاوتی ایجاد می‌کند؟! وقتی راهت درست است و امامت از تو راضی است، سخن دیگران به تو ضرری نمی‌زند. 🔗رجال کشی، ص487 @Hadith1398

📝رسیدن برخی به شفاعت اهل بیت بعد از سیصد هزار سال عذاب! 🔻نقل شده که به امیرالمومنین علیه السلام گفته شد: «مرگ را برای ما توصیف کنید!» امام علی به آنها گفت: نزد شخص آگاهی آمدید! مرگ یکی از این سه حالت است: یا مژده به نعمتی جاودان است! یا خبر از عذابی ابدی است! و یا نگران‌کننده، ترس‌آور و مبهم است. چون شخص نمی‌داند سرانجام از کدام دسته خواهد بود! 🔻اما کسی که دوستدار و مطیع امر ما باشد، به او مژده‌ی نعمت جاودان داده خواهد شد. اما کسی که دشمن ما باشد، با عذاب ابدی مواجه می‌شود. اما فردی که امرش مبهم است و نمی‌داند کدام نصیبش می‌شود، آن شخص، فرد مومنی است که به خودش ظلم کرده است و از سرانجامش آگاهی ندارد. خبر، مبهم و مخوف سراغ او خواهد آمد. خداوند او را هم‌رتبه با دشمنان ما قرار نمی‌دهد، اما او را از آتش به واسطه‌ی شفاعت ما خارج می‌کند. 🔻پس به دنبال عمل و اطاعت خدا باشید. از خودتان مطمئن نباشید و مجازات خدا را کوچک فرض نکنید. چون از مسرفین (گروه سوم) گروهی هستند که شفاعت ما پس از سیصد هزار سال عذاب به آنها می‌رسد. 🔗معانی الاخبار، ص۲۸۸ @Hadith1398

📝پاسخگویی زمامدار در قبال مردم 🔻هرگاه مردم گمان کردند تو ظلمی کرده‌ای، به طور واضح و آشكار عذر خودت را به آنها ارائه كن و به این وسیله، گمان‌هاى آنها را برطرف کن. اظهار عذر موجب عادت دادن نفس به اخلاق حسنه، و مهربانى و نرمى نسبت به مردم است، و چون به دنبال استقامت مردم بر حق هستی، اين عذر خواهى تو را در رسیدن به خواسته‌ات کمک می‌کند. 🔹و إِنْ ظَنَّتِ الرَّعِيَّةُ بِکَ حَيْفاً فَأَصْحِرْ لَهُمْ بِعُذْرِکَ، وَاعْدِلْ عَنْکَ ظُنُونَهُمْ بِإِصْحَارِکَ، فَإِنَّ فِي ذَلِکَ رِيَاضَةً مِنْکَ لِنَفْسِکَ، وَ رِفْقاً بِرَعِيَّتِکَ، وَإِعْذَاراً تَبْلُغُ بِهِ حَاجَتَکَ مِنْ تَقْوِيمِهِمْ عَلَى الْحَقِّ. 🔗نهج البلاغه، نامه 53 (عهدنامه مالک اشتر) @Hadith1398

📝بخشی از خطبه امام حسین علیه السلام 👈🏻مذمت سکوت علماء نسبت به ظلم و لزوم نهی از منکر 🔻از امام حسین علیه السلام نقل شده که امام علی علیه السلام فرمودند: اى مردم! از آنچه خدا دوستداران خود را بدان پند داده پند گيريد مانند بدگويى او از دانشمندان يهود، آنجا كه فرمايد: «چرا علماى ربانى و دانشمندان، آنان را از گفتار گناه آلود باز نمى‌دارند؟» [سوره مائده آيه 63] و می‌فرمايد: «از ميان فرزندان اسرائيل، آنان كه كفر ورزيدند، مورد لعنت قرار گرفتند... چه بد بود آنچه مى‌كردند» [سوره مائده آيه 78- 79]. 🔻همانا، خداوند آنان را مورد نكوهش قرار داده به خاطر اينكه در ميان ستمكاران بودند و اعمال زشت و فاسد آنان را مشاهده مى‌كردند ولى به طمع آنچه كه داشتند و از بيم اينكه ضرر ببینند، آنان را از آن اعمال نهى نمى‌كردند، با اينكه خدا مى‌فرمايد: «و از مردم نترسيد و از من بترسيد» [سوره مائده آيه 44]. و خدا مى‌فرمايد: «مردان و زنان با ايمان، دوستان يكديگرند، كه به كارهاى پسنديده امر می‌کنند و از كارهاى ناپسند نهی می‌کنند» [سوره توبه آيه 71]. 🔻خدا به امر به معروف و نهى از منكر به عنوان يك فريضه از جانب خود آغاز سخن كرده چرا كه مى‌دانست اگر اين فريضه به اجرا درآيد و برپا گردد، واجبات ديگر برپا گردند؛ اين به خاطر آن است كه امر به معروف و نهى از منكر دعوت به اسلام همراه با رد مظالم و مخالفت با ظالم و تقسيم بيت المال و غنائم جنگى و گرفتن صدقات [زكات‏] از محل خود و صرف آن در جای خود است. 🔗تحف العقول صفحه237 @Hadith1398

📝به خاطر عیبی که داری، دست از عیب‌جوییِ دیگران بردار! در خطبه 140 نهج البلاغه آمده است: 🔻آنان كه از عيوب پاكند و از لطف خدا از گناهان سالمند شايسته است به اهل گناه و معصيت ترحم آورند، و شكرگزار نعمت پاكى باشند، و اين شكر مانع آنان از عيب جويى ديگران شود، چه رسد به كسى كه (خود گنه‌كار است آن‌گاه) از برادر ايمانى غيبت كرده، و وى را به گناه انجام گرفته سرزنش نموده. آيا توجه ندارد كه خداوند گناهى بزرگتر از گناهى را كه برادرش را به آن ملامت كرده بر او پرده پوشى نموده؟ چگونه ديگرى را به گناهى سرزنش مى كند كه خود مانند آن را مرتكب شده؟ 🔻اگر هم به گناهى مانند آن آلوده نشده در گناهى بزرگتر از آن (كه عيب جويى است) خدا را عصيان كرده. به خدا سوگند اگر به گناه بزرگى آلوده نگشته و مرتكب گناه كوچک هم نشده باشد هر آينه اين جرأتش بر عيب جويى از مردم بزرگترين گناه است. 🔻اى بنده خدا! در عيب جويى از كسى به خاطر گناهش عجله نکن! شايد خدا گناه او را بخشيده باشد. و خیالت از گناه كوچكى كه خود گرفتار آن شده اى راحت نباشد! چون ممكن است به آن گناه عذاب بشوی! 🔺بنابراين هر كدام از شما كه از عيب ديگرى آگاه است، به خاطر عيبى كه از خود خبر دارد دست از عيب جويى او بردارد و لازم است شكر پاک بودن از گناهى كه ديگرى به آن دچار است او را از دنبال كردن عيب ديگران باز دارد. @Hadith1398

📝نظرات درباره سال تولد حضرت زهرا (سلام الله علیها) بر اساس سن حضرت زهرا گاهی مطالبی دیده می‌شود که فارغ از صحت و سقم آن‌ها باید به اقوالی که در این مساله وجود دارد توجه داشت. 🔻قول اول: پنج سال بعد از بعثت بنابراین نقل که مشهور بین شیعیان شده است، حضرت زهرا در هنگام شهادت، هجده سال داشته‌اند. (نک: بحار الانوار، ج۴۳، ص۷) 🔻قول دوم: دو سال بعد از بعثت سید بن طاوس این قول را از شیخ مفید نقل کرده است. (الاقبال الاعمال الحسنة، ج۳، ص۱۶۲) شیخ طوسی نیز در مصباح ابتدائاً این وجه را ذکر کرده است و سپس نقل پنج سال بعد از بعثت را آورده است. (مصباح المتهجد، ج۲، ص۷۹۳) 🔻قول سوم: یک سال بعد از بعثت مجلسی این مطلب را به نقل از «بعض کتب المخالفین» آورده است. (بحار الانوار، ج۴۳، ص۸) 🔻قول چهارم: قبل از بعثت بدون تعیین سال مجلسی این نظر را به نقل از ابوالفرج اصفهانی در کتاب مقاتل الطالبین ذکر کرده است. (همان، ص۹) 🔻قول پنجم: پنج سال قبل از بعثت شیخ طوسی این وجه را به عامه (اهل سنت) نسبت داده است. (مصباح المتهجد، ج۲، ص۷۹۳) 🔻قول ششم: حدود چهار سال قبل از بعثت مجلسی این نظر را از اهل سنت نقل کرده است. (نک: بحار الانوار، ج۴۳، ص۱۸۹) 🔻قول هفتم: حدود هفت سال قبل از بعثت (همان، ص۲۱۳) 🔻قول هشتم: دوازده سال قبل از بعثت (همان، ص۲۱۴) 🔸البته باید توجه داشت که وجود اختلاف نظر به معنای غیر قابل داوری بودن یک مساله تاریخی نیست. حتی ممکن است برخی نظرات از شواهد دیگری نیز برخوردار باشند. به عنوان نمونه ظاهر برخی از روایات این است که انعقاد نطفه حضرت زهرا بلا فاصله بعد از معراج بوده است. (الامالی للصدوق، ص۴۶۱؛ علل الشرائع، ج۱، ص۱۸۳ و تفسیر القمی، ج۱، ص۲۲) اگر این روایات را بپذیریم، ملاحظه تاریخ معراج نیز مهم خواهد بود. مجلسی در بحار الانوار اقوال متعددی درباره تاریخ معراج نقل کرده است؛ «دو سال بعد از بعثت»، «۱۸ ماه قبل از هجرت»، «یک سال قبل از هجرت»، «یک سال و دو ماه قبل از هجرت»، «۶ ماه قبل از هجرت» و «دو سال بعد از هجرت» از جمله این اقوال هستند. (نک: بحار الانوار، ج۱۸، ص۲۰۵ و ۳۰۲) با فرض پذیرش روایاتی که ذکر شد، غیر از قول اول، سایر اقوال با توجه به حداقل سن ممکن برای حضرت زهرا در هنگام شهادت (یعنی ۱۸ سال) نادرست خواهند بود و الّا داوری درباره این مساله، مشکل است. @Hadith1398