﷽
#پرونده_ویژه
#غربالگری
#بخش_اول
قبلاً درباره غربالگری مختصراً نوشتهام. اینکه یک فرایند غیرعلمی بوده و نادرست وارد سیستم شده و…
در این سلسه نوشتار، مایلم این بحث را تشریح کنم. سعی میکنم با بیان ساده باشد:
1⃣ غربالگری چیست؟
غربالگری فرایندی است که در آن تلاش میشود یک مشکل یا بیماری در مراحل اولیه و قبل از ایجاد علائم یا عوارض و مشکلات با بار مالی، اقتصادی، طبی و… کشف شود.
هدف کلی ارتقاء سلامت فرد و جامعه است.
پس غربالگری یک عبارت (term) کلی در علم پزشکی است و مثال های متعدد دارد: غربالگری دیابت، کم کاری تیروئید، سرطان و…
اما منظور ما در این متن، همان غربالگری دوران بارداری است که در سه ماهه اول برای کشف مشکلی در جنین انجام میشود و در ذهن عموم مردم هم به عنوان غربالگری شناخته میشود. توجه شود که سونوگرافی «آنومالی اسکن» یا اکوی قلب ربطی به غربالگری متداول ندارد و نباید خَلط موضوع شود.
2⃣ غربالگری چه اصول علمی دارد؟
غربالگری یا screening از مباحث مهم رشته ما (پزشکی پیشگیری و اجتماعی) و اپیدمیولوژی است.
یک غربالگری برای اینکه علمی و استاندارد باشد و *به نتایج مناسب و مفید بینجامد* و باعث ارتقاء سلامت شود نه اینکه #فاجعه بیافریند، باید از چند اصل علمی منطقی پیروی کند که برخی عبارتند از:
- باید برای یک مشکل مهم سلامتی یا بیماری های #شایع انجام شود. غربالگری باید دست روی مشکلی بگذارد که بار آن بیماری در جامعه قابل توجه باشد.
اگر برای بیماری #نادر انجام میشود باید به #شدت و #دقت با سازوکار مناسب، نسبت به موارد «#مثبت_کاذب» (افرادی که غربالگری مثبت دارند اما درواقع مشکلی ندارند و اشتباه برچسب خورده اند) مراقب بود.
- آزمایش غربالگری باید *ساده باشد، با قیمت مناسب انجام شود، دقیق و معتبر باشد.*
- باید بیماری مورد غربالگری به گونهای باشد که *بتوان پس از کشف، مداخلهای مفید و مؤثر با پیامد خوب برای آن انجام داد.* مثلاً برای فشارخون، میتوان به افراد مبتلا رژیم غذایی و دستور ورزشی یا دارو داد.
- *غربالگری باید مبتنی بر شواهد، در جمعیت انتخابی مناسب انجام شود.*
مثلا غربالگری کل جامعه برای فشارخون درست نیست؛ لازم نیست کودک ۶ ساله مورد این غربالگری قرار بگیرد. یا همه افراد جامعه برای تیروئید غربالگری نمیشوند.
- *غربالگری باید ایمن باشد، آسیب زا نباشد.*
یعنی برای کسی صدمات جانی و سلامتی نداشته باشد. خط قرمز غربالگری، تهدید سلامتی و ایجاد عارضه است. حال اگر این عارضه، #مرگ باشد، آیا آن غربالگری میتواند قابل قبول باشد؟!
یعنی به عنوان مثال نمیتوان برای غربالگری یک بیماری قلبی، تستی برای افراد انجام داد که در نتیجه انجام آن، ده درصد افراد جان خود را از دست بدهند! و بگوییم اشکال ندارد در عوض ۹۰ نفر زنده ماندند و از بین آنها چند نفر مبتلا کشف شد که میتوان برای زندگی بهتر به آنها کمک کرد! جان آن ده نفر چه میشود؟!
- برای غربالگری باید شواهد پذیرش بالینی، اجتماعی و اخلاقی برنامه توسط کادر پزشکی و عموم مردم موجود باشد. *غربالگری باید در جامعه مورد پذیرش باشد. غربالگری نباید اجباری باشد.*
- باید *مدیریت و نظارت بسیار دقیقی بر برنامه غربالگری* وجود داشته باشد. باید مجموعهای از معیارها و استانداردهای دقیق برای نظارت و ارزیابی غربالگری وجود داشته باشد.
پس به طور خلاصه،
غربالگری نمیتواند بی ضابطه و بدون #مطالعات_پشتیبان راه اندازی و اجرا شود. باید شیوع آن بیماری، بار بیماری، اهمیت بیماری محاسبه و بررسی شود👈 اگر قابل توجه بود، غربالگری علمی و دقیق طراحی شود 👈 محاسبات اقتصاد سلامت (HTA) انجام شود 👈 اگر مورد تأیید بود، برنامه از جهات اخلاقی و پیوستهای انسانی اجتماعی مورد بررسی قرار بگیرد 👈 پس از ارائه مستندات و شواهد، وارد سیستم شود 👈 در تمام مدت اجرا تحت نظارت دقیق باشد.
✍ د. موحدینیا | مادر، پزشک، دستیار تخصصی پزشکی پیشگیری و اجتماعی دانشگاه تهران
@hejrat_kon
#غربالگری #غربال_گری #بارداری #جنین #داون #سقط
📚منبع: آکسفورد ۲۰۲۲ Global Public Health فصل ۱۱.۴
اپیدمیولوژی گوردیس فصل ۵
﷽
#پرونده_ویژه
#غربالگری
#بخش_دوم
3⃣ حالا برویم سراغ غربالگری بارداری در ایران:
- اول ببینیم این غربالگری برای چه بیماری هایی است؟ چند بیماری را تشخیص میدهد؟ کل سلامت جنین را میسنجد؟
این غربالگری سه #تریزومی (اختلال کروموزومی) را مورد بررسی قرار میگیرند: تریزومی ۱۳ و ۱۸ و ۲۱
تریزومی ۲۱ همان سندروم داون است.
(NTD ها هم ممکن است مشخص شوند که البته مدنظر طراحی این غربالگری نبوده اند و در سونوگرافی آنومالی اسکن بهتر دیده میشوند.)
تریزومی ۱۳ و ۱۸ مغایر با حیات هستند و اکثریت قاطع جنین های مبتلا میمیرند.
پس این غربالگری با اینهمه استرس، هزینه، سروصدا، فقط برای کشف و مدیریت یک مشکل در جنین است: سندروم داون!
سایر بیماری های جنین مثل اننسفالی، بیماری پروانه ای، فلج مغزی، نقایص حرکتی، سندروم های نادر و عجیب، ربطی به این غربالگری ندارند! این غربالگری برای تشخیص آنها نیست!
- آیا غربالگری به پیشگیری از بیماری یا بهبود سلامت جنین کمکی میکند؟
خیر! غربالگری فقط #تشخیصی است، نه #درمانی! هیچ درمانی برای سندروم داون وجود ندارد! انجام این آزمایش ها هیچ کمکی به سلامت جنین نمیکند و نقش #پیشگیری ندارد.
- آیا غربالگری، #تشخيص_قطعی است؟
قطعاً خیر!
اگر نتیجه یک غربالگری مثبت است یعنی «#احتمال وجود این مشکل در این فرد وجود دارد؛ و درصورت تمایل به تشخیص، فرد میتواند تحت بررسی بیشتر قرار بگیرد» !
آیا جنینی که نتیجه غربالگری اش مثبت است حتماً مشکل دارد؟
اصلاً!
ممکن است به صورت کاذب، مثبت شده باشد.
در ادامه، مطلب به خوبی آشکار خواهدشد.
-آیا فردی که غربالگری مثبت دارد، باید اجباراً مراحل بعدی را انجام دهد؟
خیر هیچ اجباری از جهت قانونی و علمی وجود ندارد.
- داون چه بیماری است؟
مجموعه ای از علائم؛ از عقب ماندگی ذهنی تا چهره خاص تا استعداد ابتلا به برخی بیماری ها مانند مشکلات قلبی.
- آیا همه داون ها شبیهند؟
خیر. داون طیف دارد. بیماری برخی انقدر شدید است که در دوران جنینی از بین میروند. برخی نه تنها میتوانند تحت تربیت امور روزمره قرار بگیرند و حتی ازدواج کنند بلکه میتوانند آموزش درسی هم ببینند. داون های زیادی در دنیا مدال های جهانی مختلف گرفته اند یا موفقیت کسب کرده اند!
سندروم داون را «سندروم مهربانی» هم نامیده اند چون سطح عاطفه این کودکان بسیار بالاست. این کودکان از اینکه به دنیا آمده اند ناخشنود نیستند و از زندگی خود راضی و شادند.
- شیوع داون چقدر است؟ چند نفر در هر صد تولد زنده؟
در هر «صد» تولد؟!
نه!
کمتر از اینهاست!
بگو چندتا در هر «هزار» و حتی «ده هزار» ؟!
دو مطالعه، شیوع داون در ایران را ٠/٩ در هر هزار تولد زنده و ۹/٢ در هر ده هزار تولد زنده ذکر کردهاند.
ساده بگویم؟
یعنی فقط به احتمال ٠/٠٩ درصد ممکن است نتیجه هر بارداری، یک بچه مبتلا به داون باشد!
یعنی جنین ها بدون هیچ غربالگری و بررسی ای، به احتمال ٩٩/٩١ درصد سالمند!
يعنی همه این فشارها، هزینه ها، استرس ها، برو و بیاها، تهدیدها، ترساندن ها برای این بررسی این احتمال بسیار کوچک!…
نکته: احتمال رخداد داون با افزایش سن مادر بالاتر میرود. اما باز هم، عدد همچنان بسیار کوچک است: حدود ٠.۲۸ درصد!
در بالاترین حد احتمال بروز (مادر بالای ۴۵ سال)، باز هم به احتمال ۹۹% جنین سالم است!
- تا اینجا با توجه به میزان ولادت در ایران (که درسالهای گذشته حدود ۱ میلیون و ۲۰۰ در سال بود اما گویا به ۱ میلیون در سال کاهش پیدا کرده😞)،
تمام این هزینههای میلیاردی و فشار بر خانواده ها، فقط برای کشف کمتر از ۱۰۰۰ جنین مبتلا به سندروم داون انجام میشده است!
ادامه ماجرا جالب تر است...
✍ د. موحدینیا | مادر، پزشک، دستیار تخصصی پزشکی پیشگیری و اجتماعی دانشگاه تهران
@hejrat_kon
45.3M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
بعضی از انتخاب ها، قسمتی از وجود ما رو میبرن!
#نفس
#ناجیان_جنین
#نجات_فرزندان_سقط
"نجات جانت ، آرام جانم " به ما بپیوندید👇
https://eitaa.com/joinchat/3946119765C5d5d563f5a
🔻 نشست خبری پویش «بذار نفس بکشم»
▫️ با حضور بزرگان طب زنان و زایمان
▫️ دکتر حنطوش زاده گفت: سقط جنین تبدیل به تجارت شده است
⚡️ لینک خبر
https://www.mehrnews.com/news/6327292
👈
#نفس
#ناجیان_جنین
#نجات_فرزندان_سقط
"نجات جانت ، آرام جانم " به ما بپیوندید👇
https://eitaa.com/joinchat/3946119765C5d5d563f5a
14.1M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔴 این فیلم را واشینگتن پست در خصوص چگونگی سقط جنین منتشر کرده است که بیش از ۵۰ میلیون بار در صفحه یوتیوب این رسانه دیده شده است
🔹بسیاری از چهرهها به این فیلم واکنش نشان داده و گفتند که تا امروز از چگونگی سقط جنین اطلاع نداشتند
#والله_ماتـرکناکـ_یابن_الحیدر❤️
6.4M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
.
✅ مادری که ۷تا بچه رو بدون دست بزرگ کرد.
👈 این ویدیو مربوط به حدود ۶۰ سال پیش هست و خانم فیلیس لوملی رو نشون میده که با وجود معلولیت مادرزادی و نداشتن دست، ازدواج کرد و صاحب ۷ فرزند شد و اینطور عشق رو به فرزندانش هدیه کرد.
گاهی میلیاردها هزینه میشود ...
بار سنگین روحی و روانی زیادی بر مادرانی که باید آرام ترین دوران را داشته باشند وارد می شود تا انسانی مانند این مادر که عاشقانه رشد کرده و عشق آفرین بوده به دنیا نیاید ...
با خود می اندیشم کجای مختصات انسانیت ایستاده ایم !!
#نفس
#ناجیان_جنین
#نجات_فرزندان_سقط
"نجات جانت ، آرام جانم " به ما بپیوندید👇
https://eitaa.com/joinchat/3946119765C5d5d563f5a
کاش بیاد روزی که زندگی رحمی مثل زندگی توی دنیا به رسمیت شناخته بشه!
کاش بیاد روزی که همه باور کنن که بچه توی رحم مادر جون داره! زنده ست و ما, در جایگاهی نیستیم که بتونیم درباره زندگی یک انسان دیگه تصمیم بگیریم!
کاش بیاد روزی که عادت کنیم به متفاوت دیدن! اگر دیدیم بچه ای سمعکداره, بچه ای روی ویلچر نشسته, بچه ای دست یا پا نداره, بچه ای چهره ش متفاوته, بچه ای سندروم داره و هزااااران مورد دیگه, برامون عجیب نباشه!
بیاید برای خودمون و بچه هامون #عادی_سازی_کنیم دیدن بچه های متفاوت رو!
همین😊
https://eitaa.com/fatemeh_aakbari
سلام علیکم
طاعات و عبادات همه دوستان قبول
یکی از دوستان پزشک ما که خانم دکتر متخصص رادیولوژی هستند، فرزند سومشون مبتلا به سندرم داونه.
این خانم دکتر و همسر بزرگوارشون در برابر خواست خدا با تعبد مواجه شدن و علیرغم همه ی فشارهای اجتماعی (به خصوص جو پزشکان) هدیه الهی رو حفظ کردند.
حالا این فرشته کوچک با یک کروموزوم ۲۱ اضافه دختر کوچکی به اسم کوثر خانمه و مادر پزشکش در ایتا کانالی راه انداخته و در مورد دخترش مینویسه با این هدف که جلوی سقط بچه های سندرم داونی رو بگیره.
دعوت میکنم ازتون که عضو کانالش بشید و حمایتش کنید
https://eitaa.com/fatemehakbari00
20.9M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
زندگی با بچه ی با تشخیص سندروم داون چه شکلیه؟!