#درس_نهم_وقف_و_ابتداء✅ 🔸موارد وقف حسن و قبيح (4)🔸 بخش سوم🔳 🔷وقف بين شرط و جزا جـمله شرط بدون جواب شرط معنا ندارد لذا وقف بر شرط بدون ذكر جزا وقفى قبیح است اما جمله جزا بدون شرط نیز معنادار است لذا اگر در جایى جزامقدم بر شرط باشد و معنایش مقصود خـداونـد نـیـز بـاشـد مى توان بر آن وقف كرد و وقف بر آن از نوع وقف حسن خواهد بود ➰ مانند: (واشكروا نعمة الله * ان كنتم ایاه تعبدون ) مثالها: (ان جاءكم فاسق بنباء * فتبینوا) (حجرات آیه6) (استجیبوا لله وللرسول * اذا دعاكم ) (انفال آیه24) (وقالوا مهما تاءتنا به من ایة لتسحرنا بها * فما نحن لك بمؤمنین) (اعراف آیه132) (من یتق ویصبر * فان الله لا یضیع اجر المحسنین ) (یوسف آیه90) (لو استطعنا * لخرجنا معكم ) (توبه آیه42) (ولولا دفع الله الناس بعضهم ببعض * لفسدت الارض ) (بقره آیه251) 📌چند نكته 1ـ ادات شرط عبارتند از: ان، اذا، اذ، اذما، لو، لولا، لوما، من، اما، لما ومهما. 2ـ گـاهـى جـواب شرط محذوف است، در آن صورت وقف بر شرط اشكالى ندارد مانند: (ولولا فـضـل الله علیكم ورحمته وان الله تواب حكیم ) گفته شده كه تقدیر جواب (لهلكتم ) یا (لـعـذبـكـم ) است و وقف بر (حكیم) تام است از موارد دیگرى كه جواب شرط محذوف اسـت آیـه 10سـوره یـوسـف اسـت : (فلما ذهبوا به واجمعوا ان یجعلوه فى غیابت الجب ) در این آیـه جـواب (لـما) محذوف است و تقدیرش چنین است : (اتوا امرا عظیما)وقف بر(غیابت الجب ) كافى است 3ـ گـاهى جواب شرط پس از چند جمله مى آید كه در این صورت نیز وقف برجمله هاى شرطى صحیح است مانند: آیات 1ـ 13سوره تكویر: (اذا الشمس كورت ..).. 🔷وقف بر امر، نهى، نفى، دعا، استفهام، تمنى و ترجى بدون ذكر جواب آنها وقف بر این موارد بدون ذكر جواب آنها تام و كافى نیست . ➰مثالها: (كن * فیكون) (یس آیه82) (استغفروا ربكم انه كان غفارا * یرسل السماء علیكم مدرارا) (نوح آیه 10و11) (واطیعون * یغفر لكم ) (همان، آیه 3و4) (فلا تدع مع الله الها آخر * فتكون من المعذبین ) (شعراء آیه213) (ربنا اخرنا الى اجل قریب * نجب دعوتك ونتبع الرسل ) (ابراهیم آیه44) (لو ان لى كرة * فاكون من المحسنین ) (زمر آیه58) (یا لیتنى كنت معهم * فافوز فوزا عظیما) (نساء آیه73) (وقـال فرعون یا هامان ابن لى صرحا لعلى ابلغ الاسباب، اسباب السموات *فاطلع الى اله موسى ) ( غافر آیه 36و37) 🔷وقف بين قسم و جواب آن مثالها: (والقران الحكیم * انك لمن المرسلین ) (یس آیه 2و3) (والنجم اذا هوى * ما ضل صاحبكم وما غوى ) (نجم آیه1و2) (والذاریات ذروا، فالحاملات وقرا، فالجاریات یسرا، فالمقسمات امرا * انماتوعدون لصادق ) ( ذاریات آیه 1ـ5) (والـطور، وكتاب مسطور، فى رق منشور، والبیت المعمور، والسقف المرفوع، والبحرالمسجور * ان عذاب ربك لواقع) (طور آیه 1ـ 7) (والضحى، واللیل اذا سجى * ما ودعك ربك وما قلى ) (ضحى آیه 1_3) 1ـ در بعضى از موارد جواب قسم محذوف است در این موارد وقف بر قسم اشكالى ندارد مانند: (والنازعات غرقا) كه مى توان بر (فالمدبرات امرا) وقف كرد. 2ـ گـاهـى جـواب بعد از فواصل طولانى مى آید كه در این موارد نیز مى توان قبل از رسیدن به جـواب وقـف نمود مثل : (والشمس وضحیها) كه جواب آن در آیه 6آمده است : (قد افلح من زكیها) وقف بر حيث مثالها: (وكلا منها رغدا حیث * شئتما) (بقره آیه35) ( الله اعلم حیث * یجعل رسالته ) (انعام آیه124) ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ 🔸♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

قرآن کریم 📖 فایل تصویری👇📷 #صفحه_77 🔸♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

قرآن کریم 📖 فایل صوتی👇🔉 #صفحه_77 #استاد_محمد_صدیق_منشاوی 🔸♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

#درس_دهم_وقف_وابتداء ✅ 🔹وقف هاى سجاوندى (1) 🔸بخش اول🔸 قبلا اشاره شد كه محمد بن طیفور سجاوندى (متوفاى 560 ه) مقرى ء، مفسر ونحوى قرن ششم، وقف را به شش قسم تقسیم كرده است : ▪️1ـ وقف لازم، با علامت (م) ▫️2ـ وقف مطلق، با علامت (ط) ▪️3ـ وقف جایز، با علامت (ج) ▫️4ـ وقف مجوز لوجه، با علامت (ز) ▪️5ـ وقف المرخص للضرورة با علامت (ص) ▫️6ـ وقف ممنوع، با علامت (لا) در ایـنـجـا ضـمن توضیح پیرامون هر یك از این وقوف، رابطه آن را با وقفهاى چهارگانه مشهور بررسى خواهیم كرد. ♦️وقف لازم وقـف لازم، وقـف بـر كـلمه اى است كه اگر به مابعدش وصل شود در معناى مقصود خلل ایجاد مـى شـود بـه ایـن صورت كه یا معنا را به كلى تغییر مى دهد ویا معناى خلاف مقصود را به ذهن متبادر مى سازد. 📌مثالهایى از وقف لازم : (انهم اصحاب النار * الذین یحملون العرش ومن حوله ) (غافرآیه 6و7) در صورت وصل این معنا به ذهن متبادر مى شود كه دوزخیان عرش خدا راحمل مى كنند. (ان الله شدید العقاب * للفقراء المهاجرین ) (حشر آیه7) در صورت وصل این معنا ایجاد مى شود كه خداوند نسبت به مهاجران فقیر شدیدالعقاب است . (لقد سمع الله قول الذین قالوا ان الله فقیر ونحن اغنیاء * سنكتب ما قالوا) (آل عمران آیه181) اگـر كلمه (اغنیاء) به جمله بعد وصل شود این معنا به ذهن مى آید كه جمله (سنكتب ...) نیز قول كفار است . (لیلة القدر خیر من الف شهر * تنزل الملائكة والروح فیها) (قدر آیه 3و4) در صـورت وصل این توهم ایجاد مى شود كه جمله (تنزل الملائكة ) صفت (شهر)است و مجموعا ایـن مـعـنـا را افاده مى كند كه (شب قدر از هزار ماهى كه در آن فرشتگان و روح نازل شوند برتر اسـت در حـالـى كـه مـقصود و مراد از آیه این است كه شب قدر كه در آن فرشتگان و روح نازل مى شوند از هزار ماه [عادى كه در آن شب قدر نباشد] برتر است. (سبحانه ان یكون له ولد * له ما فى السموات وما فى الارض ) (نساء آیه171) اگر به وصل خوانده شود توهم مى شود كه جمله (له ما فى السموات وما فى الارض ) صفت (ولد) است و آنچه از خداوند سلب شده این است كه او فرزندى داشته باشد كه آسمانها و زمین را مالك باشد و لذا طبق این معنا مطلق فرزند از خداوند سلب نشده است . (وما هم بمؤمنین * یخادعون الله والذین امنوا) (بقره آیه 8و9) در صورت وصل این توهم پیش مى آید كه جمله (یخادعون الله ) صفت مؤمنین است . ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ 🔸♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

#درس_دهم_وقف_وابتداء✅ 🔷وقف های سجاوندی(1) 🔶بخش دوم 🔻جايگاه وقف لازم در وقفهاى چهارگانه🔻 بـعـضـى پـنـداشـته اند كه وقف لازم، معادل وقف تام است در حالى كه چنین نیست نه مـى توان گفت كه هر وقف تامى، لازم است و نه مى توان گفت كه هر وقف لازمى تام است اگر بـخـواهیم رابطه وقف لازم و تام را از نظر منطقى بیان كنیم باید بگوییم : رابطه بین آنها عموم و خصوص من وجه است كه داراى یك وجه اشتراك و دو وجه افتراق است یعنى بعضى از وقفها هم لازم است وهم تام مانند: وقف بر آیه 6از سوره مؤمن . بعضى از وقفها تام هستند ولى لازم نیستند مانند بسیارى از مثالهایى كه دردرس مربوط به وقف تـام زده شـد بـراى مثال وقف (بسم الله الرحمن الرحیم )(مالك یوم الدین ) و (ایاك نعبد وایاك نـسـتـعـیـن ) در سـوره حـمد تام است و هركدام را مى توان به آیه بعدى وصل كرد بدون آنكه هیچگونه خللى در معنا ایجادكند. از طـرف دیـگر بعضى از وقفها لازم هستند ولى تام نیستند مانند: وقف بر آیه 8سوره بقره: (وما هم بمؤمنین ) و وقف بر آیه 3قدر : (لیلة القدر خیر من الف شهر) كه لازم است در حالى كه وقف آنها از نوع وقف كافى است زیرا آیه 8و 9سوره بقره درباره منافقان است و آیه 3و 4سوره قدر نیز درباره شب قدراست پس بین آیات 8و 9سوره بقره و 3و 4سوره قدر، رابطه معنوى وجود دارد و از طرفى هیچگونه رابطه لفظى بین آنها وجود ندارد پس وقف آنهاكافى است . حـال كـه رابـطه بین وقف لازم با تام روشن شد بى مناسبت نیست كه بگوییم : رابطه وقف لازم با هـریـك از وقـفهاى كافى و حسن نیز چنین است یعنى رابطه وقف لازم با وقف كافى و حسن نیز رابطه عموم و خصوص من وجه است . واضح است كه رابطه وقف لازم با وقف قبیح رابطه تباین است . در ایـن قسمت به ذكر مواردى مى پردازیم كه وقفهاى تام كافى و حسن مصادیق وقف لازم واقع شده اند. ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ 🔸♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

#درس_دهم_وقف_وابتداء✅ 🔷وقف های سجاوندی(1) 🔶بخش سوم 🔻مصاديق وقف لازم از وقف تام🔻 آنچه در پى مى آید برخى از مواردى هستند كه وقف بر آنها لازم است و هم تام . (ولا یحزنك قولهم * ان العزة لله جمیعا) (یونس آیه65) (فلا یحزنك قولهم * انا نعلم ما یسرون وما یعلنون ) (یس آیه76) در ایـن دو مـورد وصل این توهم را ایجاد مى كند كه جمله بعد از (قولهم) گفتاركفار است در حالى كه گفتار خداوند است . (وما یعلم تاءویله الا الله * والراسخون فى العلم یقولون امنا به ) (آل عمران آیه7) (الیس فى جهنم مثوى للكافرین * والذى جاء بالصدق ) (زمرآیه32و33) وصل در این دو مورد این توهم را ایجاد مى كند كه (واو) براى عطف است . (ربنا انك تعلم ما نخفى وما نعلن * وما یخفى على الله من شى ء فى الارض ولافى السماء) (ابراهیم آیه38) در صورت وصل توهم مى شود كه (واو) عطف و (ما) موصول است. 🔻مصاديق وقف لازم از وقف كافى🔻 آنچه در پى مى آید برخى از مواردى هستند كه وقف بر آنها هم لازم است و هم كافى . (وما كان لهم من دون الله من اولیاء * یضاعف لهم العذاب ) (هود11آیه20) وصل در اینجا موجب توهم این معنا مى شود كه عبارت دوم حال یا صفت براى (اولیاء)است . (فاذا جاء اجلهم لا یستاءخرون ساعة * ولا یستقدمون) (اعراف آیه34 )و(نحل آیه61) (اذا جاء اجلهم فلا یستاءخرون ساعة * ولا یستقدمون (یونس آیه49) وصـل در اینجا موجب این توهم مى شود كه (واو) در (ولا یستقدمون ) عطف به جواب شرط است در حـالـى كـه چـنین نیست زیرا وقتى اجل فرامى رسد, تنهامساءله تاخیر و به عقب افكندن آن مى تواند مطرح باشد و دیگر به جلو انداختن آن معنا ندارد. (ونسوق المجرمین الى جهنم وردا * لایملكون الشفاعة ) (مریم آیه 86و87) در اینجا وصل موجب توهم این معنا مى شود كه آیه دوم حال باشد. (ولا تدع مع الله الها اخر * لا اله الا هو) (قصص آیه88) در اینجا وصل موجب این توهم مى شود كه جمله دوم وصف براى (الهااخر)است . (زیـن لـلذین كفروا الحیوة الدنیا ویسخرون من الذین امنوا * والذین اتقوا فوقهم یوم القیامة ) (بقره آیه212) در ایـنـجـا وصـل مـوجـب ایـن تـوهـم مى شود كه (یوم القیمة ) در عبارت دوم , ظرف براى فعل (یسخرون ) در عبارت اول است . (تلك لرسل فضلنا بعضهم على بعض * منهم من كلم الله ) (بقره آیه253) وصـل در اینجا موجب این توهم مى شود كه (منهم ) متعلق به جمله قبل است درحالى كه(منهم من كلم الله ) یك جمله مستانفه است . (لقد كفر الذین قالوا ان الله ثالث ثلاثة * وما من اله الا اله واحد) (مائده آیه73) (وقالوا اتخذ الله ولدا * سبحانه ) (بقره آیه116) وصـل در ایـن دو مـورد مـوجـب مـى شـود كـه كـسـى توهم كند جمله دوم نیز گفتار كافران است. 🔻مصاديق وقف لازم از وقف حسن🔻 آنچه در پى مى آید برخى از مواردى است كه وقف بر آنها هم لازم است و هم حسن . (لتؤمنوا بالله ورسوله وتعزروه وتوقروه * وتسبحوه بكرة واصیلا) (فتح آیه9) در بـیـان وجه حسن بودن وقف بر (توقروه ) باید بگوییم : سه فعل (تعزروه)(توقروه ) و(تسبحوه ) عـطـف بـر (تـؤمنوا) هستند و چون (تؤمنوا) با (ان ) مقدرمنصوب شده این سه فعل نیز منصوب هـسـتـند بنابراین بین این چهار فعل رابطه لفظى وجود دارد و وجود رابطه معنوى بین آنها نیز واضـح اسـت لذا وقف بر هریك از آنها از نوع وقف حسن است اما وجه لازم بودن وقف بـر(تـوقروه ) آن است كه اگر وصل شود توهم مى شود كه ضمیر غایب در هر سه فعل به یك چیز بـرمـى گـردد بـه خـدا یـا رسـول درحـالـى كـه ضمیر غایب در(تعزروه ) و (توقروه ) به پیامبر برمى گردد ولى در (تسبحوه ) به خداوند راجع است . (الـم تـر الـى الملا من بنى اسرائیل من بعد موسى * اذ قالوا لنبى لهم ابعث لناملكا)(بقره آیه246) (واتل علیهم نباء ابنى ادم بالحق * اذ قربا قربانا فتقبل من احدهما) (مائده آیه27) (واتل علیهم نباء نوح * اذ قال لقومه) (یونس آیه71) سجاوندى وقف در این موارد سه گانه را لازم مى داند تا توهم نشود كه عامل در(اذ) فعل متقدم است . (فانزل الله سكینته علیه * وایده بجنود لم تروها) (توبه آیه40) گفته شده كه ضمیر (علیه ) به ابوبكر و ضمیر (ایده ) به پیامبر برمى گردد, و لذابراى اينكه كسى هر دو را به پیامبر یا ابوبكر برنگرداند وقف بر (علیه ) لازم است . (وان كان قمیصه قد من دبر فكذبت * وهو من الصادقین ) (یوسف آیه27) مـنـظـور آیه آن است كه یوسف از صادقان است در حالى كه وصل موجب این توهم میشود كه زلیخا از صادقان است. ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor

#درس_دهم_وقف_وابتداء✅ 🔷وقف های سجاوندی(1) 🔶بخش چهارم 🔻وقف مطلق🔻 و آن در جایى است كه دو عبارت به گونه اى باشد كه در آن هم وقف بر عبارت اول و هم ابتدا به عبارت دوم بسیار نیكو و پسندیده باشد و در عین حال وصل آن نیز با مانعى مواجه نباشد. وقف مطلق تمام موارد وقف تام را به جز آن دسته كه لازمند دربرمى گیرد پس اگر وقفهاى تام را به دو دسته تقسیم كنیم : دسته اى لازم و دسته اى غیر لازم قسم اول داخل در وقف لازم است و قسم دوم همگى مصادیق وقف مطلق هستند گرچه ممكن است مصادیق وقف مطلق منحصر به وقف تام نباشد وبعضى از موارد وقف كافى را نیز شامل شود. شـایـان ذكـر اسـت آنچه درباره موارد شیوع وقف تام گفته شد در مورد وقف مطلق نیزصادق است . 💢مثالهایى از وقف مطلق : (ولـو ردوه الى الرسول والى اولى الامر منهم لعلمه الذین یستنبطونه منهم *ولولا فضل الله علیكم ورحمته لا تبعتم الشیطان الا قلیلا) (نساء آیه83) (لیجمعنكم الى یوم القیمة لا ریب فیه * ومن اصدق من الله حدیثا) (نساء آیه87) ( الله لا اله الا هو الحى القیوم * نزل علیك الكتاب بالحق ) (آل عمران آیه 2و3) (وانزل الفرقان * ان الذین كفروا) (همان، آیه4) (من قبل ان یاتى یوم لا بیع فیه ولا خلة ولا شفاعة * والكافرون هم الظالمون ) (بقره آیه254) (فـلا رفـث ولا فـسـوق ولا جـدال فـى الحج * وما تفعلوا من خیر یعلمه الله *وتزودوا فان خیر الزاد التقوى) (همان، آیه197) ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ 🔸♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─