#درس_اول_وقف_وابتداء✅ کلیات♦️ بخش سوم🔸 حـال اگـر كـسى بگوید: باز هم بر قارى لازم نیست كه علم وقف و ابتدا را بیاموزد بلكه بر راس آیـات وقـف مـى كند كه سنت نیز مى باشد و همانطور كه به اثبات رسیده وقف بر رؤوس آیات بیشتر از نوع تام یا كافى است در جواب مى گوییم : ➖ اولا: بسیارى از آیات طولانى است و نوعا قارى نمى تواند آنها را با یك نفس بخواند به ویژه وقتى بخواهد آن را به صورت لحن و تحقیق قرائت كند. پس در بسیارى از موارد قارى ناچار مى شود جهت تنفس بین آیات توقف كند. حال اگر در جایى نامناسب توقف كند باعث خلل و فساد در معناى آیه مى شود. فرض كنید كسى در سوره شورى آیه 8 (ولو شاء الله لجعلهم امة واحدة ولكن یدخل من یشاء فـى رحـمـتـه والظالمون ما لهم من ولى ولا نصیر) بر(الظالمون ) وقف كند در این صورت این تـوهم ایجاد مى شود كه خداوند ظالمان را نیز در رحمت خویش وارد مى كند و یا كسى در سوره رعـد آیـه35 (مـثـل الـجـنـة التى وعد المتقون تجرى من تحتها الانهار اكلها دائم وظلها تـلـك عـقـبى الذین اتقوا وعقبى الكافرین النار) بر (عقبى الكافرین ) وقف كند با این وقف توهم مى شود كه جایگاه كافران نیز مانند پرهیزكاران در بهشت است . ➖ثـانـیا: بر فرض كه قارى بتواند هریك از آیات را با یك نفس بخواند در بعضى ازآیات نكاتى وجود دارد كـه مـسـتـلـزم وقف در بین آیات است و حداقل وقف آنهانیكوتر از وصل آنهاست پس نیكو خواندن قرآن اقتضا مى كند كه بر آن مواردوقف شود مانند موارد زیر: نـسـبت چند فعل متوالى به موارد مختلف با یكسان بودن ظاهر آنها. 🔻مانند سوره فتح آیه 9 (لتؤمنوا بالله ورسوله وتعزروه وتوقروه وتسبحوه بكرة واصیلا) كه مرجع ضمیرغایب در (تعزروه ) و (تـوقـروه ) پـیـامبر است در حالى كه مرجع ضمیر غایب در(تسبحوه ) خداوند است پس براى اینكه كسى نپنداردكه آن نیز به پیامبر برمى گردد بهتراست بر (توقروه ) وقف شود خـطـاب بـه دو نـفر در یك آیه 🔻مانند سوره یوسف آیه 29 (یوسف اعرض عن هذا واستغفرى لـذنـبـك انـك كـنت من الخاطئین ) كه (اعرض عن هذا) خطاب به یوسف و(استغفرى لذنبك ) خـطاب به زلیخاست پس براى اینكه توهم نشودكه هر دو خطاب به یوسف است نیكوست كه بر كلمه (هذا) وقف شود نـسـبـت دو چیز مختلف به دو موضوع 🔻مانند سوره تحریم آیه4 (فان الله هو مولیه وجبریل وصـالـح الـمؤمنین والملئكة بعد ذلك ظهیر) كه (مولا) بودن به خدا نسبت داده شده و(ظهیر) بـودن بـه (جـبـرئیـل ) و (صـالح المومنین ) و (ملائكه )نسبت داده شده است حال اگر بر كلمه (مولیه ) وقف نشود ممكن است توهم شود كه (جبریل ) یا (صالح المؤمنین ) یا(ملائكة ) نیز مولاى او هستند. 🔆بـا این توضیحات روشن شد كه 🔹 اولا: وقف بین آیات امرى اجتناب ناپذیر است 🔹و ثانیا: درهر جایى نـمـى تـوان وقف كرد بلكه باید موارد لازم را شناخت و بر آنهاوقف كرد تا نه تنها خللى به معناى آیات وارد نشود بلكه مقصود خداوند به بهترین وجه گوش شنوندگان آیات نور را نوازش دهد و بر قلب آنان بنشیند. 💮نـكـته آخر در باب ضرورت وقف و ابتدا آنكه قرآن كریم به دلیل ایفاى نقش تربیتى و هدایتى در هریك از سور آن موضوعات مختلفى مطرح مى شود گاهى از عذاب و آتش دوزخ سخن مى رود گاهى از بهشت و پاداش گاهى تبشیر است و گاهى انذار گاهى تشویق است و گاهى ترهیب گـاهـى از سـرنـوشـت هـلاكـت بـار اقوام گذشته سخن گفته است و گاهى از عاقبت نیكوى پـرهـیـزكـاران اگـر بـیـن ایـن موارد با وقف فاصله به وجود نیاید تداخل بین موارد مختلف و گاه متضاد پیش مى آید در این زمینه روایاتى نیز وجود دارد كه 🔹 پیامبر اكرم (ص ) ازقول جبرئیل بـه مـردم ایـنگونه تعلیم مى دهد كه : (سزاوار است بر آیه اى كه در آن از آتش و عقاب سخن رفته وقـف شود تا از مابعدش كه درباره بهشت و ثواب است فاصله افتد) 🔻مانند سوره بقره آیه 81و82 (بلى من كسب سیئة واحاطت به خطیئته فاولئك اصحاب النار هم فیها خالدون والذین آمنوا وعملواالصالحات اولئك اصحاب الجنة هم فیها خالدون ) كه اولى درباره عذاب اهل جهنم و دومى درباره اهل بهشت و پاداش آنهاست . 🔻هـمـچـنین مانند سوره شورى آیه8 (لو شاء الله لجعلهم امة واحدة ولكن یدخل من یشاء فى رحمته والظالمون ما لهم من ولى ولا نصیر) كه قسمت اول آیه درباره رحمت و قسمت پایانى آیه درباره عذاب است كه نیكوست بر كلمه (فى رحمته ) وقف شود. ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ ♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

#درس_اول_وقف_وابتداء✅ کلیات♦️ بخش چهارم🔸 ✅عوامل مؤثر در شناخت وقف و ابتدا عـوامـلـى چـنـد در شناخت دقیق و درست محلهاى وقف و ابتدا مؤثر است كه به ترتیب اهمیت عبارتند از: 🔹 1-لغت 2ـ نحو 3ـ قرائت 4ـ تفسیر. 〽️دانستن (معانى لغات قرآن ) اولین شرط براى فهم موارد وقف و ابتداست كسى كه معناى الفاظ و آیـات قـرآن را نـمـى دانـد نمى تواند اجزاى مختلف یك آیه را ازهمدیگر بازشناسد 💠به طور مثال مـمـكن است كسى در ➖ سوره یونس آیه65 (ولا یحزنك قولهم ان العزة لله جمیعا هو السمیع الـعـلـیم ) ➖ و در سوره یس آیه76 (فلا یحزنك قولهم انا نعلم ما یسرون وما یعلنون ) را بدون وقـف بـركـلمه (قولهم ) بخواند در حالى كه وقف نكردن بر آن این توهم را در ذهن شنونده پدید مى آورد كه (ان العزة لله جمیعا) و (انا نعلم ما یسرون وما یعلنون) قول مشركان است و حال آنكه ایـن دو عـبـارت قـول خداوند است و در واقع بیان علت براى حكم قبلى است یعنى خداوند به پیامبرش مى فرماید: سخنان پوچ و بیهوده آنان تو را اندوهگین نسازد زیرا كه عزت ویژه خداونداست و هركه را بخواهد عزیز مى كند و نیز بدیهاى آنها در حق تو از چشم مامخفى نمى ماند. 〽️(نـحـو) نـیز نقش بسیار مؤثرى در شناخت موارد وقف و ابتدا دارد زیرا بدون شناخت اجزاى یك جـمـلـه و نـقش هریك در آن نمى توان وقف و ابتداى درست را از نادرست تشخیص داد به طور مثال كسى كه نداند در آیه (واذ ابتلى ابراهیم ربه بكلمات )كلمه (ربه ) فاعل (ابتلى ) است مـمكن است بپندارد كه (واذ ابتلى ابراهیم ) یك جمله كامل داراى فعل و فاعل و مفعول است و بر آن وقف كند در حالى كه با این وقف بین فعل و فاعل فاصله انداخته است كه وقفى قبیح است . عـلاوه بـر ایـن گاهى اختلاف در تركیب نحوى یك آیه موجب اختلاف در وقف و ابتداى آن نیز مـى شـود 💠بـه طور مثال ➖(الذى ) در سوره ناس آیه 4و5 (من شر الوسواس الخناس , الذى یـوسـوس فـى صدور الناس ) مى تواند یكى ازاین دو نقش را داشته باشد: یا صفت براى (الخناس ) بـاشد و یا خبر براى مبتداى محذوف (هو الذى ) در صورت نخست وقف بر آن حسن و در صورت دوم ازنوع كافى است 〽️(اختلاف قرائات ) نیز گاهى در وقف و ابتدا مؤثر است 💠به طور مثال ➖ در سوره ابراهیم آیه 1و2 (كتاب انزلناه الیك لتخرج الناس من الظلمات الى النورباذن ربهم الى صراط العزیز الحمید, الله الـذى لـه مـا فى السموات وما فى الارض ) اگر كسى بر لفظ (حمید) وقف كند بنابر قرائت رفع ( الله ) كـه قـرائت نافع و ابن عامر است این وقف تام است و بنابر قرائت بقیه قرا كه ( الله ) رامجرور خوانده اند وقف حسن است 〽️(اخـتـلافات تفسیرى ) نیز بر وقف و ابتدا بى تاءثیر نبوده و نیست 💠 به طور مثال درمورد ➖سوره آل عمران آیه7 (وما یعلم تاءویله الا الله والراسخون فى العلم یقولون آمنا به ) به نظر كسانى كه معتقدند كه راسخان در علم آگاه به تاءویل نیستند وقف بر الله تام و لازم است و به نظر كسانى كه آنها را نیز آگاه به تاءویل مى دانند چنین نیست . 🔆بنابراین شناخت كامل معانى لغات و نقش كلمات در جمله از نظر نحوى وآشنایى با علوم قرائت و تفسیر از عوامل مهم در تشخیص موارد وقف وابتداست . ابن مجاهد مى گوید: كـسـى بـه طور كامل از عهده شناخت وقفها برنمى آید مگر اینكه نحوى و دانا به قرائات باشد و از تـفـسـیـر و قـصـه هـا و جدا كردن آنها از یكدیگر و زبانى كه قرآن به آن نازل شده آگاهى داشته باشد ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ ♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

قرآن کریم 📖 فایل تصویری👇📷 #صفحه_69 🔸♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

قرآن کریم 📖 فایل صوتی👇🔉 #صفحه_69 #استاد_محمد_صدیق_منشاوی 🔸♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

فرازی از تلاوت مرحوم شحات انور که رهبر معظم انقلاب با آن گریست #پیشنهاد_دانلود ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

#درس_دوم_وقف_وابتدا✅ وقف و اقسام آن(1) ♦️ بخش اول🔸 تعريف وقف، قطع و سكت🔹 اصطلاح (وقف ) در مقابل (ابتدا) قرار دارد ولى از آنجا كه این واژه در مقابل (قطع ) و (سكت ) نیز به كار مى رود لازم است فرق آنها را بیان كنیم . در بـین متقدمان غالبا كلمات قطع و سكت نیز به معناى وقف استعمال شده است 💠 به طورمثال از شـعبى خبر صحیحى نقل شده است كه : ➖ (اذا قرأت : (كل من علیها فان ) فلا تسكت حتى تقراء: (ویبقى وجه ربك ذوالجلال والاكرام ) كه در اینجا (لا تسكت ) به معناى (لا تقف ) است. همچنین در عبارت دانى آمده است : ➖➖(یـلـزم ان یقطع على الایة التى فیها ذكر الجنة والثواب و تفصل مما بعدها اذ كان بعدها ذكر النار والعقاب . لازم اسـت كـه بـر آیه اى كه در آن از بهشت و پاداش سخن رفته است وقف شود تا بین آن و آیه بعدش كه از آتش و عقاب سخن مى گوید فاصله بیفتد) مـلاحـظـه مـى كـنـیـم ماده قطع و سكت به همان معناى اصطلاحى وقف به كار رفته است اما مـتـأخـران اصـطـلاح قـطع و سكت را به معناى دیگرى به كار مى برند كه لازم است به صورت مختصر درباره آنها نیز سخن بگوییم تا معناى وقف كاملاروشن شود. 🔆(وقـف ) در اصـطـلاح عـبـارت اسـت از قطع صدا از كلمه مدت كوتاهى كه معمولادر آن نفس مـى كـشند با قصد قرائت مجدد و نه نیت اعراض و این نحو هم دررأس آیات و هم در بین آنها مـى تـواند باشد ولى در وسط كلمه یا جایى كه از نظررسم الخط كلمه اى به كلمه اى دیگر متصل است وقف وجود ندارد. 🔆(سكت ) عبارت است از قطع صدا توسط قارى بدون آنكه نفس بكشد ومعمولا مدت آن كوتاه تر از زمان وقف است. 🔻بنابر روایت حفص ازعاصم چهار نفر موضع در قرآن مجید به شرح زیر سكته دارد: ➖1ـ آیه اول سوره كهف بعد از كلمه (عوجا) ➖ 2ـ آیه 52سوره یس بعد از كلمه (مردن ) ➖ 3ـ آیه27سوره قیامت بعد از كلمه (من) ➖ 4ـ آیه 14سوره مطففین بعد از كلمه (بل) البته بعضى از قراء این موارد را به وقف خوانده اند و بعضى از قرا در مواضع دیگرى نیز قائل به سكت هستند. 🔆قـطع در اصطلاح عبارت است از ترك كردن قرائت قرآن به منظور پرداختن به امور دیگر رأس آیات مقاطع قرآن هستند و لذا قطع بر راءس آیات رواست. سـعـیـد بـن منصور در سنن خود از ابن ابى الهذیل روایت كرده است كه گفت :([صحابه]خوش نداشتند كه قسمتى از یك آیه را بخوانند و بقیه اش را رهاكنند) سیوطى مى گوید: سند این خبر صحیح است و عبد الله بن ابى هذیل تابعى بزرگى است. گـرچه قطع قرائت در آخر آیات رواست اما به نظر مى رسد كه اگر بعد از اتمام يك موضوع باشد بـهتر است اهل سنت از آنجا كه در نماز بعد از حمد خواندن یك سوره كامل را واجب نمى دانند بلكه خواندن آیاتى از قرآن را كافى مى دانند قرآن كریم را به هزار قسمت تقسیم كرده و هرجا قصه یا موضوعى تمام مى شود روى آخرین آیه آن حرف (ع ) مى نویسند كه نشانه ركوعات است و درهر ركعت از نماز یكى از آن قسمتها را مى خوانند و به ركوع مى روند و در نماز تراویح (كه هزار ركعت نـماز مستحبى در شبهاى ماه رمضان است) در هر ركعت یك قسمت را مى خوانند تا در پایان ماه رمضان كل قرآن را در آن نماز قرائت كرده باشند. ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ ♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

#درس_دوم_وقف_وابتدا ✅ وقف و اقسام آن(1) ♦️ بخش دوم🔸 ملاك و معيار وقف🔹 دربـاره ایـنـكـه چه چیزى مى تواند به عنوان ملاك یا ملاكهاى وقف مطرح باشد به طور كلى سه نظریه به شرح زیر قابل طرح است : 🔸 1ـ قـطـع نـفـس عده اى بر این عقیده اند كه در هر جاى قرآن مى توان وقف كرد بنابراین قارى مـى تـوانـد بـا خیال راحت به قرائت بپردازد و هرجا كه نفسش قطع شد بدون توجه به این كه در راس آیـه اسـت یـا در وسط آیه جمله تمام است یاناتمام معنادار است یا بى معنا بر آن وقف كند ابـویـوسف از فقهاى اهل سنت رامى توان از جمله كسانى دانست كه به این نظر معتقد بوده است وى تـقـسـیـم وقـف بـه تـام , كـافى , حسن و قبیح [و هرگونه تقسیم دیگرى ] را نوعى بدعت در دین دانسته و گفته است : قـرآن معجزه است و مجموع آن به مثابه قطعه واحد است و همان طور كه تمام آن قرآن نام دارد بعضى از آن نیز قرآن است لذا تمام آن تام و حسن است وبعضى از آن نیز تام و حسن است. ✔️در جـواب او باید گفت : كلمات قرآن معجزه نیست بلكه نظم خاص قرآن درآیاتش معجزه است بنابراین كلماتى چون (اذا جاء) و امثال آن معجزه نیست. 🔸 2ـ اتـمـام آيـه از سـخنان بعضى از علماى علم قرائت برمى آید كه وقف را تنها برراءس آیات جایز مـى دانسته اند آنها گفته اند: اصولا فواصل آیات براى آن است كه بر آنها وقف شود تا بین كلمات آخر دو آیه تقابل ایجاد شود مانند:(مصیطر) و (مذكر) و در پایان آیات 21و 22سوره غاشیه و نیز (اكبر) و (كفر)در پایان آیات 23و 24همین سوره. از ابوعمرو بن علاء نقل شده است كه بر رؤوس آیات وقف مى كرد. 🔸 3ـ اتمام معنا اكثر علماى علوم قرآنى و علم قرائت بر این اعتقادند كه نه مى توان وقف را به قطع نـفس واگذار كرد و به قارى اجازه داد كه به هر جاى قرآن مى رسد وقف كند و نه مى توان موارد آن را منحصر به رؤوس آیات دانست ودر موارد دیگر جایز ندانست بلكه وقف و كمال و نقصان آن منوط به اتمام یاعدم اتمام معناست چه در رأس آیه باشد و چه در اواسط آیه . این گروه وقف را به اقسامى تقسیم كرده اند كه در اینجا به بحث پیرامون آن خواهیم پرداخت . 🔻 ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ ♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

#درس_دوم_وقف_وابتدا ✅ وقف و اقسام آن(1) ♦️ بخش سوم🔸 اقسام وقف🔹 مـشـهـورتـریـن تـقسیم بندى تقسیم وقف به اقسام چهارگانه ▪️تام (مختار) ▫️كافى (جایز) ▪️ حسن(مـفـهـوم ) ▫️و قـبیح (متروك ) است ظاهرا اولین كسى كه این تقسیم بندى را ارائه داده ابوجعفر احـمـد بـن اسـمـاعـیـل بـن نـحـاس اسـت كـه داراى كـتابى به نام القطع والائتناف در وقف و ابـتـداسـت. بـعـدا عثمان بن سعیددانى صاحب كتاب المكتفى نیز از ایشان پیروى كرده است و سپس این نحو تقسیم بندى در میان قرا و علماى علم قرائت رواج پیدا كرد و اكنون نـیـزبـه عنوان رایجترین شیوه مطرح است اما انواع دیگرى از تقسیم بندى نیز ارائه شده است كه برخى را از نظر مى گذرانیم : 🗯گـروهـى گـفـتـه اند: وقف بر دو قسم است : تام و قبیح در نزد این گروه وقفهاى تام، كافى و حسن، در تقسیم رایج (تام ) محسوب مى شود 🔶 🗯ابـن جـزرى مـى گـوید: وقف بر دو قسم است : اضطرارى و اختیارى وى در توضیح این دو قسم مـى گـویـد: وقـفـهـاى تـام، كـافـى و حـسـن، در تـقـسیم رایج، از نوع وقف اختیارى محسوب مى شود. 🔶 🗯ابن انبارى مى گوید: وقف بر سه قسم است : تام، حسن و قبیح از تـعـریـف ابـن انبارى به دست مى آید كه وقف كافى در تقسیم رایج در وقف تام داخل است اما نـحوه عمل ایشان در تعیین وقفهاى آیات قرآن خلاف آن رانشان مى دهد یعنى عملا بسیارى از مواردى كه به نظر دانى در المكتفى وقفشان كافى است او آنها را حسن مى داند.🔶 🗯برخى گفته اند: وقف بر سه قسم است : تام، كافى و قبیح این گروه وقف حسن درتقسیم رایج را در زمره قبیح جاى داده اند. 🔶 🗯سـجـاونـدى وقـوف قـرآن را به پنج قسم تقسیم كرده است : لازم با علامت (م) مطلق با عـلامـت (ط)جـایـز بـا عـلامـت (ج ) مـجـوز لـوجـه با علامت (ز) ومرخص لضرورة با علامت (ص ) البته اگر علامت (لا) نیز علامت وقف قبیح از نظر او بدانیم تعداد وقوف سجاوندى به شش قسم مى رسد.🔶 🗯برخى دیگر اقسام وقف را به هشت قسم رسانده اند كه سخاوى آن رابه جمهور نسبت داده اسـت ایـن اقسام هشت گانه عبارتند از: (تام) (شبیه به تام)(ناقص) (شبیه به ناقص ) (حسن) (شبیه به حسن) (قبیح ) و (شبیه به قبیح ). تـقـسـیـم وقـف به تام، كافى، حسن و قبیح، مبناى بحث و گفت وگوى ما در این كتاب است و درباره تقسیم سجاوندى و مقایسه آن با تقسیم رایج نیز توضیحاتى خواهیم داد.🔶 🔴مبناى تقسيم وقف به تام، كافى، حسن و قبيح🔵 رابطه لفظى و معنوى، مبناى اصلى تقسیم بندى مذكور است لذا شایسته است كه قبل از هرچیز مراد از این دو رابطه را روشن سازیم :⬇️ 🔹 مـراد از (رابطه معنوى ) بین دو عبارت آن است كه دو عبارت از نظر معنا وموضوع به هم وابسته بـاشـنـد به طور مثال آیات 2ـ5سوره بقره از نظر معنا باهم ارتباط دارند زیرا همه آنها درباره مـتـقـین و شرح حال آنهاست آیات 6و7این سوره، شرح حال كفار است لذا با هم ارتباط معنوى دارند از آیات 8ـ 20درباره منافقان است ولذا آنها نیز با هم ارتباط معنوى دارند. 🔹مراد از (رابطه لفظى ) رابطه اعرابى بین دو عبارت است به طورى كه یا قسمت اول، عامل اعراب در قـسـمـت دوم بـاشد و یا به عكس قسمت دوم، عامل اعراب قسمت اول باشد قسم اول مانند: (اهـدنا الصراط المستقیم) كه (الصراط)مفعول است و عامل آن فعل(اهد) است. قسم دوم مانند: (ایاك نعبد) كه (ایاك )مفعول (نعبد) است پس در هر صورت مى گوییم : بین (اهدنا) و (الصراط) و نـیـزبـین (ایاك ) و (نعبد) رابطه لفظى وجود دارد بنابراین مراد از رابطه لفظى مطلق رابطه نـیـسـت بـلـكـه رابطه لفظى خاصى مراد است و آن رابطه اعرابى است یعنى یكى از دو قسمت عـبـارت عـامل اعراب در قسمت دیگر است بنابراین ممكن است دو جمله به ظاهر به هم عطف شـده بـاشـنـد ولى از نظر(علم وقف و ابتدا)رابطه لفظى محسوب نشود مانند عطف در آیه 5سـوره حـمد: (ایاك نعبد وایاك نستعین) در این آیه گرچه جمله (ایاك نستعین ) بر جمله (ایاك نـعـبـد) عـطـف شـده است ولى هیچ كدام از این دو جمله عامل اعراب جمله دیگر نیست زیرا جمله اول مستاءنفه است و محلى از اعراب ندارد و جمله دوم نیز عطف به جمله مستاءنفه است كه آن هـم محلى از اعراب ندارد پس مى گوییم : بین دو جمله (ایاك نعبد) و (ایاك نستعین ) رابطه لـفـظى وجود ندارد گرچه رابطه معنوى وجود دارد زیرا كسى كه فقط خدا را عبادت مى كند یعنى فقط براى خدا كارى انجام مى دهد طبیعتا باید تنها از او یارى بطلبد. ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ ♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─

#درس_دوم_وقف_وابتدا✅ وقف و اقسام آن(1) ♦️ بخش چهارم🔸 با این توضیح درباره رابطه لفظى و معنوى، مى گوییم : بین دو كلام یا دو عبارت از يك كلام یا دو لفظ از یك عبارت یكى از چهار فرض زیر متصور است : 🔻 1ـ نه رابطه لفظى وجود داشته باشد و نه رابطه معنوى . 🔻 2ـ رابطه معنوى وجود داشته باشد ولى رابطه لفظى وجود نداشته باشد. 🔻 3ـ رابطه لفظى وجود داشته باشد ولى رابطه معنوى وجود نداشته باشد. 🔻4ـ هم رابطه لفظى وجود داشته باشد و هم رابطه معنوى . 〽️فرض سوم، صرفا یك فرض است و واقعیت خارجى ندارد زیرا امكان نداردبین دو لفظ و عبارت از كـلام رابـطـه اعـرابـى وجود داشته باشد ولى از نظر معنا وموضوع هیچ ارتباطى با هم نداشته باشند بنابراین در عالم واقع فقط فرضهاى 1و 2و 4تحقق دارند. وقف بین دو لفظ یا دو عبارت در نوع اول وقف تام است 🔅 مانند وقف بر كلمه (المفلحون ) در پایان آیه 5سوره بقره وقف بین دو لـفـظ یا دوعبارت در نوع دوم كافى است 🔅مانند وقف بر (ایاك نعبد) در سوره حمد وقف بین دو لـفـظ یا دو عبارت در نوع چهارم ممكن است حسن باشد و ممكن است قبیح اگر لفظ یا عبارت اول ـ كـه بـر آن وقـف مى شود ـ داراى دو خصوصیت باشد حسن است وگرنه قبیح است آن دو خصوصیت عبارت است از: 🔰 1ـ مـعنادار بودن، یعنى لفظ یا عبارت مفید معنا باشد همان چیزى كه آن را كلام مفید نامیده اند كه صحیح است متكلم بر آن سكوت كند. 🔰 2ـ مقصود و مراد بودن، یعنى باید بتوانیم آن را به حساب خداوند بگذاریم وبگوییم : خداوند همین معنا را اراده كرده است. بـه طـور مثال در (الحمدلله رب العالمین ) بین عبارت (الحمدلله ) و كلمه (رب العالمین ) رابطه لـفظى و به تبع آن رابطه معنوى وجود دارد زیرا (رب العالمین ) صفت براى ( لله ) است و اعراب صفت از موصوف است یعنى همان اعراب موصوف را دارد لذا چون (لله) مجرور است (رب ) نیز مـجرور است ولى در عین حال كه بین (الحمدلله ) و (رب العالمین ) رابطه لفظى و معنوى وجود دارد ولى وقتى بر (الحمدلله ) وقف كنیم ملاحظه مى كنیم كه جمله (الحمد لله ) یك جمله كامل مـتـشـكل از مبتدا و خبر و مفید معناست یعنى (حمد مخصوص خداوند است) و این معنا قطعا مورد قصد و نظر خداوند نیزهست . پـس وقف بر (الحمد لله ) وقف حسن است اما در همین مثال در نظر بگیرید كه كسى بر(الحمد) وقف كند در این صورت نیز بین (الحمد) و ( لله) رابطه لفظى ومعنوى وجود دارد زیرا ( لله ) خبر براى (الحمد) است و مبتدا عامل رفع در خبراست و از طرفى ملاحظه مى كنیم كه (الحمد) یك كلام مفید و داراى معنا ومفهوم نیست پس وقف بر آن از نوع وقف قبیح است . پس مطالب فوق را اینگونه خلاصه مى كنیم : اگـر نـه رابطه لفظى باشد و نه معنوى وقف بین دو عبارت تام است اگر رابطه معنوى باشد و لـفظى نباشد وقف بین آنها از نوع كافى است اگر هر دو رابطه باشد در صورتى كه عبارت اول كلام مفید و مورد قصد و اراده خداوند باشد وقف بر آن حسن و اگر كلام مفید نباشد و یا مقصود و مراد خدا نباشد وقف برآن قبیح است . ➖برگرفته از کتاب قواعد وقف و ابتداء در قرائت قرآن کریم از دکتر محمدکاظم شاکر➖ ♦️ ✅کانال حلیة النور 🆔https://eitaa.com/Helyatonnoor ─━━━⊱🍃🌺📖🌺🍃⊰━━━─