پژوهش های اصولی
#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #شروط_رادع #مقام_اول 🖋 مقام اول: بررسی مانعیت سیره از انعقاد ظهور. بحث در
#اصول_فقه
#سیره_عقلائیه
#شروط_رادع
#مقام_دوم
🖋 مقام دوم: بررسی مانعیت سیره عقلائیه از حجیت ظهور.
در مقام اول، اثبات شد که مقتضی حجیت، در تمام انواع ظهورات وجود دارد.
در این مقام، بحث در این است که آیا سیره عقلائیه، می تواند مانع از فعلیت حجیت در ظهورات یا قسمی از اقسام ظهورات باشد یا خیر؟
🔅 در رابطه با ظهورات عمومی و اطلاقی، سه قول وجود دارد:
✅ 1. عدم کفایت عموم و اطلاق برای ردع مطلقا.
دلیل: رادعیت عمومات و اطلاقات نسبت به سیره عقلائیه، استحاله دارد.
اشکال: دلیلی بر این ادعا، وجود ندارد، زیرا هیچ وجهی برای استحاله وجود ندارد.
✅ 2. تفصیل میان سیره های شدید الرسوخ و غیر شدید الرسوخ.
دلیل: تصحیح سیره عقلائیه شدید الرسوخ با صرف اعلام نظر از طریق عمومات و اطلاقات، ممکن نیست.
اشکال: شارع مقدس، وظیفه ریشه کنی و تصحیح سیره عقلائیه، ندارد، زیرا این امر، وظیفه شارع بما هو حاکم است نه شارع بما هو شارع.
بنابراین، همین که معصوم علیه السلام، در ضمن بیانی عام یا مطلق، مخالفت خود را با یک سیره عقلائیه، اعلام نموده باشد، همین کافی است و وظیفه بیشتری ندارد.
✅ 3. کفایت عموم و اطلاق برای ردع مطلقا.
چنان چه از اشکالی که بر دلیل قول دوم روشن می شود، قول حق، همین نظر است.
🔅در رابطه با ظهوراتی که عام و مطلق نیست، بلکه مختص به مورد سیره است، برخی قائل شده اند که چنین ظهوراتی، نسبت به سیره عقلائیه شدید الرسوخ، حجیت ندارد.
✅ دلیل: برای ریشه کنی سیره عقلائیه، رعایت تناسب میان رادع و مردوع لازم است.
✅ اشکال: چنان چه گذشت، شارع مقدس، وظیفه ریشه کنی و تصحیح سیره عقلائیه، ندارد، زیرا این امر، وظیفه شارع بما هو حاکم است نه شارع بما هو شارع.
✅ نتیجه: هیچ مانعی از حجیت ظهورات مختص به مورد سیره، وجود ندارد، حتی اگر آن سیره، شدید الرسوخ در اذهان عقلاء باشد.
🔅 در رابطه با ظهورات مفهومی و التزامی و اقتضاء و تنبیه و اشاره نیز، ادله مانعین حجیت همان است که در اقسام قبل ذکر شد و اشکال آن نیز همان اشکال سابق است و خلاصه آن، عبارت است از:
✅ ادله مانعین حجیت: تصحیح سیره های عقلائیه ای که شدید الرسوخ در اذهان عقلاء است، به وسیله چنین ظهورات ضعیفی، امکان ندارد.
✅ اشکال: شارع وظیفه ای نسبت به تصحیح سیره عقلائیه ندارد، بلکه این وظیفه، به عهده حاکم است، و لذا فقط در صورتی که معصوم علیه السلام، حکومت اسلامی تشکیل داده باشد، چنین وظیفه ای دارد.
✅ نتیجه: عرف، هیچ فرقی میان انواع این ظهورات، در مرحله حجیت قائل نیست، و اگر اصل ظهور، منعقد شده باشد، آن را حجت دانسته و بر آن، ترتیب اثر می دهد.
✅ نکته: چنان چه در مقام اول گذشت، اگر احیانا سیره عقلائیه ای، آن قدر شدید الرسوخ در اذهان عقلاء باشد که به منزله قرینه لبیه متصله عمل کند و مانع از انعقاد ظهوری شود، در این فرض، دیگر بحثی نیست، زیرا از اساس، مقتضی حجیت ندارد.
ولی چنان چه گذشت، نمی توان هیچ یک از اقسام ظهورات را در مقابل سیره های شدید الرسوخ به صورت مطلق، غیر منعقد دانست و نفی انعقاد مطلق نمود، بلکه فقط و فقط در مواردی که عرف، قرینه لبیه متصله بودن آن را به وضوح بپذیرد، می توان قائل به عدم حجیت شد.
🔆 نتیجه نهایی: هر کدام از اقسام ظهورات، در عرف منعقد محسوب گردد، حتی اگر سیره ای که از آن ردع می نماید، شدید الرسوخ در اذهان عقلاء باشد، حجیت دارد.
📌 تکمله: تمام مباحث مذکور، نسبت به سیره عقلائیه معاصر معصوم علیه السلام است.
ولی از بیانات فوق، تکلیف سیره عقلائیه مستحدثه نیز روشن می گردد؛ زیرا وقتی تمامی اقسام ظهورات، برای ردع از سیره عقلائیه معاصر معصوم علیه السلام، کفایت کند و حجیت داشته باشد، به طریق اولی نسبت به سیره های مستحدثه نیز، حجیت دارد؛ زیرا مانعیت سیره های مستحدثه، اقوا از سیره های معاصر معصوم علیه السلام نیست.
ادامه دارد...
📚 کانال پژوهش های اصولی
https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945
پژوهش های اصولی
#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #شروط_رادع #مقام_اول 🖋 مقام اول: بررسی مانعیت سیره های مستحدثه از انعقاد ظه
الفائق۲۹.mp3
29.18M
#اصول_فقه
#سیره_عقلائیه
#شروط_رادع
#مقام_دوم
🖋 مقام دوم: بررسی مانعیت سیره عقلائیه از حجیت ظهور.
📚 کانال پژوهش های اصولی
https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945