📖 برنامه همایش انجمن جهانی تاریخ علم و فلسفه در جهان اسلام 🌾 @naturalphilosophy

فهرست 20 عنوان کتاب منتشر شده از دکتر محمد فنائی اشکوری در حوزه های فلسفه، دین و عرفان: 1. آفاق عرفان اسلامی، قم، موسسه آموزشی و پژهشی امام خمینی، 1401. 2. عرفان تطبیقی، قم، موسسه آموزشی و پژهشی امام خمینی، 1401. 3. تفکر فلسفی، قم: مجمع عالی حکمت اسلامی، 1400. 4. چراغ فروزان حکمت: نگاهی به میراث حکمی و معرفتی آیت الله مصباح یزدی، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1400. 5. عرفان اسلامی در متون عالمان شیعی، قم: مؤسسۀ آموزشی پژوهشی امام خمینی، 1396. 6. شرح این هجران، قم: معارف وحی و خرد، 1395. 7. درآمدی بر فلسفۀ عرفان، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1393. 8. فلسفه و عرفان اسلامی در رویاروئی با چالشهای معاصر، قم: انتشارات مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1391. 9. شاخصه های عرفان ناب شیعی، قم: بوستان کتاب، 1391. 10. درآمدی بر تاریخ فلسفۀ غرب، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1391. 11. درآمدی برتاریخ فلسفۀ اسلامی (3 جلد) با همکاری جمعی از اساتید، تهران: (سمت)، 1390. 12. مقدمه ای بر فلسفۀ اسلامی معاصر، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1389. 13. نيايش عارفان، شرح حکمت و معنويت شيعي در دعاي کميل، قم: شیعه شناسی، 1386. 14. بحران معرفت، نقد عقلانیت و معنیوت تجددگرا، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1384. 15. منزلت زن در انديشه اسلامي، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1378. 16. تعهد به حقيقت، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1378. 17. دانش اسلامي و دانشگاه اسلامي، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1377. 18. علم حضوري، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1375. 19. معقول ثاني، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی،1375. 20. معرفت شناسي دينی، تهران: انتشارات برگ، 1374. @dr_fanaei

اندراج: راز قیاس حملی ارسطویی غلامرضا ذکیانی مهین باقری مهدی میرزاپور #مقاله #منطق

تصویر صفحه اول تفسیر سوره توحید شیخ الرئیس حسین بن علی سینا خطی

تعمیم تعریف رسمی و حل اشکال فرمول های پیچیده در ردّ وجود ذهنی مهدی اسدی #مقاله #منطق

معانی مختلف «حقیقت» صفحه‌ای از کتاب نظریه اصاله الوجود جلد اول، اثر سید کمال حیدری #فلسفه

مبانی مابعدالطبیعی هنر اسلامی ندا محجل #مقاله #فلسفه

چکیده در این مقاله سعی داریم مبانی فلسفی یا مابعدالطبیعی هنر اسلامی را با تکیه بر جریان های اصلی فلسفه های اسلامی مثل فلسفه های مشایی و اشراقی و حکمت متعالیه بر تمرکز بر چند مفهوم کلیدی مثل مفاهیم اصل نور، اصل وحدت و کثرت، اصل قوه خیال و اصل تجلی و غیره تبیین نماییم و نشان دهیم که فهم فلسفه هنر یا زیبایی شناسی به معنای عام کلمه در فرهنگ اسلامی بر خلاف فرهنگ غربی از مبانی فلسفی و دینی و حتی عرفانی تغذیه می کند. مساجد به عنوان مصداقی از معماری اسلامی به مثابه یک اثر هنر بزرگ اسلامی در طول تاریخ تمامی این چهار اصل را با اشکال مختلف خود در خود جمع کرده است. هنرمند اسلامی قبل از دست زدن به آفرینش هنری ذهن و روان خود را به آموزه های دینی و عرفانی ملبس می سازد. در این نوشته با تکیه بر گفته های فیلسوفان و عرفایی مثل سهروردی یا ابن عربی یا ملاصدرا سعی داریم عناصر یا بهتر بگوییم اصول مابدالطبیعی چهارگانه مذکور را با استناد به آثار این متفکران و مفسران این اندیشمندان نشان دهیم که محتوای هنر اسلامی امری کاملاً معنوی است و جوشش این امر معنوی مایه جوشش هنر اسلامی در طول تاریخ طولانی آن گشته است.

فیزیکالیسم کل انگارانه مورفی در مواجهه با مساله ذهن سیامک عبداللهی منصور نصیری #مقاله #فلسفه

معرفی کتاب ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام اثر غلامحسین ابراهیمی دینانی "ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام" اثری است به قلم استاد "غلامحسین ابراهیمی دینانی" که اندیشه‎ی فلسفی را در چارچوب اسلام و تاریخچه‌ی آن بررسی می‌کند. مفاهیم فلسفی در جهان اسلام نیز همچون هر دین و بنیاد فکری دیگری، بدون تعارض و ناآرامی، مورد پذیرش واقع نشده‌اند و در برهه‌های مختلف، انتقادات، خصومت‌ها و مخالفت‌های خاص خودشان را دیده‌اند. "ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام" به قلم "غلامحسین ابراهیمی دینانی"، فراز و نشیب‌های تفکر فلسفی را که از گروه بندی‌های مختلف و متضاد و مخالف عبور کرده و بحران‌های سختی را تجربه کرده است، مورد بحث قرار می‌دهد. تفکر فلسفی در نتیجه تبادل مفاهیم شکل می‌گیرد. آنچه در تاریخ اندیشه فلسفی در جهان اسلام کمتر مورد توجه قرار گرفته، تفکر معارضان و مخالفان فلسفه است که هر دو نقش بسزایی در "ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام" داشته‌اند. "غلامحسین ابراهیمی دینانی" در این اثر، برای اولین بار با اشاره به نوشته‌های اصلی مخالفان فلسفه، تاریخ اندیشه فلسفی در جهان اسلام را آشکار می‌کند و در این کتاب خواننده را با تفکر اندیشمندان ضدفلسفی آشنا می‌نماید. نویسنده گاه به صورت اجمالی و گاه مفصل، دیدگاه متفکرانی نظیر خواجه‌ نصیرالدین طوسی، شیخ مفید، ابن سینا، ابوسعید سیرافی، زکی ارسوزی، سیف‌الدین آمدی، جلال‌الدین دوانی، میرداماد، ملاصدرا، فیض کاشانی، آذرکیوانیان و باقی علما را تشریح می‌کند و از حدود فلسفه و شریعت، معتزله، انجمن سری اخوان‌الصفا، تعاطی افکار و داد و ستد اندیشه‌ها، فیلسوفان مسلمان شرقی و غربی، دیدگاه فلسفی در وجوب و اختیار، حکمت معنوی تشیع، حوزه‌های فلسفی ری، اصفهان و شیراز سخن می‌گوید. "ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام" نوشته‌ی "غلامحسین ابراهیمی دینانی"، در سه جلد، به همت نشر طرح نو به انتشار رسیده است. #فلسفه #معرفی_کتاب

معرفی کتاب فارابی فیلسوف فرهنگ اثر رضا داوری اردکانی فارابی در مقام موسس فلسفه اسلامی به مسئله تبادل فرهنگی توجه کرده است که در عصر ما نه فقط حل مسائل جهان توسعه نیافته، بلکه درک و فهم آینده عالم متجدد و نوع بشر به آن بستگی پیدا کرده است. اگر قبول رسوم و فرهنگ غرب را امری درست و مفید یا ضروری و ناگزیر بدانیم و بخواهیم با استمداد از نظر فارابی درباره وضع فعلی عالم در نسبتی که با فرهنگ غربی دارد حکم کنیم، باید بگوییم که قبول نظام زندگی غربی بدون اخذ اساس فلسفی این نظام مایه پریشانی و آشوب فکری می شود. آشنایی با این اساس و فرهنگ غربی وقتی حاصل می شود که دریابیم علم و سیاست و ادب و قواعد و قوانین عالم غربی که در سراسر جهان انتشار می یابد بر چه مبنایی استوار است و در چه شرایطی ممکن است رشد و بسط و قوام پیدا کند. امروز که ما دوباره در عصر انتقال قرار گرفته ایم باید به شرایط امکان انتقال علم و تفکر و شرایط هم سخنی فرهنگها بیندیشیم. در این اندیشه، فارابی می تواند پیشرو و آموزگار ما باشد. #فلسفه #معرفی_کتاب

معرفی کتاب درآمدی بر نظریه معرفت کتاب درآمدی بر نظریه معرفت نوشتهٔ نوح لموس و ترجمهٔ عاطفه حقی و مهدی فرجی پاک است و نشر مرکز آن را منتشر کرده است. درباره کتاب درآمدی بر نظریه معرفت معرفت‌شناسی، یا نظریه‌ٔ معرفت، یکی از پایه‌های فلسفه‌ٔ تحلیلی به شمار می‌آید و این کتاب درآمدی روشن و قابل فهم بر این موضوع است. کتاب درآمدی بر نظریه معرفت پیرامون برخی از نظریه‌های اصلی توجیه، شامل مبناگرایی، انسجام‌گرایی، وثاقت‌گرایی و معرفت‌شناسی فضیلت‌محور بحث می‌کند. همچنین موضوعات دیگری از جمله مسئله‌ٔ گِتیه، درون‌گرایی و برون‌گرایی، شک‌گرایی، مسئله‌ٔ دَور بودن معرفتی، مسئله‌ٔ معیار، معرفت پیشینی و معرفت‌شناسی طبیعی شده را نیز شامل می‌شود. این متنِ واضح و خوش‌نوشت که عمدتاً برای دانشجویان مبتدی معرفت‌شناسی در نظر گرفته شده، برای افرادی که علاقه‌مند به دانستن بیشتر درباره‌ٔ این حوزه‌ٔ مهم فلسفه هستند نیز مقدمه‌ای عالی ارائه می‌دهد. خواندن کتاب درآمدی بر نظریه معرفت را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم این کتاب را به پژوهشگران حوزهٔ فلسفه پیشنهاد می‌کنیم. بخشی از کتاب درآمدی بر نظریه معرفت «بسیاری از مردم تصور می‌کنند چیزهای زیادی دربارهٔ جهان خارج، گذشته و اذهان دیگر می‌دانند. مثلاً فرض ما بر این است که می‌دانیم اتومبیل‌ها و درختان وجود دارند، می‌دانیم که دیروز زنده بودیم، دیگران شاد یا ناراحت‌اند، و به چیزهای زیادی باور دارند. به علاوه، ما باور داریم که تقریباً همه، بسیاری از این چیزها را می‌دانند. مثلاً فکر نمی‌کنیم که دانستن این امور تنها محدود به معدودی فیلسوف باشد. اما با این حال، بسیاری از ما به برخی ادعاهای مطرح شده دربارهٔ معرفت مشکوکیم. فرض کنید فردی ادعا می‌کند که برندگان مسابقات جهانی در ده سال آینده را می‌شناسد یا اینکه می‌داند در سیارهٔ دیگری زندگی وجود دارد. ما به چنین ادعاهایی دربارهٔ معرفت مشکوکیم. نمی‌پذیریم افرادی که چنین ادعاهایی دارند واقعاً آنچه مدعی دانستن آن هستند را بدانند. همچنین منکر این هستیم که چنین ادعاهایی موجه یا معقول باشند. ما به این ادعا که چنین باورهایی موجه هستند، مشکوکیم. درحالی‌که تقریباً همهٔ ما به ادعای دانستن برخی امور مشکوکیم، استدلال‌های شک‌گرایانهٔ فلسفی، نوعاً در پی این هستند که نشان دهند ما بسیاری از چیزهای معمولی را که فکر می‌کنیم می‌دانیم، یا فرض می‌کنیم باورمان به آنها باوری معقول است، درواقع نمی‌دانیم یا باورمان موجه نیست. این استدلال‌ها اغلب چنین نتیجه می‌گیرند که ما به هیچ چیز دربارهٔ جهان خارج، گذشته، یا اذهان دیگر معرفت نداریم، یا در باورکردنشان موجه نیستیم. در برخی موارد، این نتایج شگفت‌آور حاصل مقدماتی هستند که کاملاً قابل‌قبول به نظر می‌رسند. در این فصل، به برخی از استدلال‌های شک‌گرایانه و پاسخ‌های ارائه شده به آنها می‌پردازیم. شک‌گرایی شکل‌های فراوانی دارد. می‌توان میان شک‌گرایی دربارهٔ معرفت و شک‌گرایی دربارهٔ توجیه تمایز قائل شد. شک‌گرایی دربارهٔ معرفت، منکر آن است که انسان‌ها واجد انواع خاصی از معرفت هستند، یا می‌توانند باشند. شک‌گرایی دربارهٔ توجیه نیز منکر آن است که افراد در باور کردن گونه‌های خاصی از امور موجه هستند، یا می‌توانند باشند. می‌توان بدون شک‌گرا بودن دربارهٔ توجیه، دربارهٔ معرفت شک‌گرا بود. ممکن است معتقد باشیم که انسان‌ها در باور کردن انواع متعددی از امور موجه‌اند، اما بر آن باشیم که میزان توجیهی که انسان‌ها برای باور کردن آن چیزها دارند، برای معرفت کفایت نمی‌کند. مثلاً ممکن است فکر کنیم که افراد در باور کردن چیزهای زیادی دربارهٔ جهان خارج، تا حدودی موجه‌اند، اما منکر این باشیم که این باورها می‌توانند به میزانی از توجیه برسند که برای معرفت لازم است. به همین ترتیب، می‌توان بدون شک‌گرا بودن دربارهٔ معرفت، دربارهٔ توجیه شک‌گرا بود. مثلاً فرض کنید فرد معتقد باشد که معرفت نیازمند توجیه نیست، بلکه صرفاً نیازمند باور صادقی است که به نحو موثّقی ایجاد شده است یا به‌طور شایسته‌ای شکل گرفته. ممکن است فردی منکر موجه بودن انواع خاصی از باورها باشد، اما در عین حال بر آن باشد که این باورها حاوی معرفت هستند.» #معرفی_کتاب #معرفت_شناسی

✅ علوم انسانیِ اسلامی از توهم‌ورزی تا واقعیت 💠 نشست علمی «علوم انسانیِ اسلامی از توهم‌ورزی تا واقعیت» با مشارکت مرکز پژوهش‌های علوم‌ انسانی اسلامی صدرا و پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی برگزار می‌شود. 🔸 در این نشست دکتر علیرضا شجاعی زند دانشیار دانشگاه تربیت مدرس و دکتر رضا غلامی، استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در باب نظریه علوم انسانیِ اسلامی که دکتر غلامی در سالهای گذشته مطرح کرده اند با یکدیگر گفتگوی انتقادی خواهند داشت و دبیری علمی نشست بر عهده دکتر محمدتقی موحد ابطحی خواهد بود. 🔹 این نشست،‌ یکشنبه ۱۹ شهریور ماه از ساعت ۱۵ الی ۱۸ در محل تالار ابونصرمحمد فارابی پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی (پمفات) به‌صورت حضوری و مجازی برپا خواهد شد. 🔸 علاقه‌مندان می‌توانند برای حضور در این نشست تخصصی به آدرس پاسداران، خیابان مؤمن‌نژاد (گلستان یکم)، پلاک ۱۲۴، پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی (پمفات) مراجعه نمایند. 🖥 همچنین این نشست از شبکه دانشگاه ایرانی به نشانی iscs.ac.ir/tv/live و از طریق صفحه اسکای‌روم پژوهشگاه به نشانی b۲n.ir/icscs به صورت مجازی پخش خواهد شد. _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #علوم_انسانی_اسلامی #رویداد_علمی 💻 آدرس تارنمای موسسه : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

ناسازگاری ها در رهیافت صدرایی از قاعده فرعیه؛ برآیند جدال های دشتکی و دوانی سید احمد حسینی سنگچال #مقاله #فلسفه

علوم انسانی و مبانی معرفت شناختی آن در رویکرد اسلامی مهدی عباس زاده ابوالحسن غفاری #مقاله #فلسفه

معرفی کتاب منطق صوری اثر محمد خوانساری "منطق صوری" کتابی است که توسط دکتر "محمد خوانساری" تالیف شده و نویسنده تمام تلاش خود را مبتنی بر این امر نموده است که به شکلی مختصر و مفید، اهم مطالبی را که لازم است خواننده در زمینه ی "منطق صوری" بداند، به او منتقل نماید. شیوه ی نگارشی در "منطق صوری" به روان ترین سبک ممکن بوده تا مخاطب مبتدی هم بتواند نهایت بهره را از مطالب این کتاب ببرد. با وجود این، به سبب غنای مطالب و اهمیت اطلاعاتی که "محمد خوانساری" در آن ارائه داده، این اثر به عنوان متن دانشگاهی مورد استفاده ی اساتید جهت تدریس قرار می گیرد. کتاب "منطق صوری" از دوجلد تشکیل شده که هر جلد مشتمل بر سه بخش بوده و حاوی مطالب ارزشمندی پیرامون موضوع کتاب می باشد. بخش نخست با عنوان مقدمات، ابتدا به معرفی علم و اقسام آن می پردازد و سپس با تعریف منطق، از جنبه های مختلف آن نظیر اهمیت و فایده، عقاید موافقان و مخالفان، نتیجه، ابواب و مرتبه ی منطق سخن می گوید. بخش دوم به مبحث الفاظ می پردازد که در این قسمت هم دلالت و اقسام سه گانه ی آن به طور دقیق بررسی می شود. بخش سوم به مبحث تصورات پرداخته و بیشترین حجم مطالب در جلد نخست را به خود اختصاص داده است. در بخش نخست از جلد دوم، قضایا و انواع مختلف آن ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند و بخش دوم نیز، با بررسی حجت یا استدلال، اقسام مختلف آن ها را مورد بحث قرار می دهد. نهایتا بخش سوم و پایانی کتاب "منطق صوری" نوشته ی دکتر "محمد خوانساری" به مبحث قیاس از نظر ماده پرداخته و جنبه های گوناگون آن را بررسی می کند #منطق #معرفی_کتاب

معرفی کتاب «اخلاق، رویکردی کثرت گرایانه به نظریه اخلاق» نوشته لارنس هینمن ترجمه میثم غلامی / انتشارات کرگدن اخلاق به معنای مدرن آن یکی از شاخه‌های اصلی فلسفه است که بخش‌های گسترده‌ای از دغدغه‌های انسانی را در بر می‌گیرد و درباره خوب و بد امور سؤال می‌کند؛ از هنجارهای انسانی و مفهوم آزادی گرفته تا چگونگی آزمایش روی حیوانات و دستکاری ژنتیک. در زندگی چیزهایی هست که می‌توانیم از مطالعه آن‌ها چشم بپوشانیم، بدون این‌که عواقب ناگواری برای ما داشته باشد. علم اخلاق اما بسیار شبیه دانش تغذیه است، همان‌گونه که ناچاریم به‌ گونه‌ای عمل کنیم که سلامت جسمی ما تأمین شود، به همان شکل، ناگزیر به رفتارهایی هستیم که به سعادت خودمان و دیگران بینجامد. هر کدام از سنت‌های اصلی اخلاق حقایقی مهم دارند که در درک ما از زندگی اخلاقی نقش دارند؛ حتی اگر هیچ کدام از آن‌ها نتوانند تمام حقایق مربوط به زندگی را در خود داشته باشند. در کتاب «اخلاق» هر رویکرد با این حال و هوا بررسی و پرسیده می‌شود که این سنت چگونه می‌تواند زندگی اخلاقی را روشن‌تر کند. رویکردی کثرت‌گرایانه به نظریه اخلاق درآمدی جامع و قابل‌فهم بر مهم‌ترین سنت‌ها و مکاتب اخلاقی است، از جمله اخلاق فضیلت، سودگرایی و وظیفه‌گرایی. کتاب در چهارچوب کلی طرحی کثرت‌گرایانه نوشته شده است و این به خواننده در درک ارتباط میان نظریه‌ها و مکاتب اخلاقی مختلف کمک می‌کند. این کتاب در کنار نظریه‌های مختلف، مثال‌هایی را از زندگی روزمره و موقعیت‌های اخلاقی ملموس بیان می‌کند تا از این طریق قضاوت اخلاقی خواننده را بسنجد و او را با نتایج رویکردهای اخلاقی در عمل آشنا سازد. لارنس هیمن استاد بازنشسته فلسفه، در این کتاب تلاش کرده است همه نظریه‌های بنیادین فلسفه اخلاق را به صورتی جامع گردآوری کند. کتاب «اخلاق» را لارنس هینمن نوشته و مجموعه مترجمین آنرا ترجمه کرده و میثم غلامی گردآوری کرده‌ و امیرحسین خداپرست و حسین شیخ‌رضایی ویرایش کرده‌اند‌ و انتشارات کرگدن به سال 1400 در 792 صفحه برای دومین بار منتشر کرده است. #معرفی_کتاب #فلسفه_اخلاق

✅ طرح پژوهشی «درآمدی بر طبیعیات مشائی» 💠 طرح پژوهشی «درآمدی بر طبیعیات مشائی» به کوشش حجت‌الاسلام محمد فخر روحانی پژوهشگر مرکز مطالعات عالی علم و فلسفه (معنا) به انجام رسیده و در صدد است علاوه بر معرفی طبیعیات قدیم، ذهن مخاطب را با پارادایم حاکم بر طبیعیات آشنا کند و به تدریج آن را به سمت دغدغه های طبیعیات مشاء سوق دهد. 🔸 طبیعیات مشائی به عنوان بخشی از نظام حکمت نظری مشاء، در بردارنده مباحثی کلیدی در رابطه با بخش جسمانی هستی است، که از یک سو با بهرگیری از مبانی فلسفی انسجام قویمی با الهیات مشاء داشته و از سوی دیگر به مثابه پیش فرض مقدمه اثبات برخی آراء فلسفی واقع شده است. 🔹 یکی از ویژگی‌های این اثر خصلت تطبیقی آن با فیزیک مدرن است. این ویژگی گاه اساسا با طرح بحث مبتنی بر انگاره های فیزیکی انجام می گیرد و گاه در قالب باکس های حاشیه متن مخاطب را به موارد مشابه در فیزیک رهنمون می کند. 📝معرفی طرح: B2n.ir/f14645 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فلسفه_فیزیک #طرح_پژوهشی 💻 آدرس تارنمای موسسه : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

یک ابزار کوچک در مورد استدلال مباشر برای اینکه یک قضیه منطقی(اعم از حملیه یا شرطیه) رو بهش بدیم و موارد زیر رو یکجا نشون بده: - عکس مستوی - عکس نقیض موافق/مخالف - نقض موضوع/مقدم - نقض محمول/تالی - نقض طرفین https://sadegh-zr.github.io/immediate-inference/fa/