انجمن منطق ایران با همکاری پژوهشگاه دانش‌های بنیادی (شعبه اصفهان) و دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان برگزار می‌کند.
#منطق
هدایت شده از مطالعات علم و اجتماع معنا
✅ تفاوت میان نظر ابن‌رشد و ابن‌سینا در چیست؟
💠 دکتر معصومی همدانی در نشستی از مجموعه درس‌گفتارهایی درباره بوعلی‌سینا که به موضوع «مسئله ممکن بودن جهان: از ابن‌سینا تا لایب‌نیتس» اختصاص داشت ،در این باره سخنانی می‌گویند که بدین شرح است: نظر ابن‌سینا در واقع به ذات یا ماهیت هر چیزی بر می‌گردد اما ابن‌رشد، قطع نظر کردن از وجود موجودات را کاری ناممکن می‌داند.
🔸یکی از خطوط مهم استراتژی ابن رشد در کتاب تهافت التهافت این است که نشان دهد بسیاری از ایرادهای غزالی بر فلسفه ارسطو وارد نیست، بلکه طرح این ایرادها در واقع به دلیل انحراف‌هایی است که فارابی و ابن‌سینا، و به خصوص ابن سینا، در فلسفه ارسطو پدید آورده‌اند و این انحراف‌هاست که میدان را برای ایرادهایی از نوع ایرادهای غزالی باز کرده است.
🔹 ابن‌رشد می‌گوید: می‌بینیم که ابن‌سینا به صورتی به درستی این مقدّمه اذعان دارد. به این معنی که به نظر او هر موجودی، جز فاعل اوّل، اگر به خودی خود در نظر گرفته شود (إذا اعتبر بذاته) ممکن و جایز است. اما این موجودات جایز به دو دسته‌اند: یک دسته موجوداتی که با در نظر گرفتن فاعلشان جایزند و دستۀ دیگر موجوداتی که به اعتبار ذاتشان (به خودی خود) جایزند امّا به اعتبار فاعلشان واجب‌اند. اما موجودی که از جمیع جهات واجب باشد همان فاعل اوّل است. امّا این سخنی بسیار بی‌اعتبار است، زیرا ...
🔸 متن کامل : B2n.ir/r80660
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#فلسفه_اسلامی
#درسگفتار
#رویداد_علمی
💻 آدرس تارنمای موسسه :
🌐 https://philoscience.ir
📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید:
🆔 @philoscience
▪️منتشر شد:
▪️ فهلوی‌نامه؛ مجموعه‌مقالات همایش سهروردی و احیاء حکمت فهلوی | به کوششِ بابک عالیخانی | چاپِ اول | انتشارات مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران | ۶۲۲ صفحه | قطعِ وزیری | کاغذِ تحریر | جلدِ سخت سلفون | قیمت ۴۱۰,۰۰۰ تومان |
▪️ اطلاعات بیشتر و خرید با تخفیف ۲۰ درصد و ارسال رایگان:
https://www.irip.ac.ir/u/14B
کانون علمی منطق و فلسفه (شیراز)
▪️منتشر شد: ▪️ فهلوی‌نامه؛ مجموعه‌مقالات همایش سهروردی و احیاء حکمت فهلوی | به کوششِ بابک عالیخانی
📗 سهروردی حکمت ایرانی یا فُرس قدیم را در کتاب خویش موسوم به حکمةالاشراق، به نحو بی‌سابقه‌ای زنده ساخته است، چنان‌که خود در کتاب کلمةالتّصوّف با عبارت‌هایی به‌یادماندنی چنین می‌نگارد: «و قد أحیینا حکمتهم النوریة الشریفة الّتی یشهد بها ذوق افلاطون و من قبله فی کتابنا المسمّی بحکمةالاشراق، و ما سبقت إلی مثله». همایش «سهروردی و احیاء حکمت فهلوی» که در شهریور ماه ۱۳۹۹ در مؤسّسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران برگزار شد، بررسی چگونگی این احیا را با رجوع به منابع باستانی، و به‌ویژه شاهنامه و کتب پهلوی و نصوص وحی و تنزیل قدیم - یعنی اوستا - و نیز کاوش در طرایق مزدایی، اعم از زُروانی و مهری و مزدکی، وجهۀ همّت خود قرار داد. در کتاب حاضر، مقالات همایش با ارتباط بیش یا کم به موضوع اصلی، با تبویب وافی و ویرایش کافی در یک مجلّد با عنوان فهلوی‌نامه گردآوری شده است. بدیهی است همایشی در زمینۀ مطالعات بین‌رشته‌ای که در آن علوم و فنون گوناگونی مانند منطق و فلسفه، تاریخ و باستان‌شناسی، ادب فارسی و ادب عربی، فلسفۀ اسلامی و فلسفۀ غرب، فلسفۀ سیاسی و جامعه‌شناسی، فولکلور و فلسفۀ هنر، فرهنگ و زبانهای باستانی و ادیان و عرفان، در بزم با فرّ و شکوه اشراق روبه‌روی یکدیگر می‌نشینند، ناگهان و در یک چشم بر هم زدن به مقصود بزرگ خود نائل نمی‌شود، ولی همین که توجّه اهل بصائر به اهمّیّت این‌گونه مسائل تطبیقی جلب شده باشد، می‌توان گفت که همایش در کار خود تا حدودی موفّق بوده است.
🔹تاریخ نجوم و رصدخانه‌ها در دورۀ اسلامی / حنیف قلندری
١٠ جلسه، تاریخ شروع: ١۴٠٢/٠٧/٢٣؛ یکشنبه‌ها، ساعت ١٧-١۵
حضوری و غیر‌حضوری
@cgie_org_ir
🔹فلسفه و الهیات مسیحی در انجیل / امیرحسین ساکت
١٢ جلسه، تاریخ شروع: ١۴٠٢/٠٧/٢٣؛ یکشنبه‌ها، ساعت ٢١-١٩
غیر‌حضوری
@cgie_org_ir
هدایت شده از پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
عرفان ادبی.mp3
25.21M
🔊 #بشنوید
🔸 صوت کامل کرسی علمی- ترویجی ماهیت و ضرورت عرفان ادبی
🎙 با حضور:
محمدحسین گیلانپور
#مسعود_اسماعیلی
محمد رودگر
#محمدرضا_جباران
📅 چهارشنبه ۱۹ مهرماه ۱۴۰۲
🏢 قم، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
#صوت
#کرسی
🆔 @iictchannel
▪️منتشر شد:
▪️ آشنایی با حکمت فهلوی | تألیفِ بابک عالیخانی | چاپِ اول | انتشارات مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران | ۶۵۲ صفحه | قطعِ وزیری | کاغذِ تحریر | جلدِ سخت سلفون | قیمت ۵۲۰,۰۰۰ تومان |
▪️ اطلاعات بیشتر و خرید با تخفیف ۲۰ درصد و ارسال رایگان:
https://www.irip.ac.ir/u/14C
کانون علمی منطق و فلسفه (شیراز)
▪️منتشر شد: ▪️ آشنایی با حکمت فهلوی | تألیفِ بابک عالیخانی | چاپِ اول | انتشارات مؤسسۀ پژوهشی حکمت
📙 حکمت اشراق را گاه از دید ابن‌سینا بررسی کرده‌اند و گاه از دید صدرالمتألّهین، و کمتر محقّقی همانند هانری کربن پیدا شده است که اسرار سهروردی را نه از ظنّ خود، بلکه از درون تعالیم او جستجو کند، ولی همین فیلسوف اخیرالذکر نیز مع‌الاسف با توقّف در نیمه‌‌راه، لباب حکمت اشراق را با آراء و اهواء مانویه و اسمعیلیه و آذرکیوانیه، و به‌ویژه با مطالب شیخیه، پاک در هم آمیخته است. عنصر اصلی حکمت سهروردی، طلب خمیرۀ ازلی و ابدی- یا پوریوتکیشی به لفظ پهلوی- است که شیخ اشراق آن را در سه سنّت ایرانی و اسلامی و یونانی جُسته و یافته است. حکمت ایرانی در زبان و بیان سهروردی، حکمت خسروانی یا حکمت فهلوی نام گرفته و او خصوصاً در چارچوب کتاب حکمةالاشراق در پی احیاء و تجدید آن بوده است. در کتاب حاضر که گونه ای درسنامه به شمار تواند رفت، با کاوش در متون دو زبانهای مانند هیاکل‌النّور و الواح عمادی - هر دو از شیخ اشراق - و جزئی از شاهنامۀ فردوسی و کل نامۀ تنسر و پاره‌ای از متون اندرزی پهلوی و جملگی آبان‌یشت اوستا، کوشیده‌ایم تا دریابیم که ابعاد گوناگون احیاء حکمت فهلوی چیست؟ همچنین، حکمت اشراق صرفاً در جنبۀ بحثی و استدلالی خلاصه نمی‌شود، و جنبۀ ذوقی آن هرگز کم‌اهمّیّت نیست. به همین مناسبت، ترجمه و توضیح دعای صباح حضرت امیر(ع) که گنج شایگان اشراق و عرفان باشد، به‌منزلۀ زیب و زیور رخشان یا شمسۀ این دفتر است.
💠 ویلیام جیمز و اراده معطوف به باور
🔺ویلیام جیمز معتقد است در برخی مواقع، ناگزیریم تصمیم بگیریم به امری باور بیاوریم، در حالی که شواهد قاطعی در تأیید آن نداریم و با این حال در آن شرایط خاص باور داشتن بهتر از باور نداشتن است. جیمز درصدد پاسخ گفتن به موضع کلیفورد است؛ کلیفورد استدلال می‌کند که فرد نباید به امری باور بیاورد، مگر آن که شواهد خوبی در تأیید چنین باوری در اختیارش باشد. جیمز علیه دیدگاه کلیفورد و به سود موضعی استدلال می‌کند که بر اساس آن، داشتن باور در غیاب شواهد کاملاً موجه است. بنا به استدلال او، مواقعی در زندگی وجود دارد که داشتن باور با وجود شواهد اندک کاملاً موجه است.
🔺از دید جیمز باور‌های ما نتایجی عملی و عمل‌گرایانه دارند و گاهی عمل کردن سودمند است؛ حتی زمانی که شواهد به حد کفایت نیستند. در برخی موارد [تصمیم‌گیری] فرض‌های مختلف را می‌توان پذیرفت. در چنین مواردی چگونه باید تصمیم گرفت؟ او هر تصمیم‌گیری میان فروض مختلف را یک گزینه می‌نامد و آن‌ها را به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌کند:
📌گزینه‌های زنده و گزینه‌های مرده
گزینه‌ای که هر دو طرف آن تا حدی گرایش‌های عاطفی فرد را بر می‌انگیزد گزینه زنده است، ولی گزینه مرده چنین گرایش‌هایی را برنمی‌انگیزد؛ برای مثال در قرن نوزدهم برای بسیاری از اروپاییان و ساکنان امریکای شمالی «هندو بودن یا بودایی بودن» گزینه‌ای مرده به حساب می‌آمد در حالی که«مسیحی یا لاادری بودن» گزینه‌ای زنده بود.
📌 گزینه‌های جبری و گزینه‌های قابل رد
گزینه جبری به دو طرف منحصر است و هیچ امکان سومی وجود ندارد؛ برای مثال گزینه خواندن این کتاب یا نخواندن آن گزینه‌ای جبری است، اما گزینه‌ای که دو طرف آن تعارض منطقی ندارند گزینه قابل رد است؛ برای مثال اگر از کسی پرسیده شود طرفدار کدام یک از دو حزب بزرگ امریکایی است، هیچ گزینه جبریی در اینجا وجود نخواهد داشت.
📌گزینه‌های خطیر و گزینه‌های سطحی
گزینه‌ای را که فرد بسیار معطل تصمیم‌گیری درباره آن است گزینه خطیر می‌گویند؛ برای مثال اگر به شما این فرصت داده شود که به گروه مسافران بعدی شاتل که به فضا می‌رود ملحق شوید، گزینه شما خطیر خواهد بود. این فرصتی یگانه و بسیار درخور توجه است؛ از طرف دیگر فرصت نوشیدن چای به جای قهوه گزینه‌ای سطحی است.
✔️ گزینه اصیل
گزینه اصیل گزینه‌ای است که زنده و جبری و خطیر باشد. جیمز اشاره می‌کند که برای برخی از مردم، دین گزینه‌ای اصیل است. هنگامی که با گزینه‌ای اصیل مواجه می‌شوید، حتی در صورت کمبود شواهد، ممکن است ایمان آوردن بهترین انتخاب باشد. به گفته او، از آنجا که در موارد تصمیم‌گیری جبری شواهدی وجود ندارد، ما باید از طبیعت غیر عقلانی یا «شور» خود استفاده کنیم.
📕 درآمدی به فلسفه دین (ص ۲۷۴-۲۷۷)
✍ چاد مایستر
▫️ترجمه محمد یوسف‌ثانی
#معرفت_شناسی_دین
🔸🔸🔸
🌐 کانال معرفت‌شناسی
🆔 @epistemology_issues