#حکمت_سوم قال علی علیه السلام الْبُخْلُ عَارٌ، وَالْجُبْنُ مَنْقَصَهٌ، وَالْفَقْرُ یُخْرِسُ الْفَطِنَ عَنْ حُجَّتِهِ، وَالْمُقِلُّ غَرِیبٌ فِی بَلْدَتِهِ. بخل ننگ است و ترس مایه نقصان، فقر شخص زیرک را از بیان دلیلش گنگ مى سازد و آنکس که فقیر و تنگدست است حتى در شهر خود غریب است.

امروز حکمت سوم رو با هم میخونیم امیرالمومنین در این حکمت به چهار رذیله اخلاقی اشاره میکنند و آثار سوء هر کدوم رو بیان میفرمایند

شرح حکمت سوم تک تک به شرح این رذایل میپردازیم

شرح حکمت سوم تک تک به شرح این رذایل میپردازیم

1_ «بخل ننگ است»؛ (الْبُخْلُ عَارٌ)

بخل آن است که انسان حاضر نباشد چیزى از مواهب خداداد را در اختیار دیگران بگذارد، هرچند امکانات او بسیار بیش از نیازهاى او باشد و نقطه مقابل آن سخاوت و کرم است که گاه سبب مى شود انسان حتى وسائل مورد نیاز خود را به دیگران ببخشد و خود به کمترین مواهب حیات قناعت کند.

عار بودن بخل و افتخار بودن کرم و سخاوت بر کسى پوشیده نیست، زیرا اولًا بخل سبب نفرت مردم از بخیل مى شود و افراد نزدیک و دور از او فاصله مى گیرند و ثانیا بخل سبب سنگدلى و قساوت است، زیرا بخیل ناله مستمندان را مى شنود و چهره رقتبار آنها را مى بیند و در عین حال به آنها کمکى نمى کند و این مایه قساوت است.

ثالثا بخل سبب مى شود که بسیارى از منابع اقتصادى از گردش تجارى سالم خارج شود و به صورت کنز و اندوخته در آید در حالى که گروههایى در جامعه ممکن است به آن نیاز داشته باشند.

رابعاً افراد بخیل گاه به زن و فرزند خود نیز تنگ و سخت مى گیرند به اندازهاى که مرگ او را آرزو مى کنند و این عار و ننگ دیگرى است.

خامسا افراد بخیل به سبب دلبستگى فوق العاده غیر منطقى به مال و ثروتشان از نظر تفکر اجتماعى بسیار ضعیف و ناتوانند و این هم ننگ و عار دیگرى است،

2_ ترس مایه نقصان مى شود ؛ (وَالْجُبْنُ مَنْقَصَهٌ)

امام علیه السلام در عهدنامه معروف مالک اشتر به او توصیه مىکند که هرگز بخیل را در مشورت خود دخالت ندهد که او را به ترک حق دعوت مى کند و از تهیدستى و فقر مى ترساند .