💠🔹آن‌كس كه با تلاش معتدل و صحيح چيزى را به‌دست نياورد با تلاش ناصحيح چيزى به‌دست نخواهد آورد»؛ (مَنْ لَمْ يُعْطَ قَاعِداً لَمْ يُعْطَ قَائِماً). منظور امام عليه السلام اين است كه انسان بايد براى به‌دست آوردن روزى، از راه‌هاى صحيح و معقول وارد شود؛ حرص و طمع را كنار بگذارد و گمان نكند هميشه تلاش بيشتر سبب درآمد بيشتر است زيرا اگر چيزى براى انسان مقدر نشده باشد هرقدر هم تلاش و كوشش كند به آن نخواهد رسيد. بعضى از شارحان، اين جمله را چنين معنا كرده‌اند: اگر چيزى را به انسان با مدارا ندهند، با زور نخواهند داد.
شرح#حکمت_396
🔶 @Nahj_Et
نهج البلاغه
💠🔹امام عليه السلام در اين جمله به كسانى كه بستگان نزديكش نسبت به او بى‌مهرى مى‌كنند و رهايش مى‌ساز
ادامه حکمت 14
💠🔹مثلا پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله طائفۀ قريش كه نزديك‌ترين نزديكان او بودند نه تنها حمايتش نكردند بلكه به دشمنى او برخاستند؛ اما خداوند دورافتاده‌ترين قبائل را از قبيلۀ قريش يعنى اوس و خزرج را به حمايت او برانگيخت كه از جان و دل او را حمايت كردند و آئين او را پيش بردند و جالب اينكه اوس و خزرج با هم عداوت و دشمنى ديرينه‌اى داشتند ولى در حمايت از پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله متحد و متفق بودند و امثال اين موضوع در طول تاريخ بسيار ديده شده است. در حديث پرمعنايى از امام صادق عليه السلام مى‌خوانيم كه براى دلدارى و تسلى خاطر مى‌فرمايد: «كُنْ لِمَا لَا تَرْجُو أَرْجَى مِنْكَ لِمَا تَرْجُو؛ نسبت به آنچه اميدى به آن ندارى از آنچه اميد به آن دارى اميدوارتر باش» و جالب اينكه در ذيل اين حديث اشاره به داستان موسى عليه السلام شده و مى‌فرمايد: «موسى براى به دست آوردن شعلۀ آتشى به دنبال نورى كه از درخت برمى‌خواست روان شد ولى در آنجا پيام نبوت را دريافت داشت». احتمال ديگرى كه در تفسير اين كلمۀ حكمت‌آميز وجود دارد اين است كه امام مى‌خواهد بفرمايد: در صورتى كه نزديكان و بستگان از نيروهاى يكديگر استفاده نكنند و نسبت به هم بى‌اعتنا باشند اى بسا دورافتادگان آنها را مى‌ربايند و از وجود آنان بهره مى‌گيرند
شرح #حکمت_14
🔶 @Nahj_Et
💠🔹از لغزش‌هاى افراد با شخصيت (و) جوانمرد چشم‌پوشى كنيد، چرا كه هيچ كس از آنها گرفتار لغزش نمى‌شود مگر اينكه دست خدا به دست اوست و او را بلند مى‌كند»؛ (أَقِيلُوا ذَوِي الْمُرُوءَ‌اتِ عَثَرَاتِهِمْ، فَمَا يَعْثُرُ مِنْهُمْ عَاثِرٌ إِلَّا وَ يَدُ اللَّهِ بِيَدِهِ يَرْفَعُهُ) . «اقيلوا» از مادۀ «اقاله» در اصل به معناى باز پس گرفتن معامله در جايى است كه خريدار، پشيمان مى‌شود، سپس به هر نوع چشم‌پوشى اطلاق شده است. «مروءات» جمع «مروءه» به معناى شخصيت و جوانمردى است. «عثرات» جمع «عثره» به معناى لغزش و خطاست. روشن است كه هر انسانى - به جز معصومان عليهم السلام - در زندگى خود گرفتار لغزش يا لغزش‌هايى مى‌شوند. اگر آنها افراد با شخصيت و نيكوكارى باشند بايد به موجب حسن اعمال و رفتارشان از اين لغزش‌ها چشم‌پوشى كرد؛ هر گونه نقل آن براى ديگران يا سرزنش يا بزرگ‌نمايى كارى است خطا و بر خلاف انصاف و جوانمردى، زيرا خدا هم مدافع اين‌گونه افراد است.
شرح #حکمت_20
🔶 @Nahj_Et
💠عِبَادَ اللَّهِ، إِنَّ الدَّهْرَ يَجْرِي بِالْبَاقِينَ كَجَرْيِهِ بِالْمَاضِينَ، لَا يَعُودُ مَا قَدْ وَلَّى مِنْهُ وَ لَا يَبْقَى سَرْمَداً مَا فِيهِ، آخِرُ فَعَالِهِ كَأَوَّلِهِ، مُتَشَابِهَةٌ أُمُورُهُ، مُتَظَاهِرَةٌ أَعْلَامُهُ، فَكَأَنَّكُمْ بِالسَّاعَةِ تَحْدُوكُمْ حَدْوَ الزَّاجِرِ بِشَوْلِهِ.
🔹بندگان خدا!روزگار بر آيندگان چنان مى گذرد كه بر گذشتگان گذشت ،آنچه گذشت باز
نمى گرددو آنچه هست جاويدان نخواهد ماند،پايان كارش با آغاز آن يكى است ،ماجراها و
رويدادهاى آن همانند يكديگرند،و نشانه هاى آن آشكار است
#خطبه_157
🔶 @Nahj_Et
نهج البلاغه
🔰ساکت باش و هیچ مگو! ✍️ماشینت که جوش می‌آورد حرکت نمی‌کنی کنار زده و می ایستی! وگرنه ممکن است ماشین
💠🔹امام عليه السلام در اين كلام نورانى كه در واقع تكميلى است براى كلام حكيمانۀ گذشته اشاره به نكتۀ ديگرى دربارۀ حلم و بردبارى مى‌كند و مى‌فرمايد: «اگر حليم و بردبار نيستى خود را به بردبارى وادار كن (و همانند حليمان عمل نما) زيرا كمتر شده است كسى خود را شبيه قومى كند و سرانجام از آنان نشود»؛ (إِنْ لَمْ تَكُنْ حَلِيماً فَتَحَلَّمْ؛ فَإِنَّهُ قَلَّ مَنْ تَشَبَّهَ بِقَوْمٍ إِلَّا أَوْشَكَ أَنْ يَكُونَ مِنْهُمْ) . كلام حكيمانۀ پيشين دربارۀ بعضى از آثار مهم حلم بود و امام عليه السلام در اين كلام، راه رسيدن به اين خلق از اخلاق فضيله را بيان مى‌كند كه چون افرادى داراى اين صفت نيستند خود را وادار به آن كنند؛ مثلاً حادثۀ خشم‌آورى واقع مى‌شود و انسان عصبانى مى‌گردد و از درون مى‌جوشد و مى‌خروشد؛ ولى خودش را كنترل كند و قيافه‌اى همچون حليمان و بردباران به خود بگيرد.
شرح#حکمت_207
🔶 @Nahj_Et
💠🔹امام عليه السلام در اين دعاى نورانى‌اش در پيشگاه خدا از رياكارى به او پناه مى‌برد و با چند تعبير دقيق آن را بيان مى‌كند. نخست عرضه مى‌دارد: «بارپروردگارا! به تو پناه مى‌برم از اينكه ظاهرم را در چشم‌ها نيكو جلوه دهى و باطنم را در پيشگاهت زشت سازى»؛ (اللّٰهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ أَنْ تُحَسِّنَ فِي لَامِعَةِ الْعُيُونِ عَلاَنِيَتي، وَ تُقَبِّحَ فِيَما أُبْطِنُ لَكَ سَرِيرَتِي) . «لامِعَةُ الْعُيُونِ» به اصطلاح ازقبيل اضافۀ صفت به موصوف و به معنى «عيون لامعه» يعنى چشم‌هاى پرنور است؛ يعنى كار من به جايى نرسد كه حتى افراد تيزبين مرا خوب پندارند در حالى كه در باطن خوب نباشم
#حکمت_276
🔶 @Nahj_Et
💠🔹عبادات، فلسفۀ مشترك و فلسفۀ خاص دارد؛ فلسفۀ مشترك عبادات، خضوع و تواضع در پيشگاه خدا و شكستن بت كبر و غرور و سركشى و طغيان است. افزون بر اين، عبادات انسان را به ياد خدا مى‌اندازد و قلب و روح را زنده نگاه مى‌دارد و آثار غفلت و بى‌خبرى را مى‌زدايد و بدين ترتيب عبادات انسان را هميشه در مسير عبوديت و بندگى حق نگاه مى‌دارد. اضافه بر اين، هريك از عبادات، فلسفۀ ويژه خود را نيز دارد؛ نماز نهى از فحشا و منكر مى‌كند و روزه مبارزه با هواى نفس را تقويت مى‌نمايد و زكات، اختلاف طبقاتى را از بين مى‌برد يا كاهش مى‌دهد، حج باعث اتحاد صفوف مسلمانان و قوت و قدرت اسلام مى‌گردد
شرح#خطبه_192
🔶 @Nahj_Et
#مال_اندوزان
🌹 قال امام علی علیه السلام: «هَلَكَ خُزّانُ الأموالِ و هُم أحياءٌ ، و العُلَماءُ باقونَ ما بَقِيَ الدَّهرُ ، أعيانُهُم مَفقودَةٌ ، و أمثالُهُم فِي القُلوبِ مَوجودَةٌ »
🌷امام علی علیه اسلام فرمود:«مال اندوزان، با آن كه زنده اند، مُرده اند و اهل علم، تا دنيا هست زنده اند. پيكرهايشان از ميان مى رود، امّا يادشان در دلها هست. »
📚نهج البلاغه #حکمت_147
🔶 @Nahj_Et
💠🔹امام عليه السلام - همان‌گونه كه در بالا آمد - مجموعه‌اى از نصايح و اندرزهاى ارزشمند را گردآورى كرده و براى حارث همدانى كه از اصحاب خاص امام و از فقها و دانشمندان امت بود ارسال فرموده تا همگان از آن بهره گيرند. نخست پيش از هر چيز ديگر توصيۀ اكيد نسبت به قرآن مجيد كرده مى‌فرمايد: «به ريسمان قرآن چنگ زن و از آن اندرز بخواه، حلالش را حلال بشمر و حرامش را حرام و آنچه را از حقايق زندگى پيشينيان در قرآن آمده باور كن»؛ (وَ تَمَسَّكْ بِحَبْلِ الْقُرْآنِ وَ اسْتَنْصِحْهُ، وَ أَحِلَّ حَلَالَهُ، وَ حَرِّمْ حَرَامَهُ، وَ صَدِّقْ بِمَا سَلَفَ مِنَ الْحَقِّ) . در واقع امام عليه السلام نخست توصيه‌اى كلى دربارۀ تمسك به قرآن فرموده و سپس آن را با سه جمله شرح مى‌دهد: اوّل اينكه گوش جان به نصايح قرآن بسپارد و اندرزهايش را استخراج كرده به آن عمل نمايد. دوم اينكه حلال و حرامش را به رسميت بشناسد؛ يعنى به آن عمل كند و هرگز از آن منحرف نشود. سوم اينكه آنچه در قرآن دربارۀ اقوام پيشين آمده از عوامل پيروزى و شكست و مجازات‌هاى الهى نسبت به اقوام سركش و گنهكار را مورد توجّه قرار دهد و از آنها عبرت بگيرد،
#نامه_69
🔶 @Nahj_Et
نهج البلاغه
💠🔹امام عليه السلام - همان‌گونه كه در بالا آمد - مجموعه‌اى از نصايح و اندرزهاى ارزشمند را گردآورى ك
💠🔹در واقع امام عليه السلام نخست توصيه‌اى كلى دربارۀ تمسك به قرآن فرموده و سپس آن را با سه جمله شرح مى‌دهد: اوّل اينكه گوش جان به نصايح قرآن بسپارد و اندرزهايش را استخراج كرده به آن عمل نمايد. دوم اينكه حلال و حرامش را به رسميت بشناسد؛ يعنى به آن عمل كند و هرگز از آن منحرف نشود. سوم اينكه آنچه در قرآن دربارۀ اقوام پيشين آمده از عوامل پيروزى و شكست و مجازات‌هاى الهى نسبت به اقوام سركش و گنهكار را مورد توجّه قرار دهد و از آنها عبرت بگيرد،
#نامه_69
🔶 @Nahj_Et
💠🔹امام عليه السّلام در آغاز اين سخن براى اين كه به خليفۀ دوّم دلگرمى بدهد و روحيۀ او را تقويت كند، مبادا در مقابل دشمن بزرگ و سرسختى همچون روميان ترس و وحشت به خود راه بدهد چنين مى‌فرمايد: «خداوند بر عهده گرفته است كه حوزۀ اسلام را براى پيروان اين دين سر بلند سازد و نقاط ضعف آنها را بپوشاندخداوند وكالت و حمايت و دفاع آنها را بر عهده گرفته است و اين همان چيزى است كه قرآن مجيد به آن اشاره مى‌كند: « «هُوَ اَلَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدىٰ وَ دِينِ اَلْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى اَلدِّينِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ اَلْمُشْرِكُونَ» ؛ او كسى است كه رسولش را با هدايت و آيين حق فرستاد تا آن را بر همۀ آيينها غالب گرداند، هر چند مشركان كراهت داشته باشند» . اين وعدۀ الهى - طبق سخن امام عليه السّلام - مخصوص زمان پيامبر صلّى اللّه عليه و آله نبود، بلكه در هر عصر و زمانى جارى است. تعبير به «ستر العورة» با توجه به اين كه «عورت» در اصل به معنى: «نقاط آسيب پذير مرزها و آنچه انسان از آن بيم و وحشت دارد» مى‌باشد اشاره به اين كه است كه خداوند علاوه بر اين كه عزّت و سربلندى مسلمين را بر عهده گرفته، دشمنان از توجّه به نقاط آسيب پذير و اسرار آنها منع مى‌كند تا نتوانند ضربۀ سنگينى بر مسلمين وارد سازند
#خطبه_134
🔶 @Nahj_Et
💠🔹امام عليه السلام براى اينكه نامحدود بودن منبع علم را روشن سازد تشبيه زيبايى كرده مى‌فرمايد: «علم و دانش گمشدۀ مؤمن است، بنابراين دانش را بگير، هرچند از اهل نفاق باشد»؛ (الْحِكْمَةُ ضَالَّةُ الْمُؤْمِنِ، فَخُذِ الْحِكْمَةَ وَ لَوْ مِنْ أَهْلِ النِّفَاقِ) . روشن است هر گاه انسان گمشدۀ پرارزشى داشته باشد دائماً به دنبال آن مى‌گردد و آن را نزد هركس ببيند از او مى‌گيرد؛ خواه آن شخص مؤمن باشد يا كافر، منافق باشد يا مشرك، نيكوكار باشد يا بدكار. اين سخن در واقع نشان مى‌دهد كه صاحبان اصلى علم ودانش افراد باايمان اند و منافقان و فاسدان غاصبانه از آن استفاده مى‌كنند و چه بسا آن را وسيله‌اى براى رسيدن به اهداف سوء خود قرار مى‌دهند، بنابراين، صاحب حقيقى آن كه مؤمنان اند هر جا كه آن را بيابند به آن سزاوارترند.
شرح#حکمت_80
🔶 @Nahj_Et
🔸امیرالمؤمنین علی علیه السلام :
#نهج_البلاغه
⚪️ وَ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ شَهَادَةً مُمْتَحَناً إِخْلَاصُهَا مُعْتَقَداً مُصَاصُهَا نَتَمَسَّكُ بِهَا أَبَداً مَا أَبْقَانَا وَ نَدَّخِرُهَا لِأَهَاوِيلِ مَا يَلْقَانَا
💎و گواهی می دهم كه جز خدای یكتای بی شریك، معبودی نیست، شهادتی كه اخلاص آن آزموده، و پاكی و خلوص آن را باور داریم، و تا زنده ایم بر این باور استواریم، و آن را برای صحنه های هولناك روز قیامت ذخیره می كنیم.
#خطبه_2
🔶 @Nahj_Et
💠🔹رحمت خدا بر آن كس كه به استقبال توبه بشتابد، از خطاى خود پوزش طلبد و (با اعمال صالح) بر مرگ پيشى گيرد» (فرحم اللّه امرأ استقبل توبته، و استقال خطيئته، و بادر منيّته!) . آرى هنگامى كه درهاى رحمت الهى بر اثر كثرت گناهان بسته شود، چاره‌اى جز بازگشت به درگاه او و گشودن درهاى رحمت به وسيلۀ استغفار و توبه حقيقى نيست، و جالب اين كه امام عليه السّلام براى اثبات اين مقصد از مناسب‌ترين آيۀ قرآن بهره گرفته و با آن استدلال مى‌كند، آيه‌اى كه از زبان نوح پيامبر عليه السّلام، خطاب به امتش سخن مى‌گويد و نشان مى‌دهد خداوند غفار، توبه كنندگان را مى‌پذيرد، باران‌هاى پر بركت براى آنها مى‌فرستد و سرمايه‌هاى مادى و نيروى انسانى آنها را تقویت میکند
#خطبه_143
🔶 @Nahj_Et
💠🔹خَدَمِكَ عَمَلاً تَأْخُذُهُ بِهِ، فَإِنَّهُ أَحْرَىٰ أَلَّا يَتَوَاكَلُوا فِي خِدْمَتِكَ). تقسيم كار از مهم‌ترين اصول مديريت است زيرا بدون آن غالبا افراد در انتظار ديگران مى‌نشينند و مسئوليت‌ها را به گردن آنها مى‌اندازند و به هنگامى كه كار زمين مى‌ماند در برابر مؤاخذۀ كارفرما به اين عذر متوسل مى‌شوند كه ما گمان كرديم ديگران اين كار را انجام خواهند داد و اگر به ديگران گفته شود آنها هم همين عذر را مى‌آورند؛ ولى هنگامى كه كارها و مسئوليت‌ها تقسيم شود هر كسى مى‌داند در برابر كار خود مسئول است و در انجام آن سعى و تلاش مى‌كند. اين توصيه نشان مى‌دهد كه امام عليه السلام به اصول مديريت كاملا توجّه داشته و فرزندش را به آن توصيه مى‌كند
شرح#نامه_31
🔶 @Nahj_Et