🍃ادامه پست قبلی🔼
🔹پیام آیه
- خداوند ابتدا اسباب زندگى را براى انسان فراهم كرد، سپس او را آفريد. «خلق لكم ما فى الارض جميعاً ... اذقال ربك للملائكه» [267]
- آفرينش ملائكه، قبل از آدم بوده است. زيرا خداوند آفريدن انسان را با آنان در ميان گذاشت.
- انتصاب خليفه و جانشين و حاكم الهى، تنها بدست خداست. «انّى جاعل فى الارض خليفة»
- انسان، جانشين دائمى خداوند در زمين است. «جاعل» [268]
- انسان مى تواند اشرف مخلوقات و لايق مقام خليفةاللهى باشد. [269]«جاعل فى الارض خليفة»
- ملائكه، فساد و خونريزى را كار دائمى انسان مى دانستند. «يفسد... ويسفك»
- حاك [270] م و خليفه ى الهى بايد عادل باشد، نه فاسد و فاسق. خليفه نبايد «يفسد فى الارض» باشد.
- طرح لياقتِ خود، اگر بر اساس حسادت نباشد، مانعى ندارد. «و نحن نسبّح بحمدك و نقدّس لك»
- عبادت و تسبيح در فضاى آرام، تنها ملاك و معيار لياقت نيست. «نحن نسبّح»
- به خاطر انحراف يا فساد گروهى، نبايد جلوى امكان رشد ديگران گرفته شود. با آنكه خداوند مى دانست گروهى از انسان ها فساد مى كنند، امّا نعمت آفرينش را از همه سلب نكرد.
- مطيع و تسليم بودن با سؤال كردن براى رفع ابهام منافاتى ندارد. «أتجعل فيها»
- خداوند فساد و خونريزى انسان را مردود ندانست، لكن مصلحت مهمتر و شايستگى و برترى انسان را طرح نمود. «انى اعلم ما لاتعلمون»
- توقّع نداشته باشيد همه ى مردم بى چون و چرا، سخن يا كار شما را بپذيرند. زيرا فرشتگان نيز از خدا سؤال مى كنند. «قالوا أتجعل فيها»
- علوم و اطلاعات فرشتگان، محدود است. «مالا تعلمون»
-----
267) حضرت على عليه السلام فرمودند: »فلمّا مهد ارضه و انفذ امره اختار آدم...« همين كه زمين را گسترد و فرمانش را متنفّذ قرارداد، انسان را آفريد. نهج البلاغه، خطبه 91.
268) كلمه »جاعل« اسم فاعل و رمز تداوم است.
269) البتّه ستمكاران را از نيل به اين مقام محروم كرده است: »لاينال عهدى الظالمين« بقره، 124.
270) فعل مضارع نشانه ى استمرار است.
منبع:تفسیر نور
🌿 و درود خدا بر او (از ايمان پرسيدند، فرمود:)
🌿۱- شناخت اقسام ايمان
🌷ایمان بر چهار پايه استوار است، صبر، يقين، عدل و جهاد. صبر نيز بر چهار پايه قرار دارد. شوق، هراس، زهد، انتظار. آن كس كه اشتياق بهشت دارد، شهوتهايش كاستي گيرد، و آن كس كه از آتش جهنم مي ترسد، از حرام دوري مي گزيند، و آن كس كه كه در دنيا زهد مي ورزد، مصيبتها را ساده پندارد، و آن كس كه مرگ را انتظار مي كشد در نيكيها شتاب مي كند. يقين نيز بر چهار پايه استوار است، بينش زيركانه، دريافت حكيمانه واقعيتها، پند گرفتن از حوادث روزگار، و پيمودن راه درست پيشينيان، پس آن كس كه هوشمندانه به واقعيتها نگريست، حكمت را آشكارا بيند، و آنكه حكمت را آشكارا ديد، عبرت آموزي را شناسد، و آنكه عبرت آموزي شناخت گويا چنان است كه با گذشتگان مي زيسته است. و عدل نيز بر چهار پايه برقرار است، فكري ژرف انديش، دانشي عميق و به حقيقت رسيده، نيكو داوري كردن، استوار بودن در شكيبايي. پس كسي كه درست انديشيد به ژرفاي دانش رسيده، و آن كس كه به حقيقت دانش رسد، از چشمه زلال شريعت نوشد، و كسي كه شكيبا باشد در كارش زياده روي نكرده با نيكنامي در ميان مردم زندگي خواهد كرد.
و جهاد نيز بر چهار پايه استوار است، امر به معروف، نهي از منكر، راستگويي در هر حال، و دشمني با فاسقان، پس هر كس به معروف امر كرد، پشتوانه نيرومند مومنان است، و آن كس كه از زشتي ها نهي كرد، بيني منافقان را به خاك ماليد، و آن كس كه در ميدان نبرد صادقانه پايداري كند حقي را كه بر گردن او بوده ادا كرده است، و كسي كه با فاسقان دشمني كند و براي خدا خشم گيرد، خدا هم براي او خشم آورد، و روز قيامت او را خشنود سازد.
📚نهج البلاغه/حکمت۳۱
🌿ادامه خطبه ۳۱
🌿۲- شناخت اقسام كفر و ترديد
🌷🌿و كفر بر چهار ستون پايدار است، كنجكاوي دروغين، ستيزه جويي و جدل، انحراف از حق، و دشمني كردن، پس آن كس كه دنبال وهم و كنجكاوي دروغين رفت به حق نرسيد. و آن كس كه به ستيزه جويي و نزاع پرداخت از ديدن حق نابيناست، و آن كس كه از راه حق منحرف گرديد، نيكويي را زشت، و زشتي را نيكويي پندارد و سرمست گمراهي هاست، و آن كس كه دشمني ورزيد پيمودن راه حق بر او دشوار و كارش سخت، و نجات از مشكلات دشوار است، و شك چهار بخش دارد، جدال در گفتار، ترسيدن، دودل بودن، و تسليم حوادث روزگار شدن. پس آن كس كه جدال و نزاع را عادت خود قرار داد از تاريكي شبهات بيرون نخواهد آمد، و آن كس كه از هر چيزي ترسيد همواره در حال عقب گرد است، و آن كس كه در ترديد و دودلي باشد زير پاي شيطان كوبيده خواهد شد، و آن كس كه تسليم حوادث شد و به تباهي دنيا و آخرت گردن نهاد، هر دو جهان را از كف داد... .
📚نهج البلاغه/حکمت ۳۱
🔰انواع برادران (دوستان)
📖 مردی در شهر بصره از حضرت علی درباره برادران پرسید،
❤ امام علیه السلام در پاسخ فرمود:
🔻 برادران دو گروهند:
1⃣ یکی برادران قابل اعتماد (صمیمی)
2⃣ و دیگری برادران بگو بخند (گشاده رو در برخوردها)
🔸️اما برادران مورد اعتماد همچون پناهگاه،بال پرواز، خاندان و دارائی اند.
👈 پس اگر به برادرت چنین اعتمادی داشتی مال و دست یاری خود را نثارش کن، با دوست او دوستی و با دشمنش دشمنی کن، رازش را پنهان بدار و عیبش را بپوشان، ونیکی اش را آشکار ساز.بدان که آنان از کبریت احمر نایاب ترند.
🔸️و اما دوستان بگو بخند؛
👈 پس فقط از[دیدار] آنان خوشی و لذت خود را به دست می آوری، این لذت را از دست مده، و بیش از این نیز از ایشان (همدردی و صمیمیت) توقع نداشته باش، و آنان را از خوشروئی و شیرین زبانی آن گونه تو را برخوردار می نمایند. بهره مندشان ساز.
📘 تحف العقول/ص۳۰۶
🍃داوران ناشايست
🌿شناخت بدترين انسانها
🌷🍃دشمن ترين آفريده ها، نزد خدا دو نفرند، مردي كه خدا او را به حال خود گذاشته، و از راه راست دور افتاده است، دل او شيفته بدعت، و مردم را گمراه كرده، به فتنه انگيزي مي كشاند، و راه رستگاري گذشتگان را گم كرده، و طرفداران خود و آيندگان را گمراه ساخته است، بار گناه ديگران را بر دوش كشيده، و گرفتار زشتيهاي خود نيز مي باشد. و مردي كه مجهولاتي به هم بافته، و در ميان انسانهاي نادان امت، جايگاهي پيدا كرده است. در تاريكيهاي فتنه فرو رفته، و از مشاهده صلح و صفا كور است، آدم نماها او را عالم ناميدند كه نيست، چيزي را بسيار جمع آوري مي كند كه اندك آن به از بسيار است، تا آنكه از آب گنديده سيراب شود، و دانش و اطلاعات بيهوده فراهم آورد.
🔹روانشناسي مدعيان دروغين قضاوت
در ميان مردم با نام قاضي به داوري مي نشيند، و حل مشكلات ديگري را به عهده مي گيرد، پس اگر مشكلي پيش آيد، با حرفهاي پوچ و توخالي، و راي و نظر دروغين، آماده رفع آن مي شود. سپس اظهارات پوچ خود را باور مي كند، عنكبوتي را مي ماند كه در شبهات و بافته هاي تار خود چسبيده، نمي داند كه درست حكم كرده يا برخطاست؟ اگر بر صواب باشد مي ترسد كه خطا
كرده، و اگر بر خطاست، اميد دارد كه راي او درست باشد. ناداني است كه راه جهالت مي پويد، كوري است كه در تاريكي گمشده خود را مي جويد، از روي علم و يقين سخن نمي گويد، روايات را بدون آگاهي نقل مي كند، چون تندبادي كه گياهان خشك را بر باد دهد، روايات را زير و رو مي كند، كه بي حاصل است. به خدا سوگند نه راه صدور حكم مشكلات را مي داند، و نه براي منصب قضاوت اهليت دارد، آنچه را كه نپذيرد علم به حساب نمي آورد، و جز راه و رسم خويش، مذهبي را حق نمي داند، اگر حكمي را نداند آن را مي پوشاند تا ناداني او آشكار نشود، خون بي گناهان از حكم ظالمانه او در جوشش، و فرياد ميراث بر باد رفتگان بلند است. به خدا شكايت مي كنم از مردمي كه در جهالت زندگي مي كنند، و با گمراهي مي ميرند، در ميان آنها، كالايي خوارتر از قرآن نيست، اگر آن را آنگونه كه بايد بخوانند، و متاعي سودآورتر، گرانبهاتر از قرآن نيست، اگر آن را تحريف كنند، و در نزد آنان، چيزي زشت تر از معروف، و نيكوتر از منكر نيست
📚نهج البلاغه/خطبه ۱۷
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم
🌿🌺وَعَلَّمَ آدَمَ الأَسْمَاء كُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَي الْمَلاَئِكَةِ فَقَالَ أَنبِئُونِي بِأَسْمَاء هَـؤُلاء إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ
بقره(31)
🍃🌺و خداوند همه ى اسماء (حقائق و اسرار هستى) را به آدم آموخت، سپس آنها را به فرشتگان عرضه داشت و فرمود: اگر راست مى گوييد، از اسامى اينها به من خبر دهيد؟
🔹نکات تفسیری
خداوند متعال اسماء [271] و اسرار عالم هستى را، از نام اولياى خود [272]تا جمادات را به آدم تعليم داد. به تعبير امام صادق عليه السلام كه در تفسير مجمع البيان آمده است: تمام زمين ها، كوهها، دره ها، بستر رودخانه ها و حتّى همين فرشى كه در زير پاى ماست، به آدم شناسانده شد.
-----
271) اسم« در عرف ما فقط به معنى نام و نشان است، ولى در فرهنگ قرآنى نامِ همراه با محتواست. چنانكه »فله الاسماء الحسنى« يعنى خداوند صفات عاليه دارد.
272) تفسير نورالثقلين، ج 1، ص 54 و اكمال الدين صدوق، ج 1، ص 14.
پیام آیه:
معلّم واقعى خداست وقلم، بيان، استاد وكتاب، زمينه هاى تعليم هستند.«عَلّم»
- برترى انسان بر فرشتگان، به خاطر علم است. «وعلّم آدم...»
- انسان براى دريافت تمام علوم، استعداد و لياقت دارد. «كلّها»
- فرشتگان عبادت بيشترى داشتند و آدم، علم بيشترى داشت. رابطه مقام خلافت با علم، بيشتر از عبادت است. «نسبّح بحمدك... علّم آدم الاسماء»
- براى روشن كردن ديگران، بهترين راه، برگزارى امتحان و به نمايش گذاشتن تفاوت ها و لياقت هاست. «علّم... ثم عرضهم... فقال انبئونى»
- فرشتگان، خود را به مقام خليفةاللهى لايق تر مى دانستند. «ان كنتم صادقين» [273]
-----
273) در روايتى از امام صادق عليه السلام نقل شده است كه فرمودند: »ان كنتم صادقين« يعنى اگر شما فرشتگان در ادّعاى لايق تر بودن خود، صادق هستيد. تفسير نورالثقلين.
منبع:
تفسیر نور
🌷 اَللّهُمَّ نَوِّر قُلُوبَنا بِالْقُرآن🌷
🌿🌷 وَ قَالَ ( عليه السلام ) : فَاعِلُ الْخَيْرِ خَيْرٌ مِنْهُ وَ فَاعِلُ الشَّرِّ شَرٌّ مِنْهُ .
🌿🌷و درود خدا بر او فرمود:
نيكوكار از كار نيك بهتر، و بدكار از كار بد بدتر است.
📚نهج البلاغه/حکمت ۳۲
🍃در روايات، در زمينه علل و اسباب غيبت، روى سه موضوع تكيه شده است:
☑️الف) آزمايش مردم:
چنانكه میدانيم يكى از سنتهاى ثابت الهى، آزمايش بندگان و انتخاب صالحان است.
🔸 در اثر غيبت امام نیز ، مردم آزمايش خواهند شد. گروهى كه ايمان استوارى ندارند، دستخوش شك و ترديد درباره اصل غیبت و یا عدم تحمل سختی های اعتقاد به امام عصر مى گردند؛ اما كسانى كه ايمان در اعماق قلبشان ريشه دوانده است، به سبب ايستادگى در برابر سختیها، شایستهتر شده و به درجات بلندى از پاداش الهى نائل مى گردند.
☑️ب) حفظ جان امام:
خداوند، به وسيله غيبت، امام دوازدهم را از قتل حفظ كرده است، زيرا اگر آن حضرت از همان آغاز زندگى در ميان مردم ظاهر مى شد، او را مى كشتند.
🔸 بر اين اساس اگر پيش از موعد مناسب نيز ظاهر شود، باز جان ایشان به خطر میافتد و به انجام مأموريت الهى و اهداف بلند اصلاحى خود موفق نمی گردد.
☑️ج) بيعت نکردن با طاغوتهاى زمان:
🔸پيشواى دوازدهم، هيچ رژيم ظالمی را، حتى از روى تقيه، به رسميّت نشناخته و تایید نمی کند، چرا كه مطابق وظيفه خود عمل کرده و دين خدا را به طور كامل و بى هيچ ملاحظه اى اجرا مى كند.
🔸بنابراين جاى هيچ قرارداد با كسى و مراعات نسبت به ديگران باقى نمى ماند.
📚سیره پیشوایان، ص ۶۶۹
🔴 فضیلت قرائت سورهی قدر
🌹 قال الصادق عليه السّلام:ما من مؤمن صام فقرء إنا أنزلناه في ليلة القدر عند سحوره و عند إفطاره، إلا كان فيما بينهما كالمتشحط بدمه في سبيل الله.
🌹 امام صادق عليه السلام فرمودند: هیچ مؤمن روزه داری نیست که در هنگام خوردن سحری و افطارش سوره قدر را بخواند، مگر آنکه بین این دو زمان ثواب کسی را خواهد داشت که در راه خدا در خون خود غلطیده باشد.
📚 بحارالأنوار، ج۹۷، ص۳۴۴