بسم الله الرحمن الرحیم «حجاب مثل مقررات راهنمایی و رانندگی، قانون است و برای همه لازم الاتباع» این گزاره‌‌، یکی از جملات پربسامد این روزهاست. که به‌نظر می‌رسد خالی از نوعی تسامح‌ نیست‌. طرفداران این نگاه، با تکیه بر «مبناگروی» فلسفه‌ی اسلامی و امتداد آن بر اساس مبانی فلسفه‌ی حقوقی آیت‌الله مصباح یزدی (بطور خلاصه ن.ک به صفحات ۲۶ تا ۵۰ این جزوه) حق تقنین را منحصرا در اختیار شارع می‌دانند و معتقدند قانون، چیزی جز «حکم» الهی نیست، (مگر در احکام حکومتی که آن هم با تجویز شارع، در اختیار حاکم منصوب از طرف او قرار گرفته است) به نظر می‌رسد در استدلال مذکور، به این نکته توجه نشده که قانون، اساسا برساختی متعلق به دنیای مدرن و عصر پساروشنگری است. بنابراین سرشتی متفاوت از‌ «حکم» در دنیای سنت دارد.(۱) قانون چه الزامی باشد (از قبیل قوانین کیفری، اداری، اساسی و پاره‌ای از قوانین مدنی) چه غیرالزامی (مثل غالب قواعد حقوق مدنی) برآیند نظام ارزشی جامعه است و نمی‌توان احکام فقهی را بدون پشتوانه هنجارهای اجتماعی تبدیل به قانون نمود. فرآیند جرم‌انگاری نمی‌تواند بدون ابتناء پیشینی به ارزش‌های اجتماعی، عینیت خارجی پیدا کند. مخالفان این گزاره نسبتاً روشن، اساسا جامعه مدنی (civil society) و قرارداد اجتماعی را به رسمیت نمی‌شناسد و بعضا سرشت «جامعه» به عنوانی امری متحیز از «مجموعه‌ی افراد» را انکار می‌کنند. (ر.ک: جامعه و تاریخ در قرآن) اگر خدای کریم کمک کند، در آینده بیشتر در این زمینه خواهم نوشت. ... ۱. در سطح دیگری از بحث، ادعا شده که در فرآیند تشریع هم اصل تدریج و همراهی با نظام ارزش‌های اجتماعی مطمح نظر شارع مقدس بوده است. این ادعا گرچه مورد اجماع عالمان دینی نیست (به عنوان نمونه نقد انگاره‌ی تدریجی بودن تحریم خمر را اینجا ببینید) مع‌الوصف نگاهی است مستظهر به همراهی مشهور فقیهان، مفسران و مورخان.

رساله یک کلمه برای درک بهتر دوگانگی «شرع» و «قانون»

برای درک ضرورت ابتنای پیشینی جرم‌انگاری به نظام ارزشی جامعه

چند جمله درباره‌ی قضیه‌ی حاج آقای صدیقی

تاریخ، دانش مطالعه روایت‌هاست نه رخداد‌ها.

شکست حکومت‌ها از جایی شروع می‌شود که حاکمان، «قدرت» را با «اقتدار» اشتباه می‌گیرند.

أتدری ما هو الحنين؟* الحنين هو حين لا يستطيع الجسد أن يذهب، حيث تذهب الروح. ... *حنین: دلتنگی

اگر می‌خواهید بدانید این عزیزان، به‌گاهِ انتشار اخبار اختلاس‌های مکرر و فساد سیستماتیک دقیقا کجایند، شاید این فراز خطبه‌ی منای سیدالشهدا -علیه السلام- پاسخ مناسبی باشد:  إِنَّمَا عَابَ اللهُ ذَلِكَ عَلَيْهِمْ لِأَنَّهُمْ كَانُوا يَرَوْنَ مِنَ الظَّلَمَةِ الَّذِينَ بَيْنَ أَظْهُرِهِمُ الْمُنْكَرَ وَ الْفَسَادَ فَلَا يَنْهَوْنَهُمْ عَنْ ذَلِكَ رَغْبَةً فِيمَا كَانُوا يَنَالُونَ مِنْهُمْ وَ رَهْبَةً مِمَّا يَحْذَرُونَ

گفت ارزش هرکس به اندازه حرف‌هایی است که برای نگفتن دارد.

بطور سنتی آموخته‌ایم که در ناهمواری‌های ناگزیر زندگی، به توسل و استغاثه روی بیاوریم. نمیخواهم بگویم غلط است، اما گمان می‌کنم، در آموزه‌های دینی بیشتر به تاب‌آوری، شکیبایی و بردباری توصیه شده‌ایم. سخن بر سر نفی توسل و تضرع نیست، حرف از اولویت رتبی صبر بر دعا است، دعایی که نوعا و غالباً از روی عدم پذیرش و رضاست. این نوع مواجهه، در موارد متعددی بر رابطه‌ی ما با «امر متعالی» هم سایه افکنده؛ به گونه‌ای که به طور پیش‌فرض در ارتباط با خدا و ذوات مقدس معصومین، بیش از انابه و استغفار و تقرب، در اندیشه‌ی «حاجت گرفتن»ایم.

از صفحه‌ی سجاد صفارهرندی

وقتی «دولت ضعیف» فرصت‌های توسعه متوازن ایران را یکی پس از دیگری از دست می‌دهد. https://farhikhtegandaily.com/page/252125/

رئیسی، به نظر ما رئیس‌جمهور ایده‌آلی نبود، اما در این لحظات تلخ همه ما اندوهگین هستیم و به لطف عمیم خدای کریم دل می‌بندیم.

ملت ایران در سوگ رئیس جمهور فقید، بهت‌زده و غمگین است. تحرکات رذیلانه و زبونانه‌ی مشتی خس و خاشاک را نباید ضریب داد. اخلاق و انسانیت حکم می‌کند در چنین رخدادی به عواطف و احساسات همنوعان احترام بگذاریم ولو خود با آنان همدرد نباشیم. به‌قول سعدی: تو کز محنت دیگران بی‌غمی نشاید که نامت نهند آدمی