ده درس از جزء سوم قرآن کریم
1️⃣ از آنچه خداوند به شما روزی داده است انفاق کنید و اِلّا در فردای قیامت دیگر جایی برای جبران وجود ندارد چون در قیامت نمی توانیم برای خلاصی از آتش معامله ای انجام دهیم. دوستان نیز کار ساز نیستند؛ زیرا خودشان گرفتار اعمالشان هستند. شفاعت هم شامل حال ترک کننده انفاق نمی شود.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنفِقُوا مِمَّا رَزَقْنَاكُم مِّن قَبْلِ أَن يَأْتِيَ يَوْمٌ لَّا بَيْعٌ فِيهِ وَلَا خُلَّةٌ وَلَا شَفَاعَةٌ وَالْكَافِرُونَ هُمُ الظَّالِمُونَ(بقره ٢٥٤)
2️⃣ افراد نیکوکاری که در راه خدا انفاق می کنند مثل بذرهای پر ثمری هستند که به اطراف ریشه و شاخه می گسترانند و همه جا را سبز و شاداب می کنند. و یک دانه کوچک گندم را تبدیل به یک خوشه پر از گندم می کنند
مَّثَلُ الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فِي كُلِّ سُنبُلَةٍ مِّائَةُ حَبَّةٍ وَاللَّهُ يُضَاعِفُ لِمَن يَشَاءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ (بقره، ٢٦١)
3️⃣ انفاق بی ارزش هم داریم و آن همان انفاقی است که یا همراه با مِنّت و اذیت فقیر است و یا از روی ریا و نشان دادن خود به جامعه است
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُبْطِلُوا صَدَقَاتِكُم بِالْمَنِّ وَالْأَذَىٰ كَالَّذِي يُنفِقُ مَالَهُ رِئَاءَ النَّاسِ وَلَا يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخر...( بقره، ٢٦٤)
4️⃣ از قسمت های پاک و مفید اموالتان انفاق کنید نه از قسمت های ناپاک، در حالی که خود شما (در صورت فقر) حاضر نیستید چنین هدیه ای را بپذیرید.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنفِقُوا مِن طَيِّبَاتِ مَا كَسَبْتُمْ وَمِمَّا أَخْرَجْنَا لَكُم مِّنَ الْأَرْضِ وَلَا تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنفِقُونَ وَلَسْتُم بِآخِذِيهِ... (بقره، ٢٦٧)
5️⃣ هنگام انفاق شیطان شما را از فقر و تهیدستی می ترساند و چه بسا این وسوسه مانع بخشش شود. شیطان شما را به فحشاء و معصیت امر می کند (ترس از انفاق به تدريج به بخل و حرص و طمع منجر می شود و رها کردن نیازمندان موجب تلف شدن نفوس و هتک ناموس و سایر جنایات می شود) اما خدا به شما آمرزش و فزونی اموال وعده می دهد.
الشَّيْطَانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَيَأْمُرُكُم بِالْفَحْشَاءِ وَاللَّهُ يَعِدُكُم مَّغْفِرَةً مِّنْهُ وَفَضْلًا... (بقره، ٢٦٨)
6️⃣ انفاق آشکار چون نوعی تشویق دیگران به انجام این واجب الهی است خوب است ولی انفاق پنهانی چون موجب حفظ آبروی نیازمند است و خلوص بیشتری دارد، بهتر است و موجب آمرزش گناهان است.
إِن تُبْدُوا الصَّدَقَاتِ فَنِعِمَّا هِيَ وَإِن تُخْفُوهَا وَتُؤْتُوهَا الْفُقَرَاءَ فَهُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ وَيُكَفِّرُ عَنكُم مِّن سَيِّئَاتِكُمْ... (بقره، ٢٧١)
7️⃣ فقرای واقعی کسانی هستند که به خاطر خویشتن داری و عزت نفس، شناخته نمی شوند و از مردم تقاضای کمک ندارند و همه گمان می کنند که بی نیاز هستند اما می توان آنها را از چهره شان شناخت زیرا درد و رنج درونشان نمایان است. چنین فردی به سراغ شما نمی آید بلکه او را باید پیدا کرد و دستش را گرفت
لِلْفُقَرَاءِ الَّذِينَ أُحْصِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ لَا يَسْتَطِيعُونَ ضَرْبًا فِي الْأَرْضِ يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِيَاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُم بِسِيمَاهُمْ لَا يَسْأَلُونَ النَّاسَ إِلْحَافا... (بقره ٢٧٣)
8️⃣ رباخوار سود جو و بَداندیش است زیرا همواره برای توجیه کار خلاف خود به دنبال دلیل و راه فرار می گردد
الَّذِينَ يَأْكُلُونَ الرِّبَا لَا يَقُومُونَ إِلَّا كَمَا يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطَانُ مِنَ الْمَسِّ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا إِنَّمَا الْبَيْعُ مِثْلُ الرِّبَا وَأَحَلَّ اللَّهُ الْبَيْعَ وَحَرَّمَ الرِّبَا... (بقره ٢٧٥)
9️⃣ کسانی که رباخواری را ترک نمی کنند و تسلیم حکم الهی نمی شوند باید بدانند با خدا و رسول خدا وارد جنگ شده اند
فَإِن لَّمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِّنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ... (بقره ٢٧٩)
🔟 اگر یک بدهکار نتوانست بدهی خود را پرداخت نماید به او فشار نیاورید بلکه به او مهلت دهید تا توانایی پیدا کند و از این بهتر آنست که بدهی چنین بدهکاری را ببخشيد.
وَإِن كَانَ ذُو عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ إِلَىٰ مَيْسَرَةٍ وَأَن تَصَدَّقُوا خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ (بقره ٢٨٠)
ده درس از جزء چهارم قرآن کریم🌷🌹
1️⃣ انسان زمانی به صفت نیکی دست پیدا می کند و شخصیت نیکوکار پیدا می کند که به خاطر خدا حتی از آنچه که به او علاقه و نیاز دارد صرف نظر کند و آن را انفاق کند
لَن تَنَالُوا الْبِرَّ حَتَّىٰ تُنفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ وَمَا تُنفِقُوا مِن شَيْءٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ (آل عمران ٩٢)
2️⃣ نسبت به خداوند آن طور که او شایسته فرمان برداری است تقوا داشته باشید و ایمان را تا آخرین لحظات زندگی حفظ کنید.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسْلِمُونَ (آل عمران، ١٠٢)
3️⃣ وحدت یکی از نعمت های الهی است که جامعه را از سقوط و نابودی حفظ می کند. جامعه باید به طور کامل از خداوند و کتاب و سنت نبوی (حبل الله) پیروی کند و از متفرق شدن (مثل جنگ ها و اختلافات دوران جاهلیت) اجتناب کند.
وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُم بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَكُنتُمْ عَلَىٰ شَفَا حُفْرَةٍ مِّنَ النَّارِ فَأَنقَذَكُم مِّنْهَا كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ .( آل عمران، ١٠٣)
4️⃣ جامعه باید افراد و گروه هایی داشته باشد که برای پایان دادن به نا بسامانی های اجتماعی و موانع حیات سالم اجتماعی، بر حکومت ها نظارت داشته باشند و حاکمان را به انجام کارهای خوب و شایسته دعوت کنند و از انجام کارهای خلاف و ناصحیح نهی کنند.
وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ( آل عمران ١٠٤)
5️⃣ اصلاح جامعه بشری بدون دعوت به حق و مبارزه با فساد غیر ممکن است و بهترین جامعه آن اجتماعی است که افراد آن بر آنچه در جامعه می گذرد نظارت داشته باشند و با آزادی کامل به خوبی ها دعوت کنند و در مقابل فسادها بایستند
كُنتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَلَوْ آمَنَ أَهْلُ الْكِتَابِ لَكَانَ خَيْرًا لَّهُم مِّنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَأَكْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ (آل عمران ١١٠)
6️⃣ متقین آنچنان روح تعاون و سخاوت در روحشان نفوذ کرده است که حتی در هنگام تنگ دستی هم اهل انفاق و خدمت به مردم هستند و در هنگام مواجهه با ناملایمات خشم خود را فرو میبرند و از خطای مردم می گذرند.
الَّذِينَ يُنفِقُونَ فِي السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ (آل عمران ١٣٤)
7️⃣ متقین اگر عمل زشتی مرتکب شدند یا بواسطه گناه بر خود ظلم کردند بلافاصله به یاد خدا می افتند و طلب آمرزش کرده چرا که جز خداوند بخشنده ایی برای گناهان نیست
وَالَّذِينَ إِذَا فَعَلُوا فَاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنفُسَهُمْ ذَكَرُوا اللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ وَمَن يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا اللَّهُ وَلَمْ يُصِرُّوا عَلَىٰ مَا فَعَلُوا وَهُمْ يَعْلَمُونَ(آل عمران، ١٣٥)
8️⃣ رمز پیروزی پیامبر اسلام (که باید سرمشق تمام مربیان و انسان ها قرار گیرد) رحمت و مهربانی اوست که موهبتی از جانب خداوند به ایشان است که در چهار مرحله بیان شده
۱. بخشیدن خطا کاران
۲. طلب مغفرت برای آنها
۳. مشورت با خطاکاران در امور جامعه
۴. توکل بر خداوند در انجام وظایف
فَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللَّهِ لِنتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ( آل عمران ١٥٩)
9️⃣ بزرگترین نعمت الهی، نعمت بعثت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم است. پیامبری از جنس خود انسان ها که سه وظیفه داشت
۱. آیات الهی را برای مردم تلاوت کند
۲. و آنها را تزکیه و تربیت کند
۳. و کتاب و حکمت را به آنها تعلیم دهد.
لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِّنْ أَنفُسِهِمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِن كَانُوا مِن قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ ( آل عمران، ١٦٤)
🔟 خوردن مال یتیم به نا حق، در واقع خوردن آتش است و این جدای از آتشی است که در آخرت داخل آن می شوند.
إِنَّ الَّذِينَ يَأْكُلُونَ أَمْوَالَ الْيَتَامَىٰ ظُلْمًا إِنَّمَا يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ نَارًا وَسَيَصْلَوْنَ سَعِيرًا ( نساء١٠)
ده درس از جزء پنجم قرآن کریم 🌹💐
1️⃣ قوانین اسلامی در زمینه اقتصاد، معامله ایی را مجاز میداند که از روی رضایت طرفین و با غرض منطقی و معقول همراه باشد. بنابراین هرگونه تقلب، غش، ربا، خرید و فروش وسایل فساد و گناه و قمار و... باطل است.
و وقتی روابط اجتماعی بر اساس ظلم و خوردن ناحق اموال استوار شد، هم جامعه و هم افراد دچار نوعی خودکشی خواهد شد لذا از خودکشی نهی می کند
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُم بَيْنَكُم بِالْبَاطِلِ إِلَّا أَن تَكُونَ تِجَارَةً عَن تَرَاضٍ مِّنكُمْ وَلَا تَقْتُلُوا أَنفُسَكُمْ إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِكُمْ رَحِيمًا( نساء، ٢٩)
2️⃣ اگر گناهان کبیره را ترک کنید خداوند گناهان کوچک شما را می پوشاند
( گناهان کبیره گناهانی است که قرآن بر آن وعده عذاب داده است)
إِن تَجْتَنِبُوا كَبَائِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَنُدْخِلْكُم مُّدْخَلًا كَرِيمًا (نساء، ٣١)
3️⃣ ریشه تمام برنامه های فردی و اجتماعی اسلام بر پایه یگانه پرستی استوار است
و بعد از توحید سفارش به حقوق والدین شده است
و بعد می فرماید به این اشخاص احسان کنید:
خویشاوندان، یتیمان، نیازمندان، همسایگان، در راه ماندگان و بردگان
وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبَىٰ وَالْيَتَامَىٰ وَالْمَسَاكِينِ وَالْجَارِ ذِي الْقُرْبَىٰ وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنبِ وَابْنِ السَّبِيلِ وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ مَن كَانَ مُخْتَالًا فَخُورًا (نساء، ٣٦)
4️⃣ متکبران نه تنها بخل ورزیده و به مردم و نیازمندان نیکی نمی کنند بلکه دیگران را هم دعوت به بخل می کنند و نعمت هایی که خداوند به آنها داده است را کتمان می کنند.
الَّذِينَ يَبْخَلُونَ وَيَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ وَيَكْتُمُونَ مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَأَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا مُّبِينًا (نساء، ٣٧)
5️⃣ خداوند به اندازه ذره ایی ستم نمی کند و اگر به اندازه همان ذره کار نیکی از بنده اش باشد، خداوند آن را دو چندان می کند و پاداشی بزرگ به آن بنده از جانب خودش عطا می کند
إِنَّ اللَّهَ لَا يَظْلِمُ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ وَإِن تَكُ حَسَنَةً يُضَاعِفْهَا وَيُؤْتِ مِن لَّدُنْهُ أَجْرًا عَظِيمًا (نساء ٤٠)
6️⃣ خداوند هرگز شرک مشرکان را نمی بخشد چراکه آنها آگاهانه ایمانشان را با شرک نابود کردند و به خدا دروغ بستند ولی گناهان دیگر غیر از شرک را با وجود شرایط می بخشد.
إِنَّ اللَّهَ لَا يَغْفِرُ أَن يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَٰلِكَ لِمَن يَشَاءُ وَمَن يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَقَدِ افْتَرَىٰ إِثْمًا عَظِيمًا (نساء، ٤٨)
7️⃣ پندهای نیکوی خداوند:
۱. امانت ها (مادی و معنوی) را به صاحبان آنها بدهید
۲. موقع قضاوت بین مردم به عدالت حکم کنید.
إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَن تُؤَدُّوا الْأَمَانَاتِ إِلَىٰ أَهْلِهَا وَإِذَا حَكَمْتُم بَيْنَ النَّاسِ أَن تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِ إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا يَعِظُكُم بِهِ إِنَّ اللَّهَ كَانَ سَمِيعًا بَصِيرًا (نساء ٥٨)
8️⃣ خدا حاکم و مالک واقعی جهان هستی است و حاکمیت و مالکیت هر کس دیگری به فرمان اوست و این خداوند است که به رسول الله و اهل بیتش مقام ولایت عطا کرده است
بنابراین در امور اختلافی باید به سنت رسول خدا مراجعه کنید زیرا ولایت او از جانب خداوند است
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنكُمْ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالرَّسُولِ إِن كُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ ذَٰلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلًا ( نساء، ٥٩)
9️⃣ آنچه از خوبی ها به ما میرسد از جانب خداوند متعال است چرا که خداوند هر چه می آفریند خوب و حسن است و آنچه از بدی به ما می رسد از ناحیه خود ماست (نعمت و قدرت و تفکر و.. که خدا به ما داده است را با سوء انتخاب خود در راه بد استفاده می کنیم)
مَّا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ وَمَا أَصَابَكَ مِن سَيِّئَةٍ فَمِن نَّفْسِكَ وَأَرْسَلْنَاكَ لِلنَّاسِ رَسُولًا وَكَفَىٰ بِاللَّهِ شَهِيدًا ( نساء، ٧٩)
🔟 هر کس شخص دیگری را تشویق و کمک به کار خیری کند، از ثواب آن کار خوب سهمی دارد و فردی که تشویق به کار بدی کند از گناه آن نصیبی می برد.
مَّن يَشْفَعْ شَفَاعَةً حَسَنَةً يَكُن لَّهُ نَصِيبٌ مِّنْهَا وَمَن يَشْفَعْ شَفَاعَةً سَيِّئَةً يَكُن لَّهُ كِفْلٌ مِّنْهَا وَكَانَ اللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ مُّقِيتًا ( نساء، ٨٥)