بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ  السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِمِ موضوع:رَدُّالشَّمس،فضیلتی اِنکارناپذیر! (٢) تاریخ: ١٣٩٩/٠٣/٢٢ ✍️ دیروز از «رَدَّالشَّمس» بعنوان کرامتی بزرگ برای اميرالمومنين (ع) سخن گفتیم و انشاالله امروز به سئوالات و شبهات پیرامون آن می‌پردازیم؛ 👈 در روزبرگ گذشته، عرض شد که بر اساس منابع روایی و تاریخی «ردالشمس» پس از اسلام، دو مرتبه اتفاق افتاده است، یکی در زمان پیامبر اکرم (ص) و دیگری در زمان خلافت امام علی (ع) و در هر بار به دعای امیرالمؤمنین (ع)، خورشید دوباره به آسمان برگشته است، که شرح کامل آن در روزبرگ قبلی گذشت! ✍️ اشکالات و ابهامات: از گذشته تا کنون ابهامات و اشکالات متعددی در خصوص این معجزه و کرامت بزرگ، نقل شده است که آنها را می‌توان به دو بخش تقسیم نمود: 👈 اشکالات قدیمی: اکثر اشکالات قدیمی، ناشی از بی دقتی در اصل روایت و جزییات تاریخی حادثه بوده است! که به شرح ذیل می باشد : ❓خوابیدن پیامبر (ع) روی پای امام علی (ع) که در حکم فرزند اوست چه معنا دارد؟ ❓آیا بلند کردن پیامبر(ص) برای انجام تکلیفی واجب، زشت و قبیح است؛ و یا اینکه امری واجب و ضروری است؟ ❓چرا امام علی (ع) نماز عصرشان را تا آن وقت به تعویق انداخته و نخوانده بودند؟! با دقت در اصل روایت تاریخی (به روزبرگ گذشته مراجعه شود) روشن می شود که: ✔️ قرار گرفتن سر مبارک رسول خدا بر پای امام، نه به خاطر خواب که ناشی از فشار وحی و عارض شدن نوعی حالت مدهوشی در مقام شهود و دریافت وحی بوده است. ✔️ همچنين حضرت علی (ع) به خاطر درک اهمیت این حالت و به جهت قطع نکردن حال دریافت وحی از جابجایی و خارج شدن از آن وضعیت پرهیز داشته‌اند. ✔️ ضمناً تأخیر نماز عصر از ابتدای اذان ظهر و خواندن آن در وقت فضیلت آن، بهتر از با هم خواندن آنهاست و در ایام زمستان که روز کوتاه است فاصله وقت فضیلت عصر تا غروب آفتاب چندان زیاد نیست و قضا شدن نماز در مدتی کوتاه، کاملاً طبیعی می‌باشد! از طرف دیگر آن حضرت به تکلیف شرعی خود عمل کرده و در همان حال نشسته، نماز خود را بجای آوردند اما از آن جا که به طور ایستاده و کامل نماز را بجای نیاورده بودند، اندوهگین گردیدند که رسول خدا (ص) نیز برای رفع این اندوه، پیشنهاد دعا برای ردالشمس را به ایشان می‌دهند! ✨ در هر صورت این قبیل اشکالات، چندان دارای اهمیت نیستند و با دقت در اصل روایت، جواب آنها کاملاً مشهود است. 👈 اشکالات جدید: ✍️ اشکالات جدید که کاملاً هدفمند و به وسیله وهابیون و دشمنان اهل‌بیت (ع) تولید و ترویج می شود و بر اساس استدلال‌های منطقی و عدم امکان رخداد این واقعه، وارد می شود و پاسخگویی به آنها، بسیار مهم است و عبارتند از: ❓١. قرن هاست که این حقیقت به اثبات رسیده که خورشید از جای خود حرکت نمی کند و این زمین است که به دور خورشید می گردد، در نتیجه برگشتن خورشید به معنی جابجایی خورشید در منظومه شمسی است و کاملاً غیر منطقی و بی معناست!؟ ❓٢. اگر بنا باشد چنین تغییر و جابجایی در مدار زمین یا مکان خورشید اتفاق بیفتد، لازم است که همه محاسبات نجومی بشر که از چند قرن قبل انجام شده و حوادثی مانند خسوف و کسوف را تا عصر فعلی به طور دقیق مشخص کرده و حتی پس از این همه سال، ذره ای تغییر نکرده است، اشتباه از آب در بیاید در حالی که به هیچ وجه این گونه نیست!؟ ❓3. چرا جابجایی خورشید در روز روشن آن هم به این وضوح، توسط هیچ کس دیگری مشاهده نشده و هیچ روایت تاریخی دیگری، از طرف دیگر اقوام و ملل در مورد این واقعه به ثبت نرسیده است؟ ✍️ پاسخ به شبهات مهم: ✔️ اولاً تعبیر بازگشت خورشید تعبیری عُرفی و از منظر ناظر زمینی است و حتی در زمان کنونی هم نظیر آن زیاد به کار برده می شود، مانند آن که می گوییم: خورشید از مشرق طلوع می کند و در مغرب غروب می کند! روشن است که این تعابیر به معنای جابجایی واقعی خورشید نیست و حقیقت «رد الشمس» هم می‌تواند به همین معنا باشد که خورشید دوباره در افق دیده شده، حال یا با تغییر جای خورشید یا زمین یا اتفاقی دیگر! ✔️ ثانیاً چنان که در روزبرگ گذشته گفته شد، وقتی سخن از اعجاز و امری خارق العاده و تجلی قدرت بی انتهای خداوند است، این استبعادها بی معناست! زیرا خداوند می تواند با قدرت بی انتهای خود، خورشید را برای مدتی از محل واقعی خود جابجا کرده و دوباره به جای قبلی برگرداند و یا مدار گردش زمین را جابجا کرده و بعد به وضعیت قبلی برگرداند! بدون آنکه اندک پیامد ناخوشایند و غیر طبیعی بر این جابجایی مترتب گردد، در نتیجه نه دلیلی بر ناتوانی خداوند بر انجام آن وجود دارد و نه بُرهانی بر محال بودن رخ دادن چنین حادثه‌ای! ادامه دارد... 👇👇👇 @ROOZBARG

ادامه روزبرگ ایام مورخ ١٣٩٩/٠٣/٢٢ 👇 ✔️ ثالثاً فارغ از معجزه الهی، حتی از نظر دانش تجربی، نیز، تحقق حادثه ای مانند «رَدَّالشَّمس» بسیار ساده تر و قابل قبول تر از وقوع احتمالاتی مانند تغییر مَدار اَجرام و جابجایی کُرات و... قابل توجیه است! زیرا شرط اَدا بودن نماز، رؤیت خورشید است نه حضور واقعی خورشید! ✨در نتیجه می توان فرضیه هایی را مطرح کرد که تحقق این امر، کاملاً قابل قبول باشد، مانند آن که بر اساس محاسبات دانشمندان فیزیک، نور خورشید با توجه به فاصله ما از این ستاره بزرگ، با تأخیری حدوداً ٧ دقیقه ای به ما می رسد، یعنی ما همیشه تصویر ٧ دقیقه پیش خورشید را در آسمان می بینیم و در واقع خورشیدی که می بینیم خورشید ٧ دقیقه قبل است! بر این اساس اگر در سرعت حرکت نور، تغییری ایجاد شود و نور قدری کندتر به ما برسد یا در زاویه تابش آن تفاوتی ایجاد شود و نور به جای تابش مستقیم به حالت منحنی قابل رؤیت باشد، دیدن نور خورشید در چند دقیقه بعد از غروب هم کاملاً ممکن می شود! ✨لذا می توان احتمال داد که در این کرامت و اعجاز، اصلاً ستاره خورشید جابجا نشده تا در حرکت اَجرام آسمانی و ارتباط این اَجرام، مشکلی به وجود بیاید، بلکه اگر در سرعت و کندی حرکت نور یا زاویه تابش آن در همان لحظه معین، تفاوت مختصری ایجاد شده و تصویری که از خورشید در چند دقیقه قبل دیده شده بود دوباره رؤیت شود، خورشید دوباره در انتهای افق دیده شده و آن حضرت ،نماز خود را در وقت به جا آورده‌اند! ✔️ اما در خصوص این که چطور، این اتفاق، مورد توجه دیگران قرار نگرفته، باید گفت: از روایات متعدد در نقل این داستان برمی آید که افراد متعددی در مدینه از این واقعه مطلع شدند اما در عین حال با توجه به این که: ✨اولاً وقت قضا شدن نماز عصر، وقت پنهان شدن قرص خورشید است، نه غروب کامل آن و تقریباً از یک ربع مانده به غروب خورشید تا یک ربع بعد وضعیت روشنایی آسمان چندان تغییر نمی کند؛ آن هم در مناطق باز و صحرایی! ✨ثانیاً خواندن یک نماز ۴ رکعتی بیش از چند دقیقه طول نمی کشد، و به علاوه از نظر فقهی اگر یک رکعت نماز در وقت، خوانده شود، همه نماز، ادا محسوب می شود؛ پس فرض بازگشت خورشید و نمایان شدن تنها بخش کوچکی از آن، برای اقامه کردن یک رکعت و یا حتی چهار رکعت نماز در وقت، آن قدر ناچیز و جزیی است که توجه کسی را بر نمی انگیزد و تنها در صورت توجه کامل به محل غروب و دیدن پنهان شدن قرص خورشید و آشکار شدن دوباره بخش کوچکی از آن، می توان متوجه این مسأله گردید! ✨در نتیجه جابجایی خورشید آن هم به این اندازه بسیار کم و ناچیز، اصلاً احساس نمی شود تا بخواهد در بین مردم سایر ملل هم، رؤیت و ثبت شده باشد! به علاوه که بخش عمده‌ای از مردم کره زمین در آن وقت، تاریکی شب را تجربه می کردند یا خورشید برای آنها در میان آسمان بوده که امکان نگاه به آن و توجه به محل دقیقش برای آنها ممکن نبوده است! ✍️ در پایان باید به وهابیون و دشمنان حضرت امیر(ع) بگوییم که بر فرض مَحال و به قول کِذب شما، اگر اصلاً «ردالشمس» برای حضرت علی (ع) حادث نشده باشد! امّا با دیگر فضائل بی‌بدیلِ امیرالمؤمنین (ع) که بصورت متواتر در منابع شیعی و سنی آمده، چه خواهید کرد!؟ و چگونه میخواهید نور خورشید را، در برابر چشمان بشریت و تاریخ، تکذیب و کتمان نمایید!!! ✍️ احکام شرعی: (پرسش و پاسخ) ❓حكم شعبده بازى و تردستى كه در مجالس عروسى و مانند آن رايج است، چيست؟ ✔️ آيات عظام امام خمینی، فاضل لنکرانی و نورى همدانی: شعبده بازى و تردستى حرام است. ✔️ امام  خامنه اى: شعبده بازى حرام است؛ ولى بازى هايى كه در آن سرعت حركت و تردستى وجود دارد (و به عنوان نمايش و سرگرمى انجام مى گيرد) و شعبده محسوب نمى شود، اشكال ندارد. ✔️ آيه اللّه  العظمی صافى: شعبده ‏بازى عبارت است از اين كه شعبده ‏باز غير واقع را بسبب سرعت حركات بصورت واقع نشان دهد و اين عمل شرعاً حرام است. ✔️ آيات عظام تبريزى، سيستانى و وحيد خراسانی: شعبده بازى، اگر عنوان حرامى بر آن مترتب شود، (مانند ضرر رساندن به مؤمن)، حرام است. ✔️ آيه اللّه العظمی  مكارم شيرازی: بازى هايى كه به عنوان نمايش و سرگرمى و تفريح انجام مى گيرد و هدفى جز تردستى و زرنگى شخص را به دنبال ندارد، جايز است؛ ولى اگر براى اغفال مردم باشد، نوعى از سحر محسوب مى شود و حرام است. ✍️معرفی یک کتاب مفید: مطالعه کتاب «حديث ردالشمس»، تأليف آیت الله سيدعلی حسينی ميلانی، توصیه می‌شود. جهت تهیه فایل این کتاب ارزشمند، به روزبرگ هدیه، در کانال روزبرگ شیعه در ایتا مراجعه فرمائید. 🤲 انشاالله خداوند رحمان و رحیم، در دنیا و آخرت، ما را با امیرالمؤمنین (ع)، محشور فرماید، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.   👇👇👇با ما همراه شوید👇👇👇            👉 @ROOZBARG 👈

☀️ امروز: هجری شمسی: جمعه۲۳ خرداد ۱۳۹۹ هجری قمری: الجمعة20شوال1441 میلادی: Friday - 12 June 2020 🌹 امروز متعلق است به: 🔸صاحب العصر و الزمان حضرت حجة بن الحسن العسكري عليهما السّلام 💠 اذکار روز: - اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَعَجِّلْ فَرَجَهُمْ (100 مرتبه) - یا ذاالجلال و الاکرام (1000 مرتبه) - یا نور (256 مرتبه) برای عزیز شدن ❇️ وقایع مهم روز: 🔹دستگیری امام کاظم علیه السلام توسط هارون لعنة الله علیه، 179ه-ق 🔹وفات محمد بن یعقوب فیروز آبادى شیرازى817ه‍ 🔹آغاز عملیات بیت المقدس 7، 1367 🔹روز گل سرخ در تقویم محیط زیست 📆 روزشمار: ▪️5 روز تا شهادت امام صادق علیه السلام ▪️11 روز تا ولادت حضرت فاطمه معصومه س و آغاز دهه کرامت ▪️21 روز تا ولادت امام رضا علیه السلام 👇👇👇👇👇👇👇 هر روز با تقویم معارفی روزبرگ شیعه ➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖ روزبرگ ایام..... روزبرگ قرآن.... ✅ با ما همراه شوید...👇👇👇 👉@ROOZBARG👈

           بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ   السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِمِ   موضوع: «كَرَّارٌ غَيْرُ فَرَّار»     تاریخ: ١٣٩٩/٠٣/٢٣ 📖 يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا لَقِيتُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا زَحْفًا فَلَا تُوَلُّوهُمُ الْأَدْبَارَ ﴿١٥﴾ وَمَن يُوَلِّهِمْ يَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ إِلَّا مُتَحَرِّفًا لِّقِتَالٍ أَوْ مُتَحَيِّزًا إِلَىٰ فِئَةٍ فَقَدْ بَاءَ بِغَضَبٍ مِّنَ اللَّـهِ وَمَأْوَاهُ جَهَنَّمُ ۖ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ ﴿سورة الأنفال، ١٦﴾ اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، هر گاه [در ميدان نبرد] به كافران برخورد كرديد كه [به سوى شما] روى مى‌آورند، به آنان پشت نكنيد(۱۵) و هر كه در آن هنگام به آنان پشت كند -مگر آنكه [هدفش‌] كناره‌گيرى براى نبردى [مجدد] يا پيوستن به جمعى [ديگر از همرزمانش‌] باشد- قطعاً به خشم خدا گرفتار خواهد شد، و جايگاهش دوزخ است، و چه بد سرانجامى است. (۱۶)  📜عُنوانُ صَحیفَةِ المُؤمِنِ حُبُّ عَلیِّ بنِ ابی‌طالب علیه‌السلام. (کنزالعمال، ج ١١، ص ٦١٥) پیامبر اکرم (ص) : سرلوحه پرونده هر مؤمن (در روز قیامت) دوستی و محبت علی بن ابی‌طالب (ع) است! ✍️ در دو روز گذشته از فضیلت «ردالشمس» سخن گفتیم و در روزبرگ امروز نیز به یکی دیگر از برتری های حضرت علی (ع) می‌پردازیم؛ 👈پیامبر اکرم (ص)، حضرت امیرالمومنین (ع) را «کرّار غیر فرّار» نامیده اند و در تاریخ آمده که زره حضرت، پشت نداشته است و از مولای متقیان پرسیدند، چرا زره شما پشت ندارد؟ حضرت فرمودند: چون من هرگز به دشمن پشت نمی‌کنم و از میدان نمی‌گریزم و (انشاالله) خدا هرگز آن روز را نخواهد آورد! (ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه) ✍️ حال، سؤال مهمی با عنایت به آیه فوق‌الذکر (الأنفال، ١٦) و آیه 155 سوره آل عمران ایجاد می‌شود که چه کسانی در جنگ خیبر و حنین و احد، فرار کردند که این آیات در رابطه با آنها نازل شد و خداوند فرمود:  «کسانی که در میدان جنگ و دفاع از اسلام، فرار می کنند مورد خشم من هستند و یقیناً جهنمی می باشند!» و همچنین فرمود: «کسانی از شما که در روز برخورد دو گروه (مسلمان و کافران در جنگ احد) پشت کردند و فراری شدند، شیطان، آنها را به سبب نافرمانی و بدکرداریشان به لغزش افکند...» 👈 سیوطی در تفسیر الدرالمنثور«ذیل آیه 155 سوره آل عمران - ج2 ص355» این مطلب را از ابن جریر طبری نقل می کند: «... قَالَ عُمَر: لما کَانَ یَوْم أحد هَزَمْنَا ففررت حَتَّى صعدت الْجَبَل فَلَقَد رَأَیْتنِی أنزو کأننی أروى... (أروى: ضَأْن الْجَبَل ضد الماعز)» «خليفه دوم گفت: وقتی در روز جنگ اُحد، از مشرکان شکست خوردیم، من فرار کردم تا این که از کوه بالا رفتم و همانا خود را دیدم که همانند...، از کوه بالا می‌دَوَم!!!» البته طبق منابع شیعه و سنی، خليفه دوم، تنها نبوده و بسیاری از صحابه بزرگ دیگر نیز، از میدان نبرد، گریخته و در کوه‌ها فرار کرده‌اند! 👈 در حالی که مردِ میدان، حیدر کرار بود که همیشه در برابر دشمن ایستاده و در جنگ اُحد، چنان از پیامبر اعظم خدا (ص) دفاع کرد که طبق روایات تاریخی، بیش از ٩٠ جراحت و زخم عمیق برداشته تا جایی که حضرت جبرئیل(ع) نازل شد و ندای «لا فَتى اِلاّ عَلِىّ، لا سَیفَ اِلاّ ذُوالفَقار» سر داد! (تاریخ طبرى، ج۳، ص۱۶۹ و بحارالانوار،ج ۲۰،ص ۵۴) 👈 در جنگ خیبر نیز پس از اینکه خليفه اول و دوم، دست از پا درازتر، پشت به دشمن کرده و شکست خورده برگشتند، حضرت رسول (ص)، پرچم را به دست امیرالمؤمنین (ع) دادند و این بار نیز حیدرکرار، با کَندن درب قلعه خیبر، فاتح میدان و جنگ بود! (یعقوبی، ج ۲، ص ۵۶؛ بکری، ج ۲، ص ۵۲۲) 👈 در جنگ خندق (احزاب) نیز در حالی که برخی از صحابه خود را از برابر چشم رسول‌الله (ص)، مخفی می کردند، تنها علی ابن ابیطالب (ع) به دعوت پیامبر(ص) لبیک گفته و با عمرو بن عبدود، جانانه جنگید و کَمر کُفر را شکست! (تاریخ طبری، ج۲، ص۵۷۴ـ۵۷۳ و الإرشاد مفید، ج۱، ص۱۰۹ـ۹۸) ✍️ و حاشا و کلا که در  هیچ جنگی، حیدر کرار، پشت به دشمن کرده باشد لذا پیامبر لقب «كَرَّارٌ غَيْرُ فَرَّار»، (حمله‌کننده بی‌گریز) را به امام علی(ع) دادند و این لقب از فضیلت‌های اختصاصی امیرالمؤمنین (ع) دانسته شده است! (تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۵۶؛ مفید، الإرشاد، ج۱، ص۶۴؛ شرح الأخبار، ج۱، ص۱۴۸ و...) ✅ پس به خود می‌بالیم و تفاخر می کنیم که مولا و امام اوّل ما شیعیان، حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) است، نه دیگرانی که در جنگ ها مخفی شده و در کوه ها فرار می کردند! ادامه دارد... 👇👇👇 @ROOZBARG

ادامه روزبرگ ایام مورخ ١٣٩٩/٠٣/٢٣ 👇 ✍️ حکم شرعی: (پرسش و پاسخ) ❓سؤال: (با عنایت به بیماری کرونا و ضرورت فاصله گذاری اجتماعی)، لطفاً بفرمایید در نماز جماعت فاصله نمازگزاران در موارد زیر تا چه مقدار به صحت جماعت، ضرر نمی‌زند؟ الف) فاصله محل سجده مأموم با محل ایستادن امام؟ ب) فاصله محل سجده مأموم در هر صف با محل ایستادن مأموم در صف جلوتر که بواسطه او به امام متصل است؟ ج) فاصله محل ایستادن مأموم با مأموم دیگری که به واسطه او از سمت راست یا چپ به جماعت متصل می‌شود؟ ✅ جواب: در همه موارد یاد شده، فاصله تا حدود یک متر، اشکال ندارد. 📚امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) ✍️معرفی یک کتاب مفید: مطالعه کتاب «مظهر عجائب حیدر کرار (ع)»، نگاهی کوتاه به ۶٩ فضیلت و معجزه از امیرالمومنین علی(ع)، نوشته آقای علی محمد مبشر، توصیه می‌شود. 🤲 انشاالله خداوند رحمان و رحیم، ما را از مُحِبّین و شیعیان واقعی مولای متقیان حضرت علی (ع)، قرار دهد، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.   👇👇👇با ما همراه شوید👇👇👇            👉 @ROOZBARG 👈

📜 روزبرگ شیعه ☀️ امروز: شمسی: شنبه - ۲۴ خرداد ۱۳۹۹ میلادی: Saturday - 13 June 2020 قمری: السبت، 21 شوال 1441 🌹 امروز متعلق است به: 🔸پبامبر گرامی اسلام حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله وسلّم 💠 اذکار روز: - یا رَبَّ الْعالَمین (100 مرتبه) - یا حی یا قیوم (1000 مرتبه) - يا غني (1060 مرتبه) برای غنی گردیدن ❇️ وقایع مهم روز: 🔹سالروز فتح آندلس به دست مسلمانان 92ه-ق 🔹سالروز عملیات قدس 1 در دفاع مقدس 1364 شمسی 📆 روزشمار: ▪️4 روز تا شهادت امام صادق علیه السلام ▪️10 روز تا ولادت حضرت فاطمه معصومه س و آغاز دهه کرامت ▪️20 روز تا ولادت امام رضا علیه السلام 👇👇👇👇👇👇👇 هر روز با تقویم معارفی روزبرگ شیعه ➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖ روزبرگ ایام..... روزبرگ قرآن.... ✅ با ما همراه شوید...👇👇👇 👉@ROOZBARG👈

          بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ   السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِمِ   موضوع: تاریخ تمدن اسلامی انْدُلُس، عبرتى بزرگ برای مسلمانان (١)   تاریخ: ١٣٩٩/٠٣/٢۴ 📜امروز سالروز پیروزی مسلمانان و ایجاد حکومت و تمدن بزرگ اسلامى در اَندُلُس است که به همین مناسبت در روزبرگ امروز به این موضوع مهم، می‌پردازیم؛ ✍️تاریخ، آموزگارى ارزشمند است! از این رو، خداوند در قرآن کریم، فراوان از تاریخ گذشتگان (اعم از خوبان و بَدان) براى عبرت آموزى و هدایت ‏بندگان، سخن به میان آورده و سفارش نموده است: 📖«قد خلت من قبلکم سنن فسیروا فى الارض فانظروا کیف کان عاقبة المکذبین‏» (آل عمران/137) «پیش از شما، سنت‌هایی وجود داشت، (و هر قوم، طبق اعمال و صفات خود، سرنوشت‏ هایى داشتند که شما نیز همانند آن را خواهید داشت) پس در روى زمین گردش کنید و ببینید سرانجام تکذیب کنندگان (آیات خدا) چگونه بوده است!» 👈 اسلام به مردم توصیه می‌نماید که از تاریخ گذشتگان عبرت بیاموزند که در آن، درس‌هاى بسیار گرانسنگ است! اما افسوس که به فرموده امیرمؤمنان (ع): «ما اکثر العبر و اقل الاعتبار» (١)، «عبرت‌ها چه بسیارند و عبرت گرفتن ها چه اندک است!» ✍️ تمدن اسلامی اندلس یکی از مهمترین و عبرت‌آموزترین وقایع تاریخی است! چرا که این تمدن بزرگ پس از ٨٠٠ سال عظمت و شکوه، ناگاه به سستى و اضمحلال گرایید و امروز بجز چند عمارت زیبا، دیگر اثری از آن تمدن باشکوه اسلامی نیست! لذا انشاالله در این نوشتار به علل غروب خورشیدِ تابناک تمدن اسلامى در اندلس می‌پردازیم، اما پیش از آن، نگاهى به چگونگی ایجاد این تمدن بزرگ و شگفتی‌های آن، خواهیم داشت؛ ✍️حمله مسلمانان به شبه جزیره ایبرى (اسپانیا و پرتقال): در سال 92 هجرى قمرى، موسى بن نصیر (حاکم مسلمان شمال آفریقا) با تهیه مقدمات لازم، لشگرى هفت هزار نفرى را به فرماندهى «طارق بن زیاد» مهیاى فتح شبه جزیره ایبرى (Iberia) نمود. (٢) و پس از به دست آوردن پیروزی‌ اولیه، وارد این شبه جزیره شده (٣) و طى مدت کوتاهى، تمام آن، به دست مسلمانان فتح گردید، حتى آنها از سلسله جبال پیرنه، نیز گذشتند و به خاک فرانسه رسیدند! (۴) و حکومت اسلامى اندلس را در کُل شبه جزیره برقرار نمودند که تا سال 897 هجرى قمرى ادامه یافت. (۵) ✍️شکوه تمدن اسلامى: از آنجا که اسلام، دین دانش، تفکر و تعقل است، هر کجا که قدم گذاشت، نور دانش در آنجا درخشید! اندلس نیز یکى از کشورهایى بود که با تابیدن نور اسلام بر دل‌ مَردُمش، از میان آنها اندیشمندان بزرگى برخاستند که سهمى به سزا در تمدن اسلامى بلکه بشرى، ایفا کردند و دستاوردهاى شگرفى را به جهان علم، عرضه نمودند؛ ✨«لاین پل‏» مستشرق انگلیسى مى‏ نویسد: «اسپانیا هشت قرن در دست مسلمانان بود و نور تمدن آن، اروپا را نورانى ساخته بود . . . علوم و ادب و صنعت فقط در همین سرزمین اروپایى رونق داشت و از همین رهگذر بود که علوم ریاضى، فلکى، گیاه‏ شناسى، تاریخ، فلسفه و قانون‌گذاری فقط در اسپانیاى اسلامى تکمیل شده و نتیجه داد.» (۶) 👈جالب است که بدانیم این تحول و پیشرفت در اندلس، زمانى بود که اروپا گرفتار دوره رکود علمى قرون وسطى بود! ✨دکتر «مارتینز مونتابث‏» مستشرق اسپانیایى می‏ گوید: «اگر حاکمیت هشت قرنه اسلام بر اسپانیا نبود، هرگز این کشور وارد گردونه تاریخ تمدن نمى‌‏شد و در این دوره، در حالى که اروپاى همسایه، اسیر تیرگى جهل و عقب ماندگى بود، روشنایى خرد و فرهنگ را به آنجا منتقل کرد.» (٧) با ایجاد مدارس رایگان، همگانى کردن آموزش و ترویج فرهنگ علم دوستى و دانش پژوهى در اندلس، بزرگانى در میدان علم و اختراع قدم نهادند و تازه‏ هایى را به بشریت و جهان علم عرضه کردند! ✨در پزشکى با ظهور افرادى چون على بن عباس، زهراوى، باهلى، ابن زهر، و . . . بدان پایه از تخصص علمى رسیدند که در آن زمان، جراحى هاى دقیق چشم را انجام مى دادند. (٨) پرفسور «دالماس‏» استاد بیماریهاى زنان دانشکده پزشکى «مونته پلیه‏» اعتراف مى‌کند: «تمدن مسلمانان، منحصر به فن معمارى و نقش و نگار ساختمان‏ ها و مساجد پرشکوه نبود، بلکه شامل بسیارى از علوم و معارفى بود که اساس علوم جدید به خصوص علوم گیاه‏ شناسى و پزشکى، از آن نشأت گرفته است.» (٩) ✨در فلسفه و عرفان نیز بزرگانى نظیر: ابن باجه، ابن رشد، ابن طفیل و ابن عربى، آثار ارزشمندى را از خود به میراث گذاشتند! (١٠) ✨ابن فرناس، زرقالى، مجریطى، ابن صغار قرطبى، بتروجى و . . . در ریاضیات، هیئت، نجوم و شیمى، گام‌های بسیار بلندى برداشتند و مؤفقیت هاى بزرگى را کسب کردند! (١١) ادامه دارد... 👇👇👇 @ROOZBARG

ادامه روزبرگ ایام مورخ ١٣٩٩/٠٣/٢۴ 👇 ✍️ مسلمانان اندلس در سایه دانش پژوهى و علم دوستى در اسلام، بدان پایه از پیشرفت در رشته‏ هاى مختلف علمى، صنعتی، کشاورزى، شهرسازى و زیباسازی رسیدند که«جان دراپر»(Jhon w.Draper) در «تاریخ پیشرفت فکر در اروپا» پس از توصیف شهر سازى و زیبا سازى شهر قرطبه (پایتخت اندلس) مى ‏نویسد: «هفتصد سال بعد از این تاریخ (زمانى که قرطبه چنین شکوهى داشت) هم حتى یک چراغ در راه هاى عمومى لندن و پاریس وجود نداشت و قرن ‏ها پس از این تاریخ، افراد پیاده در شهر لندن و پاریس در روزهاى بارانى تا قوزک پا در گِل فرو مى ‏رفتند! » (١٢) 👈 مهندسان مسلمان در معمارى به قله‌های رفیع این دانش دست ‏یافتند و چنان آثار ماندگارى را از خود به جاى گذاشتند که امروزه، سالانه بیش از 45 میلیون نفر جهانگرد، از این آثار بازدید مى‌کنند! (١٣) ✨یکى از این آثار، مسجد جامع شهر قرطبه است که از شاهکارهاى معمارى جهان است، این مسجد با 4868 متر مربع فضا، دارای 1293 ستون است که گاه ارتفاع آن به 9 متر می‌رسد، ولى قطر آنها بیش از  25 سانتیمتر، نیست! (١۴) ✍️ هر مسلمان بیدار دلى، با نیم نگاهى به تاریخ پر شکوه اندلس، از خود مى پرسد: چرا تمدنی بزرگ با آنهمه قدرت، عظمت و شکوه به حضیض ذلت و خوارى کشیده شد و به خاک سیاه نشست! و علت آن را در کجا باید جستجو کرد؟ آیا گردش روزگار، مقصرِ چنین ذِلَّتی است ‏و یا این دگرگونی، نتیجه اعمال انسان‌هاست؟ ✨انشاالله به شرط حیات، ادامه این مبحث در روزبرگ فردا، تقدیم حضور خواهد شد. ✍️ حکم شرعی: ❓سؤال: آیا شنیدن غیبت، به صورت تصادفی و غیر اِرادی، حرام است؟ ✅ مراد از استماع غیبت این است که کسی غیبت را گوش کند، نه اینکه تصادفاً کلمه‌ای به گوشش برسد که به آن سماع گویند! و فرق نمی‌کند این گوش‌دادن همراه با رضایت باشد یا بدون رضایت! گاهی انسان دوست ندارد غیبت کسی را بشنود، اما به آن، گوش می‌دهد،این هم استماع است؛ چون از روی اختیار بوده است! همچنین فرقی نمی‌کند که این مستمع، مخاطب غیبت‌کننده باشد یا نباشد؛ مثل اینکه دو نفر غیبت کسی را ‌کنند و نفر سومی به سخنان آنان گوش دهد یا کسی در مجلسی غیبت کرده و صدای او را ضبط کرده‌اند و کسی آن را بشنود، این هم استماع غیبت است! و استماع غیبت، مطلقاً حرام است؛ حتی در موردی که غیبت‌کردن برای غیبت‌کننده حرام نیست؛ مثل آنجایی که غیبت‌کننده طفل باشد، اما استماع برای مُستَمِع حرام است. 📚 امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) ✍️معرفی یک کتاب مفید: مطالعه کتاب «تاريخ تحليلی آندلس»، نوشته آقای محمدرضا شهيدی پاك، توصیه می‌شود. 🤲 انشاالله خداوند رحمان و رحیم، توفیقِ درس آموزی از تاریخ و سرگذشت پیشینیان را به ما عطاء فرماید، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد. ✍️ پی‌نوشت‌ها: ١) نهج البلاغه، ص 528. ٢) نور الدین آل على، اسلام در غرب، ص 45 . ٣) محمد ابراهیم آیتى، اندلس یا تاریخ حکومت مسلمین در اروپا، ص 14 . ۴) شکیب ارسلان، تاریخ فتوحات اسلامى در اروپا، ترجمه على دوانى، ص 45 . ۵) محمد عبدالله عنان، صحنه ‏هاى تکان دهنده در تاریخ اسلام، ترجمه على دوانى، ص 314 . ۶) محمد غزالى، اسلام و بلاهاى نوین، ترجمه مصطفى زمانى، ص 246 . ٧) عبدالجبار الرفاعى، بیدارى اسلامى در اندلس امروز، ترجمه سید حسن اسلامى، مجله آینه پژوهش، مهر و آبان 1371، شماره 15، ص 49 . ٨) حسن وطنخواه، اسلام در اندلس، مجله مشکوة، پاییز 1370، شماره‏32، ص 115 . ٩) شکیب ارسلان، پیشین، صص 313- 312 . ١٠) هانرى کاربن، تاریخ فلسفه اسلامى، ترجمه اسدالله مبشرى، ص: 135، 136، 304- 298، 322- 319‪؛ مونتگو مرى وات، اسپانیاى اسلامى، ترجمه محمد على طالقانى، ص: 170، 156، 152 . ١١) زیگرید هونکه، فرهنگ اسلام در اروپا، ترجمه مرتضى رهبانى، ص 169‪؛ محمدرضا حکیمى، دانش مسلمین، ص: 157و 162‪؛ نور الدین آل على، پیشین، ص: 332- 328‪؛ محمد مهدى عبد رب آبادى و دیگران، نامه دانشوران، ج‏3، ص 47 . ١٢) نور الدین آل على، پیشین، ص 311 . ١٣) حسن وطنخواه، پیشین، ص 116 . ١۴) احمد بن محمد مقرى تلمسانى، نفح الطیب، ج 2، ص 85 .    👇👇👇با ما همراه شوید👇👇👇           👉 @ROOZBARG 👈

هدیه امروز روزبرگ شیعه: کتاب تاريخ تحليلی آندلس نوشته محمدرضا شهيدی پاك 👉 @ROOZBARG 👈

☀️ امروز: هجری شمسی: یکشنبه ۲۵خرداد ۱۳۹۹ هجری قمری: الأحد، 22 شوال 1441 میلادی: Sunday - 14 June 2020 🌹 امروز متعلق است به: 🔸مولی الموحدین امیر المومنین حضرت علی بن ابیطالب علیهما السّلام  🔸(عصمة الله الكبري حضرت فاطمة زهرا سلام الله عليها) 💠 اذکار روز: - یا ذَالْجَلالِ وَالْاِكْرام (100 مرتبه) - ایاک نعبد و ایاک نستعین (1000 مرتبه) - یا فتاح (489 مرتبه) برای فتح و نصرت ❇️ وقایع مهم روز: 🔹وفات میر محمد حسین خاتون آبادى 1151ه‍، 🔹روز گل و گیاه 📆 روزشمار: ▪️3 روز تا شهادت امام صادق علیه السلام ▪️9 روز تا ولادت حضرت فاطمه معصومه س و آغاز دهه کرامت ▪️19 روز تا ولادت امام رضا علیه السلام 👇👇👇👇👇👇👇 هر روز با تقویم معارفی روزبرگ شیعه ➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖ روزبرگ ایام..... روزبرگ قرآن.... ✅ با ما همراه شوید...👇👇👇 👉@ROOZBARG👈

           بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ   السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِمِ  موضوع: تاریخ تمدن اسلامی اندلس، عبرتى بزرگ برای مسلمانان (٢)  تاریخ: ١٣٩٩/٠٣/٢۵ ✍️ دیروز از حکومت و تمدن باشکوه اندلس ، سخن گفتیم، حکومتی که با بیش از ٨٠٠ سال شکوه و عظمت و شگفتی، نابود شد و دلایل شکست و اضمحلال آن، می تواند، درسی بزرگ برای تمامی حکومت های اسلامی و مردم مسلمان جهان باشد! ✍️ آسیب شناسى حکومت اسلامى اندلس: از جستجو در متون تاریخى مى‏ توان، دو عامل بزرگ را به عنوان آسیب‏ های اساسى حکومت اسلامى اندلس برشمرد که به ترتیب اهمیت عبارت است از: 👈 1- اختلاف و تفرقه: یکى از ارکان مهمِ ثبات، امنیت و پیشرفت هر جامعه‌ای، وحدت است و اگر مسلمانان موفق شدند بصورت برق آسا، شبه جزیره ایبرى را فتح کنند، در سایه همین وحدت بود! از این رو، خداوند در قرآن کریم به این نکته اساسى در جهت حیات جامعه، دستور داده است: 📖 «واعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوا» (آل عمران/103) «همگى به ریسمان الهى چنگ زنید و متفرق نشوید!» ✨همان طور که وحدت مایه ثبات، امنیت، پیشرفت و سعادت بشریت است، اختلاف و تفرقه، سبب ناامنى و عقب ماندگى است و مهمترین علت‏ شکست‏ حکومت مسلمانان در اندلس را نیز، مى‏ توان در درگیرى‏ هاى داخلى بین مسلمانان، بویژه حاکمان آنها جستجو کرد! اختلاف و دشمنى میان دو گروه از اعراب و همچنین برتری طلبی های آنها نسبت به بربرهاى شمال آفریقا (که سهم بزرگى در فتح شبه جزیره ایبرى داشتند) به مرور زمان باعث اختلاف پر دامنه‏ اى در اندلس شد! ✨این اختلافات تا بدانجا بالا گرفت که حتی روزى دانشمند بزرگى در مسجد جامع شهر قرطبه، دعا کرد «خدایا میان ما صلح برقرار کن‏»، او را بى درنگ کشتند! (١) ✨در نتیجه این اختلافات، از اوایل قرن پنجم هجرى براى نخستین بار پس از بر پایى حکومت اسلامى در اندلس، حاکمیت واحد مسلمانان شکست و حکومت‏ هاى کوچک و مستقل در نقاط مختلف، پى در پى، ظهور کردند و در مجموع ٢۶ دولت مستقل به وجود آمدند! (٢) و هر کدام از دولت‏ ها، براى توسعه قلمرو خود با همسایگان مسلمان خود درگیر شده و براى دست‏یابى به مقصودشان به مسیحیان باج داده و با آنها پیمان همکاری می بستند تا حمایت آنان را جلب کنند و پادشاهان مسیحی نیز از این فرصت کمال استفاده را برده و چون مارى زخم خورده، عُقده شکست‏ هاى چند صد ساله را از دل گشودند و انتقامى سختی از مسلمانان مُتفرق، گرفتند! چنانچه گروه‌های مسلمان یکی پس از دیگری به دست مسلمانان دیگر نابود می‌شدند! (٣) ✨با دشمنى و تفرقه و جنگ بین دولت‌های اسلامى در اندلس، مسیحیان به تدریج آن‏ها را از میان برداشتند، و این روند ادامه پیدا کرد تا بالاخره در سال 897 هجرى قمرى به عمر آخرین حکومت اسلامى در اندلس نیز پایان داده شد و یکی از بزرگترین تمدن‌های اسلامی برای همیشه برچیده شد! (۴) 👈 2 - فساد اخلاقى (عامل دوم شکست مسلمانان): دومین عامل شکست مسلمین در اندلس را مى‏ توان پشت کردن به احکام اسلامی و روى کار آمدن حاکمان بى تقوا و بى بند و بار، دانست! به صورتی که فراگیر شدن فساد، در سطح حاکمیت و جامعه، کم‌کم آنان را، از توجه به صلاح و سلامت و پیشرفت جامعه بازداشت و حَمیت و غیرت دینى را در آنها از بین برد، بصورتی که تنها قدرت‏ طلبى و خوش گذرانى برای آنها اهمیت پیدا نمود! در نتیجه، شهرها یکى پس از دیگرى از تحت‏ حکومت آنان خارج گردید و به تصرف دشمن درآمد و فساد در بین حکمرانان تا بدانجا پیش رفت که يکی از حاکمان آنها به‌نام «معتصم بن صمادح‏»، عاشق دخترى مسیحى شد و به زور او را از پدرش گرفت و بر سر همین موضوع به جنگ و خون‏ریزى در میان مسلمانان دست زد! (۵) ✨و آنگاه که حاکمان به اصطلاح اسلامی به عیش و عشرت آشکار، پرداختند، مردم بسیارى نیز از پى آنان روانه گشتند و دشمن مسیحى با طرحِ شیطانىِ تهاجمِ فرهنگی، ضربه‏ اى سخت‏ بر پیکر جامعه اسلامى اندلس وارد ساخت! ✨در آن زمان مسیحیان شمال اندلس، قراردادهایى را با حاکمان مسلمان بستند و طبق آن، آزادانه به ایجاد تفریح گاه و مدرسه و انجام تجارت بین مسلمانان پرداختند! آنها در مدارس خود به فرزندان مسلمان، افکار عقیدتی مسیحیت را اِلقا مى‏ کردند و با به گردش در آوردن دختران زیباروى مسیحى در تفریحگاه‏ ها، جوانان مسلمان را به آنجا کشانده و با ترویج‏ مشروبات الکلى و بی حجابی و فحشا در بین آنها، اعتقادات اسلامی را از مردم دور نموده و آنان را از درون تهى کرده و بدین ترتیب تمام توان مقاومت را از آنان گرفتند! (۶) ✨چنانکه یکی از دانشمندان مسلمان در غَم سقوط حکومت اسلامی، چنین بیان مى‏ کند: «اگر گناهان مسلمانان و فرو رفتن آن‏ها در منجلابِ معاصىِ بزرگ و کوچک نبود، هیچ گاه سواران مسیحى بر آنان پیروز نمى‏ شدند!» (٧) ادامه دارد... 👇👇👇 @ROOZBARG

ادامه روزبرگ ایام مورخ ١٣٩٩/٠٣/٢۵ 👇 👈 بنابراین، تفرقه و فساد اخلاقى، مهم‏ترین علل شکست و اضمحلالِ حاکمیت ٨٠٠ ساله مسلمانان در اندلس بود! ✍️ اینک سزاوار است از خود بپرسیم: ❓آیا تاریخ تکرار نمى‏ شود؟ ❓و آیا نباید از تاریخ اندلس عبرت آموخت؟ ❓و آیا حکومت اسلامی ما با کمتر از نیم قرن پایداری، از حکومت ٨٠٠ ساله اندلس، مستحکم‌تر است؟ 👈 مگر غیر از این است که مؤمن از یک سوراخ دو بار گزیده نمى‏ شود؟ ❓پس چرا برخی از ما، دل در گرو یاری دشمنان داده‌ایم؟! ❗و برخی دیگر، بى توجه به نقشه‏ هاى شوم دشمن بر طبل اختلاف و تفرقه مى‏ کوبیم و از وحدت حول محور رهبر معظم انقلاب، غافل هستیم و منافع حزبى و گروهى را بر منافع انقلاب و کشور ترجیح مى دهیم! ❓و چرا در مقابل شبیخون فرهنگى دشمن در فضای حقیقی و مجازی، اقدامى اساسى صورت نمی ‏گیرد؟ ❓وآیا توطئه دشمن، یک تَوهّم است‏ یا این که توهم توطئه نیز توطئه بزرگ دشمن است؟ ❓آیا اختصاص بودجه کلان از سوى دشمنان براى نابودى جمهورى اسلامى واقعیت ندارد و آن هم یک توهم است؟ ❓آیا افزایش قارچ گونه باندهاى ترویج فحشا، مشروبات الکلى و انواع مواد مخدر در سطح جامعه، بویژه در میان جوانان از روى نقشه و برنامه ریزى دشمنان نیست؟ ❓آیا اِلقاى شبهات و ایجاد تردید در بنیان ‏هاى اعتقادى براى سست و متزلزل کردن باورهاى دینى مردم، بدون طرح از پیش، تهیه شده است؟ ❓و آیا گسترش رایگان برنامه‏ هاى ضد اخلاق و عفت از طریق ماهواره‌ها، پخش انواع فیلم‌ها و سریال‌ها و پوسترهای مبتذل، هدف خاصى را دنبال نمى‏ کند؟ ❓پس چرا مسئولین و دولتمردان از خواب غفلت، ‏بیدار نمی شوند؟ ❓و چرا گامى اساسى براى حل این مسائل و رویارویى با شياطين بر نمی‌دارند؟ 👈 مگر فراموش کرده‌ایم که دشمنى کردن در ذات دشمن نهفته است و ذات هر چیز، هرگز از آن جدا نمى‌شود! و به فرموده امیر مؤمنان (ع): «کسى که از دشمن غفلت ‏بورزد، (بداند) که دشمن از او غافل نخواهد شد!» (٨) ✍️ و کلام آخر اینکه، تا وقت باقیست، بیاییم با وحدت و انسجام و عمل به دستورات و احکام دینی، بر اساس دستور قرآن کریم از تاریخ گذشتگان عبرت گرفته و از آرمان ها و اصول انقلاب اسلامى، امام و شهدا پاسدارى نموده و به یاد داشته باشیم که بر اساس سنت الهى، خداوند سرنوشت هیچ گروهى را، تغییر نمی ‏دهد، مگر آن که آنان آنچه را که در خودشان است تغییر دهند! «ان الله لایغیر مابقوم حتى یغیروا مابانفسهم‏» (رعد/11). ✍️ حکم شرعی: (پرسش و پاسخ) ❓س 4097: مرد تا چه اندازه اختیار دارد، همسر خود را ملزم به پوشش و آرایش خاصی نماید؟ و زن تا چه حد، باید به حرف شوهرش در این باره گوش دهد و رعایت حجاب یا رعایت نکردن آن را الزامی بداند؟ ✅ ج: مسئله پوشش و آرایش ربطی به دستور یا نهی شوهر ندارد بلکه حُکم خدا است و خانم‌ها باید در جاهایی که حجاب واجب است یعنی در نگاه نامحرم مراعات کنند حتی اگر شوهر مخالفت کند؛ و به عکس در جاهایی که حجاب واجب نیست، اطاعت از امر شوهر به حجاب باز هم واجب نیست؛ مگر اینکه موردی باشد که اگر خانم اطاعت نکند، اختلاف یا مشاجره به وجود می آید و خدای ناکرده منجر به جدایی خواهد شد یا ترس از این باشد، در اینجا چون امر مهمی در میان است اطاعت لازم می باشد. 📚 امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) ✍️معرفی یک کتاب مفید: مطالعه کتاب «غروب آفتاب در اندلس»، بررسی سقوط حکومت مسلمانان در اندلس، نوشته آقای محمد طنطاوی الجوهری، توصیه می‌شود. 🤲 انشاالله خداوند رحمان و رحیم، با ظهور حضرت حجت (عج) و ایجاد وحدت بین مسلمانان، زمینه حکومت جهانی اسلام را فراهم فرماید، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد. ✍️ پی‌نوشت‌ها: ١) شکیب ارسلان، تاریخ فتوحات اسلامى در اروپا، ص 88 . ٢) محمد ابراهیم آیتى، پیشین، ص 413- 411 . ٣) محمد عبدالله عنان، صحنه ‏هاى تکان دهنده در تاریخ اسلام، ترجمه على دوانى، ص 153- 151 . ۴) محمد ابراهیم آیتى، پیشین، ص 198- 189; محمد عبد الله عنان، پیشین، ص 314- 307 . ۵) مصطفى نورانى اردبیلى، بررسى عقاید و ادیان، ص 291 . ۶) همان . ٧) محمد ابراهیم آیتى، پیشین، ص 135 . ٨) صبحى صالح، نهج البلاغه، ص 452، نامه 62 .   👇👇👇با ما همراه شوید👇👇👇           👉 @ROOZBARG 👈