☫﷽☫ #تحریر_حم شاکله شخصیتی انسان‌ها (بخش ۰۱): مقدمه؛ سال‌ها (بویژه در اغتشاشات ۱۴۰۱ که دو بار در قالب عمامه‌پرانی و عمامه‌ربائی به عمامه بنده سوءقصد شد!) در صدد تحریر این مقاله بودم و هر بار به عللی به تعویق می‌افتاد. در سفر گروهی اخیرمان به مراسم #اربعین_حسینی در کربلای معلی هم ذهنم عجولانه درگیر ابعاد این مبحث بود که از کجا و چگونه آنرا آغاز، تبویب، تنظیم و (بر کدام نکات) تأکید کنم؟ عجولانه بعلت مضاعف بودن ضرورت نگاشت آن در آستانه سالگرد اغتشاشاتِ #اذناب_اجانب که ناگهان یکی از همسفران در توهم وحشتناکی فرو رفت! او برخی از همراهان را گرگ پنداشت و خود را چوپانی که باید گلّه را نجات بخشد! #توهم بسیار زشت و اقدام نامعقول وی موجب چند دستگی یاران گردید و برای بنده که معمولاً موی سفید را هم از ماست بیرون می‌کشم، مایه تعجب و معمائی که باید به راز آن پی ببرم. هرچه بیشتر فکر و ریشه‌یابی کردم، عمدتاً رم کردن آن دوستمان را هم اتفاقاً دارای ریشه در مسائلی یافتم که در صدد تحریر و تبیین آن بودم! ⁉️ چرا عده‌ای از انسان‌ها ناگهان رم می‌کنند؟! روانشناسی اغتشاش‌گرها ❓چه کسانی مستعد پیوستن به اغتشاشات هستند؟ پیشتازی تک‌احتمالی‌های بدبین ❓علت تفرقه مسلمانان به چهار فرقه (تابعین، ناکثین، قاسطین و مارقین) چیست؟ ❓چرا تابعین در #فضای_سیاسی، سه فرقه می‌گردند (لاحقین، زاهقین و مارقین)؟! ❓گفتار و رفتار دیگران را چگونه تحلیل کنیم که قرین حقیقت باشد؟ تا گرفتار #سوء_ظن گناه‌آلود نشویم؟ در این سلسله مقالات، سعی می‌کنیم از زاویه نوینی، این مسائل را مورد توجه و بررسی قرار بدهیم. بدیهی‌ست که هر انسانی بر مبنای #شاکله_شخصیتی خود رفتار می‌کند. این مسئله، در قرآن مجید هم موضوعیت دارد و یک مقوله دینی‌ست: «قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلَىٰ شَاكِلَتِهِ فَرَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدَىٰ سَبِيلًا» (قرآن/سوره اسراء/آیه۸۴) بگو: هر كس بر ساختار و خُلق و خوى خويش عمل مى‌كند، پس پروردگارتان داناتر است به كسى كه به هدايت نزديك‌تر است. از این آیه شریفه، این مفهوم خطیر، قابل برداشت است که؛ گمراهی و ضلالت انسان‌ها را در عملکرد متأثر از #شاکله_غلط آن‌ها باید جستجو کرد. برخی از مفسرین در ذیل آیه مذکور نوشته‌اند: «امام صادق عليه‌السلام در بحث از نيّت و اينكه نيّت از عمل بهتر [مهمتر] است، اين آيه را تلاوت فرمود؛ «يَعْمَلُ عَلى‌ شاكِلَتِهِ» (از كوزه همان برون تراود كه در اوست) «شاكله»، به معناى ساختار و بافت روحى انسان است كه در اثر وراثت و تربيت و فرهنگ‌ اجتماعى براى انسان پيدا مى‌شود. بعضى «شاكله» را به معناى فطرت گرفته‌اند، در حالى كه فطرت‌ها يكدست و ثابت است و آنچه در انسان‌ها متفاوت است، انگيزه‌ها، خلق و خوى، عادات و بافت فكرى و خانوادگى افراد است و عمل هر كس هم در گرو آنهاست. رفتار انسان برگرفته از شخصيّت فكرى و روحى و اخلاقى اوست. چون رفتارها ريشه در حالات و عادات دارد، بايد از انگيزه‌ها و خوگرفتن‌هاى نابجا پرهيز كرد تا اعمال نابجا به صورت ملكه در نيايد.» (تفسیر نور/محسن قرائتی) ولیکن این شاکله‌ها و عوامل تشکیل‌دهنده آن‌ها را باید به دقت مورد شناسایی قرار داد: انسان‌ها در مواجهه با #علت_یابی هر پدیده‌ پیرامونی خود از جمله #رفتار_شناسی و نیز #گفتار_شناسی دیگران، بطور کلی دو گروه هستند؛ ۱) #تک_احتمالی‌ها ۲) #چند_احتمالی‌ها ❓شما از کدام گروه هستید؟ (تک‌احتمالی یا چنداحتمالی؟) و هر دو گروه از لحاظ نحوه نگرش و ارزیابی پدیده‌های پیرامونی خود، بطور کلی به سه دسته؛ #بدبین، #خوشبین و #واقعبین قابل تقسیم هستند. ❓شما از کدام دسته هستید؟ (خوشبین یا بدبین؟) در ضریب ماتریسی این شعب خمسه، خطرناک‌ترین انسان‌ها؛ «بدبین‌های تک‌احتمالی» هستند. اینها چنانچه به #علت وقوع پدیده‌ها و رفتارهای دیگران، بیاندیشند، با اولین احتمالی که به ذهن محدودنگرشان می‌رسد برانگیخته شده و اگر از خوش‌بین‌ها باشند، معمولاً فریب می‌خورند و اگر از بدبین‌ها باشند ایضاً بلافاصله دست به اقدام می‌شوند. این عده معمولاً علاوه بر خودشان برای دیگران هم دردسرساز می‌شوند. ذهن معمولاً علیل اینها قادر نیست به احتمال دوم یا بیشتر بیاندیشد یا اینکه تک‌احتمال خود را بدون #اقدام_عاجل بحال خود رها نماید. زیرا از #باز_اندیشی هم ناتوان است. اولین گمانه‌زنی این‌ها آخرین گمانه آنهاست! فلذا اگر احتمال اول‌شان (تنها احتمالی که به ذهن‌شان خطور می‌کند و آنرا ۱۰۰٪ قطعی می‌پندارند و سراغ هیچ احتمال دیگری هم نمی‌روند!) غلط باشد و با بدبینی آن‌ها عجین گردد، هیچ دست‌کمی از #شیطان_شرور نخواهند داشت، العیاذ بالله کلمه «أهدی» در ... ...ادامه دارد👇 https://eitaa.com/chelcheraaqHM/2514 ✍سیدمحمدحسینی(منتظر) شهریور ۱۴۰۲ 💠کانال اطلاع‌رسانی حم (دریافتی و تحریری)؛ «حیفه این پیام‌ها را نبینی» (یک از هزاران) 🆔eitaa.com/chelcheraaqHM 🙏

☫﷽☫ #تحریر_حم شاکله شخصیتی انسان‌ها (بخش ۰۳): https://eitaa.com/chelcheraaqHM/2514 بخش قبلی☝️ در #عرصه_دینی و #نظام_ولائی؛ تک‌احتمالی‌ها گرایش به مروق داشته و #مارقین را تشکیل می‌دهند و چنداحتمالی‌ها گرایش به زهوق داشته و #زاهقین را تشکیل می‌دهند. این گرایشات در بین بدبین‌های هر دو طیف مذکور، شدیدتر است و با #لاحقین فاصله بیشتری دارند. در هر دو طیف تک‌احتمالی و چنداحتمالی (بویژه مستعدین بدبینی) #سوء_ظن و اوهام گناه‌آلود موج می‌زند. فلذا #قرآن_مجید (که مفهوم #احتمالات_ذهنی را #ظن می‌نامد)، تذکر و هشدار می‌دهد که: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اجتَنِبوا كَثيرًا مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعضَ الظَّنِّ إِثمٌ ۖ وَ لا تَجَسَّسوا وَ ... وَ اتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ تَوّابٌ رَحيمٌ» (سوره الحجرات/آیه ۱۲) ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از بسیاری از گمانها بپرهیزید، چرا که بعضی از گمانها #گناه است؛ و هرگز (در #نیّت_خوانی کار دیگران) تجسّس نکنید؛ و... و تقوای الهی پیشه کنید که خداوند توبه‌پذیر و مهربان است! قاعدتاً این هشدار شامل احتمالات هر دو طیف یک‌احتمالی و چنداحتمالی می‌باشد. یکی از عرصه‌های ظریف و خطیر #امر_بمعروف و #نهی_عن_المنکر، علاج همین سوءظن آثمین هر دو طیف #افراط و #تفریط و #خلاف_معیت و ضد #نهضت_لبیک گوئی ماجراست. (آثمین یعنی گنهکارانی که مرتکب #إثم می‌شوند که قرآن بعضی _ در مفهوم بسیاری _ از «احتمالات جدی گرفته شده» را بدان توصیف می‌کند) طرداً للباب، اشاره کنم که «امربمعروف و نهی از منکر» فریضتینی متعلق به #راشدین و لاحقین است نه #راکدین (زاهقین) و #منحطین (مارقین) که هیچکدام لیاقت آنرا ندارند. یعنی #نصیحت مارقین و تک‌احتمالی‌ها بر عهده زاهقین و چنداحتمالی‌های راکد نیست همچنانکه خیرخواهی برای زاهقین و راکدین، خارج از عهده مارقین و منحطین است. زیرا امر و نهی این دو طیف بجای افزودن و ارتقاء #هدایت صرفاً بر #ضلالت (رکود و انحطاط) آن‌ها می‌افزاید و تشدید می‌کند. فلذا فریضه امرونهی از جانب چنداحتمالی‌های واقع‌بین که راشدین و لاحقین هستند، معتبر، موجه و صحیح است وگرنه دخالت تک‌احتمالی‌ها و چنداحتمالی‌های بدبین، خرابکاری‌های بیشتری به بار می‌آورد. جهت استکمال مطلب، استماع این سخنرانی (حجة‌الاسلام؛ دکتر ناصررفیعی در بیان فرازی از زیارت #جامعه_کبیره و #صلوات_شعبانیه)، خالی از لطف نیست👇 http://player.iranseda.ir/islam-player/?g=262028&w=45&VALID=TRUE تک‌احتمالی‌های #مارق و نیز چنداحتمالی‌های #زاهق، از مصادیق بارز مریض‌القلوب هستند. #قلوب (نهاد باطنی و شخصیت) این‌ها چنان بیمار و خطرناک است که قرآن، آن‌ها را هم‌ردیف #منافقین و #مرجفین در #زمره_ملعونین، تعریف می‌کند و اینکه باید از #جامعه و #همزیستی با دیگران، #فاصله بگیرند. این #فاصله_گذاری در سطح #حبس، #تبعید و #اعدام، قابل اقدام است! #قلب در مفهوم #شخصیت: ❓#شاکله_شخصیتی در حوزه دینی از چه عنوان و جایگاهی برخوردار است؟ نویسنده‌ای در مقاله‌ای به نشانی؛ https://www.google.com/amp/s/article.tebyan.net/Article/AmpShow/257519 چنین آورده است: «بررسی واژه قلب نشان می‌دهد که این کلمه در معنا و مفهوم، نزدیک‌ترین واژه در #متون_اسلامی به اصطلاح شخصیت در #روان_شناسی است. واژه «قلب» و جمع آن «قلوب» بیش از ۱۲۰ بار در #قرآن به‌کار رفته است.» در اینجا عجالتاً پرداختن به قلب در مفهوم شخصیت، مطمح نظر نگارنده نیست و این مطلب را از آن جهت پیش کشیدم که #سیّال بودن شاکله شخصیتی را مورد اشاره قرار بدهم (و حال آنکه #ثبات_قلوب یک مطلوب ارزشمند الهی است). یعنی شاکله شخصیتی انسان‌ها معمولاً حالت ثابت و یکنواختی ندارد و بلکه همچون قلب مستمراً در انقلاب و دگرگونی است. زیرا شاکله شخصیتی هر انسانی تحت‌الشعاع عواملی است که ارکان آن‌ها عبارتند از؛ ۱) عوامل وراثتی ۲) عوامل محیطی ۳) عوامل تقویمی ۴) عوامل ارادی این عوامل، نفوذ یکسانی ندارند و در کمّ و کیف و نیز فرد به فرد، متغیر هستند و هر کدام درصدهای متغیری دارند. می‌توانیم فرض کنیم که ابتداءبساکن، سهم هر کدام از عوامل؛ «وراثتی، محیطی و تقویمی» حدود ۳۰٪ و بلکه بیشتر است و سهم عامل؛ «اراده»، حدود ۱۰٪ و بلکه کمتر! ولیکن بمرور زمان این درصدها تغییر می‌کنند تا آنجا که ای‌بسا سهم اراده و قوه اختیاریه در تشکیل شاکله شخصیتی انسان به بالای ۷۰٪ نائل می‌گردد و سهم هر کدام از عوامل سه‌گانه وراثت، محیط و تقویم به زیر ۱۰٪ اما هرگز نباید تصور کرد که سهم سه‌گانه جبری «وراثت، تقویم و محیط» کاملاً مضمحل می‌گردند که بسیار بعید و بلکه محال است. ...ادامه دارد👇 ✍سیدمحمدحسینی(منتظر) شهریور۱۴۰۲ 💠کانال اطلاع‌رسانی حم (دریافتی و تحریری)؛ «حیفه این پیام‌ها را نبینی» (یک از هزاران؛ گلچینی از صدها پیام متنوع): 🆔eitaa.com/chelcheraaqHM 🙏

☫﷽☫ #تحریر_حم شاکله شخصیتی انسان‌ها (بخش ۰۴): https://eitaa.com/chelcheraaqHM/2517 بخش قبلی☝️ توضیحی در باب عنوان مقاله (شاکله+شخصیت)؛ شخص (به انگلیسی: Person) موجودیست، مثلاً انسان، که قابلیت‌ها یا ویژگی‌های خاصی دارد که تشخص او را تشکیل می‌دهد و تعریف دقیق آن، موضوع اختلاف بسیار است. مترادف شخص: بابا، تن، فرد، کس، نفر، آدمی، انسان، بشر، ذات، وجه متضاد شخص: شیء برابر پارسی شخص: کس، تن، خود، وجود، پیکر کلمات هم‌خانواده شخص: مشخص، مشخصه، مشخصات، تشخص، اشخاص، شخوص، شاخص، شاخصه، تشخیص، شخیص، شخصی. شخصی ارتباط نزدیکی با خصوصی دارد که این هم هم‌خانواده‌هائی مثل؛ خصیصه، خصائص، خصوص، مخصوص، اختصاصی، مختص، مختصات دارد. انواع شخص: حقیقی، حقوقی، زنده، مُرده، جان‌دار، بی‌جان، جنازه، جسد دهخدا: شخص.[ش َ] (ع اِ) کالبد مردم و جز آن و تن او. (منتهی الارب). در لغت فقط بر جسم اطلاق گردد. (از اقرب الموارد). جسم. هیکل. اندامهای آدمی بتمامه. جهت اطلاعات بیشتر به این نشانی مراجعه کنید 👇 https://lamtakam.com/dictionaries/moen/19402/%D8%B4%D8%AE%D8%B5 #شخصیت در مقابل #شخص استفاده شده است. هر انسانی دارای ابعاد وجودی ظاهری و باطنی است. شخص، ظاهر است و شخصیت، باطن. هر قدری که شخص، وجود عیان و تابانی دارد، شخصیت، وجود نهان و پنهانی دارد. هر انسانی همچون کوه یخ شناور در دریاست که فقط قطعه کوچکی از آن در سطح، مشهود است و قسمت اعظم آن در اعماق، براحتی در دسترس نیست مگر به غواصی چندجانبه. بعبارتی دیگر؛ شخص، #شاکله_شهودی هر کس و شخصیت، #شاکله_غیبی اوست. آنچه که ما از دیگران درک می‌کنیم، وجود ظاهری و شهودی آنهاست و حال آنکه وجود باطنی و غیبی آن‌ها بسادگی قابل درک نیست. ولیکن با دقت در #گفتار و #رفتار هر کسی «تا حدودی» می‌شود به #پندار او پی برد. پی بردن به نهاد باطنی دیگران (که قرآن آنرا #قلب نامیده و در روایات شیعی به #نیّت تعبیر شده است و در روانشناسی از کلمه #شخصیت و در کلام از واژه‌های #خصلت و #خصائل استفاده می‌شود) شاید مهمترین مطلوب تاریخی انسان‌ها در عرصه #همزیستی_اجتماعی آن‌ها بوده است. وقتی هم که قرآن می‌فرماید: «کُلٌ یعملُ علیٰ شاکلته»، قاعدتاً این #انگیزه (دینی؟) را هم دامن می‌زند که «شاکله» چیست؟ که پدیدآورنده #عمل است؟ و اینکه برای پیش‌بینی یا #تحلیل_صحیح اعمال دیگران چگونه می‌توانیم شاکله آن‌ها را دریابیم؟ تا گرفتار #سوء_ظن به دیگران نگردیم که بعضاً #إثم و گناه است. بدیهی است که #عمل_صالح نتیجه #ایمان است و قرآن، مکرراً بدان اشاره می‌کند ولیکن مطلق «عمل» ای‌بسا ریشه در بی‌ایمانی هم داشته باشد که دارد و لذا «اکثریت انسان‌ها» را جهنمی می‌سازد! حال برای نجات انسان‌ها و اصلاح عمل ایشان و حداقل «اصلاح امت جد حسین(ع)» (چنانکه حضرتش برای اشاره به یکی از مهمترین علل قیام و شهادت عاشورائی خود و خاندانش، عبارت «لطلب الاصلاح فی امة جدی» را بیان فرمود) آیا سزاوار نیست که ایمان و بی‌ایمانی‌ها را شناسایی کنیم؟ و‌ حداقل برای آنان که تکلیف به کار فرهنگی (امربمعروف و نهی از منکر) و وظیفه تبلیغ و تبیین معارف و احکام اسلام دارند، ضروری است که در مواجهه با اشخاص، در راستای #مخاطب_شناسی خود به مسائل شخصیتی آنها نیز توجه نمایند. بنابراین، ضرورت دارد که از شخص عبور کرده و حتی‌الامکان در شخصیت مخاطبین خود، غور نمائیم و این خوض و غوص نه تنها ممنوعه نیست بلکه ای‌بسا خطیر مطلوب و موجهی است. شخص، جنبه مادی، کمّی و وجود خارجی انسان و قابل اشاره و اسم‌گذاری است اما شخصیت، جنبه معنوی، کیفی و وجود درونی او و قابل توصیف و ارزش‌گذاری است. شخص از طریق #حواس_خمسه (بینائی، بویائی، چشائی، لامسه و شنوائی) قابل حس است ولیکن شخصیت در دسترس این حواس پنجگانه نیست و صرفاً آنرا باید احساس کرد و از آثار پی به مؤثر برد. اینکه فرضا من ۹۰ کیلو وزن دارم و ۱۸۰ سانتیمتر قد و کچل نیستم و مو دارم ووو... را همه در همان نگاه اول خود در می‌یابند ولیکن با دیدن شخص من، آیا شخصیت مرا هم می‌توانند دریابند؟ چنین مطلبی بسیار بعید است. اگرچه با آنالیز و تحلیل دقیق ساختار شخص (از قبیل؛ قد، وزن، رنگ، مقدار مو، ترکیب صورت، ترکیب خطوط دست‌ها و انگشت‌ها و در تعمیقی بیشتر روی گروه خونی، ابراز احساسات به رنگ‌ها، نحوه امضاء، دست‌خط و امثالهم) قاعدتاً بخش قابل توجهی از شخصیت شخص، قابل کشف و شناسائی است. ... ادامه دارد👇 ✍سیدمحمدحسینی(منتظر) شهریور ۱۴۰۲ 💠کانال اطلاع‌رسانی حم (دریافتی و تحریری)؛ «حیفه این پیام‌ها را نبینی» (یک از هزاران؛ گلچینی از صدها پیام متنوع): 🆔 eitaa.com/chelcheraaqHM 🙏