#جلسه_مجازی_نهج_البلاغه_خوانی 📖
💠و درود خدا بر او فرمود:
هر فريب خورده اي را
نمي شود سرزنش كرد.
📒 #نهج_البلاغه #حکمت15
▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️
🔰خلاصه این است که کسی به دلیل شک یا جهل دست به هیچ اقدامی نمی زند نه به نفع حق و نه به نفع باطل با کسی که عالمانه و عامدانه با حق همراهی نمی کند متفاوت است
اگرچه هر دو مفتون و فریب خورده اند اما هر فریب خورده ای را نمیتوان سرزنش کرد...
3⃣:مصداق این حکمت چیست و آیا عمومیت دارد؟
مصادیق امروزی ساکتین فتنه را تشخیص هستند .
👈مثل برخی از سیاسیون سرشناس که در فتنه ۸۸ جزء ساکتین فتنه بوند تا به خیال خود، چه نظام ماندگار شد و چه در فتنه سقوط کرد آنها لطمه نخورند که متأسفانه برخی از آنها حتی امروز ریاست برخی قوای سه گانه را برعهده دارند.
🔰🔰پاورقی:به هنگام حرکت امام جهت سرکوب شورشیان بصره ، سعد وقاص،محمدابن مسلمه ، اسامه بن زید و عبدالله بن عمر آماده حرکت نشدند . امام از آنها پرسید چرا آماده جهاد نمی شوید ؟ گفتند از این که مسلمانی را بکشیم ناراحتیم . امام فرمود : بربیعت من وفا دارید؟
گفتند: آری
⭕️امام فرمود:به خانه هایتان بروید . آنگاه #حکمت15 را زمزمه کردند .
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی 📖
💠 پای درس امیرالمومنین(علیهالسلام)بنشینید
🆔 @aliyavar313
#جلسه_مجازی_نهج_البلاغه_خوانی 📖
💠و درود خدا بر او فرمود:
كارها چنان در سیطره ی تقدير است كه چاره انديشي به مرگ مي انجامد.
📒 #نهج_البلاغه #حکمت16
▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️
┄┅═══✼🍃🌹🍃✼═══┅┄
1⃣:منظور از چاره اندیشی به مرگ می انجامد چیست ؟ یعنی دوراندیشی و برنامه ریزی برای آینده نداشته باشیم؟
✨امیرمؤمنان باتوجه به این حکمت میخواهند به ما بفهمانند جایی که براساس مجموع مصالح و مفاسد حکمت الهی و اراده الهی بر این تقدیر قطعی شده باشد.
✨اگر کسی بخواهد با خیال خودش چاره اندیشی کودکانه داشته باشد و درمقابل این تقدیر الهی بایستد جز به نابودی خودش اقدام نکرده است.
✨برای فهم خوب این حکمت میتوانید از داستان حضرت موسی(ع) بزرگ شدن در دربار فرعون استفاده نمایید که تقدیر الهی طور رقم زد که حضرت موسی(ع) به مقام رفیعی در دربار فرعون رسید.
2⃣: یعنی باید تسلیم تقدیر بود؟ پس نقش تلاش برای بدست آوردن آرزوها و رفع نیازها چیست ؟
3⃣: آیا منظور از چاره اندیشی منظور عمل خلاف تقدیر است ؟ یا این که کاری کنیم که تقدیر بر ما جاری نشود؟
4⃣: قضا و قدر رو دقیقا توضیح بفرمایید.
✳️ تلاش و سعی و دعا و ... همه جزء تقدیر الهی هستند نه خارج از آن یا در مقابل آن.
🔴بنابراین آنچه با در نظرگرفتن همه مقدمات و واقعیت ها در علم الهی تقدیر میشود قابل معارضه نیست وگرنه به نابودی فرد منجر میشود.
👈در داستان فرعون و موسی ببینید. با اینکه کاهنان به نوعی فرعون را از تقدیر رب العالمین آگاه کردند که به زودی پسری در مصر متولد میشود که در آینده سلطنت تو را براندازی می کند او بجای هماهنگ شدن با خواست و تقدیر الهی و دست کشیدن ظلم و استکبار و ادعای« أنا ربکم الاعلی» بودن خیال کرد با استفاده از قدرت و ثروتش و با کشتن تمام موالید پسر می تواند تقدیر الهی را خنثی کند.
🔰اما زمان نشان داد که نه تنها پیروز نشد بلکه موسی را در داخل کاخ خودش با امکانات خودش تربیت کرد و ...
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی 📖
💠 پای درس امیرالمومنین(علیهالسلام)بنشینید
🆔 @aliyavar313
#جلسه_مجازی_نهج_البلاغه_خوانی 📖
💠 (از امام پرسيدند كه رسول خدا (ص) فرمود: موها را رنگ كنيد، و خود را شبيه يهود نسازيد يعني چه؟ )
فرمود:
پيامبر (ص) اين سخن را در روزگاري فرمود كه پيروان اسلام اندك بودند، اما امروز كه اسلام گسترش يافته، و نظام اسلامي استوارشده،
هر كس آنچه را دوست دارد انجام دهد
📒 #نهج_البلاغه #حکمت17
▪️▪️▪️▪️▪️▪️▪️▪️
1⃣:حدومرز جمله آخر «هرکس هرچه را دوست دارد» چیست؟
2⃣:آیا این مخالفت سیره علوی با سیره نبوی نیست؟
✳️باتوجه به موضوع سوال مشخص است که حد و مرز رنگ کردن و رنگ نکردن موهاست نه مطلق هر کاری!
✳️خیر مخالف سیره پیامبر نیست؛
🔴 اولاً: به این دلیل که این قول و فعل امام معصوم است و امام معصوم قطعا خلاف سیره نبوی رفتار نمی کند.
🔴 ثانیاً: به دلیل توضیح روشنی که حضرت دادند و حکم وجوب رنگ کردن در زمان پیامبر را مشروط و مقید به ضعف و قلّت حکومت اسلامی در برابر دشمنان دانستند.
👈 بنابراین وقتی شرط و قید منتفی شد، حکم هم منتفی می شود.
⭕️ یعنی وقتی که ضعف و قلّت حکومت برطرف شد، وجوب رنگ کردن برداشته می شود و البته استحبابش بر اساس قواعد فقه و اصول باقی می ماند.
⁉️ممکن است کسی بپرسد که خب چرا حضرت به استحباب رنگ کردن مو و محاسن عمل نکردند؟
✳️پاسخ را حضرت در #حکمت473 دادند آنجا که فرمودند: «رنگ کردن نوعی زینت است اما ما در مصیبت رسول الله عزاداریم»
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی 📖
💠 پای درس امیرالمومنین(علیهالسلام)بنشینید
🆔 @aliyavar313
#جلسه_مجازی_نهج_البلاغه_خوانی 📖
💠و درود خدا بر او، فرمود:
(در باره آنان كه از جنگ كناره گرفتند)
حق را خوار كرده، باطل را نيز ياري نكردند.
📒 #نهج_البلاغه #حکمت18
▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️
1⃣:آیا منظور این است که بی طرفی هم گناه است؟حتی بزرگتر از یاری کردن باطل !
✅مراد این است که در موقعیتی که حق و باطل در مقابل هم صف کشیده اند حتی ساکت و بی طرف بودن نوعی دشمنی با حق است.
🔴 اگرچه در حد مبارزه مستقیم با حق نیست اما تنها و غریب گذاشتن حق است.
🔰یک معنای خذلان عبارتست از غریب شدن.
👈این حکمت و حکمت15 مکمل همدیگر هستند.
🔸#حکمت15 مربوط به قبل از حرکت امیرالمومنین برای جنگ جمل است که وقتی دستور جهاد دادند، تعدادی از خواص مانند عبدالله بن عمر حرکت نکردند و ظاهرا بهانه شان این بود که نمی توانند در جنگی که مسلمانان و خصوصا افراد شاخصی مثل عایشه و طلحه و زبیر در آن هستند شرکت کنند و دستشان بخون مسلمان آغشته شود!!
⏪ آنجا حضرت این افراد را فریب خورده لقب دادند و سرزنششان را بی خاصیت دانستند.
🔸ولی #حکمت18 ظاهراً بعد از حرکت لشگر یا شاید بعد از پیروزی لشگر بیان فرمودند تا مردم بدانند که عدم یاری حق خودش جرم بزرگی و عامل غربت حق است.
2⃣:آیا این گروه منافق محسوب می شوند ؟
✳️ کسانی مانند عبدالله بن عمر و اسامة بن زید و سعد وقاص و محمد بن مسلمه که علیرغم اعتراف بر بیعت امیرالمومنین حاضر به شرکت در جنگ جمل نشدند، منافق محسوب نمی شوند زیرا منافق قلباً منکِر حق است ولی ظاهراً تابع حق.
🔴اینان را بهتر است افراد ضعیف الایمان دانست نه منافق!
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی 📖
💠 پای درس امیرالمومنین(علیهالسلام)بنشینید
🆔 @aliyavar313
#جلسه_مجازی_نهج_البلاغه_خوانی 📖
💠و درود خدا بر او فرمود:
آن كس كه در پي آرزوي خويش تازد،
مرگ او را از پاي درآورد.
📒 #نهج_البلاغه #حکمت19
▪️▪️▪️▪️▪️▪️▪️▪️▪️▪️
🔸منظور آرزوهای دنیایی که انسان با دنباله روی از آن به کارها حرام و ترک حقوق الهی روی می آورد!
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی 📖
💠 پای درس امیرالمومنین(علیهالسلام)بنشینید
🆔 @aliyavar313
▪️دیگر آن خندۀ زیبا به لب مـــولا نیست
▪️همه هستند ولی هیچ كسی زهرا(س) نیست
▪️قطرۀ اشك علی(ع) تا به ته چاه رسید
▪️چاه فهمید كه كسی همچو علی تنها نیست
◼️ شهادت حضرت فاطمه سلام الله علیها تسلیت باد😢
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی 📖
💠 پای درس امیرالمومنین(علیهالسلام)بنشینید
🆔 @aliyavar313
#جلسه_مجازی_نهج_البلاغه_خوانی 📖
💠و درود خدا بر او فرمود:
از لغزش جوانمردان درگذريد،
زيرا جوانمردی نمی لغزد جز آنكه دست خدا او را بلندمرتبه می سازد.
📒 #نهج_البلاغه #حکمت20
▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️
1⃣:منظور از #جوانمرد کیست و چه خصوصیاتی دارد ؟
✅جوانمرد در درجه اعلایش وجود پاک اهل بیت علیهم السلام و در درجات پایین تر هر مؤمنی که در هیچ شرایطی حاضر به خیانت کوچک و بزرگ به دیگران نباشد و بار زحمت و رنج دیگران را بی منت بر دوش بکشد.
🔴منظور امام روشن است یعنی خداوند خطای جوانمردان را میپوشاند و جبران می کند.
2⃣:تعریف و ویژگی جوانمرد چیست؟
#جواب:
✅در کتب لغت : "فتوت" هم خانواده و هم معنای "مروت" آمده به معنای مردی ،مردانگی ، و جوانمردی
✳️«فتوّت» نوعی ایثار است، یعنی شخصی، غیر را بر نفس خود مقدم شمارد.
🔸آن ایثار می تواند به جاه و مقام باشد
🔸و یا ایثار به نفس که بالاترین درجه فتوّت است.
✳️چنین شخصی در راه خدمت به دیگران، بیش از وظیفه انسانی و اخلاقی اش تلاش می کند، لغزش های آنان را نادیده می گیرد و با همگان حتی دشمنان و مخالفان و غیر همکیشان به انصاف عمل می کند.
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی 📖
💠 پای درس امیرالمومنین(علیهالسلام)بنشینید
🆔 @aliyavar313
منظور از فتوت ، مروت و #جوانمردی چیه?!
مرتبط با #حکمت20 #نهج_البلاغه
1⃣درباره معنى فتوت از امام صادق (علیه السلام) پرسیدند؟
📢فرمود: گمان كرده اید فتوت و مردانگى با فسق و فجور است! نه بلكه فتوت آنست كه اطعام كنى و امید مردم را بر آرى و چهره خندان داشته باشى و مردم را از رنج و اذیت خود مصون دارى و غیر آن نیرنگ و فسق است.
2⃣امام (علیه السلام) پرسید مروت چیست؟
⁉️ اصحاب گفتند نمیدانیم.
📢فرمود: مروت آن نیست كه انسان سفرهاش در درگاه خانه براى مردم گسترده باشد بلكه مروت دو تاست: در سفر و در حضر
✳️اما مروت در حضر:
⭕️قرائت قرآن
⭕️و ملازمت با مساجد
⭕️بكار برادران مۆمن پرداختن
⭕️و بكارگر خرج كافى دادن
🔰كه اینها دوست را خشنود و دشمن را منكوب میكند.
✳️و اما مروت در سفر :
⭕️خوبى و فراوانى توشه
⭕️و به همراهان دادن آنها
⭕️و كار مردم را پس از جدایى از ایشان كتمان داشتن
⭕️و شوخى زیاد در غیر موردى كه غضب خدا را برانگیزد.
⏪بعد فرمود: قسم به آن كه محمد (صلی الله علیه و آله) را بحق مبعوث گردانید خداوند بهر كسى بقدر مروتش روزى دهد كه رزق به اندازه خرج فرود آید، صبر بقدر شدت بلاء داده شود.
3⃣حضرت امیر المۆمنین علیه السّلام فرمود : كه #فتوّت و جوان مردى در چهار چیز است:
🔹 #تواضع نمودن با داشتن ثروت
🔹 #عفو نمودن (از كسى كه بدى نموده) با داشتن قدرت انتقام
🔹#نصیحت و راهنمائى نمودن با داشتن عداوت و دشمنى
🔹و#بذل و بخشش نمودن بدون منّت گذاردن.
📚منابع:
۱.بحارالأنوار، ج70، ص50
۲.مکارم الاخلاق
۳.ارشادالقلوب
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی 📖
💠 پای درس امیرالمومنین(علیهالسلام)بنشینید
🆔 @aliyavar313
#جلسه_مجازی_نهج_البلاغه_خوانی 📖
💠و درود خدا بر او فرمود:
ترس با نااميدي
و شرم با محروميت همراه است
و فرصتها چون ابرها مي گذرند
پس فرصتهاي نيك را غنيمت شماريد.
📒 #نهج_البلاغه #حکمت21
▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️
💠وقتی کسی ترس نابجا داشته باشد، در جایی که باید اقدام لازم یا مفیدی کند پاپس می کشد.
🔰مثلاً باید حرف حق خودش را روشن و صریح بگوید ولی می ترسد و نمی گوید.
👈 چنین کسی از گرفتن حق خود یا نیل به مقصود خود که راهی جز ابراز صریح نداشته، ناامید می شود یعنی به آنچه شایسته اوست نمیرسد و امیدی به رسیدن به آن هم ندارد.
💠حیا در حقیقت کیفیتی نفسانی است و نیرویی درونی است که مانع بروز رفتاری از فرد می شود که به زعم و عقیده خودش دارای عوارض ناگوار برای شخصیت و احترام او در نظر دیگران است؛
پس حیا به معنای عام به سه رکن تکیه دارد:
👇👇
🔴۱_ رفتاری خاص
🔴۲_ عوارض و آثار آن رفتار؛ در نظر دیگران
🔴۳_نگرانی از عوارض و آثار آن رفتار
✳️اکنون می توان حیا را بر اساس این سه رکن به دو نوع تقسیم کرد:
⭕️۱. شرم و کم رویی: آنجا که رفتار خوب است ولی ضعف شخصیتی فرد از اینکه آن رفتار را انجام بدهد و توسط دیگران مورد تمسخر یا تحقیر یا ... قرار گیرد ، خجالت می کشد.
✳️روشن است چنین صفتی علاوه بر اینکه مذموم است مانع رسیدن فرد به منافع ابراز عقیده، مشارکت و .. می شود.
⚜ مثل دانش آموزی که پاسخ سوال معلم را می داند ولی کم روئی مانع ابراز می شود و همین امر او را از دریافت پاداش و امتیاز محروم می کند پس این نوع حیا با محرومیت همراه است.
⭕️۲.حیاء از انجام رفتاری که حقیقتا قبیح، ناپسند و گناه است که چنین حیایی ممدوح است و عامل حفظ حرمت و عزت فرد.
✳️شرم و حیا هم مانند خیلی از اوصاف و حالات انسان دو نوع است:
🔰حیای خوب و حیای بد
👈در اینجا حضرت در صدد بیان تبعات برخی خصلت های بد یا به عبارت بهتر نقاط ضعف هستند:
🔹 مانند ترس بیجا و شرم منفی
⏪درباره حیای مثبت و خوب #حکمت223 و #حکمت349 را ببینید .
⏪و درباره حیای بد و منفی فرمود:" کار خیر را نه بخاطر شرم و خجالت ترک کن ونه از روی ریا انجام بده"
🔴خلاصه این حکمت در مقام بیان عوارض خجالت منفی است والله العالم
❇️مراد از این شرم، خجالت منفی است
⁉️ یعنی نوعی از ترس بیجا که باعث می شود فرد علیرغم داشتن توانایی لازم در کاری یا موضوعی، جرات و جسارت ورود و اظهار نظر یا اقدام بهنگام را نداشته باشد.
‼️ لذا در بسیاری از موارد از حقوق خود یا مواهب شایسته محروم می ماند.
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی 📖
💠 پای درس امیرالمومنین(علیهالسلام)بنشینید
🆔 @aliyavar313
#جلسه_مجازی_نهج_البلاغه_خوانی 📖
💠و درود خدا بر او فرمود:
ما را حقي است اگر به ما داده شود، وگرنه بر پشت شتران سوار شويم و براي گرفتن آن برانيم هر چند راه رفتن ما در شب به طول انجامند.
📒 #نهج_البلاغه #حکمت22
▪️▪️▪️▪️▪️▪️▪️▪️
یعنی انسان برای گرفتن حقش خواری را تحمل کند❓
✍ #حکمت22 یا مربوط به ماجرای سقیفه است یا شوراى شش نفره عمر براى انتخاب خلیفه سوم.
🔰لذا اشاره به مسئله خلافت دارد که حق مسلّم اهل بیت و امیر مؤمنان على(علیه السلام) بود.
✳️مى فرماید: «ما را حقى است که اگر به ما داده شود (آزادیم) وگرنه (همچون اسیران و بردگانى خواهیم بود که) در عقب شتر سوار خواهیم شد، هرچند زمانى طولانى این سیر در تاریکى بگذرد»
⚜با توجه به این که در متن عربی «اعجاز» جمع «عَجُز» به معناى پشت و «سُرى» به معناى سیر شبانه است سه معنا برای حکمت22 قابل فهم است:
🔴 اگر حق ما به ما داده نشود همچون بردگان و اسرا که بر تَرک و عقب شتر سوارشان می کنند، خوار خواهیم شد.
🔴 اگر حق ما را به ما ندهند به زحمت و مشقت فراوان خواهیم افتاد همان گونه که شخص ردیف دوم به هنگام سوار شدن بر شتر چنین حالى را خواهد داشت.
🔴اگر ما به حقمان نرسیم مخالفان ما براى مدتى طولانى ما را به عقب خواهند انداخت و ما هم طبق فرموده پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) صبر مى کنیم و براى گرفتن حق خویش دست به شمشیر نخواهیم برد.
♻️اما می توان هر سه تفسیر را با هم در مفهوم کلام امام جمع کرد:
⭕️به این معنا که اگر ما را از حق خود محروم سازند هم ما را به خوارى مى کشانند و هم به زحمت و مشقت مى افکنند و هم مدت طولانى ما را از حقمان محروم مى دارند و به فرمان پیغمبر اکرم ناچاریم صبر کنیم.
⬅️ همان گونه که تاریخ این واقعیت را نشان داد که دشمنان امام هفتاد سال بر فراز تمام منابر در سراسر جهان اسلام آن حضرت را لعن مى کردند و فرزندانش را در کربلا به خاک و خون کشیدند و خاندان او را به اسارت کشاندند و آنچه از دستشان بر مى آمد از ظلم و ستم بود روا داشتند ولى آنها صبر کردند، تا این شب تاریک و سیاه و ظلمانى برطرف شود و البته باور ما این است که پایان این شب سیاه و ظلمانى همان ظهور مهدى موعود خواهد بود.
📢این حکمت از معدود جملاتی است که به نظر می رسد که سید رضی ره صرفا از جنبه ادبی فوق العاده اش آن را انتخاب کرده نه از حیث معارف آن لذا نیازی نیست ما به بررسی آن وقت بگذاریم.
نکته:
⚠️در این حکمت حضرت کنایه از حق خلافت خود می زنند که بعد از رسول مکرم اسلام، ظالمانه غصب شد و این حق شخصی و فردی نبود.
🔴از طرفی هم نهج البلاغه و هم سایر کتبی که سیره و زندگانی مولا را نقل کرده اند اثبات می کنند که حضرت با وجود همه ظلمهایی که به شخص و شخصیتشان شد باز هم برای بقای اسلام و حفظ وحدت، از حق خود بزرگوارانه گذشتند...
⏪پس در حقوق شخصی اگر گذشت منجر به ظالم پروری نمیشود ، مقتضای #تربیت_نهج_البلاغه_ای بخشش است.
⏪ولی اگر حق جنبه اجتماعی و عمومی و از همه مهمتر جنبه شرعی دارذ، تا جایی که پیگیری حق از طریق قانون باشد و منافات با مصلحت بالاتری مانند وحدت امت نداشته باشد، خوب و حتی لازم است...
این حکمت آیا شاهد تاریخی دارد ❓
این تلاش سخت درباره همه افراد و همه انواع حقوق مصداق پیدا میکند ❓
توضیحی که سید رضی داده اند پایین این حکمت درست است که نوشته اند اگر حق مارا ندهند خوار خواهیم بود❓
✳️ توضیح سید رضی ذیل این حکمت اصولاً با سیاق جمله امیرالمومنین سازگار نیست؛
⭕️زیرا حصرت در این حکمت در مقام بیان دو مطلب به هم پیوسته اند:
🔴نخست اینکه حق حکومت ، حق ما بوده و هست اگرچه از ما گرفتند و غصب کردند.
🔴ثانیاً :اگر این حق را به ما برگردانند که هیچ وگرنه ما دست بردار نیستیم و برای رسیدن به حق خود هر سختی را به جان می خریم همانند کسی که سختی بر ترک شترسوار نشستن و طی کردن راه طولانی را با همین اوضاع به جان میخرد تا به مقصد برسد.
💢زیرا امامی که از خلافت کنار زده شده ولی پیگیر حق خود هست شبیه کسی است که پشت شتر سواری نشسته و با او قدم به قدم و لحظه به لحظه همراه است و با همه سختیهایی که نشستن در ترک شتر از درد و تکان های شدید دارد و با همه تلخی ای که بر ترک شتر نشستن از نظر منزلت اجتماعی دارد .
⚜زیرا معمولا ارباب جلو می نشیند و عبد در پشت سر او اما رها نمی کند تا بالاخره به مقصد می رسد.
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی 📖
💠 پای درس امیرالمومنین(علیهالسلام)بنشینید
🆔 @aliyavar313