بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله و الصلاة علی رسول‌الله و اهل‌بیته کانال «گفتگو در تاریخ اهل‌بیت(ع)» به منظور گفت و شنود و پاسخ‌گویی به پرسش‌هایی درباره تاریخ چهارده معصوم راه‌اندازی شده است. در این کانال استاد حسین حسینیان مقدم و مصطفی صادقی کاشانی به پرسش‌هایی که درباره تاریخ و سیره اهل‌البیت خواهد شد، پاسخ می‌دهند. به امید آشنایی بیشتر با معارف اهل‌بیت و با تشکر از دوست گرامی آقای مهدوی که کانال را راه‌اندازی و مدیریت خواهند کرد. بیستم شهریور 1399 مصادف با 21 محرم الحرام 1442 @Taarikh_Ahlebeyt

ضمن خوشامدگویی به اعضای محترم؛ خواهشمند است پرسش‌های مربوط به موضوع این کانال را برای یکی از ادمین‌ها ارسال نمایند. @sadeqi48 @hhm4319 @amirkhandan110 @ali_mahdavi_ravandi @Taarikh_Ahlebeyt

❓1️⃣پرسش: منابع اصلی تاریخ اهل‌بیت علیهم‌السلام چه کتاب‌هایی است؟ ✅ 1️⃣پاسخ: بخشی از کتب مربوط به تاریخ چهارده معصوم، تحقیقات و کتب تحلیلی است که نویسندگان جدید نوشته‌اند. اما منابع یعنی کتب اصلی تاریخ اهل‌بیت، آثاری است که در سده‌های اولیه نوشته شده و هر چه از آن زمان فاصله بگیریم، اعتبار اخبار کاهش می‌یابد. هر چند وجود گزارش یا روایتی در این کتب اولیه نیز به معنای قطعی بودن آن نیست. چند اثر اصلی در این موضوع عبارتند از: سیره ابن‌هشام و مغازی واقدی درباره تاریخ پیامبر و تاریخ امیرمؤمنان در عصر رسالت؛ ارشاد شیخ مفید در تاریخ دوازده امام؛ اِعلام الوری طبرسی در تاریخ چهارده معصوم؛ کشف الغمه اربلی. در برخی کتب روایی مانند کافی کلینی هم اخباری درباره تاریخ اهل‌بیت وجود دارد. البته در خصوص تاریخ و زندگانی هر یک از آن بزرگوران، کتب اختصاصی بسیاری وجود دارد. مانند وقعة صفین درباره امیرمؤمنان؛ وقعه الطف درباره سیدالشهدا و کتبی با عنوان الغیبه درباره امام عصر علیهم‌السلام. #منابع_اصلی_تاریخ #سیره_ابن_هشام #مغازی_واقدی #ارشاد #اعلام_الوری #کشف_الغمة #کافی @Taarikh_Ahlebeyt

❓ 2⃣ پرسش: در ارتباط با منابع، این پرسش شده است که تاریخ طبری و تاریخ یعقوبی از نظر اعتبار چگونه‌اند؟ ✅ 2⃣ پاسخ: این دو کتاب از منابع متقدم و معتبرند. البته چنانکه در پست قبلی گفته شد اعتبار یک منبع به معنای درستی همه مطالب آنها نیست. بلکه در مرحله نخست و به صورت کلی به آنها می‌توان اعتماد کرد؛ اما اگر دلایل و شواهدی بر نادرستی یک گزارش در این کتب وجود داشت، نقد یا حتی ردّ می‌شود. مؤلف تاریخ یعقوبی همانند مسعودی مُرُوج الذهب (به معنی مَرغزار طلا) گرایش‌های جدّی شیعی و حتی امامی‌مذهب دارند. اما کتاب آنها اختصاص به زندگی معصومان ندارد بلکه تاریخ عمومی است که تاریخ خمسه طیبه هم در آنها قابل دسترسی است. تاریخ طبری (تاریخ الامم و المُلوک از محمد بن جَریر طبری آملی) گرچه از عالمان مفسر، فقیه و مورخ اهل‌سنت است اما بسیاری از گزارش‌های صحیحِ تاریخ اهل‌بیت (پنج معصوم نخست) در این کتاب یافت می‌شود. بخصوص مقتل معتبر ابومخنف درباره حادثه کربلا فقط از طریق این کتاب به دست ما رسیده است. بنابراین به صرف مخالف بودن مذهب مؤلف آن، کتاب از اعتبار نمی‌افتد. #منابع_اصلی_تاریخ #تاریخ_یعقوبی #تاریخ_طبری @Taarikh_Ahlebeyt

گفتگویی به مناسبت سالروز شهادت زین العابدین علی بن الحسین(ع) و در ارتباط با منابع تاریخ و سیره ✅ گویا امام سجاد(ع) پس از حادثه عاشورا دو رسالت برای خود تعریف کرده باشد: یکی پاسداری از حادثه خونین کربلا و دوم پاسداشت سیره نبوی در خصوص رسالت نخست سخن زیاد گفته شده است، اما در خصوص رسالت دوم، سخن بسیار کم است، در حالی که از آن‌حضرت روایات چندی در باب سیره نبوی وجود دارد. ❓ 3️⃣ پرسش این که: - چه عواملی سبب شد تا حضرت به سیره نبوی بپردازد؟ - امام(ع) در بیان این روایت‏‎ها چه رویکرد و اهدافی داشت؟ ✅3️⃣پاسخ: در عصر امام سجاد(ع)، به علت همزمانی با سامان‌مند شدن نقل تاریخ و سیره برای انتقال به نسل‌های بعدی، خطر تحریف جدی بود. بر این پایه، امام با بیان واقعیت‌های تاریخی در عصر نبوی، به تحریف تاریخ در آن دوره واکنش جدی نشان داد و به تحریف‌زدایی در حیطه دفاع از حقوق اهل‌بیت(ع) پرداخت. برای اطلاع کامل از این موضوع به مقاله زیر مراجعه شود: نقش امام سجاد(ع) در تحریف‌زدایی از سیره نبوی http://jhr.ui.ac.ir/article_16687.html #امام_سجاد #منابع_اصلی_تاریخ @Taarikh_Ahlebeyt

4️⃣❓سؤال: اشکال و شبهه‌ای قدیمی که محرم امسال بار دیگر سؤال می‌شود. ✅4️⃣ پاسخ: بله؛ روایتی درباره بستن آب بر روی مشرکان در جنگ بدر داریم و اتفاقاً در منابع قدیمی هم هست اما قابل نقد است و با آیه قرآن ردّ می‌شود. گویا دستی در کار بوده تا نشان دهد که پیامبر چاه‌ها را پر کرد و یکی را برای خود گذاشت و به مشرکان هم اجازه نداد آب بردارند. این سؤال در رابطه با اقدام امیرمؤمنان در جنگ صفین نیز می‌شود که چطور وقتی آب را از معاویه گرفت، بر روی آنها نبست ولی پیامبر با مشرکان آن‌طور برخورد کرد؟ بعضی توجیه کرده‌اند که دشمنِ پیامبر مشرک و کافر بود ولی طرف جنگ با علی(ع) مسلمان بودند. جواب‌های دیگری هم داده‌اند که قانع‌کننده نیست. اما پاسخ صحیح یک کلمه است: قرآن این گزارش تاریخی را ردّ می‌کند. 👇👇👇

👆👆👆 📖 إِذْ يُغَشِّيكُمُ‏ النُّعاسَ أَمَنَةً مِنْهُ وَ يُنَزِّلُ عَلَيْكُمْ مِنَ السَّماءِ ماءً لِيُطَهِّرَكُمْ بِهِ وَ يُذْهِبَ عَنْكُمْ رِجْزَ الشَّيْطانِ وَ لِيَرْبِطَ عَلى‏ قُلُوبِكُمْ وَ يُثَبِّتَ بِهِ الْأَقْدامَ (انفال/11) 🖊ترجمه: [ياد كنيد] هنگامى را كه خدا آن خواب سبك را بر شما چيره ساخت تا از جانب او [براى شما] آرامشى باشد، و از آسمان آبى بر شما نازل كرد تا شما را به وسيله آن پاك سازد، و پليدى شيطان را از شما بزدايد، دل‏هايتان را محكم كند و گام‏هايتان را به وسيله آن استوار سازد. از این آیه استفاده می‌شود که مسلمانان در جنگ بدر آب نداشته‌اند و مشکلاتی از قبیل پلیدی معنوی برایش آنها پیش آمد که نیازمند آب بودند و شیطان هم آنها را وسوسه و روحیه‌شان را تضعیف می‌کرد. خدا باران را فرستاد و چند مشکل آنها حلّ شد؛ حتی سبب محکم شدن زیر پای مجاهدان و مایه خوشحالی آنها شد. همین آیه کافی است برای ردّ آن روایت تاریخی. پس پیامبر چاه‌های بدر را در اختیار نداشت و آنها را بر روی دشمن نبست. توضیح بیشتر در کتب تحلیلی و ذیل آیه در تفسیر المیزان مطالعه شود. #آیات_تاریخی #رسول_خدا #امام_حسین #شبهه_تاریخی @Taarikh_Ahlebeyt

❓ 5⃣ پرسش: آیا روایت هارون مکی یا به تعبیر امروزی شیعه تنوری سندیت دارد؟

با تشکر از همراهی عزیزان و با توجه به اینکه عنوان کانال گفتگوست؛ گاهی پرسش‌ها بدون پاسخ مطرح می‌شود تا از نظرات اعضای محترم بهره ببریم. پاسخ یک روز بعد منتشر خواهد شد.

❓6️⃣ پرسش: آیا از نظر تاریخی حضرت زینب علیها السلام وقت شهادت در گودی قتلگاه حضور داشتند؟ ✅6️⃣ پاسخ: اولاً گودی در میدان نبرد به مفهوم خاص خود است و به گونه‌ای نیست که مانع از عملیات نظامی شود. در واقع #گودال با تصوری که ما امروز داریم، در کار نبوده است و گویا محل شهادت حضرت نزدیک #خیمه‌ها بوده و فاصله چندانی وجود نداشته است. بنابر این به نظر می‌رسد شهادت امام در نزدیکی و مقابل چشم خواهر رخ داده است. شاهد مطلب آنکه امام در لحظات پایانی که رمقی در بدن نداشت توانسته با حضرت #زینب سخن بگوید و مهم‌تر اینکه حضرت زینب توانسته به ابن‌سعد اعتراض کند و این جمله مشهور را بفرماید که: اَ یُقتَل ابوعبدالله و انتَ تَنظُر الیه... آیا حسین(ع) را می‌کشند و تو نگاه می‌کنی؟!! #امام_حسین #کربلا نوشتار زیر نیز می‌تواند به تبیین بیشتر این مسئله کمک کند: http://hhmoghadam.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=17671. کانال گفتگو در تاریخ اهل‌بیت علیهم‌السلام @Taarikh_Ahlebeyt

. . ✅5️⃣ پاسخ: 🔸خبر هارون مکی یا به تعبیری شیعه تنوری🔻 سهل بن‏ حسن خراسانى با وصف صدهزار شمشیرزنِ آماده نبرد، خواستار قیام #امام_صادق(ع) شد. حضرت او را به رفتن در تنورِ آتش فرمان داد و چون امتناع کرد، به هارون مکی دستور داد وارد تنور شود و هارون آن فرمان را بدون توضیح ‎خواستن انجام داد. سهل سوگند یاد کرد، یک تن مانند #هارون_مكّى سراغ ندارد؛ (مناقب ابن شهرآشوب، ج۳، ص۳۶۳ و به نقل از او بحار الانوار، ج۴۷، ص۱۲۳). ◀️ ملاحظات: ۱- این خبر پیش از قرن ششم یافت نشد و در منابع بعدی نیز انعکاس چندانی ندارد. ۲- راوی خبر، سهل خراسانی و هارون مکی ناشناخته هستند. ۳- سند روایت نیز صحیح نیست و چنین سلسله سندی در روایات یافت نشد. ۴- امر به رفتن شخص در درون آتش با سیره امام صادق(ع) و دیگر امامان معصوم(ع) همسویی ندارد. ۵- از این رو مرحوم خویی فرموده: الرواية ضعيفة لا يُعتَمَد عليها؛ (معجم رجال الحدیث، ج۲۰، ص۲۶۱) #قیام‌های_شیعه #شیعه_تنوری #امام_صادق(ع) https://eitaa.com/joinchat/795934784C6731a3acc2 @Taarikh_Ahlebeyt

عرض خیر مقدم به تمامی گرامیانی که تازه به این کانال دعوت شدند پیام سنجاق شده را مطالعه بفرمایید با تشکر

❓7️⃣ سؤال: گفته می‌شود در نوشته‌ها، محاورات، سخنرانی‌ها و مطبوعات از ترکیب «پیامبر اسلام» استفاده نشود. علت چیست؟ ✅7️⃣ پاسخ: بله؛ باید تلاش کرد این واژه ترکیبی فراموش شود و به جای آن اصطلاح صحیح «رسول‌الله» و ترجمه آن «رسول‌خدا» یا «پیامبر خدا» به کار رود. علت آن است که در واژه پیامبر اسلام (رسول الاسلام) نوعی بی‌توجهی به رسالت آن‌حضرت از سوی خداوند متعال رقم خورده و این اصطلاح از سوی خاورشناسان و غربیان به میان ما مسلمانان راه یافته است. محمد صلی الله علیه و آله پیامبر اسلام نیست بلکه پیامبر خداست. خدای متعال در قرآن پیوسته بر واژگانی چون رسول‌الله تأکید دارد و در اخبار و روایات نیز اصطلاحی معادل #پیامبر_اسلام نداریم. این موضوع حدود 50 سال پیش در مقاله‌ای از نشریه دانشکده الهیات مشهد تذکر داده شده؛ ولی همچنان نسبت به آن غفلت می‌ورزیم. برای اطلاع بیشتر نوشته استاد رسول جعفریان را در این باره مطالعه کنید.👇👇👇 @Taarikh_Ahlebeyt