#سیره_تربیتی_امام_رضا (ع) 🔵 ۱. تدریجی بودن تربیت 🔄تربیت جریانی مستمر و فعالیتی تدریجی است که نه مرزمی شناسد و نه زمان و مکان; ↕بلکه به درازای عمر است و به پهنای ابعاد وجودی عالم اکبر، یعنی انسان. 🌴درخت تربیت زود ثمر نمی دهد و نباید انتظارداشت یک شبه یا چند ماهه در امر ظریف و پیچیده تربیت معجزه انجام گیرد; 👈بلکه باید از سالها قبل از تولد زمینه تربیت صحیح را فراهم کرد و بعد از تولد،به تدریج با صبر و حوصله، به انجام آن پرداخت. https://eitaa.com/Tarbiatm

👈الف) انتخاب همسر صالح و شایسته 🔹صفوان بن یحیی از امام رضا(ع) نقل کرده است که فرمود: هیچ سودی برای مرد بهتر از همسر صالح، که هنگام دیدن وی شوهر خوشحال شود و در غیاب شوهر نگهدار خود و اموالش باشد،نیست. 👈ب) رعایت آداب ازدواج 🔸بعد از انتخاب همسر شایسته، در طلیعه ازدواج باید مهمترین هدف ازدواج، که همان تربیت فرزندان صالح است، مورد توجه باشد و یاد خداوند متعال میهمان قلبهای پاک زن و مرد بوده و آنها باید، ضمن رعایت سایر آداب نکاح، از خداوند فرزند سالم و صالح طلب کنند. 🔹در کتاب شریف فقه الرضا، که به حضرت رضا(ع) منسوب است، در مورد اولین برخورد زن و مرد، خطاب به شوهر، چنین آمده است: هنگامی که زن به خانه تو وارد شد، پیشانی اش را بگیر; او را به طرف قبله بنشان و بگو: «خداوندا، او را به امانت گرفته ام و با میثاق تو بر خود حلال کرده ام; پروردگارا، از او فرزند با برکت و سالم روزی ام کن و شیطان را درنطفه ام شریک مساز و سهمی برای او قرار مده.» https://eitaa.com/Tarbiatm

👈ج) مراقبتهای ایام بارداری بعد از انعقاد نطفه، مراقبتهای ایام بارداری بسیار مهم و ضروری است. 🔹توجه به وضعیت روانی همسر، 🔹گستراندن بستر آرامش در منزل و خارج آن 🔹و نیز تغذیه مناسب و سالم از ضرورتهای این دوره است. علاوه بر غذای سالم و مقوی، استفاده ازبرخی میوه ها و خوراکیها می تواند در آینده کودک و شخصیت و صفاتش مؤثر باشد، 🔸بدین جهت، معصومان علیهم السلام بهره گیری از برخی خوردنیها در ایام بارداری توصیه کرده اند. 💬 محمد بن سنان از امام رضا(ع) نقل کرده است که آن حضرت فرمود: «همسران باردارتان را #کندر دهید; اگر حمل آنها #پسر باشد، پاکیزه قلب ودانشمند و شجاع خواهد شد و اگر #دختر باشد، خوش اخلاق و زیبا می شود و نزدشوهرش منزلت می یابد.» https://eitaa.com/Tarbiatm

🔵 ۲- اولین گام بعد از تولد، کودک قدم به جهانی نو می گذارد. 🔸در اولین گام باید آوای #توحید را در گوش نوزاد زمزمه کرد، فضای هستی اش را از نسیم خوش توحید و بندگی عطرآگین ساخت 🔸و با افشاندن بذر توحید سرزمین وجودش را ازلاله های زیبای ذکر الهی سرشار کرد. 🔸امام رضا(ع) فرمود هنگام تولد فرزند درگوش راست او اذان و در گوش چپش اقامه بگویید. 🔵 ۳- نامگذاری 🔸هر واژه ای حکایت از معنایی می کند. زیبایی و رکیک بودن واژه ها بستگی مستقیم به معنای آنها دارد. گرچه معنا امری اعتباری است و در نامگذاری چندان مورد توجه نیست، 🔸ولی هنگام به کاربردن آنها معانی ناخودآگاه تداعی می شود. نام نیکو مایه سربلندی و افتخار ونام زشت باعث سرشکستگی و احیانا احساس حقارت است. زیرا نام تا پایان عمر باانسان همراه است و فرد همواره با آثار خوب و بدش مواجه است. 🔸امام هشتم شیعیان نام نیکوی محمد را بر فرزنددلبندش نهاد و از تاثیر این نام نیکو چنین پرده برداشت: «خانه ای که در آن نام محمد باشد، روز و شبشان را با خیر و نیکی به پایان می رسانند.» https://eitaa.com/Tarbiatm

🔵 ۴- مراقبت از کودک نوزاد انسان گلی نو رسیده است که به تدریج به رشد و شکوفایی می رسد. 🎆به ثمر نشستن گل به مراقبت دائمی باغبان نیاز دارد. والدین، به ویژه مادر، باغبانان دلسوز زندگی اند و گلهای معطر زندگیشان به مراقبت همه جانبه آنان نیاز دارد. مراقبت از #سلامت_جسمانی، #تغذیه_مناسب، #تامین_آرامش و #سلامت_روانی و #تامین_نیازهای_عاطفی_نوزاد در رشد جسمانی، عاطفی و تکامل معنوی اش تاثیر بسزا دارد. 🔸 به ویژه در نخستین روزهای زندگی که نوزاد، به خاطربیگانگی با محیط جدید و ضعف و ناتوانی، به مراقبت و توجه افزونتر نیازمنداست. 🔸حکیمه خواهر امام رضا(ع) گفته است: وقتی زمان وضع حمل خیزران، مادر حضرت جواد(ع)، رسید، حضرت رضا(ع) مرا صدا زد و فرمود: هنگام وضع حمل، پیش او حاضر باش و همراه او و قابله درون اتاق برو. ⬅آنگاه حضرت چراغی در اتاق گذاشت و در آن را بست. ⬅هنگام وضع حمل خیزران چراغ خاموش شد و او ناراحت گردید. ⬅ در این وضیعت بودیم که حضرت جواد(ع) به دنیا آمد در حالی که بر روی او چیز نازکی مانند پارچه بود، نورش تمام اتاق را روشن کرد و ما به آن نگاه می کردیم. ⬅آنگاه او را در آغوش گرفتم و آن پرده را از او جدا کردم. در این هنگام امام رضا(ع) آمد، در اتاق را باز کرد، جواد(ع) را گرفت، در گهواره گذاشت و به من فرمود: «یا حکیمه الزمی مهده »; حکیمه مراقب گهواره اش باش. https://eitaa.com/Tarbiatm

🔵 ۵- کودک و سلامتی از ویژگیهای دین اسلام تاکید بر پرورش همه ابعاد زندگی انسان است. 🔸هر چند در تربیت اسلامی پرورش ابعاد معنوی هدف اصلی و نهایی است; اما دستیابی به آن هدف بزرگ در پرتو داشتن #جسمی_سالم و روانی با #نشاط امکان پذیر است. 💬آن حضرت، در بخشی از مطالبی که برای مامون نوشت،چنین نگاشت: #عقیقه_کردن برای پسر و دختر، #نامگذاری، #تراشیدن_موهای_سر نوزاد در روز هفتم و معادل وزن موها طلا یا نقره #صدقه_دادن لازم است. 🔵 ۶- صحبت با کودک 🔸قدرت درک کودک اندک است و توان فهم معانی کلمات را ندارد. - در عین حال سخن گفتن با او نشانه توجه والدین به اوست. -کودک این توجه رانوعی اظهار محبت و ابراز عاطفه می داند و با تمام ضعف و نقصان، گاه با لبخندو زمانی با حرکات دست و پا به آن پاسخ می دهد. 🔸هنگامی که امام جواد(ع) به دنیا آمد، حضرت رضا(ع) به اصحابش فرمود: فرزندی به دنیا آمد که شبیه موسی بن عمران شکافنده دریاست و مانند عیسی بن مریم مادرش پاک و مطهر است. 💬راوی در ادامه می گوید: و کان طول لیلته یناغیه فی مهده;  حضرت در تمام طول شب با او صحبت می کرد. @Tarbiatm

🔵 ۷.محبت محبت داروی شفابخش دردها، تسکین دهنده قلبهاست و بهترین راه حل مشکلات و #ناسازگاریهای_تربیتی است. 🙏محبت بجا، در هر مکان و زمان و در هر مقطع و سن، وسیله ای کارآمد و مؤثر است. همگان، در هر سن و موقعیت، به عاطفه و محبت نیازمندند; اما #کودکان، #نوجوانان و #جوانان بیش از دیگران تشنه جام زلال محبتند. 🔹امام رضا(ع) از این شیوه مؤثر تربیتی به شکلهای گوناگون بهره می گرفت. گاهی اوج محبت خود را در قالب جمله زیبای «بابی انت و امی » (پدر و مادرم به فدایت) نشان می داد و زمانی او را در آغوش می گرفت، به سینه خود می فشرد و می بوسید. 💬 اباصلت می گوید: هنگامی که جواد(ع) بربستر شهادت پدر وارد شد، حضرت رضا(ع) از بستر برخاست، به سوی او رفت، دست برگردنش انداخت، او را به سینه فشرد، میان دو چشمش را بوسید و با او سخن گفت. ⬅محبت کلید حل بسیاری از مشکلات تربیتی است. 🔸 گاهی والدین در مقابل #اصرارزیاد کودکان بر خواستهای غیر معقول یا غیر ممکن، #رفتاری_تند و #نامناسب ابراز می کنند; ولی حتی در چنین موقعیتی رفتار محبت آمیز مناسب تر و مؤثرتر است. 

💬امیه بن علی نقل می کند: در سالی که امام رضا(ع) حج به جای آورد و سپس به خراسان رفت، من در مکه همراه امام(ع) بودم و امام جواد(ع) نیز همراهش بود. امام(ع) با خانه کعبه وداع کرد. وقتی طوافش تمام شد، به طرف مقام[ابراهیم] رفت و در آنجا نماز گزارد. ِ جواد(ع) که خردسال بود، بر دوش موفق(غلام حضرت) طواف داده می شد. جواد(ع) به طرف حجر [اسماعیل] رفت، در آنجا نشست و این امر مدتی طول کشید. 💬موفق به او گفت: جانم به فدایت باد، برخیز. او فرمود: برنمی خیزم تا وقتی که خدابخواهد و در چهره اش غم نمایان شد. موفق خدمت امام رضا(ع) آمد و گفت: جانم به فدایت باد، جواد(ع) در حجر نشسته، برنمی خیزد. ✅امام رضا(ع) به طرف جواد(ع) آمد و فرمود: برخیز، ای حبیب من. جواد(ع) فرمود: چگونه برخیزم، درحالی که شما با کعبه چنان وداع می کنید که گویا هرگز به سویش بازنمی گردید! [برای بار سوم] امام رضا(ع) فرمود: برخیز، ای حبیب من. جواد(ع)برخاست. از این حدیث شریف در می یابیم که امام رضا(ع) در مقابل اصرار جواد(ع)هرگز به او تندی نکرد; بلکه با جملات محبت آمیزی چون ⬅«قم یا حبیبی » و ⬅صبر و حوصله فرزند خردسالش را قانع کرد. https://eitaa.com/Tarbiatm

🔹سیره تربیتی امام رضا علیه السلام 🔵 ۸- احترام 🔸بی شک هر انسانی در هر مقطع سنی، با توجه به #برداشتی که از ارزش و منزلت خویش دارد، برای خود احترام و شخصیت قایل است. 🔸هر انسانی خود را دوست دارد و دوست دارد که مورد #احترام_دیگران واقع شود. 🔹 کودک و نوجوان نیز هر چند به رشد اجتماعی و عقلانی کافی نرسیده است; اما برای خود #احترام قایل است. 🔹 بدین جهت رفتار احترام آمیز والدین و مربیان نقش مؤثری در #تربیت و #رشد او دارد. ⬅ امام رضا(ع) برای جواد(ع) احترام بسیار قایل بودند و از این شیوه مؤثر در تربیت فرزند بسیار بهره می برد.  ✅حضرت رضا(ع)همواره از فرزند بزرگوارش محمد با #کنیه [که نزد عرب علامت بزرگداشت و احترام است] نام می برد و می فرمود: ابوجعفر به من چنین نوشت و من به ابوجعفر چنین نوشتم. 🔹با آنکه امام جواد(ع) در مدینه به سر می برد و کودکی بیش نبود، حضرت رضا(ع) وی را بسیار احترام می کرد و نامه هایی که از حضرت جواد به وی می رسید،با کمال بلاغت و نیکویی پاسخ می داد ...

🔹سیره تربیتی امام رضا علیه السلام 🔵 ۹- #تشویق 🔸تشویق در تربیت کودک و نوجوان بسیار مؤثر است. #تشویق_به_جا و مناسب در فرزندان ایجاد انگیزه و شوق می کند و آنان را برای انجام کارهای بزرگتر آماده می سازد. ⏫در واقع تشویق نردبان پیشرفت و موفقیت آنهاست. ✅بدین جهت این شیوه نیز مورد توجه حضرت رضا(ع) بود. 💬زکریا بن آدم می گوید: خدمت امام رضا(ع)بودم که حضرت جواد(ع) را نزد ما آوردند. او، که حدود #چهار_ساله بود، دستها را بر زمین نهاد و سرش را به طرف آسمان بلند کرد و به فکر فرو رفت. 💬امام رضا(ع) به او فرمود: جانم به فدایت باد، در چه موضوعی چنین اندیشه می کنی؟ فرمود: در آنچه نسبت به مادرم فاطمه(س) انجام داده اند. به خدا قسم، آنها را از قبر بیرون می آورم، می سوزانم و خاکسترشان را به دریا می ریزم. 🔹 امام رضا(ع) [در مقابل کار نیکویش]او را به خود #نزدیک ساخت، بین دو #چشمش_را_بوسید و #فرمود: #پدر_و_مادرم_به_فدایت_باد، تو برای امامت #شایستگی_داری.»