🔸صفات حروف 🔸
قسمت بیست و نهم : صفت #هوائیه
✅خروج ناگهانی هوا بدون مانع در هنگام تلفظ حرف هاء را صفت هوائیه می گویند.
👈 این صفت در واقع انفجار هوا جهت تلفظ صحیح حرف هاء می باشد ، در حالی که به صفت بحّه متوسل نمی شود.
💠حرف دارای این صفت عبارت است از :
«هـ»
🔸 صفات حروف 🔸
قسمت سی ام : #اشباع و عدم اشباعهاء ضمير
👈 ضمير حرف يا كلمهاي است كه به جاي اسم ميآيد و ما را از تكرار آن بينياز ميكند.
مثلاً به جاي (كتاب حسن) ميگوييم «كتاب او»، (كتابش) «كتاب آن»،
پس كلمه «او، ش، آن» جانشين اسم حسن شده است و «ضمير» ميباشد.
🌸 «هاء ضمير» عبارت است از: حرف هاء «ه ـه»كه در آخر كلمه ميآيد و معني «اوـ آن» ميدهد، مانند: لَهُ (براي او)، فيهِ (در آن).
«اشباع» در لغت به معني «سير كردن» است و در اصطللاح قرائت عبارت است از : «تبديل حركت كوتاه به حركت كشيده ( حرف مدّي) ميباشد. مانند:
بِهِ كه خوانده ميشود بِهي
لَهُ كه خوانده ميشود لَهُو
🌸 حركت هاءِ ضمير بعضي وقتها بايد اشباع شود.
🔸موارد اشباع هاءِ ضمير:
هرگاه قبل از هاءِ ضمير مكسور «ـهِ ـ هِ» حركت كوتاه كسره (ـِ ـهِ، ـِ هِ) قرار گيرد، حركت كسره هاء ضمير اشباع شده و با صداي كشيده كسره «هي» خوانده ميشود، مانند:
عِبادِهِ كه خوانده ميشود عِبادِهي
لِقَوْمِهِ كه خوانده ميشود لِقَوْمِهي
همچنين هرگاه قبل از هاء ضمير مضموم «ـهُ ـ هُ» حركت كوتاه فتحه يا ضمّه «ـَ ـهُ ـُ ـهُ» قرار گيرد، حركت ضمّه هاء ضمير اشباع شده و با صداي كشيده، ضمّه «هُو» خوانده ميشود، مانند:
مَعَهُ كه خوانده ميشود مَعَهُو
رَسُولُهُ كه خوانده ميشود رَسُولُهُو
👈 هاء ضمير موقعي اشباع ميشود كه پيش از آن صداي كوتاه باشد، حال اگر پيش از آن صداي كشيده و يا حرف ساكن باشد اشباع نميشود، مانند:
فيهِ، اِلَيْهِ، اَخُوهُ، عَنْهُ
كه با صداي كوتاه معمولي خوانده ميشود.
👈 همچنين اگر بعد از هاء ضمير حرف ساكن يا تشديد دار قرار بگيرد، اشباع نميشود، مانند:
لَهُ الْحَمْدُ، نَصَرَهُ اللّهُ، دُونِهِ الْباطِلْ ، بِهِ الَّذينَ
كه با صداي كوتاه معمولي خوانده ميشود.
در بعضي از قرآنهاي با رسمالخط عربي بعد از هاءِ ضمير يك واو يا ياءِ كوچكي نوشتهاند
ودر بعضي از قرآنها براي راهنمايي ما در جاهايي كه بايد هاءِ ضمير اشباع شود، حركت كسره و ضمه آن را به شكل دیگرى نوشتهاند
🔸اکنون شما هم به کانال آموزش ترجمه و روخوانی و تجوید بپيونديد:
👇👇
#ترجمه_کلمات_قرآن
#آموزش_روخوانی
#آموزش_تجوید
@Targomeh
🔸صفات حروف🔸
این باب، از مباحث شیرین تجوید قرآن تقریبا به پایان رسید .
👈 یادآور میشویم که :
در اصطلاح تجویدی ، صفت، عبارتست از :
کیفیت تولید و خروج از مخرج آن
🔸 الف : صفات اصلی (متضادّة)
«صفات اصلی» هر حرف ، به اتفاق مخرج آن شخصیت ویژه حرف را شکل می دهند.
تعداد صفات اصلی 10 عدد است که در واقع از 5 زوج متضاد تشکیل شده است .
صفات اصلی عبارتند از:
1- جَهر ضد آن 2- هَمس
3- شِدَّة ضد آن 4- رِخوَة
5- اِستِعلاء ضد آن 6- استفال
7- اِطباق ضد آن 8- اِنفتاح
9- اِصمات ضد آن 10- اِذلاق
🔸اکنون شما هم به کانال آموزش ترجمه و روخوانی و تجوید بپيونديد:
👇👇
#ترجمه_کلمات_قرآن
#آموزش_روخوانی
#آموزش_تجوید
@Targomeh
🔸 اما صفت عارضی :
یعنی صفتی که جزء و ذات حروف نیست و دانستن آنها لازم است
👈 تعداد آن بیست حرف و بشرح زیر می باشد .
1 ـ قلقله یعنی جنبانیدن حرف .
2 ـ صفیر یعنی صوت .
3 ـ لین یعنی نرم اداء نمودن .
4 ـ مخفیه یعنی آهسته و پنهان .
5 ـ انحراف یعنی منحرف نمودن .
6 ـ تکریر یعنی تکرار حرف .
7 ـ نبّره یعنی اظهار همزه .
8 ـ تفّشی یعنی پاشیدن حرف .
9 ـ استطاله یعنی طلب درازی کردن .
10 ـ نفخ یعنی دمیدن .
11 - نفث یعنی دمیده شدن هوا
12 ـ بحّه یعنی فشار در گلو .
13 - خروره یعنی گرفتگی صدا
14 - عروره یعنی کشیده شدن حرف عین
14 - غروره یعنی کشیده شدن حرف غین
16 ـ غنّه یعنی صوتی که از بینی خارج میشود .
17 ـ اشباع یعنی سیر نمودن حرف .
18 ـ اماله یعنی دهان را میل ببالا نمودن .
ز
19 - هوائیه یعنی انفجار هوا
20 - توسط یعنی بین شدت و رخوت
🔸اکنون شما هم به کانال آموزش ترجمه و روخوانی و تجوید بپيونديد:
👇👇
#ترجمه_کلمات_قرآن
#آموزش_روخوانی
#آموزش_تجوید
@Targomeh
🌸 شناخت صفات هر حرف 🌸
هرحرف چند صفت لازمی دارد :
همزه : دارای هشت صفت لازمی است :جهر، شدت، انفتاح ، استفال ، اعتلال ، صمت ، سکون ، نبر
با : دارای شش صفت لازمی : جهر، شدت ،انفتاح ، استفال ، قلقله ،ذلق
تا: دارای شش صفت : همس ، شدت ،انفتاح ، استفال ،صمت ، سکون
ثا: هفت صفت : همس ،رخوه ،نفث ،انفتاح ، استفال ، صمت ، سکون
جیم : شش صفت : جهر، شدت،انفتاح ، استفال ، قلقله ،صمت
حا: هفت صفت : همس ،رخوه ،انفتاح ، استفال ، صمت ، سکون، بحه
خا : شس صفت : همس ،رخوه ،انفتاح ، استعلاء، سکون ،صمت
دال : شش صفت :جهر ،شدت ،انفتاح ، استفال ، قلقله ،صمت
ذال : شش صفت : جهر، رخوه ،انفتاح ، استفال ، سکون ،صمت
راء: هشت صفت : جهر، توسط ،انفتاح ، استفال ،انحراف ، تکریر ،ذلق ، سکون
زاء: هفت صفت : جهر،رخوه ، انفتاح ،استفال ، صفیر، سکون ،صمت
سین : هفت صفت : همس، رخوه ، انفتاح ، استفال ، صفیر ، سکون ،صمت
شین: هفت صفت : همس، رخوه ، انفتاح ، استفال ، تفشٌی ، سکون ، صمت
صاد : هفت صفت : همس، رخوه ، اطباق ، استعلاء ، صفیر، سکون ، صمت
ضاد : هفت صفت : جهر، رخوه ، اطباق ، استعلاء ، استطاله، سکون ، صمت
طا : شش صفت : جهر ،اطباق ، شدت، قلقله ، صمت، استعلاء
ظا : شش صفت : جهر ،رخوه ، اطباق ، استعلاء ، سکون ، صمت
عین : شش صفت : جهر ، توسط ،انفتاح، استفال ، سکون ، صمت
غین : شش صفت : جهر،رخوه ،انفتاح، استعلاء ، سکون ، صمت
فا: هفت صفت : همس ، رخوه ، انفتاح ، استفال ، نفخ ، سکون ،ذلق
قاف: شش صفت :جهر ، شدت ، انفتاح ، استعلاء ، قلقله ، صمت
کاف: شش صفت :همس ، شدت ، انفتاح ، استفال ، سکون
لام : هفت صفت : جهر ، توسط ،انفتاح، استفال ،سکون ، انحراف ، ذلق
میم :هفت صفت : جهر ، توسط ،انفتاح، استفال ،غنٌه ، سکون ، ذلق
نون : هفت صفت : جهر ، توسط ،انفتاح، استفال ،غنٌه ، سکون ، ذلق
واو : ده صفت : جهر ، توسط ،انفتاح، استفال ،مدٌ ،لین ، اعتلال، سکون ، صمت ،خفا
ها : هفت صفت : همس ،رخوه ،انفتاح، استفال ، سکون ، صمت ،خفا
یا : ده صفت : جهر،رخوه ،انفتاح، استفال ،مدٌ، لین ، اعتلال، سکون ، صمت ،خفا
🔸اکنون شما هم به کانال آموزش ترجمه و روخوانی و تجوید بپيونديد:
👇👇
#ترجمه_کلمات_قرآن
#آموزش_روخوانی
#آموزش_تجوید
@Targomeh
39.18M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
صفات حروف (صفات اصلی متضاد)
🔸اکنون شما هم به کانال آموزش ترجمه و روخوانی و تجوید بپيونديد:
👇👇
#ترجمه_کلمات_قرآن
#آموزش_روخوانی
#آموزش_تجوید
@Targomeh
46.75M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
صفات حروف (صفات اصلی غیرمتضاد)
🔸اکنون شما هم به کانال آموزش ترجمه و روخوانی و تجوید بپيونديد:
👇👇
#ترجمه_کلمات_قرآن
#آموزش_روخوانی
#آموزش_تجوید
@Targomeh
🔸 #احکام_هاء_آخر_کلمه. 🔸:
🔶حرف #هاء در آخر کلمه از سه نوع خارج نیست :
👈۱_هاء #ضمیر
۲_هاء #جوهری
۳_هاء #سکت
1🔸هاء_ضمیر در آخر کلمه :
هاء مضموم و یا مکسوری است که بکرات در قرآن دیده می شود و گاهاً در آخر آیات هم می بینیم و جایگزین اسم می شود.
[ ضمیر مفرد مذکّر غایب ] و معنی او و آن میدهد.. (لَهُ =برای او * برای آن)
میبینید او و آن اینجا وجود ندارد و بلکه هُ ( ضمیر برای شخص غایبی که در باره اش صحبت می کنیم)
در #معیت است. و شخص غایب را
#کفایت می کند
👈(کِتَابِهِ =کتاب او ) و
یا(نَصَرُوهُ = اورا یاری کردند )
✅ هاء_ضمیر= از نظر اصطلاحی در قرآن : اینکه شما کسره هِ را انقدر سیر بدهی که تبدیل به یاء مدّی شود بِهِ=بِهِی
و یا از هُ = واو مدّی حاصل شود لُهُ =لهُو
🔶⚜🔶⚜🔶
👈قبلاً عرض شده هر اصطلاحی که در تدریس از آن صحبت می شود : یک معنای لغوی دارد و یک معنای کاربردی ؛ که در اینجا بحث از اشباء و عدم اشباء هاء ضمیر می باشد...
✅ ابتدا #اشباء = یعنی سیر کردن و پرکردن و مقصود از آن تبدیل حرف با صدای کوتاه به حرکات کشیده( حروف مدّی ) و
✅بلا اشباء : ضدّ اشباء را گویند و معنای آن اداء حرف با صدا و یا حرکت کوتاه است)
🔶ابتدا با شرایط عدم اشباء
[ اگر خاطرتان باشد در دوره روخوانی گفتیم واو مدی در شش کلمه خوانده نمی شود ] و منظورمان أُ مضمومه بود
أُو لَی =ضمه اشباء شد و واو = أُولَی
امَا در کلمه #أُولِی #بلا اشباء
چرا که ضمه اشباء نمی شه و ناچار واو تلفظ نمی شود
و یا در کلمه جَاٶُو
دقت بفرمایید اگر ما حرکت ضمه را از جَاٶو حذف کنیم دلیلی بر اشباء نداریم یعنی حرکتی وجود ندارد
در واقع ضمه اشباء گردیده ولی در کلمه جَاٶُ ضمه اشباء نشد..
🔶ذیلاً به موارد #هاء_ضمیر می پردازیم : 👇
✅ شرایط عدم_اشباء (بلا اشباء) هاء_ضمیر
الف : وقتی دو طرف یا یکی از طرفین هاء ضمیر؛ ساکن باشد:
🔸اکنون شما هم به کانال آموزش ترجمه و روخوانی و تجوید بپيونديد:
👇👇
#ترجمه_کلمات_قرآن
#آموزش_روخوانی
#آموزش_تجوید
@Targomeh
🌸 مثال :
الف : اِليْهِ الْمَصِیرُ _ لَدَيْهِ خُبْرًا _ مِِنْ َدُونِهِ الْبَاطِلُ _ أَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ _ مَِنْهُ لَحْمًا _ و لَهُ الْحَُمْدُ
🔸ب : وقتی بعد از هاء ضمیر حرف مشدد بیاید:
مثال :
بِهِ الَّذينَ - مِنْ دُونِهِ الشَّفاٰعَةَ - لَهُ الذِّكْرٰي - اَنٌزَلَهُ الَّذي
🔸ج_ وقتی قبل از هاء_ضمیر یکی از حروف مدّی بیاید:
مانند:
اَنْزَلْناٰهُ اِلَيْكَ - اٰتَيْناٰهُ رَحْمَةً - فيهِ هُدًي - بالِغيهِ اِلاّٰ - وَ تُعَزِّرُوهُ وَ تُوَقِّرُوهُ
🔶 #شرایط_اشباع_هاء_ضمیر
اگر دو طرف هاء ضمیر متحرک باشد ؛ در این صورت هاء_ضمیر_اشباع می گردد ؛
یعنی اگر مکسور باشد به #یاء مدی و اگر مضموم باشد به واو مدی خوانده می شود:
مثال : ( بِهِ وَلاٰ -> بِهي وَلاٰ )- ( فَلَهُ عَشْرُ -> فَلَهُو عَشْرُ )
في حُكْمِهِ اَحَداً - في حُكْمِهي اَحَداً
اِنَّهُ لَقَوْلُ - اِنَّهُو لَقَوْلُ
مِنْ دُونِهِ مُلْتَحَداً - مِنْ دوُنِهي مُلْتحَداً
رَبُّهُ بِكَلِماتٍ - رَبُّهُو بِكَلِماتٍ
مَواٰضِعِهِ وَ نَسُوا - مَواٰضِعِهي وَ نَسُوا
قاٰلَ لَهُ صاٰحِبُهُ - قاٰلَ لَهُو صاٰحِبُه
🔶به اشباع #صله نیز می گویند.
👈 #صله در لغت به معنای بخشش و جایزه ؛ خویشاوندی و در اصطلاح کاربردی عبارت از:
اشباع ضمّه و کسره به صورتی که از آنها واو_مدّی و یاء_مدّی حاصل شود.
🔶البته در صورتی که #میم_جمع صدای واو مدّی به خود بگیرد ؛ به این کار نیز صله ے میم جمع گویند ؛
( اَنْزَلْتُمْ -> اَنْزَلْتُمُوهُ) - ( قَتَلْتُمْ -> قَتَلْتُمُوهُمْ )
🔶 لذا قاری به اختیار خود نمی تواند هر #میم_جمع را صله دهد.
✅نکات و استثناءات_هاء_ضمیر :
🔶هاء ضمیر در دو کلمه ے
" اَرْجِهْ "( سوره اعراف ۱۱۱) و(شعراء آیه ۳۶)
و " فَاَلْقِهْ " ( در سوره نمل آیه ۲۸)
نباید با #هاء_سَکت اشتباه شود.
🔶 هاء ضمیر در " اَنْساٰنِيهُ "(کهف _۶۳) و
" عَلَيْهُ اللهَ "( فتح _۱۰) که قاعدتاً باید مکسور باشد ؛ بر خلاف معمول با ضمّه خوانده می شود.
🔶 هاء ضمیر در عبارت "
وَ_يَخْلُدْ_فيهِ_مُهاٰناً " ( فرقان _۶۹) به اشباه خوانده می شود =(فيـهي مُهاٰناً )
🔶 هاء ضمیر در عبارت " يَرْضَهُ_لَكُمْ " ( زمر _۷ ) بر خلاف قاعده بلا_اشباع خوانده می شود.
یعنی اشباع نمی شود.
✅ البته تمام موارد اشباء به جز استثناءات هاء ضمیر در قرآن آمده و به خوبی مشهود است چه در وسط آیات و چه در هنگام وقف که
(بنا به سنّت نبیّ مکرم اسلام صلواة الله موظف به وقف می باشیم )
و اگر بخواهیم آیه را به آیه بعد وصل کنیم تمام قوانین و موارد اشباع و عدم_اشباع مدّ نظر باشد.
و موارد خاصّ( استثناء) باید حفظ شود تا برای شما بزرگواری که علاقه مندانه جزء حاملان قرآن هستید دروس را مطالعه می فرمایید:
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
🔸اکنون شما هم به کانال آموزش ترجمه و روخوانی و تجوید بپيونديد:
👇👇
#ترجمه_کلمات_قرآن
#آموزش_روخوانی
#آموزش_تجوید
@Targomeh
✅ احکام #هاءِ_آخر_کلمه :
2🔶 #هاء_جوهری:
چنان که در نامش #مشخص است از جوهره و ذات کلمه می باشد و هر حرکتی هم داشته باشد با #حفظ_حرکت #وقف می گردد. و ما نمی توانیم هاء جوهری را در پایان قرائت #ساکن کنیم و بر هیچ یک از انواع وقف منتسب نمی باشد
🌸 الفاظ ؛ #هاء_جوهری در قرآن عبارتند از : 👇
#اللهُ_ اِلَهُ
#نَفقَهُ(هود: ۱۹)
#تَنتَهِ ( مریم ۴۶) و( شعَراء ۱۱۶ و ۱۶۷)
#یَنتَهِ ( احزاب_۶۰ ) و( علق _۱۵)
#فَوَاکِهُ(مٶمنون _۱۹) ؛(صَافَّات _ ۴۲)
و (مرسلات _۴۲)
َوَجهُ _ وُجُوهٌ _ کَرِهَ _شُبِّهَ _ سَفِهَ _وَانهَ
💐بدیهی است؛ حرکت #هٰاء_جوهری هر چه باشد؛ بدون تغییر شکل و عدم اشباء و بدون کشش(حتی اگر حرف بعدش متحرک باشد) اداء میشود؛ تلفظ می گردد.
🔶تنها در کلمه ے ( #هٰذِهِ) با وحود این که #هاء آخر آن جوهری=ذاتی است؛ با این حال به اشباع خوانده میشود؛
( هٰذِهِی) و در وقف؛ ساکن؛ (هٰذِه ْ) خوانده می شود.
🔸اکنون شما هم به کانال آموزش ترجمه و روخوانی و تجوید بپيونديد:
👇👇
#ترجمه_کلمات_قرآن
#آموزش_روخوانی
#آموزش_تجوید
@Targomeh
🔸احکام #هاء_در_آخر_کلمه🔸
3🔸 #هاء_سکت در آخر کلمه
«سَکْت» یعنی سکون. «هاء» در آخر بعضی کلمات به جهت حفظ حرکت آخر آنها، متصل میشود.
👈 این «هاء» ضمیر نمیباشد و جزء مادة کلمه هم نیست. و آنرا «سَکْت» میگویند.
و در حال وقف یا وصل همواره ساکن است، و اشباع آن به علت سکون جایز نیست.
👈 در هفت جای قرآن مجید، هاء سکت وجود دارد.
و برای آنکه با «هاء ضمیر» اشتباه نشود، روی آن علامت سکون گذاشتهاند. آنها عبارتند از:
لَمْ یَتَسَنَّهْ (سوره بقره ایه ۲۵۹)
اقْتَدِهْ (سوره انعام آیه ۹۰)
کِتابِیَهْ، حِسابِیَهْ، مالِیَهْ، سُلْطانِیَهْ (هر چهار کلمه در سوره اَلحّاقه قرار دارند)
،مَاهِیَهْ (سوره قارعة آیه ۱۰)
🌸چنانکه مشاهده میشود در رسم الخط قرآن روی هاء سکت علامت سکون (ـْ) گذاشته شده است.
🔸🔸🔸🔸🔸
🔸اکنون شما هم به کانال آموزش ترجمه و روخوانی و تجوید بپيونديد:
👇👇
#ترجمه_کلمات_قرآن
#آموزش_روخوانی
#آموزش_تجوید
@Targomeh
✳️ا️حکام سکت:
#تعریف_سکت
سَکْت در لغت به معنای «وقفه-سکوت» و در قرائت عبارتست از:
«قطع کوتاه صوت بدون تجدید نفس و سپس ادامه قرائت»
👌سکت، هم در میان کلمه و هم بین دو کلمه صورت می گیرد. زمان سکت در برخی منابع، در حد «دوحرکت» ذکر شده است.
👈به روایت حفص از عاصم ، سکت به دو قسم «جایز» و «واجب» تقسیم می شود.
1- موارد سکت جایز:
🌸 سکت میان دو سورهٔ انفال و توبه:
یکی از وجوه قرائت پی در پی این دو سوره است، و دو وجه دیگر آن، «وصل بدون سکت» و «وقف» است.
🌸 سکت میان دو هاء در «مَالِیَهْ هَلَکَ» (سوره الحاقه؛۲۸) ، دو وجه دیگر آن «ادغام» و «وقف» است که وجه اخیر ارجح است.
👈2- موارد سکت واجب:
🌸 عِوَجاً * قَیِّماً (کهف؛۱)
👌قوانین طرق وقف بر آخر کلمات، در «سکت» نیز جاری است. لذا تنوین «عِوَجاً» مبدل به الف مدی می شود.
(عِوَجَا * قَیِّماً)
🌸مَرْقَدِنَا * هَــٰذَا (یس؛۵۲)
🌸 مَنْ رَاقٍ (قیامه؛۱)
🌸بَلْ * رَانَ (مطففین؛ ۱۴)
👌در سایر کلمات و آیات (به روایت حفص از عاصم)، هر جا قاری «سکت» بیاورد، غلط است.
🔸اکنون شما هم به کانال آموزش ترجمه و روخوانی و تجوید بپيونديد:
👇👇
#ترجمه_کلمات_قرآن
#آموزش_روخوانی
#آموزش_تجوید
@Targomeh