مجله موعود شهریور ماه سال 1396 شماره 187 تاریخچه طبّ نویسنده : رضا ابراهیمی صفحه : 47 یکی از سؤالاتی که برای انسان همیشه مطرح بوده، این است که خاستگاه اصلی طبّ در کدام سرزمین بوده و چگونه مکاتب درمانی در جهان شکل گرفته اند و سؤالاتی از این دست که: آیا علم پزشکی، مبدأ الهی دارد و متّکی به وحی است؟ یا سرآغاز آن، تجربه انسان هاست؟آیا خداوند رحمان و رحیم، راهی برای تأمین بهداشت و سلامت انسان ها معرفی نکرده؟ آیا مردم را به حال خود واگذاشته و هیچ راهنمایی برای این منظور در نظر نگرفته است؟ پاسخ به این سؤالات را می توان با نگاهی ساده، امّا تحقیقی به طبیعت دریافت.طبیعت، کتاب عظیم و پر برگی است که توسط خدای تبارک و تعالی نوشته شده و در آن، تمام آداب زیست جانداران، از ماهی های عمق دریا و مورچگان زیر خاک گرفته تا پرندگان اوج آسمان ها، طرّاحی شده است. این موجودات، میلیون ها سال با این قواعد زندگی کرده و هیچگاه دچار اشتباه نشده اند. آنها داروی بیماری های خود را از طریق مطالعات متعارف که از روش های آزمون و خطا تبعیت می کنند، انتخاب نکرده و اگر هم دچار خطا شده اند، همان جایی است که انسان در آن، دخالت و آنها را مجبور کرده تا از سیر طبیعی زندگی خارج شوند. برای درک بهتر این موضوع به مثال های زیر توجّه فرمایید: - مرغ هرگاه بترسد، برای تأمین کلسیم بدن خود، پوست تخم خود را می خورد؛ - پرنده مامیرا هرگاه ببیند منقار جوجه هایش زرد شده، برای درمان زردی آنها از سنگی ویژه که در صحرا وجود دارد، استفاده می کند و ماهی کوچک به آنها می خوراند؛ - پلنگ حیوانی است سخت زا؛ لذا بعد از هر زایمان سعی می کند از باردار شدن مجدّد جلوگیری کند. به این منظور از گیاهی به نام گل پلنگ (نروک) استفاده می کند و هرگاه علاقه مند شد تا دوباره باردار شود، رازیانه می خورد؛ - مار برای جلوگیری از کاهش سمّ خود از گیاه پونه فرار می کند. از اینجاست که متوجّه می شویم پونه، سم زدایی قوی است؛ - اسب اگر زالو خورده باشد، برای دفع آن به شوره زار می رود و نمک آنجا را می لیسد و با این کار زالوها را استفراغ می کند؛ از این دست اطّلاعات و آگاهی ها به تعداد حیوانات روی زمین می توان بیان کرد. اینجاست که باید گفت، خدای متعال که برای درمان درد و آلام حیوانات برنامه هدایتی دارد، برای انسان ها که اشرف مخلوقات است، حتماً برنامه عالمانه ای خواهد داشت. برای این منظور، در این مجال، به بررسی ریشه و خواستگاه علم طبّ خواهیم پرداخت و آن را مورد بررسی اجمالی قرار خواهیم داد و ان شاءالله در نوبت های دیگر به طرح مباحث تخصّصی طبّ پرداخته خواهد شد. مبدأ علم طبّ برخی از دانشمندان بر این باورند که علم طبّ، مبدئی الهی دارد و متّکی به وحی است. اندیشمند و محقّق بزرگوار، شیخ مفید (ره)، در این باره چنین می گوید: طبّ، دانشی است درست که آگاهی از آن، امری ثابت است و راه دسترسی بدان نیز وحی است. آگاهان به این دانش، آن را تنها از پیامبران بهره گرفته اند؛ زیرا نه برای آگاهی یافتن از حقیقت بیماری، جز به کمک سمع (ادلّه نقلی) راهی هست و نه برای آگاه شدن به درمان، راهی جز توفیق. بدین سان ثابت می شود که یگانه راه این آگاهی، شنیدن از همان خدایی است که به همه نهفته ها آگاه است. به نظر می رسد نیاز انسان های نخستین ایجاب می کرد که «وحی»، برخی از دانش های تجربی ضروری برای زندگی را در اختیار آنان قرار دهد. مؤید این نظریه، مطلبی است که سید بن طاووس (ره) نقل کرده است: إنَ الله- تَبارَک وتَعالی- أهبَطَ آدَمَ مِنَ الجَنَةِ، وعَرَفَهُ عِلمَ کلِ شَی ءٍ، فَکانَ مِما عَرَفَهُ النُجومُ وَالطِبُ؛ خداوند آدم را از بهشت فرو آورد و او را از آگاهی به همه چیز برخوردار ساخت. نجوم و طبّ، از جمله چیزهایی بود که خداوند وی را از آنها آگاه کرد. بنابراین، می توان گفت که سرآغاز علم طبّ، آموزه های وحی بوده؛ امّا تجربه دانشمندان نیز بدان افزوده شده و تدریجاً این دانش، گسترده تر شده و می شود. بنا به نقل های تاریخی، ادریس پیامبر (ع) 830 سال پس از هبوط آدم، نخستین کسی است که حکمت و ستاره شناسی و طبّ را از خداوند آموخت و پروردگار جهانیان راز بسیاری از علوم را برای او فاش کرد و بنا به نقل روایات: ادریس را ادریس نامیدند؛ چون بسیار اهل مطالعه و تحصیل بود. ابن عبّاس در حدیثی از حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) نقل می کند که فرمودند: «حضرت داوود (ع) با گیاهان تکلّم می کرد و از آنها می پرسید: نام تو چیست؟ در چه آب و هوایی روییده می شوی؟ خاصیت برگ تو چیست؟ شاخه های تو چه دردی را دوا می کند؟ دانه های تو چقدر ماندگار است و برای درمان کدام بیماری مفید است؟ شیره ات، شفای چه دردی است؟ گیاه پاسخ می داد و حضرت داوود (ع) این اطّلاعات را به گوش مردم می رساند. » در گذر تاریخ، هر تمدّن، ملّت و هر قومی، چون «بابل»، «چین»، «هند»، «مصر»، «آشور»، «پارس» و «یونان» هر کدام از

های نباتی و حیوانی یاد کرده است. اشکانیان از دانشمندان معروف علم طبّ در دوره اشکانیان، مهرداد ششم است که خود را به زهرهای متعدّد عادت داده بود؛ به گونه ای که هیچ زهری بر او کارگر نمی شد. می گویند در علم طبّ، تألیفی داشته است، در گیاه شناسی مردی آزموده و مطّلع بوده و به قول دکتر محمود نجم آبادی، درکتاب «تاریخ طبّ ایران»، می توان او را اوّلین ایمن شناس دانست. اشکانیان همه نوع گوشت را می خوردند، شراب خرما می نوشیدند، انواع بازی ها و ورزش ها بین آنها معمول بود. در این زمان بود که ایران بر روم پیروز شد و در «عربستان»، اسلام ظهور کرد. طبّ، پس از پیدایش تاریخ بعد از اشکانیان، سلسله ساسانیان به روی کار آمد و عصر ساسانیان را نیز می توان، مانند عصر هخامنشیان دوره برجسته ای در طبّ ایران دانست. در دوره ساسانیان، سلامتی را بر دو حالت می دانستند: سلامت جسم و سلامت روح. بنا بر این دو گروه پزشک داشتند: پزشک جسمانی و پزشک روحانی. از نظر آنها، میان بیماری های جسمانی و اخلاق ناپسند، نوعی ارتباط وجود داشت؛ چنان که نادانی، حیله، خشم، غرور، شهوت و امثال آن را عامل بیماری می دانستند؛ همچنان که تعفّن، گرسنگی، پیری، نیز از عوامل بیماری ها شناخته می شدند. از کتاب «دینکرو» که از متون به جا مانده از عصر ساسانی است، چهار نوع درمان برای بیماری ها ذکر شده است که عبارتند از: کلام مقدّس، آتش، گیاه درمانی و داغ کردن. در این دوره، ساسانیان تحقیقات بیشتری در زمینه گیاهان داشتند؛ چنان که برزویه طبیب برای شناخت خواص و جمع آوری گیاهان به هند، سفر کرد و به اطّلاعات ارزشمندی دست یافت. جندی شاپور و دانشگاه آن «جندی شاپور» یکی از هفت شهر اصلی «خوزستان» بوده که نقش بسیار مهمّی از تاریخ طبّ باستانی ایران داشته است. برخی معتقدند تأسیس اوّلیه این شهر توسط آریایی ها بوده و شاپور دوم، فرزند اردشیر ساسانی آن را تجدید بنا کرده و پایتخت وی شد و برخی دیگر معتقدند که خود شاپور آن را برای استقرار اسیران یونانی بنا نهاد و در همان شهر، دانشگاه «جندی شاپور» را تأسیس نمود. بعدها در زمان شاه دیگر ساسانی، انوشیروان این دانشگاه به شدّت پیشرفت کرد و انوشیروان با سیاست و درایت توانست آرامش را در سراسر کشور برقرار سازد. در سایه این آرامش، عدّه ای از علما و دانشمندان امپراطوری «روم شرقی» به ایران آمدند و بسیاری از علما و حکما و اطبّا از سراسر جهان نیز جذب این دانشگاه شدند. طبّ جندی شاپور برگرفته از طبّ ایران، هند و یونان بود. روش های جدید درمان بیماری ها همگام با فنّ داروشناسی توسعه یافت؛ در واقع به این معنا که پزشکان جندی شاپور روش های علمی ملل دیگر را اخذ و با معلومات و نظریات خود تکمیل کرده و روشی را برگزیدند که روشی ایرانی بود. به نظر آنها، غذا باید به اندازه کافی رطوبت و حرارت داشته باشد تا رطوبت آثار زیان بخش خشکی و حرارت زیادی را دفع کند و هوایی که در غذا است، جذب بدن شود و قسمت خالی غذا با عنصر خاک که در مزاج است، بیامیزد؛ از جمله غذاهای ساسانیان، خورشت شامی، خورشت خراسانی، خورشت رومی و خورشت دهقانی بود. خورشت شامی: گوشت سرد+ برگ معطّر+ مرغ بریان+ قرقاول. خورشت خراسانی: گوشت کباب یا گوشت پخته در دیگ+ کره+ کمی گیاه. خورشت رومی: شیر+ شکر+ عسل+ برنج+ کره. خورشت دهقانی: گوشت گوسفند نمک زده و خوابانده در رب انار. ظهور اسلام و جایگاه طبّ اسلام شکل وحیانی طبّ را کامل نمود و مانند غربالی آنچه اصیل و الهی بود، تمیز داد و روح اصالت، استشفا و مصونیت را به کالبد فیزیکی و بی جان آن دمید. پیامبراکرم (ص) در زمینه های مختلف سلامتی، تغذیه، خوراکی ها و نوشیدنی ها، تعالیم و کلام بسیار ارزشمندی را بیان فرمودند که در واقع، قرار دادن طبّ در جایگاه اصیل خود و زدودن خرافات و اعتدال بخشیدن به نحوه تفکر و بینش در مورد درمان، طلب درمان و چگونگی آن می باشد و امامان معصوم (ع) در دوران 250 ساله امامت آشکارشان، میراث گران بهای حدیث، شاهراه و مسیر اصلی طبّ را که پیامبراکرم (ص) مشخّص و مبین نموده بود، آشکار و نورانی، فرا روی مسلمانان گشودند و با تذکرات لازم و یادآوری نکات عمیق و دقیق، عوامل انحراف آن را از میان برداشتند. آنان با یقین به الگوهای واقعی درمان و شناخت بیماری، مسلمانان را در سال های فتره نیز تنها و سرگردان رها نکردند. کتب گران بهای حدیثی از ائمّه معصومان (ع) از زبان مبارک ایشان توسط محدّثان اسلامی به جای مانده که از آنها می توان به کتب ارزشمند «طبّ الرضا (ع)»، «طبّ الصادق (ع)» و «طبّ امام علی (ع)» اشاره کرد. در این میان، علما و حکمای ایران به آمیزه ای دست یافتند که به تعبیری، آلیاژی بود مرکب از فلزّات هند، چین، یونان، مصر و «بین النّهرین» که در کوره اسلام و اهل بیت (ع) گداخته شد و گزیده ای با مشخّصات، ویژگی ها، مبانی، اصول متقن و پا برجای علم طبّ در اختیار انسان ها قرار داد و امّا سخن

پایانی در این نوبت، این است که: طبابت، کار خداوند است. «قرآن کریم»، از ابراهیمِ خلیل (ع) نقل می کند که فرمود:«وَ إِذا مَرِضْتُ فَهُوَ یشْفِینِ؛ و چون بیمار شوم، او (خداوند) شفایم می دهد. » این سخن بدین معناست که طبابت، کار خداوند متعال است و طبیب واقعی اوست. خداوند است که خواصّ درمانی را در داروها نهاد و در نظام آفرینش برای هر دردی دارویی آفرید و به انسان، استعداد شناخت دردها و داروها و چگونگی درمان آنها را عنایت کرد و بدین سان، او را مظهر نام های «طبیب» و «شافی» خود قرار داد؛ چنان که پیامبران الهی نیز برای درمان بیماری های جان، مَظهر این نام های مقدّس هستند. منابع: (1). طبّ سنّتی و اسلامی، وبلاگ. (2). کتاب «طبّ اسلامی، گنجینه تندرستی»، دکتر سید رضا منتظر، مقدّمه حسین خیراندیش. (3). مقاله مربوط به روز جهانی بهداشت، فارس. (4). تاریخچه طبّ در اسلام و ایران، وبلاگ. (5). دو فصل نامه تخصّصی قرآن و علم، بهار و تابستان 90.

🔴 تعریق ♻️ تعریق درمانی مستقل است که در درمان بسیاری از بیماری‌ها از قبیل تب‌های خونی، مسمومیت‌ها‌‌‌‌، استسقاء، بیماری‌های مفاصل و امراض سوداوی پوستی و ... مفید است. تعریق راهی طبیعی برای پاکسازی کلی است، به همین دلیل گفته می‌شود که حدود یک سوم بیماری‌ها به واسطه‌ی تعریق درمان می‌شوند. که البته بسیاری از طبیبان از فواید آن غافلند. 🔷️ تعریق به دو روش انجام می‌پذیرد: 🔹️ با تدابیر خارجی تا منافذ برای دفع عرق باز شوند. از قبیل نشستن در سونا یا حمام گرم و استفاده از کرسی 🔹️ استفاده از داروهای نوشیدنی معرق که نوع مناسب آن برای هر فرد پس از شرح حال گیری توسط طبیب حاذق، تجویز می‌شود. 🔷️ افراط در تعریق، چه عامدانه یا غیر آن سبب تحلیل رطوبت تن و افزایش حرارت بدن می‌شود. به همین علت در درمان بیماری‌ها با منشاء غلبه‌ی بلغم مفید است. ❗ باید دقت شود که پس از تعریق در معرض هوای سرد قرار گرفتن خود زمینه ساز مشکلاتی از قبیل درد سیاتیک است. #تعریق #بلغم #سونا #حمام_گرم #کرونا #معرق #بوی_عرق #حکیم_حسین_خیراندیش عضویت در کانال👇 📡 @TebSoontai

🚨مهم و فوری 🚨 ❌صحبت های بسیار مهم استاد نامدار مقدم در مورد پیمان پاندمی 👈استعمار جدید به وسیله پزشکی انجام میشود @Aantivacsan

❇️خواص زردآلو عضویت در کانال 👇 📡 @TebSoontai

توضیح پروژه کمتریل #دکتر_امیر_اشرفی پ ن پ : فراماسونها و گلوبالیست ها می خواهند از هر طریقی باشه مردم🐐🐑🐏🐄🐴🐃را مسموم کنند و نابود کنند چه از طریق آب باشه و چه از طریق غذا و هوا و اینترنت G5 و دارو و واکسم و... بالاخره هر طور باشه میخوان مردم را از بین ببرند @Aantivacsan

🔴 قهوه و خواص آن ♻️ حکما مزاج #قهوه تازه را گرم و خشک و طبع قهوه کهنه و بو داده را رو به سردی و خشکی می‌دانند. هر چه بیشتر بماند و کهنه‌تر شود از حرارت آن کاسته می‌شود. 🔹قهوه، #مفتح(بازکننده گرفتگی‌ها) #مرقق (رقیق‌کننده خون)، #مفرح (نشاط آور)، #مسکن (تسکین درد)، #ملین، #مدر (ادرار آور)، #مجفف (خشک‌کننده رطوبت بدن) و #لاغر_کننده است. 🔹قهوه برای رفع انواع #سردرد، انواع #تب، #یرقان، #افسردگی، #بواسیر، #پرخوابی و #مسمومیت ناشی از مصرف الکل مفید است. اگر در معده خلط بلغم باشد، مصرف قهوه یک ساعت بعد غذا به هضم غذا کمک می‌کند. 🔹برای #تقویت_قلب باید هنگام تهیه قهوه به آن چند پر #زعفران اضافه شود تا به بهترین وجه از ضرر آن بکاهد. همچنین اگر قهوه با #زنجبیل، #نبات، #گلاب یا زعفران آماده شود، جلوی عوارض سوء آن گرفته خواهد شد. 🔹مصرف بیش از حد آن موجب سردرد، بی‌خوابی، لاغری و زردی چهره، کاهش منی، تپش قلب، نفخ، کولیت، مالیخولیا وسواس، کابوس، خشکی اعضای تنفسی و ضعف عمومی می‌شود. 🔹منع مصرف قهوه: #زنان_باردار و #شیرده، کسانی‌که #سکته قلبی یا مغزی کرده‌اند، کسانی‌که #فشار_خون دارند، کسانی‌که دچار #درد‌های_مفاصل و پوکی استخوان، #نقرس، #عفونت و #جوش صورت هستند، از قهوه استفاده نکنند. اگر افراد #سرد_مزاج قهوه را با #شیر مصرف کنند موجب #پیسی(برص) می‌شود. 🔹 بهتر است یک ساعت بعد از غذا صرف شود. عضویت در کانال👇 📡 @TebSoontai

🔴 #حمام_درمانی ♻️ منظور از حمام، شستن بدن در اتاقی بسته است که در آنجا آب گرم یا بخار آب گرم وجود دارد، به حدی که بدن شروع به #تعریق کند تا فضولات بدن از راه عرق خارج شود. استفاده از #نوره‌ی_سنتی و #کیسه‌_کشی برای دفع فضولات ضروری است. حمام‌های امروزی که فقط #دوش_گرفتن مطرح است و فرد عرق نمی‌کند، حکم حمام طبی را ندارد. 🔷️ حمام نباید زیاد #گرم باشد زیرا سبب تحلیل بدن و #سستی_اعضاء می‌شود. #حمام_سرد مانع خروج عرق و #فضولات از بدن می‌شود. البته حمام با آب سرد #مفرح_قلب و #مقوی_تن در افراد #گرم‌_مزاج و در فصل گرم است. حرارت حمام باید قابل حس و به میزانی باشد که فرد عرق کند. البته ️افرادی که غلبه #صفرا دارند نباید حمام گرم بروند و باید با آب ولرم دوش بگیرند. 🔷️ زمان مناسب حمام 🔹️ حمام #صبح اول وقت و به حالت #ناشتا باعث #لاغری، #خشکی و #تحلیل رطوبت بدن می‌شود. البته چنین حمامی برای کسانیکه #فعالیت زیادی ندارند مناسب است. 🔹️ حمام در حالت #سیری باعث #چاقی و غلبه‌ی #رطوبت زائد در بدن می‌شود. 🔹️ نشستن زیاد در حمام باعث سستی تن می‌شود و به عصب ضرر می‌رساند و اشتها و قوه باه (#قوای_جنسی) را کم می‌کند. این مسائل ممکن است در اثر زیاد حمام رفتن نیز به وجود آید. 🔹️ زمان خروج از حمام وقتی است که بدن، هم دما با هوای بیرون شده باشد. هنگام بیرون آمدن از حمام باید بدن خود را کاملاً با پارچه ای ضخیم پوشاند. 🔷️ تمام مطالب ذکر شده در مورد حمام های طبی و #سنتی بود و در حال حاضر #سونا و #جکوزی میتواند حکم حمام طبی را داشته باشد. #حکیم_حسین_خیراندیش عضویت در کانال👇 📡 @TebSoontai

🔴 درمان سرگیجه ✍حکیم حسین خیراندیش عضویت در کانال 👇 📡 @TebSoontai

🌷🌱خواص سنبل الطیب🌱🌷 ✍سنبل الطیب یا همان علف گربه گیاهی است با طبع گرم و خشک.این گیاه،بوی مطبوعی دارد. گربه بوی این گیاه را از فاصل دور تشخیص داده،به طرف آن می‌رود،در اطراف آن به جست و خیز می‌پردازد و از بوی آن مست می‌شود. 🔰بر خلاف معطر و خوشبو بودن، این گیاه طعم تلخی دارد. 💠گل‌های سنبل الطیب برنگ سفید یا صورتی و به صورت خوشه‌ای است. این گیاه بعد از خشک شدن به رنگ قهوه‌ای در می‌آید.   ❇️خواص گیاه دارویی سنبل الطیب 🔷اثر ضد تشنج دارد. 🔶در رفع ناراحتی‌های عصبی و هیستری مفید است. 🔷ضد اسپاسم و آرام بخش است. 🔶تب‌بر است. 🔷بی‌خوابی را درمان می‌کند. 🔶ضد کرم معده و روده است. 🔷ضد هیجان است. 🔶میگرن را برطرف می‌کند. 🔷برای برطرف کردن دلهره، تشویش و نگرانی مفید است. 🔶در درمان بیماری مالیخولیا اثر مفید دارد. 🔷در برطرف کردن درد سیاتیک موثر است. 🔶سکسکه مداوم را از بین می‌برد. 🔷درد سینه را برطرف می‌کند. 🔶استفراغ را برطرف می‌کند. 🔷در معالجه مرض قند موثر است. 🔶گرد سنبل الطیب را روی زخم‌ها بپاشید، التیام یابند. 🔷صرف ۱۰- ۱۵ میلی‌گرم ریشه سنبل الطیب در روز برای ۸ هفته می‌تواند علائم یائسگی، به ویژه گرگرفتگی در زنان یائسه را کاهش دهد. @TebSoontai