🌹امام علی علیه السلام فرمودند: ‌ ♦️ شما را سفارش مى كنم كه به ياد #مرگ باشيد و غفلت از آن را كم كنيد. چگونه غافليد از چيزى كه از شما غافل نيست، و به كسى (ملك الموت) طمع بسته ايد كه شما را مهلت نمى دهد؟! ♦️مشاهده #مردگان ، خود، براى پند آموختن، کافی است؛ مردگانى كه به گورهايشان حمل شدند، بى آن كه سوار بر مركَبى باشند، و در گورهايشان فرود آورده شدند، بى آن كه [به اختيارِ] خود فرود آيند. تو گويى آبادگران [و ساكنان] #دنیا نبوده اند، و گويى هميشه #آخرت، سراى آنان بوده است! ♦️ جايى را كه وطن خود مى پنداشتند، خالى كردند و در جايى وطن گزيدند كه از آن مى رميدند [و آن را خانه خود نمى پنداشتند]. ♦️ به دنيايى كه از آن جدا مى گشتند، سرگرم شدند و آخرتى را كه به آن منتقل مى شدند، تباه نمودند، و [اكنون،] نه از كار زشتى مى توانند برگردند، و نه بر كار نيكى مى توانند بيفزايند. به دنيا اُنس گرفتند؛ ولى دنيا آنان را گول زد، و به دنيا اعتماد كردند؛ ولى دنيا آنان را به خاك افكند. ‌ 📚نهج البلاغة : الخطبة 188 _____________ 🌷نهج‌البلاغه امیرالمومنین علی علیه السلام 🌷 https://eitaa.com/joinchat/2684944673Ccd17cf43bc

ترکیدن نارنجک در دستان یک نوجوان دلم بیشتر برای اون پدرمادری میسوزه که انگشت‌های قطع شده بچه‌شون رو باید ببینن ولی درس نمیشه که نمیشه، هرسال بدتر از پارسال 👇 کانال صفحه حادثه، حوادث https://eitaa.com/joinchat/381485364Cca16e379ff

🌻بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم🌻 ❤️پیامبرصلی الله علیه و آله فرمود؛🍀 💎اَوَّلُ ما یوضَعُ فى میزانِ الْعَبْدِ یَوْمَ الْقیامَةِ حُسْنُ خُلْقِهِ.🌹 💎نخستین چیزى که روز قیامت در ترازوى اعمال بنده گذاشته مى‌شود، اخلاق خوب اوست.❤️ 📚[قرب الإسناد، ص ۴۶، ح ۱۴۹] 🙋‍♂️ سلام صبح آخرین پنجشنبه سال ۱۴۰۱ شما بخیر و نیکی🌤 🌸لااله الاالله الملک الحق المبین🌸 🤲 بارالها 🕋 🧑‍💻دراین شلوغی آخرسال و دراین هیاهوی روزگار🌏 💞 دوستان وعزیزانم رایاری کن ودستی به زندگیشان بکش و همه را غرق در خوشبختی نما🤲 🕋 الهی آن ده که آن به 🌳 ☀️ آخرین پنجشنبه سالجاری است وياد همه در گذشتگان😔 🦋پنجشنبه و یاد آوری خاطره‌ های بجا مانده😔 🖤پنجشنبه و چشم انتظاری عزیزان سفر کرده😔 🍃🌼بفرستیم هدیه ای برای شادی روح مسافران آسمانی به زیبایی فاتحه و صلوات 🌼🍃 ✨ ✨ ✨ ✨ ✨ ✨ ✨ ✨ با حضور کارشناسان در خصوص عوالم پس از مرگ و تجربه های مشرف به مرگ با شما به گفتگو می نشیند. تالار مشارکت جمعی کاربران https://eitaa.com/joinchat/3499425974C6b90c8c12b ارتباط با ادمین @valayat لینک کانال https://eitaa.com/joinchat/4042326142C04e6938c99

🌷 در روزهای پایانی ماه شعبان زیاد بخوانیم : 🤲 اللهم ان لم تَکن غفرتَ لنا فی ما مضی من شعبان فاغفر لنا فیما بقی منه 🤲 خدایا اگر ما را درآنچه از ماه شعبان گذشته است ، نیامرزدی در باقیمانده از آن بیامرز ما را. 📖 مفاتیح الجنان کانال اذکار طلائی(ادعیه، اعمال) https://eitaa.com/joinchat/1829372157C3b79ba2d44 @AzkareTalayi https://eitaa.com/AzkareTalayi گروه اعمال طلائی(ادعیه، اذکار) https://eitaa.com/joinchat/1836056829C2f9b34a8ea ارتباط با ادمین گروه: @valayat

🌹 در آخرین پنجشنبه سال چقدر جاے خالے بعضیها رو زیاد احساس میڪنیم... به رسم ڪهن، یاد میڪنیم از آنها ڪه وقتشان و مڪانشان از ما جداست.. یاد میڪنیم از آنها ڪه دلتنگشان میشویم.. یاد میڪنیم از آنها ڪه هنوز دوستشان داریم. دلمان گرم به خاطره پدرهایے ڪه نیستند، مادرهایے ڪه رفته اند.. فرزندانی‌ڪه زودتر ازپدرومادرشان رفته‌اند دلمان گرم بیاد خواهرها و برادرهایے ڪه سفر ڪردند.. فاتحه اے ره توشه میڪنیم.. باشد ڪه پروردگار بیامرزدشان و بیامرزدمان.. 💐 💐💐💐💐💐💐🌹🌹🌹🌹 با حضور کارشناسان در خصوص عوالم پس از مرگ و تجربه های مشرف به مرگ با شما به گفتگو می نشیند. تالار مشارکت جمعی کاربران https://eitaa.com/joinchat/3499425974C6b90c8c12b ارتباط با ادمین @valayat لینک کانال https://eitaa.com/joinchat/4042326142C04e6938c99

🍁دنیا مانند گردویی است بی مغز! ملا مهرعلی خویی، روزی در ڪوچه دید دو ڪودڪ بر سر یڪ گردو با هم دعوا می‌ڪنند... به خاطر یڪ گردو یڪی زد چشم دیگری را با چوب ڪور کرد. یڪی را درد چشم گرفت و دیگری را ترس چشم درآوردن، گردو را روی زمین رها ڪردند و از محل دور شدند... ملا رفت گردو را برداشت و شڪست و دید، گردو از مغز تهی است. گریه ڪرد. پرسیدند تو چرا گریه میڪنی؟! گفت: از نادانی و حس ڪودڪانه، سر گردویی دعوا می‌ڪردند ڪه پوچ بود و مغزی هم نداشت... دنیا نیز چنین است، مانند گردویی است بدون مغز! که بر سر آن می‌جنگیم و وقتی خسته شدیم و آسیب به خود رساندیم و یا پیر شدیم، چنین رها ڪرده و برای همیشه می‌رویم... با حضور کارشناسان در خصوص عوالم پس از مرگ و تجربه های مشرف به مرگ با شما به گفتگو می نشیند. تالار مشارکت جمعی کاربران https://eitaa.com/joinchat/3499425974C6b90c8c12b ارتباط با ادمین @valayat لینک کانال https://eitaa.com/joinchat/4042326142C04e6938c99

📚حکایت دنیا 🐜قطره عسلی بر زمین افتاد، مورچه کوچکی آمد و از آن چشید و خواست که برود اما مزه ی عسل برایش اعجاب انگیز بود، پس برگشت و جرعه دیگری نوشید ... باز عزم رفتن کرد، اما احساس کرد که خوردن از لبه عسل کفایت نمی کند و مزه واقعی را نمی دهد، پس بر آن شد تا خود را در عسل بیندازد تا هر جه بیشتر و بیشتر لذت ببرد ... مورچه در عسل غوطه ور شد و لذت می برد ... اما ( افسوس ) که نتوانست از آن خارج شود، پاهایش خشک و به زمین چسبیده بود و توانایی حرکت نداشت ... در این حال ماند تا آنکه نهایتا مرد ... دنیا چیزی نیست جز قطره عسلی بزرگ! پس آنکه به نوشیدن مقدار کمی از آن اکتفا کرد نجات می یابد، و آنکه در شیرینی آن غرق شد هلاک می شود ... این است حکایت دنیا ... ╭🍃❀🌺❀🍃╮ داستانهای زیباو تأثیر گذار https://eitaa.com/joinchat/2162622656C7d14b265ef @KanaleDastan https://eitaa.com/KanaleDastan داستان های تربیتی داستان های بلند و کوتاه https://eitaa.com/joinchat/301006916Cad88331e14 ارتباط با ادمین؛ @valayat ╰🍃❀🌺❀🍃╯

🌃 🔰 آدابی که هنگام خوابیدن باید انجام دهیم. 🔶️#اعمال_قبل_از_خواب😴 🧕🏻اعمال قبل از خواب هرشب🧕🏻   . ┈┉┅━❀🌺❀━┅┉┈ 「⃢🦋➺اعمال قبل از خواب هر شب،پیمان شبانه https://eitaa.com/joinchat/3666149654Cefb22073ff ┈┉┅━❀🌺❀━┅┉┈

گام اول هنگامى كه محتضر آثار وعلائم مرگ را مشاهده كرد، خود او اوّل كسى است كه بايد به احوال شخصى‌اش رسيدگى كند كه سفرى ابدى به سوى جهان آخرت در پيش دارد وتوشه مناسبى متناسب با آن سفر برگيرد؛ بنابراين، نخستين كارى كه ضرورى ولازم است اقرار كردن به گناه واعتراف به تقصير وكوتاهى در انجام دادن تكاليف وپشيمانى از گذشته وتوبه كامل است. به درگاه عظمت پروردگار تضرّع وگريه وزارى كند تا خداوند از گناهان گذشته‌اش درگذرد ودر احوال وسختى‌هايى كه در پيش دارد او را به خود وديگران واگذار نكند. در گام دوم به وصيّت كردن بپردازد وآنچه از حقوق خدا وخلق خدا بر ذمّه دارد ادا كرده واين كار را به ديگران واگذار نكند كه پس از مرگ اختيار از كفَش مى‌رود وبا حسرت در اموالش مى‌نگرد وشياطين جنّ واِنس، ورثه ووصىّ او را وسوسه كرده، تا به وصاياى او عمل نكنند وميّت چاره‌اى (جز حسرت واندوه) نخواهد داشت وفرياد مى‌زند كه مرا برگردانيد تا كارى شايسته ونيك در اموالم به جا آورم، ولى كسى به سخن او گوش نمى‌دهد وحسرت وندامت وپشيمانى در آن روز فايده‌اى نخواهد داشت. پس به مقدار يك‌سوم از اموال خود را براى بستگان ونيازمندان وكارهاى خير وآنچه براى خود مناسب مى‌دانى وصيّت كن وبيش از يك‌سوم اختيارى ندارى و وصيّت نافذ نيست. در گام سوم از برادران مؤمن خود حلاليّت بطلب. اگر غيبت كسى را كرده‌اى، يا اهانتى به او روا داشته‌اى، يا آزارى به او رسانده‌اى، چنانچه دسترسى به وى دارى خواهش كن كه تو را حلال كند واگر دسترسى ندارى از برادران دينى‌ات خواهش كن كه از طرف تو رضايت وى را جلب كنند. در گام چهارم امور فرزندان وهمسرت را پس از توكّل بر خداوند متعال به شخص امينى بسپار وبراى فرزندان صغير خود قيّم تعيين كن. شاید این مطالب را هم بپسندید: خطبه و دعای قبل از نوشتن وصیت نامه می خواهید بدانید در لحظه مرگ چه می بینیم؟ چگونه وصیت نامه بنویسم استفاده وراث از ثلث میت و پرداخت آن به صورت قسطی در گام پنجم كفن خود را مهيّا كن واز كسى بخواه كه شهادتين وعقايد حقّه واذكار وادعيه وآيات مناسب را (در صورت امكان) با تربت امام حسين عليه السلام بر روى آن بنويسد. البتّه اين در صورتى است كه قبلاً كفن خود را آماده نكرده باشى، وگرنه سزاوار است مؤمن همواره كفنش آماده ودر دسترس وى باشد. از امام صادق عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «هر كس كفنش آماده ونزداو حاضر باشد، نام او را جزءِ غافلان ننويسند»[۱] وگاه به كفنش نگاه كند كهثواب دارد. در گام ششم در مرحله بعد، ديگر در فكر زن وفرزند ومال وثروت نباشد وتوجّه به پروردگار پيدا كرده وبه ياد او باشد وانديشه كند كه اين امور فانى زودگذر فايده‌اى برايش ندارد وبه غير از لطف حق ورحمت پروردگار، چيزى در دنيا وآخرت به فرياد او نمى‌رسد. وبى‌شك اگر توكّل بر خدا كند امور بازماندگانش به صورتى نيكو به انجام خواهد رسيد. وبه اين نكته توجّه داشته باشد كه اگر خودش زنده مى‌ماند بدون مشيّت واراده الهى نمى‌توانست سودى به آنها رسانده، يا زيانى را از آنها دور كند؛ خدايى كه آنها را آفريده، از او به آنها مهربان‌تر است. در گام آخر وسرانجام در آن حال در مقام رجا واميد باشد. به رحمت الهى بسيار اميدوار باشد وبه شفاعت حضرت رسول صلى الله عليه و آله وحضرات ائمّه معصومين عليهم السلام اميد بسيار داشته باشد ومنتظر قدوم شريف آن بزرگواران باشد. وبداند كه همگى آن بزرگواران در آن زمان حاضر شده وبه شيعيان خود بشارت‌ها داده وسفارش‌هايى به ملك‌الموت در مورد آنها خواهند كرد. وصيّت كردن نيكو ۱. در روايتى معتبر مى‌خوانيم كه امام صادق عليه السلام از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله چنين آورده است: «هر كس در وقت مرگ وصيّت نيكو نكند، نشانه كمبود عقل ومروّت اوست. گفتند: اى رسول خدا، چگونه وصيّت كند؟ فرمود: هنگامى كه وفات او نزديك شود ومردم نزد او جمع شوند، بگويد: اَللّهُمَّ فاطِرَ السَّماواتِ وَالاَْرْضِ، عالِمَ الْغَيْبِ وَالشَّهادَةِ، الرَّحْمـنُ الرَّحيمُ، اِنّي اَعْهَدُ اِلَيْکَ أَنِّى اَشْهَدُ اَنْ لا اِلـهَ اِلّا اَنْتَ وَحْدَکَ لا شَريکَ لَکَ وَاَنَّ مُحَمَّدآ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ عَبْدُکَ وَرَسُولُکَ وَاَنَّ السّاعَةَ آتِيَةٌ لا رَيْبَ فيها وَاَنَّکَ تَبْعَثُ مَنْ فِى الْقُبُورِ وَاَنَّ الْحِسابَ حَقٌّ وَاَنَّ الْجَنَّةَ حَقٌّ وَما وَعَدَ اللهُ فيها مِنَ النَّعِيمِ الْمَأْكَلِ والمَشْرَبِ وَالنِّكاحِ حَقٌّ وَأَنَّ النّارَ حَقٌّ وَأَنَّ الإِيمانَ حَقٌّ وَأَنَّ الدّينَ كَما وَصَفْتَ وَأَنَّ الاِْسْلامَ كَما شَرَعْتَ وَاَنَّ الْقَوْلَ كَما قُلْتَ وَاَنَّ الْقُرْآنَ كَما اَنْزَلْتَ وَاَنَّکَ اَنْتَ اللهُ الْحَقُّ الْمُبينُ وَاِنِّى اَعهَدُ اِلَيْکَ فِى الدّارِ الدُّنْيا أَنِّى رَضيتُ بِکَ رَبّآ وَبِالاِْسْلامِ دِينآ وَبمُحمَّدٍ صلى الله

عليه و آله نَبِيَّآ وَبِعَلِىٍّ اِمامآ وَبِالْقُرْآنِ كِتابآ وَأنَّ أهْلَ بَيْتِ نَبِيِّکَ: أَئِمَّتي. اَللّهُمَّ اَنْتَ ثِقَتي عِنْدَ شِدَّتي وَرَجائي عِنْدَ كُرْبَتى وَعُدَّتي عِنْدَ الاُْمُورِ الَّتي تَنْزِلُ بي وَاَنْتَ وَلِيِّى فِى نِعْمَتي وَاِلهى وَاِلـهُ آبائي، صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَلا تَكِلْني اِلى نَفْسي طَرْفَةَ عَيْنٍ اَبَدآ وَآنِسْ في قَبْري وَحْشَتي وَاجْعَلْ لي عِنْدَکَ عَهْدآ يَوْمَ اَلْقاکَ مَنْشورآ.[۲] سپس حضرت رسول صلى الله عليه و آله فرمود: اين عهد وپيمان ميّت است از روزى كه مى‌خواهد وصيّت كند ووصيّت بر هر مسلمانى لازم وواجب است». حضرت صادق عليه السلام بعد از نقل اين حديث فرمود: «تصديق اين سخن در سوره مريم آمده است، آنجا كه فرمايد: (لاَ يَمْلِكُونَ الشَّفَاعَةَ إِلاَّ مَنِ اتَّخَذَ عِنْدَ الرَّحْمَـنِ عَهْدًا)[۳] آنان هرگز مالك شفاعت نيستند، مگر كسى كه نزد خداوند رحمان، عهد وپيمانى دارد».[۴] ۲. در حديث است كه: «حضرت رسول صلى الله عليه و آله به حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: اين وصيّت را فراگير وبه اهل‌بيت وشيعيانت نيز تعليم بده، همان‌گونه كه جبرئيل به من تعليم داد. اگر قبلاً صحيفه خود را تنظيم نكرده است، جمعى از مؤمنين را حاضر كند وبر اعتقادات خود گواه گيرد وسپس بگويد: بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَـنِ الرَّحِيمِ، اَشْهَدُ اَنْ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَريکَ لَهُ وَاَنَّ مُحَمَّدآ عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَاَنَّ الْجَنَّةَ حَقُّ وَاَنَّ النّارَ حَقٌّ وَاَنَّ السّاعَةَ آتِيَةٌلا رَيْبَ فيها وَاَنَّ اللهَ يَبْعَثُ مَنْ فِى الْقُبُورِ، سپس بر پارچه يا كاغذ چنين بنويسد : بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَـنِ الرَّحِيمِ، شَهِدَ الشُّهُودُ الْمُسَمُّونَ في هـذَا الْكِتابَ، اَنَّ اَخاهُمْ فِى اللهِ عَزَّ وَجَلَّ فُلانَ بْنَ فُلانٍ (وبه جاى فلان بن فلان نام خود وپدرش را بنويسد) أَشْهَدَهُمْ وَاِسْتَوْدَعَهُمْ وَاَقَرَّ عِنْدَهُمْ اَنَّهُ يَشْهَدُ أنْ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَريکَ لَهُ وَاَنَّ مُحَمَّدآ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ وَأَنَّهُ مُقِرٌّ بِجَميعِ الاَْنْبياءِ وَالرُّسُلِ عَلَيْهِمُ السَّلامُ وَاَنَّ عَلِيّآ وَلِىُّ اللهِ وَاِمامُهُ وَاَنَّ الاَْئِمَّةَ مِنْ وُلْدِهِ (هُمُ) الاَْئِمَّةُ وَاَنَّاَوَّلَهُمُ الْحَسَنُ وَالْحُسَيْنُ وَعَلِىُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَمُحَمَّدُ بْنُ عَلِىّ وَجَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ وَمُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ وَعلِىُّ بْنُ مُوسى وَمُحَمَّدُ بْنُ عَلِىٍّ وَعَلِىُّ بْنُ مُحَمَّدٍ وَالْحَسَنُ بْنُ عَلِىٍّ وَالْقائِمُ الْحُجَّةُ عَلَيْهِمُ السَّلامُ وَاَنَّ الْجَنَّةَ حَقٌّ والنّارَ حَقٌّ وَالسّاعَةَ آتِيَةٌ لا ريْبَ فيها وَاَنَّ اللهَ يَبْعَثُ مَنْ فِى الْقُبُورِ وَاَنَّ مُحَمَّدآ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ رَسُولُهُ، جاءَ بِالْحَقِّ وَاَنَّ عَلِيّآ وَلِىُّ اللهِ وَالْخَليفَةُ مِنْ بَعْدِ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَاِسْتَخْلَفَهُ فى أُمَّتِهِ مُوَدِّيآ لاَِمْرِ رَبِّهِ تَبارَکَ وَتَعالى وَاَنَّ فاطِمَةَ بِنْتَ رَسُولِ الله صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَابْنَيْها الْحَسَنَ وَالْحُسَيْنَ اَبْناءُ رَسُولِ الله صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسِبْطاهُ وَاِمامَا الْهُدى وَقائِدَ الرَّحْمَةِ وَاَنَّ عَلِيّآ وَمُحَمَّدآ وَجَعْفَرآ وَمُوسى وَعَلِيّآ وَمُحَمَّدآ وَعَلِيّآ وَحَسَنآ وَالْحُجَّةَ عَلَيْهِمُ السَّلامُ أَئِمَّةٌ وَقادَةٌ وَدُعاةٌ اِلَى اللهِ عَزَّ وَجَلَّ وَحُجَّةٌ عَلى عِبادِهِ[۵] ، سپس به گواهان وشهودى كه نامشان در آن صحيفه نوشته خواهد شد بگويد: اَثْبِتُوا اِلَىَّ هـذِهِ الشَّهادَةِ عِنْدَكُمْ حَتّى تَلْقُوني بِها عِنْدَ الْحَوْضِ[۶] ، سپسگواهان به او بگويند: اى فلانى فرزند فلانى، نَسْتَوْدِعُکَ اللهَ وَالشَّهادَةَ وَالاِْقْرارَ وَالاِْخاءَ وَمَوْعُودَهُ عِنْدَ رَسُولِ اللهِ صلى الله عليه و آله وَنَقْرَأُ عَلَيْکَ السَّلامَ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُه[۷] ، سپس صحيفه را به مُهر آن شخص ومهر گواهان مهر كنند وآن را ببندند وپس از مرگ در جانب راست ميّت همراه جريده بگذارند».[۸] دعاى محتضر در حال احتضار ۱. در حديث است كه حضرت رسول صلى الله عليه و آله بر بالين شخصى از انصار كه در حال جان دادن بود حاضر شد واز او پرسيد: «در چه حالى هستى؟» عرض كرد : اميد به رحمت خدا دارم واز گناهان خود مى‌ترسم. حضرت فرمود: «اين دو حالت در حال احتضار در دل كسى به وجود نمى‌آيد، مگر آنكه خداوند اميدش را عملى مى‌كند واو را از آنچه مى‌ترسد در امان مى‌دارد».[۹] ۲. در حديثى مى‌خوانيم كه: «حضرت رسول صلى الله عليه و آله به ديدار كسى كه در حال احتضار بود رفت وبه او فرمود بگو: اَللّهُمَّ اغْف

سِيرَ مِنْ طاعَتِکَ[۲۳] آن شخص دوباره بى‌هوش شد. حضرت به فرشته مرگ فرمود: او را رها كن. دوباره به هوش آمد. فرمود: چه مى‌بينى؟ عرض كرد: سفيدى وسياهى فراوانى مشاهده مى‌كنم. فرمود: كدام به تو نزديك‌تر است؟ گفت: سفيدى. حضرت فرمود: او را آمرزيدند». امام صادق عليه السلام فرمود: «بر بالين هر كس كه چنين حالتى داشت حاضر شديد سفارش كنيد كه اين دعا را بخواند».[۲۴] ۲. در حديث است كه جوانى در حال احتضار بود «لا إلـهَ إلّا اللهُ» را به او تلقين كردند، زبانش بند آمده بود ونمى‌توانست آن را بگويد. حضرت رسول صلى الله عليه و آله نزد او حاضر شد واز زنى كه بر بالينش نشسته بود پرسيد: «اين جوان مادر دارد؟» پاسخ داد: من مادر او هستم. فرمود: «از او راضى هستى؟» گفت: شش سال است كه با وى سخن نگفته‌ام. حضرت فرمود: «از او راضى باش». گفت: راضى شدم. سپس حضرت به آن جوان فرمود: «بگو لا إلـهَ إلّا الله» زبان جوان گشوده شد وآن را تكرار كرد. حضرت پرسيد: «چه مى‌بينى؟» عرض كرد: مرد سياه بدبوى زشت‌رويى را كه جامه‌اى چركين به تن دارد در نزديكى خود مى‌بينم كه گلوى مرا گرفته است. حضرت فرمود: «بگو: يا مَنْ يَقْبَلُ الْيَسِيرَ وَيَعْفُوا عَنِ الْكَثِيرَ اِقْبَلْمِنِّى الْيَسِيرَ وَاعْفُ عَنِّى الْكَثِيرَ اِنَّکَ اَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ»[۲۵] پس از آنكه جوان اين دعا را خواند، حضرت پرسيد: «اكنون چه مى‌بينى؟» گفت: مرد سفيدروى خوشبويى كه لباس خوشى به تن كرده نزديك من است وآن مرد سياه بدبو مى‌رود. فرمود: «بار ديگر اين دعا را بخوان». هنگامى كه دعا را خواند حضرت پرسيد: «چه مى‌بينى؟» گفت آن مرد سياه بدبو را نمى‌بينم ومرد سفيد خوشبو نزديك من است. اين را گفت واز دنيا رفت.[۲۶] منبع: کتاب حلیه المتقین علامه مجلسی با بازنگری تحت نظر حضرت آیت الله مکارم شیرازی

ِرْ لِىَ الْكَثيرَ مِنْ مَعْصِيَتِکَ وَاقْبَلْ مِنِّى الْيَسيرَ مِنْ طاعَتِکَ».[۱۰] وظيفه اطرافيان محتضر (مقدّمه:) بستگان ومؤمنان نبايد محتضر را در حال احتضار تنها بگذارند وبايد نزد او قرآن ودعا بخوانند. واعتقاد به يكتايى خدا ورسالت پيامبر اعظم صلى الله عليه و آله وامامت امامان معصوم : وساير اعتقادات حق، از قبيل بهشت وجهنّم وصفات پروردگار را مكرّر براى او بگويند تا تكرار كند. واگر قادر بر تكرار كردن نباشد، برايش بخوانند. دعاى عديله[۱۱] را نيز بر او بخوانند واگر عربى نمى‌فهمد ترجمه‌اش را برايش بخوانند. وپايش را به سمت قبله دراز كنند. ودر آن هنگام شخص حائض وجنب در نزد او حاضر نشود كه فرشتگان از آنها فرار مى‌كنند.وچنانچه كس ديگرى نباشدمى‌توانندازروى ناچارى نزدمحتضرباشند، ولى به هنگام جان دادن از آنجا خارج شوند. به رواياتى در اين زمينه توجّه فرماييد : محتضرى كه جان كندنش دشوار است ۱. در روايات آمده است كه اگر جان كندن بر محتضر دشوار شد او را به جايى كه هميشه نماز مى‌خوانده ببرند، يا او را روى سجّاده‌اى كه بر آن نماز مى‌گزارده بخوابانند كه اگر اميد شفا باشد شفا پيدا مى‌كند، وگرنه به آسانى جان مى‌دهد.[۱۲] ۲. در حديثى معتبر مى‌خوانيم كه حضرت رسول صلى الله عليه و آله بر شخصى از فرزندان عبدالمطّلب كه در حال احتضار بود وارد شد. فرمود: «پاهاى او را رو به قبله كنيد تا ملائكه به او روى آورده ورحمت الهى متوجّه وى شود».[۱۳] دست بر محتضر نگذاريد، برايش قرآن بخوانيد ۱. در حديث است كه يكى از فرزندان امام صادق عليه السلام در حال احتضار بود. جدّش امام باقر عليه السلام در كنار خانه او نشسته بود وبه هر كس كه نزد او مى‌رفت مى‌فرمود: «دست بر او نگذاريد كه او در اين حالت در نهايت ناتوانى است. وهر كس دست بر او بگذارد گويى او را كشته است».[۱۴] ۲. از امام رضا عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «مبادا دست بر بدن محتضر بگذاريد واگر دست وپا مى‌زند مانعش نشويد، آن‌گونه كه جاهلان اين كار را مى‌كنند. و در نزد او قرآن بخوانيد وخدا را ياد كنيد وبر پيامبر وخاندانش درود بفرستيد».[۱۵] تلقين تلقين لا إلـه إلّا الله ۱. در حديثى معتبر مى‌خوانيم كه رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: «به مردگان خود«لا إلـهَ إلّا الله» را تلقين كنيد كه هر كس آخرين سخنش «لا إلـهَ إلّا الله» باشد، وارد بهشت مى‌شود».[۱۶] ۲. در روايتى ديگر فرمود: «به آنها «لا إلـهَ إلّا الله» تلقين كنيد كه گناهان را در هم مى‌شكند».[۱۷] تلقين كلمات فرج ۱. در حديثى صحيح مى‌خوانيم كه امام باقر عليه السلام فرمود: «هرگاه كسى را در وقت جان كندن ديديد اين كلمات را به وى تلقين كنيد تا او بگويد: لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ الْحَليمُ الْكَريمُ، لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ الْعَلِىُّ الْعَظيمُ، سُبْحانَ اللهِ رَبِّ السَّماواتِ السَّبْعِ وَ رَبِّ الاَْرَضينَ السَّبْعِ وَما فِيهِنَّ وَما بَيْنَهُنَّ وَرَبِّ الْعَرْشِ الْعَظيمِ وَالْحَمْدُ للهِِرَبِّ الْعالَمينَ».[۱۸] ۲. در حديثى ديگر مى‌خوانيم: «هر يك از اعضاى خانواده حضرت على عليه السلام در حال احتضار قرار مى‌گرفت، حضرت كلمات فرج را به او تلقين مى‌كرد تا بخواند. وهنگامى كه آن را مى‌خواند مى‌فرمود: (به ملاقات خدا) برو كه ديگر باكى بر تو نيست».[۱۹] ۳. در حديث است كه حضرت رسول صلى الله عليه و آله بر بالين شخصى از بنى‌هاشم كه در حال جان كندن بودحاضرشدوبه او سفارش كرد كلمات فرج را بخواند. هنگامى كه وى آن را خواند فرمود: «الحمد لله كه خدا او را از آتش جهنّم نجات داد».[۲۰] تلقين شهادتين واقرار به ائمّه ۱. در حديثى معتبر آمده است كه امام صادق عليه السلام فرمود: «هر كسى در آستانه مرگ قرار مى‌گيرد ابليس به جمعى از شياطين مأموريّت مى‌دهد كه او را گرفتار شك وترديد كنند، تا به هنگام جان دادن بى‌ايمان از دنيا برود. اگر كسى مؤمن كامل باشد نمى‌توان او را به شك انداخت، بدين سبب به آنها كه در حال احتضارند كلمات فرج وشهادتين واقرار به يك‌يك ائمّه : را تلقين كنيد، تا از سخن گفتن باز نايستند».[۲۱] ۲. در روايتى ديگر فرمود: «اگر بت‌پرست به هنگام مردن، به امامت حضرات ائمّه : (از صميم قلب) اقرار كند ومعتقد به مذهب تشيّع شود، آتش جهنّم به هيچ عضوى از اعضاى او آسيب نمى‌رساند».[۲۲] تلقين دعاى خاص ۱. از امام صادق روايت شده است كه فرمود: «مرگ شخصى نزديك شد. حضرت رسول صلى الله عليه و آله با گروهى از اصحاب بر بالينش حاضر شدند. آن شخص بى‌هوش بود. حضرت به ملك‌الموت فرمود: دست از او بردار، تا از وى سؤالى كنم. آن شخص به هوش آمد. حضرت پرسيد: چه مى‌بينى؟ گفت: سفيدى بسيار وسياهى فراوانى مى‌بينم. فرمود: كدام به تو نزديك‌تر است؟ گفت: سياهى. فرمود بگو: اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِىَ الْكَثِيرَ مِنْ مَعاصِيکَ وَاقْبَلْ مِنِّى الْيَ

مسأله ۵۳۳ مسلمانی را که (۱) محتضر است یعنی در حال جان دادن می باشد (۲) مرد باشد یا زن، بزرگ باشد یا کوچک، باید (۳) به پشت بخوابانند به طوری که کف پاهایش به طرف قبله باشد (۴) و اگر خواباندن او کاملًا به این طور ممکن نیست بنا بر احتیاط واجب (۵) تا اندازه ای که ممکن است باید (۶) به این دستور عمل کنند (۷) و چنانچه خواباندن او به هیچ قسم ممکن نباشد (۸) به قصد احتیاط (۹) او را رو به قبله بنشانند و اگر آن هم نشود،(باز به قصد احتیاط (۱۰)) او را به پهلوی راست یا به پهلوی چپ، رو به قبله بخوابانند. (۱) (اراکی، سیستانی:) مؤمنی که.. (۲) (مکارم:) محتضر یعنی: کسی که در حال جان دادن است.. (۳) (اراکی، بهجت، صافی:) بنا بر احتیاط واجب باید.. (خوئی، تبریزی، سیستانی:) بنا بر احتیاط در صورت امکان باید.. شاید این مطالب را هم بپسندید: دعا و سوره برای راحت جان دادن محتضر (زنجانی:) بنا بر احتیاط مستحب در صورت امکان.. (۴) (خوئی، بهجت، زنجانی، سیستانی، تبریزی:) بقیه مسأله ذکر نشده. (فاضل:) و بعید نیست که بر خود محتضر هم این کار لازم باشد. [پایان مسأله] (مکارم:) بنا بر احتیاط واجب باید او را به پشت بخوابانند و پای او را به طرف قبله کنند.. (۵) [عبارت «بنا بر احتیاط واجب» در رساله آیات عظام: گلپایگانی و صافی نیست] (۶) [کلمه «باید» در رساله آیت اللّه مکارم نیست] (۷) (مکارم:) و اگر ممکن نشد رو به قبله بنشانند و اگر آن هم ممکن نیست به پهلوی راست، یا به پهلوی چپ رو به قبله بخوابانند. (۸) (اراکی:) اگر اذیت نمی شود.. (۹) (گلپایگانی:) باید.. (صافی:) بهتر است.. (۱۰) (اراکی:) اگر اذیت نمی شود باز به قصد احتیاط.. (گلپایگانی:) باید.. [قسمت داخل پرانتز در رساله آیت اللّه صافی نیست] [تا وقتی او را از محل احتضار حرکت نداده اند رو به قبله باشد] مسأله ۵۳۴ احتیاط واجب آن است که تا وقتی او را از محل احتضار حرکت نداده اند رو به قبله باشد و بعد از حرکت دادن، این احتیاط واجب نیست (۱). این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست (۱) (اراکی:) هر چند مراعات آن مطلوب است. (گلپایگانی، فاضل:) مسأله احتیاط واجب آن است که تا وقتی غسل میّت تمام نشده او را رو به قبله بخوابانند ولی بعد از آن که غسلش تمام شد بهتر است او را مثل حالتی که بر او نماز می خوانند بخوابانند. (خوئی، تبریزی:) اولی آن است.. (صافی:) احتیاط آن است.. (سیستانی:) بهتر آن است تا وقتی غسل میّت تمام نشده، نیز او را به نحوی که در مسأله قبل گفته شد رو به قبله بخوابانند.. (زنجانی:) احتیاط واجب آن است که بعد از مرگ، تا بلند کردن جنازه او را رو به قبله بخوابانند، به گونه ای که در مسأله پیش گفته شد، هم چنین بنا بر احتیاط مستحب در حال غسل نیز تا وقتی که غسل تمام نشده او را رو به قبله بخوابانند.. (مکارم:) مسأله مستحب است که میت را تا وقتی از محل مردن حرکت نداده اند رو به قبله باشد. [رو به قبله کردن محتضر بر هر مسلمان واجب است] مسأله ۵۳۵ رو به قبله کردن محتضر بر هر مسلمان واجب است (۱) و اجازه گرفتن از ولی ّ او لازم نیست. (۲). این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست (۱) (خوئی، سیستانی، تبریزی:) بنا بر احتیاط.. (صافی:) بنا بر احتیاط واجب.. (۲) (نوری:) هر چند که اولی است. (اراکی:) از ولی ّ او در صورت امکان باید اجازه گرفت. (خوئی، تبریزی:) اجازه گرفتن از ولی ّ او احوط است. (گلپایگانی:) بنا بر احتیاط لازم باید ((صافی:) بنا بر احتیاط) تا ممکن می شود از ولی ّ او اذن بگیرد. (سیستانی:) چنانچه بدانند خود محتضر راضی است و قاصر هم نباشد برای این کار لازم نیست از ولی ّ او اجازه بگیرند و در غیر این صورت اجازه گرفتن از ولی ّ او بنا بر احتیاط، لازم است. (زنجانی:) مسأله بر هر مسلمان شایسته است محتضر را رو به قبله کند و این کار مطابق احتیاط استحبابی است، و بنا بر احتیاط استحبابی از ولی ّ محتضر اجازه بگیرند. [مستحب ّ است شهادتین و اقرار به دوازده امام علیهم السلام] مسأله ۵۳۶ مستحب ّ است شهادتین و اقرار به دوازده امام علیهم السلام و سایر عقاید حقّه را، به کسی که در حال جان دادن است طوری تلقین کنند که بفهمد و نیز مستحب ّ است چیزهایی را که گفته شد تا وقت مرگ تکرار کنند. این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست [ دعای محتضر ] مسأله ۵۳۷ مستحب ّ است این دعاها را طوری به محتضر تلقین کنند که بفهمد (۱): اللّهُم َّ اغفِر لِی َ الکَثیرَ مِن مَعاصِیک َ وَ اقبَل مِنِّی الیَسِیرَ مِن طاعَتِک َ یا مَن یَقبَل ُ الیَسیرَ وَ یَعفُو عَن ِ الکَثِیِر اقبَل مِنِّی الیَسیرَ و اعف ُ عَنِّی الکَثیرَ انَّک انت َ العَفُوُّ الغَفُورُ اللّهُم َّ ارحَمنی فَانَّک َ رَحیم ٌ (۲). این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست (۱) (اراکی، نوری:) مستحب ّ است این دعاها را ب

ه محتضر تلقین کنند:.. (۲) (مکارم:) و بهتر است که خودش نیز بخواند. [کسی را که سخت جان می دهد] مسأله ۵۳۸ مستحب ّ است کسی را که سخت جان می دهد، (۱) اگر ناراحت نمی شود به جایی که نماز می خوانده ببرند. این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست (۱) (مکارم:) او را به محل ّ نمازش ببرند. [ برای راحت شدن محتضر] مسأله ۵۳۹ مستحب ّ است (۱) برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکه «یس، و الصّافات و احزاب» و «آیه الکرسی» و (آیه پنجاه و چهارم از سوره «اعراف» (۲) و سه آیه آخر سوره «بقره» بلکه (۳)) هر چه از قرآن ممکن است بخوانند. این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست (۱) (مکارم:) شایسته است.. (۲) اراکی، (فاضل:) یعنی آیه إِن َّ رَبَّکُم ُ اللّه ُ الَّذِی خَلَق َ السَّموات ِ.. (۳) [قسمت داخل پرانتز در رساله آیت اللّه مکارم نیست] [ تنها گذاشتن محتضر] مسأله ۵۴۰ تنها گذاشتن محتضر و گذاشتن چیز سنگین (۱) روی شکم او و بودن جُنُب و حائض نزد او و هم چنین حرف زدن زیاد و گریه کردن و تنها گذاشتن زنها نزد او مکروه است (۲). این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست (۱) (خوئی، گلپایگانی، فاضل، تبریزی، صافی، زنجانی:) گذاشتن چیزی.. (۲) (مکارم:) تنها گذاشتن زنها نزد او را از مکروهات شمرده اند. توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل، اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی. مطابق نظر آيت الله خامنه اي

ی کند. منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی

مطابق نظر آيت الله خامنه اي احکام محتضر (کسی که در حال جان دادن است) شایسته است که شخص مسلمان را در حال احتضار به پشت و به سمت قبله بخوابانند، به طوری که کف پای او به جانب قبله باشد. بسیاری از فقها این عمل را بر خود محتضر در صورتی که قادر باشد و بردیگران واجب دانسته‌اند و احتیاط در انجام آن ترک نشود. رساله آموزشی. س ۲۵۳: آیا شخص مسلمان را باید هنگام احتضار رو به قبله خواباند؟ ج: شايسته است که شخص مسلمان را در حال احتضار به پشت و به سمت قبله بخوابانند، به‌طورى که کف پاى او به جانب قبله باشد. بسيارى از فقهاء اين عمل را برخود محتضر در صورتى که قادر باشد و بر ديگران، واجب دانسته‏ اند و احتياط در انجام آن ترک نشود. اجوبه الاستفتائات . س:‌ فرد محتضرى را كه سنداژ شده است، بايد رو به قبله قرار داد يا خير؟ ج) طبق نظر مقام معظم رهبرى (دام ظله) رو به قبله كردن محتضر واجب نيست، اگر چه موافق احتياط است.استفتائات جديد. طبق نظر آيت الله مكارم شيرازي مستحبات بعد از مرگ [احکام محتضر ] پرسش : بعد از مرگ چه کارهایی مستحب است؟ پاسخ : مستحب است بعد از مرگ دهانمیت را روى هم بگذارند که باز نماند، چشمها و چانه میت را ببندند، دست و پاى او را صاف کرده و پارچه‏اى روى او بیندازند، براى تشییع جنازه او مومنین را خبر کنند، تا وقتى از محل مردن حرکت نداده‏اند رو به قبله باشد و در دفن او عجله نمایند، ولى اگر یقین به مرگ او ندارند، باید صبر کنند تا کاملًا معلوم شود. اگر ميّت زن حامله باشد [احکام محتضر ] پرسش : اگر میت زن حامله باشد و بچه زنده باشد وظیفه چیست؟ پاسخ : اگر میت زن حامله باشد و هنوز بچه در شکم او زنده است و یا احتمال زنده بودن او را بدهند، باید پهلوى چپ او را بشکافند و طفل را بیرون آورند، سپس پهلو را بدوزند و چنانچه دسترسى به اهل اطّلاع بوده باشد این کار را زیر نظر آنها انجام تعریف محتضر [احکام محتضر ] پرسش : محتضر به چه کسی گفته می شود؟ پاسخ : «محتضر» یعنى کسى که در حال جان دادن است چگونگی قرار دادن محتضر [احکام محتضر ] پرسش : کیفیت قرار دادن محتضر را بیان فرمائید؟ پاسخ : بنابراحتیاط واجب باید محتضر را به پشت بخوابانند و پاى او را به طرف قبله کنند، خواه مرد باشد یا زن، بزرگ باشد یا کوچک و اگر خواباندن او به این صورت کاملًا ممکن نیست، بنابر احتیاط واجب، آن مقدار که ممکن است به این دستور عمل کنند و اگر ممکن نشد رو به قبله بنشانند و اگر آن هم ممکن نیست به پهلوى راست، یا به پهلوى چپ رو به قبله وجوب رو به قبله قرار دادن محتضر [احکام محتضر ] پرسش : آیا رو به قبله کردن محتضر لازم است؟ پاسخ : رو به قبله کردن محتضر بر هر مسلمانى واجب است و اجازه گرفتن از ولیّ او لازم نیست. استحباب تلقین شهادتین برای محتضر [احکام محتضر ] پرسش : آیا تلقین شهادتین برای محتضر لازم است و اینکه این تلقین باید چگونه باشد؟ پاسخ : مستحب است شهادتینو اقرار به دوازده امام و سایر عقائد اسلام را به کسى که در حال احتضار است طورى تلقین کنند که بفهمد و مستحب است آن را تا وقت مرگ تکرار کنند. دعای زمان احتضار [احکام محتضر ] پرسش : خواندن چه دعایی در زمان احتضار استحباب دارد؟ پاسخ : مستحبّ است این دعا را به محتضر تلقین کنند بطورى که بفهمد: اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِىَ الْکَثِیرَ مِنْ مَعاصِیکَ وَ اقْبَلْ مِنّى الْیَسیرَ مِنْ طاعَتِکَ یا مَنْ یَقْبَلُ الْیَسِیرَ وَ یَعْفُو عَنِ الْکَثِیرِ اقْبَلْ مِنِّى الْیَسِیرَ وَاعْفُ عَنِّى الْکَثیرَ اِنَّکَ انْتَ الْعَفُوُّ الْغَفُورُ اللَّهُمَّ ارْحَمْ فَاِنَّکَ رَحیم، و بهتر است که خودش نیز بخواند. استحباب بردن محتضر به محل نمازش [احکام محتضر ] پرسش : برای کسی که سخت جان می دهد، انجام چه کاری استحباب دارد؟ پاسخ : مستحب است کسى که سخت جان مى‏دهد او را به محلّ نمازش ببرند. استحباب خواندن قرآن بر بالین محتضر [احکام محتضر ] پرسش : قرائت چه سوره هایی بر بالین محتضر، برای راحت جان دادن او استحباب دارد؟ پاسخ : شایسته است براى راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکه «یس» و «صافّات» و «احزاب» و «آیهالکرسى» و هرچه از قرآن ممکن است بخوانند. مکروهات زمان احتضار [احکام محتضر ] پرسش : انجام چه کارهایی در نزد محتضر کراهت دارد؟ پاسخ : تنها گذاشتن محتضر، گذاشتن چیزى سنگین روى شکم او و حضور جُنُب و حائض نزد او و همچنین گریه کردن، حرف زدن و تنها گذاشتن زن ها نزد او را، از مکروهات شمرده‏ اند. ادای دیون در صورت بروز نشانه های مرگ [احکام محتضر ] پرسش : اگر هنگام ظهور نشانه هاى مرگ انسان یقین داشته باشد که اطرافیان پس از او حقوقى که بر گردن او است را به نحو شایسته پرداخت مى کنند، آیا لازم است که خود به این امر مبادرت ورزد؟ پاسخ : در صورتیکه بتواند خودش ادا کند باید اقدام کند والا وصیت م

مسأله ۵۳۳ مسلمانی را که (۱) محتضر است یعنی در حال جان دادن می باشد (۲) مرد باشد یا زن، بزرگ باشد یا کوچک، باید (۳) به پشت بخوابانند به طوری که کف پاهایش به طرف قبله باشد (۴) و اگر خواباندن او کاملًا به این طور ممکن نیست بنا بر احتیاط واجب (۵) تا اندازه ای که ممکن است باید (۶) به این دستور عمل کنند (۷) و چنانچه خواباندن او به هیچ قسم ممکن نباشد (۸) به قصد احتیاط (۹) او را رو به قبله بنشانند و اگر آن هم نشود،(باز به قصد احتیاط (۱۰)) او را به پهلوی راست یا به پهلوی چپ، رو به قبله بخوابانند. (۱) (اراکی، سیستانی:) مؤمنی که.. (۲) (مکارم:) محتضر یعنی: کسی که در حال جان دادن است.. (۳) (اراکی، بهجت، صافی:) بنا بر احتیاط واجب باید.. (خوئی، تبریزی، سیستانی:) بنا بر احتیاط در صورت امکان باید.. شاید این مطالب را هم بپسندید: دعا و سوره برای راحت جان دادن محتضر (زنجانی:) بنا بر احتیاط مستحب در صورت امکان.. (۴) (خوئی، بهجت، زنجانی، سیستانی، تبریزی:) بقیه مسأله ذکر نشده. (فاضل:) و بعید نیست که بر خود محتضر هم این کار لازم باشد. [پایان مسأله] (مکارم:) بنا بر احتیاط واجب باید او را به پشت بخوابانند و پای او را به طرف قبله کنند.. (۵) [عبارت «بنا بر احتیاط واجب» در رساله آیات عظام: گلپایگانی و صافی نیست] (۶) [کلمه «باید» در رساله آیت اللّه مکارم نیست] (۷) (مکارم:) و اگر ممکن نشد رو به قبله بنشانند و اگر آن هم ممکن نیست به پهلوی راست، یا به پهلوی چپ رو به قبله بخوابانند. (۸) (اراکی:) اگر اذیت نمی شود.. (۹) (گلپایگانی:) باید.. (صافی:) بهتر است.. (۱۰) (اراکی:) اگر اذیت نمی شود باز به قصد احتیاط.. (گلپایگانی:) باید.. [قسمت داخل پرانتز در رساله آیت اللّه صافی نیست] [تا وقتی او را از محل احتضار حرکت نداده اند رو به قبله باشد] مسأله ۵۳۴ احتیاط واجب آن است که تا وقتی او را از محل احتضار حرکت نداده اند رو به قبله باشد و بعد از حرکت دادن، این احتیاط واجب نیست (۱). این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست (۱) (اراکی:) هر چند مراعات آن مطلوب است. (گلپایگانی، فاضل:) مسأله احتیاط واجب آن است که تا وقتی غسل میّت تمام نشده او را رو به قبله بخوابانند ولی بعد از آن که غسلش تمام شد بهتر است او را مثل حالتی که بر او نماز می خوانند بخوابانند. (خوئی، تبریزی:) اولی آن است.. (صافی:) احتیاط آن است.. (سیستانی:) بهتر آن است تا وقتی غسل میّت تمام نشده، نیز او را به نحوی که در مسأله قبل گفته شد رو به قبله بخوابانند.. (زنجانی:) احتیاط واجب آن است که بعد از مرگ، تا بلند کردن جنازه او را رو به قبله بخوابانند، به گونه ای که در مسأله پیش گفته شد، هم چنین بنا بر احتیاط مستحب در حال غسل نیز تا وقتی که غسل تمام نشده او را رو به قبله بخوابانند.. (مکارم:) مسأله مستحب است که میت را تا وقتی از محل مردن حرکت نداده اند رو به قبله باشد. [رو به قبله کردن محتضر بر هر مسلمان واجب است] مسأله ۵۳۵ رو به قبله کردن محتضر بر هر مسلمان واجب است (۱) و اجازه گرفتن از ولی ّ او لازم نیست. (۲). این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست (۱) (خوئی، سیستانی، تبریزی:) بنا بر احتیاط.. (صافی:) بنا بر احتیاط واجب.. (۲) (نوری:) هر چند که اولی است. (اراکی:) از ولی ّ او در صورت امکان باید اجازه گرفت. (خوئی، تبریزی:) اجازه گرفتن از ولی ّ او احوط است. (گلپایگانی:) بنا بر احتیاط لازم باید ((صافی:) بنا بر احتیاط) تا ممکن می شود از ولی ّ او اذن بگیرد. (سیستانی:) چنانچه بدانند خود محتضر راضی است و قاصر هم نباشد برای این کار لازم نیست از ولی ّ او اجازه بگیرند و در غیر این صورت اجازه گرفتن از ولی ّ او بنا بر احتیاط، لازم است. (زنجانی:) مسأله بر هر مسلمان شایسته است محتضر را رو به قبله کند و این کار مطابق احتیاط استحبابی است، و بنا بر احتیاط استحبابی از ولی ّ محتضر اجازه بگیرند. [مستحب ّ است شهادتین و اقرار به دوازده امام علیهم السلام] مسأله ۵۳۶ مستحب ّ است شهادتین و اقرار به دوازده امام علیهم السلام و سایر عقاید حقّه را، به کسی که در حال جان دادن است طوری تلقین کنند که بفهمد و نیز مستحب ّ است چیزهایی را که گفته شد تا وقت مرگ تکرار کنند. این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست [ دعای محتضر ] مسأله ۵۳۷ مستحب ّ است این دعاها را طوری به محتضر تلقین کنند که بفهمد (۱): اللّهُم َّ اغفِر لِی َ الکَثیرَ مِن مَعاصِیک َ وَ اقبَل مِنِّی الیَسِیرَ مِن طاعَتِک َ یا مَن یَقبَل ُ الیَسیرَ وَ یَعفُو عَن ِ الکَثِیِر اقبَل مِنِّی الیَسیرَ و اعف ُ عَنِّی الکَثیرَ انَّک انت َ العَفُوُّ الغَفُورُ اللّهُم َّ ارحَمنی فَانَّک َ رَحیم ٌ (۲). این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست (۱) (اراکی، نوری:) مستحب ّ است این دعاها را ب

ه محتضر تلقین کنند:.. (۲) (مکارم:) و بهتر است که خودش نیز بخواند. [کسی را که سخت جان می دهد] مسأله ۵۳۸ مستحب ّ است کسی را که سخت جان می دهد، (۱) اگر ناراحت نمی شود به جایی که نماز می خوانده ببرند. این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست (۱) (مکارم:) او را به محل ّ نمازش ببرند. [ برای راحت شدن محتضر] مسأله ۵۳۹ مستحب ّ است (۱) برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکه «یس، و الصّافات و احزاب» و «آیه الکرسی» و (آیه پنجاه و چهارم از سوره «اعراف» (۲) و سه آیه آخر سوره «بقره» بلکه (۳)) هر چه از قرآن ممکن است بخوانند. این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست (۱) (مکارم:) شایسته است.. (۲) اراکی، (فاضل:) یعنی آیه إِن َّ رَبَّکُم ُ اللّه ُ الَّذِی خَلَق َ السَّموات ِ.. (۳) [قسمت داخل پرانتز در رساله آیت اللّه مکارم نیست] [ تنها گذاشتن محتضر] مسأله ۵۴۰ تنها گذاشتن محتضر و گذاشتن چیز سنگین (۱) روی شکم او و بودن جُنُب و حائض نزد او و هم چنین حرف زدن زیاد و گریه کردن و تنها گذاشتن زنها نزد او مکروه است (۲). این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست (۱) (خوئی، گلپایگانی، فاضل، تبریزی، صافی، زنجانی:) گذاشتن چیزی.. (۲) (مکارم:) تنها گذاشتن زنها نزد او را از مکروهات شمرده اند. توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل، اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی. مطابق نظر آيت الله خامنه ايمطابق نظر آيت الله خامنه اي احکام محتضر (کسی که در حال جان دادن است) شایسته است که شخص مسلمان را در حال احتضار به پشت و به سمت قبله بخوابانند، به طوری که کف پای او به جانب قبله باشد. بسیاری از فقها این عمل را بر خود محتضر در صورتی که قادر باشد و بردیگران واجب دانسته‌اند و احتیاط در انجام آن ترک نشود. رساله آموزشی. س ۲۵۳: آیا شخص مسلمان را باید هنگام احتضار رو به قبله خواباند؟ ج: شايسته است که شخص مسلمان را در حال احتضار به پشت و به سمت قبله بخوابانند، به‌طورى که کف پاى او به جانب قبله باشد. بسيارى از فقهاء اين عمل را برخود محتضر در صورتى که قادر باشد و بر ديگران، واجب دانسته‏ اند و احتياط در انجام آن ترک نشود. اجوبه الاستفتائات . س:‌ فرد محتضرى را كه سنداژ شده است، بايد رو به قبله قرار داد يا خير؟ ج) طبق نظر مقام معظم رهبرى (دام ظله) رو به قبله كردن محتضر واجب نيست، اگر چه موافق احتياط است.استفتائات جديد. طبق نظر آيت الله مكارم شيرازي حضرت آیت الله مکارم شیرازی مستحبات بعد از مرگ [احکام محتضر ] پرسش : بعد از مرگ چه کارهایی مستحب است؟ پاسخ : مستحب است بعد از مرگ دهانمیت را روى هم بگذارند که باز نماند، چشمها و چانه میت را ببندند، دست و پاى او را صاف کرده و پارچه‏اى روى او بیندازند، براى تشییع جنازه او مومنین را خبر کنند، تا وقتى از محل مردن حرکت نداده‏اند رو به قبله باشد و در دفن او عجله نمایند، ولى اگر یقین به مرگ او ندارند، باید صبر کنند تا کاملًا معلوم شود. اگر ميّت زن حامله باشد [احکام محتضر ] پرسش : اگر میت زن حامله باشد و بچه زنده باشد وظیفه چیست؟ پاسخ : اگر میت زن حامله باشد و هنوز بچه در شکم او زنده است و یا احتمال زنده بودن او را بدهند، باید پهلوى چپ او را بشکافند و طفل را بیرون آورند، سپس پهلو را بدوزند و چنانچه دسترسى به اهل اطّلاع بوده باشد این کار را زیر نظر آنها انجام تعریف محتضر [احکام محتضر ] پرسش : محتضر به چه کسی گفته می شود؟ پاسخ : «محتضر» یعنى کسى که در حال جان دادن است چگونگی قرار دادن محتضر [احکام محتضر ] پرسش : کیفیت قرار دادن محتضر را بیان فرمائید؟ پاسخ : بنابراحتیاط واجب باید محتضر را به پشت بخوابانند و پاى او را به طرف قبله کنند، خواه مرد باشد یا زن، بزرگ باشد یا کوچک و اگر خواباندن او به این صورت کاملًا ممکن نیست، بنابر احتیاط واجب، آن مقدار که ممکن است به این دستور عمل کنند و اگر ممکن نشد رو به قبله بنشانند و اگر آن هم ممکن نیست به پهلوى راست، یا به پهلوى چپ رو به قبله وجوب رو به قبله قرار دادن محتضر [احکام محتضر ] پرسش : آیا رو به قبله کردن محتضر لازم است؟ پاسخ : رو به قبله کردن محتضر بر هر مسلمانى واجب است و اجازه گرفتن از ولیّ او لازم نیست. استحباب تلقین شهادتین برای محتضر [احکام محتضر ] پرسش : آیا تلقین شهادتین برای محتضر لازم است و اینکه این تلقین باید چگونه باشد؟ پاسخ : مستحب است شهادتینو اقرار به دوازده امام و سایر عقائد اسلام را به کسى که در حال احتضار است طورى تلقین کنند که بفهمد و مستحب است آن را تا وقت مرگ تکرار کنند. دعای زمان احتضار [احکام محتضر ] پرس