بخش سوم
5⃣ آنچه که سبب تقویت احتمال بیعت میشود نامهای است که عمر بن سعد به عبیدالله نوشته است. در این نامه عمر بن سعد چنین میآورد: «أما بعد فان الله قد أطفأ النائرة وجمع الكلمه وأصلح أمر الامة هذا حسين قد أعطاني أن يرجع إلى المكان الذى منه أتى أو أن نسيره إلى أي ثغر من ثغور المسلمين شئنا فيكون رجلا من المسلمين له ما لهم وعليه ما عليهم أو أن يأتي يزيد أمير المؤمنين فيضع يده في يده فيرى فيما بينه وبينه رأيه وفى هذا لكم رضى وللامه صلاح» «خداوند آتش جنگ را خاموش نمود و وحدت نظر به وجود آمد و امر امت اصلاح شد و حسین پذیرفت که یکی از این سه کار را انجام دهد: یا به همان محل سابق خود برگردد یا به یکی از مناطق دور دست تبعید شود یا دست در دست یزید بگذارد و از او متابعت کند. الخ»
6⃣ نکته درخور توجه این است که با وجود اینکه متن نامه عمربن سعد در کلمات طبری آمده و مطابق احتمال دوم است، اما وی آن را دلیلی بر تقویت احتمال دوم قرار نداده است. شیخ مفید نیز با وجود ذکر متن نامه عمر بن سعد از محتوای جلسه امام حسین ع با عمربن سعد اظهار اطلاع نکرده است. شیخ مفید در ارشاد به عنوان گزارش از ملاقات امام با عمر بن سعد میگوید «و لمّا رأى الحسين عليهالسّلام نزول العساكر عمر بن سعد لعنه اللّه بنينوى، و مددهم لقتاله عليهالسّلام، أنفذ إلى عمر بن سعد: إنّي أريد أن ألقاك، و أجتمع معك. فاجتمعا ليلا فتناجيا طويلا، ثمّ رجع عمر بن سعد إلى مكانه(ارشاد:2/89)» مضمون متن این است: «هنگامی که امام، لشکر عمر بن سعد را دید وی را به ملاقاتی دعوت کرد و سپس در شب با یکدیگر به نجوا پرداختند و آنگاه عمر بن سعد به مکان خود بازگشت» میبینیم که شیخ مفید از محتوای این جلسه هیچ سخنی را به امام نسبت نمیدهد. تنها از اصل ملاقات خبر میدهد. اما اینکه آنجا حضرت چه فرمودند هیچ اطلاعی نمیدهد. آنگاه شیخ مفید میگوید: «و عمر بن سعد به عبیدالله نامه نوشت» و ادامه نقل شیخ مفید از نامه مطابق نقل طبری است.
7⃣ نکته ظریف دیگر در کلمات شیخ مفید که حاکی از تردید وی در صحت استناد متن نامه عمربن سعد به امام است آن است که شیخ مفید ارسال نامه عمربن سعد را با «واو عاطفه» به جلسات امام حسین ع و عمربن سعد عطف کرده است و نه با فاء تفریع. گویا ایشان تردید داشته اند که نامه را نتیجه جلسات مذکور بدانند و در نتیجه از واو عاطفه استفاده کردهاند که فاقد افاده تفریع باشد.
8⃣ نقل مورخین دیگر چون فتال نیشابوری در روضه الواعظین و طبرسی در اعلام الوری نیز همانند نقل شیخ مفید است. البته برخی مورخین که از جهت تاریخی متاخرتر از طبری و ابی مخنف هستند نظریه پذیرش بیعت را به امام نسبت دادهاند. ولی میتوان فهمید که همه آنها بدون آنکه مستندی مستقل و قابل اعتنا برای نظرشان ذکر کنند، صرفا تحلیلها و برداشتهای خود را از نقلهای متقدم(طبری و ابیمخنف) ذکر کرده اند، بدون آن که از متن مذاکرات حضرت خبری داشته باشند. به بیان واضحتر برخی مورخین از بین این سه احتمال، یکی را به دلخواه و فراخور حال! انتخاب کرده است. خصوصا که احتمال دوم با نامه عمربنسعد هماهنگی دارد و عمر بن سعد را از دروغ مبرا میکند. از طرفی قیامهای بعدی را نیز علیه خلفاء خنثی میکند؛ چرا که در این احتمال بیان می شود امام حسین ع در نهایت تسلیم امر یزید شده و بیعت را پذیرفته است. بنابراین طبیعی است که بسیاری از مورخین اهل سنت و هواداران خلافت، چنین قولی را به امام نسبت بدهند، مانند ابن قتیبه در الامامه و السیاسه. وی البته سخنان نامربوط دیگری درباره قیام امام حسین(ع) نقل کرده است که گمان نمیرود بزرگان ما بدان ملتزم باشند.
———~———~—🆔—~——~———
📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
بخش چهارم و پایانی
9⃣ حال باید نقلی که عمربن سعد به امام نسبت داده است را با سیره امام حسین(ع) و کلمات ایشان سنجید. کلام معروف امام حسین ع که فرمودند «مثلی لا یبایع مثله»(بحار ج44 ص 325) نشان از آن است که اساسا نه حضرت، بلکه هر کس که همسنگ حضرت باشد نباید با یزید و هرآن کس که همسنگ یزید است بیعت کند و این تاکیدی دوچندان بر عدم قبول بیعت توسط حضرت است. پرواضح است که این کلام در زمانی از حضرت صادر شد که حضرت در مدینه بودند و هنوز بحث دعوت مردم کوفه مطرح نشده بود و خطر جانی عدم بیعت بر حضرت که کشته شدن است بر ایشان پوشیده نیست.
عقبه، یار امام نیز به شایعات پیرامون پذیرش بیعت امام واکنش نشان داده و گفته است در تمام طول مسیر حضرت تا شهادتشان یک بار هم مساله بیعت با یزید را مطرح نکرده بودند.
0⃣1⃣ امام (ع) به هنگام وداع با محمد حنفیه در مدینه نیز فرمودند: « یا أخي! و اللّه لو لم يكن في الدنيا ملجأ و لا مأوى لما بايعت و اللّه يزيد بن معاوية أبدا»(الفتوح: ج5 ص 21) « ای برادر به خدا سوگند اگر در دنیا هیچ پناهی نداشته باشم با یزید تا ابد بیعت نخواهم کرد.»
واقعا اگر بنابر بیعت در صورت اضطرار بود نیازی نبود حضرت تا آخرین لحظه صبر کنند که لشکر دشمن ایشان را محاصره کند، بلکه میتوانستند در مدینه پس از اجبار حاکم مدینه و یا پس از برخورد با مروان ، یا در مکه پس از هجوم سپاهیان عامل یزید در مکه یا پس از نامه عمرو بن سعید(والی مکه) به امام حضرت بیعت را می پذیرفتند و کار را به آخرین لحظه واگذار نمیکردند.
1⃣1⃣ جدای از کلمات صریح حضرت در نفی بیعت، برداشت عمربن سعد از حضرت نیز بر وضوح ماجرا میافزاید.
بیعت نکردن امام با یزید بقدری واضح بود که هنگامی که نامه اول عبیدالله در جواب عمر بن سعد میآید و در آن به عمر بن سعد دستور میدهد که از امام برای یزید بیعت بگیرد، عمر بن سعد این خبر را به امام نمیدهد. چون اطمینان داشت که امام این پیشنهاد را نمیپذیرد.(خوارزمی:1/241) از نقلهای دیگران همچون طبری نیز بر میآید که عمر بن سعد میدانست امام پیشنهاد بیعت را نخواهد پذیرفت.
2⃣1⃣ نتیجه:
با توجه به نکاتی که بیان شد، انتخاب احتمال دوم از میان سه احتمال مطرح شده بدترین گزینش تاریخی به لحاظ معیار اعتبارسنجی نقل های تاریخی است. تنها نکتهای که میماند آن است که در گفتگوی میان امام و عمربن سعد چه گذشت؟ همانطور که بیان شد از محتوای آن جلسه به صورت مستقیم نقلی به میان نیامده است. اما با این حال در برخی منابع محتوای ملاقات امام و عمر بن سعد بهگونهای دیگر نقل شده است. ابن اعثم محتوای ملاقات را مجموعهای از نصیحتهای امام به عمر بن سعد میداند: «ويحك يا ابن سعد! أما تتّقي اللّه الّذي إليه معادك أن تقاتلني؟ و أنا ابن من علمت يا هذا من رسولاللّه صلّى اللّه عليه و سلّم، فاترك هؤلاء، و كن معي، فإنّي أقربك إلى اللّه عزّ و جلّ. قال له عمر بن سعد: أبا عبداللّه! أخاف أن تهدم داري. فقال له الحسين رضىاللّه عنه: أنا أبنيها لك. فقال: أخاف أن تؤخذ ضيعتي. فقال الحسين: أنا أخلف عليك خيرا منها من مالي بالحجاز. قال: فلم يجب عمر إلى شيء من ذلك، فانصرف عنه الحسين رضىاللّه عنه، و هو يقول: ما لك؟ ذبحك اللّه من على فراشك سريعا عاجلا، و لا غفر [اللّه] لك يوم حشرك، و نشرك، فو اللّه إنّي لأرجو أن لا يأكل من برّ العراق، إلّا يسيرا.»(الفتوح:5/164-166) خلاصه این نقل آن است که امام به عمر بن سعد میفرماید لشکرش را رها کند و به امام بپیوندد. عمر بن سعد پی در پی بهانهجویی میکند و در نهایت امام از وی مایوس گشته و نفرین معروفشان را میفرمایند: «امید دارم که از گندم ری جز اندکی نخوری». همانند همین نقل را خوارزمی ذکر میکند.(مقتل الحسین 1/245)
به نظر میرسد پس از این جلسات و بیان نصایح و پیشنهادهایی از سوی امام همچون بازگشت به مدینه یا رفتن به منطقهای دیگر( که شواهد آن در کلمات امام حسین ع وجود دارد)، عمر بن سعد نامهای برای عبیدالله می نویسد و پیشنهادهای امام را در ذیل پیشنهادهای سه گانه قرار میدهد تا به نوعی از جنگ با امام حسین ع شانه خالی کند.
✍مدیر اندیشکده مستعدان، حجت الاسلام و المسلمین رستمی
———~———~—🆔—~——~———
📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
شگرد تکرار پیام 👇
شرحبیل از اصحاب پیامبر ص بود ودر میان قبیله های شام هم نفوذ زیادی داشت .
وقتی امام (ع) "جریر بجلی" را به نزد معاویه فرستاد و او را به بیعت دعوت کرد، معاویه دستور داد "شرحبیل الکندی" که معروف ترین شخصیت ها در شام بود را احضار کنند. معاویه به یک گروه از یاران خود دستور داد که تک تک آن ها به شرحبیل تفهیم کنند که علی آن کسی است که عثمان بن عفان را کشته است. شرحبیل بر معاویه وارد شد. معاویه او را از ورود بجلی از جانب امام برای اخذ بیعت از معاویه باخبر کرد و چنین وانمود کرد که وی برای پاسخ به فرستاده امام، منتظر نظر شرحبیل است. و ادعا کرد که امام (ع) عثمان را کشته است. شرحبیل از او مهلت خواست تا در مورد کشته شدن عثمان به دست امام علی (ع) تحقیق کند. شرحبیل وقتی از آن جا خارج شد به همان گروهی برخورد که معاویه قبلا از آن ها خواسته بود کشته شدن عثمان را به گردن امام بیندازند. وقتی شرحبیل از آن ها جریان را جویا شد، تک تک آن ها به او گفتند که علی عثمان را کشته است. دیگر شکی برای شرحبیل باقی نماند که آن ها راستگو هستند و به سوی معاویه برگشت در حالی که داد می زد:
ای معاویه، مردم کجایند؟ چرا علی عثمان را کشته است؟! به خدا اگر بیعت کنی تو را از شاممان بیرون می کنیم یا تو را می کشیم...
معاویه هم که منتظر چنین سخنانی بود و با همین هدف برای شرحبیل نقشه کشیده بود جواب داد:
من با شما مخالفت نمی کنم، من نیستم مگر مردی از اهل شام
این ها بخشی کوچکی از سیاست های مزورانه معاویه برای رسیدن به سلطنت و حکومت بود
شرح نهج البلاغة، ابن أبي الحديد 1 : 77.
🆔@abhas313
فریب افکار عمومی 👇
معاویه سعی داشت به مردم شام القا کند که قاتل عثمان، امام علی (ع) است تا از این طریق آنان را برای جنگ با امام تحریک کند. از جمله اقداماتی که وی در این باره انجام داد ازاین قرارند:
1. وی نامه ای به قیس بن سعد، فرمانده بزرگ لشکر امام نوشت و وعده حکومت کوفه و بصره را به وی داد همچنین وعده حکومت حجاز را به هر کدام از خویشان قیس که وی بخواهد. گرچه قیس به شدت پیشنهاد معاویه را رد کرد ولی معاویه وانمود کرد که قیس با معاویه بیعت کرده و دستور داد برای قیس دعا کنند. همچنین نامه ای از طرف قیس جعل کرد که متن نامه بدین شرح است:
اما بعد... کشتن عثمان حادثه بزرگی در اسلام بود و من به خودم و دینم دقت کردم، به خود ندیدم که کمک کنم به قومی که امامشان را کشتند در حالی که او شخص مسلمان، محترم و پاکی بود. طلب آمرزش از خدا می کنیم برای گناهانمان. بدانید که من با شما طرح صلح را پیش گرفتم و دوست دارم جنگیدن با قاتلان امام هدایت شده مظلوم را، پس از من آنچه از اموال و مردان دوست داری بخواه که به سرعت برای تو بفرستم
اهل شام که خیال می کردند قیس واقعا چنین نامه ای نوشته، مجاب شدند که با معاویه همراه شده و به خونخواهی عثمان بپردازند.
شرح نهج البلاغة – ابن أبي الحديد 1 : 129.
🆔@abhas313
الإمام الباقر عليه السلام : إذا أرَدتَ أن تَعلَمَ أنَّ فيكَ خَيرا فَانظُر إلى قَلبِكَ ؛ فَإِن كانَ يُحِبُّ أهلَ طاعَةِ اللّه ِ ويُبغِضُ أهلَ مَعصِيَتِهِ فَفيكَ خَيرٌ وَاللّه ُ يُحِبُّكَ ، وإن كانَ يُبغِضُ أهلَ طاعَةِ اللّه ِ ويُحِبُّ أهلَ مَعصِيَتِهِ فَلَيسَ فيكَ خَيرٌ وَاللّه ُ يُبغِضُكَ ، وَالمَرءُ مَعَ مَن أحَبَّ . [ الكافي : 2 / 126 / 11 ، مصادقة الإخوان : 156 / 3 ، علل الشرايع : 117 / 16 ، تنبيه الخواطر : 2 / 191 ، المحاسن : 1 / 410 / 935 وفيه «ففيك شرّ» بدل «فليس فيك خير» ، وكلّها عن جابر الجعفي ، مشكاه الأنوار : 121 ، بحار الأنوار : 69 / 247 / 22 . ]
امام باقر عليه السلام : هرگاه خواستى بدانى كه در تو خيرى هست ، به قلبت بنگر . اگر فرمانبران خدا را دوست و معصيت كاران را دشمن مى داشت ، پس در تو خير هست و خداوندْ دوستت مى دارد ، و اگر پيروان خدا را دشمن مى داشت و معصيت كاران را دوست مى داشت ، پس در تو خيرى نيست و خداوندْ ، دشمنت مى دارد ؛ چون انسان ، همراه كسى است كه دوستش مى دارد
🆔@abhas313
#شبهات_کربلا
📍با وجود شریعه فرات ورودخانه های اطراف کربلا ابی عبدالله ع چرا چاهی حفر نکردند وچرا شیعیان این قدر بر تشنگی امام واصحاب ایشان تاکید می کنند؟
https://eitaa.com/abhas313/5128
📍بعد از ماجرای عاشورا چرا دیگر خبری از حضرت زینب س در تاریخ نیست؟اصلا ایشان کجا دفن شده اند؟؟
https://eitaa.com/abhas313/5129
📍آیا امام حسن ع وامام حسین ع در فتوحات علیه ایران شرکت کردند؟
https://eitaa.com/abhas313/4205
📍آیا امام حسین ع برای آمرزش گناهان شیعیان به شهادت رسید ؟
https://eitaa.com/abhas313/6020
🆔@abhas313
📸 #گزارش_تصویری | مراسم عزاداری شب پنجم محرم الحرام
💯 هیئت انصارالحسین علیه السلام
#هیئت_انصارالحسین
#پایگاه_بسیج_حرزیباشهر
#مهدیه_ولایت
📱https://eitaa.com/ansarbehesht