یکی از مهم ترین المان های تاثیر گذاری که یک کشور میتونه داشته باشه جغرافیای سر راست هست یعنی جغرافیایی که ماهیتی ترانزیتی داره و اونه که میگه کریدور باید از چه ناحیه ای شروع و به کجا ختم بشه ایران از اون دست کشورهاست که مثلث آسیای مرکزی، قفقاز و خلیج فارس رو بهم وصل میکنه و یک شاه راه اتصالی اروپا به شرق آسیا، غرب آسیا و آسیای مرکزی و جنوب غرب آسیا حتی آفریقا است. جغرافیایی که پهنای خشکی آن میتونه واسطه ها و کشورهای مختلف رو کنار بزاره و مستقیما مسیر اتصالی کشورهای آسیایی و اروپایی باهم بشه این همان حکمرانی جغرافیا و تأثیرگذاری آن بر سیاست است که بیشتر درباره آن صحبت می کنیم ابوقاسم

📌اهمیت عربستان برای چین یکی از مولفه های سیاست خارجی چینی ها نسبت به منطقه غرب آسیا این است که آن ها برخلاف آمریکا بدنبال شکل دادن ائتلاف امنیتی و نظامی یا حضور نظامی در ژئوپلیتیک غرب آسیا نیستند. این یعنی چینی ها مسیر دقیقی برای تامین منافع تجاری و اقتصادی از جمله انرژی را انتخاب کردند. چینی ها نزدیک به 72 درصد نفت خام را از دیگر کشورها وارد می کنند، 50 درصد از این میزان نفت از غرب آسیا وارد چین می شود و از حجم نفت صادراتی غرب آسیا بیش از 25 درصد آن توسط عربستان به چین صادر می شود. بنابر این سعودی ها از اهمیت زیادی برای چین برخوردار است. ارزش مبادلات تجاری عربستان و چین بیش از 88 میلیارد دلار است، این یعنی روابط تجاری و اقتصادی این دو کشور در سطح خیلی رضایت بخشی برای طرفین است، چینی ها برای تامین نیاز های ضروری خود به غرب آسیا و عربستان سعودی احتیاج دارند و برای رسیدن به این موضوع هیچ نیازی به حضور نظامی و امنیتی در این منطقه ندارند، چینی ها با دور نگه داشتن سیاست های تجاری و اقتصادی خود از مسائل امنیتی یا گسترش توان نظامی در منطقه ، چتر بزرگی از ارتباطات با سایر کشورها ایجاد کرده اند تا با آن منافع خود را تامین کنند. چین یکی از بزرگ ترین سرمایه گذاران برای توسعه زیرساخت ها، تاسیس بنادر، جاده، ریل و... در عربستان، امارات و مصر است. سیاست متعادل چینی ها در غرب آسیا صرفا برای این است که آن ها به تامین منافع خود فکر می کنند وبرای برخی تنش های بی فایده میان رقبای منطقه ای منافع بلند مدت خود را قربانی نمی کنند. ابوقاسم

‏ارتش جمهوری ‎باکو کنترل جاده خانکندی-لاچین در قره باغ را به دست گرفت. تحرکات ‎باکو در قره باغ برای تحت فشار قرار دادن ‎ارمنستان برای کریدور زنگزور است بازی طراحی شده در ‎قفقاز به صورت ترکیبی یک توطئه است و داره به فاز نهائي و تعیین کننده نزدیک میشه ابوقاسم

🔸مصر و عربستان عربستان و مصر دو کشور بسیار مهم و تاثیرگذار در جهان عرب هستند. این موضوع به عوامل مختلفی نظیر جایگاه تاریخی، فرهنگی و دینی و همچنین موقعیت ژئوپلیتیکی این دو کشور باز می گردد. مصري ها همیشه از دخالت کشورها از جمله عربستان رنج برده و این موضوع تمرکز مصري ها برای بازیابی موقعیت خود در جهان عرب را از بین برد. مصرِ قوی و منسجم بدون تردید یک تهدید قطعی برای سعودی ها در منطقه است و آن ها تا به الآن مصري ها را از تحولات مهم منطقه و جهان عرب دور نگه داشتند. مصر از منظر پتانسیل جمعیتی و قدرت نظامی و همچنین پیشینه تاریخی به مراتب از سعودی ها جلو تر اند اما اقتصاد ضعیف و مشکلات ناشی از فقر آن ها را از کنشگری فعالانه تر دور ساخته است مصري ها نه در جنگ سوریه و نه در جنگ یمن وارد ائتلاف سعودی اماراتی نشدند این موضوع می تواند علل مختلفی داشته باشد اول اینکه مصري ها برای بازیابی جایگاه واقعی خود در منطقه و همچنین تقویت اقتصاد ضعیف به دنبال سیاست متعادل در منطقه هستند سیاستی که بارها خشم سعودی ها را بر انگیخت دوم اینکه مصری ها نمی خواهند از عربستان سعودی که صرفا در اقتصاد از آن ها ممتاز اند فرمانبرداری کنند و به اجرای سیاست های عربستان مشغول شوند. ابوقاسم

‏امشب مقامات ‎باکو متوجه شدند که اگر بخواهند جغرافیای ‎قفقاز را با دست کاری تاریخ عوض کنند از داخل دچار فروپاشی خواهد شد. ابوقاسم

صرف نظر از اینکه ما با چه کشورهایی و در چه سطحی از روابط قرار داریم توجه به یه سری نکات خیلی مهم هست اول اینکه کشورها برای محقق کردن آرمان های بزرگ خود نیاز به شکل گیری شبکه قدرت دارند قدرت صرفا المان نظامی یا امنیتی نیست، کره شمالی به عنوان دارنده بمب اتم، منزوی ترین کشور است. بنابراین مولفه های بازدارندگی متشکل از شبکه امنیت، توسعه نظامی، اقتصادی، علمی و فرهنگی است و باهم می توانند کشور را به آرمان های خود برسانند. توسعه اقتصادی نقش لوکوموتیو را در فعال نگه داشتن سایر مولفه های قدرت دارد و با موقعیت تجاری خوب هرگز نمی توانند شما را منزوی کنند دوم اینکه باید مراقب دوستی کشورها باشیم، دوستی ها وشراکت گاهی برای مهار توسعه شما برنامه ریزی شده است این دوستی ها گاهی از شرایط سخت تحریمی برای مهار استفاده می شوند. البته منافع زیادی هم ممکن است برای ما داشته باشد. بازار انرژی به منِ تحلیل گر می گوید روس ها و ایران دو رقیب اساسی برای یکدیگر هستند. این دو کشور در کنارهم نیمی از ذخایر گازی را در اختیار دارند، ایران رقیب اصلی روس ها در بازار انرژی است و روس ها تا به الآن با هر مکانیزمی که داشتند مانع تزریق گاز ایران به بازارهای جهانی شدند. البته این طبیعی است، هرکشوری متناسب با منافع خود عمل می کند، روس ها از اینکه اهرم فشار انرژی آن ها برای مهار اروپا از بین برود به عنوان یک شریک استراتژیک برای ایران اما در عین حال رقیب در بازار انرژی اجازه این موضوع را ندادند. سوم اینکه گاهی شریک استراتژیک شما کارهای مشکوکی انجام می دهد، مثلا اخبار استفاده و بکار گیری پهپاد شاهد 136 در جنگ اوکراین را بلد می کنند و علی رغم انکار ایران اما شرکای ما در مسکو اصرار بر انعکاس خبر دارند اوکراین و سایر کشورهای اروپایی بر استفاده روسیه از پهپاد های سپاه پاسداران موج سواری می کنند تا اینکه تهران را مجبور کنند موضوع صادرات شاهد 136 به روسیه را تایید کنند.

بیاید خیلی جدی و علمی به کنش گری های کشورمان در منطقه و جهان نگاه کنیم و آن را به عقل و خرد خود واگذار کنیم. بیایید به این مساله بیاندیشیم که ایران باید کجای معادلات منطقه ای و بین المللی باشد؟ بیایید بیاندیشیم که علی رغم شکل گیری حوزه نفوذ امنیتی، سیاسی ایران تا مدیترانه چرا به حوزه منافع تبدیل نشد؟ بیایید به این بیاندیشیم چرا سال های سال آسیای مرکزی و قفقاز را بدون نگاه استراتژيک و راهبردی که این روزها را پیش بینی کند و عمیقا جغرافیا و اهمیت آن را درک کند رها کرده و الان در حال خفه کردن خود برای ورود به آسیای مرکزی هستیم یا اینکه باید با کشور آذربایجان در قفقاز وارد چالش شویم؟ بیاندیشیم که چرا نگاه ما به قدرت و توسعه صرفا سیاسی و نظامی است درحالیکه توسعه اصلی ترین شاخص برای امنیت پایدار است و امنیت بدون توسعه و توسعه بدون امنیت پایدار نخواهد بود؟ بیایید بیاندیشیم فرهنگ توسعه در کجای گفتمان مقامات کشور وجود دارد؟ چرا نمی توانیم این را درک کنیم که بزرگ ترین مزیت ایران جغرافیای یکپارچه آن است؟ جغرافیایی که میان بزرگ ترین منابع انرژی یعنی خلیج فارس، آسیای مرکزی و قفقاز قرار دارد؟؟ بیاندیشیم که چرا توسعه نظامی و سیاسی در چهل و چهار سال گذشته نتوانست مردم را راضی و بخش قابل توجهی از آن ها را با حکومت همراه کند؟ بیاندیشیم که توسعه اقتصادی و عدالت اجتماعی بزرگ ترین عامل برای وحدت مردم با حکومت است و تا زمانی که این امر مهم اتفاق نیافتد آشتی ملی صورت نمی گیرد. ابوقاسم

🔸ترکیه و قدرت نوظهور در ائتلاف سازی در آسیای مرکزی تنش های نظامی پیش آمده میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان، بهانه ای شد تا توضیحاتی را درباره تحولات ژئوپلیتیکی و ژئو استراتژیک منطقه آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی ارائه دهم. چین و روسیه دو بازیگر اصلی حوزه سیاسی و اقتصادی وصنعتی در حوزه آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی هستند. روسیه بخاطر حس مالکیت بر کشورهای شوروی سابق و منابع بی نظیر انرژی در این کشورها و چین نیز بخاطر تامین نیازهای تجاری و اقتصادی این کشورها از نفوذ بسیار مهمی در میان این کشورها برخوردار هستند. ترکیه کشور ثالثی است که بر اساس راهبرد همگرایی میان کشور های ترک زبان در آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی در این جغرافیا فعال شده تا حدود زیادی به اتصال زمینی با جمهوری باکو، آن هم از طریق استان سیونیک ارمنستان محتاج است تا آسیای مرکزی را به سواحل مدیترانه متصل کند و موقعیت سیاسی و تجاری خود در این جغرافیا را تحکیم و تثبیت کند، این موضوع یقینا یک تهدید بالقوه برای موقعیت تجاری روسیه در حوزه انرژی خواهد بود. اینکه روس ها به چه میزان از این رقیب جدید استقبال خواهند کرد و یا اینکه تا چه اندازه اجازه ایجاد کریدور زنگزور در خاک سیونیک ارمنستان را می دهند مساله بسیار مهم و اساسی است. ترکیه برای افزایش تعامل و همگرایی میان کشورهای ترک زبان و ایجاد ائتلاف کشورهای ترک در آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی به این کریدور نیاز دارد. مشخصا این سه کشور بر اساس راهبرد مشخص در آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی سیاست ورزی می کنند و به دنبال تامین منافع خود هستند. ابوقاسم

انتصاب مهدی سبحانی سفیر ایران در سوریه به عنوان سفیر جدید در ارمنستان سیگنال خوبی برای مقامات باکو است. مهدی سبحانی سفیر کارکشته و باتجربه ای در سوریه بود و انتقال ایشان به ایروان با شرایط کنونی مناسبت داشته است. برخی دوستان آگاه نیز گفتند احتملا آقای مجتبی دمیرچی لو نیز به عنوان سفیر کشورمان در باکو منصوب شود. امروز که روابط باکو با اسرائیل علنی تر شده و همه چیز روشن شده که ماهیت جنگی که در قره باغ آغاز شد برای تغییرات ژئوپلیتیکی انجام شده و اساسا چیزی به نام جنگ اسلام و کفر در کار نبوده است. لابی باکو در تهران بخوبی تا الآن کارش را انجام داد و برخی ائمه جمعه شمال کشور هم که اصلا نمی دانستند داستان از چه قرار است با جریان سازی در افکار عمومی بستر را برای نقش فعالانه ایران را ناسالم کردند حال همان دوستان صحبت از خطرات ژئوپلیتیکی در قفقاز می کنند دوستانی که از جنگ قره باغ 2020 عضو کانال غرب آسیا بودند می دانند که همان موقع با تعیین خطوط متمرکز که باکو می‌خواهد ارمنستان را از سیونیک قیچی کند توضیح دادم اما بسیاری از جامعه انقلابی که خب حالا یا بخاطر تعصبات قومی و یا عوامل دیگر بنده را تخریب کردند ابوقاسم

با توجه به اطلاعاتی که از تحرکات اخیر جمهوری باکو در خطوط مرزی با استان سیونیک دریافت کردم ارتش باکو به صورت فرسایشی و آرام در حال آرایش نظامی است و البته به صورت ریز درحال تصرف مناطق مرزی با سیونیک است یقینا تا لحظه آخر مذاکرات برای کنترل تنش ها ادامه خواهد داشت اما این واقعیت های میدان است که نتیجه را تعیین می کند بنابراین مسئولین امنیتی و نظامی باید متوجه تحرکات میدان باشند ابوقاسم

وزارت دفاع ارمنستان از ارائه توضیح در خصوص میزان پیشروی اخیر نیروهای جمهوری آذربایجان در خاک این کشور در استان سیونیک خودداری می‌کند. بر اساس گزارش‌های محلی، نقشه فوق نشان می‌دهد که نیروهای باکو چند صد مترمربع از خاک ارمنستان تا ارتفاعات نزدیک به شهر تغ را تصرف کرده‌اند. این پیشروی باعث مسدود شدن تمامی جاده‌های اصلی و فرعی کریدور لاچین شده است. همچنین جاده شهر تغ در مسیر شرق به غرب به شهر و فرودگاه سیسیان و سپس به نخجوان می‌رسد امروز به یکی از دوستان پرونده قفقاز گفتم آنچه در قفقاز در حال وقوع هست، تاریخ و فرهنگ ما را هدف قرار می دهد مساله فقط تکه ای زمین و جغرافیا نیست، مساله شکل گیری معادله جدید برخورد اراده ها در قفقاز است و اراده ضعیف و قدم های متزلزل ذهنیت بازیگران را نسبت به شما تغییر خواهد داد رمز پیروزی های ایران در چالش عراق و سوریه و یمن و لبنان ذهنیت دقیق از تحولات و تهدید ها و اقدام به موقع بود که ذهنیت بازیگر فعال و شجاع را میان استراتژيست های آمریکایی از ایران خلق کرد این همان قدرت بازدارندگی است که ابتدا باید محاسبات طرف مقابل را خاکستری کند. می‌خواهند حکمرانی جغرافیا را به نفع خود تغییر دهند و این یکی از بزرگ ترین خطرات برای ما است بیش تر خواهم گفت ابوقاسم

یه ضرب المثلی هست که میگه اندازه نگه‌دار که اندازه نکوست هم لایق دشمن است و هم لایق دوست حکایت سیاست های ناقص نسبت به حکومت باکو است که حسن نیت و دوستی یک طرفه ایران در چندین سال گذشته سوء تفاهم هایی را ایجاد کرده که خب طرف باکویی هرگز مستحق این حسن نیت ها نبوده است. و باگذشت چندین سال مشخص شد سیاست های اشتباه اتخاذ شد و منشاء آن هم منافع دلالان پان ترکیسم مستقر در تهران بود مشکل اینجاست که دقیقا در طول سال هایی که ایران سیاست آرام و مثبتی را نسبت به جمهوری باکو اتخاذ کرد و برنامه توسعه فرهنگی و مذهبی را در این کشور متوقف کرد طرف باکویی به پمپاژ پان ترکیسم و تجزیه طلبی میان آذری زبان های شمال کشور مشغول بود و متاسفانه تا حدودی موفق شدند ذهنیت ها را در آن منطقه با خود همراه کنند. ابوقاسم