⚫️حوزه علمیه تو بوده حسینیه تو 🎤 محمدحسین_حدادیان #زمینه 🏴 شهادت امام صادق علیه السلام 🖤🖤🖤🖤🖤🖤 @adventt 🖤🖤🖤🖤🖤🖤

ممنونم واقعا مادرم که زنده بود بهش میگفتم مامان بچه های کانال دارن برات دعا میکنند خیلی خیلی خوشحال میشد و دعاتون میکرد. قطعا حالا هم مادرم تو اون دنیا شما رو دعا میکنه... عاقبتتون بخیر و سلامت

بسم الله النور🕊 🏴 سلام من به مدینه به غربت صادق ▪️شهادت امام صادق(ع) رو به همه شما همراهان همیشگی و محضر مولا وامام قائم ما علیه السلام تسلیت میگوییم🌴

سلام🍂 ✨یالااله الا الله الملک الحق المبین 🏁 ✅صلوات شهادت رییس مذهب شیعه ،امام جعفر صادق علیه السلام تسلیت 🏴 هدیه میکنیم صلوات های این هفته مون رو محضر امام ششمون و روح مادر عزیز و سفرکرده مدیر محترم کانال 🕊 ◀️ بلاها به دور ازتون ان شاالله🦋 🔆هر تعداد صلواتی که قراره ختم کنید برای آیدی زیر بفرستید👇🏻 @Derakhshan20 ✅ فرصت فرستادن صلوات ها، تا پایان روز جمعه 99/3/28★29★30

💪یک عمر مبارزه ⚫️سالگرد شهادت امام جعفر صادق علیه السلام تسلیت باد ╭┅──────┅╮ 🌓 @adventt 🌖 ╰┅──────┅╯

به لطف حق دومین محفل معنوی تحت عنوان منبرڪ و باموضوع صادق آل محمد ص امروز حوالی ساعت ۱۵ برگزار خواهد شد💫 استادبزرگوار:جناب دهقان🌟 ان شالله به حق صادق آل محمد صلوات الله علیه صبح صادق بدمد☀️🌟🌤

اتمام ختم🕊🕊🕊 به لطف حق سبدی از نور قرآن تقدیم شد محضر امام ششمین و همچنین عزیز سفر کرده🎍 ممنون از همه دوستانی که شرکت کردند و آن هایی که علاقه به شرکت داشتند🌴 لحظاتتون تماما˝رنگین به لبخند رۻایت الله🦋🌟

•|بۀنامِ‌آن‌وجودے؛ ڪہ‌وجــؤدم، زِوجودش‌شده‌موجود...(": «بسمـ اللـہ الرحمن الرحیم؛ الحمدللـہ علے نعمائـہ و له الشڪر علے آلائـہ و صلے اللـہ علے سید أنبیائـہ محمد و آلـہ و سلمـ»🌹 درودے میفرسٺیم بمحضر صادق آل محمد،ششمین امام و پیشوای عالم تشیع و تعجیل در فرج فرزند غایب از دیدگانش و واپسین ذخیره الهے،خلیفة الله فی الارضه،بقیة اللـہ الأعظم،یوسف زهراے اطهر«سلام اللـہ علیها» اللهم صلے علے محمد و آل محمد و عجل لولیڪ المهدے الفرج والعافیة والنصر واجعلنا من خیر اعوانـہ و انصاره🌹

🕯امروز روز شهادت صادق آل‌ پیامبر(ص)است روزی که خورشیدمدینه ی علم و دانش، چهره فروزان اهل بیت و وارث علوم رسالت، در ظلمتکده دورانِ منصور به خون دل نشست😔 ◾️شهادت ششمین اختر تابناک آسمان ولایت و امامت رئیس مذهب تشیع ، حضرت #امام_جعفر_صادق علیه السلام بر تمامی عاشقان اهل بیت عصمت و طهارٺ(سلام الله علیهم ) تسلیت و تعزیٺ باد🖤🏴🏴🏴 ╔═.🍃.═════╗ @adventt ╚═════.🍃.═╝

معرفے مختصر امام ششم شیعیان 💫نام جعفر بن محمد 💫کنیه ابوعبدالله 💫زادروز ۱۷ ربیع‌الاول، ۸۳ق. 💫زادگاه مدینه 💫مدت امامت ۳۴ سال (۱۱۴ تا ۱۴۸ق) 💫شهادت ۲۵ شوال، ۱۴۸ق. 💫مدفن مدینه - بقیع 💫محل زندگی مدینه 💫لقب(ها) صادق، صابر، طاهر، فاضل 💫پدر امام باقر(ع) 💫مادر ام فروة 💫همسر(ان) حمیده، فاطمه 💫فرزند(ان) اسماعیل، عبدالله، ام فروة، موسی(ع)، اسحاق، محمد، عباس، علی، اسماء و فاطمه 💫طول عمر ۶۵ سال

جعفر بن محمد معروف به امام جعفر صادق(ع) (۸۳-۱۴۸ق) ششمین امام شیعیان . او به مدت ۳۴ سال (۱۱۴ تا ۱۴۸ق) امامت شیعیان را بر عهده داشت که با خلافت پنج خلیفه آخر اموی یعنی از هشام بن عبدالملک به بعد و دو خلیفه نخست عباسی سفاح و منصور دوانیقی هم‌زمان بود. امام صادق(ع) به جهت ضعف حکومت اموی، فعالیت علمی بسیار بیشتری نسبت به دیگر امامان شیعه داشت. شمار شاگردان و راویان او را ۴۰۰۰ نفر دانسته‌اند. بیشتر روایات اهل بیت(ع)، از امام صادق(ع) است و از این‌رو مذهب شیعه امامی را مذهب جعفری نیز می‌خوانند. امام صادق(ع) در میان پیشوایان فقهی اهل سنت نیز جایگاه بالایی دارد. ابوحنیفه و مالک بن انس از او روایت کرده‌اند. ابوحنیفه او را عالم‌ترین فرد در میان مسلمانان دانسته است. امام صادق با وجود ضعف حکومت اموی و درخواست شیعیان، برضد حکومت قیام نکرد. او درخواست‌های ابومسلم خراسانی و ابوسلمه را برای برعهده‌گرفتن خلافت رد کرد. امام صادق(ع) در قیام عمویش زید بن علی شرکت نکرد و شیعیان را نیز از قیام پرهیز می‌داد؛ بااین‌همه روابط حسنه‌ای با حاکمان زمان خود نداشت. او به جهت فشارهای سیاسی حکومت‌های اموی و عباسی از روش تقیه استفاده می‌کرد و به یارانش نیز چنین توصیه می‌کرد. امام صادق(ع) به‌منظور ارتباط بیشتر با شیعیان، پاسخ به سؤالات شرعی آنها، دریافت وجوه شرعی و رسیدگی به مشکلات شیعیان، سازمان وکالت را تشکیل داد. فعالیت این سازمان در زمان امامان بعد گسترش پیدا کرد و در غیبت صغرا به اوج رسید. در زمان او فعالیت غالیان گسترش یافت. وی با اندیشه غُلُوّ به شدت برخورد و غالیان را کافر و مشرک معرفی کرد. در برخی منابع آمده است امام صادق(ع) به علت احضار حکومت، به عراق سفر کرده و به کربلا، نجف و کوفه رفته است. وی قبر امام علی(ع) را که تا پیش از آن پنهان بود، به یارانش نشان داد. برخی از علماء شیعه معتقدند که امام صادق(ع) به دستور منصور دوانیقی و بر اثر مسمومیت شهید شده است. برطبق منابع روایی شیعه، وی امام کاظم(ع) را به عنوان امام بعد از خود به اصحابش شناسانده بود. پس از شهادت امام صادق(ع) فرقه‌های مختلفی در شیعه شکل گرفت که اسماعیلیه، فَطَحیه و ناووسیه از آن جمله‌اند. هشتصد کتاب درباره امام صادق(ع) نام برده‌اند که کتاب‌های اخبار الصادق مع ابی حنیفه و اخبار الصادق مع المنصور از محمد بن وهبان دبیلی (قرن ۴) از قدیمی‌ترین آنها است. برخی دیگر از کتاب‌ها درباره امام صادق(ع) عبارت است از: زندگانی امام صادق جعفر بن محمد(ع) نوشته سید جعفر شهیدی، الامام الصادق(ع) و المذاهب الاربعة نوشته اسد حیدر، پیشوای صادق از سیدعلی خامنه‌ای و موسوعة الإمام الصادق، تألیف باقر شریف قَرَشی.

در دوران امامت امام صادق(ع)، به علت ضعف حکومت اموی، آزادی بیشتری برای ابراز عقیده به وجود آمد و بحث‌های علمی بسیاری در موضوعات مختلف درگرفت. این آزادی علمی و دینی که برای کمتر امامی از ائمه دوازده‌گانه وجود داشت، سبب شد تا شاگردان امام آزادانه در مباحث علمی شرکت کنند. ابان بن تغلب گزارش کرده است که مردم در مسجد از او سؤالات فقهی‌شان را می‌پرسیدند. امام صادق(ع) با استفاده از این فرصت، روایات فراوانی در زمینه‌های گوناگونِ فقه، کلام و... بیان کرد. به گفته ابن حَجَر هیتمی، مردم از او دانش‌های فراوان نقل می‌کردند و آوازه او به همه جا رسیده بود. ابو بحر جاحظ هم نوشته است دانش و فقه او دنیا را پر کرده بود. حسن بن علی وشاء هم گفته است که نهصد نفر را در مسجد کوفه دیده است که از امام صادق(ع) حدیث نقل می‌کردند. مناظرات علمی در متون حدیثی شیعه، مناظرات و گفتگوهایی میان امام صادق(ع) و متکلمان مذاهب دیگر و نیز برخی از منکران وجود خدا گزارش شده است. در برخی از مناظرات، شاگردان امام صادق(ع) در حضور وی در زمینه‌ای که تخصص داشته‌اند، با دیگران مناظره کرده‌اند. در این جلسات امام صادق(ع) بر مناظره نظارت کرده و گاه خود نیز وارد بحث شده است. برای مثال در گفتگو با عالمی اهل شام که خود درخواست مناظره با شاگردان امام صادق(ع) را داشت، امام از هشام بن سالم خواست تا در زمینه کلام با او گفتگو کند. همچنین از فردی که قصد مناظره با او را داشت، خواست تا در هر زمینه‌ای که می‌خواهد، ابتدا با شاگردانش گفتگو کند و در صورت غلبه بر آنها با او مناظره کند. آن فرد در زمینه قرآن با حُمران بن اَعیَن، در زمینه ادبیات عربی با اَبان بن تَغلِب، در فقه با زُراره و در کلام با مؤمن الطّاق و هِشام بن سالم مناظره کرد و مغلوب شد. احمد بن علی طبرسی در کتاب الاحتجاج مجموعه‌ای از مناظرات امام صادق(ع) را گرد آورده است که برخی از‌ آنها عبارت‌اند از: مناظره با یکی از منکران خدا درباره وجود خدا مناظره با ابوشاکر دَیصانی، درباره وجود خدا مناظره با ابن ابی العوجاء درباره وجود خدا مناظره با ابن ابی العوجاء درباره حدوث عالَم مناظره‌ای طولانی با یکی از منکران وجود خدا درباره مسائل مختلف دینی مناظره با ابوحنیفه درباره شیوه استنباط احکام فقهی، به‌ویژه قیاس مناظره با برخی از علماء معتزله درباره شیوه انتخاب حاکم و برخی احکام فقهی و....

در منابع روایی در زمینه ویژگی‌های اخلاقی امام صادق(ع) گزارش‌هایی از زهد، انفاق، علم فراوان، عبادت بسیار و تلاوت قرآن آمده است. محمد بن طلحه امام صادق(ع) را از بزرگترین افراد اهل بیت، دارای علم فراوان، بسیار اهل عبادت و زهد و تلاوت قرآن توصیف کرده است. مالک بن انس از ائمه فقهی اهل سنت گفته است: «در مدتی که پیش امام صادق(ع) می‌رفته، همیشه او را در یکی از سه حالت نمازخواندن، روزه‌داری و ذکرگفتن دیده است». به گزارش بحار الانوار، امام در پاسخ به درخواست فقیری، چهارصد درهم به او داد و چون سپاس‌گزاری او را دید، انگشترش را هم که ده هزار درهم می‌ارزید، به وی بخشید. روایت‌هایی نیز از انفاق‌های پنهانی امام صادق(ع) در دست است. به نوشته کتاب کافی، او شب‌ها مقداری نان و گوشت و پول در کیسه می‌ریخت و به صورت ناشناس به در خانه تهیدستان شهر می‌برد و میان آنها تقسیم می‌کرد. ابوجعفر خثعمی نقل کرده است که امام صادق(ع) کیسه پولی را به او داد و از او خواست آن را به فردی از بنی‌هاشم بدهد و نگوید که چه کسی آن را فرستاده است. به گفته خثعمی هنگامی که آن فرد پول را گرفت، برای فرستنده آن دعا کرد و گفت: «او همیشه برایش پول می‌فرستد؛ اما امام صادق(ع)، باوجود ثروتش چیزی به او نمی‌دهد». شهادت بسیاری از منابع متقدم شیعه و سنی از شهادت امام صادق(ع) سخن نگفته‌اند. برخی از علماء شیعه همچون شیخ مفید درگذشت او را به مرگ طبیعی دانسته‌اند. برخی نیز با تکیه بر حدیثی که می‌گوید امامان با قتل از دنیا می‌روند، گفته‌اند امام صادق(ع) شهید شده است. شیخ صدوق تصریح کرده است که امام صادق(ع) به دستور منصور دوانیقی و بر اثر مسمومیت از دنیا رفته است.

مشهورترین لقب او «صادق» است. برطبق روایتی، پیامبر اسلام(ص) این لقب را به او داده است تا از جعفر کذاب تمایز یابد؛ اما برخی گفته‌اند امام صادق(ع) به جهت پرهیز از شرکت در قیام‌های عصر خود، صادق لقب گرفته است؛ چراکه در آن زمان به کسی که مردم را گرد خود جمع و به قیام برضد حکومت تحریک می‌کرد، کذّاب (دروغگو) می‌گفتند. در همان دوران ائمه این لقب برای امام صادق(ع) به کار می‌رفته است.

شیخ طوسی در رجال خود از حدود ۳۲۰۰ راوی برای امام صادق(ع) نام می‌بَرد. شیخ مفید در کتاب الارشاد شمار راویان او را به چهار هزار نفر می‌رساند.گفته‌اند ابن‌عقده کتابی درخصوص راویان امام صادق(ع) داشته است که در آن نام ۴۰۰۰ راوی آمده است. بیشتر نویسندگان اصول اربعمائه (اصول چهارصدگانه شیعه)، شاگردان امام صادق(ع) بوده‌اند.همچنین در مقایسه با دیگر ائمه، وی بیشترین شاگرد را از میان اصحاب اجماع داشته است که مورداعتمادترین راویان ائمه هستند.برخی از مشهورترین شاگردان امام صادق(ع) عبارتند از: زُرارَة بن اَعین بُرَید بن معاویه جَمیل بن دَرّاج عبدالله بن مُسکان عبدالله بن بُکَیر حَمّاد بن عثمان حماد بن عیسی اَبان بن عثمان عبدالله بن سنان ابو بصیر هشام بن سالم هشام بن حَکَم ابن هیثم(که در ریاضیات،فلسفه و نجوم تبحر داشت) جابر بن حیان(دانشمند ےکه او را پدر علم شیمی نام نهاده اند) از روایتی که کَشّی درباره مناظره شاگردان امام صادق(ع) نقل کرده است، به دست می‌آید که برخی شاگردان او در زمینه‌های خاصی تخصص داشته‌اند. طبق این روایت حُمران بن اَعیَن در علوم قرآنی، اَبان بن تَغلِب در ادبیات عرب، زُراره در فقه و مؤمن الطّاق و هِشام بن سالم در کلام تخصص داشته‌اند. برخی دیگر از شاگردان امام صادق(ع) که در زمینه کلام تخصص داشتند، عبارت‌اند از حُمران بن اَعیَن، قیس ماصِر و هشام بن حَکَم. اهل سنت برخی از علماء و ائمه فقهی اهل سنت، شاگردان امام صادق(ع) بوده‌اند. شیخ صدوق از مالک بن انس نقل کرده است که وی مدتی نزد امام صادق(ع) می‌رفته و از او حدیث می‌شنیده است. مالک بن انس در کتاب مُوَطَّأ از امام صادق(ع) حدیث نقل کرده است. ابن حجر هیتمی نوشته است عالمان بزرگ اهل سنت، چون یحیی بن سعید، ابن جریح، مالک بن انس، سفیان بن عیینه، سفیان ثوری، ابوحنیفه، شعبة بن الحجاج و ایوب سختیانی از امام صادق(ع) روایت کرده‌اند.در کتاب الائمة الاربعه هم حضور مالک بن انس در مدینه و استفاده از درس کسانی چون امام صادق(ع)، از عوامل رشد علمی او شمرده شده است.

منابع:📚 مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۵۴. ↑ محدث قمی، الکنی و الالقاب، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۳۵۸. ↑ پاکتچی، «جعفر صادق، امام»،ت ص۱۸۷. ↑ پاکتچی، «جعفر صادق(ع)، امام»، ص۱۸۷. ↑ نگاه کنید به: امین، سیره معصومان، ۱۳۷۶ش، ج۵، ص۶۶؛ پاکتچی، «جعفر صادق، امام»، ص۱۸۳. ↑ پاکتچی، «جعفر صادق(ع)، امام»، ص۱۹۹. ↑ کشی، رجال کشی، ۱۴۰۹ق، ص۲۷۵-۲۷۷. ↑ پاکتچی، «جعفر صادق(ع)، امام»، ص۱۹۹. ↑ صدوق، خصال، ص۱۶۸؛ صدوق، امالی، ص۱۶۹؛ علل الشرایع ص۲۳۴. ↑ نگاه کنید به مالک بن أنس، موطأ، ۱۴۲۵ق، ص۱۰. ↑ ابن حجر الهیتمی، الصواعق المحرقة، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۵۸۶. ↑ شکعه، الائمة الاربعه، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۸. ↑ به عنوان نمونه نک. صحیح مسلم، ج۸، ص۱۷۰ و الکافی، ج۴، ص۲۴۵ ↑ نک مفضل بن عمر، توحید مفضل، ترجمه میرزایی، ۱۳۷۳ش. ↑ نک مفضل بن عمر، توحید مفضل، ۱۳۷۳ش. ↑ نک. هادی نصیری، توحید مفضل بن عمر جعفی در ترازوی نقد، دوفصلنامه علمی پژوهی کتاب قیّم، سال هفتم (1396)، شماره 16 ↑ نک مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۲۲۴-۲۲۶. ↑ نک کلینی، کافی، ج۱، ص۶۷. ↑ برای نمونه نگاه کنید به: شیخ انصاری، فرائد الاصول، ۱۴۱۹ق، ج۴، ص۵۹-۶۱. ۱۴۲۹ق/۲۰۰۸م، ص۱۱۵-۱۲۱ ↑ ذهبی، تذکرة الحفاظ، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۱۲۶. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۱۸. ↑ پاکتچی، «جعفر صادق(ع)، امام»، ص۲۰۶.

فرزندان امام صادق(ع) از امام جعفر صادق(ع) هفت پسر👦🏻 و سه دختر 👩🏻بر جاى ماند که عبارتند از: 🔹1- اسماعیل معروف به اعرج که بزرگترین فرزند وی است. اسماعیل در زمان حیات حضرت از دنیا رفت. پس از شهادت حضرت صادق(ع) عده‌ ای از کج‌اندیشان به امامت اسماعیل و عده‌ای به امامت فرزند اسماعیل محمد پیوستند که آنان را اسماعیلیه می‌گویند. 🔹2- عبدالله بن افطح : وی همیشه با خواسته‌ های پدر مخالفت می‌کرد. بعد از پدر مدعی خلافت و امامت شد و جمعی نیز امامت وی را پذیرفتند که آنان را فطحیه می‌نامند. بعدها چون مردم ضعف علمی و عملی وی را مشاهده کردند از او برگشته و به امامت موسی بن جعفر روی آوردند. 🔶3- امام موسی کاظم(ع) 🔹4- اسحاق بن جعفر صادق(ع) شخص جلیل‌القدر و اهل فضل و تقوی بود و احادیث بسیاری نقل کرده است و به امامت برادرش موسی علیه ‌السلام قائل بود. 🔹5- محمد دیباج بن جعفرصادق(ع) این شخص والا از شجاع‌ترین مردمان عصر خود بود و در تمام سال یک روز در میان روزه‌دار بود. در سال یکصد و نود و نه به مأمون عباسی به خاطر ظلم‌ها و حق‌کشی‌های وی خروج کرد و مأمون نیز یکی از سرداران سپاه خود به نام عیسی جلودی را با لشکری مجهز به جنگ وی فرستاد. در این جنگ سپاهیانش را فراری دادند و خود ایشان را نیز دستگیر کردند. وقتی که به مرز خراسان رسیدند در محلی به نام «فرقان چاپی» که امروزه معروف به لطف‌ آباد است دار فانی را وداع گفت. 🔹6- عباس بن جعفر صادق(ع) است که سید جلیل‌ القدر و دانشمند و فاضلی بوده است. 🔹7- علی بن جعفر(ع) شخص کثیر الفضل و پرهیزگار و صاحب عقیده صادق بود. این بزرگوار تحت تربیت برادرش حضرت موسی بن جعفر علیه‌السلام به مقامات عالی علمی و عملی نایل شد. دختران امام صادق(ع): 1- ام فروه که همنام مادرش بود. این ام فروه عروس زید بن علی بن الحسین بود. 2- اسماء 3- فاطمه

آخرین وصیت صادق آل محمد«ص»:💫 ابا بصیر میگوید پس از شهادت امام صادق «ع» به منزل ایشان رفتم تا به همسر ایشان(ام حمیده) که در سوگ حضرت بسیار دلشکسته بود و میگریست تسلیت بگویم... تا مرا دید گفت: اي ابو محمد،کاش بودی و حالت عجیب امام را در آخرین لحظات عمر خود میدیدی!! امام در لحظه آخر عمر خود فرمود: هر که را که بین من و او خویشاوندی است جمع کنید؛ و ما احدی را نگذاشتیم و همه را آوردیم... همه با اشتیاق و دلهره فراوان خیره به امام مینگریستیم تا آخرین وصیت امام را از لسان مبارک بشنویم: تا اینکه امام لب به سخن گشودند،، ان هم چه سخنی 🔸لم ینال شفاعتنا من استخف الصلاه🔹 ⭕️بدانید هرگز شفاعت ما(اهل بیت) به کسی که نمازش را سبک بشمارد نمیرسد.❌

🧡👈از امام صادق روایات فراوان و گهرباری نقل شده ولے تصمیم گرفتم که این روایت حضرت را مورد بررسی قرار بدهیم... مقصود امام از این سخن چه بود؟؟! منظور ایشان از (مَنِ استخف الصلاه) چیست؟؟ چرا آخرین وصیت و سفارش امام براے آیندگان اهتمام و توجه به نماز بود؟؟

در روايت از امام صادق (ع) آمده است: نماز اولين چيزي است كه در قيامت مورد سوال قرار مي گيرد، و در صورت قبول شدن آن، ساير عبادات نيز پذيرفته مي شود.(1) همچنین امام صادق (ع) فرمودند: ((شفاعت ما به كسي كه نماز را سبك بشمارد، نمي رسد)).(2) بنابر اين كسي كه نماز نخواند هيچ عمل مقبولي ندارد و از شفاعت نيز بهره اي نمي برد و مورد سخت ترين عذابها واقع خواهد شد. قرآن مجيد مي فرمايد:" ملكه دوزخ از جهنميان مي پرسد: ((چه چيز شما را گرفتار اين عذاب سخت نمود؟ آنها مي گويند: ما از نمازگزاران نبوديم )).(3) مقصود از سبك شمردن نماز، اهميت ندادن به آن است. يكى از مصاديق سبك شمردن نماز اين است كه شخص گاهى نماز را ترك مى‏كند و يا با نداشتن عذر شرعى، نماز را از اول وقت به تأخير مى‏اندازد هم چنين با سرعت نماز خواندن، ركوع و سجود را صحيح و كامل بجا نياوردن، قرائت و اذكار را بدون توجه و غلط خواندن، شرايط نماز (مثل طهارت، شناختن قبله و وقت، داشتن پوشش و ...) را رعايت نكردن، با وجود دسترسي به مسجد و جماعت، نماز را فرادا خواندن و ... همه اينها از مصاديق سبك شمردن نماز است. شكی نیست كه بی اعتنایی به نماز گناهی بزرگ است. بنابراین شناسایی مصادیق این تحقیر ناپسند، مقدمۀ پرهیز از این گناه است. 1. احمد بن محمد بن خالد البرقی، المحاسن، ج 1، ص 81، الناشر دار الکتب الاسلامیه. 2. همان، ص 80. 3. مدثر(74) آيه 42.

🖤👈مصادیق سبك شمردن نماز: الف) تأخیر نماز: امام صادق(ع) در تفسیر آیهی شریفهی قرآن، كه در ارتباط با مذمت بی اعتنایی به نماز نازل گردیده است.(4) می‏فرماید: «تاخیر الصّلاه عن اوّل وقتها لغیر عذرٍ»(5) مراد از بی اعتنایی به نماز، «تأخیر آن از اول وقت بدون عذر است». البته روشن است كه مراد از عذر، ضرورتی است كه بصورت اضطراري پیش آید و قابل تأخیر نباشد و الاّ باید چنانكه برخي از مردان خدا توصيه مي كردند به كار بگوییم نماز دارم نه به نماز بگوییم كار دارم! ب) عدم رعایت آداب آن در خلوت: پیامبر اكرم (ص) در روایتی چنین می‏فرماید: «من احسن صَلَوتَهُ حین یَراهُ النّاسُ و أَساءَها حینَ یَخلُوا فتلك استهانهٌ»(6) یعنی: «آن كس كه در مقابل مردم با دقت نماز بخواند و در خلوت بدون دقت نماز گزارد به نماز بی اعتنایی كرده است». مروری بر نمازهای خلوت و جلوت ما، روشن می‏نماید كه آیا احترام و توجه ما به نماز بیشتر بوده است یا به ناظران صحنهی نماز! ج) فراهم نكردن مقدمات نماز قبل از اذان: در روایت دیگری می‏فرماید: كسی كه وضوی نماز را تا وقت اذان به تأخیر اندازد او به نماز بی اعتنایی كرده است. آری كسی كه به كاري اهمیت می‏دهد، قبل از رسیدن وقت آن، مقدمات آن را فراهم می‏كند. كدام ملاقات و میهمانی است كه وقت آن فرا رسیده باشد و ما هنوز در فكر پوشیدن لباس و یا آماده كردن شرایط آن باشیم؟! د) عدم یادگیری معانی: آیا ندانستن معانی الفاظی كه روزانه ده بار در نماز تكرار می‏شود به معنی بی اعتنایی به نماز نیست؟! آیا اگر ما برای طرف گفتگوی خویش در نماز اهمیتی قائل باشیم در فكر این نخواهیم بود كه محتوا و مضمون مذاكره و نجوای خود را بفهمیم و با ادراك صحیح به سخن در برابر او بایستیم؟! چگونه ممكن است با اقامت كوتاه در یك كشور، تا حدودی به زبان مردم آنجا آشنا می‏شویم و با یكی دو بار عبور از مسیری، نام و نشان آن را فرا گیریم و در برخورد با هر بنایی از اسم و بانی و مشخصات آن جویا شویم. اما هیچكدام از این توجهات و حساسیت‏ها در مورد نماز اعمال نشود؟! آیا اینها به معنی بی اعتنایی به نماز نیست؟! چگونه می‏توانیم پاسخگوی عباداتی باشیم كه به دليل سبك شمردن و بي توجهي به آنها، بيش از آنكه بيانگر بندگي و خضوع ما باشد، بيانگر تكبر و بي اعتنايي ما مي باشد؟! اینجاست كه امام حسین(ع) به خداوند تبارك و تعالی عرض می‏كند: «الهی مَن كانَت محاسِنُه مَساوِی فكیف لایكونُ مَساوِیه مَساوِی»(7) (خدایا آن كس كه اعمال به ظاهر نیك او گناه است پس چگونه گناهان او گناه نباشد؟!) فرق نمازگزارانی كه در نماز هیچ دردی را احساس نمی‏كنند(8) جز درد فراق دوست، از هیچ حادثه‏ای مطلع نمی‏شوند،(9) هیچ صدایی را نمی‏شنوند و غرق در لذت با معشوقند، نماز گزارانی كه زیر شلاق و علیرغم هر گونه تهدید و شكنجه و محدودیتی نماز را بپا می‏دارند(10) با كسانی كه نماز را مانع و رنجی می‏دانند كه در برداشتن و عبور از آن باید شتاب كرد و در هنگام اقامهی آن به هر موضوعي جز سخن و راز و نياز با خالق هستي فكر كرده و به مخاطب و ارتباط خود با او نمي انديشند. هـ) عجله و شتاب در نماز: سریع خواندن نماز و تبدیل این عبادت به عادتی كه همچون عمل ماشین نویسی بدون توجه به معانی و بدون رعایت خشوع و طمأنینه انجام گیرد از نشانه‏های دیگر بی توجهی به نماز است. استاد شهید مرتضي مطهری در این باره می گويد: «(به اعتقاد روانشناسان:یك كار همین قدر كه برای انسان عادت شد، دو خاصیّت متضاد در آن به وجود می‏آید. هر چه كه بر عادت بودنش افزوده شود و تمرین انسان زیادتر گردد، كار، سهلتر و ساده‏تر انجام می‏شود). یك ماشین نویس كه به ماشین نویسی عادت می‏كند، هر چه بیشتر عادت می‏كند، از توجهش كاسته می‏شود. یعنی از اینكه این عمل او یك عمل ارادی و از روی توجّه باشد كاسته می‏شود و به یك عمل غیر ارادی نزدیكتر می‏گردد. خاصیّت عادت این است. اینكه در اسلام به مسألهی نیّت تا این اندازه توجّه شده، برای جلوگیری از این است كه عبادت‏ها آن چنان عادت نشود كه به واسطهی عادت، به یك كار طبیعی و غیر ارادی و غیر فكری و غیر هدفی و كار بدون توّجه كه هدف درك نشود و فقط به پیكر عمل توجه گردد تبدیل شود. این‏ها چیزهایی است كه ما تنها در نماز اسلامی به دست می‏آوریم و متوّجه می‏شویم كه بسیاری از برنامه‏های تربیتی به وسیله این عبادت و در پیكر این عبادت پیاده می‏شود، گذشته از اینكه خود این عمل، پرورش عشق و محبّت خدا و معنویّت در انسان است، كه این روح عبادت است.»(11)

مردی در حضور امیر المؤمنین(ع)نماز خود را با شتاب به جا می‏آورد. حضرت نگاهی به او كرده و فرمود: چند وقت است اینگونه نماز می‏خوانی؟ او گفت: مدت هاست. حضرت فرمود: مَثَل تو نزد خداوند مثل كلاغی است (كه منقار بر زمین می‏كوبد. سجده تو خضوع در برابر خدا نیست. منقار به زمین كوبیدن است) اگر اینگونه بمیری بر غیر ملت و دین پیامبر اكرم، مرده‏ای. سپس حضرت در مورد كم گذاشتن در نماز فرمود: به درستی كه دزدترین مردم كسی است كه از نمازش بدزدد.(12) برخی از پیامدهای استخفاف و بی توجهی به نماز: 1ـ قهر و قطع رابطه با عترت: امیر المؤمنین ـ علیه السلام ـ در یك بیان قهرآمیز، با صراحت چنین خطاب فرمودند: «لیس مِنّی مَن ضَیَّعَ الصّلاه»(13)(آن كس كه نماز را تضییع نماید از من نیست). امام صادق ـ علیه السلام ـ در بیان معیاری برای شناسایی افرادی كه با آن حضرت پیوند مكتبی دارند چنین می‏فرمایند: «اِمتَحِنُوا شِیعَتَنا عِندَ مواقیت الصلوه كیف محافظتهم علیها»(14) (شیعیان ما را از دقت آنان در انجام به موقع نمازها شناسایی كنید). در روایت مشهور دیگری حضرتش سهل انگاری در مسئلهی نماز و استخفاف به آن را موجب محرومیت از شفاعت خاندان عترت و طهارت در روز قیامت شمردند(15) پیامبر اكرم(ص)نیز در بیانی دیگر می‏فرمایند: «مَن استَخَفَّ بالصّلاه لا یَرِدُ عَلیَّ الحوضَ لا و اللّه» (آن كس كه نماز را سبك شمارد (به خدا قسم) روز قیامت در كنار حوض كوثر، با من ملاقات نخواهد كرد).(16) این تأكید و بیان همراه با قسم، حكایت از عمق فاصله بین پیامبر اكرم(ص) و نماز گزارانی كه به نماز اهمیت نمی‏دهند دارد. 2ـ غضب خداوند: قرآن كریم با نكوهش افرادی كه نماز را ضایع می‏كنند(17) یا نسبت به آن بیاعتنا هستند.(18) مسلمانان را از این عمل بر حذر می‏دارد. پیامبر اكرم(ص) خطاب به حضرت علی(ع)می‏فرمایند: «فی تأخیرِها مِن غَیرِ عِلّهٍ غَضَبُ اللّه عزوجل»(19) (تأخیر نماز از اول وقت بدون دلیل، موجب غضب خداوند متعال می‏گردد). امام صادق(ع) می‏فرمایند: «إِذَا قَامَ الْعَبْدُ فِی الصَّلَاهِ فَخَفَّفَ صَلَاتَهُ قَالَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لِمَلَائِكَتِهِ أَمَا تَرَوْنَ إِلَى عَبْدِی كَأَنَّهُ یَرَى أَنَّ قَضَاءَ حَوَائِجِهِ بِیَدِ غَیْرِی أَمَا یَعْلَمُ أَنَّ قَضَاءَ حَوَائِجِهِ بِیَدِی»(20) (وقتی بنده‏ای نماز خود را با عجله و شتاب به پایان می‏برد و آن را كوتاه می‏كند خدا به ملائكه می‏فرماید: آیا نمی‏بینید بندهی من چگونه نماز خود را كوتاه می‏كند گویا می‏پندارد كه بر آوردن حوائجش به دست غیر من است (كه اینگونه عجله می‏كند.) آیا نمی داند برآوردن حوائجش به دست من است). 3ـ عدم اجابت دعا و محرومیت از دعای صالحان: كسانی كه به نماز به عنوان تكلیف و خواست الهی بی توجهی كنند و آن را كوچك بشمارند خداوند نیز به خواسته‏ها و اعمال آنان توجهی نخواهد داشت. پیامبر اكرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ در روایتی چنین می‏فرماید: «من تهاون بصلاته من الرجال و النساء ابتلاه الله بخمس عشره خصله ... و كل عمل یعمله لا یؤجر علیه و لا یرتفع دعاؤه إلى السماء»(21) (هر كس به نمازش بیتوجه باشد و در برابر اعمالش مأجور نمی‏گردد دعایش به آسمان راه نمی‏یابد.. و در ادامه، می‏فرمایند: مشمول دعای خیر صالحین نخواهد بود). 4ـ مضیقه و نارسایی دنیوی: قهر و غضب خدا و پیامبر نسبت به كسانی كه نماز را كوچك می‏شمارند زیان‏ها و خساراتی بر جای خواهد نهاد. گر چه ممكن است تارك و یا استخفاف كننده به نماز این تأثیر را درك نكند و متوجه علت مضیقه‏ها و گرفتاری‏های خود نباشد. امام صادق(ع)فرمود: خداوند بركت را از عمر و روزی كسانی كه نماز را كوچك می‏شمردند بر می‏دارد.(22)پیامبر اكرم(ص) نیز برای این گروه از افراد، تهیدستی و نیاز را پیش بینی نموده و می‏فرماید: «قال رسول الله(ص) عشرون خصله تورث الفقر ... و الاستخفاف بالصلاه»(23) (استخفاف و سبك شمردن نماز موجب فقر و تهیدستی می‏شود). 5ـ سختی احوال قبر و قیامت: امام صادق(ع)فرمود: نماز گزاری كه نمازش را سبك بشمارد وقتی از قبرش خارج شود خداوند ملكی را بر وی موّكل می‏گرداند كه او را بر عرصهی قیامت وارونه بر زمین می‏كشد و مردم به او نگاه می‏كنند و با شدت و سخت‏گیری مورد محاسبه قرار می‏گیرد.(24)

منابع:📚 4. ماعون(107)آیۀ 5ـ4. فویلٌ للمصلّین، الذین هم عن صلاتهم ساهون. 5. مجلسی، محمدباقر بن محمد تقی، بحار الانوار، ج6، ص83، دار احیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق. 6. محدث نورى، مستدرك الوسائل، ج3، 26، مؤسسه آل البيت عليهم السلام قم، 1408 ه.ق. 7. مجلسی، محمدباقر بن محمد تقی، بحار الانوار، ج95، ص225 . 8. اشاره به جریان كشیدن تیر از پای مبارك امیر المؤمنین ـ علیه السلام ـ در حال نماز. 9. فرزند امام سجاد(ع) در حالی كه حضرت در نماز بودند به چاه افتاد و حضرت علیرغم شیون افراد خانه متوجه آن نشد و پس از نماز فرزند را به سلامت از چاه بیرون كشید (بحار، 81/245). 10. به كتاب خاطرات آزادگان ایرانی در اردوگاه‏های عراق با عنوان «نماز در اسارت» چاپ سازمان تبلیغات اسلامی مراجعه شود. 11. شهید مرتضی مطهری(ره)، تعلیم و تربیت در اسلام، ص197، قم انتشارات صدرا. 12. بحارالانوار، 84/242. 13. مستدرك الوسائل، 3/98. 14. محمد بن الحسن الحر العاملی، وسایل الشیعه، ج4، ص 114، دار التراث العربی، بیروت، 1391 ق. 15. بحار الانوار 236/82. 16. بحارالانوار، 83/9. 17. فخلف من بعدهم خلف اضاعوا الصلاه ((مریم(19) آیۀ 56)). 18. ویل للمصلین الذین هم عن صلاتهم ساهون ((ماعون(107)آیۀ 5)). 19. بحار الانوار، ج2، ص154. 20. شیخ کلینی، کافی، ج3، ص269، دارالحدیث، چاپ اول، قم،1429ق. 21. بحار الانوار، 80/21. 22. بحارالانوار،83/202. 23. بحار الانوار،73/315 . 24. بحارالانوار، 80/22.

والسلام علیڪم و رحمة الله و برڪاته ان شاءاللـہ خداوند ما را از شیعیان واقعي امام صادق «ع» و از سربازان و یاران فرزند گرامیشاݧ منجی موعود(ارواحنا فداه) قرار بدهد و ما و فرزندان و ذریه مان را از بی نمازی مصون بدارد آمین سپاس از همراهے شما خوباݧ🌹