تفسیر به رأی در مسلک صوفیه
🔹ابوالقاسم قشیری در تفسیر آیه «انّی جاعِلٌ فِی الأرض خلیفه» مینویسد:
«و همانا خداوند آن هنگام که گفت جانشینی در زمین قرار خواهم داد، از سرانجام ورود آدم به بهشت خبر داد.
🔹از جمله، اقدام او به انجام کاری که موجب خروج او از بهشت میشود، چون زمانی که خبر داده است انسان را جانشین خود در زمین گردانیده است، ماندنش در بهشت چگونه ممکن خواهد بود؟»
📚 لطایف الاشارات، ص80
🔹طبق این تفسیر پیش از اینکه حضرت آدم (ع) با مرتکب شدن کاری، سبب خروجش از بهشت گردد، خداوند متعال انجام آن گناه را اراده کرده بود!😳
🔹پس تکلیف نهی الهی چه میشود که فرمود:«وَلَا تَقْرَبَا هَٰذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِمِينَ[بقره/۳۵] و شما دو نفر به این درخت نزدیک نشوید که از ظالمین خواهید بود»!!
#نقد_تصوف
#تفسیر_به_رأی
#قشیری
🔰 @adyanuniv 🔰
💠تفسیر به رأی نورعلی تابنده از آیه اولی الامر
🔸یکی از آیاتی که مؤمنین را به اطاعت از ائمهی معصومین (علیهمالسلام) سفارش کرده، آیهی اطاعت یا اولی الامر (نساء/۵۹) است، که حقتعالی علاوه بر اطاعت از خود و رسول خود (صلی الله علیه و آله)، اهل ایمان را به اطاعت از اولیالأمر نیز أمر میکند.
🔻بنا بر تفسیر اکثر مفسران شیعه و سنی، «اولیالأمر» در اینجا حضرت امیرالمؤمنین (علیهالسلام) و امامان از فرزندان او هستند. 🔻نکته بسیار مهم و اساسی، انتخاب اولیالأمر و تعیین امام، توسط خداوند متعال است و مردم حق انتخاب امام را ندارند.
♻️اما عدهای از تشنگان قدرت و فریبخوردگان شیطان، از قبیل فرقهی منحرف صوفیه، برای آنکه جواز شرعیِ ریاستِ خود بر مردم را ثابت کنند، با تفسیر به رأی آیه، اولیالأمر را به خودشان نسبت دادند.
🔹نورعلی تابنده قطب سابق فرقه صوفیه گنابادیه درتفسیر این آیه گفته:
«در آیات قرآن از اطاعت از امر رسول ذکر شده است، اطیعواالله و اطیعوا الرسول در ادامه آمده و اولوالامر منکم، به کلمه «منکم» کمتر توجه شده و مفسرین کمتر آن را دیدند یعنی اولوالامری که از خود شما باشد. به یک معنا «منکم» یعنی دست جماعت دست خداست، یعنی وقتی جماعت یک چیزی تصویب کرد آن امر خداست و جز به امر خدا سیادتی انجام نمی شود.» [سخنرانی نورعلی تابنده، 9/10/96]
#نقد_تصوف
#نورعلی_تابنده
#اولی_الامر
#تفسیر_به_رأی
🔰 @adyanuniv 🔰
💠به نام قرآن به نام صوفیان
🔸از مقررات صوفیه اینست که مرید باید در شیخ فنا شود، یعنی تسلیم محض او شود و عقل خود را در فرمایشات شیخ به کار نگیرد. لذا ملاشاه بدخشی از شعرای صوفیه میگوید:
من چه پروا زمصطفی دارم؟
پنجه در پنجه ی خدا دارم!
🔹وی حتی قرآن را تفسیر به رای کرده و بنا بر نظرات ذوقی خود و حتی بنابرخلاف ظاهر، آیات الهی را ترجمه میکند!
♦️در آیه ی 7 سوره ی بقره ("خَتَمَ اللَّهُ عَلَيَ قُلُوبِهِمْ وَ عَلَيَ سَمْعِهِمْ وَ عَلَيَ أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَهٌ وَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ ؛ ملاشاه می گوید: این آیه در شان اولیاء است و معنای آن این است که:
مهر نهاده خدای تعالی بر دلهای اولیاء خود تا ساحت فضاهای باصفا که به حکم (قلب المومن عرش الله) هر یکی بارگاه کبریاست که از خس و خاک و وساوس نفسانی و غبار و کدورات شیطانی پاک می باشند و برگوشهای ایشان که دریچه های قلوبند تا از داخل کلمات پوچ محفوظ می ماند و بر چشم ایشان پرده است از سرادق عظمت و جلال و جلباب حسن لایزال که در تماشای آن به جمال ناسوت و ملکوت نظر نمی گمارند و برای ایشان است شربتهای بزرگ در مزه ی حلاوت!)
🔶در این آیه ملاشاه عذاب را از عذب (آب شیرین) 😏 گرفته و در ترجمه ی آیه با استفاده از کلمات ثقیل، سعی در ارائه ی افکار منحرف خود در قالب ترجمه ی آیه برآمده و جالب اینجاست که ابن عربی هم در تفسیر این آیه به همین شکل عمل کرده است.1
این حاکی از عملکرد خودسرانه ی صوفیه است، که نه قرآن آن را تائید می کند و نه سنت پیامبرص.
1. فتوحات محیی الدین عربی ج1 ص 117.
#نقد_تصوف
#تفسیر_به_رأی
#ابن_عربی
🔰 @adyanuniv🌹
💠تفسیر صوفیان از یقین به ترک عبادت
🔸یکی از مهمترین آیاتی که صوفیان برای رسیدن به مقاصد دنیوی خود، به آن استناد میکنند آیه شریفه «واعبد ربک حتی یاتیک الیقین»(حجر/99) «پروردگارت را عبادت کن تا زمان رسیدن به یقین» است .
🔹طبق نظر همه مفسران شیعه و بسیاری از مفسران سنی، منظور از یقین در اینجا مرگ است.
🔻بعضی از صوفیه سعی کردهاند به شیوههای گوناگون این مسأله را توجیه کنند؛ چنان که نور علیشاه ثانی، قطب دوم فرقه صوفی گنابادی میگوید: صوفی، موحد است و موحد، غیر محدود است و مذهب در حد است و صوفی رو به بی حدی است. [1]
🔻و یا در فرازی دیگر ادعا میکند که: پس از یقین، عبودیت نیست؛ ربوبیت است و تکلیف نیست. [2]
♻️ این در حالی است که در هیچ کجای زندگی ائمه، ما شاهد ترک عبادات نیستیم. از نظر شرع نیز هر انسان مکلفی باید در همه حالات اعمال دینی خود را انجام دهد، مگر اینکه دو شرط عقل و اختیار از وی ساقط شود.
📚پی نوشت
1.گنابادی ، علی ، صالحیه ، تهران ، آیدا ، 1351هـ ش ، چاپ سوم ، ص 223
2 . همان، ص 253
#نقد_تصوف
#شریعت_گریزی
#ترک_عبادت
#تفسیر_به_رأی
@adyanuniv 🔰
💠مبنای صوفیه در تفسیر قرآن
🔸نگاه صوفیه در فهم دین، نگاه باطنگرایانه است که کشف و شهود در آن جایگاه ویژهای دارد.
🔹لذا در تفسیر و تاویل آیات قرآن، بهجای استفاده از مبانی متقن عقلی و نقلی، از فهم ذوقی و دلی خود استفاده میکنند و از ضابطۀ مشخصی تبعیت نمیکنند.
🔻عبدالحسین زرینکوب در کتب خود به تاویلگرایی متصوفه اشاره کرده و میگوید: « صوفیه مثل باطنیه و غلات به تأویل گراییدهاند». [1]
🔻متصوفه تفاسیر برخواسته از روحیه باطن گرایی، ذوقی و دلی را فهم حقیقی قرآن دانسته و آن را علم باطن میدانند.
🔻چنان که غزالی معتقد است: «این باطن را جز با علم باطن نمیتوان دریافت؛ علمی که در دل پاکان جای میگیرد؛ پس کسانی میتوانند معنای حقیقی قرآن را دریابند که قلب خود را از رذایل تطهیر نموده باشند» [2]
♻️همچنین بایزید بسطامی نیز در این باره میگوید: « ما عارفان دانش خود را از خدای زندهای که مرگ بدو راه ندارد فراگرفتهایم، ما میگوییم قلب ما از خدا روایت میکند. [3]
📚پی نوشت
[1]. زرینکوب، عبدالحسین، ارزش میراث صوفیه، امیرکبیر، تهران، 1380، چاپ دهم، ص 162.
[2]. غزالی، ابوحامد محمد بن محمد، احیاء علوم الدین، دارالفکر، بیروت، 1411 ق، چاپ سوم، ج1، ص332.
[3]. ابن عربی، محمد بن علی، الفتوحات المکیه، بیروت، دارالفکر، ص 280.
#نقد_تصوف
#تفسیر #تفسیر_به_رأی
#باطن_گرایی #تأویل_قرآن
#بایزیدبسطامی #غزالی
عضویت در کانال👇
🔰 http://eitaa.com/joinchat/2778923026Ca3622cab5e🔰
💠توجیه سماع با آیات قرآن
🔰1⃣
🔸برخی از متصوفه رقص سماع را قرآن پارسی خوانده و بعضی دیگر برای عظمت و تقدس بخشی به سماع و توجیه رقص سماع، آن را به قرآن نسبت داده و با تفسیر و تأویل خود برخی از آیات قرآن را به سماع مربوط دانستهاند.
🔻سلمی و باخرزی و ابوسعید ابوالخیر در یک استدلال، رقص سماع را به آیهای از قرآن ربط دادهاند و میگویند:
👈«از آنکه سماع دوستان بهحق باشد، ایشان بر نیکوترین روی فرا شنوند. خدای تعالی میگوید: (فبشر عبادی الذین یستمعون القول فیتبعون أحسنه [زمر / 18] سماع هرکسی رنگ روزگار وی دارد. [1]
🔻در واقع ابوسعید ابوالخیر از آیه اینطور میخواهد استفاده کند که بهترین سخن حق همان سماعی است که صوفیه آن را میشنوند.
🔻همچنین وی با استدلال به این آیه سماع را همرتبه سخن خدا و پیامبر (صلی الله علیه و آله) توصیف کرده که توسط صوفیه به آن پرداخته میشود.
♻️درحالیکه معنای آیه این است که: « آن بندگانی که سخن بشنوند و به نیکوتر آن عمل کنند، آنان هستند که خدا آنها را (به لطف خاص خود) هدایت فرموده و هم آنان به حقیقت خردمندان عالماند.»
🔹و هیچ وجه تشابهی بین این آیه و آنچه ابوسعید ابوالخیر به آن تمسک کرده وجود ندارد.
📚پی نوشت
[1]. محمد بن منور، اسرارالتوحید فی مقامات الشیخ ابی سعید، تصحیح و تنظیم شفیعی کدکنی محمدرضا، ناشر آگاه، تهران، 1376، ص 264.
#نقد_تصوف
#سماع
#ابوالخیر
#تفسیر_به_رأی
عضویت در کانال👇
🔰 http://eitaa.com/joinchat/2778923026Ca3622cab5e🔰
💠توجیه سماع با آیات قرآن
🔰2⃣
🔸رقص سماع ازجمله آدابی است که در بین اکثر بزرگان و طریقتهای صوفیه قدیم پرآوازه بوده و رواج زیادی داشته و هریک از بزرگان و طریقتهای صوفی برای توجیه ظاهر خلاف شرع سماع، آن را به قرآن نسبت دادند و با تفسیر و تأویل خود برخی از آیات قرآن را به سماع ربط دادند.
🔻چنانچه ابوسعید ابوالخیر میگوید: «السماع محتاج الی ایمان قوی لان الله تعالی قال ان تسمع الا من یؤمن بآیاتنا [1] سماع نیاز به ایمان قوی دارد برای اینکه خداوند متعال گفت: تنها آنان که به آیات ما ایمان میآورند و تسلیم امر ما هستند تو آنها را میتوانی سخن بشنوانی».
❌اما آنچه ابوسعید ابوالخیر از آیه اراده کرده است با آنچه از معنا و مفهوم آیه برداشت میشود کاملاً در تضاد است.
👈چراکه بحث در آیه در مورد هدایت انسانها است و خداوند متعال میفرماید: «تنها آنان که به آیات ما ایمان میآورند و تسلیم امر ما هستند تو آنها را میتوانی سخن بشنوانی.»
🔻درواقع کلمه "تسمع" در آیه به معنای شنواندن سخن است، نه شنیدن سخن. حتی اگر این کلمه به معنای شنیدن هم باشد بازهم ربطی به رقص سماع ندارد.
پینوشت:
[1]. محمد بن منور، اسرارالتوحید فی مقامات الشیخ ابی سعید، تصحیح و تنظیم شفیعی کدکنی محمدرضا، ناشر آگاه، تهران، 1376، ص 309.
#نقد_تصوف
#سماع
#تفسیر_به_رأی
عضویت در کانال👇
🔰 http://eitaa.com/joinchat/2778923026Ca3622cab5e🔰
💠تفسیر عجیب صوفیه از عرش
🔸صوفیه همچون دیگر فرقههای باطنگرا به تأویل قرآن پرداختهاند. آنها در تفسیر بیش از هر چیز بر دل خود اتکا دارند و آن را محل الهام و استقرار علم الهی میدانند.
🔹 ابوسعید به تبع باطنگرایی که اقتضای مشرب صوفیانه است، اشتیاق وافری به تأویل آیات قرآن برخلاف ظاهر دارد. تأویل او از آیات گاه به معنایی کاملاً متفاوت و متضاد میانجامد.
👈در نمونهای از این تفاسیر آمده است: «از شیخ سؤال کرد که ای شیخ! در این آیت که "الرحمن علی العرش استوی" چه گویی؟ شیخ ما گفت: در میهنه پیرزنان باشند که یاد دارند که خدای بود و هیچ جای عرش نبود». [1] از سخن ابوسعید چنین بر میآید که عرش و کرسی مصداق بیرونی ندارد.
🔻این تفسیر با سیاق آیه و آرای اهل تفسیر منافات دارد. در احادیث و تفاسیر برای عرش مصادیقی ذکر شده است که در تفسیر نمونه آمده است: «مجموعه جهان هستی است که تخت حکومت او محسوب میشود».[2]
📚 پی نوشت
[1]. محمد بن منور، اسرارالتوحید فی مقامات الشیخ ابی سعید، تصحیح و تنظیم شفیعی کدکنی محمدرضا، ناشر آگاه، تهران، 1376، ص 229
[2]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، نشر دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1387، ج 13، ص 160.
#نقد_تصوف
#تفسیر_به_رأی
#ابوالخیر
عضویت در کانال👇
🔰 http://eitaa.com/joinchat/2778923026Ca3622cab5e🔰
💠عذاب یا عذب و خوشی؟!
🔸صوفیه اهل تأویلند و به دلخواه، آرا و نظرات خود قرآن را تفسیر میکنند.
🔹ابن عربی در تأویل « أُغرقوا فَأَدخُلوا ناراً » غرق شدن قوم عصیانگر نوح را در طوفان، غرق شدن در بحار علم خداوند تعبیر میکند و وارد جهنم شدن را داخل شدن در نار محبت الهی [1]
🔻چطور میشود از این آیه چنین برداشتی کرد و چنین عاقبتی را برای قومی که از خداوند نافرمانی کردند و بطور سیستماتیک به گناه آلوده بودند و مورد نفرین پیامبرشان قرار گرفتند، متصور بود؟
🔻آیا مغضوب خدا، میتواند بدون توبه و جبران، محبوب خدا شود؟!
📚پینوشت:
1. ابن عربی، محیی الدین، فصوص الحکم، تصحیح ابوالعلاء عفیفی، تهران، الزهرا. 1370، ص 73.
#نقد_تصوف
#ابن_عربی
#تفسیر_به_رأی
عضویت در کانال👇
🔰 http://eitaa.com/joinchat/2778923026Ca3622cab5e🔰
💠عبادت غیرخدا همان عبادت خداست
🔸ملاسلطان گنابادی در ضمن تفسیر سوره بنی اسرائیل مینویسد:
👈«انسان، در عبادت خودش شیطان یا جن را یا مانند زردشتیان که عبادت میکنند (هوا ـ آب ـ زمین ـ حیوان ـ انسان) و بعضی هندوها که انسان را عبادت میکنند و... همه این ها، خداوند سبحان را عبادت میکنند...».[1]
🔻اگر این سخن صحیح باشد، باید تمام آیات قرآن را که از کفر و شرک و بتپرستی و شیطان مذمت میکنند، کنار بگذاریم.
🔰و همچنین فرستادن پیامبران بیهوده باشد و این همه جنگهای پیامبر(صلی الله علیه وآله) و علی(علیه اسلام) با مشرکان و کفار بیهوده و بیجهت باشد.
خلاصه باید زحمات و مبارزههای انبیا را نادیده بگیریم.
📚پی نوشت
1. سلسلههای صوفیه ایران، نورالدین مدرسی چهاردهی، نشر علمی فرهنگی، تهران 1394، ص 303.
#نقد_تصوف
#تفسیر_به_رأی
#ملاسلطان
عضویت در کانال👇
🔰 http://eitaa.com/joinchat/2778923026Ca3622cab5e🔰