شست پایت را بپا ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸با توجه به واجب النفقه بودن فرزند، آیا پدر می تواند از اموال فرزند محجور و دیوانه اش جهت تامین نیازهای روزمره او (مانند خوراک و پوشاک) استفاده نماید؟ ☘️پاسخ در فرض سؤال، اشکالی ندارد و بطور کلی باید رعایت مصالح فرزند صورت گیرد. ضمن اینکه بعضی از مراجع نسبت به تصرف در اموال محجور، اجازه از مجتهد جامع الشرایط را شرط می دانند. حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): اشکال ندارد. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اشکال ندارد. حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی(مد ظله العالی): بله، می تواند. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): چنانچه در جهت مصالح فرزند باشد اشکالی ندارد. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): بلی می تواند برای مخارج فرزند محجور از مال او صرف نماید و اگر فرزند در وقت بلوغ عاقل بوده و بعد دیوانه شده، پدر باید برای تصرف در اموال او از مجتهد جامع الشرایط اجازه بگیرد و اما اگر قبل از بلوغ دیوانه باشد، بنابر احتیاط، پدر از مجتهد اذن بگیرد. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): در فرض سؤال بلامانع است. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸پدر من در حدود یک سال پیش فوت کرد. من یک خواهر ویک برادر کوچک دارم و به نحوی صغیر هستند. هم اکنون یکی از دایی هایم به خانه ما آمده است. ما تمام مخارج غذایی دایی مان را می دهیم. او شب ها به خانه ما می آید و می خوابد. من و برادرم راضی نیستیم که او به خانه ما بیاید. ما می گوییم او می تواند برود به خانه دایی بزرگتر مان ولی مادر من با ما مخالف است. حال ما باید چه کار کنیم؟ ☘️پاسخ ابتدا شایسته است چند اصطلاح برای شما شرح داده شود: 1-در تعریف صغیر فقهای محترم این گونه فرموده اند: صغیر به شخصی گفته می شود که به حد بلوغ نرسیده باشد . چنین شخصی صلاحیت تصرف در اموال خود مانند بیع، صلح، هبه(بخشیدن)، قرض دادن و عاریه دادن را ندارد. اگرچه این امور واقعاً به نفعش باشد و طفل صغیر در نهایت رشد و تمییز باشد.» 2- ولایت تصرف در مال طفل و اداره شؤون وی به عهده پدر و جد پدری وی است. اگر این دو نباشند هر کس که آن دو (پدر و جدر پدری)به عنوان قیم (سرپرست) تعیین و وصیت کرده باشند، اگر وصی نباشد، ولایت بر اطفال صغیر بر عهده حاکم شرع است، اما مادر، جد مادری، برادر، عموها و دایی ها (در صورت عدم وصیت پدر و جدر پدری یا تعیین آنها از سوی حاکم شرع) هیچ ولایتی ندارند. و در صورت نبود حاکم، ولایت بر آنان به عهده مؤمنان عادل است. 3- ولی و قیم صغیر باید با میانه روی از مال صغیر برای خود صغیر خرج کنند؛ نه به صورت اسراف و نه با تنگ نظری که در صورت اسراف ضامن هستند. اما در مورد سؤال شما باید چند نکته را رعایت کنید: 1- اگر مادرتان (به واسطه وصیت پدر یا جد پدری یا تعیین از سوی حاکم شرع) قیم باشد، تصرفات ایشان در صورتی که به مصلحت بچه ها باشد کاملاً شرعی است و چه بسا اموری را در نظر دارد که به مصلحت خانواده باشد. 2- اگر مادر شما قیم نباشد،یا تصرفات وی به نظرتان به مصلحت اطفال نباشد؛ باید با کمال احترام و به طور منطقی این امر را با مادرتان در میان بگذارید. دقت کنید که مسائل را به گونه ای مطرح نکنید که بی احترامی به ایشان تلقی شود. 3- توجه داشته باشید که ممکن است مادر شما نیز از اموال پدرتان، اموالی را به ارث برده باشد که حق تصرف در آنها را دارد و چه بسا هزینه های دایی تان را از آن اموال تأمین و پرداخت می کند. 4- در هر صورت شما را به رعایت حق مادر و احترام به وی توصیه می کنیم؛ زیرا امام صادق (علیه السلام) خوبی کردن در حق پدر و مادر را مانند جهاد و نماز اول وقت از بالاترین اعمال برشمردند. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸اگر شخصی از کسی چیزی امانت بگیرد، و به دلایلی نتواند آن‌را به صاحبش برگرداند (مثلا نمی‌داند الآن صاحب آن کجا است و یا این‌که نمی‌تواند آن‌را به دست او برساند)، چگونه باید این حق الناس را ادا کند؟ ☘️پاسخ اگر بتوان آن امانت را – و لو از طریق واسطه - به صاحبش برساند باید آن‌را برگرداند و اگر امکان مصالحه با او نیز وجود دارد، باید به این کار اقدام کند، اما اگر فعلا با هیچ روشی به او دسترسی ندارد، ولی این احتمال وجود دارد که در آینده این امکان فراهم شود، باید صبر کند. ولی اگر عرفا به هیچ وجه امکان تحویل دادن آن به صاحبش نیست، حکم مال مجهول المالک را دارد و لازم است آن‌را با هماهنگی با مرجع تقلیدش به فقیری صدقه دهد. حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): در صورتی که به هیچ وجه به صاحب آن دسترسی ندارد، باید با اجازه حاکم شرع به فقیر شیعه بپردازد. حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی (مد ظله العالی): اگر مطمئن است که دیگر نمی‌تواند آن را به دست صاحبش برساند به عنوان مال مجهول المالک باید به دست مرجع تقلید و حاکم شرع بدهد و یا با اجازه ایشان به دست فقرا برساند. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): باید مال را نزد خود نگهداری کند تا از بازگشت صاحب آن ناامید شود، آنگاه می‌تواند به نیت صاحبش به فقرا بدهد. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): لازم است آن را نگه‌داری نماید تا به صاحبش پرداخت نماید. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸اگر شخصی از کسی چیزی امانت بگیرد، و به دلایلی نتواند آن‌را به صاحبش برگرداند (مثلا نمی‌داند الآن صاحب آن کجا است و یا این‌که نمی‌تواند آن‌را به دست او برساند)، چگونه باید این حق الناس را ادا کند؟ ☘️پاسخ اگر بتوان آن امانت را – و لو از طریق واسطه - به صاحبش برساند باید آن‌را برگرداند و اگر امکان مصالحه با او نیز وجود دارد، باید به این کار اقدام کند، اما اگر فعلا با هیچ روشی به او دسترسی ندارد، ولی این احتمال وجود دارد که در آینده این امکان فراهم شود، باید صبر کند. ولی اگر عرفا به هیچ وجه امکان تحویل دادن آن به صاحبش نیست، حکم مال مجهول المالک را دارد و لازم است آن‌را با هماهنگی با مرجع تقلیدش به فقیری صدقه دهد. حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): در صورتی که به هیچ وجه به صاحب آن دسترسی ندارد، باید با اجازه حاکم شرع به فقیر شیعه بپردازد. حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی (مد ظله العالی): اگر مطمئن است که دیگر نمی‌تواند آن را به دست صاحبش برساند به عنوان مال مجهول المالک باید به دست مرجع تقلید و حاکم شرع بدهد و یا با اجازه ایشان به دست فقرا برساند. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): باید مال را نزد خود نگهداری کند تا از بازگشت صاحب آن ناامید شود، آنگاه می‌تواند به نیت صاحبش به فقرا بدهد. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): لازم است آن را نگه‌داری نماید تا به صاحبش پرداخت نماید. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸کبوتری کنار منزل ما نشست و به احتمال قوی برای کسی است. من آن‌را که خیلی تشنه و احتمال تلف می‌رفت گرفتم. آیا من وظیفه‌ای نسبت به اعلام دارم؟ و اینک‌ه بپرسم آیا برای کسی است یا خیر؟ ☘️پاسخ اگر می‌دانید آن کبوتر صاحب دارد و با رها کردنش، نزد صاحبش برمی‌گردد، باید آن‌را رها کنید و اگر یقین ندارید که ملک کسی است، می‌توانید آن‌را برای خود بردارید و اگر صاحبش پیدا شد، به او برگردانید. در غیر این صورت، اگر از پیدا کردن صاحبش مأیوس هستید، با هماهنگی با نماینده مرجعتان، مبلغ آن(یا خودش) را از طرف صاحبش صدقه دهید. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): آنچه که از حیوان مانند مرغ و کبوتر از حیواناتی که صاحبش شناخته شده نیست داخل خانه انسان شود ظاهراً از لقطه خارج می‌باشد، بلکه داخل در مجهول‌المالک است، پس از صاحب آن جستجو می‌شود و در وقتی که از پیدا کردن صاحب آن مأیوس شد آن را صدقه می‌دهد و فحصِ لازم به قدر متعارف در این گونه موارد به این است که از همسایه‌ها و خانه‌ها و آبادانی‌های نزدیک سؤال کنید. و جایز است پرندگانی مانند کبوتر را که پرواز می‌کنند و معلوم نباشد که صاحبی داشته باشد تملک نمایید و فحص واجب نیست و احوط در جایی که می‌داند که مالک دارد ـ ولو از جهت نشانه‌ای که بر آن است ـ با آن معامله مجهول‌المالک نمایید به این نحو که از طرف صاحبش به فقیر صدقه بدهید و بنابر احتیاط از حاکم شرع اجازه بگیرید. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): چنانچه می‌دانید مال کسی است حکم مجهول المالک را دارد که بعد از فحص و یأس از صاحب او باید صدقه داده شود ولی اگر شک دارید و ضمناً پرهای او کامل باشد و اماره‌ای هم بر ملکیت دیگری بر او نباشد تملک آن جایز است. حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): می‌توانید برای خود بردارید. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): اگر یقین ندارید ملک کسی بوده می‌توانید برای خود بردارید در غیر این صورت هم اگر نشانه ندارد یا از پیدا کردن صاحبش مأیوسید باید خودش یا قیمتش را با اجازه مجتهد صدقه دهید. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): چنانچه مطمئن باشد که اگر آن را رها کند، به سوی صاحبش بر می‌گردد، آن را رها کند. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): در فرض سؤال، مجهول المالک است و اگر از پیدا کردن صاحب آن مأیوس است باید با اجازه مجتهد به وظیفه رد مظالم عمل نماید. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸اگر جنسی به قیمت غیر اصلی آن خریداری شود و بعد از مدتی معلوم شود که اصل است و فروشنده را نتوان یافت، وظیفه خریدار چیست؟ ☘️پاسخ اگر خریدار نمی‌داند که فروشنده، اشتباه کرده یا نه؟ چیزی بر عهده‌اش نیست، ولی اگر بداند اشتباه کرده، باید تفاوت قیمت را به فروشنده برگرداند و اگر امکان دسترسی به وی نیست، آن مقدار را از طرف صاحبش صدقه دهد. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): با علم به این‌که فروشنده اشتباه کرده و جنس را کمتر از قیمت واقعی آن فروخته، در صورت عدم امکان دسترسی به صاحبش، تفاوت قیمت جنس اصلی و غیر اصلی، از طرف صاحبش به فقیر صدقه داده می‌شود و بنا بر احتیاط در صدقه دادن، از حاکم شرع اجازه گرفته شود. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): وظیفه‌اى ندارد. حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): اگر عرفاً اصل جنس متفاوت باشد نه خصوصیات و اوصافش، معامله باطل است، در غیر این‌صورت خریدار وظیفه خاصی ندارد و تصرفش در جنس مذکور، مانعی ندارد. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): در صورت یأس از یافتن او مبلغ اضافه را به نیت صاحبش به فقیر صدقه دهید و احتیاط آن است که فقیر سید نباشد. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): باید تفاوت آن را از طرف او به نیازمندان دهد. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): اگر فروشنده از آن بی اطلاع بوده و به قیمت کمتر فروخته است، در فرض سؤال مابه التفاوت را از طرف صاحبش به فقیر بدهند. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸آیا انگشتری که سال ها پیش پیدا شده و صاحب آن مشخص نیست را می‌توان به نذورات یکی از حرم های مطهر هدیه داد؟ ☘️پاسخ در فرض سؤال، اگر انگشتر با ارزشی است و امیدی به یافتن صاحبش نیست، باید از طرف صاحبش صدقه داده شود. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): مالی که انسان پیدا می‌کند اگر قیمتش کمتر از درهم باشد تملک آن در همان حال بدون اعلان و فحص از مالکش جایز است. هرگاه چیزی که پیدا کرده نشانه‌ای دارد که به واسطه آن می‌تواند صاحبش را پیدا کند، در صورتی که قیمت آن چیز به درهم ( 12.6 نخود نقره سکه دار) برسد باید اعلان کند، و چنانچه به نحوی که در رساله‌های عملیه مذکور است اعلان کند و صاحب مال پیدا نشود می‌تواند آن را برای خود بردارد به قصد این که هر وقت صاحبش پیدا شد عوض آن را به او بدهد، یا برای او نگهداری کند که هر وقت پیدا شد به او بدهد، ولی احتیاط مستحب آن است که از طرف صاحبش صدقه بدهد. اگر انسان در بین سالی که اعلان می کند از پیدا شدن صاحب مال ناامید شود احتیاط واجب آن است که آن را صدقه بدهد. حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): اگر یک سال، اعلام کند و صاحبش پیدا نشود می تواند برای خودش بردارد یا از طرف مالک آن به فقیری صدقه دهد و اگر قبل از گذشت یکسال از پیدا کردن صاحبش ناامد شود باید انگشتر یا قیمت آن را با اجازه مجتهد جامع الشرایط به فقیری صدقه دهد. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): اگر تا یک سال اعلان کند و صاحب مال پیدا نشود می تواند آن را برای خود بردارد به قصد این که هر وقت صاحبش پیدا شد عوض آن را به او بدهد، یا برای او نگهداری کند که هر وقت پیدا شد به او بدهد ولی احتیاط مستحب آن است که از طرف صاحبش صدقه بدهد. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸در برخی مراکز و اماکن مقدس، محلی را برای نگهداری اشیای گمشده در نظر می‌گیرند. حال اگر در این اماکن فردی شیء گران‌قیمتی پیدا کرد، آیا با تحویل آن به این محل، یابنده، همۀ تکلیف خود را انجام داده است یا همچنان، موظف به تعریف و پیدا کردن صاحبش می‌باشد؟ ☘️پاسخ اگر شخص، مالی با ارزش را پیدا کرد و برداشت، باید تا مدت یکسال اعلام کند تا صاحب آن را بیابد و مراجعه به چنین مراکزی، راه مناسبی برای پیدا کردن مالک است. پس اگر مطمئن باشد آن مرکز این وظیفه را انجام می‌دهد، می‌تواند آن شیء را تحویل آنها دهد و تکلیف از عهده یابنده برداشته می‌شود. با این حال، برخی از فقها می‌گویند یابنده لازم است باز هم، پیگیر اعلام و جستجو باشد. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر اطمینان دارد که آنها به وظیفه تعریف عمل مى‌کنند کافى است. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): ضمان و تکلیف تعریف با یابنده است. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در صورتی که آن محل مورد اعتماد باشد، تحویل به آنجا مانعی ندارد، ولی باید برای پیدا کردن صاحب آن خبررسانی کافی کند. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): اگر بر اساس ضوابط شرعی، تعریف میکنند و مورد اطمینان کامل است تعریف از گردن یابنده، ساقط است. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸در مکانی عمومی، خانمی چادرم را اشتباهاً با چادر خودش عوض کرده، درحالی‌که جنس چادر او بهتر از چادر من است و من آن خانم را ندیده و نمی‌شناسم، حال می‌توانم با این چادر نماز بخوانم یا نه؟ ☘️پاسخ همان‌طور که در پرسش آمده، گاهی اتفاق می‌افتد که در مجالس یا اماکن عمومی، فردی مال دیگری (مثلاً کفش یا چادر) را – به سهو و یا به عمد - برده و کفش یا چادر دیگری به جای می‌گذارد. اکنون پرسش اینجاست که فردی که مالش برده شده و مال دیگری به جایش گذاشته شده، آیا می‌تواند در آن مال جامانده تصرف کند؟ درباره حکم شرعی این‌گونه موارد گفته ‌می‌شود، اگر مالک آنچه بجامانده مشخص نیست، کسی که مالش را برده‌اند در دو صورت می‌تواند آنچه بجامانده (مثلاً چادر) را برای خود بردارد و از آن استفاده کند؛ 1. مطمئن باشد که این کار عمداً صورت گرفته است. 2. اطمینان به عمدی بودن این کار ندارد، ولی مطمئن باشد چادری که بجامانده مال همان فردی است که چادر او را برده و او راضى است که آن چادر را عوض چادری که برده است بردارد. البته اگر قیمت چادر بجا مانده بیشتر از قیمت چادر خودش باشد، باید مبلغ اضافى را به فقیرى صدقه دهد. در غیر این دو صورت، چادر بجامانده حکم مجهول المالک را دارد؛ یعنی باید در جست‌وجوی صاحبش باشد، پس اگر از پیدا کردن وى مأیوس شود، خود چادر یا قیمتش را، به شخص نیازمندى ‌دهد. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸یکی از دوستانم دو سال پتویی به خوابگاه سپرد که در هنگام بازگشایی دانشگاه در سال بعد گم شده بود، دوستم پتوی دیگری را از دانشگاه به همراه خود آورده است. حکم استفاده از این پتو چیست؟ ☘️پاسخ چنانچه چنین کاری بر خلاف مقررات خوابگاه باشد جایز نبوده و باید آن پتو به خوابگاه برگردانده شود. بله، اگر مسبب گم شدن پتو افراد شاغل در خوابگاه بودند همان‌ها ضامن هستند. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): تابع قوانین و مقررات دانشگاه و اجازه قانونى مسئول مربوطه است. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): در فرض سؤال، اگر مسبب گم شدن پتو افراد شاغل در خوابگاه بودند همان‌ها ضامن هستند و گرفتن پتوی متعلق به دانشگاه جایز نیست و اگر کسی در گم شدن پتو مقصر نباشد هیچ کسی ضامن نیست. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): چنانچه چنین کاری بر خلاف قوانین و مقررات مربوطه باشد جایز نیست. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی): در فرض سؤال، لازم است به صاحب آن برگردانده شود. ⚜ @Ahkaam ⚜

📚 جواب سلام هنگام نماز ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸حکم استفاده از مواد غذایی فاسد شدنی، که مالک آن نیستیم چیست؟ اینجانب به دلیل نوع شغلم با اینگونه مواد غذایی زیاد سر کار دارم اگر به دلایلی از جمله کثرت موارد و یا فراموشی نتوانم رد مظالم بدهم نباید از آن استفاده کنم تا فاسد شود و آن را دور بیاندازم؟ یا اینکه اصلاً به این موضوع اهمیتی ندهم و از آن مواد استفاده کنم؟ ☘️پاسخ اگر صاحب آن مواد را نمی‌شناسید، می‌توانید خودش یا پولش را به فقیر متدین صدقه دهید. یا اینکه با تعیین قیمت، از آن استفاده کرده و پس از پیدا شدن صاحبش، مبلغ آن را به او پرداخت نمایید. پس چنانچه تا یک سال، در جستجوی صاحبش گشته و اعلام عمومی کردید و مالکش پیدا نشد، چیزی بر عهده شما نخواهد بود. همچنین اگر از ابتدا یقین داشته باشید که صاحبش دیگر به دنبال این غذای گمشده نخواهد آمد، استفاده از آن‌ اشکالی ندارد. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): اگر لقطه (چیزی که پیدا شده) از چیزهایى باشد که یک سال نمى‏‌ماند، مانند پختنى، گوشت و میوه‌‏ها و سبزیجات، جایز است که آن را با قیمت‏‌گذارى براى خود بردارد و بخورد و در آن تصرف نماید، یا به دیگرى بفروشد و ثمن آن را براى مالکش حفظ نماید، و احتیاط واجب آن است که تا آخر وقتى که خوف خراب شدن مى‏‌رود نگهدارد، بلکه وجوب آن خالى از قوت نیست. و در هر صورت، تعریف آن ساقط نمى‏شود، پس خصوصیات و صفات آن را قبل از آن‏که آن را بخورد یا بفروشد حفظ مى‏کند سپس یک سال تعریف مى‏کند، پس اگر صاحبش آمد و او هم آن را فروخته بود ثمنش را به مالک مى‏دهد و اگر آن را خورده بود قیمت آن را غرامت مى‏ دهد و اگر نیامد چیزى بر او نیست. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر صاحب آن مجهول باشد می‌توانید خودش را یا پولش را به فقیر متدین صدقه بدهید. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): استفاده از آنها در صورتی که یقین به اعراض صاحب آن دارید و یا دور ریخته می‌شود و موجب اسراف می‌گردد اشکالی ندارد. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸اگر شخصی پدرش قاچاق فروش بوده و اعدام شده باشد و قبل از اعدام در حج تمتع ثبت نام کرده باشد. اکنون تکلیف این پول حرام چیست؟ پدرم هیچ مال حلالی نداشت. آیا باید ما از طرف او به حج برویم؟ لطفاً تکلیف ما را مشخص کنید. ☘️پاسخ 1. اگر حج در سال‌های قبل بر او واجب و مستقر نشده و یا مال حلالی از وی باقی نمانده است، نیابت واجب نیست. 2. اگر یقین دارید که همه اموال پدر از مال حرام است، چنانچه صاحب آنها را می‌شناسید، آن اموال را به آنان برگردانید و اگر صاحبان آنها را نمی‌شناسید و یا دسترسی به آنان امکان ندارد، این اموال را از طرف آنان به فقرا صدقه دهید. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): در فرض سؤال اگر حج در سال‌های قبل بر او مستقر نشده نیابت لازم نیست و اگر یقین دارید که همه اموال او از مال حرام می‌باشد لازم است اگر صاحب آنها را می‌شناسید آن اموال را به آنان برگردانید و اگر صاحبان آنها را نمی‌شناسید و دسترسی به آنان امکان ندارد، این اموال را از طرف آنان به فقرا صدقه بدهید. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در صورتی که تمام اموال از راه قاچاق مواردی که شرعاً حرام است بوده، باید تمام مال حرام را اگر صاحبانشان را می‌شناسند به صاحبانشان برگردانند و اگر نمی‌شناسند رد مظالم بدهند و حج واجب نیست. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی): چنانچه یقین داشته باشد فیش حج از مال حرام تهیه شده است تصرف در آن جائز نیست و چنانچه مالک اصلی آن را نشناسد، در حکم مال مجهول المالک است. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸کامپیوتری را برای تعمیر آوردند٬ پدرم آن‌را تعمیر کرد ولی صاحب آن برای گرفتن کامپیوترش دیگر برنگشت. بیش از ۶ ماه است که ما به او زنگ می‌زنیم ولی تلفنش خراب است و دیگر اطلاعی از او نداریم. پدرم آن کامپیوتر را در حال حاضر به من داده است. حکم استفاده کردن از این کامپیوتر چیست؟ آیا استفاده کردن از آن مانعی دارد؟ وظیفه‌ی ما در قبالش چیست؟ البته صاحبش هم مسلمان نیست. ☘️پاسخ این مال، حکم مجهول المالک را دارد، که اگر از پیدا کردن صاحبش مأیوس هستید، با اجازه حاکم شرع مى‌توانید پس از کسر هزینه تعمیر، قیمت آن‌را به فقیر صدقه داده و آن‌را تملک کنید. با این حال برخی از فقها[1] به دلیل غیر مسلمان بودن صاحب مال، استفاده از مال مذکور را تا زمان مراجعه وی، جایز می‌دانند. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): اگر بدانید که از وسیله فوق اعراض کرده‌ و هرگز قصد رجوع ندارد تصرف مانعى ندارد، ولى در صورت شک، حکم مجهول المالک را دارند که اگر از پیدا کردن صاحبش مأیوس هستید پس از کسر هزینه تعمیر از طرف صاحبش به فقیر صدقه بدهید و براى این کار بنابر احتیاط واجب از حاکم شرع اجازه بگیرید. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): تصرف جایز نیست، باید نگه دارید تا زمانى که از پیدا شدن او مأیوس شوید، آن‌گاه با اجازه حاکم شرع مى‌توانید قیمت آن‌را به فقیر بدهید و تملک کنید. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): فعلاً از آن استفاده نکنید و اگر مؤونه‌ای ندارد، آن‌را در گوشه‌ای قرار دهید و نگهداری کنید، اما در صورتى که از پیدا کردن صاحب آن مأیوس باشید، مى‌توانید آن‌را فروخته، و دست مزد خود را کسر کرده، و بقیّه را به فقرا صدقه دهید. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): استفاده از مالی که متعلق به شخص محترم المال باشد بدون اذن او جایز نیست باید آن‌را نگه‌دارید تا صاحبش مراجعه کند، بلی اگر بعد از مدتی از شناخت صاحبش مأیوس باشید می‌توانید آن‌را به فقیر غیر سید از طرف صاحبش صدقه نمایید. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸با پولی که از راه حرام کسب شده و صاحبش نیز معلوم نیست، آیا خمسش در اسرع وقت باید پرداخت شود؟ ☘️پاسخ پولی که از راه حرام کسب شده، در مالکیت شخص کسب کننده نیست و باید به مالک یا مالکان آن باز گردد و اگر چنین چیزی امکان ندارد، در حکم مال مجهول المالک است و خمس ندارد، بلکه باید تمام آن پول در اختیار یک مجتهد جامع الشرایط قرار گیرد و یا با اجازه ایشان به نیت صاحبش به فقیر غیر سید صدقه داده شود. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): همه آن پول را باید به فقیر متدین صدقه بدهد و خمس ندارد. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): خمس ندارد بلکه مجهول المالک است که باید به نیت صاحبش به فقیر غیر سید صدقه داده شود. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): در فرض سوال مبلغ مذکور باید به عنوان رد مظالم پرداخت شود. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸من راننده هستم، گاهی بعضی از مسافران، وسایلشان را در ماشین جا می گذارند، مثل پول، موبایل، دوربین و.... قانون اینجا می گوید که باید این وسایل را باید به پلیس بدهیم، امّا بعضی وقت ها وقتی می بریم و به پلیس تحویل می دهیم و مسافر می فهمد که در کدام ماشین وسایلش را جا گذاشته، به دروغ می گوید: این راننده همه وسایل من را نیاورده، مثلاً من یک لب تاپ هم داشتم، برا ی همین که دروغ می گویند؛ لذا در موارد مشابه به پلیس تحویل نمی دهیم، آیا می توانیم از آن وسایل جا مانده استفاده کنیم، یا هدیه بدهیم یا بفروشیم؟ ☘️پاسخ 1.آیت الله خامنه ای: حق استفاده از آن وسایل را ندارید و اگر از پیدا کردن صاحبان آنها مأیوس هستید مى توانید از طرف آنها به فقیر صدقه بدهید و براى اینکار بنا بر احتیاط واجب از حاکم شرع اجازه بگیرید. 2. آیت الله سیستانی: شیء جامانده معمولاً دارای علامتی است که بدان وسیله صاحب آن را می توان شناخت، پس اگر معلوم شود که صاحب آن، مسلمان و یا در حکم مسلمان است که داراییشان محترم می باشد و یا چنین چیزی محتمل به احتمال معقول و در خور توجه باشد لازم است یک سال صبر کند و آن را معرفی نموده و پس از آنکه از یافتن صاحب آن نومید شد آن را صدقه دهد. اما اگر معلوم گردد که صاحب آن، غیر مسلمان است جایز است آن را تملک نمود مگر آنکه کشور از کشور هایی باشد که مسلمانان تعهد داده اند تحت شرایط پیشنهادی آنان زندگی کند، که از آن جمله است تحویل یافته ها و گمشده ها به صاحبانشان، که در این صورت تملک آن جایز نیست و باید مطابق تعهدات قانونی عمل کرد. 3. آیت الله صافی گلپایگانی: اگر صاحب مال شناخته نمی شود حکم مجهول المالک را دارد و اگر صاحب آن شناخته می شود ادعای صاحب مال بر زیادتر از آنچه راننده به او می دهد مسموع نیست. 4. آیت الله مکارم شیرازی: خیر، استفاده از آنها جایز نیست، به نحو ناشناسی آن را به مرکز مربوطه ارسال کنید و در جهت رفع نواقص قانونی پیگیر باشید. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸 پدر من در زمان قبل از انقلاب در یک شرکت خارجی در تهران کار می کرده و موقعی که انقلاب می شود همه اعضاء آن شرکت از ایران می روند. یک سری لوازم اداری و کاغذ از همان شرکت در منزل ماست. با این وسایل باید چه کار کنیم؟ ☘️پاسخ دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): اگر از یافتن و نیز رساندن آن وسایل به صاحبان آنها مایوس هستید مى توانید از طرف آنها به فقیر صدقه بدهید و براى این کار بنا بر احتیاط واجب از حاکم شرع اجازه بگیرید. دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر مطمئن باشید که صاحب شرکت به تصرف شما راضی است اشکال ندارد و الا باید آنها یا قیمت آن را به فقیر متدین بدهید. دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): بدون اجازه ی صاحب آن نمی توانید در آن تصرف کنید واگر بعد از جستجوی کامل از پیدا شدن صاحب آن مایوس شوید جزء مجهول المالک بوده، اختیارش با حاکم شرع است. ⚜ @Ahkaam ⚜

✅ آیا می توانیم اذان و اقامه برای نماز نگوییم؟ 👆 ⚜ @Ahkaam ⚜

🌹من مالی پیدا کردم و در محل، شماره تلفن خودم را گذاشتم و به کد پستی که در آن بود، نامه نوشتم اما جوابی نیامد، آیا می‌توانم از آن استفاده کنم؟ 🌳پاسخ اگر امیدی ندارید که صاحب مال پیدا شود و ارزش آن هم، تقریبا از 2.5 گرم نقره کمتر است، می‌توانید از آن استفاده کنید، ولی اگر ارزشش بیشتر است، باید آن مال، یا پولش را به فقیرى -غیر سید- صدقه دهید. دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): در فرض مرقوم چنانچه از پیدا شدن صاحب آن مأیوس باشید و قیمت آن بیش از 12.6 نخود[ii] نقره سکه‌دار باشد احتیاط واجب آن است که از طرف صاحبش صدقه داده شود. دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): باید یک سال او را معرفی کنید. دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): باید براى یافتن صاحبش به مدّت یکسال تلاش و کوشش کنید، هرگاه در اثناء از یافتن صاحبش مأیوس شدید مى‌توانید آن را به نیّت صاحب اصلى به فقیرى صدقه دهید. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌹محمد بن قیس میگوید: از امام صادق(ع) راجع به فروش سلاح به دو گروه باطلی که در حال ستیز و جنگ با هم هستند سؤال کردم. حضرت فرمود: وسائل دفاعی را به آنها بفروش؛ مانند سپر، زره، کلاه، چکمه و شبیه آن. آیا این روایت از نظر سندی و رجالی صحیح و معتبراست؟ 🌳پاسخ از امام صادق(ع) در مورد فروش سلاح و تجهیزات نظامی به دو گروه باطلی که در حال ستیز و نبرد با هم هستند، سؤال شد! امام فرمود: وسائل دفاعی؛ مانند زره، پوتین و مانند آن (سپر، کلاه‌خود و ...) را به آنها بفروشید: «أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ، عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحَکَمِ، عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ قَیْسٍ، قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنِ الْفِئَتَیْنِ تَلْتَقِیَانِ مِنْ أَهْلِ الْبَاطِلِ‏، أَبِیعُهُمَا السِّلَاحَ؟ فَقَالَ: «بِعْهُمَا مَا یَکُنُّهُمَا: الدِّرْعَ‏ وَ الْخُفَّیْنِ‏ وَ نَحْوَ هذَا».[1] این روایت در برخی از منابع معتبر؛ مانند «کافی» و «تحف العقول» وجود داشته و کتاب‌هایی؛ مانند «روضة المتقین»[2] و «مرآة العقول»[3] نیز آن‌را روایتی صحیح ارزیابی کرده‌اند. این روایت با معیارهای اخلاقی نیز هم‌خوان است؛ چرا که از نظر انسانی و اسلامی تا هر اندازه که ممکن باشد باید تلاش کرد تا از خونریزی بیهوده جلوگیری شود. در همین راستا - حتی بدون وجود هیچ روایتی - می‌توان قضاوت کرد که فروش ابزار آلات تدافعی بهتر از فروش تجهیزات نظامی تهاجمی است. از طرفی فروش سلاح‌های تهاجمی به کفار و انباشت این‌گونه سلاح‌ها توسط آنان ممکن است این خطر را به دنبال داشته باشد که آنان بعد از پایان جنگ به مسلمانان حمله‌ور شوند. [1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 9، ص 641، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق؛ ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول ص، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ص 374، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1404ق. [2]. مجلسی اول، محمد تقی، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، محقق، مصحح، موسوی کرمانی، سید حسین، اشتهاردی، علی‌پناه، طباطبائی، سید فضل الله، ج 6، ص 485، قم، ‌مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشانپور، چاپ دوم، 1406ق. [3]. مجلسی دوم، محمد باقر، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول ع، محقق، مصحح، رسولی، سید هاشم، ج ‏19، ص 70، تهران، ‌دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1404ق. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌹من در کشور اندونزی ساکنم، حکم خرید فروش لوازمی که مربوط به عبادت غیر مسلمانان است چیست؟ مثلاً لوازم مسیحیان مانند صلیب، کتاب مقدس، لباس مراسم کریسمس، یا لباس کشیش مسیحی. 🌳پاسخ خرید و فروش لوازمی که جهت تبلیغ و ترویج دین باطل از آنها استفاده می‌‌شود برای مسلمانان جایز نبوده و چنین معامله‌ای صحیح نیست. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): خرید و فروش امثال صلیب و بت و سایر نمادهای کفر که از مصادیق ترویج باطل می‌باشد، حرام و باطل است. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): جایز نیست. حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): جایز نیست. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): جایز نیست. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): برای مسلمانان جائز نیست، ولی خرید کتب اهل کتاب برای اهل خبره به جهت مطالعه و پاسخ به شبهات مانعی ندارد. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌹اگر مسلمانی به عنوان کارگر، جهت بنایی در کلیسا کار کند، چه حکمی دارد؟ او برای تأمین نفقه خانواده مجبور به چنین کاری شده است. 🌳پاسخ کارگریِ یک مسلمان در کلیسا به عنوان بنایی یا مثل آن جایز نیست؛ مگر اینکه واقعاً ناچار به انجام این کار شود. حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): جایز نیست. حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): جایز نیست مگر ترک آن موجب اضطرار شخص شود یا مزاحم با امر اهم یا مساوی باشد مثلاً دفع امری که مفسده آن مساوی یا بیشتر از مفسده ساختن مکان مزبور باشد متوقف بر وجود چنین مکانی باشد. حضرت آیت الله العظمی صافی‌ گلپایگانی (مد ظله العالی): جایز نیست و گرفتن اجرت اشکال دارد. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی): نباید در فرض مذکور آن کار را انجام بدهید و در چنین وضعی حاکم شرع باید زندگی وی را از بیت المال تأمین کند. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌹آیا از نظر شرعی خدمت (کار کردن) در کشورهای غرب و بی‌دین و کمک به جامعه آنها از نظر علمی و فنی اشکال دارد؟ کلاً زندگی در غرب اگر کسی به اصول دین خود پایبند باشد و غذاهای حلال بخورد چه مشکل شرعی دیگری می‌تواند داشته باشد؟ 🌳پاسخ کار و تلاش در راستای پیشرفت علم و دانش به خودی خود، در هر کجای دنیا ایرادی ندارد، مگر اینکه: الف. عمل مذکور موجب کمک به انجام گناه و یا ایجاد مفسده (مانند ترویج فساد و نشر اکاذیب) باشد. ب. این کار به تضعیف مسلمانان بیانجامد. ج. منافع آن کار، به کفار حربی (مانند شرکتهای صهیونیستی) برگردد. با این حال برخی از مراجع تقلید[1]در این‌زمینه می‌گویند، زندگی در کشورهای غیر اسلامی، مادامی که ضرورت عرفی نداشته باشد، صورت شرعی ندارد. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): اگر از موارد إعانه و کمک بر اثم و گناه محسوب ‌شود، و یا مستلزم مفسده (مانند ترویج فساد، نشر اکاذیب و مطالب باطل) بوده و یا خوف ارتکاب گناه باشد، و یا موجب تقویت دشمنان اسلام و مسلمین شود، و یا منافع آن عاید شرکتهای صهیونیستی و یا شرکتهایی که از سود حاصله، کمک به دولت غاصب اسرائیل می‌کنند باشد، حرام است؛ و در صورتی که احراز نشود که منافع آن عاید صهیونیست‌ها می‌شود و یا در راه دشمنی با اسلام و مسلمین به‌کار می‌رود، اشکال ندارد. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): فی نفسه اشکال ندارد. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): به طور کلی کار کردن برای غیر مسلمان اشکال ندارد مگر در مواردی که کافر حربی باشد و یا کار خاصی موجب تضعیف مسلمین و تقویت کفار شود. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): زندگی در بلاد کفر مادامی که ضرورت عرفی نداشته باشد صورت شرعی ندارد. ⚜ @Ahkaam ⚜