🌸چنانچه مظلمه حقی بوده که عینیت ندارد، در پرداخت رد مظالم آن چگونه باید عمل شود؟ آیا فقط باید پول بپردازیم یا خوراک و پوشاک هم می‌شود به مستمند داد؟ با تشکر.
☘️پاسخ
اگر انسان، مالی را به دیگری مدیون بوده اما اکنون یا دیگر او را نمیشناسد و یا دسترسی به او ندارد، باید جهت رد مظالم، به مقدار دینش پول نقد به فقرا بپردازد، اما تنها در صورتی که نیازمند، خواهان خوراک و پوشاک باشد، پرداخت آنها نیز مشکلی ندارد.
در جبران مظالم غیر مالی با آنکه الزاماً نباید اموال نقدی و جنسی پرداخت کرد و انجام هر کار خیری برای رد مظالم غیر مالی کافی است، اما پرداخت صدقات نقدی و جنسی نیز می‌تواند یکی از راه‌های جبران حق الناس باشد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): پرداخت خوراک و پوشاک نیز در صورتی که نیازمند خواهان باشد اشکالی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر مظلمه، مالی نباشد ضمان مالی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): مظلمه؛ دیون مالی است که باید جهت مالک غیر معلوم به فقیر غیر سید صدقه داده شود.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸من دانش آموز سال آخر دبیرستان هستم که توانایی پرداخت شهریه کلاسهای کنکور مدرسه را نداشتم. به دلیل این که دانش آموز موفقی بودم مدیر مدرسه به من اجازه دادند که از کلاس‌ها بدون هزینه استفاده کنم کلاس‌ها با هزینه‌های بچه‌ها برپا شده آیا استفاده از کلاس‌ها برای من مشکلی شرعی دارد؟ در ضمن من به هیچ وجه نمی‌توانم با بچه‌ها موضوع را در میان بگذارم و رفتن یا نرفتن من به کلاس‌ها تأثیری در شهریه آنها و روند کلاس‌ها ندارد.
☘️پاسخ
در صورتی که با اجازه مسئول مربوطه (که معمولاً مدیر مدرسه است) باشد، اشکال ندارد، مگر آنکه برایتان ثابت شود که مدیر از چنین اختیاری برخوردار نیست.
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): در صورتی که با اجازه مسئول مربوطه باشد اشکال ندارد.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اشکال ندارد.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): چنانچه مدیر این اختیار را داشته باشد مانعی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): چنانچه مدیر چنین اختیاری را داشته است اشکالی ندارد و الا نمی‌توانید در کلاس‌ها حضور داشته باشید، مگر با رضایت پول دهندگان.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): به مقتضای قوانین عمل شود.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸چنانچه مظلمه حقی بوده که عینیت ندارد، در پرداخت رد مظالم آن چگونه باید عمل شود؟ آیا فقط باید پول بپردازیم یا خوراک و پوشاک هم می‌شود به مستمند داد؟
☘️پاسخ
اگر انسان، مالی را به دیگری مدیون بوده اما اکنون یا دیگر او را نمیشناسد و یا دسترسی به او ندارد، باید جهت رد مظالم، به مقدار دینش پول نقد به فقرا بپردازد، اما تنها در صورتی که نیازمند، خواهان خوراک و پوشاک باشد، پرداخت آنها نیز مشکلی ندارد.
در جبران مظالم غیر مالی با آنکه الزاماً نباید اموال نقدی و جنسی پرداخت کرد و انجام هر کار خیری برای رد مظالم غیر مالی کافی است، اما پرداخت صدقات نقدی و جنسی نیز می‌تواند یکی از راه‌های جبران حق الناس باشد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): پرداخت خوراک و پوشاک نیز در صورتی که نیازمند خواهان باشد اشکالی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر مظلمه، مالی نباشد ضمان مالی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): مظلمه؛ دیون مالی است که باید جهت مالک غیر معلوم به فقیر غیر سید صدقه داده شود.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸من یک خواستگار دارم که قبلاً دزدی می‌کرده، ولی الآن توبه کرده، البته فکر نمی‌کنم اموالی که از این راه بدست آورده است را به صاحبان آنها برگردانده باشد، می‌خواستم بپرسم اموال و دارایی‌های ایشان چه حکمی دارد؟
☘️پاسخ
تصرف در اموالی که قطعاً از دزدی به دست آمده جایز نیست و باید آن اموال به صاحبانش برگردانده و یا به شکلی رضایت آنها جلب شود، ولی تا یقین به دزدى بودن اموال مورد ابتلا نباشد، استفاده از آنها اشکالی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): تا یقین به دزدى بودن اموال مورد ابتلا نداشته باشید، استفاده شما با رضایت ایشان مانعى ندارد.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): هر مالی که یقین داشته باشید غیر مشروع است استفاده از آن جایز نیست، ولی اگر شک داشته باشید، استفاده مانعی ندارد هر چند توبه واقعی زمانی است که شخص اموال دزدی را به صاحبانشان برگرداند یا رضایت آنها را جلب کند.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در فرض سؤال، تصرف در آنها جایز نیست و در صورت امکان معادل حق صاحبان آنها را باید به دستشان برساند، یا به شکلی با هم مصالحه کنند، و اگر این کار ممکن نیست توسط شخص ثالث، یا بوسیله حواله بانکی، یا توسط پست برایشان ارسال نماید. و چنانچه به آنها دسترسی ندارد به نیتشان به فقرا صدقه دهد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): تصرف در مواردی که به عینه می‌دانید از راه دزدی بدست آمده جائز نیست.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸چندین بار به جمع آوری شکوفه‌های بهار نارنج از درختان سطح خیابان و پیاده‌روها اقدام نمودم؛ در صورتی که خانه‌های اطراف، مالک آن باشند. حکم چیست؟ آیا نیاز به جبران و پرداخت مبلغ آن است؟
☘️پاسخ
اگر آن درختان صاحبی داشته باشند، لازم است ضمن مراجعه به ایشان، رضایت آنها جلب گردد، مگر اینکه قراینی باشد که صاحبان درختان از آنها اعراض کرده‌اند؛ مانند درختان توتی که در بسیارى از مناطق وجود دارد.
ولی اگر به صاحبان درختان دسترسی نیست، می‌توان به نیت آنها به فقرا صدقه داد.
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): لازم است ضمن مراجعه به صاحبان آن رضایت آنها جلب گردد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): استفاده از میوه‌هایى که در عرف و عادت محل، براى همه مباح شده، مانند توت در بسیارى از مناطق، اشکالى ندارد، ولى غیر آن متعلق به صاحبان آن است، و اگر ملک بیت المال باشد متعلق به دولت است. و برای جبران در صورت امکان معادل حق او را به دستش برسانند، یا به شکلی با هم مصالحه کنند، و اگر این کار ممکن نیست توسط شخص ثالث، یا بوسیله حواله بانکی، یا توسط پست برایش ارسال نمایند. و چنانچه به او دسترسی ندارند به نیتش به فقرا صدقه دهند. و بیت المال را نیز به دولت برگردانند.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): مادامی که صاحبان آن اعراض نکرده باشند تصرف در آن بدون رضایت مالکین جائز نیست و در فرض تصرف، باید رضایت مالکین جلب شود.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): اگر از آنها اعراض کرده‌اند اشکال ندارد.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸آیا استفاده از خودروی شخصی، موجب حق الناس است؟ چون آلودگی ایجاد می‌کند و ممکن است شخصی که خودرو ندارد آسیب ببیند.
☘️پاسخ
هر چند ممکن است استفاده از خودروی شخصی، موجب ضرر رساندن به سایرین باشد، ولی این مقدار از ضرر که عرفاً چندان مورد توجه نیست، موجب حق الناس نمی‌شود. البته چنانچه در این زمینه مقرراتی وضع شود، باید رعایت گردد و تلاش در حفظ محیط زیست هم اقدامی خداپسندانه است.
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): استفاده از آن اشکالی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): به این مقدار موجب حق الناس نمی‌شود، البته لازم است همه در رعایت قوانین و همچنین در کاهش آلودگی‌ها و کاهش مصرف انرژی تلاش نمایند.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اشکال ندارد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): اضرار بر غیر، چنانچه عرفاً معتنی به نباشد مانعی ندارد، علی الخصوص در مواردی که استفاده از مورد مذکور در سؤال ضرورت عرفی داشته باشد.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸با توجه به ناعدالتی در تقسیم بیت المال (یارانه ها)، اگر شخص فقیری از دفترچه بیمۀ دیگران استفاده کند حکم آن چیست؟
☘️پاسخ
استفاده از دفترچه بیمه درمانى فقط براى کسى جایز است که شرکت بیمه نسبت به ارائه خدمات، به او تعهد کرده است، حال اگر خلاف تعهد عمل شود، موجب ضمان بوده و لازم است با مراجعه به اداره بیمه خسارت مربوطه جبران شود.
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): استفاده از دفترچه بیمه درمانى فقط براى کسى جایز است که شرکت بیمه نسبت به ارائه خدمات به او تعهد کرده است و استفاده دیگران از آن موجب ضمان است.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): حضرت آیت الله العظمى سیستانى هر عمل خلاف قانون را جایز نمی دانند.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): از قوانین و مقرّرات حکومت اسلامى تخلّف نکنید.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸فردی 19 ساله هستم که تا کنون صرفا مذهب شناسنامه‌ای داشتم؛ یعنی تا به حال حتی اگر شهادتین را گفته باشم، اعتقادی به آن نداشتم؛ چرا که هیچ ادله‌ای برای اثبات «لا اله الا الله و محمد رسول الله» نداشتم؛ از همین‌رو از کودکی همیشه گفته‌ام که من مسلمان نیستم و هنوز به وجود خدا اعتقاد ندارم و به همه چیز شک دارم! اما از آن زمان تا به امروز به هر روش ممکن از جمله تحقیق، مطالعه و مباحثه توانستم به اصل و حقیقت اسلام نائل آیم و بعثت، حقانیت نبی اکرم(ص)، قرآن اعجاز جاوید و ولایت امیرالمومنین(ع) را درک کنم؛ لذا تازه با اعتقاد قلبی شهادتین را گفتم و حالا بر خود واجب می‌دانم احکام را هر چه سریعتر بدانم. سؤال این است که با توجه به اینکه به حق، اسلام نیاورده بودم و مسلمان محسوب نمی‌‌شدم، آیا انجام نماز و روزه‌‌‌های گذشته و کفاره روزهها بر من واجب است، یا خیر؟
☘️پاسخ
اگر در همان زمان بی‌اعتقادی، نماز و روزهها را انجام می‌داد که قضایی ندارد، اما اگر نماز و روزه را ترک می‌کرده اکثر مراجع معتقدند که وی هر چند ایمان قلبی نداشت، ولی در حکم مسلمان بود و باید نماز و روزه‌هایی را که انجام نداد، قضا کند. با این وجود، برخی از فقها معتقدند وی در حکم کافری است که تازه مسلمان شده و قضای نماز و روزهها بر او واجب نیست.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): بله، واجب است.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): از توجه شما به اعتقادات صحیح و رعایت احکام مقدس اسلام که برای سعادت دنیا و آخرت مردم است تشکر می‌شود. در فرض سؤال قضای نماز و روزه لازم است.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): قضا و کفاره گذشته بر او لازم نیست.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): لازم است علاوه بر قضای روزهها کفاره نیز انجام شود.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸اگر فردی دیگران را تهدید کند که در صورت به قتل نرساندن یک فرد بی‌گناه، با انفجار بمب، جان صدها نفر را خواهد گرفت (طوری که اطمینان داریم این تهدید را عملی می‌کند)، آیا می‌توان برای جلوگیری از کشته شدن تعداد زیادی از مردم، آن یک نفر بی‌گناه را کشت؟ (البته همه‌ی آنها از افراد و مردم عادی هستند).
☘️پاسخ
بیشتر مراجع - حتی در فرض سؤال - کشتن فرد بی‌گناه را جایز ندانسته‌اند، اما برخی از فقها، مشروط بر اینکه یقین صد در صد به عملی‌شدن تهدید و کشته‌شدن جمعی از مردم وجود داشته باشد، این کار را جایز دانسته، اما پرداخت دیه به خانواده او را نیز لازم می‌دانند.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): در فرض سؤال، قتل او جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): تهدید شخص مذکور، مجوز کشتن دیگری نیست، حتی اگر بدانیم به تهدید خود عمل خواهد کرد.
حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی (مد ظله العالی): کشتن دیگران حرام است، حتی اگر بداند عدم اقدام به قتل موجب مرگ افراد دیگر می‌شود.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در صورتی که یقین به انجام این عمل پیدا کردید، مانعی ندارد، ولی باید دیه را بپردازید.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸اگر ببینیم فرد مظلومی در خیابان مورد ضرب و جرح قرار می‌گیرد -و چه بسا احتمال قتل او نیز وجود دارد- و اگر ما هم بخواهیم از او دفاع کنیم خطر جانی برای نیز ما وجود دارد، چه تکلیفی داریم و این دفاع ما ذیل کدام‌یک از احکام خمسه قرار گیرد؟
☘️پاسخ
اگر دفاع از مظلوم، خطر جانی برای فرد داشته باشد، اقدام به آن واجب نیست، ولی اگر بتوان به گونه‌ای عمل نمود که بدون آسیب دیدن، احتمال نجات آن فرد برود -مثل سر و صدا کردن و مردم را به کمک طلبیدن و یا اطلاع‌رسانی به پلیس- اقدام به این کار واجب است.
البته برخی از فقها معتقدند که دفاع از افراد خانواده و ساکنان خانه از واجبات و در موارد دیگر از مستحبات است. و همچنین اگر ترک دفاع به گسترش ناامنی بیانجامد، مسلمانانی که توانایی آن‌را دارند، موظف‌اند در این موارد به دفاع برخیزند.
به هر حال، اگر یقین به کشته‌شدن خودش ندارد – حتی اگر احتمال آن‌را بدهد – اقدام به دفاع حرام و یا مکروه نخواهد بود.
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): باید به وسیله‌ای که برای ما خطری مهم وجود نداشته باشد(مانند سر و صدا یا اطلاع رسانی به مراکز مربوطه و مانند این‌ها) از او دفاع نماییم.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): در فرض سؤال، دفاع جائز است.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): در فرض سؤال، که در دفاع از مظلوم خوف تلف نفس خود انسان باشد، تکلیفی به وجوب ندارد.
حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی (مد ظله العالی): اگر یقین به خطر مرگ باشد، دفاع جایز نیست و اگر شک دارد، دفاع مباح است و اگر احتمال ضعیف به خطر جانی می‌دهد دفاع مستحب و در برخی موارد واجب است.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸منطقه ما جدیداً دارای لوله کشی آب شده، اما این آب تصفیه شده نیست و همان آب روستایی قبل است. ما از این لوله یک انشعاب گرفتیم چون آب روستایی قطع شده و کنتور نداریم. آیا خوردن این آب یا وضو با آن، اشکال دارد؟
☘️پاسخ
اینگونه امور باید با اجازه و رضایت مسئولین سازمان آب باشد، و اگر عمل شما برخلاف مقررات آنها باشد، جایز نیست و حکم غصب را دارد و وضو و غسل با چنین آبى باطل مى‌باشد. در هر حال چنانچه به این شکل از آب استفاده شده است باید هزینه آن محاسبه و به مراکز مربوطه پرداخت گردد.
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): اینگونه امور باید با اجازه و رضایت مسئولین سازمان آب باشد، و اگر عمل شما برخلاف مقررات آنها باشد، جایز نیست و حکم غصب را دارد و وضو و غسل با چنین آبى باطل مى‌باشد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): چنانچه بر خلاف مقررات باشد، جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): عمل مذکور چنانچه تخلف از قوانین باشد جائز نیست و باید وجه آن پرداخت شود.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): چنانچه گرفتن انشعاب بدون رضایت متصدیان مربوطه باشد غصب و مصرف آن به هر شکل حرام است.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸آیا درآمد حاصل از باربری با وانت در حالی که گواهینامه و مجوز ندارم حلال است؟ اگر وانت را از مال حرام خریده باشم چطور؟
☘️پاسخ
1. گرچه رانندگی بدون گواهینامه، تخلف از قوانین بوده و جایز نیست، ولى بر فرض سؤال، درآمد حاصل از باربری حلال است.
2. اگر وانت را با عین مال حرام خریده‌اید، مالک آن نمی‌شوید و کسب درآمد با آن جایز نیست، ولی اگر معامله‌ی خودرو به صورت کلی بوده و هنگام خرید، قصد نکردید مبلغ آن را از مالِ حرام بپردازید، مالک آن شده و درآمد حاصل از آن حرام نیست.
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
1. گرچه تخلف از قوانین و مقررات جایز نیست ولى صِرف آن موجب حرمت درآمد نمى‌گردد.
2. اگر با عین مال حرام خریده است، کسب درآمد با آن جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در صورت اول حلال است ولی سعی کنید تخلف ننمایید و در صورت دوم در آمد آن برای شما حلال نیست بلکه کرایه آن نیز حکم همان مال حرام را دارد و اگر صاحبان آن مال حرام را نمی‌شناسید و شما نیاز دارید به شما اجازه می‌دهیم استفاده کنید.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): حلال است.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): تخلف از مقررات نظام اسلامی جائز نیست.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): چنانچه ماشین متعلق به شخص باشد درآمد حاصله حلال است هر چند بدون گواهینامه رانندگی کرده باشد.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸هک کردن انواع سایت‌ها چه حکمی دارد؟
☘️پاسخ
معیار در این گونه امور، قوانین مربوطه است، که چنانچه خلاف قوانین و مقررات باشد، جایز نیست. همچنین حتی اگر قانونی در این زمینه وجود نداشته باشد،سزاوار نیست اقدام به هک کردن سایتهایی نمود که فعالیت مشروعی دارند.
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): اگر خلاف قوانین و مقررات باشد، جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): چنانچه برخلاف قوانین حکومت اسلامی و مقررات مربوطه نباشد اشکالی ندارد و در این زمینه از مسئولین مربوطه سوال نمایید.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): اگر خلاف مقررات باشد اشکال دارد.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): چنانچه سایت‌های مشروع باشد جایز نیست.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸من طراح انیمیشن هستم. یک سال و نیم روی پروژه‌ای برای یک تهیه کننده کار می‌کردم. الآن که پروژه تمام شده است، من از تهیه کننده درخواست یک نمونه از کاری را که انجام داده‌ام، می‌کنم و او حاضر نیست نمونه کاری را که خودم در آن شرکت داشته‌ام به من دهد. لازم به ذکر است که من برای گرفتن کارهای دیگر و توسعه کارم، به این نمونه کار نیاز دارم. از طرفی کارگردان آن پروژه که انسان مقیدی نبود یک نمونه از کار را برای خودش برداشته است. آیا من می‌توانم بدون اجازه تهیه کننده (با توجه به این که برای نشان دادن کار به مشتری‌هایم نیاز مبرم به این نمونه دارم)، آن نمونه را از کارگردان بگیرم؟ لازم به ذکر است که این نمونه‌ی کار بجز ارائه به مشتریان برای دیدن توانائی‌های کاریم، هیچ منفعت مادی دیگری برای من ندارد.
☘️پاسخ
با توجه به اینکه تهیه کننده، صاحب کار به شمار می‌آید، هرگونه استفاده از پروژه‌ی مذکور باید با رضایت وی صورت پذیرد. البته برخی[1] از فقها در این باره می‌گویند، تنها در صورتی این موضوع دارای اشکال است که تهیه کننده از ابتدا در قراردادش شرط عدم استفاده بدون اجازه وی را کرده باشد.
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): در هر صورت بنابر احتیاط باید با اجازه از صاحب آن باشد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): چنانچه برای ایشان کار می‌کنید باید طبق قرارداد عمل کنید و این کار جز با رضایت آن جایز نیست .
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر در مقابل تهیه کردن این برنامه اجرت خود را گرفته باشید نمی‌توانید چیز دیگری مطالبه کنید.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸در مغازه‌ای مشغول به کار بودم. در مورد حقوق، صاحب کارم با من حرفی نزده بود. در پایان کار وقتی که می‌خواستم حقوقم را بگیرم خیلی پایین‌تر از آنچه تصور می‌کردم (پایین‌تر از حقوق یک کارگر معمولی) به من دستمزد داد و من بجای دستمزدم گوشی صاحب کارم را بدون اینکه بفهمد، برداشتم. بعد از مدتی دوباره پیش همان شخص برای کار رفتم و بعد از مدتی از موضوع مطلع شد و حقوق آن چند روزی که کار کرده بودم را به تلافی گوشی به من نداد. حال تکلیف من چیست؟
☘️پاسخ
1. وقتی کسی برای دیگری (با قصد دریافت دستمزد) کاری انجام می‌دهد، ولی بین آنها قراردادی بسته نمی‌شود، اگر نرخ مشخصی برای این عمل وجود نداشته باشد، آن فرد مستحق اجرت المثل است. و اجرت المثل، دستمزدی است که عرف مردم برای چنین عملی در نظر می‌گیرند (نه آنچه شخص تصور می‌کند).
2. اگر کسی به دیگری بدهکار بوده و توان پرداخت آن را داشته باشد، اما از پرداخت آن امتناع کند، چنانچه رسیدن به حق، از طریق مراجع قانونی به سادگی ممکن نباشد، طلبکار می‌تواند تقاص کند؛ یعنی به اندازه طلب خود از اموال او بردارد؛ البته اگر تقاص، مفاسدی داشته باشد ـ مثل اینکه متهم به دزدی شود ـ نباید اقدام به آن شود.
3. در فرض سؤال، بهتر است گوشى را به صاحبش برگردانید(مگر آنکه صاحب آن،کار چندروزه شما را جبران آن دانسته باشد) و اگر در نظر عرف نسبت به دستمزد، حقی از شما ضایع شده است، با صاحب کار توافق و مصالحه نمایید و چنانچه از پرداخت حق شما امتناع می‌کند، از طریق مراجع قانونی اقدام نمایید.
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): در فرض سؤال گوشى را به صاحبش برگردانید.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): قطعاً برداشتن گوشی نوعی غصب بوده و کار حرامی را انجام داده‌اید و باید رضایت ایشان را جلب نمایید. بنابر این در صورتی که ایشان با چند روز کار کردن شما در قبال گوشی رضایت داشته باشند و قیمت گوشی برابر با دستمزد شما بوده در حال حاضر وظیفه‌ای ندارید. اما بهتر است قبل ازهر اقدامی ابتدا قرارداد و توافقات لازم را انجام دهید تا در آینده دچار اینگونه مشکلات و کدورتها نباشید.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر از پرداخت حقوق امتناع کند می‌توانید به عنوان تقاص آن چه در دست شما از اموالش قرار می‌گیرد بردارید.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸یک قطعه زمین به عنوان مهریه به مادرم دادهاند و ما به غصبی بودن این زمین شک داریم و قبل از ما صاحب مشخصی نداشته است. آیا می‌توانیم از این زمین استفاده کنیم یا آن را بفروشیم؟
☘️پاسخ
در صورتی که یقین به مورد مذکور نداشته و استفاده از این زمین، منع قانونی ندارد، تصرف در آن اشکالی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): در صورتی که یقین به مورد مذکور نداشته باشید، استفاده اشکالی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در صورت شک وظیفه‌ای ندارید، و استفاده از آن مانعی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): بله با اجازه مادر می‌توانید.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): چنانچه مجهول المالک باشد لازم است به حاکم شرع مراجعه شود.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸آیا خوردن میوه‌ی درختانی که در اماکن عمومی؛ مانند خیابان و یا دانشگاه هستند، جایز است؟ و اینکه آیا در این خوردن محدودیتی وجود دارد؟
☘️پاسخ
«مى‌‌توان از میوۀ درختى که در مسیر عبور عمومى است، حتّٰى اگر مالک مشخّص داشته باشد، خورد، ولى نباید موجب افساد و از بین رفتن درخت و میوه شود، و بنابر أحوط باید چیزى از میوه را با خود نبرد».
البته، چنانچه این درختان در اماکنی مانند دانشگاه و ادارات قرار دارد و ممنوعیتی جهت استفاده از آن قرار داده شده است، لازم است مقررات مربوطه رعایت گردد.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸کپی کردن فیلم و سایر نرم افزارها برای استفاده شخصی یا استفاده اطرافیان(با توجه به قیمت بسیار بالای برخی از این سی دی‌‌ها و نرم افزارها)، چه حکمی دارد؟
☘️پاسخ
حقوق معنوی؛ مانند تألیف کتاب، اختراع یک دستگاه و یا تولید نرم افزار برای شخص ایجاد کننده، حق خاصی را به وجود میآورد که بدون اجازه صاحب حق نمیتوان از محصول معنوی وی استفاده کرد، و این حکم نسبت به نرم افزارهای خارجی تابع قرار داد بین دولت‌ها است. ولی برخی از مراجع تقلید[1] در فرض سؤال که استفاده‌ی شخصی میباشد آن‌را جایز دانسته‌‌اند، مگر اینکه در ضمن معامله و خرید سی دی یا نرم افزار، شرط عدم کپی شده باشد.
در هر صورت اگر بدانید که تولید کننده‌ی آن استفاده یا کپی از آن‌را اجازه داده است، به مقدار اجازه داده شده، اشکال ندارد.
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): بطور کلّى در کپى و استفاده و خرید و فروش نرم افزارهاى داخلى بنابر احتیاط واجب، رعایت حقوق صاحبان آن، از طریق کسب اجازه لازم است و نسبت به نرم افزارهای خارجی تابع قرار داد بین دولت‌ها میباشد؛ و در هر صورت اگر بدانید که از کشور یا شرکتی است که استفاده یا کپی برداشتن را اجازه دادهاند، به مقدار اجازه داده شده، اشکال ندارد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): این کار جز با رضایت تولید کنندگان اصلی آن جایز نیست، مگر در صورتی که از کفار حربی باشند.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): برای استفاده شخصی اشکال ندارد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): تصرفات مذکور بدون رضایت صاحبان حقوق آن جائز نیست.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): چنانچه ضمن معامله لازمی مثل خرید و فروش سی دی؛ شرط عدم کپی نشده باشد مانعی ندارد.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸آیا تلخیص یا شرح کردن یک کتاب و یا طرح سؤال از آن، بدون اجازه مؤلف یا ناشر و فروش آن به دیگران اشکال دارد؟ اگر کتاب مربوط به کشوری دیگر باشد چطور؟
☘️پاسخ
1. ایجاد یک امر معنوی مانند کتاب، برای شخص ایجاد کننده، حق خاصی را به وجود میآورد که بدون اجازه صاحب حق نمیتوان از محصول معنوی وی استفاده کرد، مگر اینکه از قرائن و شواهد این‌طور برآید که استفاده برای عموم مانعی ندارد.
2. اگر تولید کننده غیر مسلمان باشد، رعایت حق معنوی وی منوط به قراردادی است که بین کشور اسلامی و کشور متبوع وی منعقد می‌شود.
3. شرح کردن و تلخیص کتاب و طرح سؤال از آن، کار جدیدی است که خود شارح، مالک معنوی آن است؛ مگر در صورتی که شرح یا تعلیقه همراه متن اصلی منتشر شود، که انتشار آن باید اجازه از نویسنده یا ناشر باشد.
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): اگر قرائن و شواهد و یا متعارفی وجود دارد که در اینگونه امور استفاده برای عموم مانع ندارد، اشکال ندارد و الا از استفاده و خرید و فروش و از کپی‌برداری بنابر احتیاط خودداری کنید.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): باید از صاحب کتاب اجازه گرفت و اگر صاحب کتاب به ناشر واگذار کرده است باید از ناشر اجازه گرفت.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اشکال دارد [و باید اجازه کسب شود].
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸ملکی را از پدر شوهرم خریده‌ام پس از خرید، متوجه شدم که این ملک را در حدود 50 سال پیش از ارباب روستا اجاره گرفته است و زمین مذکور که چمنزار بوده را به باغ تبدیل کرده است و چند سال اجاره آن را پرداخت نکرده، ارباب با واسطه از او خواسته تا پول ملک را پرداخت کند و زمین را تملک کند ولی پدر شوهرم از پرداخت آن سرباز زده و بعد از آن هیچ یک از طرفین پیگیر کارهای این ملک نشده‌اند. حال تکلیف من که این زمین را خریداری کرده‌ام چیست؟
☘️پاسخ
اگر یقین دارید که زمین مذکور سابقاً موات نبوده بلکه در مالکیت فرد دیگری بوده ، حکم غصب را دارد و معامله شما صحیح نمى‌باشد. پس لازم است رضایت مالک یا ورثه آن شخص را جلب نمایید و اگر دسترسی ندارید قیمت آن را به نیازمندان بپردازید، سپس می‌توانید در آن تصرف کنید.
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): اگر یقین دارید که ملک مذکور براى غیر مى‌باشد، حکم غصب را دارد و معامله صحیح نمى‌باشد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): چنانچه یقین دارید ملک، غصبی بوده است، تصرف در آن جایز نیست و لازم است رضایت طرف یا ورثه آن شخص را جلب نمایید. و اگر دسترسی ندارید قیمت آن را به نیازمندان بپردازید و سپس می‌توانید تصرف کنید.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): باید تحقیق شود اگر زمین ملک موجر بوده باید به او یا ورثه‌اش مراجعه شود و خرید شما باطل است و اگر زمین موات بوده با احیا، ملک فروشنده شده، خرید شما صحیح است، مگر این که احیا بر خلاف قانون باشد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): در فرض سؤال، تصرفات باید با رضایت صاحب ملک باشد.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸ما سرایدار هستیم و در مدرسه زندگی می‌کنیم مدتی پیش یکی از مدیران که متأسفانه از خانواده‌ی شهدا بود به دلیل غیر منطقی خواستار رفتن ما شد ولی پدرم زیر بار این ظلم نرفت، و از طرفی هم شرایط تخلیه‌ی آن مکان را هم نداریم. مدیر چون نفوذ و قدرت داشت آموزش و پرورش هم از او حمایت کرد و چون پدرم اصرار بر ماندن دارد دست به قطع گاز و ... زد. غرض از گفتن جزئیات می‌خواهم بدانم از نظر شرع ماندن ما چه حکمی دارد و همچنین اعمال ما در آن مکان چگونه خواهد بود؟
☘️پاسخ
در اینگونه موارد، جهت حل اختلاف، باید سخن و استدلال دو طرف شنیده شود تا بتوان پاسخ مناسب داد. اما به لحاظ کلی، با توجه به اینکه ساختمان، مربوط به آموزش و پرورش است و اختیار آن با مدیران مربوطه است، شما باید پس از خواست آنها مبنی بر تخلیه، آنجا را در اولین زمان ممکن تحویل دهید و در آن ساختمان تصرفی نکنید؛ چرا که حکم غصب را دارد. البته در حد ضرورت، تصرفات شما جایز است.
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): اینگونه امور تابع قوانین و مقررات مربوطه مى‌باشد و اگر ماندن شما بر خلاف مقررات باشد، جایز نیست و حکم غصب را دارد و نماز‌تان صحیح نمى‌باشد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در هر حال در صورتی که برخلاف مقررات و قوانین باشد جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): امر مذکور در سؤال بستگی به قوانین و مقررات اداره مذکور دارد و چنانچه شرعاً مجاز به سکونت نباشید ادامه ماندن حکم غصب را خواهد داشت سعی کنید رضایت مدیران را بدست بیاورید.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): تخلف از مقررات جائز نیست و در صورت ضایع شدن حق، به محاکم قضایی مراجعه شود.
⚜ @Ahkaam ⚜
🌸اگر وسیله‌ای را بدون جعبه و وسایل جانبی بخریم که فروشنده ادعا می‌کند که دزدی نیست ولی من به علت اینکه بعد از خرید متوجه شدم این وسیله معمولاً بدون جعبه خرید و فروش نمی‌شود به دزدی بودن آن شک دارم، آیا این دلیل باعث یقین به مسروقه بودن کالا می‌شود؟
☘️پاسخ
اگر فروشنده مورد اتهام نباشد، تا وقتی که به خلاف قول وی یقین ندارید، استفاده از آن وسیله اشکال ندارد و تفحص بر شما واجب نیست.
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): مجرد آنچه ذکر شده، دلیلی بر مسروقه بودن آن نیست.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر شک داشته باشید استفاده از آن اشکال ندارد و تفحص بر شما واجب نیست.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): این مسئله دلیل بر دزدی بودن کالا نیست و اگر یقین ندارید خرید و استفاده آن اشکال ندارد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): در صورتیکه فروشنده مورد اتهام نباشد و امارات [نشانه] ملکیت نیز موجود باشد، معامله صحیح است مگر آنکه خریدار اطمینان به مسروقه بودن آن پیدا کند.
⚜ @Ahkaam ⚜
استفتایی جدید از محضر رهبر انقلاب ایت الله العظمی خامنه ای حفظه الله:
🌸سوال:
آیا انجام عمل زیبایی برای زنان مجاز است؟
☘️جواب:
اگر موجب ضرر قابل توجه نباشد، فی‌نفسه اشکال ندارد؛ ولی توجه داشته باشید عمل جراحی زیبایی، درمان بیماری محسوب نمی‌شود و در ضمن آن، نگاه و لمسِ پزشک نامحرم جایز نیست، مگر در مواردی - مانند سوختگی و حوادث دیگر - که برای معالجه باشد و استفاده از پزشک نامحرم ضرورت داشته باشد.
⚜ @Ahkaam ⚜
#روش_تطهیر_فرش_نجس ❣️
#تفاوت #تطهیر با آب #لوله کشی و آب #قلیل🧐
#پرسش :تفاوت تطهیر با آب لوله کشی و آب قلیل در چیست؟🙄
#پاسخ :👇👇👇
✅ تطهیر با آب لوله کشی بسیار آسان است و #غُساله آن #پاک است به شرط این که عین نجاست در آن نباشد❌
✍️ و می توانند غساله را با حوله ای جمع کنند و نیاز به شستن حوله هم نیست❌ ولی خوب است بشویند.👌
✍️ ولی غُساله آب قلیل #نجس است و با حوله ای به طور معمول و به دور از #وسواس آن را جمع می کنند.💧
✍️ در این صورت زمین و رطوبت اندکی که باقیمانده است #پاک ولی حوله و دستها #نجس است که باید آنها را آب بکشند. البته تا آنجا که ممکن است از آب لوله کشی استفاده کنند تا دچار #وسواس نشوند.❌
⚜ @Ahkaam ⚜