🌸آیا درآمد حاصل از باربری با وانت در حالی که گواهی‌نامه و مجوز ندارم حلال است؟ اگر وانت را از مال حرام خریده باشم چطور؟ ☘️پاسخ 1. گرچه رانندگی بدون گواهی‌نامه، تخلف از قوانین بوده و جایز نیست، ولى بر فرض سؤال، درآمد حاصل از باربری حلال است. 2. اگر وانت را با عین مال حرام خریده‌اید، مالک آن نمی‌شوید و کسب درآمد با آن جایز نیست، ولی اگر معامله‌ی خودرو به صورت کلی بوده و هنگام خرید، قصد نکردید مبلغ آن را از مالِ حرام بپردازید، مالک آن شده و درآمد حاصل از آن حرام نیست. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): 1. گرچه تخلف از قوانین و مقررات جایز نیست ولى صِرف آن موجب حرمت درآمد نمى‌گردد. 2. اگر با عین مال حرام خریده است، کسب درآمد با آن جایز نیست. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در صورت اول حلال است ولی سعی کنید تخلف ننمایید و در صورت دوم در آمد آن برای شما حلال نیست بلکه کرایه آن نیز حکم همان مال حرام را دارد و اگر صاحبان آن مال حرام را نمی‌شناسید و شما نیاز دارید به شما اجازه می‌دهیم استفاده کنید. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): حلال است. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): تخلف از مقررات نظام اسلامی جائز نیست. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): چنانچه ماشین متعلق به شخص باشد درآمد حاصله حلال است هر چند بدون گواهینامه رانندگی کرده باشد. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸هک کردن انواع سایت‌ها چه حکمی دارد؟ ☘️پاسخ معیار در این گونه امور، قوانین مربوطه است، که چنانچه خلاف قوانین و مقررات باشد، جایز نیست. همچنین حتی اگر قانونی در این زمینه وجود نداشته باشد،سزاوار نیست اقدام به هک کردن سایت­هایی نمود که فعالیت مشروعی دارند. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): اگر خلاف قوانین و مقررات باشد، جایز نیست. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): چنانچه برخلاف قوانین حکومت اسلامی و مقررات مربوطه نباشد اشکالی ندارد و در این زمینه از مسئولین مربوطه سوال نمایید. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): اگر خلاف مقررات باشد اشکال دارد. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): چنانچه سایت‌های مشروع باشد جایز نیست. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸من طراح انیمیشن هستم. یک سال و نیم روی پروژه‌ای برای یک تهیه کننده کار می‌کردم. الآن که پروژه تمام شده است، من از تهیه کننده درخواست یک نمونه از کاری را که انجام داده‌ام، می‌کنم و او حاضر نیست نمونه کاری را که خودم در آن شرکت داشته‌ام به من دهد. لازم به ذکر است که من برای گرفتن کارهای دیگر و توسعه کارم، به این نمونه کار نیاز دارم. از طرفی کارگردان آن پروژه که انسان مقیدی نبود یک نمونه از کار را برای خودش برداشته است. آیا من می‌توانم بدون اجازه تهیه کننده (با توجه به این که برای نشان دادن کار به مشتری‌هایم نیاز مبرم به این نمونه دارم)، آن نمونه را از کارگردان بگیرم؟ لازم به ذکر است که این نمونه‌ی کار بجز ارائه به مشتریان برای دیدن توانائی‌های کاریم، هیچ منفعت مادی دیگری برای من ندارد. ☘️پاسخ با توجه به اینکه تهیه کننده، صاحب کار به شمار می‌آید، هرگونه استفاده از پروژه‌ی مذکور باید با رضایت وی صورت پذیرد. البته برخی[1] از فقها در این باره می‌گویند، تنها در صورتی این موضوع دارای اشکال است که تهیه کننده از ابتدا در قراردادش شرط عدم استفاده بدون اجازه وی را کرده باشد. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): در هر صورت بنابر احتیاط باید با اجازه از صاحب آن باشد. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): چنانچه برای ایشان کار می‌کنید باید طبق قرارداد عمل کنید و این کار جز با رضایت آن جایز نیست . حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر در مقابل تهیه کردن این برنامه اجرت خود را گرفته باشید نمی‌توانید چیز دیگری مطالبه کنید. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸در مغازه‌ای مشغول به کار بودم. در مورد حقوق، صاحب کارم با من حرفی نزده بود. در پایان کار وقتی که می‌خواستم حقوقم را بگیرم خیلی پایین‌تر از آنچه تصور می‌کردم (پایین‌تر از حقوق یک کارگر معمولی) به من دستمزد داد و من بجای دستمزدم گوشی صاحب کارم را بدون اینکه بفهمد، برداشتم. بعد از مدتی دوباره پیش همان شخص برای کار رفتم و بعد از مدتی از موضوع مطلع شد و حقوق آن چند روزی که کار کرده بودم را به تلافی گوشی به من نداد. حال تکلیف من چیست؟ ☘️پاسخ 1. وقتی کسی برای دیگری (با قصد دریافت دستمزد) کاری انجام می‌دهد، ولی بین آنها قراردادی بسته نمی‌شود، اگر نرخ مشخصی برای این عمل وجود نداشته باشد، آن فرد مستحق اجرت المثل است. و اجرت المثل، دستمزدی است که عرف مردم برای چنین عملی در نظر می‌گیرند (نه آنچه شخص تصور می‌کند). 2. اگر کسی به دیگری بدهکار بوده و توان پرداخت آن را داشته باشد، اما از پرداخت آن امتناع کند، چنانچه رسیدن به حق، از طریق مراجع قانونی به سادگی ممکن نباشد، طلبکار می‌تواند تقاص کند؛ یعنی به اندازه طلب خود از اموال او بردارد؛ البته اگر تقاص، مفاسدی داشته باشد ـ مثل اینکه متهم به دزدی شود ـ نباید اقدام به آن شود. 3. در فرض سؤال، بهتر است گوشى را به صاحبش برگردانید(مگر آنکه صاحب آن،‌کار چندروزه شما را جبران آن دانسته باشد) و اگر در نظر عرف نسبت به دستمزد، حقی از شما ضایع شده است، با صاحب کار توافق و مصالحه نمایید و چنانچه از پرداخت حق شما امتناع می‌کند، از طریق مراجع قانونی اقدام نمایید. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): در فرض سؤال گوشى را به صاحبش برگردانید. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): قطعاً برداشتن گوشی نوعی غصب بوده و کار حرامی را انجام داده‌اید و باید رضایت ایشان را جلب نمایید. بنابر این در صورتی که ایشان با چند روز کار کردن شما در قبال گوشی رضایت داشته باشند و قیمت گوشی برابر با دستمزد شما بوده در حال حاضر وظیفه‌ای ندارید. اما بهتر است قبل ازهر اقدامی ابتدا قرارداد و توافقات لازم را انجام دهید تا در آینده دچار اینگونه مشکلات و کدورتها نباشید. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر از پرداخت حقوق امتناع کند می‌توانید به عنوان تقاص آن چه در دست شما از اموالش قرار می‌گیرد بردارید. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸یک قطعه زمین به عنوان مهریه به مادرم داده‌اند و ما به غصبی بودن این زمین شک داریم و قبل از ما صاحب مشخصی نداشته است. آیا می‌توانیم از این زمین استفاده کنیم یا آن را بفروشیم؟ ☘️پاسخ در صورتی که یقین به مورد مذکور نداشته و استفاده از این زمین، منع قانونی ندارد، تصرف در آن اشکالی ندارد. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): در صورتی که یقین به مورد مذکور نداشته باشید، استفاده اشکالی ندارد. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در صورت شک وظیفه‌ای ندارید، و استفاده از آن مانعی ندارد. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): بله با اجازه مادر می‌توانید. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): چنانچه مجهول المالک باشد لازم است به حاکم شرع مراجعه شود. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸آیا خوردن میوه‌ی درختانی که در اماکن عمومی؛ مانند خیابان و یا دانشگاه هستند، جایز است؟ و این‌که آیا در این خوردن محدودیتی وجود دارد؟ ☘️پاسخ «مى‌‌توان از میوۀ درختى که در مسیر عبور عمومى است، حتّٰى اگر مالک مشخّص داشته باشد، خورد، ولى نباید موجب افساد و از بین رفتن درخت و میوه شود، و بنابر أحوط باید چیزى از میوه را با خود نبرد». البته، چنانچه این درختان در اماکنی مانند دانشگاه و ادارات قرار دارد و ممنوعیتی جهت استفاده از آن قرار داده شده است، لازم است مقررات مربوطه رعایت گردد. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸کپی کردن فیلم و سایر نرم افزارها برای استفاده شخصی یا استفاده اطرافیان(با توجه به قیمت بسیار بالای برخی از این سی ‌دی‌‌ها و نرم افزارها)، چه حکمی دارد؟ ☘️پاسخ حقوق معنوی؛ مانند تألیف کتاب، اختراع یک دستگاه و یا تولید نرم افزار برای شخص ایجاد کننده، حق خاصی را به وجود می‌‌آورد که بدون اجازه صاحب حق نمی‌‌توان از محصول معنوی وی استفاده کرد، و این حکم نسبت به نرم افزارهای خارجی تابع قرار داد بین دولت‌ها است. ولی برخی از مراجع تقلید[1] در فرض سؤال که استفاده‌ی شخصی می‌‌باشد آن‌را جایز دانسته‌‌اند، مگر این‌که در ضمن معامله و خرید سی دی یا نرم افزار، شرط عدم کپی شده باشد. در هر صورت اگر بدانید که تولید کننده‌ی آن استفاده یا کپی از آن‌را اجازه داده‌ است، به مقدار اجازه داده شده، اشکال ندارد. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): بطور کلّى در کپى و استفاده و خرید و فروش نرم افزارهاى داخلى بنابر احتیاط واجب، رعایت حقوق صاحبان آن، از طریق کسب اجازه لازم است و نسبت به نرم افزارهای خارجی تابع قرار داد بین دولت‌ها می‌باشد؛ و در هر صورت اگر بدانید که از کشور یا شرکتی است که استفاده یا کپی برداشتن را اجازه داده‌‌اند، به مقدار اجازه داده شده، اشکال ندارد. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): این کار جز با رضایت تولید کنندگان اصلی آن جایز نیست، مگر در صورتی که از کفار حربی باشند. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): برای استفاده شخصی اشکال ندارد. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): تصرفات مذکور بدون رضایت صاحبان حقوق آن جائز نیست. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): چنانچه ضمن معامله لازمی مثل خرید و فروش سی دی؛ شرط عدم کپی نشده باشد مانعی ندارد. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸آیا تلخیص یا شرح کردن یک کتاب و یا طرح سؤال از آن، بدون اجازه مؤلف یا ناشر و فروش آن به دیگران اشکال دارد؟ اگر کتاب مربوط به کشوری دیگر باشد چطور؟ ☘️پاسخ 1. ایجاد یک امر معنوی مانند کتاب، برای شخص ایجاد کننده، حق خاصی را به وجود می‌آورد که بدون اجازه صاحب حق نمی‌توان از محصول معنوی وی استفاده کرد، مگر اینکه از قرائن و شواهد این‌طور برآید که استفاده برای عموم مانعی ندارد. 2. اگر تولید کننده غیر مسلمان باشد، رعایت حق معنوی وی منوط به قراردادی است که بین کشور اسلامی و کشور متبوع وی منعقد می‌شود. 3. شرح کردن و تلخیص کتاب و طرح سؤال از آن، کار جدیدی است که خود شارح، مالک معنوی آن است؛ مگر در صورتی که شرح یا تعلیقه همراه متن اصلی منتشر شود، که انتشار آن باید اجازه از نویسنده یا ناشر باشد. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): اگر قرائن و شواهد و یا متعارفی وجود دارد که در این‌گونه امور استفاده برای عموم مانع ندارد، اشکال ندارد و الا از استفاده و خرید و فروش و از کپی‌برداری بنابر احتیاط خودداری کنید. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): باید از صاحب کتاب اجازه گرفت و اگر صاحب کتاب به ناشر واگذار کرده است باید از ناشر اجازه گرفت. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اشکال دارد [و باید اجازه کسب شود]. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸ملکی را از پدر شوهرم خریده‌ام پس از خرید، متوجه شدم که این ملک را در حدود 50 سال پیش از ارباب روستا اجاره گرفته است و زمین مذکور که چمنزار بوده را به باغ تبدیل کرده است و چند سال اجاره آن را پرداخت نکرده، ارباب با واسطه از او خواسته تا پول ملک را پرداخت کند و زمین را تملک کند ولی پدر شوهرم از پرداخت آن سرباز زده و بعد از آن هیچ یک از طرفین پیگیر کارهای این ملک نشده‌اند. حال تکلیف من که این زمین را خریداری کرده‌ام چیست؟ ☘️پاسخ اگر یقین دارید که زمین مذکور سابقاً موات نبوده بلکه در مالکیت فرد دیگری بوده ، حکم غصب را دارد و معامله شما صحیح نمى‌باشد. پس لازم است رضایت مالک یا ورثه آن شخص را جلب نمایید و اگر دسترسی ندارید قیمت آن را به نیازمندان بپردازید، سپس می‌توانید در آن تصرف کنید. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): اگر یقین دارید که ملک مذکور براى غیر مى‌باشد، حکم غصب را دارد و معامله صحیح نمى‌باشد. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): چنانچه یقین دارید ملک، غصبی بوده است، تصرف در آن جایز نیست و لازم است رضایت طرف یا ورثه آن شخص را جلب نمایید. و اگر دسترسی ندارید قیمت آن را به نیازمندان بپردازید و سپس می‌توانید تصرف کنید. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): باید تحقیق شود اگر زمین ملک موجر بوده باید به او یا ورثه‌اش مراجعه شود و خرید شما باطل است و اگر زمین موات بوده با احیا، ملک فروشنده شده، خرید شما صحیح است، مگر این که احیا بر خلاف قانون باشد. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): در فرض سؤال، تصرفات باید با رضایت صاحب ملک باشد. ⚜ @Ahkaam ⚜

ولادت #امام_حسن_عسکری علیه السلام #استوری امام هادی داره عیدی میده سیدمجید #بنی_فاطمه ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸ما سرایدار هستیم و در مدرسه زندگی می‌کنیم مدتی پیش یکی از مدیران که متأسفانه از خانواده‌ی شهدا بود به دلیل غیر منطقی خواستار رفتن ما شد ولی پدرم زیر بار این ظلم نرفت، و از طرفی هم شرایط تخلیه‌ی آن مکان را هم نداریم. مدیر چون نفوذ و قدرت داشت آموزش و پرورش هم از او حمایت کرد و چون پدرم اصرار بر ماندن دارد دست به قطع گاز و ... زد. غرض از گفتن جزئیات می‌خواهم بدانم از نظر شرع ماندن ما چه حکمی دارد و همچنین اعمال ما در آن مکان چگونه خواهد بود؟ ☘️پاسخ در این‌گونه موارد، جهت حل اختلاف، باید سخن و استدلال دو طرف شنیده شود تا بتوان پاسخ مناسب داد. اما به لحاظ کلی، با توجه به این‌که ساختمان، مربوط به آموزش و پرورش است و اختیار آن با مدیران مربوطه است، شما باید پس از خواست آنها مبنی بر تخلیه، آن‌جا را در اولین زمان ممکن تحویل دهید و در آن ساختمان تصرفی نکنید؛ چرا که حکم غصب را دارد. البته در حد ضرورت، تصرفات شما جایز است. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): این‌گونه امور تابع قوانین و مقررات مربوطه مى‌باشد و اگر ماندن شما بر خلاف مقررات باشد، جایز نیست و حکم غصب را دارد و نماز‌تان صحیح نمى‌باشد. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در هر حال در صورتی که برخلاف مقررات و قوانین باشد جایز نیست. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): امر مذکور در سؤال بستگی به قوانین و مقررات اداره مذکور دارد و چنانچه شرعاً مجاز به سکونت نباشید ادامه ماندن حکم غصب را خواهد داشت سعی کنید رضایت مدیران را بدست بیاورید. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): تخلف از مقررات جائز نیست و در صورت ضایع شدن حق، به محاکم قضایی مراجعه شود. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸اگر وسیله‌ای را بدون جعبه و وسایل جانبی بخریم که فروشنده ادعا می‌کند که دزدی نیست ولی من به علت اینکه بعد از خرید متوجه شدم این وسیله معمولاً بدون جعبه خرید و فروش نمی‌شود به دزدی بودن آن شک دارم، آیا این دلیل باعث یقین به مسروقه بودن کالا می‌شود؟ ☘️پاسخ اگر فروشنده مورد اتهام نباشد، تا وقتی که به خلاف قول وی یقین ندارید، استفاده از آن وسیله اشکال ندارد و تفحص بر شما واجب نیست. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): مجرد آنچه ذکر شده، دلیلی بر مسروقه بودن آن نیست. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر شک داشته باشید استفاده از آن اشکال ندارد و تفحص بر شما واجب نیست. حضرت آیت الله العظمی مکارم‌ شیرازی (مد ظله العالی): این مسئله دلیل بر دزدی بودن کالا نیست و اگر یقین ندارید خرید و استفاده آن اشکال ندارد. حضرت آیت الله العظمی نوری ‌همدانی(مد ظله العالی): در صورتیکه فروشنده مورد اتهام نباشد و امارات [نشانه] ملکیت نیز موجود باشد، معامله صحیح است مگر آنکه خریدار اطمینان به مسروقه بودن آن پیدا کند. ⚜ @Ahkaam ⚜

استفتایی جدید از محضر رهبر انقلاب ایت الله العظمی خامنه ای حفظه الله: 🌸سوال: آیا انجام عمل زیبایی برای زنان مجاز است؟ ☘️جواب: اگر موجب ضرر قابل توجه نباشد، فی‌نفسه‌ اشکال ندارد‎؛ ولی توجه داشته باشید عمل جراحی زیبایی، درمان بیماری محسوب نمی‏‌شود و در ضمن آن، نگاه و لمسِ پزشک نامحرم جایز نیست، مگر در مواردی - مانند سوختگی و حوادث دیگر - که برای معالجه باشد و استفاده از پزشک نامحرم ضرورت داشته باشد. ⚜ @Ahkaam ⚜

#روش_تطهیر_فرش_نجس ❣️ #تفاوت #تطهیر با آب #لوله کشی و آب #قلیل🧐 #پرسش :تفاوت تطهیر با آب لوله کشی و آب قلیل در چیست؟🙄 #پاسخ :👇👇👇 ✅ تطهیر با آب لوله کشی بسیار آسان است و #غُساله آن #پاک است به شرط این که عین نجاست در آن نباشد❌ ✍️ و می توانند غساله را با حوله ای جمع کنند و نیاز به شستن حوله هم نیست❌ ولی خوب است بشویند.👌 ✍️ ولی غُساله آب قلیل #نجس است و با حوله ای به طور معمول و به دور از #وسواس آن را جمع می کنند.💧 ✍️ در این صورت زمین و رطوبت اندکی که باقیمانده است #پاک ولی حوله و دستها #نجس است که باید آنها را آب بکشند. البته تا آنجا که ممکن است از آب لوله کشی استفاده کنند تا دچار #وسواس نشوند.❌ ⚜ @Ahkaam ⚜

☝️📰 #عکس_نوشت📰☝️ آیا بدون درآوردن انگشتر، النگو و ساعت، میتوان #وضو گرفت؟ ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸1. کسی اجاق گاز و فری دزدیده و با آن امرار معاش می کند. اگر من بخواهم با او کار کنم استفاده از آن برای امرار معاش خودم، جایز است یا خیر؟ 2. آیا تکلیفی به گردن من هم می آید؟ 3. به صورت کلی، آیا شخص غاصب، مالک منفعتی که از مال غصب شده، به دست آورده و این منفعت نتیجه زحمت خود اوست (البته بوسیله آن مال غصب شده) می‌شود؟ ☘️پاسخ 1. جایز نیست و ضامن هستید. 2. مال غصب شده باید به صاحبش بر گردد، پس شما ایشان را نصیحت کنید تا مال را به صاحبش برگرداند و همکاری با ایشان حرام است. 3. استفاده از ابراز دیگران غصب و حرام است و سودهایی که کسب شده متعلق به غاصب نیست. اما برخی از فقها[1] در فرض سؤال، می‌گویند درآمد حاصله مانع ندارد و فرد مى‌تواند در آن تصرف کند، ولى باید اجرت‌المثل (اجرتی که در عُرف بابت کار با آن وسیله می‌پردازند) وسیله مذکور را به صاحب آن بپردازد. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): 1و2و3. در فرض سؤال گرچه استفاده از آن جایز نیست ولى درآمد حاصله مانع ندارد و مى‌توانید در آن تصرف کنید ولى باید توجه داشته باشید که اجرت‌المثل وسیله مذکور را به صاحب آن بپردازید. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): 1. جایز نیست. 2. ضامن اجرة المثل مى شوید. 3. مالک منفعت نیست. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): جایز نیست و غاصب،مالک منفعت نمی شود. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): 1. جایز نیست و ضامن هستید. 2. ایشان را نصیحت کنید تا مال را به صاحبش برگرداند و همکاری با ایشان حرام است. 3. استفاده از ابراز دیگری غصب و حرام است و سود هایی که کسب کرده متعلق به او نیست. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): 1. جائز نیست و باید به صاحبش برگردانده شود. 2. غاصب علاوه بر اصل عین مغصوبه ضامن منافع آن نیز می باشد. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸آیا دزدی کردن (وسیله ای) از شخصی که وی قبلا آن را از ما دزدیده بوده حرام است؟ ☘️پاسخ اگر یقین دارد این وسیله همان وسیله دزدیده شده خودش است و از طریق قانونی و صلح موفق به گرفتن آن نمی‌شود و می‌تواند بدون مفسده آن را بردارد، اشکالی ندارد. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر خود وسیله باشد اشکال ندارد. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): اگر یقین دارد مال خود اوست و موفق به گرفتن آن نمی شود و می تواند بدون مفسده آن را بردارد اشکالی ندارد. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): در فرض سؤال که مال خودش را برمی دارد مانعی ندارد. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸شخصی از برادر زنش مقدار زیادی دزدی کرده و با پولش سرمایه‌ای برای کار فراهم کرده و دو برابر مبلغ مذکور را با آن کار به دست آورده است، ولی دیگر می‌خواهد مالش حلال شود. در ضمن 10 سال از آن موضوع گذشته است. البته برادر زنش چون پول‌دار است متوجه نشد که مالی از وی دزدیده شده، ولی چون این کار گناه و حرام بوده دزد در پی اصلاح کار خود است. اما جرأت گفتن مطلب به آن مالک را ندارد و ممکن است باعث دعوای شدید شود، علاوه بر این‌که اگر مالی که به دست آورده به کلی ممنوع التصرف باشد باعث دردسر و درماندگی می‌شود. تکلیف چیست؟ ☘️پاسخ 1. اصل مال را باید به صاحبش برگردانید، ولی لازم نیست او بداند که این مبلغ را به چه دلیلی به او می‌دهید. 2. اگر با اصل و عین مال دزدی، تجارت و کار کرده‌اید، سود حاصل، به مالک تعلق دارد. اما اگر معاملات را به صورت کلی[1] انجام داده‌اید و از خود مال دزدی پرداختی صورت نگرفته، بلکه از پول آن، وجه معاملات پرداخت می‌شده، فقط ضامن مقدار اولیۀ دزدیده شده هستید. 3. در هر حال، در بر گرداندن و محاسبه اصل و سود مال باید ارزش روز آن لحاظ شود. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): اصل مال را باید به صاحبش برگرداند و نیاز نیست مطلع شود که بابت چیست و اگر مال دزدیده شده پول بوده، نسبت به تفاوت ارزش پول احتیاط واجب در مصالحه است. سودی که از مال دزدی به دست آورده است، در صورتی که عین مال دزدی به عنوان ثمن یا مثمن قرار گرفته باشد معامله فضولی بوده و در صورت اجازه‌ی مالک، سود آن ملک مالک می‌شود و اگر معامله کلی بوده و مال دزدی را به عنوان ثمن یا مثمن تحویل داده است، ذمه‌اش به طرف معامله مشغول است هر چند معامله و سود حاصله از آن صحیح است. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اصل پول را باید برگرداند. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): اگر با عین پول دزدی جنس خریده و بر اثر تجارت با آن زیاد شده، همه آن را باید به صاحبش بر گرداند، اما اگر معاملات را به صورت کلی فی الذمه انجام می داده و بعد از پول دزدی وجه آن را می‌پرداخته فقط ضامن مقدار اولیه است، ولی می‌تواند به حساب او واریز کند و یا به وسیله پست برای او بفرستد و لازم نیست موضوع را بگوید. همین که بگوید یا بنویسد که شخصی به شما بدهکار بوده، کافی است. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸شخصی از برادر زنش مقدار زیادی دزدی کرده و با پولش سرمایه‌ای برای کار فراهم کرده و دو برابر مبلغ مذکور را با آن کار به دست آورده است، ولی دیگر می‌خواهد مالش حلال شود. در ضمن 10 سال از آن موضوع گذشته است. البته برادر زنش چون پول‌دار است متوجه نشد که مالی از وی دزدیده شده، ولی چون این کار گناه و حرام بوده دزد در پی اصلاح کار خود است. اما جرأت گفتن مطلب به آن مالک را ندارد و ممکن است باعث دعوای شدید شود، علاوه بر این‌که اگر مالی که به دست آورده به کلی ممنوع التصرف باشد باعث دردسر و درماندگی می‌شود. تکلیف چیست؟ ☘️پاسخ 1. اصل مال را باید به صاحبش برگردانید، ولی لازم نیست او بداند که این مبلغ را به چه دلیلی به او می‌دهید. 2. اگر با اصل و عین مال دزدی، تجارت و کار کرده‌اید، سود حاصل، به مالک تعلق دارد. اما اگر معاملات را به صورت کلی انجام داده‌اید و از خود مال دزدی پرداختی صورت نگرفته، بلکه از پول آن، وجه معاملات پرداخت می‌شده، فقط ضامن مقدار اولیۀ دزدیده شده هستید. 3. در هر حال، در بر گرداندن و محاسبه اصل و سود مال باید ارزش روز آن لحاظ شود. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): اصل مال را باید به صاحبش برگرداند و نیاز نیست مطلع شود که بابت چیست و اگر مال دزدیده شده پول بوده، نسبت به تفاوت ارزش پول احتیاط واجب در مصالحه است. سودی که از مال دزدی به دست آورده است، در صورتی که عین مال دزدی به عنوان ثمن یا مثمن قرار گرفته باشد معامله فضولی بوده و در صورت اجازه‌ی مالک، سود آن ملک مالک می‌شود و اگر معامله کلی بوده و مال دزدی را به عنوان ثمن یا مثمن تحویل داده است، ذمه‌اش به طرف معامله مشغول است هر چند معامله و سود حاصله از آن صحیح است. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اصل پول را باید برگرداند. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): اگر با عین پول دزدی جنس خریده و بر اثر تجارت با آن زیاد شده، همه آن را باید به صاحبش بر گرداند، اما اگر معاملات را به صورت کلی فی الذمه انجام می داده و بعد از پول دزدی وجه آن را می‌پرداخته فقط ضامن مقدار اولیه است، ولی می‌تواند به حساب او واریز کند و یا به وسیله پست برای او بفرستد و لازم نیست موضوع را بگوید. همین که بگوید یا بنویسد که شخصی به شما بدهکار بوده، کافی است. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸مدتها پیش کنار ماشین من به ماشین دیگری برخورد کرد و جلوتر نگه داشتم فرد کنار دستی من پیاده شد و به ماشین دیگر نگاه کرد و گفت که چیزی نشده است من بعدا به این حرف شک کرده ام که شاید برای آن ماشین اتفاقی افتاده باشد هم اکنون نیز به آن فرد (صاحب ماشین ) دیگر دسترسی ندارم که مطمئن شوم حال من باید چه کار کنم؟ ☘️پاسخ اگر از گفته او احتمال خلافی نمی‌دهید وظیفه‌ای ندارید. در هر حال، می‌توانید جهت آرامش و اطمینان قلبی رد مظالم دهید حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):تکلیفی ندارید. حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): اگر یقین به خسارت ندارید، چیزى به عهده شما نمى‌باشد. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): چنانچه ندانید خسارتی وارد شده تکلیفی ندارید. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): اگر از گفته او احتمال خلافی نمی دهید وظیفه ای ندارید و در هر حال می توانید رد مظالم بدهید. منظور از رد مظالم، حقوق النّاس قطعى یا احتمالى است که صاحب آن دقیقاً شناخته شده نیست، که با اجازۀ حاکم شرع صرف نیازمندان مى گردد. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): در صورتیکه یقین به ایجاد خسارت ندارید ضمانی به عهده شما نیست هر چند می توانید مبلغی را از طرف صاحبش به فقیر بدهید. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸روستای ما دارای یک جوی آب است. در کنار آن، مسجد جامع قرار دارد و مردم بدون هماهنگی و کسب رضایت صاحب آب (آبیار آن موقع)‌ اقدام به وضو برای نماز ظهر و عصر و مغرب و... می کنند،‌ آیا وضوی آنها صحیح است؟ اگر خیر؟ مردمی که همیشه با آن آب وضو گرفتند چه کنند؟ ☘️پاسخ اگر از شواهد و قرائن، رضایت صاحب آب برای وضو گرفتن استفاده شود، استفاده از آن مانعی ندارد. بله اگر انسان بداند مالک آب راضی نیست، اکثر فقها تصرف در آن آب را جایز نمی دانند. البته برخی فقها با استفاده از بنای عقلا در این موضوع، (حتی بر فرض عدم رضایت مالک هم)، تصرف در آب را جایز شمرده اند. حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): اگر بدون رضایت صاحب آب باشد، حکم آب غصبى را دارد و وضو با آب غصبى صحیح نیست. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): وضو گرفتن از نهرهایى که بناى عقلاء بر جواز تصرف در آنهاست بدون اجازه مالک (حتی در صورتی که مالک صغیره باشد) اگر چه انسان نداند که صاحب آنها راضى است، اشکال ندارد. بلکه حتی اگر صاحب آنها از وضو گرفتن نهى کند، یا اینکه انسان بداند که مالک راضى نیست، یا اینکه مالک صغیر یا مجنون باشد، باز هم تصرف جایز است. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): وضو گرفتن از نهرهاى بزرگ و کوچک جایز است، هرچند انسان نداند صاحبان آنها راضى هستند، امّا اگر صاحب آنها از وضو گرفتن صریحاً نهى کند احتیاط واجب ترک است و اگر مجراى نهر را بدون اجازه صاحبش تغییر داده اند، احتیاط آن است که از آن وضو نگیرند. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): وضو از نهر مذکور اگر چه انسان نداند که صاحب آنها راضی هست اشکال ندارد. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸حکم دزدی از پدر ومادر چیست؟ ☘️پاسخ دزدی از والدین حکم دزدی از سایر افراد را دارد و جایز نیست. پس باید اموال دزدیده شده را به پدر و مادر برگرداند. حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): جایز نیست و لازم است اموال دزدیده شده به پدر و مادر برگردانده شود. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): حرام است و باید مبالغ دزدی شده را پس دهد. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): مثل سایر دزدی ها است و جایز نیست. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): جایز نیست. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸من در سال های گذشته از روی نوارهای کاست و سی دی های مربوط به شرکت های خاص کپی می کردم و اطلاع نداشتم که این کار شرعاً اشکال دارد. سؤال من این است که با توجه به این که نمی دانم چه شرکت هایی بوده است، چگونه می توانم حق آنها را ادا کنم و حق آنها به گردنم نباشد؟ ☘️پاسخ در موضوع کپی رایت و حقوق معنوی، نظر مراجع عظام تقلید متفاوت است: حضرات آیات (امام خمینی، تبریزی، سیتسانی و صافی) معتقدند: اصولاً تولید نرم افزار برای تولید کنندگان آنها حقی ایجاد نمی کند و کپی و تکثیر آنها بدون اجازه تولید کنندگان جایز است. و حضرات آیات (خامنه ای، بهجت و وحید) می فرمایند: بنابر احتیاط واجب برای تولید کنندگان آنها حق ایجاد می کند و تکثیر آنها بدون اجازه بنابر احتیاط واجب جایز نیست. و حضرات آیات (فاضل، مکارم و نوری همدانی) تولید نرم افزار را باعث ایجاد حق می دانند و تکثیر آنها را بدون رضایت تولید کننده جایز نمی دانند. تمام این مراجع در این احکام فرقی بین نرم افزارهایی که قبلا توسط دیگران قفلشان شکسته شده باشد و آنهایی که خود شخص برای اولین بار بخواهد قفلشان را بشکند نگذاشته اند. البته تمام مراجع در صورتی که در ضمن معامله نرم افزار، فروشنده (تولید کننده اصلی) عدم تکثیر و کپی آن را شرط کند یا عقد را مبتنی به آن قرار دهد تکثیر آن را غیر مجاز می دانند و همچنین می فرمایند: اگر برای منع تکثیر نرم افزار، قانونی وجود داشته باشد باید رعایت شود. حال بر فرض جایز نبودن کپی رایت و مشغول الذمه شدن انسان نسبت به صاحب اثر، باید گفت: چیزهایى که در ذمّه انسان است ولى صاحب آن معلوم نیست و یا دسترسى به آن ممکن نمى‌باشد، لازم است مقدارى از مال خود را از طرف صاحب مال به عنوان مظالم با اجازه مجتهد جامع الشرایط به فقیر پرداخت نماید. به طور کلی هر نوع مال و حقی که از دیگران بر عهده انسان آمده است و صاحبانش معلوم نباشد، از موارد مجهول المالک به حساب می آیند که باید بعد از تلاش برای شناسایی صاحبان آنها و یأس از شناخته شدن آنها، بنابر احتیاط با اجازه حاکم شرع به فقیر صدقه داد. حضرات آیات سیستانی و خامنه ای (مد ظلهما العالی): اگر برای استفاده شخصی بوده اشکال ندارد و چیزى بر عهده شما نیست. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): اگر در موقع خرید سی دی یا نوار، شرط عدم کپی بکنند تخلف از شرط حرام است و الاّ مانعی ندارد و در صورت اول هم از گناه خود توبه کنید، ضمان ندارد. ⚜ @Ahkaam ⚜

🌸من با پدرم، تعمیرات اسکیت انجام می دهیم. پدرم قطعات قدیمی اسکیت مشتری ها را بدون اطلاع و اجازه از مشتری ها برای خود بر می دارد(یعنی مال غصبی) حال آیا فروش این قطعات توسط من اشکال شرعی دارد یعنی پول بدست آمده از فروش آنها برای من حرام است؟ آیا گناه مال غصب کرده بر عهده پدرم است و پول به دست آمده از فروش آنها برای من حلال است؟ (با توجه به این نکته که من آنها را غصب نکردم) ☘️پاسخ حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): ج1) در فرض مرقوم اگر بدون رضایت و اجازه صاحبان آنها بر مى دارد، عمل مذکور حرام است و حکم غصب را دارد، و فروش آن حتى براى شما جایز نیست. ج2) استفاده از پول فروش وسائل مذکور براى شما حرام است. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): با اجازه صاحب اسکیت اشکال ندارد. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در این زمینه باید با مشتریان مصالحه شود. اگر در عرف مشتریان از این قطعات اعراض می کنند (قطعات قدیمی را از فروشنده تقاضا نمی کنند و در حقیقت آن را به فروشنده می دهند) استفاده و یا معامله آنها برای ایشان اشکالی ندارد. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): اگر مشتری از آن قطعات اعراض نکرده باشد، تصرف در آن غصب است و فروشنده و غاصب هر دو ضامن هستند، شما به همه ی مشتریان بگویید که قطعات قدیمی را ما خودمان برمی داریم و از آنها اجازه بگیرید و به پدر محترمتان هم بگویید که از مشتریان و مراجعه کنندگان اجازه بگیرد. ⚜ @Ahkaam ⚜