🔰 اهمیت شب #قدر
♦️مهمترين و با ارزشترين شب، در بين شبهاى رمضان، شب قدر است كه قرآن از آن به: شب قدر، #سلام و مبارك، ياد نموده و در عظمت آن مىفرمايد:لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ
شب قدر بهتر از #هزار ماه است (بيش از هشتاد سال).
🖌 به راستى چه شب با عظمتى است كه به اندازه يك عمر طولانى و پربركت ارزش دارد.
🔻 راز اين عظمت را در چند نكته مىتوان خلاصه نمود:
🔹1. نزول قرآن در اين شب.
🔹2. نزول فرشتگان مقرب خداوند براى تقدير امور جهان. (1)
🔹3. عبادات و تحولاتى كه در انسانها در چنين شبى ايجاد مىشود.
به هر حال، شب قدر شبى است كه سراسر نور و رحمت و بركت.
🔸اينجاست كه امام صادق عليه السلام مىفرمايد: «شب قدر #قلب رمضان است». (2)
🔸پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: حضرت موسى عليه السلام در مناجات خود به خداوند عرض كرد:
الهى اريد #قربك قال: قربى لمن #استيقظ ليلة القدر
قال اريد #رحمتك قال رحمتى لمن #رحم المساكين ليلة القدر
قال: الهى اريد #الجواز على الصراط. قال: ذلك لمن #تصدّق بصدقة فى ليلة القدر.
قال: الهى اريد من #اشجار الجنّة و ثمارها. قال: ذلك لمن #سبّح تسبيحة فى ليلة القدر.
قال: الهى اريد #النّجاة من النّار. قال: ذلك لمن #استغفر فى ليلة القدر.
قال: الهى اريد #رضاك. قال: رضاى لمن #صلى ركعتين فى ليلة القدر»
یعنی :
🔸خدايا! من خواهان قرب تو هستم. خداوند فرمود: قرب من از آن كسى است كه شب قدر را بيدار باشد.
🔸عرض كرد: خدايا! رحمتت را خواهانم. خداوند فرمود: رحمت من شامل حال كسانى است كه در شب قدر به مساكين رحم كنند.
🔸عرض كرد: خدايا! من جواز عبور از صراط را خواهانم. خداوند فرمود: اين جواز براى كسانى صادر مىشود كه در شب قدر صدقه بدهند.
🔸عرض كرد: خدايا! من خواهان درختان و ميوههاى بهشتى هستم. خداوند سبحان فرمود: اين نعمت براى كسى است كه در شب قدر به تسبيح خدا مشغول باشد.
🔸عرض كرد: خدايا! من نجات از آتش را مىطلبم. فرمود: نجات براى كسى است كه در شب قدر به استغفار مشغول باشد.
🔸عرض كرد: خدايا! من رضاى تو را مىطلبم. فرمود: رضاى من را كسى جلب خواهد كرد كه در ليلة القدر دو ركعت نماز بخواند. (3)
------------
1. قدر، آيه 4؛ دخان، آيه 4
2. بحارالانوار، ج 94، ص 11
3. مستدرك الوسائل، ج 7، ص 456؛ الاقبال بالاعمال الحسنة، ص 417
📚 عطر رمضان ؛ ص84
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
🔰 زمينههاى شهادت حضرت على عليه السلام
🖌 پس از جريان نهروان به دنبال فرصتى بودند تا انتقام خون كشتههاى خود را از امام بگيرند، تا آن كه گروهى از آنان تحت عنوان انجام مراسم حج در مكه گرد آمده و تصميم به قتل سه نفر گرفتند: حضرت #على عليه السلام، #معاويه و #عمروعاص.
🖌 در سحرگاه شب نوزده ماه رمضان سال چهلم هجرى امام على عليه السلام طبق معمول براى نماز جماعت در مسجد كوفه، از خانه به سوى مسجد روانه شد.
👈 مسعودى مىنويسد: آن شب باز كردن در خانه كه از چوب خرما بود براى آن حضرت دشوار گرديد، آن بزرگوار آن در را از جا كند و كنار گذاشت و اين شعر را خواند:
🔸اشدد حيازيمك للموت فان الموت لاقيكا
🔸و لاتجزع من الموت اذا حلّ بواديكا
كمر و سينه ات را براى مرگ ببند، زيرا مرگ تو را ديدار خواهد كرد و از مرگ اندوهناك مباش و بيتابى مكن آن گاه كه در خانه تو فرود آيد.
🖌 امام على عليه السلام به سوى مسجد روانه شد، طبق معمول دو ركعت نماز خواند و سپس بالاى بام رفت تا اذان بگويد، با صداى بلند اذان گفت كه صدايش به گوش تمام ساكنان كوفه مىرسيد، سپس از بام پايين آمد و به محراب رفت و مشغول نماز #نافله صبح شد، وقتى خواست سر از سجده اوّل ركعت اول بردارد، در آن تاريكى، ابن ملجم آنچنان شمشير بر فرق مقدّس آن حضرت زد، كه فرق سر آن بزرگوار تا نزديك پيشانى شكافته شد. (1)
🔸 امام على عليه السلام در اين هنگام فرمود:
بسم الله و بالله و على ملة رسول الله فزت و رب الكعبة.
به نام خدا و براى خدا و بر دين رسول خدا، به خداى كعبه سوگند كه رستگار شدم. (2)
🔸جبرئيل بين زمين و آسمان فرياد مىزد: « #تهدمت والله اركان الهدى، و #انطمست اعلام التقى و #انفصمت العروة الوثقى، قتل ابن عم المصطفى، قتل على المرتضى، قتله اشقى الاشقياء»
🔸سوگند به خدا! استوانههاى هدايت ويران شد و نشانههاى بزرگ تقوا تاريك گرديد، و دستگيره محكم ايمان شكسته شد، پسر عموى مصطفى عليه السلام كشته شد، على مرتضى عليه السلام كشته شد، او را شقىترين اشقيا كشت. (3)
-------------------
1. محمد اشتهاردى، سوگنامه آل محمد، ص 42
2. بحارالانوار، ج 20، ص 147
3. منتهى الآمال، ج 1، ص 126
📚 عطر رمضان، ص: 91
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
🔰برنامههاى شب #قدر
🔹در شبهاى مباركه قدر پيشوايان والامقام اسلام، ما را به انجام تكاليف زير دعوت نمودهاند:
🔸1. غسل شب قدر: غسل از يك سو عبادت است و بايد به نيّت تقرّب و اطاعت خداوند انجام شود، و از سوى ديگر نظافت و بهداشت مىباشد.
💡امام صادق عليه السلام فرمود:
هركس براى شبهاى هفدهم، نوزدهم، بيست و يكم و بيست و سوم ماه مبارك رمضان كه اميد در شب قدر بودن آنها مىرود، غسل انجام دهد، از گناهان پاك مىگردد و مانند روزى مىشود كه از مادر متولد گرديده است. (1)
🔸2. احياء و شب زنده دارى شبهاى قدر به عبادت، يكى ديگر از تكاليف روزهداران مىباشد.
💡امام باقر عليه السلام فرمودند:
هركس شب قدر را احيا بدارد، خداوند گناهان او را مىآمرزد.
🔸3.تكليف ديگر در شبهاى قدر قرآن بر سر گرفتن است. مؤمنان روزهدار قرآن را بر سر گرفته و آن را شفيع خود قرار مىدهند و با آن پيمان مجدّد مىبندند تا با معارف نورانى آن، همه زواياى زندگى خويش را نورانى و متعالى گردانند و از برنامههاى ديگر شبهاى قدر قرائت قرآن، نماز، دعا، استغفار، صدقه دادن و ... است.
-------------
1. وسائل الشيعه، ج 7، ص 261
📚 عطر رمضان، ص: 90
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
🔰 سؤالاتى در زمينه شبهاى قدر
1. چرا شب قدر را قدر ناميدهاند❓
✅ شب قدر به اين جهت «قدر» ناميده شده كه جميع مقدرات بندگان در تمام سال در آن شب تعيين مىشود. شاهد اين معنا سوره دخان است كه مىفرمايد: إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةٍ مُبارَكَةٍ إِنَّا كُنَّا مُنْذِرِينَ* فِيها يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ.
ما اين كتاب را در شبى پربركت نازل كرديم و ما همواره انذار كننده بودهايم، در آن شب كه هر امرى بر طبق حكمت خداوند تنظيم و تعيين مىگردد.
🔸اين بيان هماهنگ با روايات متعددى است كه مىگويد: در آن شب، مقدرات يك سال انسانها تعيين مىگردد و ارزاق و سرآمد عمرها و امور ديگر، در آن تعيين مىشود.
🔸البته اين امر هيچ گونه تضادى با آزادى اراده انسان و مسئله اختيار ندارد.
چرا كه تقدير الهى به وسيله فرشتگان بر طبق شايستگىهاى و لياقتهاى افراد و به ميزان ايمان و تقوا و پاكى نيّت و اعمال آنهاست.
🔸يعنى براى هركس آن مقدر مىكنند كه لايق آن است، يا به تعبير ديگر زمينههايش از ناحيه خود او فراهم شده، و اين نه تنها منافاتى با اختيار ندارد، بلكه تأكيدى بر آن است.
📚 عطر رمضان، ص: 85
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
🔰 سؤالاتى در زمينه شبهاى قدر
2. شب قدر كدام شب است❓
✅ در اين كه «ليلة القدر» در ماه #رمضان است ترديدى نيست، چرا كه جمع ميان آيات قرآن همين معنا را اقتضا مىكند، از يك سو مىگويد: قرآن در ماه رمضان نازل شده (1) و از سوى ديگر مىفرمايد: در شب قدر نازل گرديده است. (2)
🔸ولى در اين كه كدام شب از شبهاى ماه رمضان است گفتوگو بسيار است و #مشهور روايات اين است كه در #دهه آخر ماه رمضان و شب بيست و يكم يا بيست و سوم است.
🔸بنابراين در رواياتى مىخوانيم كه در دهه آخر ماه مبارك پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله تمام شبها را احيا مىداشت و مشغول عبادت بود و در روايتى از امام صادق عليه السلام آمده است: «شب قدر شب بيست و يكم يا بيست و سوم است».
حتى هنگامى كه راوى اصرار كرد: كدام يك از اين دو شب است و گفت:
اگر من نتوانم هر دو شب را عبادت كنم كدام يك را انتخاب نمايم؟! امام تعيين نفرمود و افزود: چه آسان است دو شب براى آنچه مىخواهى! (3)
📌 ولى در روايات #متعددى كه از طرق اهل بيت عليهم السلام رسيده است بيشتر روى شب #بيست_و_سوم تكيه شده، در حالى كه روايات #اهل_سنت بيشت روى شب #بيست_و_هفتم دور مىزند.
💡در روايتى از امام صادق عليه السلام نيز نقل شده كه فرمود: :« #التقدير فى ليلة تسعة عشر، و#الابرام فى ليلة احدى و عشرين و #الامضاء فى ليلة ثلاث و عشرين»
تقدير مقدرات در شب نوزدهم، و تحكيم آن در شب بيست و يكم و امضا در شب بيست و سوم است. (4)
🔻و به اين ترتيب بين روايات جمع مىشود.
ولى به هر حال هالهاى از ابهام شب قدر را به جهتى كه بعداً اشاره مىشود، فرا گرفته است.
---------------
1. بقره، آيه 185
2. قدر، آيه 1
3. نورالثقلين، ج 5، ص 625، حديث 58:« ما ايسر ليلتين فيما تطلب»
4. نورالثقلين، ج 5، ص 626، حديث 62. تفسير نمونه، ج 27، ص 189
📚 عطر رمضان، ص: 86
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
🔰 سؤالاتى در زمينه شبهاى قدر
3. چرا شب قدر مخفى است❓
✅ بسيار معتقدند مخفى بودن شب قدر در ميان شبهاى سال، يا در ميان شبهاى ماه مبارك رمضان براى اين است كه مردم به #همه اين شبها #اهميت دهند؛ همان گونه كه خداوند رضاى خود را در ميان انواع طاعات پنهان كرده تا مردم به همه طاعات روى آورند، و غضبش را در ميان معاصى پنهان كرده تا از همه بپرهيزند، دوستانش را در ميان مردم مخفى كرده تا همه را احترام كنند، اجابت را در ميان دعاها پنهان كرده تا به همه دعاها رو آورند، اسم اعظم را در ميان اسمائش مخفى ساخته تا همه را بزرگ دارند، و وقت مرگ را مخفى ساخته تا در همه حال آماده باشند و اين فلسفه مناسبى به نظر مىرسد.
4. آيا شب قدر در امتهاى پيشين نيز بوده است❓
✅ ظاهر آيات سوره قدر نشان مىدهد كه شب قدر مخصوص زمان نزول قرآن و عصر پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله نبوده، بلكه در همه سالها تا پايان جهان تكرار مىشود.
🔸تعبير به فعل مضارع (تنزل) كه دلالت بر استمرار دارد، و همچنين تعبير به جمله اسميه «سَلامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ» كه نشانه دوام است نيز گواه بر اين معنا است.
به علاوه، روايات بسيارى كه شايد در حد تواتر باشد نيز اين معنا را تأكيد مىكند.
🔸ولى آيا در امتهاى پيشين نيز بوده است يا نه؟
صريح روايات متعدد اين است كه اين از مواهب الهى بر اين امت مىباشد، چنان كه در حديثى از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله آمده است كه فرمود: «خداوند به امّت من شب قدر را بخشيده و احدى از امّتهاى پيشين از اين موهبت برخوردار نبوده است». (1)
--------------
1. الدر المنثور، ج 6، ص 371:« ان الله وهب لامتى ليلة القدر لم يعطها من كان قبلهم»
📚 عطر رمضان، ص: 87
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
🔰سؤالاتى در زمينه شبهاى قدر
5. چرا قرآن در شب قدر نازل شد❓
✅ از آنجا كه در شب قدر سرنوشت انسانها، بر طبق لياقتها و شايستگىهاى آنها، تعيين مىشود و قرآن چون يك كتاب سرنوشت ساز است و خط سعادت و خوشبختى و هدايت انسانها در آن مشخص شده است بايد در شب قدر، شب تعيين سرنوشتها، نازل گردد، چه زيباست رابطه ميان «قرآن» و «شب قدر» و چه پرمعناست پيوند اين دو با يكديگر.
6. آيا شب قدر در مناطق مختلف، يكى است❓
✅ مىدانيم آغاز ماههاى قمرى در همه بلاد يكسان نيست و ممكن است در منطقهاى امروز اول ماه باشد و در منطقه ديگر دوم ماه، بنابراين، شب قدر نمىتواند يك شب معيّن در سال بوده باشد، زيرا ممكن است شب بيست و سوم در مكه شب بيست و دوم در ايران و عراق باشد و به اين ترتيب قاعدتاً هركدام بايد براى خود شب قدرى داشته باشند، آيا اين با آنچه از آيات و روايات استفاده مىشود كه شب قدر يك شب معيّن است، سازگار است⁉️
پاسخ به اين سؤال با توجه به يك نكته روشن مىشود و آن اين كه:
شب همان سايه نيم كره زمين است كه بر نيم كره ديگر مىافتد، و مىدانيم اين سايه همراه گردش زمين در حركت است، و يك دوره كامل آن در 24 ساعت انجام مىشود، بنابراين، ممكن است شب قدر يك دوره كامل شب به دور زمين باشد، يعنى مدت 24 ساعت تاريكى كه تمام نقاط زمين را زير پوشش خود قرار مىدهد شب قدر است كه آغاز آن از يك نقطه شروع مىشود و در نقطه ديگر پايان مىپذيرد.
📚 عطر رمضان، ص: 88
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari