🌺 روزی یـــک دقیـــقه بــا احکــــام آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز دوشنبه ۲۶ آذر ؛
آیا پرداخت زکات به فقیری که مسؤولیّت تأمین نفقاتش بر عهده شخص دیگر است جائز است ؟
📖 پـــاســخ ؛
پرداخت زکات به زن فقیری که همسر دائمی[1] فردی است و شوهرش نفقۀ او را میپردازد، جایز نیست؛ بلکه اگر شوهرش میتواند نفقۀ همسرش را بدهد، ولی از پرداخت نفقه امتناع میورزد، چنانچه بتوان او را - بدون مشقّتی که معمولاً تحمّل نمیشود (حَرَج) - مجبور به پرداخت نفقه کرد، (هر چند با مراجعه به مراکز دولتی و حکومتی)، نمیتوان به چنین زنی زکات داد؛
امّا اگر شوهر نمیتواند مخارج او را بدهد یا با وجود اینکه توانایی دارد آن را نمیدهد و مجبور کردن او به پرداخت نفقه امکان ندارد یا حَرَجی است، میتوان با رعایت سایر شرایط استحقاق به وی زکات داد.
➖ در موارد دیگر - غیر از مورد زنی که عقد دائم شوهرش است که حکم آن بالا بیان شد - اگر فقیری واجب النّفقۀ شخص یا اشخاصی باشد و آن شخص یا اشخاص آمادگی داشته باشند نفقۀ وی را بپردازند، چنانچه مطالبۀ نفقه از آنان با منّتی که معمولاً قابل تحمّل نیست (حَرَج) همراه نباشد، پرداخت زکات به فقیر مذکور بنابر احتیاط واجب جایز نیست.
امّا اگر آن شخص یا اشخاص عاجز و ناتوان از پرداخت نفقۀ وی باشند یا نفقه دادن آنان با منّتی همراه باشد که بهطور معمول غیر قابل تحمّل (حَرَجی) است یا با وجود تمکّن مالی حاضر به تأمین نفقات وی نیستند و عمداً امتناع میورزند، در چنین مواردی، میتوان با رعایت سایر شرایط استحقاق به فقیر مذکور زکات داد، چه اینکه اجبار آنان بر پرداخت نفقه ممکن باشد و چه ممکن نباشد.
➕پاورقی ها ؛
[۱] این حکم شامل زنی که عقد موقّت است و پرداخت نفقات وی به سبب شرط ضمن عقد ازدواج و مانند آن بر شوهرش واجب شده نیز میشود.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۹۹۷ و ۹۹۸
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک دقیقـــه بــا احکـــام آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک دقیـــقه بــا احکــــام آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز سه شنبه ۲۷ آذر ؛
آیا پرداخت زکات زوجه به شوهر فقیر خویش جائز است ؟
📖 پـــاســخ ؛
زن میتواند به شوهر خود که شرعاً فقیر محسوب میشود و سایر شرایط استحقاق زکات را دارا است، زکات بدهد، هرچند شوهر زکات را صرف مخارج خود آن زن نماید.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۹۹۹
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک دقیقـــه بــا احکـــام آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک دقیـــقه بــا احکــــام آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز چهارشنــــبه ۲۸ آذر ؛
آیا پرداخت زکات بابت نفقات زوجهای که حقّ نفقه ندارد جائز است ؟
📖 پـــاســخ ؛
زنی که عقد موقّت شده و نفقهاش بر عهدهٔ شوهرش واجب نیست، اگر فقیر باشد، شوهرش و دیگران میتوانند - با رعایت سایر شرایط استحقاق[۱] - به او زکات بدهند.
شایان ذکر است، این حکم در مورد زنی که در عقد دائم فرد میباشد و فقیر است، ولی نفقهاش با شرط ضمــن عقــد و ماننــد آن ساقط شــده، نیز جاری اســت؛امّا اگر ساقط شدن نفقه به سبب ناشزه بودن باشد، حکم مذکور محلّ اشکال است و احتیاط واجب در ترک پرداخت زکات به اوست.
➕پاورقی ها ؛
[۱]. از جمله، رعایت حکمی که در مسألۀ «۹۹۸» ذکر شد.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۰۰
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک دقیقـــه بــا احکـــام آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک دقیـــقه بــا احکــــام آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز پنجشنبه ۲۹ آذر ؛
آیا پرداخت زکات به فرزند جهت ادای بدهی یا تامین هزینه ازدواج جائز است ؟
📖 پـــاســخ ؛
اگر انسان زکات را به فرزندش بدهد که با آن دین و بدهی خود را ادا کند، در صورتی که فرزند مذکور استحقاق دریافت زکات را دارا باشد، مثل اینکه فقیر یا غارم باشد، اشکال ندارد.
همچنین پدر میتواند به پسرش که احتیاج به ازدواج دارد و استحقاق دریافت زکات را نیز دارا میباشد، مثل اینکه فقیر است، زکات خود را بدهد تا زن بگیرد و حکم پسر نسبت به پدر خویش نیز، همین طور است.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۰۱و۱۰۰۲
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک دقیقـــه بــا احکـــام آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک دقیـــقه بــا احکــــام آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز جمعه ۳۰ آذر ؛
آیا پرداخت زکات به واجب النفقه بعد از وفات جائز است ؟
📖 پـــاســخ ؛
اگر فرد بمیرد و زکات بدهکار باشد، چنانچه کسانی که واجب النّفقۀ او در زمان حیات بودهاند، فقیر باشند، میتوان زکات مذکور را - با رعایت سایر شرایط استحقاق - به آنان پرداخت نمود.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۰۳
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک دقیقـــه بــا احکـــام آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
فرارسیدن «فصل بهار» را تبریک عرض می کنم!
💐 بهار مومن از شب یلدا آغاز میشود .
📝پیامبر خدا صلی الله علیه و آله میفرماید :
زمستان بهار مؤمن است، از شب های طولانی اش برای شب زنده داری، و از روزهای کوتاهش برای روزه داری بهره می گیرد.
الشِّتَاءُ رَبِیعُ الْمُؤْمِنِ یَطُولُ فِیهِ لَیْلُهُ فَیَسْتَعِینُ بِهِ عَلَی قِیَامِهِ وَ یَقْصُرُ فِیهِ نَهَارُهُ فَیَسْتَعِینُ بِهِ عَلَی صِیَامِهِ
📚 وسائل الشیعه،ج7،ص302
#حدیث
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک دقیقـــه بــا احکـــام آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک دقیـــقه بــا احکــــام آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز شنبه ۱ دی ؛
در صورتی که زکات دهنده عام و غیر سیّد است، آیا زکات گیرنده هم باید غیر سید باشد ؟
📖 پـــاســخ ؛
زکات فرد عام (غیر سیّد) بر فرد سیّد حرام است و سیّد نمیتواند از غیر سیّد زکات بگیرد،[۱] مگر در حال اضطرار و بنابر احتیاط واجب، باید اضطرار به حدّی باشد که نتواند از خمس و سایر وجوهات، مخارج خود را تأمین کند و بنابر احتیاط واجب، در صورت امکان باید در هر روز به گرفتن مخارج ضروری همان روز اکتفا کند؛
امّا شخص سیّد، میتواند زکاتش را به فرد سیّد یا غیر سیّد بدهد.
💠 چند نکته ؛
✔️ در حرام بودن زکات فرد عام بر سیّد، فرقی بین سهم فقرا و سایر موارد مصرف زکات - حتّی سهم عاملین و کارگزاران زکات و سهم فی سبیل اللّه – نمیباشد؛[۲] همچنان که فرق ندارد خود فرد بخواهد زکات را به مستحقّ بپردازد یا این کار توسّط حاکم شرع انجام شود.
✔️ حرام بودن زکات فرد غیر سیّد بر فرد سیّد، اختصاص به مورد زکات واجب دارد و شامل زکات مستحبی نمیشود. بنابراین، در اموالی که پرداخت زکات آنها مستحب است، دادن زکات مستحبی فرد عام به فقیر سیّد، به خودی خود اشکال ندارد.
✔️ به کسی که معلوم نیست سیّد است یا نه، میتوان زکات داد؛ ولی اگر خودش، ادّعای سیادت کند، جایز نیست فرد غیر سیّد به او زکات بدهد و در این صورت، با دادن زکات به چنین فردی، زکات از او ساقط نمیشود.شایان ذکر است، راههای اثبات سیادت در مسألۀ «۸۵۰» از جلد دوم ذکر شد.
➕پاورقی ها ؛
[۱] و مراد از سیّد كسی است كه نسبت او از طرف پدر، به هاشم - جدّ اعلای حضرت رسول اکرم(صلیاللهعلیهوآله) برسد - و سیادت از طرف مادر منظور نیست.
[۲] البتّه، استفاده کردن فرد سیّد همانند غیر سیّد از موقوفات عام و مانند آنکه از سهم فی سبیل اللّه زکات احداث شده - مانند مساجد، حسینیهها، مدارس و کتابها ی وقفی - با رعایت شرایط وقف اشکال ندارد.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۰۴ الی ۱۰۰۷
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک دقیقـــه بــا احکـــام آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک دقیـــقه بــا احکــــام آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز یکشنبه ۲ دی ؛
نیت شخص زکات دهنده باید چگونه باشد ؟
📖 پـــاســخ ؛
نیت شخص زکات دهنده باید دارای ملاحظاتی باشد:
✔️ انسان باید زکات را به قصد قربت، یعنی برای تذلّل و اظهار بندگی در پیشگاه خداوند متعال و با اخلاص بپردازد و اگر بدون قصد قربت یا بدون رعایت اخلاص بدهد، کافی است، هرچند گناه کرده است.
✔️ اگر بر عهدۀ انسان هم زکات مال و هم زکات فطره واجب باشد، باید در نیّت معیّن کند که آنچه را میدهد زکات مال است یا زکات فطره؛بلکه اگر مثلاً زکات گندم و جو، هر دو بر او واجب باشد و بخواهد پولی را به عنوان قیمت زکات بدهد باید - هرچند اجمالاً - معیّن کند که زکات گندم است یا زکات جو؛ امّا اگر تنها یک نوع زکات بر وی واجب باشد، مثلاً فقط زکات گندم بر او واجب باشد، لازم نیست در نیّت خود زکات گندم را قصد نماید؛ بلکه کافی است آن را به نیّت زکات واجب بر عهدهاش بپردازد.
✔️ کسی که زکات چند مال بر او واجب شده است، اگر مقداری زکات بدهد و نیّت هیچ کدام آنها را نکند، چنانچه شیئی را که داده تنها زکات یکی از آنها میتواند به حساب آید، زکات همان مال پرداخت شده است؛ مثلاً کسی که زکات چهل گوسفند و زکات پانزده مثقال سکّه طلا بر او واجب است، اگر یک گوسفند بابت زکات بدهد و نیّت هیچ کدام آنها را نکند، زکات گوسفندان محسوب میشود.ولی اگر شیئی که به عنوان زکات پرداخت نموده است، بتواند زکات دو یا چند مال محسوب گردد، مانند اینکه در مثال قبل، پول و اسکناس بابت زکات بدهد که همجنس هیچ کدام از آنها نیست و میتواند زکات هر کدام به حساب آید، بعضی از فقها رضوان اللّه تعالی علیهم فرمودهاند: «زکات پرداخت شده به نسبت بین همۀ آنها تقسیم میشود»، ولی این حکم خالی از اشکال نیست و احتمال دارد که از هیچ کدام حساب نشود و در ملک مالک باقیبماند. بنابراین، مراعات مقتضای احتیاط در این مورد ترک نشود.
✔️ اگر فرد، کسی را وکیل کند که زکات مال او را بدهد، موقعی که زکات را به آن وکیل میدهد باید نیّت کند و احتیاط مستحب این است که نیّت او تا زمان رسیدن زکات به فقیر مستمرّ باشد.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۰۸ الی ۱۰۱۱
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک دقیقـــه بــا احکـــام آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک دقیـــقه بــا احکــــام آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز دوشنبه ۳ دی ؛
آیا جدا کردن زکات مال زکوی جائز است ؟
📖 پـــاســخ ؛
اگر فرد، زکات را از خود مال کنار بگذارد (عزل نماید)، میتواند در بقیّۀ آن تصرّف کند و نیز اگر از مال دیگرش - مطابق با دستور شرع - کنار بگذارد، میتواند در تمام مال تصرّف نماید.
تبدیل زکات مال بعد از عزل جایز نیست. بنایراین، انسان نمیتواند زکاتی را که کنار گذاشته، برای خود بردارد و مال دیگری به جای آن بگذارد.[1]
➕پاورقی ها ؛
[1]مگر آنکه ضرورت و مصلحتی این امر را اقتضا نماید و چنین عملی منوط به اجازۀ حاکم شرع است.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۱۲ و۱۰۱۳
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک دقیقـــه بــا احکـــام آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز سه شنبه ۴ دی ؛
آیا تأخیر در پرداخت زکات جائز است ؟
📖 پـــاســخ ؛
هنگامی که زمان واجب شدن پرداخت زکات فرا برسد، فرد نباید بدون عذر پرداخت آن را تأخیر اندازد؛امّا اگر زکات مال را کنار بگذارد (عزل نماید)، چنانچه برای «غرض عقلایی» پرداخت آن را به تأخیر اندازد و سهلانگاری در پرداخت زکات محسوب نشود، اشکال ندارد.بنابراین، اگر زکات را برای پرداخت به فقیر معیّنی کنار بگذارد و دسترسی به آن فقیر فعلاً ممکن نباشد - مثل اینکه مسافرت باشد - میتواند پرداخت زکات را به تأخیر اندازد.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۱۴
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز چهارشنــــبه ۵ دی ؛
احکام تلف شدن زکات را بیان کنید.
📖 پـــاســخ ؛
در اینکه تلف شدن زکات موجب ضمان است یا خیر ، صوری در مسأله متصور است:
1⃣ قبل از جدا کردن زکات از مال :
دو فرض دارد:
❶ قبل از تعلق زکات :
اگر شیئی از اموال زکوی قبل از تعلّق زکات تلف شود دو صورت دارد :
✓ چنانچه باقیماندۀ آن اموال از حدّ نصاب کمتر باشد، به آنها زکات تعلّق نمیگیرد.
✓ اگر باقیمانده به مقدار نصاب باشد و سایر شرایط تعلّق زکات نیز فراهم باشد، واجب است زکات بخش باقیمانده، پرداخت شود.
❷ بعد از تعلق زکات :
اگر شیئی از اموال زکوی مانند غلّات یا چهارپایان سهگانه، بعد از اینکه به آن زکات تعلّق گرفت و قبل از آنکه فرد زکات را از مالش جدا کرده و عزل نماید، تلف شود دو صورت دارد:
✓ در صورتی که باقیماندۀ اموال مذکور از حدّ نصاب کمتر گردد، دو حالت دارد:
• الف.تلف به سبب کوتاهی و تقصیر مالک اتّفاق نیفتاده باشد؛ در این صورت، مقدار تلف شده بین مالک و زکات به نسبت تقسیم میشود
• ب. تلف به سبب کوتاهی و تقصیر مالک اتّفاق افتاده باشد؛ در این صورت مالک زکات مقدار تلف شده را ضامن است و باید زکات مجموع اموال (اموال باقیمانده و مقدار تلف شده) را بپردازد؛
✓ امّا اگر باقیماندۀ اموال مذکور به حدّ نصاب باشد، در صورتی که تلف به سبب کوتاهی و تقصیر مالک اتفاق افتاده باشد، تلف از مال مالک محسوب میشود که در این صورت، فرد باید زکات مجموع مال زکوی قبل از تلف شدن را بپردازد، بلکه اگر تلف به سبب کوتاهی و تقصیر مالک اتّفاق نیفتاده باشد، باز هم بنابر احتیاط واجب، تلف از مال مالک محسوب میگردد.
2⃣ بعد از جدا کردن زکات از مال :
کسی که زکات مالش را از اموال خود جدا کرده ، دو فرض دارد:
❶ قبل از رساندن آن به حاکم شرع باشد :
سه صورت دارد :
✓ اگر در نگهداری آن کوتاهی کرده و به سبب آن زکات از بین برود، ضامن است و باید عوض آن را بدهد.
✓ اگر در نگهداری آن کوتاهی نکرده، ولی با اینکه میتوانسته زکات را به مستحقّ برساند، در رساندن آن تأخیر کرده و در این فاصله زکات از بین برود - حتّی بنابر احتیاط واجب در صورتی که برای تأخیر خود غرض صحیحی داشته، مثلاً فقیر معیّنی را در نظر داشته یا میخواسته به صورت تدریجی آن را به فقرا برساند - ضامن زکات است؛
✓ اگر دسترسی به مستحقّ نداشته و پرداخت زکات را برای یافتن مستحقّ به تأخیر انداخته و بدون آنکه در نگهداری آن کوتاهی کند زکات از بین برود، ضامن نیست.
❷ بعد از تحویل دادن به حاکم شرع:
اگر فرد زکات اموال خویش را به حاکم شرع جامع الشّرایط بدهد و حاکم شرع به عنوان ولایتی که بر اموال زکوی دارد، زکات را قبض نماید، زکات از مالک و پرداخت کننده ساقط میشود، هرچند پس از آن، زکات در دست حاکم شرع تلف گردد یا اشتباهاً به فردی که مستحقّ نیست داده شود
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۱۵ الی ۱۰۱۸
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز پنجشنبه ۶ دی ؛
آیا انتقال زکات از شهر یا روستا به شهر یا روستای دیگر جائز است ؟
📖 پـــاســخ ؛
انتقال زکات مال از شهر یا روستایی که فرد آن را از مال خویش جدا نموده به شهر یا روستای دیگر جایز است؛ ولی اگر در مکانی که زکات را از مال خویش جدا نموده، مستحقّ وجود داشته باشد، هزینۀ انتقال آن به مکان دیگر بر عهدۀ مالک میباشد و چنانچه زکات به واسطۀ انتقال تلف گردد، ضامن آن میباشد؛ مگر آنکه به امر حاکم شرع برده باشد، به توضیحی که در مسأله بعد خواهد آمد.
➖اگر در شهر یا روستای کسی که میخواهد زکات مال بدهد مستحقّی نباشد و نتواند زکات را به مصرف دیگری هم که برای آن معیّن شده برساند و فرد آن را به جای دیگری منتقل سازد، هزینۀ انتقال آن به مکان دیگر را میتواند از زکات حساب کند و چنانچه زکات به علت انتقال، تلف گردد، در صورتی که در نگهداری آن کوتاهی نکرده باشد، ضامن نیست و در غیر این صورت، ضامن است.
همین طور، فرد میتواند از حاکم شرع جامع الشّرایط وکالت بگیرد و زکات را به وکالت از طرف حاکم شرع قبض کند و با اجازۀ او، آن را به مکان دیگر منتقل سازد که در این صورت نیز، هزینۀ انتقال آن به مکان دیگر را میتواند از زکات حساب کند و چنانچه زکات به علّت انتقال تلف گردد، در صورتی که در نگهداری آن کوتاهی نکرده باشد، ضامن نیست.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۱۹ و۱۰۲۰
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei