🌺 روزی یـــک دقیـــقه بــا احکــــام آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز یکشنبه ۲ دی ؛
نیت شخص زکات دهنده باید چگونه باشد ؟
📖 پـــاســخ ؛
نیت شخص زکات دهنده باید دارای ملاحظاتی باشد:
✔️ انسان باید زکات را به قصد قربت، یعنی برای تذلّل و اظهار بندگی در پیشگاه خداوند متعال و با اخلاص بپردازد و اگر بدون قصد قربت یا بدون رعایت اخلاص بدهد، کافی است، هرچند گناه کرده است.
✔️ اگر بر عهدۀ انسان هم زکات مال و هم زکات فطره واجب باشد، باید در نیّت معیّن کند که آنچه را میدهد زکات مال است یا زکات فطره؛بلکه اگر مثلاً زکات گندم و جو، هر دو بر او واجب باشد و بخواهد پولی را به عنوان قیمت زکات بدهد باید - هرچند اجمالاً - معیّن کند که زکات گندم است یا زکات جو؛ امّا اگر تنها یک نوع زکات بر وی واجب باشد، مثلاً فقط زکات گندم بر او واجب باشد، لازم نیست در نیّت خود زکات گندم را قصد نماید؛ بلکه کافی است آن را به نیّت زکات واجب بر عهدهاش بپردازد.
✔️ کسی که زکات چند مال بر او واجب شده است، اگر مقداری زکات بدهد و نیّت هیچ کدام آنها را نکند، چنانچه شیئی را که داده تنها زکات یکی از آنها میتواند به حساب آید، زکات همان مال پرداخت شده است؛ مثلاً کسی که زکات چهل گوسفند و زکات پانزده مثقال سکّه طلا بر او واجب است، اگر یک گوسفند بابت زکات بدهد و نیّت هیچ کدام آنها را نکند، زکات گوسفندان محسوب میشود.ولی اگر شیئی که به عنوان زکات پرداخت نموده است، بتواند زکات دو یا چند مال محسوب گردد، مانند اینکه در مثال قبل، پول و اسکناس بابت زکات بدهد که همجنس هیچ کدام از آنها نیست و میتواند زکات هر کدام به حساب آید، بعضی از فقها رضوان اللّه تعالی علیهم فرمودهاند: «زکات پرداخت شده به نسبت بین همۀ آنها تقسیم میشود»، ولی این حکم خالی از اشکال نیست و احتمال دارد که از هیچ کدام حساب نشود و در ملک مالک باقیبماند. بنابراین، مراعات مقتضای احتیاط در این مورد ترک نشود.
✔️ اگر فرد، کسی را وکیل کند که زکات مال او را بدهد، موقعی که زکات را به آن وکیل میدهد باید نیّت کند و احتیاط مستحب این است که نیّت او تا زمان رسیدن زکات به فقیر مستمرّ باشد.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۰۸ الی ۱۰۱۱
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک دقیقـــه بــا احکـــام آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک دقیـــقه بــا احکــــام آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز دوشنبه ۳ دی ؛
آیا جدا کردن زکات مال زکوی جائز است ؟
📖 پـــاســخ ؛
اگر فرد، زکات را از خود مال کنار بگذارد (عزل نماید)، میتواند در بقیّۀ آن تصرّف کند و نیز اگر از مال دیگرش - مطابق با دستور شرع - کنار بگذارد، میتواند در تمام مال تصرّف نماید.
تبدیل زکات مال بعد از عزل جایز نیست. بنایراین، انسان نمیتواند زکاتی را که کنار گذاشته، برای خود بردارد و مال دیگری به جای آن بگذارد.[1]
➕پاورقی ها ؛
[1]مگر آنکه ضرورت و مصلحتی این امر را اقتضا نماید و چنین عملی منوط به اجازۀ حاکم شرع است.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۱۲ و۱۰۱۳
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک دقیقـــه بــا احکـــام آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز سه شنبه ۴ دی ؛
آیا تأخیر در پرداخت زکات جائز است ؟
📖 پـــاســخ ؛
هنگامی که زمان واجب شدن پرداخت زکات فرا برسد، فرد نباید بدون عذر پرداخت آن را تأخیر اندازد؛امّا اگر زکات مال را کنار بگذارد (عزل نماید)، چنانچه برای «غرض عقلایی» پرداخت آن را به تأخیر اندازد و سهلانگاری در پرداخت زکات محسوب نشود، اشکال ندارد.بنابراین، اگر زکات را برای پرداخت به فقیر معیّنی کنار بگذارد و دسترسی به آن فقیر فعلاً ممکن نباشد - مثل اینکه مسافرت باشد - میتواند پرداخت زکات را به تأخیر اندازد.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۱۴
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز چهارشنــــبه ۵ دی ؛
احکام تلف شدن زکات را بیان کنید.
📖 پـــاســخ ؛
در اینکه تلف شدن زکات موجب ضمان است یا خیر ، صوری در مسأله متصور است:
1⃣ قبل از جدا کردن زکات از مال :
دو فرض دارد:
❶ قبل از تعلق زکات :
اگر شیئی از اموال زکوی قبل از تعلّق زکات تلف شود دو صورت دارد :
✓ چنانچه باقیماندۀ آن اموال از حدّ نصاب کمتر باشد، به آنها زکات تعلّق نمیگیرد.
✓ اگر باقیمانده به مقدار نصاب باشد و سایر شرایط تعلّق زکات نیز فراهم باشد، واجب است زکات بخش باقیمانده، پرداخت شود.
❷ بعد از تعلق زکات :
اگر شیئی از اموال زکوی مانند غلّات یا چهارپایان سهگانه، بعد از اینکه به آن زکات تعلّق گرفت و قبل از آنکه فرد زکات را از مالش جدا کرده و عزل نماید، تلف شود دو صورت دارد:
✓ در صورتی که باقیماندۀ اموال مذکور از حدّ نصاب کمتر گردد، دو حالت دارد:
• الف.تلف به سبب کوتاهی و تقصیر مالک اتّفاق نیفتاده باشد؛ در این صورت، مقدار تلف شده بین مالک و زکات به نسبت تقسیم میشود
• ب. تلف به سبب کوتاهی و تقصیر مالک اتّفاق افتاده باشد؛ در این صورت مالک زکات مقدار تلف شده را ضامن است و باید زکات مجموع اموال (اموال باقیمانده و مقدار تلف شده) را بپردازد؛
✓ امّا اگر باقیماندۀ اموال مذکور به حدّ نصاب باشد، در صورتی که تلف به سبب کوتاهی و تقصیر مالک اتفاق افتاده باشد، تلف از مال مالک محسوب میشود که در این صورت، فرد باید زکات مجموع مال زکوی قبل از تلف شدن را بپردازد، بلکه اگر تلف به سبب کوتاهی و تقصیر مالک اتّفاق نیفتاده باشد، باز هم بنابر احتیاط واجب، تلف از مال مالک محسوب میگردد.
2⃣ بعد از جدا کردن زکات از مال :
کسی که زکات مالش را از اموال خود جدا کرده ، دو فرض دارد:
❶ قبل از رساندن آن به حاکم شرع باشد :
سه صورت دارد :
✓ اگر در نگهداری آن کوتاهی کرده و به سبب آن زکات از بین برود، ضامن است و باید عوض آن را بدهد.
✓ اگر در نگهداری آن کوتاهی نکرده، ولی با اینکه میتوانسته زکات را به مستحقّ برساند، در رساندن آن تأخیر کرده و در این فاصله زکات از بین برود - حتّی بنابر احتیاط واجب در صورتی که برای تأخیر خود غرض صحیحی داشته، مثلاً فقیر معیّنی را در نظر داشته یا میخواسته به صورت تدریجی آن را به فقرا برساند - ضامن زکات است؛
✓ اگر دسترسی به مستحقّ نداشته و پرداخت زکات را برای یافتن مستحقّ به تأخیر انداخته و بدون آنکه در نگهداری آن کوتاهی کند زکات از بین برود، ضامن نیست.
❷ بعد از تحویل دادن به حاکم شرع:
اگر فرد زکات اموال خویش را به حاکم شرع جامع الشّرایط بدهد و حاکم شرع به عنوان ولایتی که بر اموال زکوی دارد، زکات را قبض نماید، زکات از مالک و پرداخت کننده ساقط میشود، هرچند پس از آن، زکات در دست حاکم شرع تلف گردد یا اشتباهاً به فردی که مستحقّ نیست داده شود
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۱۵ الی ۱۰۱۸
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز پنجشنبه ۶ دی ؛
آیا انتقال زکات از شهر یا روستا به شهر یا روستای دیگر جائز است ؟
📖 پـــاســخ ؛
انتقال زکات مال از شهر یا روستایی که فرد آن را از مال خویش جدا نموده به شهر یا روستای دیگر جایز است؛ ولی اگر در مکانی که زکات را از مال خویش جدا نموده، مستحقّ وجود داشته باشد، هزینۀ انتقال آن به مکان دیگر بر عهدۀ مالک میباشد و چنانچه زکات به واسطۀ انتقال تلف گردد، ضامن آن میباشد؛ مگر آنکه به امر حاکم شرع برده باشد، به توضیحی که در مسأله بعد خواهد آمد.
➖اگر در شهر یا روستای کسی که میخواهد زکات مال بدهد مستحقّی نباشد و نتواند زکات را به مصرف دیگری هم که برای آن معیّن شده برساند و فرد آن را به جای دیگری منتقل سازد، هزینۀ انتقال آن به مکان دیگر را میتواند از زکات حساب کند و چنانچه زکات به علت انتقال، تلف گردد، در صورتی که در نگهداری آن کوتاهی نکرده باشد، ضامن نیست و در غیر این صورت، ضامن است.
همین طور، فرد میتواند از حاکم شرع جامع الشّرایط وکالت بگیرد و زکات را به وکالت از طرف حاکم شرع قبض کند و با اجازۀ او، آن را به مکان دیگر منتقل سازد که در این صورت نیز، هزینۀ انتقال آن به مکان دیگر را میتواند از زکات حساب کند و چنانچه زکات به علّت انتقال تلف گردد، در صورتی که در نگهداری آن کوتاهی نکرده باشد، ضامن نیست.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۱۹ و۱۰۲۰
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز جمعه ۷ دی ؛
آیا معامله با مالی که زکات آن پرداخت نشده است جائز است ؟
📖 پـــاســخ ؛
اگر مالک، مالی را که به آن زکات تعلّق گرفته قبل از پرداخت زکات یا عزل و کنار گذاشتن آن بفروشد، گناه کرده[1] و باید زکات را هرچند از اموال دیگرش بپردازد؛ امّا در هر حال، معاملۀ مذکور صحیح است؛امّا خریدار در صورتی که مال مذکور را تحویل گرفته باشد، چنانچه احتمال عقلایی دهد که فروشنده قبل از معامله زکات مال را داده است، تکلیفی ندارد؛ ولی اگر بداند که فروشنده زکات آن را نداده واجب است زکات را بپردازد[2] و چنانچه فروشنده او را فریب داده، میتواند مقدار زکات پرداختی را از او مطالبه نماید.همین طور است حکم مال زکوی، که به دیگری بخشیده شده باشد.
➖ معامله با مالی که به عنوان زکات عزل شده است
اگر فرد بدون اجازۀ حاکم شرع با عین مالی که برای زکات کنار گذاشته تجارت کند و ضرر نماید، نباید چیزی از زکات کم کند، ولی اگر منفعت کند، بنابر احتیاط لازم باید آن را به مستحقّ بدهد.[۳]
➕پاورقی ها ؛
[۱]زیرا عمل مذکور، موجب تأخیر در پرداخت زكات و مسلّط كردن دیگری بر مالی كه حقّ فقرا در آن است میشود.
[2]. البتّه، اگر فروشنده از مال دیگرش زکات را پرداخت کند، بر خریدار تکلیفی نیست.
[۳] امّا اگر فرد - مثلاً - کالایی را برای خود به ثمن کلّی در ذمّه بخرد و مال زکات را بابت بدهیش به فروشنده بابت ثمن معامله بپردازد، ضامن مال زکوی است، ولی معامله صحیح است و سود حاصل شده مال اوست.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۲۱ و ۱۰۲۲
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز شنبه ۸ دی ؛
حکم نمائات و منافع حاصل از مالی که به عنوان زکات عزل شده چیست ؟
📖 پـــاســخ ؛
اگر از زکاتی که فرد کنار گذاشته، نماء و منفعتی حاصل شود، مثلاً گوسفندی که برای زکات گذاشته برّه بیاورد، نماء و منفعت حاصل شده در حکم زکات است.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۲۳
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز یکشنبه ۹ دی ؛
آیا عایدات و درآمد حاصل از وقف زکات دارد؟
📖 پـــاســخ ؛
اگر عین موقوفه از اموال زکوی باشد و فرد قبل از تعلّق زکات به آن، آن را وقف نموده باشد، موقوفۀ مذکور، زکات ندارد؛امّا عایدات و درآمد حاصل از وقف، چنانچه قبل از زمان تعلّق زکات، به ملک شخصی فرد درآید و مال زکوی مذکور به حدّ نصاب بوده و سایر شرایط تعلّق زکات هم فراهم باشد، در این صورت، فرد باید زکات آن را بپردازد.
مثلاً اگر فردی نخلستانی را بر فرزندانش وقف نماید (وقف خاص) به گونهای که محصول حاصل از آن (تَمْر)، ملک فرزندانش که نخلستان برایشان وقف شده باشد، در این صورت، هر کس سهم او به حدّ نصاب رسیده و سایر شرایط تعلّق زکات در مورد سهمش فراهم باشد، باید زکات آن را بپردازد.
همچنین، نخلستانی که وقف بر عنوان عامّ فقرا شده است (وقف عام)، تا زمانی که خرمای آن توسّط متولّی وقف به فقیر تملیک و تحویل داده نشده، زکات ندارد؛ ولی اگر خرمای مذکور قبل از زمان تعلّقِ زکات به آن (یعنی قبل از زمان خشک شدن خرما) در حالی که هنوز چیده نشده، به فقرا با رعایت موازین شرعی تملیک شود، به گونهای که سهم هر فقیر به حدّ نصاب رسیده و سایر شرایط تعلّق زکات هم فراهم باشد، فقیر مذکور باید زکات آن را بپردازد.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۲۴
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز دوشنبه ۱۰ دی ؛
آیا شراکت با کسی که زکات مالش را نمیدهد جائز است ؟
📖 پـــاســخ ؛
اگر دو نفر در مالی که زکات آن واجب شده با هم بهطور مشاع شریک باشند و یکی از آنها زکات سهم خود را بدهد و شریک دیگر زکات سهم خود را ندهد، تا زمانی که زکات قسمت دیگر داده نشده، نمیتوانند در مال مشترک (مال مشاع) تصرّف کنند؛ولی اگر مال را تقسیم کنند و هر کس سهم خویش را بردارد، تصرّف فردی که زکات مالش را پرداخت کرده در سهم خودش، اشکال ندارد، هرچند بداند شریکش زکات سهم خود را نداده و بعداً نیز نمیدهد.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۲۵
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز سه شنبه ۱۱ دی ؛
اگر شخصی شک کند زکات را پرداخت کرده است یا خیر وظیفه چیست؟
📖 پـــاســخ ؛
اگر فرد بداند به اموالش زکات تعلّق گرفته، ولی شک کند آن را پرداخت نموده یا نه، چنانچه مال زکاتدار اکنون موجود است، باید زکات آن را بدهد، هرچند شکّ او در مورد زکات سالهای قبل باشد و اگر مال زکاتدار اکنون - خودش - موجود نیست، پرداخت زکات بر او واجب نمیباشد، هرچند شکّ او در مورد زکات سال جاری باشد.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۲۶
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei
🌺 روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت اللـــه سیســـتانـــے از رســـاله جامـــع در قــالب ســؤال و جـــواب
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
❓پـــرسـش امـــروز چهارشنبه ۱۲ دی ؛
« جایز نبودن حیله در پرداخت زکات » را در قالب مثال توضیح دهید.
📖 پـــاســخ ؛
فقیر نمیتواند پیش از گرفتن زکات، آن را به کمتر از مقدار آن صلح کند، یا مالی را گرانتر از قیمت آن بابت زکات قبول نماید.
همچنین، مالک نمیتواند زکات را به مستحقّ داده و بر او شرط کند که آن را به او برگرداند؛
ولی اگر مستحقّ پس از گرفتن زکات قلباً راضی شود که آن را به او برگرداند مانعی ندارد، مثلاً کسی که زکات زیادی بدهکار است و فقیر شده و نمیتواند زکات را بدهد و حال توبه کرده، اگر فقیر راضی شود زکات او را بگیرد و به وی ببخشد، اشکال ندارد.
📓 آدرس ؛
رســــاله جـــامع / جلــــد ۲ / مســـاله ۱۰۲۷
#زکات
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
۞ روزی یـــک مسأله شرعی مطابق با نظر آیـــت الله سیستـــانـــے
@ahkamsistanei