eitaa logo
آثار _ نکته‌های پژوهشی_ زهره اخوان مقدم
1هزار دنبال‌کننده
253 عکس
7 ویدیو
90 فایل
مشاهده در ایتا
دانلود
🟣در همایش قرآن پژوه برتر سال خانم دکتر زهره اخوان مقدم به عنوان اولین بانوی قرآن پژوه برتر سال 1394 انتخاب شدند. 🔹به گزارش خبرگزاری ایکنا: خانم دکتر اخوان مقدم متولد ۱۳۴۰ در تهران است. در سن ۱۵ سالگی دیپلم خود را اخذ کرده و به مدت سه سال در حوزه علمیه بانو امین اصفهان به تحصیل علوم دینی مشغول بود. دوره کارشناسی را با معدل ممتاز گذرانده و نفر اول کنکور کارشناسی ارشد در رشته الهیات شد – همزمان در رشته ادبیات عرب نیز پذیرفته شده و هر دو رشته را به طور همزمان تحصیل کرد.. 🔸عنوان پایان‌‌نامه رشته الهیات او «نقد آراء ابن تمیه در آیات ولایت» و عنوان پایان‌نامه رشته ادبیات عرب او نیز «بررسی آیات ظهیر و شعر شعرای عرب پیرامون آن» است که با نمره ۲۰ به پایان رسانید، پس از آن دوره دکتری را در دانشگاه امام صادق(ع) با عنوان دانشجوی برتر و با پایان‌نامه «اصول تفسیر قرآن بر گرفته از روایات اهل بیت(ع)» به اتمام رسانید. 🔹تألیف چند کتاب و ۱۰ مقاله علمی از او چهره‌ای توانا در امر پژوهش ساخته است. وی در دانشگاه‌های مختلفی به تدریس مشغول بوده و نیز راهنمایی و مشاور پایان‌نامه‌های بسیاری را در دوره ارشد و دکتری برعهده داشته‌ است. از او به‌عنوان «پژوهشگر توانا، مدرس و مؤلف موفق علوم و معارف قرآن کریم» تجلیل شد. 15اسفند 1394 https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌹🌹🌹
🔷جای خالی منابع برخی دروس‌ بازنگری شده علوم قرآن و حدیث🔷 ✅ زهره اخوان مقدم، استادیار دانشکده علوم و فنون قرآن واحد تهران در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، با اشاره به سرفصل‌های حال حاضر دانشگاه‌ها، بیان کرد: واقعاً اشکالات بی‌شماری در سرفصل‌هاست، کمبودها بسیار زیاد و جدی است؛ منتهی از وقتی رشته‌ها از یکدیگر منفک شدند اشکالات بسیار بیشتر خودشان را نشان دادند، رشته علوم قرآن، رشته تفسیر و رشته حدیث ایجاد شدند. ✅وی افزود: هشت سال است که در دانشکده علوم قرآنی تدریس می‌کنم، در اینجا دو رشته علوم قرآن و تفسیر را داشتیم که واقعاً ایراد داشتند. دانشجویان علوم قرآن چیزی از تفسیر متوجه نبودند و یک واحد تفسیری نیز نداشتند، و دانشجویان تفسیر نیز یک واحد علوم قرآنی نداشتند و نمی‌دانستند که جامعیت و عدم تحریف، یا دیگر عناوین علوم قرآنی چیست؟ هر دو رشته نسبت به هم بیگانه بودند، و هر دوی آن‌ها نیز در زمینه حدیث بی‌اندازه ضعیف بودند. این در حالیست که ما اساساً حدیث را مادر علوم اسلامی می‌دانیم؛ به این معنی که اگر کسی می‌خواهد تفسیر بخواند و یا علوم قرآن بخواند ریشه همه آن‌ها حدیث است، حتی ریشه تاریخ نیز حدیث است. 1تیر1395
کتابشناسی امامت نویسندگان: زهره اخوان مقدم؛ سیدمجید نبوی؛ رضامرادی سحر سال نشر: 1395 https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌺🌿🌺🌿🌺
معرفی مختصر کتاب👆👆👆 محقق بايد از پژوهش‌هاي قبل از خود، آگاه باشد که بدان پيشينه تحقيق گويند. اطلاع از پيشينه به محقق اين فرصت را مي‌دهد که اولاً در کار خود نوآوري ايجاد کرده و از کارهاي موازي و تکراري مبرا شود. ثانياً با توجه و دقت در پژوهش پيشين بتواند قدمي روبه‌جلو بردارد. کتاب حاضر اين راه را براي محققان حوزه امامت هموار مي‌سازد و با ارائه پيشينه تحقيق، امکان اطلاع و استفاده از آن‌ها را فراهم مي‌کند. https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌺🌿🌺🌿🌺
🔴زهره اخوان مقدم، استادیار دانشکده علوم و فنون قرآن واحد تهران در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، در جواب این پرسش که دانشجویان در مقطع کارشناسی قبلاً پایان‌نامه داشتند ولی الان ندارند و حذف شده، آیا این کار درست است؟ یا بجای حذف می‌توانست با مقاله‌نویسی جایگزین شود؟ گفت: اگر کاری درست انجام شود خوب است و به اهداف از پیش تعیین شده نیز می‌رسیم؛ اما اگر مقطعی یک سخن‌هائی گفته شود و در عمل غرض‌ها نفی شود سودی ندارد. 🔸وی افزود: در دانشگاه ما برای مقطع کارشناسی پایان‌نامه تعریف شده بود، اما کسی این پایان‌‌نامه‌ها را جدی نمی‌گرفت و لذا حذف شد. اصلاً اسم پایان‌نامه نباید روی آن باشد. باید شروعی برای مقاله‌نویسی باشد؛ بنا بر این اسم آن مقاله می‌شود و باید در حد ۲۰، ۲۵ صفحه باشد، و نه ۱۲۰ صفحه. دانشجوی کارشناسی که نمی‌توانست ۱۲۰ صفحه مطلب را خودش تألیف، تحلیل و پردازش کند؛ بنا بر این به‌سوی کپی پیست می‌رفت. 🔸اخوان مقدم بیان کرد: پایان‌نامه یک کار دست و پاگیر، هزینه‌بر و وقت‌گیر برای دانشجو بود. هم دانشجو و هم استاد، آن را دست کم می‌گرفتند، چون می‌گفتند این کار بی‌فایده است، واقعاً هم درست می‌گفتند و هیچ‌وقت نشد که این پایان‌نامه‌ها اثری بیرون داشته باشد یا مقاله‌ای از آن‌ها استخراج شود یا کسی بدان‌ها مراجعه کند، استاد، دانشجو و خواننده مخالف این نوع پایان‌نامه‌ها بودند.وی در ادامه به ارائه راهکاری در این زمینه پرداخت و بیان کرد: اما اگر در حد مقاله بشود، یک کلاس مقاله‌نویسی در حد ۴ واحد، -و نه ۲ واحد- ارائه شود خوب است، اصلاً امتحان برای این درس نباید مطرح باشد، بلکه نتیجه این ۴ واحد یک مقاله شود که الزاماً باید منتهی به چاپ شود، یعنی به دانشجو بگویند که باید مقاله علمی ـ ترویجی یا علمی ـ پژوهشی بنویسی و پذیرش بگیری و تا این کار صورت نگیرد مدرک کارشناسی‌ را دریافت نمی‌کنی. این خیلی فکر خوبی است، اگر چنین چیزی باشد از آن دفاع می‌کنم؛ ولی به شکلی که در دانشگاه‌های ما مطرح بود و به دانشجو می‌گفتند که پایان‌نامه بگیرد و استاد راهنما داشته باشد، نه استاد راهنما توجهی داشت و نه دانشجو پیگیری می‌کرد. ۱۰۰، ۱۲۰ صفحه کاغذ اسراف می‌شد، جلسه دفاع برگزار و هزینه می‌شد، و در حال حاضر همه آن‌ها خاک می‌خورند و کسی به آن‌ها نگاه هم نمی‌کند. ولی اگر در حد مقاله بود بسیار خوب بود که دانشجویان کار نوشتن و تألیف را هم بیاموزند و مقدمه‌ای برای مقطع ارشدشان بشود. https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌹🌹🌹
🔴این عضو هیئت علمی دانشکده علوم و فنون قرآن واحد تهران با بیان اینکه در سطح کارشناسی اصلاً توقع پژوهش از دانشجو نداریم و انتظار نداریم که دانشجویمان پژوهشگر باشد، گفت: چهار سال کارشناسی تقریباً حکم مقدماتی را دارد. وقتی دوره مقدماتی را گذراندند اگر خواستند پژوهشگر شوند در ارشد پیش‌بینی شده که کمی زاویه بگیرند؛ زاویه تبلیغی، پژوهشی و ...، در حال حاضر تمرکز طرح بازنگری روی مقطع کارشناسی است و هنوز به مرحله ارشد نرسیده که امیدواریم زودتر انجام شود. 🔴اخوان بیان کرد: اگر نگاهی از بالا به نیازهای جامعه داشته باشیم ممکن است بگویید سرفصل‌ها ربطی به نیازهای جامعه ندارد، و فارغ‌التحصیل آن، جذب کار نمی‌شود. ولی اگر نیازهای جامعه را از این حیث مورد توجه قرار دهیم که می‌خواهیم دختران و پسران دانشجویمان انسان‌های مهذب و قرآن‌محور شوند، آدم‌هایی شوند که قرآن را فهمیدند، با قرآن انس گرفتند و به آن نزدیک شده‌اند، پس در آینده نیز ان‌شاءالله رفتارهای غیر قرآنی و شیطانی از آن‌ها سر نمی‌زند؛ اگر از این دید نگاه کنیم سرفصل‌ها بسیار زیاد با نیاز جامعه ما هماهنگ است. چون اینک تمام مشکلات جامعه ما از سوی انسان‌هایی است که از قرآن، فرهنگ اسلام و تشیع دور هستند و فقط خود و منافعشان را می‌بینند، اصلاً به معاد و آخرت کاری ندارند، همان مشکلی که مشرکان عصر پیغمبر(ص) هم داشتند و قبل از آن حضرت نیز پیغمبران را می‌کشتند. بنا بر این اگر این نگاه را داشته باشیم که هر کسی فارغ‌التحصیل کارشناسی می‌شود حتماً مدیر فلان جا و ناظم فلان مدرسه می‌شود، نه! این برنامه با این رویکرد تنظیم نشده است. 🔴عضو هیئت علمی دانشکده علوم و فنون قرآن واحد تهران اظهار کرد: برنامه درسی مقطع کارشناسی با این رویکرد تنظیم شده که ان‌شاءالله بعد از چهار سال انسان‌هایی فارغ‌التحصیل می‌شوند که حداقل قدری به قرآن نزدیک شده‌اند و به درد جامعه می‌خورند. این دختر دانشجو اگر مادر شود، مادر خوبی می‌شود، اگر معلم شود، معلم خوبی می‌شود، اگر این پسر دانشجو، کارگر شود، کارگر خوبی می‌شود، رئیس کارخانه هم شود، رئیس خوبی می‌شود، یعنی در یک کلام، «آدم خوبی» می‌شود و در درجه اول برای هر کاری ما آدم خوب می‌خواهیم. 🔸وی گفت: اگر می‌خواهیم برای نیاز جامعه متخصص‌پروری کنیم، متخصص‌پروری کار مقطع کارشناسی نیست. مقطع ارشد باید تخصصی شود، تخصص ترویجی، پژوهشی و غیره. آنجا باید جدا شود نه در کارشناسی، چون بسیاری از افرادی که کارشناسی می‌خوانند اصلاً به مقطع ارشد نمی‌روند و دانشگاه را ترک می‌کنند. پس باید در این چهار سالی که تحصیل می‌کند و بعد هم دانشگاه را ترک می‌کند حتماً به یک حداقلی از تعلمیات قرآنی و دینی دست پیدا کند.11تیر1395 https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌹🌹🌹
قرآن و آیات تحدی «نقد خاستگاه، مبانی و چینش» نویسنده: زهره اخوان مقدم نشریه گلستان قرآن https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌻🌻🌻🌻
✅زهره اخوان مقدم، استادیار دانشگاه علوم قرآنی تهران در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، گفت: مناظره میان دوشخص یا مکتب با عقاید مختلف ممکن است چراکه اقلّ دلیل بر امکان شیء، وقوع آن است. زمانی که مشاهده می‌شود هر روز میان ادیان و مذاهب و افکار مختلف گفت‌و‌گو صورت می‌گیرد نشانی از این است که می‌توان با عقاید مختلف و با ادیان و افکار مختلف به مناظره پرداخت. 🔸وی در ادامه ضمن بیان اینکه در قرآن‌کریم بر مناظره تأکید شده است، گفت: به صورت کلی ریشه مناظره‌ها به زمان پیامبر گرامی اسلام(ص) باز می‌گردد. لذا بر اساس قرآن‌کریم و گواهی تاریخ، شاید بتوان اولین مناظره رسمی پیامبر را جریان مباهله دانست. در جریان مباهله آوازه بعثت پیامبراکرم(ص) به مسیحیان نجران رسید و از همین‌روی، مسیحیان برای تعمق و کنکاش در دین مبین اسلام به مدینه آمدند و در مسجد حضرت رسول(ص) به گفت‌و‌گو پرداختند. 🔸وی در ادامه اظهار کرد: در مسجد حضرت رسول(ص) به این دلیل که دو دین در مقابل هم قرار گرفتند، مهم‌ترین مناظره صدر اسلام اتفاق افتاد. به این صورت که مسیحیان نجران اشکالاتی را وارد و حضرت رسول(ص) پاسخ‌های خودشان را مطرح کردند. لذا مهم‌ترین موضوع مناظره در این برهه این مسأله بود که «مسیح پسر خداست». از یک سو در این مناظره، مسیحیان نجران پرسش‌های خود را مطرح می‌کردند و از سوی دیگر حضرت با استدلال به پرسش‌های آنها پاسخ می‌دادند و با دلایل گوناگون اثبات می‌کردند که مسیح فرزند خدا نیست و بنابراین مهم‌ترین مناظره در مسجد رسول الله(ص) اتفاق افتاد.
✅اخوان مقدم بیان کرد: از طرفی، پیامبر با مشرکین و کفار نیز مناظره داشتند و قرآن‌کریم نیز از مناظرات پیامبرگرامی اسلامی(ص) سخن به میان آورده است. مناظرات حضرت موسی(ع) با فرعون هم که ذکرش در قرآن‌کریم رفته، شاید با نام مناظره مطرح نباشد اما محتوا ثابت است. از دیگر مناظراتی که در قرآن کریم آمده است می‌توان به گفت‌و‌گوی حضرت ابراهیم(ع) با مشرکین و بت‌پرستان یاد نمود. 🔹استادیار دانشگاه علوم قرآنی بیان کرد: در زمان حضرت علی(ع) نیز به جهت اختلاف امامت و انحراف مسأله جانشینی پیامبر گرامی اسلام(ص)، حضرت امیر(ع) لازم دیدند که برتری خود را به مردم نشان دهند تا در آینده بحث و سخنی در این مسأله وجود نداشته باشد. بنابراین اگرچه در طول تاریخ نام این گفتمان را احتجاج گذاشته‌اند، ولی به لحاظ محتوایی به واقع همان مناظره است. 🔹اخوان مقدم در ادامه این مطلب اظهار کرد: از این روی حضرت امیر(ع) در مجالس مختلف و متعدد، دلایل برتری خودشان را بر حکومت وقت اعلام فرمودند. این خود دلیل قاطعی است در مقابل کسانی که به غلط، برچسب سکوت و رضایت از حاکمیت وقت را به امیر مؤمنان می‌زنند. نه تنها امیرالمؤمنین (ع)، بلکه به همین صورت و مستمرا درمورد ائمه‌معصومین «علیهم السلام» همین روش را می‌بینیم، که برای حقانیت خویش مناظره‌های مفصلی دارند، و غالب آنها با عنوان احتجاج‌های ائمه در کتاب احتجاج گردآوری شده است. این احتجاج‌های درون‌دینی، همچنان ادامه داشت، و در کنار آن، در عصر امام صادق(ع) و امام رضا(ع) شاهد احتجاج‌ها و مناظره‌های برون‌دینی هستیم که بین مسلمان و غیرمسلمان مناظره‌هایی صورت می‌گرفت.
✅اخوان مقدم گفت: بر این نکته باید تاکید کرد که نتیجه مناظره، نباید لزوما تغییر دیدگاه و اعتقاد از سوی طرف مقابل باشد. لذا در مناظره‌های ائمه هم، ما چنین چیزی را نمی‌بینیم که طرف مقابل، با وجود شکست در مناظره، لزوما مؤمن شده باشد؛ و این، دلیلی بر ضعف مناظره نیست. از این روی قرآن‌کریم در مورد مشرکان و افرادی که حاضر به پذیرش حقیقت نیستند از این تعبیر استفاده کرده است: « فَبُهِتَ الَّذِي كَفَرَ: پس آن كس كه كفر ورزيده بود مبهوت ماند» (بقره/۲۵۸). یعنی کسانی که کافر شده بودند مبهوت شدند. این آیه مبارکه به ما تذکر می‌دهد که نتیجه مناظره مبهوت شدن طرف مقابل است، نه این که به صورت الزامی به عقیده ما درآید. به عنوان نمونه در مناظره شخص مسلمان و یهودی هرکدام از طرفین دلایل خود را مطرح می‌کنند و زمانی که میدان از دست یهودی خارج می‌شود و مجلس مناظره را ترک می‌کند، طبق آموزه قرآن‌کریم شخصی است که در مناظره مبهوت شده، و با عمل خود نشان می‌دهد که طرف مقابل به اهدافش رسیده است. 🔸استادیار دانشگاه علوم قرآنی گفت: اگرچه گاهی اوقات مناظره‌ها به گونه‌ای بوده است که طرف مقابل اعتقاد خود را تغییر داده و به جانب حق می‌آمده است. اما اگر این اتفاق هم رخ نداد به منزله شکست در مناظره نیست. از این روی قرآن‌کریم از طریق استناد به «بهتِ» طرف مقابل، به ما آموزش می‌دهد همین که طرف مقابل مبهوت شد و نتوانست به شما پاسخی مناسب بدهد مناظره به نتیجه رسیده است. 🔸وی در ادامه این گفت‌وگو بیان کرد: نحوه برخورد ائمه‌معصومین (علیهم‌السلام) در مناظره با دشمنان برخورد قرآنی بوده است که به صورت عام در این آیه قرآن کریم نمود می‌یابد: «وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا: و با مردم به زبان خوش سخن بگوييد»(بقره/۸۳) و در آیه‌ای دیگر در قالب «ادعُ إِلى سَبيلِ رَبِّكَ بِالحِكمَةِ وَالمَوعِظَةِ الحَسَنَةِ ۖ وَجادِلهُم بِالَّتي هِيَ أَحسَنُ: با حکمت و اندرز نیکو، به راه پروردگارت دعوت نما! و با آنها به روشی که نیکوتر است، استدلال و مناظره کن» (نحل/۱۲۵) نمودار می‌شود.اخوان مقدم گفت: طبق آیه شریفه، اگر می‌خواهیم مردم را دعوت کنیم، باید از روی علم و حکمت و موعظه حسنه باشد. از این روی با قطعیت می‌توانیم بگوییم هیچ نمونه‌ای در تاریخ موجود نیست که از سوی حضرت رسول(ص) و اهل بیت(علیهم‌السلام)، بدخلقی یا بدزبانی، با غیرشیعه، غیرمسلمان، کافر و بت‌پرست صورت گرفته باشد. لذا ائمه معصومین(علیهم السلام) همیشه با آرامش و روی خوش با طرف مقابل برخورد می‌کردند. تا جایی که گاهی اوقات در مناظره‌ها، طرف مقابل به امام توهین می‌کرد، و اطرافیان شاکی شده بودند، ولی امام با کمال متانت گفته‌اند که بگذارید سخنش را بگوید و پاسخش را بشنود. 🔸وی در ادامه در این باره اظهار کرد: دقت در این نکته ضروری است که چرا امام معصوم حتی زمانی که مورد اهانت قرار می‌گیرد جریان مناظره را قطع نمی‌کند؟ پاسخ این است که وظیفه امام هدایت مردم است و این وظیفه و ولایت، بدین سبب بر عهده او گذاشته شده، که محبت به بندگان خدا دارد. هرچه که تعداد هدایت شده‌ها بیشتر باشد امام راضی‌تر است چون علاقه‌مند به هدایت مردم است و دلش به حال افراد شقی می‌سوزد. بنابراین، معصوم به هر وسیله‌ای که بتواند مردم را هدایت کند از آن استفاده می‌کند. به عنوان نمونه جالب است که بدانیم در برخی مناظرات، امام رضا(ع) طرف مقابل را به بن‌بست کشانده‌اند، ولی باز خودشان از طرف دیگری و از زاویه دیگر پرسشی را مطرح کرده‌اند که از این رهگذر یک زوایه دید مطرح نباشد و همه ابعاد مورد بررسی قرار بگیرد. اگر به حدیث سلیمان مروزی مراجعه کنیم، می‌بینیم که ایشان اشکالات فکری را مطرح می‌کردند تا از آن نتیجه درست بگیرند. 🔸اخوان مقدم در پاسخ این سؤال که مرز آزادی با تکیه بر موضوع مناظره چیست، گفت: در دین مبین اسلام آزادی تاجایی وجود دارد که به حقوق دیگران تجاوز نشود و مقصود از این حق، حقوق خدا، مردم، و حتی خود شخص است. اما در حوزه مناظره، آزادی باید از حیث بیان باشد. لذا در این راستا کسی حق توهین به دیگری اعم از نسبت دادن الحاد و کفر، و یا تهدید و مانند آن را ندارد. آزادی در گفتمان و مناظره این است که به متخصص دین مراجعه کنیم تا هرگونه اعتقاد و شکی برطرف شود. در حضور او آزاد هستیم که هر گونه شبهه یا اشکالی را بطور کامل مطرح کنیم، اما در مقابل غیر متخصص به این دلیل که ممکن است حرف‌هایی مطرح شود که فکری نادرست و غلط ترویج گردد، و شبهه گسترده شده و بدون جواب بماند، آزاد نیستیم. https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌹🌹🌹
🔸اخوان مقدم در پاسخ به این پرسش که رابطه ائمه‌معصومین(علیهم السلام) با قرآن چگونه است، گفت: عین فرمایش پیامبرگرامی اسلام است که فرمودند: «إِنِّی تَارِکٌ فِیکُمُ الثَّقَلَیْنِ مَا إِنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا، کِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِی؛ أَهْلَ بَیْتِی وَ إِنَّهُمَا لَنْ یَفْتَرِقَا حَتَّى یَرِدَا عَلَیَّ الْحَوْضَ: من همانا دو چیز در میان شما می‌گذارم که پس از من هرگز گمراه نشوید، مادامى که به آن دو چنگ زنید، کتاب خدا، و عترتم که اهل بیت و خاندان من‌اند؛ زیرا خداى لطیف و آگاه به من سفارش کرده که آن دو از هم جدا نشوند تا در کنار حوض بر من وارد شوند». 🔸وی گفت: مقصود از استناد به این حدیث این است که درک نماییم قرآن و عترت هم دوش و قرین یک‌دیگر، هم پایه و مکمل هم هستند. قرآن و عترت دو ثقل هستند. اگرچه در برخی روایات این نکته وجود دارد که قرآن ثقل اکبر و ائمه‌معصومین ثقل اصغر هستند دلیلش این است که قرآن کلام خدا است ولی به صورت کلی جانشینی وجود ندارد، بلکه قرآن و عترت مکمل هم هستند که وجود یکی بدون دیگری بی فایده است. 🔸وی بیان کرد: از ائمه‌معصومین (علیهم‌السلام) در حوزه مناظره به خصوص مناظره‌های حضرت امام رضا (ع) می‌آموزیم که بایستی به طرف مقابل مناظره احترام گذاشت. در این راستا شیوه برخورد ائمه‌معصومین (علیم السلام) بسیار قابل توجه است. از این جهت که زمانی که مشاهده می‌کردند طرف مقابل کوتاه آمده است دیگر مناظره را ادامه نمی‌دادند. بنابراین مناظره‌های ائمه‌معصومین (علیهم‌السلام) برای ما الگوی قابل تأملی است که دریابیم با چه الگویی و با چه روشی مناظره صورت می‌گرفته است. 🔸وی در پایان گفت: همان‌گونه که با مشاهده تفسیرهای ائمه‌معصومین (علیهم‌السلام)، علاوه بر تفسیر آیه مورد بحث، روش تفسیر برای آیات دیگر را نیز برمی‌گیریم، مناظره‌های معصومین هم علاوه بر آگاهی در موضوع مناظره، روش کار را نیز به ما می‌آموزاند؛ و از آنجا که ایشان معصوم هستند و فعل خطا انجام نمی‌دهند، برمی‌آید که عمل کردن بر خلاف دستوراتشان ذیل آسیب‌شناسی مناظره قابل بررسی است. بنابراین هرکس از این روش ها استفاده نکند اشتباه کرده است. البته گاهی اوقات نکته‌ای و مطلبی در کلام امام معصوم وجود دارد که به صورت مستقیم ذکر نشده، بلکه از فحوای کلام، استنباط، و مورد توجه قرار می‌گیرد. برای الگو قرار دادن معصومین باید این نکته‌های ریز را شناخت و بر اساس آنها به مناظره پرداخت. https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌹🌹🌹
کتابشناسی شبهات پیرامون شیعه و پاسخ به آن نویسندگان: زهره اخوان مقدم؛ سیدمجید نبوی؛ رضامرادی سحر انتشارات: دانشیاران ایران سال نشر: 1395 https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌺🌿🌺🌿🌺
مختصر کتاب موضوع کتاب حاضر، کتابشناسي شبهات پيرامون شيعه و پاسخ به آن است و مؤلف در آن به معرفي و شناساندن کتاب‌ها، مقاله‌ها و پايان‌نامه‌هاي پيرامون معاد مي‌پردازد. منبع شناسي قدم اول يک تحقيق متقن و استوار است. کتاب‌هايي که پيرامون شبهه‌ها و پاسخ به آن‌ها نوشته شده فراوانند. مؤلف در اين اثر درصدد معرفي همه آثار شيعه در اين باب نيست بلکه تنها کتاب‌هايي را معرفي مي‌کند که چاپ شده و موجودند. چون هدف در اين اثر کمک به پژوهشگراني است که در اين حوزه کار مي‌کنند و نيازمند منبع هستند. https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌺🌿🌺🌿🌺
کتاب شناسی اخلاق در قرآن.pdf
5.61M
کتابشناسی اخلاق در قرآن نویسندگان: زهره اخوان مقدم؛ سیدمجید نبوی؛ رضامرادی سحر . https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌻🌻🌻🌻
🖋به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) ، نشست «فهم سوره مائده بر اساس تاریخ نزول» عصر دیروز، ۶دی، با سخنرانی زهره اخوان‌مقدم، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم قرآنی تهران، در پژوهشکده تاریخ اسلام، برگزار شد. ✅در ابتدای جلسه اخوان‌مقدم گفت: هرگونه مطالعه‌ای، از جمله بین‌رشته‌‌ای که به فهم قرآن و حدیث کمک کند، مقدس است. کار بنده در این نشست مطالعه بین‌رشته‌ای بین تاریخ و قرآن است. دین در اینجا به معنای روش زندگی یا نحوه تعامل با خداست، خلق و خود است و در این میان تعامل با خود بسیار مهم است. منبع دین هم قرآن و عترت است و هر دو با تاریخ گره خورده است. ✅وی افزود: نظر عالمان در اینکه چقدر از قرآن بر اساس تاریخ فهمیده می‌شود از بیست تا هفتاد درصد فهمیده می‌شود و گاهی نمی‌توان بدون رجوع به تاریخ به فهم آیه نایل شد، مانند آیه « إِنَّمَا النَّسِيءُ زِيَادَةٌ فِي الْكُفْرِ يُضَلُّ بِهِ الَّذِينَ كَفَرُوا يُحِلُّونَهُ عَامًا وَيُحَرِّمُونَهُ عَامًا لِيُوَاطِئُوا عِدَّةَ مَا حَرَّمَ اللَّهُ فَيُحِلُّوا مَا حَرَّمَ اللَّهُ زُيِّنَ لَهُمْ سُوءُ أَعْمَالِهِمْ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِي: جز اين نيست كه جابجا كردن [ماههاى حرام] فزونى در كفر است كه كافران به وسيله آن گمراه مى ‏شوند آن را يكسال حلال مى‌‏شمارند و يكسال [ديگر] آن را حرام مى‏‌دانند تا با شماره ماه‌هايى كه خدا حرام كرده است موافق سازند و در نتيجه آنچه را خدا حرام كرده [بر خود] حلال گردانند زشتى اعمال‌شان برايشان آراسته شده است و خدا گروه كافران را هدايت نمى ‌كند» (توبه، ۳۷) https://eitaa.com/akhavanmoghadam
✅اخوان‌مقدم با طرح این پرسش که آیا داده تاریخی با قرآن تطابق دارند؟ گفت: اختلاف بین این دو فراوان است، ما می‌توانیم بر اساس اشتراکات اختلافات را کم کنیم. این که سوره مائده به عنوان آخرین سوره نازل شده است، از مواردی است که اختلاف کمی وجود دارد. ✅عضو هیئت علمی دانشگاه علوم قرآنی تهران، افزود: یکی از مقدمات بنده این است که می‌پذیرم اگر سخن خاصی چند بار در یک بازه زمانی تکرار شد، حاکی از وجود چالش و یا گفتمان متداول یک عصر خواهد بود. اگر خداوند در یک سوره چند بار یک مسئله را تکرار کرده باشد این نشان‌دهنده وجود چالشی در جامعه خواهد بود تا هدایت حاصل شود برای مثال آیات سوره توبه فضای جنگ تبوک را نشان می‌دهد، سوره انفال به غزوه بدر و سوره آل‌عمران به فضای غزوه احد مربوط می‌شود. ✅اخوان‌مقدم تصریح کرد: مقدمه دیگر بنده این است که غالبا تاریخ را فاتحان می‌نویسند. هر حکومتی به دنبال برجسته کردن مسائل خاصی است و نمی‌توان گفت کتب تاریخی وحی منزل‌اند. دو دسته حرف متناقض در تاریخ عصر نزول وجود دارد. در خصوص سال آخر حیات پیامبر دو نوع حرف هست. یکی پر رنگ است که می‌گوید صحابه با هم یک دست بودند اما حرف دوم این است که صحابه یک دست نبودند و بسیاری از صحابه، کم یا بیش منافق و برخی سست عنصر بودند. ✅وی تصریح کرد: ما می‌خواهیم ببینیم چه مقدار تاریخ با سوره مائده همسوست. در خصوص سوره مائده ۵ روایت از اهل سنت وجود دارد که اشاره دارند سوره مائده یک جا و در مسیر برگشت از حجة الوداع نازل شده است. در شیعه نیز همه روایات می‌گویند این سوره در آخرین ماه حیات پیامبر نازل شده است. ✅اخوان‌مقدم ادامه داد: از نظر موضوعی آیات این سوره ذیل ده موضوع هستند این موضوعات عبارتند از احکام فقهی، ارتداد، امانت ولایت و رهبری، وصیت، بیان حال امت‌های پیشین، تحریف کتاب الهی، زشتی‌های یهود و نصارا ، وفای به عهد و وضعیت اجتماعی مردم مدینه در سال آخر حیات پیامبر است. که ما در این نشست آیات مربوط در وضعیت جامعه را بررسی می کنیم. ✅عضو هیئت علمی دانشگاه علوم قرآنی تهران، افزود : آیه ۴۱ سوره مائده «يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ لَا يَحْزُنْكَ الَّذِينَ يُسَارِعُونَ فِي الْكُفْرِ مِنَ الَّذِينَ قَالُوا آمَنَّا بِأَفْوَاهِهِمْ وَلَمْ تُؤْمِنْ قُلُوبُهُمْ وَمِنَ الَّذِينَ هَادُوا سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ سَمَّاعُونَ لِقَوْمٍ آخَرِينَ لَمْ يَأْتُوكَ يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ مِنْ بَعْدِ مَوَاضِعِهِ يَقُولُونَ إِنْ أُوتِيتُمْ هَذَا فَخُذُوهُ وَإِنْ لَمْ تُؤْتَوْهُ فَاحْذَرُوا وَمَنْ يُرِدِ اللَّهُ فِتْنَتَهُ فَلَنْ تَمْلِكَ لَهُ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا أُولَئِكَ الَّذِينَ لَمْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ لَهُمْ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ وَلَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيم:ٌ اى پيامبر كسانى كه در كفر شتاب مى‌ورزند تو را غمگين نسازند [چه] از آنانكه با زبان خود گفتند ايمان آورديم و حال آنكه دلهای‌شان ايمان نياورده بود و [چه] از يهوديان [آنان] كه [به سخنان تو] گوش مى‏‌سپارند [تا بهانه‏‌اى] براى تكذيب [تو بيابند] و براى گروهى ديگر كه [خود] نزد تو نيامده‏‌اند خبرچينى [=جاسوسى] مى‌كنند كلمات را از جاهاى خود دگرگون مى‌كنند [و] مى‏‌گويند اگر اين [حكم] به شما داده شد آن را بپذيريد و اگر آن به شما داده نشد پس دورى كنيد و هر كه را خدا بخواهد به فتنه درافكند هرگز در برابر خدا براى او از دست تو چيزى بر نمى‌‏آيد اينانند كه خدا نخواسته دلهای‌شان را پاك گرداند در دنيا براى آنان رسوايى و در آخرت عذابى بزرگ خواهد بود» اولین آیه در این خصوص است، در این آیه ذکر شده است که کسانی در کفر سرعت می‌گیرند که عبارتند از منافقون و یهودیان. این آیه خطاب به پیامبر است و اشاره به حزن پیامبر دارد و به کافر شدن پر شتاب در میان مسلمانان اشاره می‌کند و رد پای یهود نیز وجود دارد که دسته‌ای حرف‌های تو را برای تکذیب تو گوش می‌دهند و به گروه دیگر یهود که پیشت نیامده‌اند برسانند تا کلمات را تحریف کرده و فتنه ایجاد کنند. مورخان که عمدتا اهل سنت هستند، به این مسئله اشاره نکرده‌اند و این جا باید به روایات تاریخی از جمله طبری شک کنیم. https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌹🌹🌹
اخوان‌مقدم افزود: آیه بعدی «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الْيَهُودَ وَالنَّصَارَى أَوْلِيَاءَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ وَمَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ: اى كسانى كه ايمان آورده‏‌ايد يهود و نصارى را دوستان [خود] مگيريد [كه] بعضى از آنان دوستان بعضى ديگرند و هر كس از شما آنها را به دوستى گيرد از آنان خواهد بود آرى خدا گروه ستمگران را راه نمى‌نمايد» (مائده،۵۱) است که بیان می‌کند یهودیان و نصارا را به رهبری انتخاب نکنید و هر کس چنین کند دیگر مسلمان نیست. مورخین چیزی در این زمنیه نگفته‌اند و امر به همه مومنین شده است. در این خصوص طبری به دو نفر اشاره کرده است، در حالی‌که این دو پیشتر وفات یافته بودند. آیه بعدی ۵۲ مائده «فَتَرَى الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ يُسَارِعُونَ فِيهِمْ يَقُولُونَ نَخْشَى أَنْ تُصِيبَنَا دَائِرَةٌ فَعَسَى اللَّهُ أَنْ يَأْتِيَ بِالْفَتْحِ أَوْ أَمْرٍ مِنْ عِنْدِهِ فَيُصْبِحُوا عَلَى مَا أَسَرُّوا فِي أَنْفُسِهِمْ نَادِمِينَ: مى‌بينى كسانى كه در دلهای‌شان بيمارى است در [دوستى] با آنان شتاب مى‌‏ورزند مى‏‌گويند مى‏‌ترسيم به ما حادثه ناگوارى برسد اميد است‏ خدا از جانب خود فتح [منظور] يا امر ديگرى را پيش آورد تا [در نتيجه آنان] از آنچه در دل خود نهفته داشته‏‌اند پشيمان گردند» است که به سرعت گرفتن رجوع به یهود اشاره دارد. ✅عضو هیئت علمی دانشگاه علوم قرآنی تهران، با بیان اینکه آیه بعدی ۵۳ سوره مائده «وَيَقُولُ الَّذِينَ آمَنُوا أَهَؤُلَاءِ الَّذِينَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمَانِهِمْ إِنَّهُمْ لَمَعَكُمْ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فَأَصْبَحُوا خَاسِرِينَ: و كسانى كه ايمان آورده‏‌اند مى‏‌گويند آيا اينان بودند كه به خداوند سوگندهاى سخت مى‌خوردند كه جدا با شما هستند اعمالشان تباه شد و زيانكار گرديدند» نیز مورد غفلت مورخین بوده است، گفت: افشای این نکات به ضرر چه کسانی بوده که سیره‌ها را ذکر نکرده‌اند؟ کسانی که قسم‌های زیادی خورده‌اند، اعمال بزرگی انجام داده‌اند که در این سال اعمالشان باطل شده است. ✅اخوان‌مقدم تصریح کرد: آیه ۵۴ به مرتد شدن برخی مسلمانان اشاره دارد که در کتب تاریخی نیست. در آیه ۵۷ و ۵۸ اشاره دارد که برخی دین مسلمانان را به سخره گرفته‌اند و توصیه می‌کند که تقوا پیشه کنید و ایشان را اولیا انتخاب نکنید، اما سوال می‌شود چه قسمتی از دین را مسخره می‌کردند، ایشان اذان و نماز را مسخره می‌کردند. در آیه ۱۰۰ به کثرت همواره خبیثان اشاره دارد پیام این آیه از نظر علامه این است که نسبت ناپاکان به پاکان همیشه این طور است. ✅وی در پایان گفت: تاریخ‌های شیعه بیشتر با آیات سوره مائده می‌خواند، در کتب شیعه نیز آمده است که پس از نزول آیه ولایت، پیامبر از جبرییل خواست که به خاطر اینکه اکثریت منافقان‌اند آن را ابلاغ نکند. همه فشار سوره مائده در بحث امت‌های پیشین نیز ناظر بر بحث رهبری است. یکی از نتایج این بحث این است که بت طبری بشکند و اینکه مورخان همواره حقیقت را بیان نکرده‌اند. 7دی 1395 https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌹🌹🌹
کتابشناسی تاریخ تشیع نویسندگان: زهره اخوان مقدم؛ سیدمجیدنبوی؛ رضامرادی سحر انتشارات: دانشیاران ایران سال نشر: 1395 https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌺🌿🌺🌿🌺
در هر طرح پژوهشي، اولين قدم پيشينه تحقيق است تا اولاً محقق بداند که قبل از او چه قدم‌هايي برداشته شده و ثانياً با استفاده از آن‌ها، قدم جديدي بردارد و قافله علم را گامي پيش ببرد. بدون توجه به پيشينه هر تحقيقي ناقص خواهد بود. کتاب حاضر با توجه به اين مهم، تلاش کرده تا با معرفي ۴۵۳ کتاب در حوزه تشيع، موجبات آشنايي محققان با منابع تاريخ تشيع، و پرهيز از تحقيق‌هاي تکراري و غني‌تر شدن نگارش‌هاي آينده را فراهم آورد. https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌺🌿🌺🌿🌺