🌹حدیث قساوت قَالَ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ : مَا جَفَّتِ اَلدُّمُوعُ إِلاَّ لِقَسْوَةِ اَلْقُلُوبِ وَ مَا قَسَتِ اَلْقُلُوبُ إِلاَّ لِكَثْرَةِ اَلذُّنُوبِ. امیرالمومنین علی علیه‌السلام فرمودند: خشك شدن اشك چشم‌ها به خاطر سختى دلها بوده و سختى دلها جهتش گناهان زياد مى‌باشد. 📚علل الشرایع جلد ۱ صفحه ۸۱ به کانال #اخلاق_عملی بپیوندید: https://eitaa.com/joinchat/2943615170Cc0541e3711

💥راهکار ناامیدی 🔸️ریشه: گناهان گذشته 🔻راهکار جزیی و تفصیلی الف: راهکار جزیی راهکار جزیی این است که دین مبین برای کسی که قصد سلوک دارد ولی نگران گناهان گذشته خود است دستور متقَن و دقیق داده است و اگر کسی صادقانه به دستورات آمده عمل نماید قطعا رحمت الهی شامل حالشان می‌گردد و گذشته آنان را تزکیه و نورانی می‌کند یعنی سیئات آنان را به حسنات تبدیل می‌نماید؛ پس در دین مبین راه متقَن وجود دارد و طالب آن به نتیجه خواهد رسید. ب: راهکار تفصیلی 📏آن است که باید گذشته خود را تحلیل کند و آن را به صورت اجزاء مختلف تبدیل کند و سپس از راه‌هایی که در دین بیان شده است و علمای اخلاق و معرفت دستور داده‌اند استفاده کنند تا آن کمبود‌ها و نواقص را تکمیل نماید و با نورانی شدن باطن سلوک الی الله معنای حقیقی را به خود بگیرد. اگه گذشته تحلیل شود از آن، سه کمبود بدست می‌آید که باید به هر کدام رسیدگی شود. کمبود اول: حقوق‌اللهی می‌باشند که فرد در طی دوران غفلت آنان را به جا نیاورده است؛ مثل نمازهای واجب یومیه، روزه‌های مبارک رمضان، نمازهای آیات و ... کمبود دوم: حقوق‌الناسی می‌باشند که فرد بر گردن خود دارد چه حقوق‌الناس مالی و چه غیر مالی کمبود سوم: گناهانی که در دوران گذشته انجام داده است و نسبت به آن‌ها بی تفاوت بوده است، مثل ریاها، تکبرها، عُجب‌ها، شماتت‌ها، حسدها و .... لازم است پیرامون تک‌تک کمبودهای گفته شده راهکارها و رهنمود‌هایی که علمای اخلاق با استفاده از معارف دینی فرموده‌اند را بیان کرده و به انجام آن‌ها بپردازیم تا رحمت الهی شامل حالمان گردد. به کانال #اخلاق_عملی بپیوندید: https://eitaa.com/joinchat/2943615170Cc0541e3711

💥حدیث توبه وَ قَالَ (عليه السلام) لِقَائِلٍ قَالَ بِحَضْرَتِهِ "أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ": ثَكِلَتْكَ أُمُّكَ، أَ تَدْرِي مَا الِاسْتِغْفَارُ؟ الِاسْتِغْفَارُ دَرَجَةُ الْعِلِّيِّينَ وَ هُوَ اسْمٌ وَاقِعٌ عَلَى سِتَّةِ مَعَانٍ: أَوَّلُهَا النَّدَمُ عَلَى مَا مَضَى، وَ الثَّانِي الْعَزْمُ عَلَى تَرْكِ الْعَوْدِ إِلَيْهِ أَبَداً، وَ الثَّالِثُ أَنْ تُؤَدِّيَ إِلَى الْمَخْلُوقِينَ حُقُوقَهُمْ حَتَّى تَلْقَى اللَّهَ أَمْلَسَ لَيْسَ عَلَيْكَ تَبِعَةٌ، وَ الرَّابِعُ أَنْ تَعْمِدَ إِلَى كُلِّ فَرِيضَةٍ عَلَيْكَ ضَيَّعْتَهَا فَتُؤَدِّيَ حَقَّهَا، وَ الْخَامِسُ أَنْ تَعْمِدَ إِلَى اللَّحْمِ الَّذِي نَبَتَ عَلَى السُّحْتِ فَتُذِيبَهُ بِالْأَحْزَانِ حَتَّى تُلْصِقَ الْجِلْدَ بِالْعَظْمِ وَ يَنْشَأَ بَيْنَهُمَا لَحْمٌ جَدِيدٌ، وَ السَّادِسُ أَنْ تُذِيقَ الْجِسْمَ أَلَمَ الطَّاعَةِ كَمَا أَذَقْتَهُ حَلَاوَةَ الْمَعْصِيَةِ؛ فَعِنْدَ ذَلِكَ تَقُولُ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ. 🌹امیرالمومنین صلوات الله علیه به مردى كه در حضور او استغفر الله گفته بود، فرمود: مادرت در عزايت بگريد، آيا مى‌دانى استغفار چيست؟ استغفار درجه بلند مرتبگان است و آن را شش شرط است، نخست پشيمانى برگذشته. دوم، عزم بر ترك بازگشت به طور هميشه. سوم، اين كه حقوق مردم را ادا كنى تا با خداى عارى از هر گناهى ديدار نمايى. چهارم، هر واجبى را كه بر عهده تو بوده و انجامش نداده اى، به جاى آورى. پنجم، آنكه گوشتى را كه در گناه بر پيكرت روييده، در غمها و اندوهان آب كنى تا پوستت به استخوانت بچسبد و ميان پوست و استخوان گوشت تازه برويد. ششم، جسم خود را رنج طاعت بچشانى، همچنان، كه بر او حلاوت معصيت چشانده بودى. در اين هنگام بگوى: استغفر الله. 📌پ.ن: این شش شرط، شروطی هستند که هر کدام کمبودهایی که در نامه عمل انسان ایجاد شده است را ترمیم می‌کند و سبب نورانی شدن باطن او می‌گردد و همین مسئله سیر و حرکت انسان به سوی خداوندمتعال را بسیار هموار می‌نماید که به تفصیل بحث خواهیم کرد. 📖حکمت ۴۱۷ به کانال #اخلاق_عملی بپیوندید: https://eitaa.com/joinchat/2943615170Cc0541e3711

💥راهکار رفع ناامیدی 🔻ریشه: گناهان گذشته 1⃣بررسی شرط اول: ندامت شرط اول در بیان نورانی امیرالمومنین صلوات الله علیه، ندامت و پشیمانی از گذشته تاریک و غافلانه می‌باشد. شرط پشیمانی آنقدر مهم و اساسی می‌باشد که می‌توان آن را جزو شروط اساسی توبه بیان نمود به حدی که اگر پشیمانی در توبه نباشد، توبه انسان واقعی و حقیقی نخواهد بود و جز مسخره کردن خود هیچ نفعی نمی‌رساند. امام رضا صلوات الله علیه فرمودند: مَنِ اسْتَغْفَرَ بلِسانِهِ و لَم يَنْدَمْ بقَلبِهِ فَقدِ اسْتَهْزأ بنَفْسِهِ. كسى كه به زبان خود استغفار كند اما در دلش پشيمان نباشد خودش را مسخره كرده است. را ريشخند كرده است. 📖بحار الأنوار : 78/356/11 2️⃣معنای پشیمانی چیست؟! پشیمانی به این معناست که انسان از گناهان گذشته خود حالت تنفر پیدا کرده باشد و اکنون به دنبال جبران مافات باشد یعنی با خود می‌گوید: ای کاش در آن لحظات هیچ گاه آن کار حرام را نمی‌کردم؛ ای کاش کسی بود و مرا از انجام گناه دور می‌کرد و به بیان ساده اگر روزی به آن لحظات برگردم به مانند کسی که از شیر درنده فرار می‌کند از آن لحظات تاریک و نامیمون می‌گریختم تا فرمان خدای خود را زیر پا نمی‌گذاشتم. درواقع پشیمانی حقیقی به مانند آتشی که خرمنی را می‌سوزاند گناهان گذشته انسان را نیز می‌سوزاند و حیات حقیقی بر دل انسان وارد می‌کند و انسان را آماده حرکت به سوی خدای خود می‌نماید. 👈اما در اینجا سوالی پیش می‌آید که من هنوز به این پشیمانی دست پیدا نکرده‌ام، آیا راهکاری برای ایجاد چنین سوزی در دل وجود خواهد داشت یا خیر؟! آیا ممکن است من هم به این پشیمانی مبارک دست پیدا کنم یا خیر؟! که در ادامه جواب این سوال و سه راهکار کاربردی برای ایجاد پشیمانی ارائه خواهیم داد. به کانال #اخلاق_عملی بپیوندید: https://eitaa.com/joinchat/2943615170Cc0541e3711

💥راهکار رفع ناامیدی 🔻ریشه: گناهان گذشته 💌راه رسیدن به پشیمانی حقیقی قبل از آنکه راهکارها را بیان نماییم لازم است به این سوال پاسخ بدهیم که آیا با پشیمانی‌ای که هنوز از سوز دل برخاسته نشده است می‌توان به توبه از گذشته پرداخت یا خیر؟ در جواب باید بگوییم: براساس قاعده تدریج یعنی آهسته آهسته انسان در تمامی زمینه‌ها رشد می‌کند و قاعده وسع و توان یعنی هر کسی به اندازه وسع و توانش باید به انجام تکلیف بپردازد هر مقدار پشیمانی‌ای در دل باشد در تطهیر گذشته موثر خواهد بود به بیان دیگر هر کسی با هر پشیمانی‌ای می‌تواند قدم در تطهیر گذشته خود بگذارد. 📮راهکارهای پشیمانی حقیقی الف: پشیمانی و پشیمانی نکته اول در کمک به کسب پشیمانی حقیقی آن است که انسان به اندازه‌ای که پشیمانی در قلب دارد به سوی توبه برود و از خداوند طلب مغفرت کند زیرا همان پشیمانی به ظاهر ساده آهسته آهسته به پشیمانی حقیقی تبدیل می‌گردد. یعنی توبه در قلب تاثیر می‌گذارد و پشیمانی عمیق‌تر می‌گردد. ( قاعده تدریج و توان) ب: توجه به بی وفایی به مُنعِم نکته دوم آن است که به حقیقت گناه و بی وفایی خود به خدایی که از روی رحمت و عشق، بی نهایت نعمت به او عنایت کرده است توجه کند تا بیابد که در آن لحظه عشق و رحمت الهی به خود را نادیده گرفته است و به سوی شیطان و نفس که دشمن حیات اخروی او هستند رفته است. ج: توجه به نگاه معصوم علیهم‌السلام اگرچه مومنین عاشق همه معصومین علیهم‌السلام هستند ولی مشخص است هر کسی به یکی از این ذوات مقدسه علاقه خاص دارد؛ مثلا کسی حضرت زهرایی هست؛ کسی امام حسینی هست و ... برای آنکه پشیمانی کم کم در دل ایجاد شود خوب است به یادآورد که هنگام معاصی محبوب او مثلا حضرت زهرا سلام الله علیها او را مشاهده کرده است یعنی در مقابل محبوب خود حضرت زهرا گناه کرده است که این برای ایجاد پشیمانی اثر بسیار بالایی دارد. به کانال #اخلاق_عملی بپیوندید: https://eitaa.com/joinchat/2943615170Cc0541e3711

🌹آیه مراقبت وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللهُ‌ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ سَتُرَدُّونَ إِلى عالِمِ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ. بگو: «عمل كنيد! خداوند و فرستاده‌ی او و مؤمنان، اعمال شما را مى‌بينند! و به‌زودى، به‌سوى داناى نهان و آشكار، بازگردانده مى‌شويد و شما را به آنچه عمل مى‌كرديد، خبر مى‌دهد»! 📚توبه آیه ۱۰۵ عَنْ عَبْدِ‌اللَّهِ‌بْنِ‌أَبَانٍ قَالَ قُلْتُ لِلرِّضَا (علیه السلام) إِنَّ قَوْماً مِنْ مَوَالِیکَ سَأَلُونِی أَنْ تَدْعُوَ اللَّهَ لَهُمْ فَقَالَ وَ اللَّهِ إِنِّی لَتُعْرَضُ عَلَیَ فِی کُلِ یَوْمٍ أَعْمَالُهُمْ. عبدالله‌بن‌اَبان گوید: به امام رضا (علیه السلام) عرض کردم: «همانا گروهی از پیروان شما از من خواستند که برای آنان دعا کنید»؟ فرمود: «قسم به خدا! اعمال شما هرروز بر من عرضه می‌شود». 🗂تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۶، ص۳۲۸ به کانال #اخلاق_عملی بپیوندید: https://eitaa.com/joinchat/2943615170Cc0541e3711

💥راهکار رفع ناامیدی 🔻ریشه: گناهان گذشته 🥀توبه متناسب در کنار پشیمانی که رکن رکین توبه می‌باشد، سالک باید در مقام توبه از گذشته خود جدیت لازم را داشته باشد و به دنبال تحقق توبه متناسب با گناهان گذشته خود داشته باشد. منظور از توبه متناسب آن است که چون گناهان گذشته انسان زیاد می‌باشد لازم است توبه‌ای که انجام می‌دهیم نیز قدرت برابری با آن را داشته باشد برای مثال یک بار دروغ می‌گویم و با یک استغفار همراه با پشیمانی سعی می‌کنم آن را پاک نمایم ولی زمانی که گناهان انسان به بزرگی کوه می‌شود مشخص می‌باشد که لازم است توبه به نحوی باشد که بتواند با آن سازگار گردد و به این دلیل است که اساتید معرفت فرموده‌اند: سالک باید نسبت به توبه از گذشته خود دارای جدیت باشد و از هر فرصتی در جهت توبه از گذشته تلاش نماید. 💌از فرصت‌های سحر، شب‌های جمعه، ماه رجب، ماه مبارک رمضان و ایام خاص در جهت تطهیر گذشته خود با دعاهایی که در این باب وجود دارد مثل تائبین، دعای ۱۶ صحیفه سجادیه و امثال آن بهره ببرد تا خداوندمتعال گناهان گذشته او را با رحمت خود عفو کند و مغفرت و رحمت خود را شامل حال او گرداند تا حرکت او به سوی قُرب خداوند هموارتر شود. مرحوم میرزا جواد ملکی تبریزی قدس سره فرموده است: و به طور خلاصه، (در مقام توبه)، هر چه می‌توانی از اقسام تضرع و اظهار بیچارگی و ناتوانی و شکستگی در گفتار و کردار و هیئت و لباس خود، به جای آور، زیرا این امور در قلب انسان، تاثیر می‌کند اثرپذیری قلب، منجر به جوشش دریای رحمت الهی_ جلّت آلائه_ می‌شود. 📘رساله لقاءالله ص ۱۰۹ به کانال #اخلاق_عملی بپیوندید: https://eitaa.com/joinchat/2943615170Cc0541e3711

💥تضرع و رحمت الهی در کتاب خویش چون حیَّ قَدیر بندگان را گفت وَلیَبکو الکَثیر خیز و شب ها چشم دل بیدار کن گریه از خوف خدا بسیار کن چون بگرید مؤمن از خوف خدا لرزه می‌افتد به عرش کبریا گریه بر هر درد بی‌درمان دواست چشم گریان، چشمه‌ی فیض خداست از پی هر گریه آخر خنده‌ای است مرد آخر بین مبارک بنده‌ای است آب کم جو، تشنگی آور به دست تا بجوشد آبت از بالا و پست تا نگرید ابر کی خندد چمن تا نگرید طفل کی نوشد لبن تا نگرید طفلک حلوا فروش بحر رحمت در نمی آید به جوش ای برادر طفل، طفل چشم توست کام خود موقوف زاری دان نخست کام تو موقوف زاری دل است بی تضرع کامیابی مشکل است چون خدا خواهد که غفاری کند میل بنده جانب زاری کند ای خدا زاری ز تو مرهم ز تو هم دعا از تو، اجابت هم ز تو به کانال #اخلاق_عملی بپیوندید: https://eitaa.com/joinchat/2943615170Cc0541e3711

📮روش توبه از گذشته آیت الله شجاعی (ره): 🔻در هر صورت٬ لازم است سالک به این رُکن اساسی در مقام توبه اهمیت زیادی قائل بشود و در طلب عفو و مغفرت کاملا جدیت کند. و در این مرحله چه بهتر سالک به دعاهای وارده ای که مناسب این مرحله است #مداومت کند، و نیز، در حال سجده با تضرع به استغفار بپردازد و با گفتن هر استغفاری همه گناهان و یا تک تک آنها را بنظر بیاورد و طلب عفو و مغفرت بکند، ✨و همچنین در غیر سجده و در حالات دیگر از استغفار با تذلل و خشوع، غفلت نکند.چه بهتر ذکر «یا عفوّ یا غفور» را با حضور قلبی و تذلل و استکانت در حالی که گناهان خود را بنظر می آورد، چه در سجده و چه در حالت دیگر، تکرار کند و زیاد بگوید و با این دو اسم خدای متعال را بخواند و بخواهد که او را ببخشد و گناهان او را محو، و غفران خود را بر او عنایت بفرماید. 📒مقالات جلد دوم ص ۱۲۴ به کانال #اخلاق_عملی بپیوندید: https://eitaa.com/joinchat/2943615170Cc0541e3711

💥راهکار رفع ناامیدی ✨ریشه: گناهان گذشته 2⃣شرط دوم: تصمیم همیشگی بر ترک گناه بعد از آنکه سالک به استغفار همراه تضرع و پشیمانی نسبت به گناهان گذشته پرداخت لازم است به شرط دوم که از شروط اساسی تزکیه می‌باشد دقت نماید و آن عبارت است از اینکه تصمیم بگیرد هیچ‌گاه به سوی گناهان برنگردد. به بیان دیگر در قلب تصمیم بگیرد دور گناه را خط قرمز بکشد و در مقام عمل نیز مراقب باشد تا گناهان را مرتکب نشود. در روایتی از امیرالمومنین(علیه السلام) آمده است: التَّوْبَةُ نَدَمٌ بِالْقَلْبِ وَ اسْتِغْفَارٌ بِاللِّسَانِ‏ وَ تَرْكٌ بِالْجَوَارِحِ وَ إِضْمَارُ أَنْ لَايَعُود؛ توبه پشیمانی قلبی و استغفار زبانی و ترک عملی گناه و تصمیم درونی نسبت به عدم بازگشت به آن است. 📔غرر الحکم و دررالکلم آمدی ۱۹۴ 🌹اما منظور از تصمیم جدی بر ترک گناه این است که عمدا گناهانی که از آنان توبه کرده است را به جا نیاورد زیرا کسی که عامدا گناه می‌کند با زبان بی‌زبانی می‌گوید: الکی توبه کرده‌ام و توبه من خالی از حقیقت بوده است. و منظور از عمد این است که با توجه به اینکه می‌داند فلان کار گناه هست و خداوند آن عمل را دوست ندارد، گناه را انجام دهددرنتیجه گناهی که از روی غفلت بوده است یا تزیین شیطان اسباب آن را ایجاد کرده به توبه انسان لطمه‌ای وارد نمی‌نماید. و قطعا کسی که به صورت عامدانه و با توجه، گناه می‌کند نشان‌دهنده این است که توبه او حقیقی نبوده است و لازم است دوباره توبه کند. امام باقر(علیه السلام) می فرمایند:  الْمُقِيمُ عَلَى الذَّنْبِ وَ هُوَ مُسْتَغْفِرٌ مِنْهُ كَالْمُسْتَهْزِئِ‏. ادامه دهنده به گناه در عمل و استغفار کننده از آن به زبان مانند مسخره کننده (به خداوند) است. 📃اصول کافی ج ۲ ص ۴۳۵ به کانال #اخلاق_عملی بپیوندید: https://eitaa.com/joinchat/2943615170Cc0541e3711

🌹تفاوت گناه عمدی و غافلانه امام زین العابدین صلوات الله علیه: إِلَهِی لَمْ أَعْصِکَ حِینَ عَصَیْتُکَ وَ أَنَا بِرُبُوبِیَّتِکَ جَاحِدٌ وَ لا بِأَمْرِکَ مُسْتَخِفٌّ وَ لا لِعُقُوبَتِکَ مُتَعَرِّضٌ وَ لا لِوَعِیدِکَ مُتَهَاوِنٌ لَکِنْ خَطِیئَةٌ عَرَضَتْ وَ سَوَّلَتْ لِی نَفْسِی وَ غَلَبَنِی هَوَایَ وَ أَعَانَنِی عَلَیْهَا شِقْوَتِی وَ غَرَّنِی سِتْرُکَ الْمُرْخَی عَلَیَّ فَقَدْ عَصَیْتُکَ وَ خَالَفْتُکَ بِجُهْدِی خدایا، گناهم به این دلیل نبود که منکر خدائی تو بودم؛ یا آن‌که دستورات تو را سبک شمردم؛ یا خواسته باشم خود را در معرض عذابت قرار دهم؛ و یا آن‌که به هشدارهایت بی‌اعتنایی کنم! حقیقت آن است که اشتباهاتی به صورت اتفاقی گریبان‌گیرم شده و هوای نفسم نیز آن‌را زیبا جلوه داده و بر من غالب شده و شقاوتم نیز در ارتکاب گناه به کمکم آمد! 📝دعای ابوحمزه ثمالی ✍در این دعا به صراحت تفاوت گناه عامدانه و غافلانه آمده است. زمانی که می‌دانم خداوند مرا می‌بیند و با خود می‌گویم بذار ببیند و مرتکب گناه می‌شوم؛ یا اینکه بگویم یک گناه که اشکالی ندارد انجام دهم؛ یا آنکه دچار عذاب گردم برایم اهمیت ندارد این مصادیقی از گناهان عمدی که با توجه آن را انجام می‌دهم، می‌باشد. اما اگر هوای نفس گناه را تزیین کرد یا شیطان در مقابلم زینت داد یا به صورت سهوی گناهی انجام شود مصداق گناهان غافلانه است که لطمه به توبه نمی‌زند. به کانال #اخلاق_عملی بپیوندید: https://eitaa.com/joinchat/2943615170Cc0541e3711