🧠⚙️از اکتشافات و اختراعات ابوریحان بیرونی
ابوریحان تحقیقات تجربی و مطالعات علمی خود را براساس اصول ریاضی استوار کرده است، مسائل بدیع و جدیدی را مطرح میکند و در بعضی از قسمتها، اصول و قواعدی بنا نهاده است که تا آن زمان سابقه نداشت و یا به صورت فرضیههایی پراکنده دیده میشد، اما قطعیت نداشت.
📌کشف چاه آرتزین
علت و کیفیت فوران و جستن آب از بعضی چاهها و چشمه ها، همان را که در علم طبیعی جدید چاه آرتزین Artésien می گویند، را ابوریحان کشف کرده است.
📐مساحت کره زمین
ابوریحان مساحت، محیط و قطر کره زمین را خود شخصاً رصد و اندازه آن را با ذراع و میل و فرسخ معلوم کرده و چگونگی عمل و نتیجه آن را در مؤلفات خود نوشته است...
ساختن کره جغرافیایی🌍
کره زمین جغرافیایی را شاید اول بار ابوریحان ساخته باشد که نیم کرهای به قطر ۱۰ ذراع یعنی حدود پنج متر ساخته و اسامی بلاد را با طول و عرض جغرافیایی و فواصل آنها از یکدیگر در آن ثبت کرده بود.
🔭 آلات رصدی
ابوریحان بیش از ده قسم آلات رصدی را اختراع کرد.از جمله چند آلت رصدی برای گرفتن ارتفاع آفتاب و تعیین عرض بلد و نیز آلت رصدی به نام بربخ که برای رؤیت هلال به کار می رفته است.
📌ترازوی ابوریحان
ابوریحان برای تعیین وزن مخصوص اجسام، ترازویی اختراع کرد که آن را ترازوی ابوریحان نامیده، عجب این است که نتیجه کار ابوریحان با دقیق ترین تحقیقات علمای امروز موافق است.
خاصیت فیزیکی الماس 💎 و زمرد
《الماس خاصیت سمی دارد که اگر آن را بخورند موجب هلاك خواهد شد.》 این سخن در زمان ابوریحان مشهور بوده است؛ اما وی به موجب همان روح تحقیقی و دیر باوری که در وی رسوخ داشت، خود درصدد تجربه آزمایش بود تا آن را در حضور وی به خورد سگ دادند؛ و چون او را هیچ آسیب نرسید یعنی نه در وقت خوردن هلاك شد و نه بعداً حالت سم خوردگی پیدا کرد، بر ابوریحان معلوم شد که شهرت زهر الماس بی اساس است.
یکی از اموری که از قدیم بسیار مشهور بوده است:《چشم افعی از دیدن زمرد کور میشود.》
داستان چشم افعی و زمرد چندان شهرت و شیوع یافته که در ادبیات فارسی و عربی حکم امثال سائره را پیدا کرده است .
🔹مولوی در مثنوی میگوید :
آن زمرد باشد این افعی پیر/بی زمرد کی شود افعی ضریر
🔹منجيك ترمذی گفته است :
شنیده ام بحکایت که دیده افعی/برون شود چو زمرد بدو برند فراز/من آن ندیدم و دیدم که خواجه دست بداشت/برابر دل من بتركيد دیده ی آز
🔹مجير الدین بیلقانی گوید:
گرفته ام که عدوی شتر دلت افعی است/شود زمرد چشمش سپهر مینایی
...ابوریحان درصدد تجربه و آزمایش این امر بر می آید؛ یک افعی را در سله نگاه میدارد و مدت نه ماه در سرما و گرما از این حیوان گزنده سهمناک تعهد میکند؛ اولا جایگاه افعی را با زمرد فرش می کند، ثانیاً گردن بندی از زمرد بگردن او می بندد، ثالثاً رشتهیی از زمرد برابر چشم او می آویزد ؛ و پس از نه ماه در آخر کار می بیند که اگر زمرد به حدت بینایی افعی نیفزوده باشد به هیچ وجه در چشم او اثر نگذارده وآسیبی بدان نرسانیده است.
🐝 زنبور عسل
ابوریحان برخلاف آنچه در کتب و افواه خواص و عوام قدیم معروف بوده است درباره زنبور عسل و کیفیت ساختن عسل🍯 تحقیقی تازه کرده که با دقیق ترین اطلاعات علمی امروز موافق است.
🔢 حساب هندی
ابوریحان نخستین کسی است که از طرز حساب و عدد نویسی هندی اطلاع دقیق موثق بههم رسانیده و نتیجه آن را به معارف اسلامی انتقال داده است.
ابوریحان و کشف آمریکا🌎
ابوریحان درکشف امریکا، یعنی اطلاع یافتن و اطلاع دادن به این که چنان سرزمینی در دنیا وجود دارد، سهمی وافر و نصیبی قابل توجه دارد.
📗تحدید نهایات الاماکن( از آثار نجومی بیرونی)
بیرونی در تحدید به عرضه چندین روش برای تعیین سمت قبله🧭، تعیین نصف النهار محل🌐، فاصله میان شهر ها🏙️، روش های رصد و ... پرداخته است.
📚منابع: ۱_همائی، جلال الدین. ابوریحان بیرونی اختراعات و اکتشافات و فن نجوم. تهران:کتابخانه طهوری، ۱۳۵۲
۲_https://fa.wikifegh.ir
🖋️گردآورندگان: راضیه نصیری دشتکی، دانشجوی کارشناسی پیوسته آموزش ابتدایی، پردیس شهید باهنر شهرکرد( خواهران)
زهرا حبیبی، دانشجوی کارشناسی پیوسته آموزش ابتدایی، پردیس شهید باهنر شهرکرد( خواهران)
✍️کاری از سرویس علمی_آموزشی خواهران نشریه الفبا
#بزرگداشت_ابوریحان_بیرونی
🔹درگاه اطلاع رسانی نشریه در ایتا:
https://eitaa.com/alefbajournal
هفدهمین جشنواره بینالمللی حرکت
این جشنواره با سیاستگذاری و برنامهریزی اداره کل پشتیبانی فرهنگی و اجتماعی وزارت عتف با همکاری دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و مشارکت نهاد های مختلف به صورت سالانه برگزار میشود.
✔️جشنواره شامل سه بخش رقابتی، نمایشگاهی و بین الملل است:
1️⃣در بخش رقابتی دانشجویان و انجمن های دانشجویی آثار و دستاورد های خود
را جهت ارزیابی و داوری به جشنواره ارسال میکنند.
2️⃣در بخش نمایشگاهی، امکانات برای ارائه و نمایش آثار و دستاورد های علمی دانشجویی _که در بخش رقابتی شرکت کرده اند_ فراهم میشود.
3️⃣ بخش بین الملل زمینه آشنایی دانشجویان ایرانی را با دانشجویان سایر کشورها فراهم می آورد.
✔️حوزههای ارسال آثار:
انجمن برتر، فعالیت خلاقانه، نشریه، مسابقه علمی، محتوای دیجیتال، کارآفرینی، انجمن آموزش محور، کتاب، بخش ویژه، پویش سفیر حرکت، اختراع، دانشگاه برتر، انجمن های علمی فناوری دانشجویی، انجمن های بین المللی، انجمن های بین رشتهای، بخش انجمن پویا( براساس شانزدهمین دوره)
✔️افراد به صورت گروهی و در قالب انجمنها و گروههای دانشجویی میتوانند در این جشنواره شرکت کنند و تنها درصورتی امکان شرکت در جشنواره به صورت دانشجویی فراهم است که در بخش کتاب و اختراع آثار خود را به جشنواره ارسال کنند.
⬅️برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به شیوهنامههای دورههای قبلی در سایت اختصاصی جشنواره مراجعه کنید.
✍️گرد اورنده:
زهرا حبیبی، دانشجوی کارشناسی رشته آموزش ابتدایی، پردیس شهید باهنر شهرکرد
🔻منابع:
1) https://harekatfest.ir
2) http://harekat.farnama.net
3) www.heyvagroup.com