#معرفی‌کتاب 🔹نام کتاب: رسالة فی أن الوتر ثلاث رکعات 🔹نگارنده: آیت الله سیدمهدی حسینی روحانی(رضوان الله علیه) اشاره از جمله مسائلى كه در نصوص شريفه طرح و توسط علماى شيعه و نيز اهل سنت مورد بحث و مداقه قرار گرفته، مساله سه ركعتى يا يك ركعتى بودن نماز وتر است. حضرت آيت الله حاج سيد مهدى روحانى(رضوان الله علیه) اين مساله را تحت عنوان( نماز وتر سه ركعتى است) به رشته تحرير در آورده است. از سوى حضرت آية الله حاج سيد موسى شبیری زنجانى( دام ظله العالی) نیز حواشى سودمند و مفيدى بر اين رساله زده شده است. @alfigh_alosul

#معرفی‌کتاب 🔹نام کتاب: حکمةالحجاب 🔹نگارنده: للسیدالعلامة الحجة محمد بن محمد بن مطهر المنصور ▫️این کتاب از سری مکتوبات علمای زیدیه است. نگارنده، در قید حیات است و مشخصات او در سایت شورای اسلامی زیدی آمده است: آقای علامه/ محمد بن محمد المنصور | شورای اسلامی زیدی https://www.zaidiah.com/scholars/31 غرض، آشنایی با فعالیت‌های علمی علمای زیدیه در این دوران است. @alfigh_alosul

#فقه_نظام 🔹حضرت آیت الله شب‌زنده دار (زیدعزه)، در دیدار مدیران مرکز جامع علوم اسلامی ولی امر و پژوهشگاه فقه نظام، نکات بسیار مهمی پیرامون «فقه نظام» طرح کردند: 1⃣تجربه این مدت بنده این است که این شورای نگهبان و این وظیفه‌ای که قانون اساسی فعلا بر عهده‌اش گذاشته است این غیر از تصویری است که آقایان انتظار دارند و می‌گویند. یعنی از این ساختار فعلی شورای محترم نگهبان نمی‌توان انتظار پرداختن به فقه نظام با آن مبانی، رویکردها و اهداف را داشت. اینقدر درگیر کار و مصوبات مجلس، هیئت وزیران، دیوان عدالت و آیین‌نامه‌ها هستیم که دیگر نوبت به فقه نظام و رسیدن به اهداف شریعت اسلام نمی‌رسد. 2⃣این که برای رسیدن به اهداف و مقاصد اسلامی باید چطور برنامه‌ریزی کرد، نیازمند جایگاه دیگری است که فقه نظام عهده دار آن است. یعنی فقه نظام باید اهداف کلان و میان مدت را کشف کرده، برای طریق وصول به آن برنامه‌ریزی کند. این کاری است که حوزه‌های علمیه می‌توانند انجام بدهند و باید هم انجام بدهند. چون همانطور که عرض کردم شورای نگهبان فرصت این کار را ندارد. همین شب‌ها ما در مجمع فقهی چندین مصوبه داشتیم که فقط خواندن آنها دو ساعت طول می‌کشید. هر کدام سی صفحه، چهل صفحه مصوبه است و باید بخوانید تا بفهمید خلاف شرع هست یا نیست؟ اما پیدا کردن آن هدف اسلامی اصیل و تعیین راه رسیدن به آن، کار پژوهشکده‌های بزرگ است که از آن‌ها توقع می‌رود. 🌐به نقل از کانال پژوهشگاه فقه نظام @alfigh_alosul

#پرونده_علمی 🔹با موضوع: کتاب قرب الاسناد 🔹در کانال: الفقه و الاصول https://eitaa.com/alfigh_alosul/1320

#پرونده_علمی #قرب_الاسناد ☀️ترجمه حال: عبدالله بن جعفر الحمیری کشی: «قَالَ نَصْرُ بْنُ الصَّبَّاحِ: أَبُو الْعَبَّاسِ الْحِمْيَرِيُّ اسْمُهُ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ جَعْفَرٍ كَانَ أُسْتَادَ أَبِي الْحَسَن‏ (في حاشية الترتيب: هو عليّ بن الحسين بن بابويه القمّيّ.).» رقم ۱۱۲۴. نجاشی: «عبد الله بن جعفر بن الحسين‏ بن مالك بن جامع الحميري أبو العباس القمي. شيخ القميين و وجههم، قدم الكوفة سنة نيف و تسعين و مائتين، و سمع أهلها منه، فأكثروا، و صنف كتبا كثيرة» رقم ۵۷۳ شیخ طوسی در رجال خود او را در اصحاب الهادی و العسکری (سلام الله علیهما) ثبت کرده است. رقم ۵۷۲۷(دی) و رقم ۵۸۵۷ (کری). اما محقق خوئی در معجم رجال الحدیث (رقم ۶۷۶۶ - ج۱۱ ص ۱۴۸) از شیخ نقل می کند که او را در اصحاب الرضا(سلام الله علیه) ثبت کرده است که به نظر می رسد سهو قلم باشد؛ زیرا در رجال شیخ فقط همانی که گفته شد، آمده است. محقق خوئی: «وقع بعنوان عبد الله بن جعفر في أسناد عدة من الروايات تبلغ خمسة و سبعين موردا.» «و وقع بعنوان عبد الله بن جعفر الحميري في أسناد عدة من الروايات أيضا تبلغ ثمانية و ستين موردا.» ج۱۱ ص ۱۴۸ بیشترین اکثار روایت: امام حسن عسکری(سلام الله علیه) ۱۱ مورد، ابراهیم بن مهزیار ۱۸مورد، ایوب بن نوح بن دراج ۱۰ مورد، احمد بن حمزة بن الیسع القمی و محمد بن جزک الجمال ۷ مورد، محمد بن عیسی بن عبید ۶ مورد، احمد بن اسحاق بن عبدالله ۴مورد. (به نقل از برخی مقالات) طبقه حمیری: براساس طبقات محقق بروجردی، به نظر می رسد که حمیری در طبقه ثامنه قرار می‌گیرد؛ زیرا با نظر به اسناد کافی هم طبقه سعدبن عبدالله الاشعری است و از الحسن بن ظریف و ایوب بن نوح در طبقه سابعه هم نقل روایت دارد. لیکن مشکلی که وجود دارد این است که؛ محمد بن یحیی العطار القمی، هم طبقه سعد بن عبدالله، از حمیری نقل روایت دارد. @alfigh_alosul

#پرونده_علمی #قرب_الاسناد ☀️درباره کتاب قرب الإسناد 🔹در رجال النجاشی، سه گونه قرب الإسناد برای حمیری ثبت شده است: كتاب قرب الإسناد إلى الرضا، كتاب قرب الإسناد إلى أبي جعفر بن الرضا عليهما السلام‏، كتاب قرب الإسناد إلى صاحب الأمر عليه السلام‏. اما آنچه که از او در اختیار ماست، قرب الإسناد به امام صادق، کاظم و رضا(سلام الله علیهم) است. 🔹در رجال النجاشی، برای برخی دیگر از روات، کتب قرب الإسناد ثبت شده است: علی بن ابراهیم بن هاشم قمی، رقم ۶۸۰/ علی بن الحسین بن بابویه، قمی رقم ۶۸۴/ محمد بن عیسی بن عبید، رقم ۸۹۶/محمد بن جعفر بن بطة المؤدب القمی، رقم ۱۰۱۹/ محمد بن ابی عمران بن عبدویه القزوینی، رقم ۱۰۶۲ و در فهرست طوسی، علاوه بر علی بن ابراهیم، حمیری، علی بن الحسین بن بابویه، برای ابوالحسین ابن معمر کوفی رقم ۸۷۳، نیز کتاب قرب الإسناد ثبت شده است. 🔹مقصود از قرب الإسناد چیست؟ کتابی است که مایه فخر راوی است، زیرا او در این کتاب سعی دارد روایات خود را با کمترین راوی به امام معصوم (سلام الله علیه) برساند. به چنین اسنادی، علو اسناد یا عالی السند نیز گفته می‌شود. روشن است که قرب الإسناد به امام، بسیار کمتر از اسناد بعیده محل خدشه و نقاش قرار می گیرد، از این روی مایه وثوق و اطمینان بوده و از اعتبار بیشتری برخوردار است. 🔹درباره انتساب این کتاب به حمیری، تردید شده است، به این عنوان که کتاب از آن محمد بن عبدالله، فرزند حمیری است. اما با نظر به اینکه، نجاشی کتاب قرب الإسناد را برای او ثبت کرده است، تنها می‌توان گفت: فرزند او راوی این کتاب است نه صاحب آن. اما درباره احراز نسخه که آیا نسخه ای که در اختیار ما قرار دارد همانی است که از کتاب حمیری استنساخ شده یا خیر؟ روشن است که احراز نسخه، به واسطه طرق محدثین و مصنفین کتب حدیث، حاصل می شود. درباره این نکته، گفتگوهایی خواهیم داشت. @alfigh_alosul

#پرونده_علمی #قرب_الاسناد ☀️اسناد قرب الإسناد همانطور که گذشت، این کتاب سه باب جدا دارد. در بخش قرب الإسناد عن الصادق(سلام الله علیه) اسناد و قطعات مکرری دارد که به همه آنها اشاره می‌شود: عبدالله بن جعفر الحمیری عن: ْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ، عَنْ مَسْعَدَةَ بْنِ صَدَقَة مُحَمَّدُ بْنُ عِيسَى قَالَ: حَدَّثَنِي حَفْصُ بْنُ مُحَمَّدٍ- مُؤَذِّنُ عَلِيِّ ابْنِ يَقْطِينٍ- مُحَمَّدُ بْنُ عِيسَى قَالَ: حَدَّثَنَا بَكْرُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْأَزْدِي‏ مُحَمَّدُ بْنُ عِيسَى قَالَ: حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ عَبْدِ الْحَمِيدِ، مُحَمَّدُ بْنُ عِيسَى، وَ الْحَسَنُ بْنُ ظَرِيفٍ، وَ عَلِيُّ بْنُ إِسْمَاعِيلَ، كُلُّهُمْ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى الْبَصْرِيِّ الْجُهَنِي‏ مُحَمَّدُ بْنُ عِيسَى، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَيْمُونٍ الْقَدَّاح‏ مُحَمَّدُ بْنُ خَالِدٍ الطَّيَالِسِيُّ، عَنِ الْعَلَاء حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ إِسْحَاقَ بْنِ سَعْدٍ قَالَ: حَدَّثَنَا بَكْرُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْأَزْدِي‏ السِّنْدِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ، عَنْ أَبِي الْبَخْتَرِي‏ حَدَّثَنِي السِّنْدِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالَ: حَدَّثَنِي صَفْوَانُ بْنُ مِهْرَانَ الْجَمَّال‏ هَارُونُ بْنُ مُسْلِمٍ، عَنْ مَسْعَدَةَ بْنِ زِيَاد مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الْحَمِيدِ، وَ عَبْدُ الصَّمَدِ بْنُ مُحَمَّدٍ، جَمِيعاً عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِير الْحَسَنُ بْنُ ظَرِيفٍ، عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عُلْوَان‏ مُحَمَّدُ بْنُ خَالِدٍ الطَّيَالِسِيُّ قَالَ: حَدَّثَنِي إِسْمَاعِيلُ بْنِ عَبْدِ الْخَالِق‏ أَحْمَدُ وَ عَبْدُ اللَّهِ ابْنَا مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى، عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ رِئَاب‏ مُحَمَّدُ بْنُ الْوَلِيدِ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُكَيْر مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الْحَمِيدِ، عَنْ أَبِي جَمِيلَة 🔹به غیر از اسناد واحده‌ای که در این کتاب آمده است، بیشتر اخبار از طریق همین اسناد نقل شده است. البته، میزان نقل از اسناد متفاوت است و برخی کثرت دارد و برخی هم قلت. 🔹نظر به اسناد این بخش، از جهت حصول اطمینان به اعتبار نقلیات حمیری، مهم می‌باشد. به عنوان مثال: یکی از روات واقع در اسناد، شخص ابوالبختری است. توصیف نجاشی درباره او چنین است: روى عن أبي عبد الله عليه السلام، و كان كذابا. (رقم۱۱۵۵) غضائری هم می گوید: كذّاب، عامي، إلّا أنّ له عن جعفر بن محمّد عليه السّلام أحاديث كلّها لا يوثق بها. الرجال، ص ۱۰۰ با این اوصاف، نقلیات حمیری از طریق ابوالبختری، مخدوش می‌شود، هرچند باب تحلیل مضمونی در همین مقام بسته نیست. @alfigh_alosul

#پرونده_علمی #قرب_الاسناد 🔹درباره ابوالبختری که در طرق اسناد حمیری واقع شده است، کلام نجاشی و غضائری نقل شد. گویا نظر برخی از اساتید نیز بر این است که، روایات حمیری از طریق ابوالبختری را غیرمعتبر می‌دانند. اما فقیه رجالی، آیت الله شبیری زنجانی(مدظله العالی) نظر دیگری دارد: ☀️تصحیح اعتبار کتاب ابوالبختری «ابو البخترى وهب بن وهب است كه مادر او عيال حضرت صادق‌ (عليه السلام)، و خود او شاگرد آن حضرت بوده است. درباره او تكذيب‌هايى نقل شده، ولى در عين حال به نظر مى‌رسد كتابى كه از امام صادق‌(عليه السلام) نقل كرده، معتمد و متّبع باشد، چون نجاشى پس از اينكه او را كذّاب معرفى مى‌كند، مى‌نويسد: «له كتابٌ يرويه جماعةٌ» و ظاهراً اين عبارت را براى اعتبار كتاب ذكر كرده، و تكذيب او براى تضعيف كتاب و مربوط به جعل روايت در آن نيست. اينطور هم نباشد وقتى جماعتى از محدثين كتاب او را روايت كرده و يا براى نقل آن استجازه نموده‌اند، اين، دليل بر اعتماد آنها به كتاب او است، و اگر دليلى برخلافش نباشد همين براى اعتبار كافى است، يعنى طبع اوّلى اقتضاى اعتبار مى‌كند. و احتمال اينكه؛ آن جماعتى كه كتاب او را روايت كرده‌اند همه از آن دسته محدثين مستثنايى باشند كه از ضعفاء نقل روايت مى‌كنند، بعيد است. و امّا اينكه؛ بعضى عقيده دارند ابوالبخترى كنيه سه نفر است و مشخص نيست در اين حديث كداميك از آنها مراد است؛ اوّلاً على التحقيق اينها يك نفر بيشتر نمى‌باشند، و ثانياً بر فرض تعدّد، در اينجا به اسم او تصريح شده كه وهب بن وهب است. البته حميرى در طريق خود براى كتاب ابوالبخترى، سندى بن محمّد را مى‌آورد كه توثيق نشده است: «السِّنْدِى بْنُ مُحَمَّدٍ الْبَزَّازُ قَالَ: حَدَّثَنِى أَبُو الْبَخْتَرِى وَهْبُ بْنُ وَهْبٍ الْقُرَشِى». امّا چون كتاب ابوالبخترى، كتاب معروف و مشهورى بوده كه راوى آن منحصر به يك نفر نيست، بلكه جماعتى آن را نقل كرده‌اند، لذا عدم اثبات وثاقت او ضرر به اعتبار كتاب نمى‌زند. و علّت اينكه حميرى اين سند را انتخاب كرده و سندى بن محمد را در طريق خود به كتاب قرار داده، ملاحظه كمى واسطه است تا با موضوع كتاب قرب الاسناد كه علوّ سند است مناسبت داشته باشد. او با دو واسطه روايت را از امام صادق‌ (عليه السلام) نقل مى‌كند در حاليكه بين آنها اقلاً ١٥٠ سال فاصله بوده است.» 🔹جلسه ۴۴ از دروس خمس. @alfigh_alosul