✳غرض: آشنایی طلاب و فضلا، با سرمایه‌های حوزه علمیه امامیه است.

▪️فهرست تألیفات آیت الله سیدمحمد سعید حکیم(رضوان الله علیه) 1- المحکم فی اصول الفقه - در ۶ جلد تمام مباحث اصول پرداخته شده است. ۲- دوره فقهی «مصباح المنهاج» که شرحی بر فقه استدلالی «منهاج الصالحین» آیت‌الله سید محسن حکیم است. ۳- رساله عملیه به نام «منهاج الصالحین». ۴- مناسک حج و عمره. ۵- حاشیه‌ای جامع بر کتاب اصولی (کفایه) آخوند خراسانی. ۶- حاشیه‌ای جامع بر کتاب اصولی (رسائل) شیخ انصاری. ۷- حاشیه‌ای جامع بر کتاب فقهی (مکاسب) شیخ انصاری. ۸- مجموعه «تهذیب علم الاصول» ۸- جزوه‌ای بنام «المرشد المغترب» (پيامى به همه مسلمانان بويژه شيعيان كه از يار و ديار خويش به اجبار هجرت كرده اند و در ديار غرب مكسن و ماوا گزيده اند، همراه با مسائل ويژه مورد نياز آانها را مطرح كرده اند و براى انها ارسال كرده اند.) ۱۰- نامه‌ای پدرانه ۱۱- احکام فقهی ۱۲- فقه استنساخ البشری (مسائلى كه اخيرا در خصوص شبيه سازى از ژن انسان و مسائلى هم راجع به تلقيح سؤال كرده اند، و بطور تفصيل و روشن جواب داده شده است) ۱۳- فقه القضاء ۱۴- فقه الکومبیوتر ۱۵- الفتاوی ۱۶- الاصولیه و الاخباریه(سوالاتى است كه درباره فرق ميان اصولى واخبارى و اسفتاء شده و ایشان پاسخ داده اند.) ۱۷- المرجعیة الدینیة ۱۹- رساله توجیهیه راهنمای حجاج ۲۰- الکافی فی اصول الفقه_ در ۳ جلد 🆔https://eitaa.com/alfigh_alosul

#حادثه‌انفجار 🔹در سال ۱۳۸۲ انفجاری در کنار بیت آیت الله سیدسعید حکیم، رخ میدهد که در این حادثه، خود ایشان زخمی شده و دو نفر از محافظین و راننده اش کشته می شوند. 🔹مقام معظم رهبری(دام‌ظله العالی)، در پی این حادثه، پیامی را صادر می کنند: «آیت الله آقاى سید محمد باقر حکیم دامت برکاته؛ خبر حادثه انفجار در بیت شریف آیت الله سید محمدسعید حکیم دامت برکاته، اینجانب را به شدت متأثر و نگران کرد. دست هاى مجرمى که این حادثه خونین را به وجود آوردند در جهت سیاست هاى پلیدى حرکت مى کنند که هدفش تضعیف حوزه شامخ نجف اشرف و تهدید مقام رفیع مرجعیت است. این گونه اقدامات جنایتکارانه مى تواند دستاویز اشغال گران عراق براى تحمیل روش هاى پلیسى و سرکوب گرانه شود و به ناامنى و اختلافات داخلى در هنگامى که ملت مظلوم عراق بیشترین نیاز را به وحدت کلمه دارد منتهى شود. مرتکبان این جنایت اگر مزدوران مستقیم دشمن متجاوز نباشند بى شک فریب خوردگانى هستند که به خلاف حکم دین و عقل و اخلاق عمل کرده اند. اینجانب عقیده راسخ دارم که ملت مؤمن و غیور عراق در پرتو هوشیارى و عزم راسخ به فضل الهى بر همه توطئه هاى دشمنان فائق خواهد آمد و با تمسک به اسلام عزیز و با استمداد از توجهات حضرات ائمه اطهار صلوات الله علیهم سربلندى اسلام و مسلمین و توفیقات جنابعالى را از خداوند مسألت مى کنم. والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته سید على خامنه‌اى ۲/ ۶ / ۱۳۸۲ https://eitaa.com/alfigh_alosul

#فعالیت‌تبلیغی‌فرهنگی 🔹اعزام مبلغین جوان و آگاه به مسائل اجتماعى فرهنگى جامعه، در میان عشائر و شهرها و روستاها در شمال وجنوب عراق ـ بویژه عشایر جنوب ـ و حل مشکلات و زدودن تنشها و رفع اختلافات و برقرارى صمیمیت و دوستى در میان آنها، همچنین اعزام مبلغین به کشورهاى هند و پاکستان و سوریه و لبنان و آذربایجان و یا برخى از شهرهاى ایران ـ بخصوص جنوب ایران ـ که توسط دفتر نمایندگى ایشان در شهر مقدس قم صورت مى‌گرفت، و کمک به برگزارى برنامه هاى اردوهاى تبلیغى در مناطق محروم ایران بخشى از فعالیتها فرهنگى ایشان بود. ▫️به نقل از سایت معظم‌له https://eitaa.com/alfigh_alosul

▪️قطعه تصویری کوتاهی از آیت الله سیدمحمد سعید حکیم(رضوان الله علیه) @alfigh_alosul

#نکات_۱ ▫️سیدریاض حکیم: در درس‌هایی که شرکت می‌کردند، در بین افراد دیگر برجستگی‌های خاصی داشتند و مسائل را پی‌گیری می‌کردند. به عنوان مثال؛ مرحوم حلی همیشه می‌گفتند که ایشان مباحثه کننده بسیار خوبی است. زیرا در بسیاری از موارد، کلاس درس مبدل به مجلس مباحثه میان شاگرد و استاد می‌شد و این خصوصیت ایشان بسیار بارز بود. ➖به نقل از سایت شفقنا @alfigh_alosul

#نکات_۲ ▫️سیدریاض حکیم: نمی‌توان ایشان را در مبانی و آرای فقهی به یکی از بزرگان نسبت داد و این مسأله در فتاوا و مبانی فقهی ایشان به خوبی مشخص است. مثلا ایشان از زمره شاگردان مرحوم حکیم، مرحوم حلی و مرحوم خویی بودند، اما مبانی فقهی ایشان با آن‌ها بسیار متفاوت است. به طوری که ایشان در اصول فهرست جدید و متفاوتی دارند. ➖به نقل از سایت شفقنا @alfigh_alosul

#نکات_۳ ▫️سیدریاض حکیم: ایشان حدود هشت سال و نیم در زندان بودند ولی در همان زمان هم به صورت مخفیانه مشغول نگارش تألیفات خود بودند. ما حدود ۷۰ نفر زندانی بودیم که خانواده‌های ما ۴ سال متمادی از ما هیچ خبر نداشتند. در همین زمان به صورت مخفیانه منابع را وارد زندان کرده و استفاده می‌کردیم. ایشان معتقد بودند که کتاب کفایه با شرایط فعلی علم اصول سازگار نیست، لذا دوره الکافی فی‌الأصول را با مبانی جدید علم اصول و با سبک جدید نوشتند تا طلبه‌ها اگر خواستند، مورد استفاده قرار بدهند. ایشان سه چهارم این کتاب را در زندان نوشته بودند. ➖به نقل از سایت شفقنا @alfigh_alosul

#فتاوای‌متفاوت آیت الله سیدمحمد سعید حکیم 1⃣بسیاری از فتاوای ایشان با فتاوای مشهور فرق می‌کند. مثلا در خصوص حیض بانوان، بین علما مشهور است که باید علامت‌های مشخصی داشته باشد تا حکم حیض پیدا کند. اما ایشان معتقدند که این علامت‌ها در حالت شک است و با توجه به پیشرفت‌های پزشکی اگر مشخص شد که این خون مربوط به عادت ماهانه است، علامت‌ها هم ملاک نخواهند بود. هم‌چنین یکی از مباحثی که ایشان دارند در ثبوت هلال است. زیرا نظری که آقایان دارند به تعدد آفاق می‌پردازد. اما ایشان بر این باور است که تمام قاره‌های اروپا و آسیا و آفریقا یک افق دارند و استرالیا هم که در یک خط با آن‌ها قرار گرفته است، در نتیجه تابع آن‌ها می‌باشد. اما قاره‌های آمریکای شمالی و جنوبی یک افق دیگری دارند، حتی اگر اشتراک در شب هم باشد، باز هم جدا هستند. 2⃣در غسل جنابت هم آقایان معتقدند که باید در سه مرحله انجام شود، یعنی اول رأس و بعد سمت راست و سپس سمت چپ. بعضی هم می‌گویند که اول سر و بعد بدن. اما ایشان می‌گویند که باید از سر شروع شود. درخصوص بیتوته در منی هم معمولا آقایان می‌گویند که باید تمام شب بمانند، بعضی دیگر هم می‌گویند که نصف اول یا نصف دوم هم می‌شود. اما ایشان می‌گویند که یا نصف اول و یا اصباح. یعنی صبح بر حاجی در منی باید طلوع کند، لذا می‌گویند در منی اصباح کافی است. مسأله دیگر هم این‌که ایشان شبیه‌سازی را جایز می‌دانند مگر این‌که مشکلات دیگری داشته باشد. 3⃣در مورد اجرای حدود در زمان غیبت، ایشان نسبت به حالت عدم بسط ید، اشکال می‌گیرند. زیرا فقیهی که مبسوط علیه نباشد، ثبوت ولایت برای وی در مورد اجرای احکام مشکل است. هم‌چنین ایشان ازدواج مسلمان با زن مسیحی و یهودی را به طور دائم جایز می‌دانند و نظرشان فقط بر طهارت است. حتی نظرشان نسبت به نجاست کافر، فتوایی نیست، احتیاطی است. ایشان حکم نجاست در مورد غیر از اهل کتاب را هم بنا بر احتیاط می‌گویند. ➖به نقل از سایت شفقنا https://eitaa.com/alfigh_alosul

#نکات_۴ ▫️سیدریاض حکیم: زندانی شدن ایشان دو مطلب دارد، یکی مبارزه با حاکم و دیگری امتیاز ندادن به حاکم جائر بود. سیاست صدام این بود که کل مردم عراق را تابع خود کند. اما حاج آقا به سختی در مقابل او ایستادگی کرد. حتی زمان جنگ ایران و عراق صدام قصد برگزاری کنفرانسی به عنوان مظلوم‌نمایی داشت و فشار بسیاری بر خاندان حکیم آورد و تهدید رسمی کرد تا شرکت کنند، اما هیچ کس از بیت آقای حکیم در آن شرکت نکردند. برای این‌که راه را بر سوء استفاده ظالم ببندند قبل از زمان برگزاری کنفرانس ایشان نجف را ترک کردند و افراد دیگر خاندان حکیم هم هر یک به شهری دیگر رفتند تا نتوانند به زور آنها را ببرند. زیرا سیاست صدام این بود که اگر کسی حرف او را قبول نمی‌کرد، بدون هماهنگی ماشینی می‌فرستاد و به زور فرد را دست‌گیر می‌کرد. بنابراین کنفرانس منعقد شد و هیچ کس از بیت حکیم شرکت نکرد. این مسأله موجب خشم صدام شد و در نتیجه آن دو هفته بعد به بیت حکیم حمله شد و همه را به زندان انداختند. ➖به نقل از سایت شفقنا @alfigh_alosul

#نکات_۵ ▫️سیدریاض حکیم: آیت‌الله سيدمحمدسعید حکیم در زندان متحمل شکنجه‌های بسیار شدیدی شدند و حتی ایشان را با دستگاه‌های برق مورد آزار و اذیت قرار می‌دادند. ایشان علی‌رغم شکنجه‌های بسیار به تدریس فقه و اصول پرداختند و چند کتاب هم درخصوص اصول و یک کتاب هم در مورد سیره اهل بیت نوشتند. ضمنا چون قبل از زندان مقتل امام حسین(ع) را می‌خواندند و آن را از حفظ بودند، لذا با مهیا کردن چند برگ و یک خودکار، توانستند در زندان مقتل امام حسین(ع) را بنویسند و این کتاب منبعی شد تا در محرم و صفر، عزاداری‌ها احیاء شود. ➖به نقل از سایت شفقنا @alfigh_alosul

#نکات_۶ ▫️سیدریاض حکیم: در مورد حوزه‌های مختلف هیچ تعصبی ندارند اما نجف را به خاطر وجود حرم امام علی(ع) قبول دارند. زمانی که ایشان در زندان بودند، حوزه نجف ضربه سختی از رژیم صدام دیده بود. ایشان می‌گفتند: با این‌که من علاقه خاصی به حوزه نجف دارم، اما الحمدالله خداوند دریچه قم را باز کرد تا این امانت و مسئولیت ادامه یابد و منشا خیر برای جهان تشیع و مکتب اهل بیت باشد. چراکه در آن زمان بیشتر طلاب در نجف یا کشته و یا زندانی می‌شدند و در محاصره شدید بودند. اما خدا را شکر که قم منشأ خیر شد. ➖به نقل از سایت شفقنا @alfigh_alosul

#پیام‌تسلیت بسم الله الرحمن الرحیم درگذشت عالم محقّق مرحوم آیةالله آقای حاج سید محمدسعید حکیم رحمةالله‌علیه را به حوزه‌ی عظیم‌الشأن نجف و مراجع تقلید و علمای بزرگوار آن، و به بیت رفیع طباطبائی حکیم مخصوصاً فرزندان و بازماندگان ایشان تسلیت عرض میکنم. ایشان از مراجع تقلید و دارای آثار با ارزش در فقه و اصول بودند و فقدان ایشان ضایعه‌ی علمی برای آن حوزه مبارک محسوب میشود. رضوان الهی را برای آن مرحوم مسألت میکنم. سیّدعلی خامنه‌ای ۱۳ شهریور ۱۴۰۰

🔹پرونده ویژه کتاب شریف کامل الزیارات از ابن قولویه قمی: ▫️اشاره‌ای به کتاب و مصنف ▫️نظرات فقها درباره توثیقیت عام این کتاب شریف ▫️تبدل رأی محقق خوئی ..... @alfigh_alosul

#کامل_الزیارات_۱ 🔹نویسنده کتاب کیست؟ 1⃣ ابوالقاسم جعفر بن محمد بن جعفر بن موسی بن قولویه القمی، متوفای ۳۶۸ (رجال الشیخ، ش ۶۰۳۸) یا ۳۶۹(خلاصة الرجال، ص۳۱)، ابن داوود می‌گوید: والاظهر الاول.(رجال ابن داوود، ص۸۸). 2⃣ درباره محل دفن او دو قول است: ▫️علامه مجلسی در بحارالانوار به خط شهید نقل می‌کند که: در بغداد در مقابر قریش و در بارگاه کاظمین(سلام الله علیهما) در کنار قبر شاگردش شیخ مفید دفن شده است و قبر او در این مکان مشهور است.(اعیان الشیعه، ج۴ص ۱۵۴) در ریاض العلماء می‌گوید: قبر ابن‌قولویه در قم معروف است و گفته می‌شود که او در بغداد دفن شده است.(ج۶ص۳۲) در روضات الجنات می‌گوید: و الظاهر أن ذلك منه اشتباه محض بتربة أبيه المذكور أو واحد من أهل بيته الفضلاء المدفونين بها البتة.(ج۲ص ۱۷۲) ایشان مدعی است که قول صاحب ریاض درباره مقبره قم، اشتباهی است که با قبر پدر ابن قولویه، رخ داده است. @alfigh_alosul

#کامل_الزیارات_۲ 🔹اقوال رجالیون درباره ابن‌قولویه نجاشی: و كان أبوه يلقب مسلمة من خيار أصحاب سعد، و كان أبو القاسم من ثقات أصحابنا و أجلائهم في الحديث و الفقه، روى عن أبيه و أخيه عن سعد و قال: ما سمعت من سعد إلا أربعة أحاديث، و عليه قرأ شيخنا أبو عبد الله الفقه و منه حمل، و كل ما يوصف به الناس من جميل و ثقة و فقه فهو فوقه...(الفهرست، ش ۳۱۸) - (خلاصة الاقوال علامه حلی، ص۳۱) طوسی: يكنى أبا القاسم القمي، صاحب مصنفات، قد ذكرنا بعض كتبه في الفهرست، روى عنه التلعكبري، و أخبرنا عنه محمد بن محمد بن النعمان و الحسين بن عبيد الله و أحمد بن عبدون و ابن عزور، مات سنة ثمان و ستين و ثلاثمائة.(رجال، ش ۶۰۳۸) ابن شهرآشوب: روى عن الكليني و عن ابن عقدة، له تصانيف على عدد كتب الفقه...(معالم العلماء، ش۱۶۰) ابن داوود:... شيخ المفيد يلقب أبوه مسلمة ثقة جليل مصنف...(رجال، ش۳۲۲) سایر متون: نقدالرجال ج۱ ص ۳۵۶/ الوجیزة فی الرجال، ص ۴۶ / معجم رجال الحدیث، ج۵ ص ۸۶ ▫️خلاصه: ابن قولویه قمی از اجلاء اصحاب در حدیث و فقه و صاحب مصنفات است. @alfigh_alosul

#کامل_الزیارات_۳ 🔹مشایخ و تلامیذ ابن‌قولویه ▫️با نظر به کتاب شریف کامل الزیارات، عنوان برخی مشایخ ابن قولویه به این صورت به دست می آید: والد ابن قولویه که از اصحاب سعدبن عبدالله قمی و یکی از روات کثیر الروایة رجال کشی است. محمد بن حسن بن احمد بن الولید. ثقة الاسلام محمد بن یعقوب کلینی محمد بن عبدالله بن الجعفر الحمیری الحسن بن عبدالله بن محمد بن عیسی ابوعلی احمد ابن ادریس بن احمد الاشعری القمی حکیم بن داوود بن حکیم ابوعلی محمد بن همان بن سهیل الکاتب البغدادی .... ▫️تلامیذ و راویان از ابن قولویه قمی: الشیخ المفید الحسین بن عبیدالله الغضائری التلعکبری احمد بن عبدون ابن عزور @alfigh_alosul

#مقاله ▫️عنوان مقاله: سفرهای علمی ابن قولویه ▫️نویسنده: امین حسین پوری 🔹چکیده این نوشتار به بررسی سفر‌های علمی «ابن‌قولویه قمّی» محدّث بلند‌آوازۀ شیعه به برخی مناطق جهان اسلام آن روزگار و رهاوردهای این سفرها می‌پردازد. پرسش اساسی این است که بر پایۀ داده‌های تاریخی و رجالی موجود، ابن‌قولویه به چه شهرهایی سفر کرده و در هر شهر از چه مشایخی حدیث شنیده است و تأثیر این شنیده‌ها را در نگارش کامل‌الزیارات چگونه می‌توان تحلیل کرد؟ با بررسی‌های انجام گرفته روشن گشت ابن‌قولویه به سه منطقۀ « ری»، «عسکر مُکرَم» و «مصر» سفر کرده است. او در ری میراث حدیثی «الحسین‌بن علی الزعفرانی» را شنیده است و در عسکر مکرم اجازۀ روایت میراث حدیثی علی‌بن مهزیار الأهوازی را از «أبوعبدالرحمن محمدبن احمدبن الحسین العسکری» دریافت نموده است. ابن‌قولویه به مصر هم سفری داشته که در آن از «محمد‌بن‌أحمد‌بن‌إبراهیم‌بن‌سلیمان أبو‌الفضل الجعفی الکوفی معروف به «الصابونی» ،«أبو‌عیسى عبید‌الله‌بن الفضل الطائی النبهانی»، «أبو‌علی أحمد‌بن‌علی‌بن‌مهدی الرقّی الأنصاری» و «أبوالحسین احمدبن عبدالله‌بن علی‌بن اسحاق الناقد» حدیث شنیده است‌. ابن‌قولویه از مسموعات خود در این سفرها به عنوان منبعی برای تألیف کامل‌الزیارات بهره برده است. #حتماً_بخوانید @alfigh_alosul

•| ابن قولویه قمی |• ▫️با وجود اینکه، ابن‌قولویه، سفرهای علمی داشته، اما با نظر به میزان بهره‌گیری او از مشایخ روایی، می‌توان او را تربیت یافته مکتب قم دانست که اندوخته‌های علمی خود را به بغداد منتقل کرده و مانند شیخ مفید را تربیت میکند. @alfigh_alosul

#مقاله ▫️عنوان: ابتناء کامل الزیارات بر منابع مکتوب ▫️نویسندگان: مهدیه لواف، مهدی مهریزی، سیدمحمدباقر حجتی، ایازی 🔹اشاره در این مقاله، به خوبی و با ارائه شواهد و بررسی آماری، به منابع مکتوب کتاب شریف کامل الزیارات پرداخته شده است. آنچه از این تحقیق و نظایر آن به دست می آید، این سخن است که: سنت اصیل حدیث امامیه، مراجعه به منابع مکتوب در سلسله استاد و شاگردی، و در بستر نقل‌های شفاهی است. @alfigh_alosul

✳ادامه بررسی کتاب شریف «کامل الزیارات» @alfigh_alosul

#تقریر ▫️استاد: حجة الاسلام و المسلمین سیدجواد شبیری ▫️تقریر: بررسی کتاب کامل الزیارات @alfigh_alosul

▪️انا لله واناالیه راجعون ▪️ با تاسف فراوان، طبق اظهار فرزند حضرت آیت الله کاهانی، ایشان لحظاتی قبل به لقاء الله پیوستند. @alfigh_alosul

بسمه تعالی ⚫️الإمامُ الصّادقُ عليه السلام: إذا ماتَ المؤمنُ الفَقيهُ ثلِمَ في الإسلامِ ثُلمَةٌ لا يَسُدُّها شيءٌ. ▪️ضایعهٔ بسیار دردناک رحلت عالم ربانی و فقیه متقی جناب آیت الله کاهانی ( قدس سره) را به محضر حضرت مولانا الحجة (ارواحنا فداه) و مراجع بزرگوار تقلید و اساتید و طلاب حوزه‌های علمیه و بازماندگان آن عزیز تسلیت عرض می‌کنم. ▪️و‌ نیز برخود لازم می‌دانم بالاخص به محضر مبارک مرجع بزرگ شیعه حضرت شیخنا الاستاد وحید خراسانی (دامت برکاته) که یکی از بهترین شاگردان و مقررین دروس خود را از دست داده‌اند متواضعانه عرض تسلیت داشته باشم. ▪️اللهم انا لا نعلم منه الا خیرا ▪️خداوندا به حرمت قرآن و عترت، شر این بلای فراگیر کرونا را از جامعه بشریت کوتاه بفرما. اول صفر ۱۴۴۳ محمد عندلیب همدانی @alfigh_alosul

▫️استاد کاهانی(رحمه‌الله) از مقررین مورد اعتماد آیت‌الله وحیدخراسانی(دام ظله) بودند. 👆تقریظ آیت‌الله وحید بر تقریر استاد. @alfigh_alosul