🔺 عظمت مقام زن در قرآن کریم 🔹 یکی از مهمترین آیاتی که به جایگاه والای زنان در قرآن اشاره نموده، آیه پنجم از سوره ضحی می باشد: (وَلَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضَىٰ)؛ و پروردگارت به زودی به تو عطایی می کند که راضی شوی. این آیه شریفه بالاترین مقام و کرامت را برای پیامبر اکرم (ص) تصویر می نماید و اشاره می کند که نبی اکرم (ص) به مرتبه ای از مراتب کمالی رسیده که خداوند متعال درصدد جلب رضایت او می باشد. غالبا این بندگان هستند که باید به دنبال جلب رضایت پروردگار باشند تا اینکه خدا از آنها خشنود گردد، اما گاهی مقام بنده ای تا جایی بالا می رود که خداوند متعال با آن عظمت خود، در مقام راضی ساختن بنده خویش برمی آید. ❓ حال با توجه به آیه ای که در ابتدای بحث ذکر شد، سوال این است که اعطاء و بخشش الهی که به وسیله آن رضایت پیامبر اکرم (ص) حاصل شده چیست؟! 🔻 با رجوع به قرآن مشخص می شود لفظ اعطاء - که درباره رسول خدا (ص) ذکر شده - تنها در آیه اول سوره کوثر آماده است: (إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ)؛ محققا ما به تو خير كثير داديم. در اینکه آشکارترین مصداق کوثر، حضرت فاطمه زهراء (سلام الله علیها) می باشد هیچ شکی وجود ندارد و بحث ما در حال حاضر ناظر به این مطلب نیست، بلکه مقصود ما این است که خداوند متعال نسل پیامبر اکرم (ص) را به وسیله فاطمه زهراء (س) - که یک زن است - حفظ نمودند و این آیه مرتبط با نسل طاهر نبی اکرم (ص) یعنی اهل بیت (ع) می باشد؛ به قرینه سومین آیه سوره کوثر که می فرماید: (إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ)؛ و بدان كه محققا شماتت گوى و دشمن تو ابتر و بلا عقب است. پس مشخص می شود که اولاد بزرگوار نبی اکرم (ص) از مصادیق کوثر هستند. ▪️ اکنون با توجه به مطالب فوق باید افزود خداوند برای نشان دادن جایگاه بلند زنان در نزد خود - آن هم در جامعه ای که زنان هیچ منزلت و ارزشی نداشتند به طوری که هرگاه دختری متولد می شد از سر شرم و به خاطر ناراحتی او را زنده به گور می کردند - نسل خاتم الأنبیاء را از فرزند دخترش قرار داد و بالاترین عظمت و شرافت را نصیب فرزند دختر نمود که اعراب جاهلیت آن را عار می دانستند. اگر کسی بگوید این مقام تنها مختص فاطمه زهراء (س) می باشد، پاسخ می دهیم هر چند سرور زنان عالم حضرت زهراء (س) می باشد اما خدواند متعال می خواهد عظمت زنان را به اعراب جاهلیت نشان دهد و با اینکه امکان داشت نسل پیامبر (ص) از فرزند پسر ادامه یابد اما اراده حکیمانه خداوند بر این تعلق گرفت که نسل مطهر پیامبر (ص) از حضرت صدیقه فاطمه (س) ادامه یابد و بدین وسیله کرامت زنان را به جامعه جاهلی که زنان را تحقیر می کردند نشان دهد. ✔️ بنابراین مشخص شد که مصداق عطای الهی که پیامبر اکرم (ص) را راضی و خشنود گردانید، از نسل زنان می باشد و نه از میان مردان، و این مساله بیانگر کرامت، عظمت و علو مرتبه زنان نزد خداوند متعال است. 📚📚📚 برگرفته از جلسه نهم درس خارج "فقه المرأة"/ آیت الله سید کمال حیدری #مسائل_و_حقوق_زنان_در_اسلام ✅ https://eitaa.com/alhaydari

❇️ روش آیت الله حیدری در زمینۀ مطالعات زنان از منظر اسلام 🔹 برای اینکه شیوۀ ما در تحقیقات پیرامون مسائل و حقوق زنان از دیدگاه اسلام روشن شود، در ابتدا باید عرض کنم دربارۀ زن، به طور کلّی چهار نوع نگرش وجود دارد و به عبارت دیگر، از سوی چهار منبع معرفتی مختلف، دربارۀ زنان اظهار نظر شده است که در ادامه به طور مختصر بدانها اشاره می نماییم. 1⃣ نگرش قرآنی قرآن کریم مطالب فراوانی را دربارۀ زنان مطرح فرموده است که می توان آنها را در کنار هم قرار داد و نگرش قرآنی نام نهاد. مثلاً قرآن در رابطه با اصل خلقت زن، نحوۀ رابطۀ او با مرد، ارث، نکاح، نقاط قوّت و ضعف زنان و غیره سخن گفته و اعلام موضع نموده و بدین ترتیب یک نظام معرفتی مستقل و خاص را پدید آورده است. 2⃣ نگرش روایی جدای از آیات قرآن، وقتی سراغ منابع روایی - اعم از شیعه و سنّی - می رویم، مشاهده می کنیم که احادیث بسیار زیادی دربارۀ مسائل گوناگونِ مربوط به زنان نقل شده است، به طوری که می توان از مجموع این اخبار، یک چارچوب معرفتی متفاوت و کامل را استخراج و استنباط کرد. برخی از این روایات - بنا به دلایلی که در جای خود بیان شده - مخالف منطق قرآن بوده و برخی دیگر از آنها موافق و در راستای مبانی قرآنی؛ لذا نباید گمان کرد همۀ روایات لزوماً هماهنگ با اندیشۀ قرآنی دربارۀ زنان است! 3⃣ نگرش عالمان دین مراد از نگرش عالمان دین، فهم و برداشت شخصی علما و دین شناسان از آیات و روایاتِ متعلق به زنان است؛ به این معنا که عالمان وقتی با نصوص دینی در هر موضوعی از جمله زنان مواجهه می شوند، با توجه به مبانی و پیش فرض های مختلف و بعضاً متعارض معرفت شناحتی، کلامی، فقهی، اصولی، انسان شناختی، و حتّی هرمنوتیکی و روان شناختی خود، و نیز با در کنار هم قرار دادن مجموعه ای از آیات و روایات، نهایتاً به برداشتی از متون دینی دست می یابند که مختصّ خود ایشان است؛ یعنی این نگرش، فهم و برداشت شخصی آنها است، نه اینکه لزوماً عین دین و مطابق واقع و لوح محفوظ بوده باشد!؛ به همین دلیل، ممکن است سایر عالمان با برداشت یک عالم دیگر در موضوعی خاصّ مثل زنان، مخالف باشند و از همین تفاوت مبانی و تعدد پیش فرض هاست که اختلاف نظر و تفاوت منظر، بین عالمان دین در می گیرد و البته این امر، فی نفسه امر مذمومی نیست و اساساً اقتضای اندیشه و دستگاه ادراکی بشر است. برداشت عالمان دین از آیات و روایات، گاهی ممکن است واقعاً مطابق مراد اصلی شارع باشد، و گاهی هم ممکن است مخالف واقع و آنچه که خداوند در نظر داشته، از آب در آید! 4⃣ نگرش عامۀ مردم مرتبۀ دیگر، مربوط می شود به نگاه عموم مردم جوامع به زنان، با توجه به تنوع دینی، مذهبی، فرهنگی و جغرافیایی ای که دارند؛ یعنی صرف نظر از اینکه قرآن و روایات و عالمان دین چه می گویند، یک سلسله اعتقادات، باورها و رسومِ درست یا نادرست پیرامون زن، در بین خود مردم شکل گرفته است. #مسائل_و_حقوق_زنان_در_اسلام ✅ https://eitaa.com/alhaydari

❗️ در مطالعات زنان، نباید بین این چهار نوع نگرش متفاوت، خلط و درهم آمیختگی صورت گیرد؛ بلکه باید آنها را به دقّت از یکدیگر تفکیک کرد و حکم هر یک را به شکل جداگانه روشن نمود. در تحقیقاتی که دربارۀ زنان انجام می شود، این چهار رویکرد عمدتاً از یکدیگر تمایز داده نمی شوند و از همین جا است که برخی مشکلات، چالش ها و ابهام ها پدید می آید. ✅ پس از تبیین و جداسازی چهار نگرش فوق از یکدیگر، باید بیافزاییم روش ما در مطالعات زنان از منظر اسلام، اصالت و محوریّت دادن به نگرش قرآنی است؛ به این معنا که هر مطلبی دربارۀ زنان از سوی سه منبع دیگر مطرح شده بود، آنها را تنها در صورتی می پذیریم که با مبانی قرآنی – از دیدگاه خودمان – سازگار باشد؛ در غیر این صورت چنانچه تعارضی بین روایات، برداشت علما و نگاه عموم مردم، با مبانی قرآنی و تفسیری تشخیص دادیم، آنها را طرد می کنیم و آنچه که قرآن می فرماید را اصل و اساس کار خود قرار می دهیم. بنابراین به اعتقاد ما اولین و مهمترین مصدر در شناخت زن از دیدگاه اسلام، قرآن است. البته این به آن معنا نیست که از سایر منابع بهره گرفته نشود، بلکه مراد آن است که اول باید سراغ قرآن رفت و نگاه کلّی خداوند به زن را از قرآن کریم اصطیاد و استنباط نمود و در ادامه از سایر نگرش ها هم – تا جایی که مخاف مبانی قرآنی نباشند – استفاده کرد. عمده این است که قرآن، اصل و محور قرار گیرد و دیگر نگرش ها، با منطق کتاب الله مورد ارزیابی و راستی آزمایی قرار گیرند. 🔅 به عنوان مثال، اگر برخی روایات، مشورت با زنان را مذمّت کرده باشند، اما قرآن به مشاوره و همفکری با زنان بها داده و آن را به عنوان یک ارزش معرفی نموده باشد – کما اینکه همین طور هم هست - ، ما در اینجا مبنای قرآن را اصل قرار می دهیم و روایات معارض با آیات قرآنی را طرد می کنیم! 📽 برگرفته از دیدار عده ای از بانوان فرهیخته حوزوی و دانشگاهی با آیت الله حیدری با موضوع "مسائل و حقوق زنان در اسلام". #مسائل_و_حقوق_زنان_در_اسلام ✅ https://eitaa.com/alhaydari

❇️ آیا از دیدگاه قرآن، زنان ناقص العقل هستند؟! 🔹 همان طور که پیشتر گفته شد، دربارۀ زن به طور کلّی چهار نوع نگرش از سوی چهار منبع معرفتی مختلف وجود دارد که عبارت اند از: نگرش قرآنی، نگرش روایی، نگرش و فهم علمای دین، و نگرش عرفی بین مردم. همه می دانیم در برخی از روایات وارد شده که زنان ناقص العقل اند؛ یعنی در مقایسه با مردان، از بهرۀ عقلی کمتری برخوردارند و اساساً خِرَدشان دارای نقص و خلل است! ⁉️ اکنون سؤالی که با توجه به مطلب فوق مطرح می شود این است که آیا از دیدگاه قرآن کریم هم، عقل زنان ناقص است یا این انگاره فقط مختصّ به روایات است؟! چرا که عرض شد نگاه روایات به زن، لزوماً هماهنگ با منطق قرآن نیست، بلکه برخی از آنها مخالف مبانی قرآنی و برخی دیگر موافق آن است. همچنین بیان شد که مبنای ما در مطالعه و تحقیق پیرامون مسائل زنان، یک مبنای قرآنی است؛ به این معنا که کلام الهی را اصل قرار می دهد و روایات را فرع و نه بالعکس، آن چنان که در حال حاضر بین اهل علم رایج است!! #مسائل_و_حقوق_زنان_در_اسلام ✅ https://eitaa.com/alhaydari

〽️ در پاسخ به سؤال فوق باید گفت در منطق قرآن کریم بین عقل زن و مرد تفاوتی نیست و هر دو از بهرۀ عقلی یکسانی برخوردارند! این مدعا را می توان با استناد به برخی از آیات قرآن از جمله آیات پایانی سورۀ آل عمران اثبات کرد: «إِنَّ فِي خَلْقِ اَلسَّماواتِ وَ اَلْأَرْضِ وَ اِخْتِلافِ اَللَّيْلِ وَ اَلنَّهارِ لَآياتٍ لِأُولِي اَلْأَلْبابِ * اَلَّذِينَ يَذْكُرُونَ اَللّهَ قِياماً وَ قُعُوداً وَ عَلى جُنُوبِهِمْ وَ يَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ اَلسَّماواتِ وَ اَلْأَرْضِ رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً سُبْحانَكَ فَقِنا عَذابَ اَلنّارِ * رَبَّنا إِنَّكَ مَنْ تُدْخِلِ اَلنّارَ فَقَدْ أَخْزَيْتَهُ وَ ما لِلظّالِمِينَ مِنْ أَنْصارٍ * رَبَّنا إِنَّنا سَمِعْنا مُنادِياً يُنادِي لِلْإِيمانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنّا رَبَّنا فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ كَفِّرْ عَنّا سَيِّئاتِنا وَ تَوَفَّنا مَعَ اَلْأَبْرارِ»؛ آل عمران 190 – 193 (مسلماً در آفرينش آسمانها و زمين، و آمد و رفت شب و روز، نشانه هایی براى خردمندان است. همانها كه خدا را در حال ايستاده و نشسته، و آن گاه كه بر پهلو خوابيده اند، ياد مى كنند؛ و در اسرار آفرينش آسمانها و زمين مى انديشند؛ [و مى گويند: خدایا اينها را بيهوده نيافريده اى! منزهى تو! ما را از عذاب آتش، نگاه دار! پروردگارا! هر كه را تو [بخاطر اعمالش] به آتش افكنى، او را خوار و رسوا ساخته اى! و براى افراد ستمگر، هيچ ياورى نيست! پروردگارا! ما صداى منادى [تو] را شنيديم كه به ايمان دعوت مى كرد كه: به پروردگار خود، ايمان بياوريد. و ما ايمان آورديم؛ پروردگارا! گناهان ما را ببخش! و بديهاى ما را بپوشان! و ما را با نيكان [و در مسير آنها] بميران!). ✅ همان طور که مشاهده می کنیم خداوند متعال در آیۀ 190، عده ای از انسان ها را «اولی الألباب» (صاحبان عقل و خِرَد) معرفی نموده و برخی از ویژگی های ایشان را نیز متذکر شده است؛ یعنی عاقلان و خردمندان به طور خلاصه کسانی هستند که اهل ذکر، فکر و دعا هستند. در ادامه خداوند دعای همین «اولی الألباب» (صاحبان عقل و خِرَد) را مستجاب فرموده و آنها را شامل زن و مرد دانسته است؛ یعنی ما دعای این مردان و زنان عاقل را اجابت می کنیم: «فَاسْتَجابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنِّي لا أُضِيعُ عَمَلَ عامِلٍ مِنْكُمْ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى» (خداوند، درخواست آنها [اولی الألباب] را پذيرفت؛ [و فرمود من عمل هيچ عمل كننده اى از شما [اولی الألباب] را، زن باشد يا مرد، ضايع نخواهم كرد) [آل عمران 195]. 👈 در این آیه، خداوند «اولی الألباب» (صاحبان عقل و خِرَد) را شامل «ذکر» و «انثی» دانسته و هر دو را عاقل و خردمند خطاب نموده است، نه اینکه مثل برخی روایات، عقل و خرد را در انحصار مردان در آورده باشد! 👉 🔅 نتیجۀ مهم و روش شناختی ای که از بحث قرآنی فوق می توان گرفت این است که اگر کسی نگرشش روایی بوده و اساس دین شناسی او را اخبار و احادیث تشکیل داده باشند (اسلام الحدیث)، قطعاً زنان را با استناد به پاره ای از روایات، ناقص العقل و کم خرد معرفی می کند!! 👈 اما چنانچه کسی در فهم دین، اصالت و محوریّت را از آنِ قرآن بداند – همان طور که بنده سخت بدان اعتقاد دارم و همه را به اخذ این روش در شناخت معارف دینی دعوت می کنم – زنان را همچون مردان عاقل و خردمند دانسته و هر روایتی که حاکی از کم عقلی و سفاهت زنان باشد، به دلیل تعارض با مبانی قرآن، ردّ و طرد می کند! 👉 به بیان واضح تر، قرآن می فرماید زنان مصداق «اولی الألباب» (صاحبان عقل و خِرَد) می باشند، اما تعدادی از روایات می گویند زنان ناقص العقل اند! در اینجا آنچه که قرآن فرموده اصل قرار می گیرد و آنچه که راویان به اهل بیت (ع) نسبت داده اند – که اصلاً معلوم نیست از معصومین صادر شده باشد یا نه - کنار گذاشته می شود؛ چرا که از دیدگاه ما اولین و مهترین معیار و میزان برای ارزیابی صحت و سقم روایات، عرضه به قرآن کریم است و این چیزی است که خود اهل بیت (ع) به ما آموخته اند: «فما وافق کتاب الله فخذوه، وما خالف کتاب الله فدعوه»؛ آنچه موافق کتاب الهی است قبول کنید، و آنچه را که مخالف قرآن است رها کنید (اصول کافی، ج 1، ص 69، ح 1). #مسائل_و_حقوق_زنان_در_اسلام ✅ https://eitaa.com/alhaydari

❗️ البته باید توجه داشت که وقتی می گوییم فلان روایت با قرآن در تعارض است و باید کنار گذاشته شود، منظور این نیست که آن خبر را واقعاً اهل بیت (ع) فرموده اند و ما کلام معصوم را کنار می گذاریم! بلکه مراد آن است که آن خبر که توسط فلان راوی نقل شده، به دلیل اختلاف با قرآن اصلاً از معصومین (ع) صادر نشده، نه اینکه صادر شده ولی ما نمی پذیریم! بین این دو نباید خلط شود! 📽 برگرفته از دیدار عده ای از بانوان فرهیخته حوزوی و دانشگاهی با آیت الله حیدری با موضوع "مسائل و حقوق زنان در اسلام". #مسائل_و_حقوق_زنان_در_اسلام ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🎙 مبانی و کلیدهای اصلی در فهم مسائل زنان/🔸 آیت الله سید کمال حیدری #فایل_های_صوتی #مسائل_و_حقوق_زنان_در_اسلام ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🎙 مبانی و کلیدهای اصلی در فهم مسائل زنان (جلسه دوم)/ 🔸 آیت الله سید کمال حیدری #فایل_های_صوتی #مسائل_و_حقوق_زنان_در_اسلام #مبانی_و_کلیدهای_اصلی_در_فهم_مسائل_زنان (2) ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 سلسله مباحث "مبانی و کلیدهای اصلی در فهم مسائل زنان" 🔸 آیت الله سید کمال حیدری 🔹 در این جلسات مهم، آیت الله حیدری مباحث متفاوت و بعضاً جدیدی را در حوزۀ مطالعات زنان از دیدگاه اسلام طرح و تبیین نموده است. علامه حیدری مطالب خود را در قالب چند قاعدۀ کلّی بیان نموده؛ قواعدی که - از نظر ایشان - ورود به عرصۀ مطالعه و تحقیق پیرامون حقوق و مسائل زنان بدون ملاحظۀ آنها، نافرجام و در مواردی آسیب زا خواهد بود! 〽️ این اصول و قواعد بنیادین، به منزلۀ کلیدهایی هستند که در دست داشتن هر یک از آنها، قفل های متعدّدی را گشوده و مشکلات فراوانی را از جامعۀ زنان برطرف خواهد کرد. در جلسه اول و دوم، شش مبنا و کلید اصلی توضیح داده شده است که عناوین آنها عبارتند از: 1⃣ اصالت و محوریّت قرآن 2⃣ نگاه کلان و اجتماعی به حقوق و مسائل زنان 3⃣ نگرش جامع اعتقادی، اخلاقی و فقهی و احتراز از نگاه فقهیِ تک بُعدی 4⃣ ضرورت فهم و برداشت زنانه از آیات و روایات، در کنار برداشت های مردانه 5⃣ حقوقی که پیامبر اکرم (ص) برای زنان بیان فرموده حقوق حداقلی است، که باید در اثر گذشت زمان افزایش یابد 6⃣ ضرورت تفکیک بین "سنت واقعیه" و "سنت محکیه" (سنت گزارشی یا نقل شده). ❗️ استماع سلسله مباحث حاضر به همۀ بانوان گرامی و به ویژه محققان رشتۀ مطالعات زنان توصیه می شود. گفتنی است این جلسات یاری خدا ادامه خواهد داشت. #مسائل_و_حقوق_زنان_در_اسلام ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 آیا از نظر قرآن، زن از دنده چپ مرد خلق شده است؟! #فایل_های_تصویری #مسائل_و_حقوق_زنان_در_اسلام ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 تفسیر متفاوت آیت الله حیدری درباره آیه "الرجال قوامون علی النساء" 🔅 زنان امروزی به دلیل رشد فکری و فرهنگی، در مقایسه با گذشته، حق بیشتری در تصمیم گیری های فردی، خانوادگی و اجتماعی دارند! #فایل_های_تصویری #مسائل_و_حقوق_زنان_در_اسلام ✅ https://eitaa.com/alhaydari

➖آیت الله حیدری: 🔺 برای جلوگیری از گسترش طلاق در جوامع امروزی چه باید کرد؟! 〽️ زنان را باید محدودتر کرد یا بر حقوقشان افزود؟! #فایل_های_تصویری #مسائل_و_حقوق_زنان_در_اسلام ✅ https://eitaa.com/alhaydari