🌺تفسیر آیه2⃣3⃣ سوره #النجم از تفسير شریف المیزان 🔰الذين يجتنبون كبائرالاثم و الفواحش الا اللمم ان ربك واسع المغفره...2⃣3⃣ 🔸كلمه اثم به معناى گناه است، و اصل آن - به طورى كه راغب گفته -معناى عملى بوده كه دير به نتيجه و ثواب برسد. و مـنـظـور از كـبـائر الاثـم، گـنـاهـان كـبـيـره اسـت كـه بـه طـورى كـه در روايات ثواب الاعـمـال از عـباد بن كثير النوا از امام ابى جعفر (عليه السلام) آمده، عبارت از هر گناهى اسـت كه قرآن مرتكبش راتهديد به آتش دوزخ كرده باشد. و در تفسير آيه شريفه (ان تجتنبوا كبائر ما تنهون عنه نكفر عنكم سيئاتكم...) بحثى پيرامون آن كرده ايم. و كـلمـه فـواحـش بـه مـعـناى گناهانى است كه خيلى شنيع و رسوا باشد، از آن جمله خداى تـعـالى زنا و لواط را دانسته، ولى بعيد نيست از ظاهر آيه برآيد كه در اينجا فواحش و كبائر يكى باشد. مـقـصـود از اسـتـثناى #الا_اللمم در آيه: (الذين يجتنبون كبائر الاثم و الفواحش الا اللمم...) و اما درباره معناى كلمه #لمم اختلاف كرده اند: بـعضى گفته اند: منظور از آن گناهان صغيره است. و اگر منظور اين باشد بايد گفت: استثناء در آيه منقطع و نظير استثناى (همه پسرانم آمدند مگر پسر همسايه) است. بـعـضـى گـفـتـه اند: #لمم عبارت از اين است كه كسى تصميم بر گناه بگيرد ولى انجام ندهد. كه در اين صورت نيز استثناء منقطع خواهد بود. بـعـضـى گـفـتـه اند: لمم، گناهى است كه گهگاه ارتكاب شود، و مرتكب آن عادت بر آن نـكـرده بـاشـد. كـه در ايـن صـورت لمـم هـم شـامـل گناهان كبيره مى شود و هم صغيره، و مضمون آيه با مضمون آيه شريفه (والذين اذا فعلو افاحشه او ظلموا انفسكم ذكروا اللّه فاستغفروا لذنوبهم و من يغفر الذنوب الا اللّه و لم يصروا على ما فعلوا و هم يعلمون) كه در وصف متقين و محسنين است منطبق مى شود، و مضمون همان را مى گويد، چون اين آيه مى فـرمـايـد: مـتـقـيـن و نـيـكـوكـاران كـسـانـى هـسـتـنـد كـه اگـر عـمـل زشـتـى مـى كـنـنـد، و يا به خود ستمى روا مى دارند، بسيار به ياد خدا مى افتند، و بـراى گناهان خود طلب مغفرت مى كنند، چون مى دانند غير از خدا كسى نيست كه گناهان را بيامرزد، و كسانى هستند كه هرگز بر آنچه كرده اند عالما عامدا اصرار نورزيده اند. و در روايـات اهـل بـيـت عـليـهـم السـلم بـه مـعـنـاى سـوم تـفـسـيـر شـده ، مـثـلا در اصول كافى از ابن عمار از امام صادق عليه السلام روايت آمده كه فرمود: لمم اين است كه كسى بر گناهى تصميم بگيرد و بعد استغفار كند. و نـيـز بـه سند خود از محمد بن مسلم از امام صادق عليه السلام روايت كرده كه فرمود: لمم اين است كه انسان گاهى گناهى را مرتكب شود، و ديگر تا مدتى پيرامون آن نگردد، و باز بار ديگر مرتكبش شود. و بـاز بـه سند خود از ابن عمار از امام صادق (عليه السلام) روايت كرده فرمود: لمام آن بـنـده اى است كه پشت سر هم گناه مى كند، اما طبعش خواهان آن نيست (در هيچ يك از اين سه روايت كلمه لمم به گناه صغيره معنا نشده ). و آيـه شـريـفـه مـطـلب آيه قبلى را كه مى فرمود: (الذين احسنوا) تفسير مى كند و مى فرمايد: همينها هستند كه از گناهان كبيره اجتناب دارند و از فواحش دورى مى كنند، و در عين حال ممكن هم هست از ايشان سر بزند. و جـمله (ان ربك واسع المغفرة ) ايشان را تطميع مى كند تا به اميد آمرزش خدا توبه كنند. (هو اعلم بكم اذ انشاكم من الارض ) - راغب مى گويد: ماده #نشاء و #نشاءة به مـعـنـاى احـداث چيزى و تربيت آن است. پس ‍ بنابراين، اين كه فرمود: او شما را از زمين انـشـاء كـرد، مـعـنـايش اين است كه: او بود كه شما را در آغاز خلقتتان حالهاى گوناگون مـتحول كرد، از مواد عنصرى زمينتان بگرفت و در آخر به صورت نطفه تان در آورده، در داخل رحم ها وارد كرد. (واذ انـتم اجنة فى بطون امهاتكم ) - كلمه #اجنة جمع #جنين است، و اين جمله عـطـف است بر جمله قبلى، چون بر سر هر دو كلمه اذ آمده، و معنايش اين است كه او داناتر بـه شـمـا اسـت، آن زمـان كه چه و چه بوديد و اين زمان كه شما جنين هايى در رحم مادران تـان هـسـتـيـد، او مـى دانـد حـقـيـقـت شـما چيست، و چه حال و وضعى داريد، و چه اسرارى در نـهـانـتـان هست، و مال كارتان به كجا مى انجامد. و جمله (فلا تزكوا انفسكم) تفريع بـر هـمـان عـلم خـداسـت، مـى فـرمـايـد: وقتى كه خداى تعالى شما را بهتر از هر كس ‍ مى شـناسد، و از آغاز خلقتتان و سرانجام آن باخبر است، پس ديگر بيهوده خود را به پاكى نستأييد، و او بهتر مى داند پاك و با تقوا كيست _________________ 🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇 https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a