📝 #یاداشت: پیرامون روش تحصیل علم #منطق 📌 حجت الاسلام مقدسی در کانال معارج (@maarejj) درباره یکی از #صوت های استاد فرحانی درباره روش تحصیل منطق، #یادداشتی را نوشته اند که متن آن را در ادامه می خوانیم. ⬇️لینک دانلود صوت👇👇👇 http://www.ostadfarhani.ir/morsalat/audio/heda-va-maha/download.php?file=08-elme-mantegh/050-piramone-khandane-mantegh-v-jambandi-doroos@almorsalat.mp3 🔰🔰🔰🔰🔰🔰 🔴 بنده در این #یادداشت به مناسبت مطالبی که استاد در این صوت بیان می کنند دو نکته مهم را تذکر می دهم: 1️⃣ #نکته_اول ♨️ بسیاری از دوستانی که با استاد فرحانی آشنا می شوند همیشه این سوال برای آنها مطرح است که «سبک شروع از #مطلب_ما چگونه است؟» 🔹 این صوت بخشی از جلسه هفتاد و سوم اصول مظفر بخش اول (پایه پنجم) است. استاد در بخش اول این صوت به مناسب مسئله #اعتبارات_ماهیت بحث بسیار ارزشمندی درباره #ماده و #جهت بیان می کنند. 🔻 در این بحث استاد به صورت کاربردی، سبک شروع از #مطلب_ما را در این موضوع پیاده می کنند. ایشان با پرسش و پاسخ ها و بررسی جوانب و لوازم مسئله #ماده و #جهت و تفاوت این دو، نشان می دهند که برای فهم چیستی ماده و جهت صرفا به تعریف آن ها نمی توان بسنده کرد و لازم است با بررسی جوانب مختلف آن، شناخت صحیحی از این مفهوم و ابعادش حاصل شود. 🔻پس از شناخت جوانب مختلف این مسئله، ثمرات و کاربردهای صحیح آن نیز روشن می گردد. 🔻براساس این تبیین، بسیاری از ابهاماتی که در «مطلب هل» و «مطلب لم»، (هستی و چرایی) مسائل وجود دارد، از عدم فهم صحیح چیستی آن مسئله نشأت می گیرد. لذا مسئله #ماده و #جهت که در ذهن بسیاری از طلبه ها بحثی بی ثمر است، پس از فهم صحیح آن ثمراتش آشکار می شود. 2️⃣ #نکته_دوم 🔰 استاد در این صوت درمورد اهمیت یادگیری علم منطق و ضرورت نظام بخشی ذهن به وسیله قواعد منطق نکات ارزشمندی را بیان می کنند و تاکید می کنند که #حتما #حتما قبل از اینکه ذهن از مطالب اصولی و فلسفی و ... پر شود باید ابتدا به وسیلۀ قوانین منطق آن را خط کشی و دسته بندی کرد، در غیر اینصورت کسی که در ضمن تحصیل این علوم بخواهد منطق را یاد بگیرد به #مغالطات زیادی دچار خواهد شد. 🤔 یکی از سؤالاتی که بسیاری از دوستان مطرح می کنند این است که ما چگونه این توانایی را به دست بیاوریم؟؟ غالبا تدریس های موجود منطق این ملکه را ایجاد نمی کند و استاد هم صوت کامل و با کیفیتی از منطق ندارند. پس چه باید کرد؟؟ 🔆 پاسخی که به ذهن بنده می رسد و پس از گفتگوهای متعدد، به نظرم می رسد که نظر استاد فرحانی نیز همین مطلب باشد این است که: ✅ از جهت سیر منطقیِ رشد علمی، باید ابتدا تسلط بر گزاره ها و قواعد منطقی حاصل شود و سپس حرکت در مسیر رشد علمی صورت گیرد. 🔰 ولی با توجه به شرایط موجود، راه کار دیگری نیز وجود دارد که استاد نیز در این صوت به آن اشاره ای می کنند. برای توضیح این راه کار مقدمه ای عرض می کنم: #مقدمه یادگیری علم منطق دو بخش دارد: ➖ تسلط و شناخت صحیح گزاره ها و محتوای علم منطق ➖ یادگیری و ملکه شدن استعمال و به کاربردن این علم در سیر اکتسابات علمی ♨️ عزیزانی که تصمیم دارند با سیر علمی استاد فرحانی کار علمی خود را آغاز کنند، ولی مشکل منطق دارند، باید توجه کنند که استاد در ضمن تدریس #الموجز، #اصول_مظفر و #بدایه_الحکمه علاوه بر اینکه مقدار زیادی از گزاره های منطقی را به مناسبت های مختلف تبیین کرده اند، به صورت عملیاتی شیوه استعمال و به کارگیری قوانین منطقی را در این کتب به طلبه یاد می دهند. ♨️ اگر شخصی از ابتدای الموجز مباحث استاد را پیگیری کند و با رعایت #آداب_استماع_صوت تقریرهای منظمی از دروس الموجز و اصول مظفر داشته باشد، لازم است مباحثی را که استاد در موضوعات ذیل بیان می کنند مشخص و جدا نماید: ☑️ #روش_تحصیل_علم ☑️ توضیحات درباره سازمان و کاربرد علم منطق ☑️ توضیحات درباره یکی از مباحث و گزاره علم منطق ☑️ توضیحات در مسئله #حقیقت و #اعتبار علاوه بر این عناوین و عناوین مشابه، لازم است در هر بحث به سبک ورود در بحث و بررسی جوانب مختلف آن دقت نماید. 🔅 با این کار می تواند پس از استماع صوت های #اصول_مظفر مطالب گردآوری شده را دسته بندی و جمع بندی کند. ♨️ استاد در تدریس کتاب #بدایه_الحکمه با کنترل دقیق ذهن طلاب، گزاره های فلسفی را در چارچوب دقیق ضوابط منطقی ارائه می دهند و اگر سرمایه ای که در الموجز و اصول مظفر برای طلبه فراهم شده را به همراه داشته باشد، #ذهن_منطقی وی شکل می گیرد و در مسائل گوناگون، می تواند براساس ضوابط منطقی حرکت کند و در موارد بسیاری به صورت ناخودآگاه به عدم رعایت ضوابط منطقی واکنش نشان می دهد. ✅ پس از تحصیل فلسفه، طلبه می تواند با ملکه ای که به دست آورده است، به صورت پژوهشی، علم منطق را در قالب پروژه های تحقیقاتی جمع بندی نهایی کند. @fater290

♨️ #مجموعه_جلسات اعتبار و نظام عقلا 🔰استاد علی فرحانی 🔸استاد علی فرحانی در جلسات ابتدایی تدریس بخش «استصحاب» کتاب رسائل به مناسب بررسی «اماره یا اصل» بودن استصحاب، در شانزده جلسه نکات مهمی درباره مسئله «نظام عقلا» و «اعتبار» مطرح نمودند. ایشان در این جلسات با شروع از مسئله «انواع حجیت» و تحقیق مسئله «حجیت لغوی» به بررسی محیط تشریع و جایگاه آن در نظام عقلا پرداختند. با توجه به اینکه محیط تشریع زیر مجموعه نظام عقلا است، ابتدا باید قوانین حاکم بر نظام عقلا و ملاک «تحصّص» و حصّه بندی های عقلایی را مشخص نماییم و با رعایت قوانین حاکم، قوانین اختصاصی هر یک از حصه را تعیین کنیم. 🔸استاد علی فرحانی توجه به احکامی که «تطابقت علیه آراء العقلاء کافةً» هستند را در بررسی نظام عقلا ضروری می دانند. «عقلاء بما هم عقلاء» با توجه به اغراض عقلایی محیط خود را «حصّه بندی» می کنند. در هر حصه ای عقلا برای افراد خاصی «اهلیّت و شأنیّت جعل و اعتبار» قائل هستند و آن ها را زعیم سایر افراد می دانند. پس از اینکه عقلا حصه ای را معتبر دانسته و برای شخصی شأنیت اعتبار در آن حصه را پذیرفتند، در این هنگام می توانیم احکام آن حصه را بررسی نماییم و «شرع» هم یکی از این حصّه های عقلایی است. 🔸با توجّه به اینکه در هر یک از حصّه ها مسئله «جعل و اعتبار» مطرح است، استاد به بررسی مسئله «حقیقت اعتبار» می پردازند. ایشان با توضیح مسئله «فعل اختیاری» و مراتب آن، نسبت «فعل اختیاری» با «اعتبار» را توضیح می دهند. ایشان در بررسی «فعل اختیاری»، مسئله «غرض» و نقش آن در «فاعلیّت بالقصد» را مطرح می نمایند و پس از آن وارد بحث «حقیقت اعتبار» و «اعطاء حد شیء إلی شیء آخر» می شوند. 🔸ایشان با بررسی تقریر شهید مطهری و آیت الله مصباح از فرمایش علامه طباطبائی و بررسی نظر مختار این دو بزرگوار نشان می دهند که آنچه به عنوان «اعتبار» مطرح نموده اند، همان «ضرورت بالقیاس» است و اگرچه تقریر شهید مطهری از دیدگاه علامه به فرمایشات ایشان نزدیک تر است ولی باز هم اشکالات متعددی به این تقریر وارد است. 🔸با بررسی کلام علامه در اعتبار مشخص می شود که ایشان این بحث را از مسئله «فاعل بالقصد» شروع کرده است و با توجه به اینکه در فعل اختیاری «نفس» دخالت دارد، برای شناخت صحیح حقیقت اعتبار ابتدا باید «نفس» و ویژگی ها و احکام آن را بررسی نماییم. 🔰معرفی از: حجت الاسلام مقدسی 📌همینطور که بیان شد، استاد در این جلسات بحث را از موضوع حجیت، شروع می کنند و پس از بیان مسئله"تحصص"های عقلایی بحث را ادامه می دهند. استاد، بحث تحصص های عقلایی را در ابتدای کتاب قطع و ظن بیان کرده اند. لذا برای تسهیل در یادگیری این بحث، بحث تحصص های عقلایی را که جلسات 3 تا 6 (4جلسه) قطع و ظن است، در ابتدای این جلسات قرار داده ایم که در مجموع این جلسات، 20 جلسه می باشد. ⬇️لینک دانلود صوت جلسات👇 http://www.ostadfarhani.ir/morsalat/maaref/etebar-v-oghala/ #پای_درس_استاد #استاد_علی_فرحانی #اعتبار #اصول #اندیشه_مطهر #در_محضر_علامه #فلسفه @fater290

♦️دنبال چه هستیم؟ ⚜️حجت الاسلام سید مجتبی امین جواهری ◾️ علوم انسانی معنای عریض و طویلی دارد و قرن هاست که متفکرین مختلف در تمدن مغرب زمین به آن پرداختند. در نگاه اولی علوم انسانی نه در مبادی و نه در روش هیچ نسبتی با آموزه های وحیانی اسلام ندارد. عمده مکاتب فکری موجود در این حوزه، حول محور #اومانیسم (انسان گرایی) و با روش تجربی و #عقلانیت_خودبنیاد تکون یافته. بنابراین وقتی در حوزه معارف اسلامی از آن سخن می گوییم به دنبال چه هستیم؟ ◾️ما معتقدیم که مقام معظم رهبری (دام ظله) به تبع امام خمینی (ره) مسیری را در حوزه علمیه و معارف اسلامی باز کردند که از دریچه آن می توانیم به شبکه مفاهیم پیچیده علوم انسانی وارد شویم. این مسیر چیزی جز انقلاب اسلامی و #جمهوری_اسلامی برآمده از آن نیست. اگر انقلاب اسلامی در سال 57 در ایران پیروز نمی شد، ما امروزه شأنیت کافی برای پرداختن به این مسأله نداشتیم. علوم انسانی در امتداد تمدن ها شکل می گیرد و تحولات اساسی در جامعه ایران در 4 دهه گذشته، استقلال فکری و فرهنگی لازم برای پرداختن به این مسأله را فراهم کرده است. ◾️نظریه #ولایت_فقیه صرفاً یک ساختار سیاسی نیست که از آن ذیل ابواب سیاسی فقه سخن بگوییم بلکه این نظریه، فقاهت را در مصدر مدیریت فردی و اجتماعی انسان قرار داده، بنابراین کارکرد علوم انسانی در توسعه تمدن غرب باید به صورت #بومی برای جامعه اسلامی بازتولید شود تا امکان جریان فقاهت در رگ های جامعه فراهم شود. ◾️از این منظر بسیاری از پیشفرض های موجود در علوم انسانی رنگ باخته و معنای اراده شده از آن، غیر از معنایی است که در ادبیات آکادمیک جهان وجود دارد. ◾️به صورت کلی مواجه ما با علوم انسانی در دو حوزه: #مفاهیم_انتزاعی و #پدیده_های_عینی تصویر می شود. در حوزه مفاهیم انتزاعی، مبانی فلسفی در هستی شناسی و انسان شناسی که روح جمعی ایرانیان را شکل داده، ما را به ظرف #اعتبار انسانی می رساند. #اعتباریات در امتداد حکمت اسلامی همانند سفره ای است که پدیده های عینی با روش فقهی مشخص از آن بهره می برند. پدیده های عینی در این منظر جدید، رویدادهای اجتماعی جمهوری اسلامی ایران است. ◾️مثلاً برای از بین بردن مسأله فقر به عنوان یک پدیده در جامعه فعلی ایران، با بهره گیری از پیشفرض های مفهومی مثل «عدالت»، «آزادی» و «فرهنگ» از دایره مفاهیم انتزاعی اسلام، اصولی با روش فقه جواهری استنباط می گردد و ناظر بر اقتضائات زمانی و مکانی تطبیق داده می شود. نتیجه این فرآیند، استخراج استراتژی های کلی در مدیریت جامعه اسلامی است و نهادی همچون مجلس شورای اسلامی ذیل آن، مصوباتی را برای محرومیت زدایی در نظر می گیرد. همانند #اقتصاد_مقاومتی به عنوان یک استراتژی، برخواسته از مبانی فلسفی و روش فقهی مدون و ناظر بر اقتضائات و شرایط عصر حاضر جمهوری اسلامی ایران است. ◾️ بنابراین نمی توان جمهوری اسلامی ایران را از مدار تولید #علوم_انسانی_اسلامی در این منظر حذف کرد. در کشوری که ساختارهای #سکولار حاکم باشد، متفکران اسلامی هیچ عرصه ای برای رصد، توصیف و بازتولید اصول اجتماعی نخواهند داشت. یکی از دلایل نفوذ سکولاریسم در حوزه های علمیه که گاهی ندای انسداد فکری از آن شنیده می شود و گاهی آن را با سیره عقلاء توجیه و تزیین می کنند، برخواسته از بی توجهی به موقعیتی است که جمهوری اسلامی ایران برای فقه شیعه ایجاد کرده است. ◾️ پس حوزه علمیه از منظر خود به علوم انسانی می نگرد و این منظر در بستر اتفاق تاریخی به نام #انقلاب_اسلامی ایجاد شده است. بنابراین اگر از تعلیم و تربیت سخن می گوییم چون ساختار جمهوری اسلامی متکفل نهادهای آموزشی و پرورشی کشور است و اگر از اقتصاد اسلامی سخن می گوییم چون زمام شوراهای عالی اقتصاد در اختیار جمهوری اسلامی است. ◾️ با توضیحات فوق، جایگاه حوزه علمیه و دانشگاه در فرایند تولید علوم انسانی اسلامی روشن می گردد. حوزه علمیه به صدد بازتولید مفاهیم اساسی علوم انسانی مطابق با موازین میراث فلسفی و فقهی ایران اسلامی است و دانشگاه متکفل توصیف و رصد پدیده های عینی در نظر و عمل است. ✅ امیدواریم در این محفل بتوانیم گوشه هایی از این ظرفیت عظیم را به مخاطبین محترم کانال عرضه کنیم. 🔍محفل علوم انسانی المرسلات 🔥 @ensani_almorsalaat

♨️ #مجموعه_جلسات اعتبار و نظام عقلا 🎙استاد علی فرحانی 🔸استاد علی فرحانی در جلسات ابتدایی تدریس بخش «استصحاب» کتاب رسائل به مناسب بررسی «اماره یا اصل» بودن استصحاب، در شانزده جلسه نکات مهمی درباره مسئله «نظام عقلا» و «اعتبار» مطرح نمودند. 🔸ایشان در این جلسات با شروع از مسئله «انواع حجیت» و تحقیق مسئله «حجیت لغوی» به بررسی محیط تشریع و جایگاه آن در نظام عقلا پرداختند. 🔸با توجه به اینکه محیط تشریع زیر مجموعه نظام عقلا است، ابتدا باید قوانین حاکم بر نظام عقلا و ملاک «تحصّص» و حصّه بندی های عقلایی را مشخص نماییم و با رعایت قوانین حاکم، قوانین اختصاصی هر یک از حصه را تعیین کنیم. 🔸استاد علی فرحانی توجه به احکامی که «تطابقت علیه آراء العقلاء کافةً» هستند را در بررسی نظام عقلا ضروری می دانند. «عقلاء بما هم عقلاء» با توجه به اغراض عقلایی محیط خود را «حصّه بندی» می کنند. در هر حصه ای عقلا برای افراد خاصی «اهلیّت و شأنیّت جعل و اعتبار» قائل هستند و آن ها را زعیم سایر افراد می دانند. پس از اینکه عقلا حصه ای را معتبر دانسته و برای شخصی شأنیت اعتبار در آن حصه را پذیرفتند، در این هنگام می توانیم احکام آن حصه را بررسی نماییم و «شرع» هم یکی از این حصّه های عقلایی است. 🔸با توجّه به اینکه در هر یک از حصّه ها مسئله «جعل و اعتبار» مطرح است، استاد به بررسی مسئله «حقیقت اعتبار» می پردازند. ایشان با توضیح مسئله «فعل اختیاری» و مراتب آن، نسبت «فعل اختیاری» با «اعتبار» را توضیح می دهند. ایشان در بررسی «فعل اختیاری»، مسئله «غرض» و نقش آن در «فاعلیّت بالقصد» را مطرح می نمایند و پس از آن وارد بحث «حقیقت اعتبار» و «اعطاء حد شیء إلی شیء آخر» می شوند. 🔸ایشان با بررسی تقریر شهید مطهری و آیت الله مصباح از فرمایش علامه طباطبائی و بررسی نظر مختار این دو بزرگوار نشان می دهند که آنچه به عنوان «اعتبار» مطرح نموده اند، همان «ضرورت بالقیاس» است و اگرچه تقریر شهید مطهری از دیدگاه علامه به فرمایشات ایشان نزدیک تر است ولی باز هم اشکالات متعددی به این تقریر وارد است. 🔸با بررسی کلام علامه در اعتبار مشخص می شود که ایشان این بحث را از مسئله «فاعل بالقصد» شروع کرده است و با توجه به اینکه در فعل اختیاری «نفس» دخالت دارد، برای شناخت صحیح حقیقت اعتبار ابتدا باید «نفس» و ویژگی ها و احکام آن را بررسی نماییم. 🔰معرفی از: حجت الاسلام مقدسی 📌همینطور که بیان شد، استاد در این جلسات بحث را از موضوع حجیت، شروع می کنند و پس از بیان مسئله"تحصص"های عقلایی بحث را ادامه می دهند. استاد، بحث تحصص های عقلایی را در ابتدای کتاب قطع و ظن بیان کرده اند. لذا برای تسهیل در یادگیری این بحث، بحث تحصص های عقلایی را که جلسات 3 تا 6 (4جلسه) قطع و ظن است، در ابتدای این جلسات قرار داده ایم که در مجموع این جلسات، 20 جلسه می باشد. ⬇️لینک دانلود صوت جلسات👇 http://www.ostadfarhani.ir/morsalat/maaref/etebar-v-oghala/ #المرسلات #استاد_علی_فرحانی #اعتبار #علم_اصول @almorsalaat

📚#معرفی_کتاب| رساله فی التحسین و التقبیح العقلیان 🔰آیت الله شیخ جعفر سبحانی ⬇️لینک دانلود کتاب👇👇 mediafire.com/file/nltnuhges986qpt #اصول #اعتبار #کتابخانه_مجازی @almorsalaat

🔰#در_محضر_علامه | طرح کلی نظریه اعتبار از دیدگاه علامه طباطبایی 🎙استاد علی فرحانی 📌در این جلسه که در تاریخ 1400/9/23 برای جمعی از طلاب قم برگزار شده است، پیرامون مباحثی همچون: معنای اعتبار، کیستی معتبر، محدوده و دایره اعتبار و آغاز بحث اعتبار (بررسی نظریه لزوم تقسیم موجود به حقیقی و اعتباری) نکاتی را از دیدگاه علامه بیان داشتند. #پای_درس_استاد #اعتبار #فلسفه #اندیشه_مطهر @almorsalaat

🔊#اعتبار_مقدس| اعتبار مقدس در بیان علامه طباطبایی 🎙استاد علی فرحانی 📚کفایه الاصول. فیضیه. سال 91 #اصول #پای_درس_استاد #اعتبار @almorsalaat

🅾 ادراکات اعتباری در کتاب مناهج الوصول امام خمینی (ره) 🔰حجت الاسلام سجاد انتظار @entezarsajjad ┄┅┅═❅❅❄❅❅═┅┅┄ 📌شناخت ادراکات اعتباری و احکام آن ها از جمله مسائل نو در میان مباحث اصولی و فلسفی است. این مساله گرچه از سابق مورد توجه اندیشمندان بوده است اما پس از تحقیقات مرحوم شیخ محمد حسین اصفهانی و سپس علامه طباطبایی در این رابطه، ابعاد عمیق تر و وسیع تری یافته است. استاد مطهری در رابطه با نقش علامه طباطبایی در این رابطه می فرماید:«از شاهكارهاى آقاى طباطبائى همين بحث مقاله اعتباريات ايشان است كه تقريبا شالوده علم اصول را هم زيرورو مى‏ كند» ◀️تاثیر بسیار مهم این مساله در مباحث علم اصول باعث شده است که ممنوعیت خلط حقیقت و اعتبار به یکی از قوانین اساسی این علم بدل شود و در نتیجه حکومت این قانون بر این علم، بسیاری از اندیشمندان اصولی در صدد بر آمده اند تا مباحث و نظریات خود را با این قانون سنجیده و هماهنگ کنند به گونه ای که متعلمان تازه وارد این علم حاکمیت قانون فوق را دلیلی بر بی ضابطه بودن ادراکات اعتباری دانسته و آن ها را تابع ذوق و یا شبه آن بدانند. ◀️اما در این میان بسیار اند کسانی که علیرغم تلاش برای حفظ مرز ادراکات حقیقی و اعتباری و رعایت قوانین مربوط به امور اعتباری، خود دچار خلط حقیقت و اعتبار می شوند. ریشه این اشتباه در نوع مواجهه آن ها با ادراکات اعتباری در علم اصول است. طرح ادراکات اعتباری در علم اصول و بیان خواص آنها با طرح این مساله و خواص آن در علم فلسفه متفاوت است و باید متفاوت باشد چرا که اقتضای ملاک وحدت بخش هر علم(چه موضوع باشد و چه غایت و چه روش و یا هر چیز دیگر) این است که مسائل آن علم با جهت موافق و مسانخ آن ملاک طرح شوند؛ در غیر این صورت لازم می آید که یک مساله از همان جهت که در یک علم مطرح است در علمی دیگر نیز مطرح شده و سبب تداخل مسائل علوم شود. ◀️با توجه به معیار فوق می توان گفت که بررسی ادراکات اعتباری در علم فلسفه صبغه ای هستی شناسانه دارد. یک فیلسوف از این بحث می کند که حقیقت ادراکات اعتباری چیست؟ آیا این ادراکات از شئون وجود و اقسام موجود است و یا از شئون ادراک و اقسام علم است؟ نسبت این ادراکات با فعل اختیاری انسان چیست؟ نسبت این ادراکات با واقع چیست و آیا برهان در آن ها جاری می شود یا خیر؟ و مسائلی از این دست...اما علم اصول علمی است که بر پایه مفهومی عقلائی به نام «حجیت» استوار است بنابراین هر بحثی پیرامون این ادراکات انجام بگیرد باید در محدوده ای که تحت سیطره ی عقلا قرار دارد باشد در نتیجه باید پیرامون مفاهیمی همچون وجوب و حرمت، اشتغال ذمه و فراغت آن، طاعت و انقیاد و نظائر آن ها انجام بگیرد. 🔰تفکیک این دو زاویه دید به ادراکات اعتباری خود مبدئی است برای شکل گیری مرز بین اعتبارات فلسفی و اعتبارات عقلائی که هر کدام ساحتی برای تحقیق امور اعتباری هستند و شیوه و ضابطه تحقیق در هر کدام از این دو ساحت با یکدیگر را متفاوت می کند و ثمرات حاصل از هرکدام را با دیگری جدا می کند. ◀️رعایت نکردن مرز این دو ساحت ادراکات اعتباری را می توان اصلی ترین ریشه خلط حقیقت و اعتبار مدعیان تفکیک حقیقت و اعتبار دانست که مباحث اساسی علم اصول از ابتدای آن تا به انتها را تحث تاثیر خود قرار می دهد همچون کیفیت تحلیل مسمای عبادات و معاملات، متعلق اوامر و نواهی، کیفیت دلالت امر و نهی بر وجوب و حرمت، مباحث مربوط به صغری و کبری عقل، اقسام استصحاب و شرایط آن، مراتب حکم و خواص هر کدام از مراتب و... ◀️اینکه آیا تنها ضابط امور اعتباری غایت است و هیچ ضابط دیگری برای این ادراکات وجود ندارد؟ اینکه آیا اعتبار امری متواطی است و همه جا یکسان است و یا اعتبار امری مقول به تشکیک است و جابجا احکام مختلفی دارد؟ آیا اعتبار حصه ای واحد است و یا اینکه حصص مختلف اعتباری می توان در نظر گرفت؟ اینکه اعتبار در محدوده عقلا با اعتبار در محدوده شرع یکسان است یا خیر؟ اینکه آیا اعتبار تنها فعل فاعل بالقصد است یا فاعل های دیگر نیز از اعتبار استفاده می کنند؟ اینکه امور اعتباری مکان دارند یا خیر؟ و اینکه زمان دارند یا خیر؟ و اینکه پایدار اند یا متغیر اند؟ و انواع و اقسام سوالاتی که در این زمینه وجود دارد همگی در پاسخ خود نیازمند به مشخص کردن متد پاسخگویی بر اساس یکی از دو ساحت فوق هستند. ✅یکی از اندیشمندانی که در این زمینه صاحب نظریه و ابتکارات اساسی است امام خمینی(ره) است که به نوعی می توان ایشان را در تحقیق علم اصول بر پایه ادراکات اعتباری در ساحت عقلائی متفرد دانست. ایشان به زیبایی و دقت هر چه تمام مباحث علم اصول را با این زاویه دید مطرح می کنند و نتایج بسیاری را از این شیوه بحث به دست می آورند. گذشته از آن که آیا آراء ایشان در مسائل مختلف اصولی مقبول باشد یا خیر، اصل این شیوه طرح بحث و استدلال امری است که یادگیری آن در خلال مباحث ایشان لازم و ضروری است. 🔰از آن جا که هیچ اندیشمندی را سراغ نداریم که مباحث مربوط به اعتباریات را مخصوصا در ساحت عقلائی آن به صورت جداگانه بحث کرده باشد، ناچاریم که این دست مباحث را از خلال مباحث اصولی امام (ره) پیگیر باشیم که یکی زوایای تدریس کتاب #مناهج_الوصول توسط استاد معظم شیخ علی فرحانی همین جهت بوده است. ایشان در خلال مباحث مختلف و شرح کلمات امام به صورت تدریجی به برخی از احکام امور اعتباری می پردازند و مقایسه هایی را بین سخنان بزرگان این عرصه همچون استاد شهید مطهری، آیت الله جوادی، آیت الله مصباح، علامه طباطبایی و امام خمینی انجام می دهند. #اصول #اعتبار #یادداشت #مناهج_بخوانیم #پای_درس_استاد #در_مدرسه_امام_خمینی 🌐 المرسلات، از مقدمات تا اجتهاد @almorsalat

📝#فلسفه| اعتبارات ماهیت در نگاه امام خمینی و علامه طباطبایی 🔰تقریر تدریس بدایه الحکمه استاد علی فرحانی ✍️مقرر: احسان چینی پرداز (@Ehsan1244) یکی از مهمترین مسائل در فلسفه مشاء احکام ماهیت است. مبحث اعتبارات ماهیت هم به عنوان یکی از فصول مهم فلسفی که در علم اصول نیز تاثیر گذار بوده است، ذیل احکام ماهیت بحث میشود. اعتبارات ماهیت که ناظر به ماهیت من حیث هی هی است، در نگاه اول سه لحاظ ذهنی برای ماهیت نسبت به لواحق آن است که از آن تعبیر به بشرط شیئ و لا بشرط و بشرط لا میشود که البته این تعابیر اولین بار در حکمت مشاء توسط بوعلی بیان شد و بعد هم به عرفان نظری راه پیدا کرد. ◽️همانطور که امام رضوان الله علیه می فرمایند این مبحث در عبارات قدماء کاملا مبهم است لذا با قطع نظر از صدرا، تصریح به این مبحث برای اولین بار توسط ملاهادی سبزواری صورت گرفت. و اما ملاهادی که در دوره تاثیرگذاری قرار دارد اندیشه اش هم در فلسفه و هم در اصول اثر گذار است. فلذا آنچه در علم اصول ذیل اعتبارات ماهیت در مورد موضوع له اسم جنس گفته میشود، با محوریت نظر او است که مرحوم مظفر هم در اصول فقه تلخیصی از آن را بیان کرد. ◽️مع ذلک تصریح ملاهادی تمام مساله را منحرف کرد زیرا او تعبیر به « اعتبارات ماهیت» آن هم به معنای لحاظ ذهنی کرد. بعد هم همین ادبیات اعتباری و به لحاظ ذهنی بودن را در باب جنس و فصل و نوع هم وارد شد در حالی که عند المشائین جنس و فصل و نوع سه حیثیت واقعی هستند. ◽️اگر مراد از اعتبارات ماهیت صرفا لحاظ ذهنی باشد اولا این بحث تلاعب با مفاهیم بوده و شان فیلسوف نیست.(۱) ثانیا فلاسفه طبیعی را امر خارجی می دانند در حالی که در این تقسیم جایی نخواهد داشت(۲). ◽️لذا حضرت امام میفرمایند که اگرچه عبارات فلاسفه تسامح دارد اما حاشا و کلا که مراد آنها صرف لحاظ ذهنی باشد. ◽️مرحوم علامه طباطبایی نیز تصریح می کند که بعض اقسام اعتبارات ماهیت در خارج موجود است فلذا مقسم هم خارجیت دارد و نیز چون جهت تقسیم باید واحد باشد پس هیچ یک از اقسام، قید لحاظ ذهنی ندارد. ◽️البته امام تعبیر به « اعتبار» را به صورت کلی از عبارت خود حذف کرد اما مرحوم علامه تعبیر «اعتبار» را هم در بدایه و هم در نهایه کنار نمی گذارند اما هر دو، یک مطلب را بیان میکنند. راز این مطلب در این است که: 1⃣ اولا اعتبار مشترک لفظی است زیرا اعتبار در علم اصول به معنای لحاظ ذهنی است اما در فلسفه به این معنا نیست بلکه فلاسفه تصریح می کنند که صفات حقیقیه وجود، اعتباری اند. 2⃣ثانیا این تعبیر متخذ از دقت در حقیقت علم حصولی است زیرا در موطن علم حصولی همیشه خارج را از طریق صور ادراک می کنیم نه مستقل از صور. لذا حیث مفهوم بما هی مفهوم غیر از مفهوم بما هی حاکی است یعنی گاهی به #اعتبار ذهن و گاهی به اعتبار خارج سخن میگوییم. پس در فلسفه تعبیر به «اعتبار» لازم است‌. ◽️لذا ماهیت من حیث هی هی از جهت واقع و آثار واقعی آن تنها سه قسم دارد: یا واقعا امکان ندارد که لواحق بر آن اضافه شود (ماهیت مهمله و بشرط لا) یا همیشه خصوصیات بر آن اضافه میشود( بشرط شیء) و یا خصوصیات تاره با ماهیت همراه هستند تاره نیستند یعنی عرض مفارق اند ( لا بشرط قسمی) ◽️مرحوم علامه اضافه می کند که در موطن ماهیت به شرط شیء «تصدق الماهیه علی المجموع»یعنی ماهیت انسان بر مجموع زید بما هو مجموع « صدق» می کند و حمل اش حمل اولی ذاتی است. زیرا در این موطن جزء نداریم بلکه عینیت بین اجزاء و کل برقرار است لذا حمل فصل وحده بر ماهیت و نیز حمل جنس وحده بر ماهیت #حمل_اولی_ذاتی است نه شایع صناعی. ❇️من هنا یظهر: ◽️ طبق توضیح فوق #تقسیم نداریم بلکه اعتبارات ماهیت مصادیق کلی طبیعی هستند زیرا در تقسیم، اقسام مرکبی از مقسم و خصوصیت اضافه هستند این در حالی است که علامه فرمودند ماهیت به شرط شیء همان مقسم ( کلی طبیعی) است بدون هیچ اضافه و قیدی، مانند «الکلمه اسم او فعل او حرف» لذا آنچه گفته شد اقسام ماهیت نیست بلکه مصادیق و افراد ماهیت است. البته از آنجا که تقسیم معقول ثانی منطقی است در ذهن درست است. #فلسفه #پای_درس_استاد_فرحانی @almorsalaat