ویژگی های جن از دیدگاه قرآن:
1 ـ جن موجودی است که از شعله های آتش آفریده شده، برخلاف انسان که از خاک آفریده شده است.(سوره الرحمن، آيه 15)
2 ـ دارای عقل، علم، درک و تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال است.(آيات مختلف سوره جن)
3 ـ دارای تکلیف و مسئولیت هستند. (آيات سوره جن و الرحمن)
4 ـ طایفه جن نیز مرد و زن دارند.(سوره جن، آيه 6)
5 ـ گروهی از آن ها مؤمن صالح و گروهی کافرند.(سوره جن، آيه 11)
6 ـ دارای حشر و نشر و معادند.(سوره جن، آيه 15)
7 ـ آن ها در آسمان ها بوده و خبرگیری و استراق سمع داشتند و بعداً ممنوع شدند.(سوره جن ،آيه 9)
8 ـ در میان آن ها افرادی یافت می شوند که از قدرت زیادی برخوردارند، همان گونه که در میان انسان ها نیز چنین است: مثلاً یکی از آن ها به سلیمان گفت: «من تخت ملکه سبا را پیش از آن که از جای برخیزی از سرزمین او به این جا می آورم»(سوره نمل، آيه 39)
9 ـ آن ها قدرت بر انجام بعضی کارهای مورد نیاز انسان دارند: «گروهی از جن پیش روی سلیمان به اذن پروردگار کار می کردند، و برای او معبدها، تمثال ها و ظروف بزرگِ غذا تهیه می کردند.»(سوره سبا، آيات 12 ـ 13)
10 ـ خلقت آن ها در روی زمین قبل از خلقت انسان ها بوده است.(سوره حجر، آيه 27)
جن یا پری از جمله مواردی است که در قرآن کریم به آفرینش آن تصریح شده است (وَ خَلَقَ الْجَانَّ مِن مَّارِجٍ مِّن نَّارٍ - الرحمن، 15) . جن پیش از انسان آفریده شده وَ الجَْانَّ خَلَقْنَاهُ مِن قَبْلُ مِن نَّارِ السَّمُومِ - حجر، 27 و خداوند در آفرینش آن هدفمند بوده است (وَ مَا خَلَقْتُ الجِْنَّ وَ الْانسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ - ذاریات، 56 ) . جنیان همانند انسان، مکلّف به تکالیف دینیاند و در روز قیامت از اعمال آنها سؤال میشود (یَامَعْشرََ الجِْن وَ الْانسِ أَ لَمْ یَأْتِکُمْ رُسُلٌ مِّنکُمْ یَقُصُّونَ عَلَیْکُمْ ءَایَتیِ- انعام، 130 ) و چنانچه از دستورات الهی سرپیچی کنند به عذاب دوزخ گرفتار شده، وارد جهنم میشوند (قَالَ ادْخُلُواْ فیِ أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِکُم مِّنَ الْجِن وَ الْانسِ فیِ النَّارِ - اعراف، 38 ) .اینها همه آیاتی است که به آفرینش جن تصریح کرده و از اینرو جای هیچ شک و شبههای دربارهی اصل آفرینش این پدیدهی الهی باقی نگذاشته است.
«جن» از نگاه قرآن
واژهی «جن» بیست و دو بار و واژهی «جانّ» هفت بار در قرآن به کار رفته است. همچنین از واژهی «جنّه» ده بار در قرآن استفاده شده است که در این میان پنج مورد آن به معنای جن و پنج مورد دیگر به معنای مجنون است. بنابراین در مجموع، این واژه سی و چهار بار در قرآن تکرار شده است. بر خلاف داستانها و افسانههایی که در مورد جن رایج است و از این پدیدهی الهی صورتی وحشتناک و عجیب نشان داده است نگاه قرآن به این مخلوق الهی بسیار جالب است. در تمام آیات قرآنی که در این مورد نازل شده است حتی یک مورد نمیتوان یافت که جن را موجودی هولناک و ترسآور شناسانده باشد و این نکتهای در خور توجه است. قرآن از جن همانند انسان یاد میکند و هرجا از تکلیف و آتش جهنم سخن میگوید این دو را در کنار هم قرار میدهد (یَامَعْشرََ الجِْن وَ الْانسِ أَ لَمْ یَأْتِکُمْ رُسُلٌ مِّنکُمْ یَقُصُّونَ عَلَیْکُمْ ءَایَتیِ - انعام 130 )، (وَ لَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ کَثِیرًا مِّنَ الجِْن وَ الْانسِ - اعراف، 179 ) . آنجا که به هدفمند بودن آفرینش انسان تصریح میکند، آفرینش جن را نیز از قلـم نمیاندازد و تأکـید میکند که هر دوی آنها را برای عبادت آفریده است (وَ مَا خَلَقْتُ الجِْنَّ وَ الْانسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ - ذاریات، 56 ) . یکی از سورههای قرآن که سخن ما را تأیید میکند سورهی الرحمن است. در این سوره، خداوند رحمان در آیات متعدد هر دو را با همدیگر مورد خطاب قرار میدهد ()فَبِأَی ءَالَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ که به گفتهی مفسّر المیزان، مخاطب در این آیات جن و انس هستند. باز در همین سوره از آنها به «ثقلین» تعبیر میکند (سَنَفْرُغُ لَکُمْ أَیُّهَ الثَّقَلَانِ - الرحمن، 31 ) و بدون فاصله آنها را در کنار هم مورد خطاب قرار میدهد (یَامَعْشَرَ الجِْن وَ الْانس- الرحمن، 33 ) . از مجموع این آیات چنین به دست میآید که در جهان هستی، انسان و جن در کنار هم قرار دارند به گونهای که در بسیاری از آیات قرآنی هر دو، مورد خطاب قرار میگیرند، و در صورت مخالفت با دستورات الهی هر دو به سرنوشت شوم دچار خواهند شد. علاوه بر آن در قرآن سورهای به نام «جن» نامیده شده است.
چیستی و ماهیت جن از نگاه قرآن
از دیدگاه قرآنی، جن از آتش آفریده شده است همانگونه که انسان از خاک آفریده شده است (وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْانسَانَ مِن صَلْصَالٍ مِّنْ حَمَإٍ مَّسْنُون) 26 وَ الجَْانَّ خَلَقْنَاهُ مِن قَبْلُ مِن نَّارِ السَّمُوم (27) - حجر قرآن در دو مورد به خلقت جن اشاره میکند:
الف – آیه 27 از سوره حجر: «وَ الجَْانَّ خَلَقْنَاهُ مِن قَبْلُ مِن نَّارِ السَّمُوم؛ و طایفهی جن را پیش از آن، از آتش گرم و سوزان آفریدیم. » «سموم» در لغت به معنای باد سوزانی است که گویی در تمام روزنههای پوست بدن انسان نفوذ میکند، عرب به سوراخهای بسیار ریز پوست بدن «مسام» میگوید و «سَموم» نیز به همین مناسبت بر چنین بادی اطلاق میشود. مادهی «سم» نیز از همان است چرا که در بدن نفوذ کرده، انسان را میکشد یا بیمار میسازد .
ب – آیه 15 از سورهی «الرحمن»: «وَ خَلَقَ الْجَانَّ مِن مَّارِجٍ مِّن نَّار؛ و جن را از شعلههای مختلط و متحرک آتش آفرید. » «مارج» در اصل از «مَرَج» (بر وزن مَرَض) به معنای اختلاط و آمیزش است، و در این جا منظور، اختلاط شعلههای مختلف آتش میباشد زیرا هنگامیکه آتش شعلهور میشود گاه به رنگ سرخ، گاه به رنگ زرد، گاه به رنگ آبی و گاه به رنگ سفید در میآید . تأملی در این دو آیه شکی باقی نمیگذارد که اصل و چیستی وجود جن از آتش است، آتشی که هم گرم و سوزان است و هم مختلط. ما بیش از این از خلقت جن چیزی نمیدانیم و این مطالب را هم از قرآن استفاده کردهایم، همانگونه که چگونگی خلقت انسان را نیز از آیات قرآن به دست آوردهایم، آنجا که اصل وجود انسان را از خاک میداند: گل خشکیدهای که همچون سفال است خَلَقَ الْانسَانَ مِن صَلْصَلٍ کاَلْفَخَّا - الرحمن،14
در روایتی از پیامبر اکرم (ص) میخوانیم: «خداوند جن را پنج صنف آفریده است: صنفی مانند باد در هوا، صنفی به صورت مارها، صنفی به صورت عقربها، صنفی حشرات زمیناند و صنفی از آنها مانند انساناند که بر آنها حساب و عقاب است» (سفینة البحار، ج 1، ص 186 (ماده جن) .
در این کلام تنها یکی از اقسام پنجگانه (قسم پنجم) در محل بحث ما وارد است و گرنه از سایر اقسام آن ما هیچ اطلاعی نداریم، مگر آنکه دست به تأویل ببریم و بگوییم: شاید منظور از هوا، همان ویروس و میکروبهای موجود در هوا باشد و ...؛ همانگونه که از برخی روایات دیگر نیز چنین بر میآید، مثلاً در روایتی از امیرالمؤمنین (ع) میخوانیم: «از قسمت شکستهی ظرف و دستگیرهی آن آب نخورید زیرا شیطان روی دستگیره و قسمت شکستهی ظرف مینشیند» (کتاب «کافی»، ج 6، ص 385، حدیث 5) .
از نظر علمی برای همه روشن است که منظور از شیطان در این روایت، میکروب است و از آنجا که در گذشته وجود این پدیده برای مردم ثابت نشده بود حضرت به جای اصطلاح «میکروب» از اصطلاح «شیطان» استفاده فرمودهاند.
در سفینة البحار آمده است که شیطان یارانی دارد که برای وسوسه انسان ها به او یاری می رسانند. این شیاطین در هر موقعیت زمانی و مکانی، در خدمت ابلیس هستند تا او را به اهدافش برسانند. اسامی آنان از این قرار است:
1_ ولهان؛ انسان را در طهارت و نماز وسوسه می کند و به شک می اندازد که این نماز باطل است
2_هفاف؛ ماموریت دارد که در بیابانها و صحراها انسان را اذیت کند و برای ترسانیدن او را به وهم و خیال اندازد یا به شکل حیوانات گوناگون به نظر انسان درآید
3_ زلنبور؛ موکل بازاری هاست. لغویات و دروغ، قسم دروغ و مدح کردن متاع را نزد آنها زینت می دهد.
4_ ثبر؛ در وقتی که مصیبتی به انسان وارد می شود، صورت خراشیدن، سیلی به خود زدن، یقه و لباس پاره کردن را برای انسان پسندیده جلوه می دهد.
5_ابیض؛ انبیا را وسوسه می کند - یا ماءمور به خشم در آوردن انسان است و غضب را پیش او موجه جلوه می دهد و به وسیله آن خونها ریخته می شود.
6_اعور؛ کارش تحریک شهوات در مردان و زنها است و آنها را به حرکت می آورد! و انسان را وادار به زنا می کند
(اعور، همان شیطانی است که بر صیصای عابد را وسوسه کرد تا با دختری زنا کند.)
7_داسم؛ همواره مراقب خانه هاست. وقتی انسان داخل خانه شد و سلام نکرد و نام خدا را بر زبان نیاورد، با او داخل خانه می شود و آن قدر وسوسه می کند تا شر و فتنه ایجاد نماید
8_مطرش؛ کار او پراکندن اخبار دروغ یا دروغ هایی است که خود جعل کرده؛ در حالی که حقیقت ندارند.
9_قنذر؛ او نظارت بر زندگی افراد می کند. هر کس چهل روز در خانه خود طنبور داشته باشد؛ غیرت را از او بر می دارد، به طوری که انسان در برابر ناموس خود بی تفاوت می شود.
10_دهار؛ ماءموریت او آزار مؤمنان در خواب است. به طوری که انسان خواب های وحشتناک می بیند، یا در خواب به شکل زنان نامحرم در می آید و انسان را وسوسه می کند تا او را محتلم کند.
11_قبض؛ وظیفه او تخم گذاری ست. روزی سی عدد تخم می گذارد. ده عدد در مشرق و ده عدد در مغرب و ده عدد زمین، از هر تخمی عده ای از شیاطین و عفریت ها و غول ها و جن بیرون می آیند که تمام آنها دشمن انسان اند.)
12_تمریح؛ امام صادق علیه السلام فرمودند: برای ابلیس - در گمراه ساختن افراد - کمک کننده ای به نام (تمریح) وی در آغاز شب بین مغرب و مشرق به وسوسه کردن، وقت مردم را پر می کند.
13_قزح؛ ابن کوا از امیرالمؤمنین علیه السلام از قوس و قزح پرسید، حضرت فرمود: قوس قزح مگو؟! زیرا نام شیطان (قزح) است بلکه بگو قوس اله و قوس الرحمن
14_زوال؛ مرحوم کلینی از عطیة بن المعزام روایت کرده که وی گفت: در خدمت حضرت صادق علیه السلام بودم و از مردانی که دارای مرض (ابنه) بوده و هستند یاد کردم. حضرت فرمود: (زوال) پسر ابلیس با آنها مشارکت می کند ایشان مبتلا به آن مرض می شوند.
15_لاقیس؛ او یکی از دختران شیطان و کارش وادار کردن زنان به هم جنس بازی است او مساحقه را به زنان قوم لوط یاد داد.
16_متکون؛ شکل خود را تغییر می دهد و خود را به صورت بزرگ و کوچک در می آورد و مردم را گول می زند و این وسیله آنان را وادار به گناه می کند.
. 17_مذهب؛ خود را به صورت های مختلف در می آورد، مگر به صورت پیغمبر و یا وصی او. مردم را با هر وسیله که بتواند گمراه می کند.
18_خنزب؛ بین نمازگزار نمازش حایل می شود؛ یعنی توجه قلب را از وی برطرف می کند. در خبر است که: عثمان بن ابی العاص بن بشر در خدمت حضرت رسول صلی الله علیه و آله عرض کرد: شیطان بین نماز و قرائت من حایل می شود - یعنی حضور قلب را از من می گیرد - حضرت جواب داد: نامش شیطان (خنزب) است. پس هر زمان از او ترسیدی به خدا پناه ببر.
19_مقلاص؛ موکل قمار است. قمار بازها همه به دستور او رفتار می کنند. به وسیله قمار و برد و باخت اختلاف و دشمنی در میان آنان به وجود می آورد.
20_طرطبه؛ از دختران آن ملعون می باشد. کار او وادار کردن زنان به زنا است و هم جنس بازی را هم به آنان تلقین می کند.
منبع: سفینة البحار، جلد 1، ص 99 و ص100
🔻تمثلات جنیان
🔹️در این که جن میتواند به شکلهای مختلف اعم از انسان و حیوان در آید، آیات و روایاتی وجود دارد؛ از جمله تشکّل شیطان به صورت سراقة ابن مالک در جنگ بدر و تشویق کفار به جنگ و تشکل شیطان به صورت شیخ نجدی در جریان دارالندوه.(مجلسی، همان،60: 159) همچنین جریان حضرت سلیمان7که عفریتی از جن گفت: (أَنَا آتِیکَ بِهِ قَبْلَ أَنْ تَقُومَ مِنْ مَقامِکَ)(نمل:39) و کار کردن جن برای ایشان (سبا:12) شواهد مجسم شدن جن به شکل انسان است. در روایتی آمده است در زمان امام باقر7 شخصی به نام سعد اسکاف، جنیان را به صورت مردانی زاهد، و در زمان امام صادق7 ابن جبل آنها را به صورت سودانیان دیده بود.(کلینی، 1388،2: 242) در روایت دیگری آمده است شخصی اعمال حجش را اشتباه انجام داد و جنّی که به صورت انسان در آمده بود مسأله را به او فهماند، سپس امام صادق7 فرمود: او فردی از جن بود که قصد ارشاد تو را داشت.(حرعاملی، همان،25: 216) با این حال اقوال عالمان اسلامی در اینباره مختلف است. به گفته علامه مجلسی بین امامیه بلکه بین مسلمین خلافی نیست که گاهی خداوند به جهت مصالحی جنها را به اشکال مختلف و صورتهای گوناگون در میآورد، چنان که سید مرتضی به آن قائل است، و یا بگوئیم که خداوند آنها را توانایی داده که به اشکال مختلف درآیند، چنان که این مطلب از اخبار بدست میآید.(مجلسی، همان،14: 125) برخی گفتهاند مذهب متکلمان آن است که جنها قادرند به شکلهای مختلف درآیند و لذا گاهی به صورتها و شکلهای مختلف دیده میشوند.(سبزواری، 1351: 375) ابن سینا نیز میگوید: «جن حیوانی است هوائی که به شکلهای گوناگون ظاهر میشود.»(ابنسینا، 1936: 235) علمای اهل سنت نیز معتقدند جن به صورت انسان و انواع حیوانات از قبیل شتر، الاغ، گاو، سگ و غیره مجسم میشود. ابن تیمیه سگ سیاه را شیطان سگها میداند و معتقد است که جن زیاد به صورت سگ سیاه در میآید.(ابنتیمیه، 1381،11: 309) در منابع روایی آنان نیز آمده که جنها به صورت سگ سیاه و مار ظاهر میشوند.(مسلم، 1375،1: 365).
علامۀ طباطبایی تشکّل جنها را نمی پذیرد و میگوید: «آن چه بر سر زبانها افتاده است که جن جسمی لطیف است و به هر شکلی حتی شکل سگ و خوک در میآید مطلبی است که هیچ دلیل عقلی و نقلی معتبر بر آن نیست. و اینکه برخی ادعای اجماع بر این مطلب کردهاند علاوه بر این که چنین اجماعی وجود ندارد، هیچ دلیلی بر حجیت آن در امثال اینگونه مسایل اعتقادی نیست.»(طباطبائی، همان،17: 13).
#سیداحمدرضوی
رسول الله فرمود:
«هر کس که مرا در خواب ببیند، پس مرا به واقع دیده است، زیرا شیطان به من تشبیه پیدا نمیکند و به شکل من ظاهر نمیشود». (محدث قمی، سفینة البحار، ج. ۱، ماده شطن، ص. ۶۹۹.)
نیز روایت شده که شیطانی است «مذهّب» نام که بر هر صورتی ظاهر میشود، مگر در صورت پیامبر و وصی پیامبر.
شیطان نه تنها به صورت پیامبر و امامان ظاهر نمیشود، بلکه به صورت شیعیان پاک و اولیای الهی هم ظاهر نمیشود. رسول خدا فرمود: شیطان در صورت من درنیاید و نه در صورت احدی از اوصیایم و نه در صورت احدی از شیعیان». (شیخ صدوق، امالی، مجلس یازدهم، ح. ۱۰.)
آیه 15 سوره حجرات.mp3
823K
•┈┈••✾🍃🌺🍃✾••┈┈•
📖 پیام های آیه:
1- قرآن، هم ملاك و معيار كمال را بيان مىكند، «إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ» و هم الگوهاى كامل را نشان مىدهد. إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ ...
2- ايمان به پيامبر، در كنار ايمان به خداوند لازم است. «آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ»
3- نشانهى ايمان واقعى، پايدارى و عدم ترديد در آن است. «ثُمَّ لَمْ يَرْتابُوا»
4- ايمان، امرى باطنى است كه از راه عمل شناخته مىشود. إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ ...جاهَدُوا ...
5- ايمان بدون جهاد، شعارى بيش نيست. جاهَدُوا بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ ... (كمال ايمان به گذشت از جان و مال است.)
6- در فرهنگ اسلام، جهاد مالى و جانى، بايد در راه خدا باشد. جاهَدُوا ... فِي سَبِيلِ اللَّهِ
┈┈••✾🍃🌺🍃✾••┈┈•
این عماریون
🗓 رویداد نگار؛ پنجشنبه
☀️ 1399/05/02«شمسی»
🌙 1441/12/01 «قمری»
🎄 2020/07/23 «میلادی»
〰️〰️〰️🍃🌹🍃〰️〰️〰️
☀️ رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی
ـ صدور اعلاميه مشترك علما در تأييد مرجعيت حضرت "امام خميني"(ره) (1342 ش)
- برگزاري دومين انتخابات رياست جمهوري و انتخاب شهيد "محمدعلي رجايي" (1360ش)
- درگذشت احمد شاملو ، شاعر (1379ش)
〰️〰️〰️🍃🌹🍃〰️〰️〰️
🌙 رویدادهای مهم این روز در تقویم هجری قمری
ـ ولادت عالم مجاهد و فقيه مبارز آيت اللَّه شهيد "شيخ فضل اللَّه نوري" (1259 ق)
- رحلت آيت اللَّه "سيدمحمد محقق داماد" استاد بزرگ حوزه ي علميه ي قم(1388ق)
〰️〰️〰️🍃🌹🍃〰️〰️〰️
🎄 رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی
- اشغال شهر قاهره پايتخت مصر توسط سپاهيان ناپلئون بُناپارت (1798م)
- روز ملي و انقلاب جمهوري عربي "مصر" (1952م)
- اختراع نخستين ماشين تحرير (1829م)
〰️〰️〰️🍃🌹🍃〰️〰️〰️
🌍 اوقات شرعی به افق تهران:
🌝 اذان ظهر : 13:11:47
🌑 غروب آفتاب: 20:15:28
🌖 اذان مغرب: 20:34:33
🌓 نیمه شب شرعی: 00:20:06
این عماریون
🛑 یادداشت اختصاصی/ تیترهای یاس آفرین؟!
در حالی که خبرهایی از ورود برخی دلارهای بلوکه شده به ایران منتشر شده است؛
در حالی که خبر همسان سازی حقوق بازنشستگان با شاغلین از مهرماه امسال منتشر شده؛
در حالی که بحث ودیعه مسکن در میان است؛
در حالی که خبرهای خوبی از تولید داروهای ضد کرونایی به گوش می رسد؛
در حالی که امید به تعادل قیمت دلار در هفته آتی رونق گرفته،
هستند روزنامه ها و رسانه هایی که همچنان اختلاس، رشوه و دزدی فلان مسئول بانکی، یا فاجعه انسانی کرونا در پائیز را تیتر یک خود می کنند .
یا وام اجاره مسکن را که هنوز نیامده، مینویسند به آن هم امیدی نیست!
تعجب از آن است این حجم از اخبار ناامید کننده در حالیکه اخبار امیدبخش کم نداریم، چطور به عنوان تیتر یک برخی از رسانهها که دست بر قضا انقلابی هم هستند، انتخاب میشوند.
مطالبهگری و نقد مسئولان امری لازم و ضروری است ، ولی آیا باید به قیمت ناامید کردن مردم تمام شود. اکنون که مردم درگیر مشکلات معیشتی خود هستند و دیگر تمایز چندانی بین حکومت و دولت قائل نیستند، اربابان جراید در چه افقی سیر می کنند که این امر بدیهی را درک نمی نمایند که نیاز اول جامعه امیدآفرینی است . البته کسی نباید به دنبال اغواگری باشد، اما آیا نظام اسلامی آنقدر از تلاش های امید بخش تهی شده است که روزنامه نگاران و رسانه ها نمیتوانند چند تیتر امیدبخش انتخاب کنند؟
حتماً هست؛ فقط باید منظومه گفتمانی امامین انقلاب را بازخوانی کنند و کمی هم دوراندیشی خود را تقویت نمایند.
این عماریون
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
حتما ببینید و بشنوید