برای هر یک از شما امتها شریعت و راه روشنی قرار دادیم». (مائده، ۴۸)
در این آیه پس از بیان «مُصَدِّقًا لِمَا بَینَ یدَیهِ مِنَ الْكِتَابِ» تعبیر «و مُهَیمِنًا عَلَیهِ» را بهکار برده است که نوعی برتری و حاکمیت را میرساند. صاحب کتاب «التحقیق فی کلمات القرآن الکریم» میگوید: کلمهی مهیمن در اصل بهمعنای شاهد و ناظر است و از این نظر قرآن مهیمن بر کتابهای پیشین است که بر آنها احاطه دارد و شاهد و ناظر آنهاست، پس بر آنها تفوّق دارد و حاکم بر آنهاست. (۱۹)
صاحب کتاب مجمع البحرین میگوید: «مُهَیمِنًا عَلَیهِ» یعنی شاهد بر آن است و گفته شده که به معنای حافظ بر آن و نیز امین بر آن است. (۲۰) از صاحب مجمع البیان معنای مراقب و نگهدار و حاضر نقل شده است. ایشان دربارهی آیه فوق میگوید: میشود گفت قرآن با مهیمن و مراقب بودن دو کار انجام میدهد: یکی اینکه حافظ آنهاست و وجود آنها را تثبیت و تصدیق میکند، دیگر اینکه مراقب و مسلّط بر آنهاست و آنچه را از اغلاط و تحریف و نسیان بر آنها راه یافته بیان میدارد. (۲۱) صاحب تفسیر المیزان میگوید:
هیمنهی چیزی بر چیز دیگر – مطابق آنچه از محصل معنای آن به دست میآید – به آن است که بر آن چیز در حفظ و مراقبت و انواع تصرّف در آن سلطه داشته باشد. و این حال قرآن، که خداوند آن را به بیانکنندهی همهچیز وصف کرده، نسبت به کتابهای آسمانی است که نزد آن بوده است: اصول ثابت آنها را حفظ میکند و فروعی که ممکن است تغییر و تبدیل بر آنها عارض شود نسخ میکند تا متناسب حال انسان که به مرور زمان در حال ترقّی و تکامل است گردد…. پس جملهی «مُهَیمِنًا عَلَیهِ» متمّم این گفته است که «مُصَدِّقًا لِمَا بَینَ یدَیهِ مِنَ الْكِتَابِ» و آن را توضیح میدهد، چون اگر این متمّم نبود امکان این توهّم وجود داشت که قرآن شرایع و احکام تورات و انجیل را به اینصورت تصدیق میکند که بدون تغییر و تبدیل باقی هستند، اما با توصیف قرآن به وصف هیمنه بیان میکند که تصدیق قرآن بدین معناست که آنها معارف و شرایع حق از طرف خدا هستند ولی خدا میتواند در آنها با نسخ و تکمیل تصرف کند. (۲۲)
اگر هیمنه در لغت به معنای شاهد و ناظر است، بنابراین از این نظر قرآن مجید بر کتابهای پیشین احاطه و سلطه دارد، و اگر هیمنهی قرآن مجید بر همان کتابهایی است که آنها را تصدیق میکند، یعنی کتابهایی که در آن زمان موجود بوده است، پس باید هیمنهی قرآن مجید را به معنای دیگری گرفت. همین مفسّر قائل بود که قرآن مجید کتابهای موجود در زمان خود را تصدیق میکند، در حالیکه این کتابها همان کتابهای نازل شده نیستند و در آنها هرچند مطالب حقّی وجود دارد، اما مطالب باطلی نیز وجود دارد. پس اینکه ایشان سخن از نسخ و تکمیل به میان آوردند، نمیتواند دقیق باشد، چرا که نسخ و تکمیل در رابطه با متون نازل شده معنا میدهد و نه متون موجود چرا که احکام موجود در آنها معلوم نیست که حکم خدا باشد که سخن از نسخ آنها به میان آید. پس مهیمن بودن را باید اَعم از نسخ و تکمیل گرفت تا شامل اصلاح نیز شود.
فخر رازی در تفسیر آیهی فوق میگوید:
در معنای «مُهَیمِنًا عَلَیهِ» دو قول است: یکی شاهد و حافظ بر آن و دیگری امین بر آن و اینکه قرآن مهیمن بر آن کتابهاست به این معناست که قرآن منسوخ نمیشود و تبدیل و تحریف در آن رخ نمیدهد. (۲۳)
چه مهیمن بودن به معنای شاهد و حافظ باشد و چه امین بودن دلالت مطابقی آن، این نیست که قرآن منسوخ و تحریف نمیشود، هر چند ممکن است لازمهی آن چنین چیزی باشد. اما هر یک از دو معنا که باشد، یعنی شاهد و حافظ بودن یا امین بودن، دلالت مطابقی آن این است که این متون باید با قرآن مجید تطبیق داده شود و مطالب حق آنها با این کتاب شناخته شده، تأیید و تصدیق شود و مطالب ناصواب آنها اصلاح گردد. صاحب تفسیر جلالین میگوید: مهیمن بر آن است، یعنی شاهد بر آن است (۲۴) و همین را صاحب تفسیر روح المعانی از ابن عباس، حسن، مجاهد و قتاده نقل میکند و از قول اینان میگوید: عطف مهیمناً بر مصدقاً برای تأکید است. همانطور که گذشت کلمهی مهیمن تنها به معنای شاهد نیست، بلکه به معنای شاهد، ناظر و حافظ است، بنابراین، این کلمه نمیتواند صرفاً تأکید بر مصدقاً باشد و معنای جدیدی را در بردارد. صاحب تفسیر روح البیان میگوید: مهیمن بر آنهاست یعنی مراقب و محافظ آنها از تغییرات است و شهادت به صدق و صحت و ثبات آنها میدهد و اصول شرایع آنها و فروع جاودانهی آنها را تأیید میکند و احکام منسوخ آنها را که وقت عمل به آنها گذشته، بیان مینماید. (۲۵)
این سخنان برخی از مفسّران دربارهی آیهی فوق و کلمه مهیمناً بود. با توجه به معنای لغوی این واژه و با توجه به اینکه این واژه در کنار مصدقاً قرار گرفته و نیز با توجه به اینکه کتابهای موجود در آن زمان همین متون فعلی است، پس باید معنای مهیمن چیزی فراتر از
نسخ حکم بوده و غیر از نسخ، اصلاح را نیز دربرداشته باشد. خودِ این واژه میرساند که تصدیق قرآن مجید، «تصدیق فیالجمله» است و نه بالجمله و صد در صد. مؤید بسیار قوی این نکته، و بلکه شاهد و دلیل آن مقایسهی محتوایی قرآن مجید و عهدین موجود است. مواردی که در این متون با قرآن مجید ناسازگار است، چه در زمینهی نقل حوادث تاریخی و داستان زندگی پیامبران و چه در زمینهی آموزهها کم نیست. پس قرآن مجید علاوه بر اینکه متون پیشین را تصدیق میکند، مطالب باطل آنها را تصحیح مینماید.
د) قرآن مجید بهمثابه تصحیحکنندهی متون موجود قبلی
درست است که قرآن مجید، متون موجود در آن زمان را تصدیق و تأیید میکند که در آنها مطالب حق اساسی و زیربنایی وجود دارد، اما از آیات متعددی از قرآن نیز بَرمیآید که در این متون مطالب نادرستی نیز بیان شده است. البته این منطق والای قرآن مجید است که با هر متن و هر دینی برخورد کرده، نقاط مثبت آن را بیان نموده و آن را برجسته و تصدیق کرده است، اما در مرحلهی دوم نقاط ضعف را نیز بیان نموده است.
قرآن مجید حتی در دین مشرکان حجاز در آیات متعددی این را بیان کرده است که آنان خالق و مدبّر جهان را الله میدانستند، اما در مرحلهی بعد شِرک در پرستش آنان را نیز گوشزد میکند. در اینجا در دو محور به مطالبی که قرآن مجید بهصورتی خاص متون موجود را نقد میکند اشاره میکنیم:
۱. نقد حوادث تاریخی و زندگی پیامبران
در آیهای به این مطلب اشاره شده که قرآن مجید بهطور کلی حوادث تاریخیای را که در متون پیشین نادرست نقل شدهاند صحیحشان را نقل میکند:
«إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ یقُصُّ عَلَى بَنِی إِسْرَائِیلَ أَكْثَرَ الَّذِی هُمْ فِیهِ یخْتَلِفُونَ ؛ بیگمان، این قرآن بر بنیاسرائیل بیشترِ آنچه را که آنان دربارهاش اختلاف دارند حکایت میکند». (نمل، ۷۶)
مطابق این آیه موارد زیادی از حوادث تاریخی وجود دارد که بنیاسرائیل دربارهی آنها اختلاف دارند و قرآن مجید صحیح و درست اکثر آنها را نقل کرده است. پس در حوادث تاریخی و زندگی پیامبران باید آن متون را به قرآن مجید عرضه کرد و صحیح آنها را دریافت. مجموعهی عهدین بهویژه عهد قدیم مطالبی را به انبیاء نسبت میدهد که برخی از آنها بیاخلاقی آشکار است. قرآن مجید زندگی و شخصیت اکثر این افراد را نقل کرده است و از آیهی فوق بَرمیآید که باید در این موضوع عهدین را با قرآن مقایسه نمود و قرآن را ملاک و معیار قرار داد.
۲. نقد تعالیم
یکی از اموری که قرآن مجید به نقد میکشد غلو در باب شخصیتهاست. اگر در قسمت قبلی بیان شد که در عهد قدیم چهرهی انبیای الهی تا حدی منفی یا دارای نواقص اخلاقی نشان داده شده است و قرآن مجید صحیح آنها را بیان میکند، در این قسمت به نقطهی مقابل آن که بیشتر در عهد جدید رخ داده و باعث شکلگیری برخی از تعالیم و آموزههای خطا شده است، اشاره میکنیم. قرآن مجید میفرماید:
«یا أَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِی دِینِكُمْ وَ لَا تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ إِلَّا الْحَقَّ إِنَّمَا الْمَسِیحُ عِیسَى ابْنُ مَرْیمَ رَسُولُ اللَّهِ وَ كَلِمَتُهُ أَلْقَاهَا إِلَى مَرْیمَ وَ رُوحٌ مِنْهُ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَ رُسُلِهِ وَ لَا تَقُولُوا ثَلَاثَةٌ انْتَهُوا خَیرًا لَكُمْ إِنَّمَا اللَّهُ إِلَهٌ وَاحِدٌ سُبْحَانَهُ أَنْ یكُونَ لَهُ وَلَدٌ لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَ مَا فِی الْأَرْضِ وَ كَفَى بِاللَّهِ وَكِیلاً ؛ ای اهل کتاب، در دین خود غلو نکنید و دربارهی خدا جز [سخن] حق مگویید مسیح، عیسی بن مریم فقط پیامبر خدا و کلمه اوست که آن را به سوی مریم افکنده و روحی از جانب اوست. پس به خدا و پیامبرانش ایمان آورید و نگویید [خدا] سهگانه است. باز ایستید که برای شما بهتر است». (نساء، ۱۷۱)
قرآن مجید در این آیه و آیات متعددی بر این تأکید میکند که عیسی مسیح بندهی خداست و مخلوق او و پیامبر خدا و انسان صِرف است و قائل شدن به هرگونه و هر درجه از الوهیت را کفر و مردود میشمارد. (۲۶)
این در حالی است که در بخشهایی از عهد جدید، یعنی نوشتههای پولس و یوحنا، مسیح الوهیت دارد و موجودی ازلی است و… پس قرآن مجید تنها متون موجود را تصدیق نمیکند، بلکه برخی از خطاهای آنها را گوشزد مینماید و این همان «تصدیق فیالجمله» است.
…پایان.
قسمت قبلی این مقاله
پینوشتها:
۱. ر.ک: بقره / ۹۷؛ آل عمران / ۳؛ مائده / ۴۸؛ انعام / ۹۲؛ فاطر / ۳۱؛ یوسف / ۱۱۱؛ احقاف / ۳۰
۲. ر.ک: بقره، ۴۱، ۸۹، ۹۱ و ۱۰۱؛ آل عمران، ۸۱؛ نساء، ۴۷
۳. ر.ک: المیزان، ذیل آیهی فوق
۴. ر.ک: مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ذیل آیهی فوق
۵. ر.ک: المیزان، ذیل مائده، ۴۳
۶. ر.ک: همان، ذیل آل عمران، ۳
۷. ر.ک: تفسیر جلالین، ذیل بقره، ۴۱
۸. ر.ک: تفسیر روح البیان، ذیل بقره، ۸۹
۹. ر.ک: همان، ذیل مائده، ۴۸
۱۰. ر.ک: رشید رضا، المنار، ذیل بقره، ۴۱
۱۱. ر.ک: همان، ذیل بقره، ۹۱
هدایت شده از فصل بیداری
13.2M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥مستند کامل #علیرضا_اکبری
▪️اعترافات او و توضیحاتش در خصوص نوع رفتار سرویس اطلاعاتی انگلیس
🔴به کمپین فصل بیداری بپیوندید👇
https://eitaa.com/joinchat/1635647570C3725f53a3d
هدایت شده از اندیشکده مطالعات یهود
5.38M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎬 فیلم اعترافات علیرضا اکبری؛ جاسوس انگلیسی
✡2⃣ راه ارتباطی با MI6
💥 اکبری چگونه جذب سرویس جاسوسی انگلستان شد؟
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
هدایت شده از اندیشکده مطالعات یهود
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎬 فیلم اعترافات علیرضا اکبری؛ جاسوس انگلیسی
✡1⃣ ابرجاسوس انگلیس
💥 علیرضا اکبری کیست؟
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
هدایت شده از اندیشکده مطالعات یهود
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎬 فیلم اعترافات علیرضا اکبری؛ جاسوس انگلیسی
✡3⃣ ملاقات با شیطان
💥 تصاویر تعقیب و مراقبت دیدار اکبری و با افسران MI6
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
هدایت شده از اندیشکده مطالعات یهود
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎬 فیلم اعترافات علیرضا اکبری؛ جاسوس انگلیسی
✡4⃣ مأموریتهای ابرجاسوس
💥 از افشای نحوهٔ دور زدن تحریمها تا شناساندن شهید فخریزاده
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
هدایت شده از اندیشکده مطالعات یهود
7.02M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎬 فیلم اعترافات علیرضا اکبری؛ جاسوس انگلیسی
✡5⃣ مکر انگلیسی
💥 سکتهٔ ساختگی اکبری
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
هدایت شده از اندیشکده مطالعات یهود
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎬 فیلم اعترافات علیرضا اکبری؛ جاسوس انگلیسی
✡6⃣ روانشناسی انگلیسی
💥 انگلیسیها اکبری را روانشناسی کرده بودند!
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
هدایت شده از اندیشکده مطالعات یهود
6.38M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎬 فیلم اعترافات علیرضا اکبری؛ جاسوس انگلیسی
✡7⃣ اعدام؛ فرجام خیانت
💥 تصاویر دستگیری علیرضا اکبری
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
هدایت شده از 🌱طب سنتی و اسلامی🌱
⁉️شاید برای خیلی از افراد این سوال پیش می آید که #سرکه_انگبین چگونه تهیه می شود👇
🍺مواد اولیه:
سرکه انگور طبیعی 1 پیمانه
عرق نعناع 2 پیمانه
عسل 2 پیمانه
🍺روش تهیه
1- سرکه و عرق نعناع رو در قابلمه ای روی حرارت متوسط بریزید و بذارید چند جوش بزنه.
2- عسل رو اضافه کنید و مواد رو هم بزنید تا عسل حل بشه.
شربت رو در بطریهای شیشهای بریزید و در یخچال نگه دارید.
3- هر وقت خواستید، شربت سرکه انگبین رو با مقداری آب ترکیب کنید و بنوشید.
🍎 @tebsontii_eslaamii
هدایت شده از پایگاه خبری مرصاد 🇮🇷
از جاسوس یقه دیپلمات و پیشانی پینه بسته تعجب کردید؟
شما یادتون نمیاد یک همجنسگرا در عراق درس حوزه تا سطوح عالی خواند، آنجا سید و مجتهد شد و به ایران آمد و در امتحان ورودی خبرگان هم قبول شد! حتی درلیست اصلاحطلبان رفت اما در دقیقه نود کشف و دستگیر شد
نامش سید سعید جلیلی چوبتراش بود!
➖➖➖➖
🌍 #انتشار_حداکثری_با_شما
🌐 به #پایگاه_خبری_مرصاد بپیوندید 👇
https://eitaa.com/joinchat/2273706174C41237230d4