☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘
۲۸ اردیبهشت زادروز حکیم عمرخیام
(زاده ۲۸ اردیبهشت ۴۲۷ نیشابور -- درگذشته سالهای ۵۰۲ یا ۵۰۵ نیشابور) شاعر، ریاضیدان و ستارهشناس
او از ریاضیدانان، ستارهشناسان و شاعران ایران در دوره سلجوقی است و گرچه پایگاه علمی او از جایگاه ادبیاش برتر است، ولی آوازهاش بیشتر بهخاطر نگارش رباعیات اوست که شهرت جهانی یافته و سرودههایش به بسیاری زبانها، منتشر شده است. از جمله ادوارد فیتزجرالد رباعیات او را بهزبان انگلیسی ترجمه کرده که مایه شهرت بیشتر وی در مغرب زمین شده است. (جالب اینکه، "از خیام حدود ۲۰۰ رباعی به یادگار مانده است" ولی همین تعداد کم، آنچنان وزین و دلنشین است که موجب شهرت جهانگیر او شده است. و این پندی است برای شاعرانی که گمان میکنند پرگویی و پرشماری شعر و ازدیاد دیوان شعر، امتیاز است. در حالی که حافظ بزرگ نیز، تنها یک دیوان غزل دارد، اما زیبایی و شیوایی سرودههایش وصف ناپذیر است.)
از برجستهترین کارهای خیام نیز اصلاح گاهشماری ایران در زمان وزارت خواجه نظامالملک، در دوره سلطنت ملکشاه سلجوقی بود. نقش وی در حل معادلات درجه سوم و مطالعاتش درباره اصل پنجم اقلیدس نام او را بهعنوان ریاضیدانی برجسته در تاریخ علم ثبت کرد.
او در حدود ۴۳۶ تا ۴۴۹قمری، با حمایت و سرپرستی ابوطاهر، قاضیالقضات سمرقند، کتابی درباره معادلههای درجه سوم بهزبان عربی و با نام "رساله فیالبراهین علی مسائلالجبر و المقابله" نوشت. پس از این دوران به دعوت سلطان جلالالدين ملکشاه سلجوقی و وزیرش نظامالملک به اصفهان رفت تا سرپرستی رصدخانه اصفهان را بهعهده گیرد. وی ۱۸ سال در آنجا اقامت کرد و به مدیریت او زیج ملکشاهی تهیه شد و طرح اصلاح تقویم را تنظیم کرد. تقویم جلالی که تدوین اوست بهنام جلالالدين ملکشاه مشهور است،
تأثیرگذارترین اثر ریاضیاش نیز با نام "رساله فیشرح مااشکل من مصادرات اقلیدس" است که در آن خطوط موازی و نظریه نسبتها را شرح داده است.
🆔 @arayehha
#برگی_از_تقویم_تاریخ
#خیام
نگاهی به خیام
ازدی که گذشت هیچ از اویادمکن
فردا که نیامده ست فریاد مکن
بر نامده وگذشته بنیاد مکن
حالی خوش باش وعمر بربادمکن
خیام را با رباعی هایش می شناسیم وبا آثارش درعلم ریاضی ونجوم ونوروز نامه
وتقویم جلالی.
دراروپا ترجمه ی فیتز جرالد از رباعیات
خیام هم مترجم را به شهرت رساند
هم خیام را .
پوتین رییس جمهورروسیه گفته بود" رباعیات خیام کتاب بالینی می است"
یان رپیکا مولف تاریخ ادبیات ایران
معتقداست که (اروپاییان درماندگی خودرا در رباعیات خیام می بینند)
دررباعیات خیام سایه ی مرگ برسراوهمچنان سنگینی می کند.
برای کم کردن این سنگینی یا فراموش کردن آن ما را به خوشباشی ودم غنیمتی
فرا می خواند.
کدام شاعر می تواند مرگ وزندگی را به این زیبایی به تصویر بکشد؟
جامی است که عقل آفرین می زندش
صدبوسه مهر بر جبین می زندش
وین کوزه گر دهرچنین جام لطیف
می سازدو باز برزمین می زندش
.
یا
این کوزه که دردست توست اندام دیگری بوده است واندام توکوزه ی دیگران خواهد شد.
در زمان خیام حنابله واشعریون علیه معتز له برخاسته بودند
وسلاجقه به قلمع وقمع سایر دگر اندیشان می پرداخته اند.
اعتراض خیام دانشمند علیه این جمودبوده است
اگر به اختصار من فردوسی را حماسی بنامیم ومن مولوی را عرفانی ومن حافظ را رند.
.من خیام من شکاک ودم غنیمت شماراست
که بر اختلاف فرقه ای می تازدوبا خوش باشی نرد عشق می باز د
همین مرگ اندیشی اوست که می گوید..
دردشت وصحراکه پامی گذاری با غرور وخواری پا نگذار.
شاید این سبزه از لاله رویی روییده است.
خیام می گوید.(ضایع مکن این دم ار دلت شیدا نیست)دم را داشته باش چون بر نمی گردد
دنیا مانند کهنه زالی است
دعوای فرقه ای راهی به دهی نمی برد
یا (عمرم بگذشت وهیچ معلوم نشد)
یا (تاچند اسیر رنگ وبو خواهی شد)
یا همه زندگیت خوابی باشد که دیده باشی همه عمر
شرایط اجتماعی ان دوران را چه خوب خیام دراین رباعی نشان داده است.
چون حاصل آدمی دراین شورستان
جز خوردن غصه نیست یا کندن جان
خرم دل آن که زین جهان زود برفت
واسوده کسی که خودنیامد به جهان
به اختصار می توان اندیشه های خیام را اینگونه بیان کرد
در اندیشه های خیام سه نوع اندیشه وجود.دارد
خاطره ی ایران باستان که همه اندیشمندان ایرانی از ان الهام گرفته اند.
مرغی دیدم نشسته بر باره ی طوس
در پیش نهاده کله ی کیکاوس
با کله همی گفت که افسوس افسوس
کو بانگ جرسها وکجا ناله ی کوس
.....بی اعتباری دنیا وکوتاهی عمر که باید دم را غنیمت شماریم
برخیز ومخور غم جهان گذران
بنشین ودمی به شادمانی گذران
در طبع جهان اگر وفایی بودی
نوبت به تو خود نیامدی از دیگران
......چون وچرا در کار افرینش
از امدنم نبود گردون را سود
وز رفتن من جلال وجاهش نفزود
وز هیچ کسی نیز دوگوشم نشنود
کاین آمدن ورفتنم از بهر چه بود
...خیام معتقد است یکی راه حل را از طریق دین می داند ویکی از راه علم می ترسم هیچکدام به عمق حقایق نرسند
قومی متفکرند اندر ره دین
قومی به گمان فتاده در راه یقین
مترسم از انکه بانگ اید روزی
کای بیخبران راه نه انست ونه این.
....خیام می گوید همه ی مسایل حل شدنی است مگر مرگ.
از جرم گل سیاه تا اوج زحل
کردم همه مشکلات کلی را حل
بگشادم بندهای مشکل به حیل
هربندگشاده شد به جز بند اجل
در این رباعی خیام به منجمی خود اشاره دارد.
منابع ،رباعیات خیام، نوشته های محمدعلی اسلامی ندوشن درباره ی خیام
لهراسپ ،بهرامیان
@arayehha
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
رباعی شمارهٔ ۱۳۹
چون حاصل آدمی در این شورستان
جز خوردن غصه نیست تا کندن جان
خرم دل ،آنکه زین جهان زود برفت
و آسوده کسی که خود نیامد به جهان
➖➖➖➖➖➖➖➖
خیام نیشابوری
@arayehha
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
هدایت شده از سرزمین شعرها 🍎
خیام
حکیم ابوالفتح عمر بن ابراهیم الخیامی مشهور به «خیام» فیلسوف و ریاضیدان و منجم و شاعر ایرانی در سال ۴۳۹ هجری قمری در نیشابور زاده شد. وی در ترتیب رصد ملکشاهی و اصلاح تقویم جلالی همکاری داشت. وی اشعاری به زبان پارسی و تازی و کتابهایی نیز به هر دو زبان دارد. از آثار او در ریاضی و جبر و مقابله رساله فی شرح ما اشکل من مصادرات کتاب اقلیدس، رساله فی الاحتیال لمعرفه مقداری الذهب و الفضه فی جسم مرکب منهما، و لوازم الامکنه را میتوان نام برد. وی به سال ۵۲۶ هجری قمری درگذشت. رباعیات او شهرت جهانی دارد.
#خیام
☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘
۲۸ اردیبهشت " ۱۸ می" روز جهانی موزه
روز جهانی موزه (انگلیسی: International Museum Day)
این روز مناسبتی بینالمللی است که هرساله روز " ۱۸ می" ۲۸ اردیبهشت توسط شورای بینالمللی موزه برگزار میشود. این رویداد هرساله، یک موضوع مشخص را برجسته میکند و فرصتی را در اختیار متخصصان موزه قرار میدهد که امکان دیدار مستقیم با مردم را بهدست بیاورند و چالشهایی که موزه با آن روبرو است را برجسته کنند.
در واقع هدف این است که موزه جایگاه خود را به عنوان یک نهاد غیر خصوصی و دائمی برای عموم مردم بهدست بیاورد. نهادی که در خدمت و توسعه جامعه است تا میراث ملموس و ناملموس بشریت را در هرکشور نگهبانی کند و محیطی را برای اهداف آموزشی، مطالعه و آیندهنگری ایجاد کند. در نتیجه روز جهانی موزه امکانی است برای بالا بردن آگاهی عمومی در مورد نقش موزه در توسعه جامعه امروز، که در سطح بینالمللی نقش ایفا میکند.
🆔 @arayehha
#برگی_از_تقویم_تاریخ
#روز_جهانی_موزه
هدایت شده از تبادلات چکاوک
🌸 تبادلات شعر چکاوک 🌸
🔸شعرهای ناب:
💠 @sherhaye_nab
🔹شعر ناب:
💠 @Shere_naab
🔸مبتلا:
💠 @mobtalaaa
🔹کلبهی شعر:
💠 @shaeranehayemahkhaky
🔸آبادی شعر:
💠 @abadiyesher
🔹آهنگ سنتی:
💠 @ahangesonnatii
🔸ســرزمین شــعر و ادبیات:
💠 @aliinaaseri
🔹آرایههای ادبی:
💠 @arayehha
🔸خطخطیهای دل:
💠 @khatdl
🔹نبض قلم:
💠 @nabzeghalam
🔸مشاعره:
💠 @moshaereh
🔹ورود عاقلان ممنوع:
💠 @moradipoet
🔸گاهنوشتههای دل:
💠 @Neveshtehaidel
🔹کافه دنج:
💠 @dengcoffee
🔸آموزش خوشنویسی رایگان
💠 @Radiokhatt
🔹بارشهای قلم من:
💠 @baresh_haye_ghalamman
🔸دلانه:
💠 @delane_sher
🌸🌼🌸🌼🌸