🔰 هر چند وزیر کشور در رد یا قبول مصوبه شوراهای اسلامی در انتخاب شهردار مسئولیت دارد اما ایفا یا عدم ایفای وظایف وزارتی وزیر نافی مسئولیت مهم شورا و اعضای آن در انتخاب فرد فاقد شرایط نیست. لذا باید مسئولیت اساسی را متوجه #شورا و اعضای آن و سپس متوجه وزیر کشور در یک رابطه طولی دانست. قطع نظر از این مسئولیت قانونی، شهردار منتخب نیز در رد یا قبول ایجاب شورا در پذیرش سمت شهرداری مسئولیت شرعی و اخلاقی دارد و در صورتیکه بدون دارا بودن شرایط احراز، نسبت به قبول سمت شهرداری مبادرت کند، مسئولیت دارد که البته فاقد ضمانت اجرایی حقوقی است. که ایفا یا عدم ایفای وظایف شرعی، اخلاقی و قانونی آنها در التزام عملی به قانون و قانون مداری مانع وظایف دیگران نیست و در عرض همه این افراد نهادهای نظارتی را باید تضمین کننده #حسن_اجرای_قوانین دانست. 🔰 نظارت #مجلس_شورای_اسلامی از طریق کمیسیون اصل نود یا کمیسیون امور شوراها و یا سوال از وزیر کشور و استیضاح نیز می تواند ضمن اعمال فشارهای سیاسی موجب بازگشت قطار شورا به ریل قانونگذاری شده باشد. حتی #دیوان_محاسبات_کشور نیز می تواند به جهت اختصاص درآمدهای قانونی مالیات بر ارزش افزوده به شهرداری بر هزینه کرد این درآمدها با دستور شهردار فاقد شرایط احراز، نظارت کند. #قوه_قضاییه نیز از طریق سازوکارهای پیش بینی شده در شرح وظایف #سازمان_بازرسی_کل_کشور و از طریق این سازمان می تواند در کنار نقشی که دادستان در احیای حقوق عامه دارد بر فرآیند انتخاب شهردار، رعایت هنجارهای قانونی انتخاب و ساختار موید طی این فرایند اعمال نظارت و قانون نماید. بدیهی است که #رییس_جمهور هم به جهت نظارت عالیه ای که بر وزرا دارد در صورت تایید انتخاب غیرقانونی از سوی وزیر کشور باید پاسخگوی نهادهای نظارتی فوق باشد. *بهشت یا جنت علاوه بر معنای متعارف نام خیابانی در تهران است که ساختمان اصلی شهرداری در آن قرار دارد. ________________________ @asaas_discourse

فایل صوتی هشتمین نشست زنده اساس/بخش اول با موضوع « ابعاد و فرآیند حقوقی گزینش شهردار جدید تهران» با حضور 🔸دکتر محمد امین ابریشمی راد عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان 🔸️جناب آقای محمد هادی زرافشان حقوقدان و مدرس دانشگاه دبیر نشست: 🔸 جناب آقای سعید نصرالله زاده پژوهشگر حقوق عمومی اساس را در اینستاگرام هم دنبال بفرمایید: http://Instagram.com/asaas_discourse1 #گزینش_شهردار #شهردار ________ @asaas_discourse

فایل صوتی هشتمین نشست زنده اساس/بخش دوم با موضوع « ابعاد و فرآیند حقوقی گزینش شهردار جدید تهران» با حضور 🔸دکتر محمد امین ابریشمی راد عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان 🔸️جناب آقای محمد هادی زرافشان حقوقدان و مدرس دانشگاه دبیر نشست: 🔸 جناب آقای سعید نصرالله زاده پژوهشگر حقوق عمومی اساس را در اینستاگرام هم دنبال بفرمایید: http://Instagram.com/asaas_discourse1 #گزینش_شهردار #شهردار ____ @asaas_discourse

. از درسهای نهضت سیدالشهدا برای ادبیات حقوق عمومی در جامعه اسلامی ما ۱. حفظ و احیای آموزه های اصیل دینی در جامعه اسلامی آنچنان اهمیت و اولویتی دارد که ارزش دارد امام معصوم جان خود و عزیزان را فدا کند تا دینمداری حقیقی زنده بماند وضدارزشها جایگزین ارزش‌ها نشوند. (برتری مصلحت دین بر مصلحت حفظ جان) ۲. فریضه الهی امر به معروف و نهی از منکر، احیاگر ارزشهای اسلامی و نماد تداوم روحیه انقلابی در جامعه و تجلی استقامت در ترویج ارزشها و بی تفاوت نبودن در برابر انواع انحرافات و رواج باطلها است. حد اعلای ایفای این وظیفه، عدم بیعت با امام جور و خروج بر حاکم جائر مسلمان نما است. قیام امام حسین علیه السلام و یاران وفادارشان به مثابه مجرمان سیاسی زمان، دلالت دارد که بیعت با امام(به معنای مطلق کلمه) جامعه تحت هر شرایطی واجب و تکلیف نیست و گاهی تکلیف، استنکاف از بیعت است. ۳. تن دادن خواص و عوام به حکومت اشرافی موروثی سلطنتی اموی، توجیه کننده و مجوز انقیاد به چنین انحراف اساسی در محور امامت جامعه اسلامی نیست. به اقتضای اصل رکین امامت عدل، زمامداری در جامعه اسلامی با محوریت صالحان عادل استوار می گردد. لذا سست کردن بنیاد انحراف در زمامداری، تکلیف قطعی رهروان راه حسینی است. @drhamednikoonahad

در عرصه تقابل حق و باطل، بی‌طرفی معنا ندارد. در جبهه حق نبودن و نماندن تحکیم باطل است. #توییت #عاشورا

اساس قیام سیدالشهدا، مقابله با اسلام اموی بود که حکومت سلطنتی موروثی را به نام اسلام در اذهان تزریق می کرد و بازگرداندن مسیر جامعه اسلامی به سعادتراه امامت عدل «إنّما خرجت لطلب الاصلاح في أمّة جدّي» #قیام_امام_حسین #اسلام_اموی #توییت

✍️نقدی بر تشکیل دیرهنگام هیأت دولت 🔸در زمانه ای که وقت و استفاده حداکثری از آن در پیشرفت و پیشبرد اهداف فرد و جامعه اهمیت مضاعفی یافته است؛ اتلاف وقت در تشکیل هیأت دولت در ساختار نظام جمهوری اسلامی ایران خسارات جبران ناپذیری در پی خواهد داشت. به خصوص اگر مشکلات و گره های کور اقتصادی و اجتماعی منجر به لحظه شماری مردم جهت اقدام فوری دولت شده باشد. 🔸 چرا باید فرآیند تشکیل دولت اینقدر زمان بر، سر حوصله و بی موقع باشد در حالی که می توان روزهای بعد از تأیید رسمی انتخابات را بلافاصله به اجرای این فرآیند اختصاص داد؟ در حال حاضر عمل به اصل «استمرار خدمات عمومی» در موضع مناسب خود قرار ندارد و به این بهانه نمی توان به ضرورت استمرار خدمت وزرای قبلی قائل شد. 🔸تجربه نشان داده بی انگیزگی و دچار روزمرگی شدن در میان وزرای دولت قبل به یک امر عادی تبدیل شده و بدنهی وزارتخانه ها نیز دستورات و تدابیر وزیر در آستانه ی تودیع را جدی نمی گیرند. اصولا انتظار نابجایی است که وزرای دولت قبل با نگاه و زاویه دید متفاوتی که با رئیس جمهور جدید دارند بتوانند همپای وی حرکت کنند. 🔸بنابراین شروع به کار جهادی و فعالانه ی یک دولت ایجاب می کند که از همان روز اول، با وزرای هماهنگ و باورمند به خط مشی و برنامه های اعلام شده ی رئیس جمهور، وارد عرصه خدمتگزاری شود. 🔸 ممکن است گفته شود رئیس جمهور می‌تواند از همان روز اول همه وزرای سابق را عزل و برای همه وزارتخانه‌ها سرپرست تعیین کند. مشکل اینجاست که تعیین سرپرست برای حدود یکماه تقریباً همان عوارض فعلی را برای کشور خواهد داشت. 🔸 بایستی تدبیری اندیشید که الزاما در مدت حدود ۴۵ روز بعد از انتخابات، فرآیند معرفی و اخذ رای اعتماد وزرا صورت بگیرد تا دولت جدید در اولین روز کاری خود با کابینه مشخص شده کار را با قوت و صلابت شروع کند. 🔸بنابراین شایسته است در اولین فرصت، بعد از تأیید انتخابات توسط شورای نگهبان، مراسم تنفیذ و تحلیف صورت بگیرد و فرآیند تشکیل دولت آغاز شود؛ و حتی ده روز پایانی از فرصت 45 روزه به حضور میدانی وزرای جدید در کنار وزرای قبلی اختصاص داده شود تا علاوه بر جلوگیری از وقفه در خدمات عمومی، زمینه انتقال تجربیات مهم و پرهیز از معطل نگه داشتن کشور فراهم شود. 🔸➖➖➖➖➖➖➖➖➖🔸 @asaas_discourse

مردم کوفه یک تفکر است؛یک تفکر نان به نرخ روز خوردن، حزب باد بودن... #توییت

مجلس شورای‌ اسلامی با دقت در #رای_اعتماد به هر یک از وزرای پیشنهادی، نقش مهمی در تشکیل دولت جوان و انقلابی بر عهده دارد؛ اما مهم تر از آن #نظارت موثر بر عملکرد وزرا و دولت است. @asaas_discourse

نهمین نشست اساس برگزار می‌گردد : نشست علمی بررسی فرآیند و چالش‌های رای اعتماد به وزرا و هیأت وزیران 👤مهمان: دکتر سید محمد هادی راجی عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق(علیه‌السلام) 👤دبیر علمی نشست: دکتر احمد گودرزی 🕕 زمان: ۱ شهریور(امروز)_ساعت ۱۸ لینک ورود به جلسه: https://www.skyroom.online/ch/asaas1/etemaad 🔴🔴🔴 ظرفیت محدود 🔴🔴🔴 ‌‌

فایل صوتی نهمین نشست زنده اساس/بخش اول با موضوع نشست علمی بررسی فرآیند و چالش‌های رای اعتماد به وزرا و هیأت وزیران با حضور 🔸️ دکتر محمدهادی راجی عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام دبیر نشست: 🔸دکتر احمد گودرزی اساس را در اینستاگرام هم دنبال بفرمایید: http://Instagram.com/asaas_discourse1 ____ @asaas_discourse

فایل صوتی نهمین نشست زنده اساس/بخش دوم با موضوع نشست علمی بررسی فرآیند و چالش‌های رای اعتماد به وزرا و هیأت وزیران با حضور 🔸️ دکتر محمدهادی راجی عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام دبیر نشست: 🔸دکتر احمد گودرزی اساس را در اینستاگرام هم دنبال بفرمایید: http://Instagram.com/asaas_discourse1 ____ @asaas_discourse

فایل صوتی نهمین نشست زنده اساس/بخش سوم با موضوع نشست علمی بررسی فرآیند و چالش‌های رای اعتماد به وزرا و هیأت وزیران با حضور 🔸️ دکتر محمدهادی راجی عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام دبیر نشست: 🔸دکتر احمد گودرزی اساس را در اینستاگرام هم دنبال بفرمایید: http://Instagram.com/asaas_discourse1 ____ @asaas_discourse

✍️ به مناسبت آغاز هفته دولت اساسی‌ترین نتیجه مسئولیت‌پذیری دولت، پاسخگویی به ملت بوده که شفافیت در اعمال سیاست و خط‌مشی نیز زمینه ساز اعتماد است. @asaas_discourse

✍️از دولت شفاف تا دولت پاسخگو 🔰در خصوص پاسخگویی_دولت در مقابل ملت تعاریف متعددی بیان شده اما در ساده‌ترین معنای حقوقی، پاسخگویی به این معناست که ملت حق دارند بر اساس معیارهای از پیش تعیین شده، رفتار #دولت (به معنای خاص) را مورد قضاوت قرار داده و در صورت کافی نبودن پاسخ، در پرتو این معیارها، به اِعمال ضمانت اجرا بپردازند. 🔰در بسیاری از موارد، #پاسخگویی دولت با مفهوم #شفافیت یکسان انگاشته می‌شود. این موضوع در حالی است که شفافیت، پیش‌نیاز و پیش‌شرط پاسخگویی بوده و شایسته نیست مفهوم پاسخگویی، به مفهوم شفافیت #فروکاسته شود. 🔰شفافیت، بستری #نظارتی است که حس رصد شدن از سوی عموم مردم را به وجود می‌آورد. با پدید آمدن این حس، دولت، تغییر رفتار داده و در نتیجه، انحرافات و #فساد در عرصه #حکمرانی کاهش می‌یابد. به این ترتیب که با اطلاعاتی که دولت در اختیار ملت قرار می‌دهد، به آنها این امکان را می‌دهد که از اقدامات دولت آگاه شوند. 🔰 به عبارت دیگر، شفافیت پنجره‌ای به سمت دولت ایجاد کرده و پاسخگویی را به عنوان ابزاری در اختیار ملت قرار می‌دهد تا بدان وسیله اعمال دولت را مورد #ارزیابی قرار دهند. 🔰زمانی که دولت در قبال ملتش پاسخگو است، یعنی برای ملت #شفاف_سازی می‌کند که یک تصمیم، چرا و از چه طریقی اتخاذ شده و ملت نیز از طریق این شفاف‌سازی، می‌توانند ارزیابی کنند که آیا دولت عملکرد موفقی دارد یا خیر. 🔰این موضوع فضای #گفتگوی_عمومی بین دولت و ملت را ایجاد و سبب می‌شود که دولت و ملت از #حقوق و #تکالیف متقابلی که نسبت به یکدیگر دارند آگاه شوند. ازاین‌رو پاسخگویی، اعتماد ملت نسبت به دولت و عملکرد آن را به ارمغان خواهد آورد. 🔰براین‌اساس، شفافیت، پایه‌های پاسخگویی حکمرانان را ایجاد می‌کند. از یک سو، در غیاب شفافیت اقدامات نظارتی نیز نمی‌تواند سرانجام مطلوبی داشته باشد و از سوی دیگر شفافیت از خصایص حکمرانی شایسته، ضمن اینکه حامی حقوق افراد است، قدرت را به نقطه #تراز رسانده و با پدیده‌های شومی چون #فساد_اقتصادی نیز مقابله می‌کند. 🔰بنابراین می‌توان گفت اساسی‌ترین نتیجه مسئولیت‌پذیری دولت، پاسخگویی به ملت بوده که شفافیت در اعمال سیاست و خط‌مشی نیز زمینه ساز اعتماد است. 🔰 عدم توجه به شفافیت به عنوان پیش‌نیاز پاسخگویی، آسیب‌های فراوانی به ‌نظام سیاسی وارد ساخته و سبب جدایی مردم از حکومت می‌گردد. در حالی که با شفاف‌سازی می‌توان ضمن پاسخگو کردن دولت، رابطه میان دولت و ملت را #استحکام بخشید. _________ @asaas_discourse

‌ دهمین نشست علمی اساس به مناسبت روز کارمند برگزار می‌گردد: نظام اداری مطلوب با تاکید بر نیروی انسانی از منظر حقوق اداری محورهای نشست: • آفات استخدام رسمی و دائم کارکنان استخدام‌های پیمانی، موقت و قراردادی و تفاوت آنها با خدمت رسمی در پرتو قوانین و مقررات • مولفه های شایسته سالاری در بکارگیری نیروی انسانی مبتنی بر قانون اساسی • عدم تطابق تشکیلات نظام اداری با مقتضیات جامعه(ایستا بودن تشکیلات اداری) با حضور: دکتر ابوالفضل درویشوند عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس دبیر نشست: سرکار خانم فاطمه زابولی دانشجو دکتری حقوق عمومی زمان: ۴ شهریور ماه/ساعت ۱۷ مکان: لایو اینستاگرام اساس به نشانی: @asaas_discourse1 #حقوق_اداری #استخدام #تشکیلات_اداری #اداری #مستخدم #شایسته_سالاری #نیروی_انسانی #قرارداد #کارمند #روز_کارمند

🖋بازگشت به خویشتن خویش؛ به مناسبت تغییر تاریخ رسمی از شاهنشاهی به هجری در ۵ شهریور سال ۱۳۵۷  🔰با توجه به سابقه تاريخي تلاش نظام طاغوتی پهلوی در حذف تاريخ هجري و جايگزيني تاريخ شاهنشاهي(۱) و مخالفت امام خمینی با آن اقدام(۲)و به تبع آن جدا كردن نسل‏هاي آتي جامعه اسلامي از عقبه تاريخي و فرهنگي خويش اقدام قانونگذار اساسي در اساسي‏ سازي تاریخ هجری در اصل ۱۷ قانون اساسی موجه به نظر مي ‏رسد. 🔰قانون اساسی جمهوری اسلامی برای بزرگداشت شعائر مذهبی اصولی را اساسی سازی نموده است که تنها بر پایه التزام به اصول اعتقادی قابل تبیین و توجیه است و اساسی ‏سازی آنها در متن بنیادین نظام حقوق اساسی نشان از پایبندی این نظام سیاسی به این امور است. در اصل ۱۷ مبدأ تاریخ رسمی کشور، یک حادثه تاریخی بسیار مهم در تاریخ اسلام یعنی هجرت تاریخ‏ ساز پیامبر از مکه به مدینه در درسال ۱۳ بعثت قرار داده شده و هر دو تاریخ شمسی و قمری که بر پایه این تاریخ سامان یافته ‏اند را معتبر دانسته است. 🔰توضیح آنکه يكى از شعارها كه مربوط به يكى از اصول سياسى اسلام يعنى اصل استقلال ‏خواهى اسلام است مبدأ تاريخ هجرى است. يكى از اصول اسلام اين است كه هيچ‏وقت نمی ‏خواهد يك مسلمان جيره خوار يك غيرمسلمان باشد و يا دست جامعه اسلامى به طرف يك جامعه ديگر دراز باشد و بدین ترتیب مقلد جامعه ديگر باشد. مبدأ تاريخ اسلام، تاريخ هجرى است. 🔰استعمارگران كوشش بسیاری كردند تا مبدأ تاريخ هجرى را از مسلمانان بگيرند و به جاي آن مبدأ تاريخ ديگري كه همان مبدأ تاريخ ميلادى است بگذارند. مسلمين در زمان خلیفه دوم به فکر افتادند و يك شورا تشكيل دادند كه يك تاريخ مستقل براى خود ابتكار كنند. چون می دانستند دین اسلام مخالف تقلید و دنباله ‏روى است. در میان دیدگاه‏ ها و پیشنهادهای گوناگون (وفات پیامبر، بعثت پیامبر، ولادت پیامبر و هجرت پیامبر) پيشنهاد امام علیه السلام مبنی بر تعیین تاريخ هجرت به عنوان مبدأ تاریخ پذیرفته شد. هجرت، نماد استقلال جامعه اسلامی بود؛ چرا كه تا زمانی که مسلمانان در مكه بودند تحت نفوذ كفار قريش و در تقيه و خفا زندگي مي كردند و يك واحد مستقل نبودند و آزادی و حكومت مستقل نداشتند ولى پس از هجرت، تاریخ ورق خورد و مسلمانان حكومت مستقل تشكيل دادند و آزادى یافتند. بنابراين هجرت كه آغاز استقلال مسلمین بود آغاز تاريخ اسلامی تعیین شد. (مطهرى، لزوم تعظیم شعائر اسلامی در مجموعه‏ آثار، ج‏25: 390-391) 🔰کوتاه آنکه، تعیین مبنای تاریخ رسمی بر اساس یکی از سرنوشت ‏ساز ترین وقایع تاریخ اسلام، گامی در راستای وحدت امت اسلامی محسوب می‏ شود. به علاوه این انتخاب، گامی در جهت لزوم استقلال جامعه اسلامی نسبت به بیگانگان به عنوان یکی از تکالیف دولت اسلامی است. ۱. برای مشاهده فرآیند اقدام رژیم پهلوی و مجلسین سابق برای تغییر مبنای تاریخ رسمی کشور از هجری به شاهنشاهی و اسناد مرتبط نک: موسیوند زهرا و زیدی، سمیه، «تغییر تقویم هجری به شاهنشاهی به روایت اسناد مجلس سنا»، پیام بهارستان، شماره ۶، صص،۴۹۶-۴۷۱ ۲. برای مشاهده مخالفت امام خمینی  با تغییر تاریخ هجری به شاهنشاهی و تحریم استعمال این تاریخ نک: موسوی خمینی، صحیفه امام، ج۳: ص۱۷۳ _________ @asaas_discourse

جهت بهره‌مندی مخاطبین گرامی از مباحث مطرح شده، این نشست به صورت موضوعی تقطیع شده، در کانال و صفحه اساس منتشر خواهد شد. @asaas_discourse

✅بخش اول: صلاحیت شهردار و نحوه احراز آن 🔹مدت زمان: ۸ دقیقه دکتر محمد امین ابریشمی راد، آقای محمد هادی زرافشان #شهردار #شهرار_تهران #شورای_شهر @asaas_discourse

✅بخش دوم 🔺سوال: سابقه صلاحیت گذاری در خصوص تصدی سمت‌های سیاسی از جمله شهرداری تهران در نظام حقوق ایران به چه صورت بوده و عرف و رویه های اساسی در این مورد چگونه است؟ 🔹صلاحیت گذاری در مورد شهردار در نظام حقوقی دارای سابقه طولانی بوده؛ قبل از انقلاب اسلامی در خصوص صلاحیت و ویژگی هایی که مقامات خصوصا شهردار باید داشته باشد مقرراتی وجود داشته... 🔹توضیحات آقای زرافشان در خصوص سابقه صلاحیت گذاری و رویه های موجود را در این فیلم مشاهده نمایید. فیلم کامل در صفحه اینستاگرامی اساس @asaas_discourse1 _______________ @asaas_discourse

🔹یازدهمین نشست زنده اساس🔹 آسیب شناسی اجرای بانکداری اسلامی از منظر قواعد حقوقی (به مناسبت روز بانکداری اسلامی) با حضور 🔺دکتر یاسر مرادی: استاد دانشگاه و پژوهشگر حقوق بانکی 🔺دبیر نشست: آقای مهدی زارع دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه تهران زمان : 🗓چهارشنبه 10 شهریور 🕘ساعت 21 🔹محورهای نشست: - راهکارهای جلوگیری از صوری شدن عقود بانکی - میزان تاثیر عملی شورای فقهی بانک مرکزی بر اسلامی شدن عقود و عملیات بانکی صفحه اینستاگرام اساس @asaas_discourse1 @bankiglaw_isu _________________________ ما را دنبال کنید @asaas_discourse

چالش های حقوقی اولین بخش نامه معاون اول؛ برو بیا ممنوع @asaas_discourse

بخش چهارم 🔺چالش های انتخاب شهردار 🔺 🔹انتخاب شهردار، تصمیمی موردی است یا نوعی؟ 🔹شکایت از این تصمیم در صلاحیت شعب دیوان عدالت اداری است یا در صلاحیت هیات عمومی دیوان؟ این چالش را دکتر ابریشمی راد توضیح می‌دهند. @asaas_discourse

🔹️به مناسبت روز مبارزه با استعمار انگلیس امکان‌سنجی انسداد تنگه هرمز در حقوق بین‌الملل به دلیل عدم تصویب کنوانسیون 1982 حقوق دریاها از سوی ایران و نیز اعتراض مستمر این کشور نسبت به عرفی شدن قاعده عبور ترانزیت از تنگه‌های بین‌المللی، این قاعده نسبت به کشورمان لازم‌الاجرا نبوده و رژیم حاکم بر تنگه هرمز در سمت ایران، عبور بی‌ضرر و با شرایطی قابل تعلیق است. ✍🏻نویسنده: خانم دکتر مهناز رشیدی پژوهشگر و مدرس حقوق بین الملل #مبارزه_با_انگلیس #بین‌الملل #حقوق_بین‌الملل #تنگه_هرمز #رئیس_علی_دلواری #انگلیس #حقوق_دریایی #حقوق_دریاها #دریا #خلیج_فارس #استعمار #استعمار_انگلیس

🔹️ اندیشه آزادی دریانوردی و به ویژه آزادی عبور از تنگه‌های بین‌المللی، یعنی آبراه‌های باریکی که دو دریا را به یکدیگر متصل می‌نماید و در مواردی تنها راه دسترسی به نقطه‌ای از جهان به شمار می‌آیند، یکی از مهم‌ترین مسائل پیش روی دولت‌ها و خصوصاً دولت‌های غربی در عصر استعمارگری بوده است. 🔹️ این موضوع در اعصار بعدی نیز به شدت مورد توجه قرار گرفت و در نهایت حقوق بین‌الملل برای رفع تقابل دو دیدگاه آزادی دریاها جهت سهولت دسترسی به تنگه‌های بین‌المللی برای دولت‌هایی که خواهان گذر از آنها بودند و اصل حاکمیت سرزمینی دولت ساحلی بر بخشی از قلمروی دریایی که تنگه در آن واقع شده، راهکارهایی را مطرح ساخت که آخرین این تلاش‌ها در کنوانسیون سازمان ملل متحد در حقوق دریاها (۱۹۸۲) قاعده‌مند گشت. 🔹️ بر‌اساس این کنوانسیون، تنگه‌هایی که حداقل یک سوی آن دریای سرزمینی است، تحت رژیم عبور بی‌ضرر بوده و تنگه هایی که بخشی از دریای آزاد یا منطقه انحصاری اقتصادی را به بخش دیگر از دریای آزاد یا منطقه انحصاری اقتصادی مرتبط می کند تحت رژیم عبور ترانزیت قرار دارد (مواد ۳۷ و ۴۵). 🔹️ اگرچه وجه مشترک هر دو نوع عبور بی‌ضرر و عبور ترانزیت، ضرورت عبور پیوسته و سریع کشتی‌های کشورهای ثالث است اما رژیم عبور ترانزیت به نسبت عبور بی ضرر آزادی‌های بیشتری را در اختیار کشورهای ثالث عبورکننده قرار می‌دهد. از جمله آنکه اگر در عبور بی ضرر امکان تعلیق کشتیرانی در موارد ضروری امنیتی، با اطلاع‌رسانی قبلی و در مدتی محدود وجود دارد، این امکان در عبور ترانزیت فراهم نیست. 🔹️ همچنین در عبور ترانزیت، بر خلاف عبور بی‌ضرر هواپیماها نیز امکان پرواز دارند و زیردریایی‌ها لازم نیست به سطح آب بیایند. 🔹️ تنگه هرمز به عنوان شاهراه انتقال انرژی جهان، یکی از تنگه‌هایی است که ضرورت تعیین رژیم حقوقی عبور از آن حائز اهمیت است. به خصوص آنکه در سال‌های اخیر و با تشدید تحریم نفت ایران، طرح ادعاهایی مبنی بر امکان انسداد تنگه هرمز از سوی برخی مقامات نظامی- سیاسی ایران مطرح گشته است. 🔹️ این تنگه که میان کشور ایران و عمان قرار گرفته، آب‌های آزاد اقیانوس هند و دریای عمان را به منطقه انحصاری اقتصادی خلیج فارس متصل می‌کند. پس با‌توجه‌به اینکه معاهده خاصی بر این تنگه حاکم نیست، مطابق قواعد کنوانسیون ۱۹۸۲ حقوق دریاها، قاعدتاً باید عبور از آن تابع رژیم عبور ترانزیت بوده که امکان تعلیق آن از سوی کشورهای اطراف وجود ندارد (ماده ۴۴ ). اما نکته مهم آن است که ایران این کنوانسیون را صرفاً امضا نموده و هنوز آن را به تصویب نرسانده است. 🔹️ از طرفی، تا پیش از انعقاد این سند، رژیم حقوقی عبور از تنگه‌ها در کنوانسیون ژنو ۱۹۵۸ در مورد دریای سرزمینی و منطقه نظارت، تلویحاً تابع نظام حقوقی دریای سرزمینی یا همان رژیم عبور بی‌ضرر بوده است. 🔹️ با وجود این، در مقابل این ادعا که بر عرفی شدن عبور ترانزیت از تنگه‌ها و در نتیجه عدم امکان تعلیق عبور توسط دولت‌های ساحلی آنها تأکید دارد، باید اذعان داشت حتی به فرض پذیرش عرفی شدن عبور ترانزیت، هرگاه یک قاعده عرفی از بدو ظهور مورد اعتراض مستمر دولتی واقع شود، نسبت به آن دولت لازم‌الاجرا نخواهد بود. 🔹️ با توجه به اینکه دولت ایران، طی اعلامیه تفسیری صادره در زمان پذیرش کنوانسیون ۱۹۸۲ در سومین کنفرانس تدوین حقوق دریاها، رسماً اعلام نمود حق عبور ترانزیت را تنها برای کشورهای طرف عهدنامه حقوق دریاها به رسمیت می‌شناسد؛ زیرا این قسمت از عهدنامه جنبه عرفی ندارد، به این ترتیب، از آغاز شکل‌گیری این عرف تا به امروز نسبت به آن معترض محسوب شده و از این‌رو، تنها متعهد به رعایت رژیم عبور بی ضرر مندرج در کنوانسیون ۱۹۵۸ است. 🔹️ به این ترتیب، زمانی که امنیت آن در تنگه هرمز در معرض تهدید باشد، می‌تواند با اطلاع‌رسانی قبلی و در مدت محدود، عبور و مرور از این تنگه را به طور موقت مسدود نماید. ✍🏻خانم دکتر مهناز رشیدی پژوهشگر و مدرس حقوق بین الملل ◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇ با ما همراه باشید ...⚖📜 @asaas_discourse