🚩 نگاهی گذرا به #حوزه_علمیه_اصفهان/ بخش پنجم 💠 اواخر قاجار تا دوره معاصر 🔺 هر چند رونق دوباره حوزه اصفهان پس از حمله #افاغنه به مدد استادانی بوده است که خود از شاگردان حوزه نجف و کربلا بوده‌‌اند؛ ولی اگر اولا حضور علمی بزرگانی مانند #خواجویی و #بیدآبادی در این شهر نبود، این حوزه‌ها نیز استمرار نمی‌یافت و ثانيا فقيهان و محدثان نامداری مانند آقا محمد باقر وحید معروف به استاد الكل (۱۲۰۵) و نیز آقا باقر هزارجریبی (۱۲۰۵) که حوزه­های علمی عتبات را اداره می‌­کردند، خود از تربیت یافتگان حوزه اصفهان به شمار می­‌روند. 🔺 در بخش #علوم_عقلی می­‌توان ادعا کرد که حوزه اصفهان از عصر صفوی تا اواسط دوران قاجار مرکزیت داشته است. استادان فلسفه سایر حوزه­‌های علمی مانند سبزوار، تهران، قزوین، زنجان، تبریز، قم و نجف همگی تربیت یافته حوزه اصفهان و شاگردان حوزه درسی نام آورترین فیلسوف شیعی قرن سیزدهم، حکیم متأله آخوند #ملاعلی_نوری و شاگردان او بوده‌­اند. 🔺 در دوره اخیر حوزه اصفهان وابستگی بیشتری به #حوزه_نجف پیدا کرد. در این دوره بیشتر طلاب، سطوح تحصیلی خود را در این شهر فرا می­‌گرفتند و برای تکمیل تحصیلات خود به حوزه نجف مهاجرت می‌کردند. 🔺 در این دوران هر چند #طلاب برای تکمیل تحصیلات عالی خود به نجف یا قم عزیمت می­‌کردند، ولی اصفهان جایگاه پیشینی خود را به ویژه در سطوح حفظ کرد و دروس سطح اصفهان رونق بسزایی داشت. 🔺 البته بسیاری از این عالمان پس از تکمیل تحصیلات و کسب درجه #اجتهاد به اصفهان باز می­‌گشتند و به تدریس و تصدی دیگر شئون دینی می­‌پرداختند. البته در علوم عقلی، اصفهان همچنان در این دوره نیز اصالت و مرکزیت خود را حفظ کرد. 🔺 در این دوره با شکل­‌گیری حوزه علمیه قم و مرکزیت یافتن آن، حوزه اصفهان به جز حوزه نجف از دستاوردهای حوزه علمیه قم نیز بهره­‌مند بوده و استادان برجسته آن درس آموختگان این حوزه نیز بوده‌اند. ادامه دارد ... 🌐 https://www.asbaat.ir/?p=3857 🆔 @asbaat_ir

🚩 نگاهی گذرا به #حوزه_علمیه_اصفهان/ بخش نهم 💠 جریان‌ها و ویژگی‌های #مکتب_فلسفی_اصفهان/ قسمت چهارم 🔰 جریان‌های فلسفی اصفهان در دوران #صفویه 4️⃣ مدرسه فلسفی ملاصدرای شیرازی (#حکمت_متعالیه): 🔹 مکتب فلسفی ملاصدرا در ابتدا با استقبال روبرو نشد و تقریبا دو نسل پس از خود ملاصدرا گسترش یافت و از آن زمان تاکنون رونق دارد. 🔹 با مطالعه آثار فیلسوفان اسلامی قرون یازدهم و دوازدهم هجری و شرایط فرهنگی و اجتماعی حاکم بر آن زمان معلوم می­‌شود که پس از فوت ملاصدرا سالیان متمادی در حوزه­‌های فلسفی هنوز افكار #ابن_سینا رواج داشته و توجهی به افکار ملاصدرا نمی‌شده است. 🔹 توجه به آثار ابن ­سینا و نقد و تعرض به برخی آرای ملاصدرا در نوشته‌های خوانساری، میرفندرسکی و ملارجبعلی تبریزی دیده می­‌شود. 🔹 هرچند معلوم نیست که از چه زمانی افکار ملاصدرا به گونه رسمی در حوزه اصفهان مطرح شد و کتب و متون صدرا مانند #اسفاراربعه محل توجه مدرسان حکمت قرار گرفت، اما شکی در این نیست که بیش از یک قرن از وفات ملاصدرا گذشت تا این تفکر بتواند سایر مشارب فلسفی را در حوزه­‌های علميه تحت الشعاع خود قرار دهد. 🔹 #استاد_همایی بر آن است که ملااسماعیل خواجویی و میرزا محمدتقی الماسی نخستین افرادی بودند که به تبیین نظرات ملاصدرا دست زدند. 🔹 پس از آنها نیز آقا محمد #بیدآبادی با شاگردی نزد این افراد رسما به تدریس کتب ملاصدرا اشتغال ورزید و در نهایت #ملاعلی_نوری آن را ترویج نمود. 🔹با این حال وی هیچ مدرکی برای این نظر ارائه نمی­‌دهد. آنچه تاکنون از الماسی می­‌شناسیم، کتاب بهجة­الاولياء و رسائلی در موضوعات فقهی و دیوان اشعار است. 🔹 وی همچنین استاد آقا محمد بیدآبادی در علوم نقلی بوده و در زهد و اعراض از دنیا ممتاز بوده است. با این حال شاهدی بر توجه وی به آثار صدرا در آثارش دیده نمی­‌شود. 🔹 از ملا اسماعيل خواجویی نیز آثار بسیاری در دست است. وی مدرس نام­‌آور شفای ابن­ سینا نیز بوده، ولی توجهی به آثار ملاصدرا نداشته است و همچنین در آثار خود نیز هیچ­گاه از او یاد نکرده و بلکه در موارد مختلف نظراتی بر­خلاف دیدگاه ملاصدرا ارائه می­‌کند. 🔹 با این حال تردیدی نیست که همان­طور که مرحوم همایی نیز گفته­‌اند، آقا محمد بیدآبادی به آثار ملاصدرا توجه خاصی نشان داد و بر اسفار حواشی نوشت و نظر شاگردان خود را به آثار ملاصدرا جلب نمود و در نهایت بزرگ­ترین وارث بیدآبادی در حکمت، یعنی ملاعلی نوری با بیش از نیم قرن تدریس رسما افکار ملاصدرا را در حوزه اصفهان ترویج داد. ادامه دارد ... 🌐 https://www.asbaat.ir/?p=3974 🆔 @asbaat_ir

🚩 نگاهی گذرا به #حوزه_علمیه_اصفهان/ بخش 15 💠 جریان‌ها و ویژگی‌های #مکتب_عرفانی_اصفهان/ قسمت 4 🔰 حکیمان اصفهانی سرآمد عرفان عملی 🔹 به جز عرفای نجف دسته‌ای دیگر نیز به خصوص در اصفهان طریقه خود را به آقامحمد #بیدآبادی می‌­رسانند. این دسته دوم در بحث کنونی ما مهمترند؛ چراکه مرکز آن در اصفهان بوده و نسل به نسل در اصفهان ادامه داشته است. 🔹 اینها که عمدتا از حکیمان اصفهان هستند، در عرفان عملی نیز سرآمد بوده­‌اند. گفته شده که آقا #محمدرضاقمشه‌ای (۱۳۰۶) شاگرد آقا سیدرضی لاریجانی (۱۲۷۰) معتقد به سلوک به طریقه آقامحمد بیدآبادی بوده است. 🔹 #جهانگیرخان_قشقایی (۱۳۲۸) و #آخوند_کاشی (۱۳۳۳) و سپس آقا #رحیم_ارباب و حکیم خراسانی (۱۳۵۵) و شیخ محمود مفید (۱۳۸۲)، از نوادگان آقا محمد بیدآبادی و … همگی از بزرگان عرفان و سیر و سلوک بوده‌اند. 🔹 شیوه عرفانی و سیر و سلوک این افراد در اصفهان از طریق آقا محمدرضا قمشه‌ای به آقا سیدرضی‌الدین لاریجانی و از ایشان به میرزا عبدالجواد شیرازی و از میرزا عبدالجواد به آقامحمد بیدآبادی می­‌رسد. 🔹 فرد مهم دیگری که در اصفهان در زمره همین عارفان شیعی محسوب می‌شود و شاگردان بسیاری در اصفهان داشته است، حاج محمدجواد سرجویی بید‌آبادی (۱۳۴۴) است. 🔹 وی از جمله ادامه دهندگان راه آقا محمد بیدآبادی است. از شاگردان او می‌توان به میرزا ابوالهدی کلباسی، حاج شیخ حسنعلی #نخودکی اصفهانی، حاج ملا حسینعلی صدیقین و حاج ملا محمد هرتمنی، سیدزین العابدین طباطبایی ابرقویی، سید ابوالقاسم دهکردی، آخوند گزی، حاج محمد طبیب­‌زاده، شیخ مرتضی مظاهری، سید علی‌اکبر هاشمی، سید محمد صادق کتابی و حاج شیخ مهدی نجفی مسجدشاهی اشاره کرد. ادامه دارد ... 🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4736 🆔 @asbaat_ir

🚩 نگاهی گذرا به #حوزه_علمیه_اصفهان/ بخش 17 💠 جریان‌ها و ویژگی‌های #مکتب_عرفانی_اصفهان/ قسمت 6 3️⃣ عرفان زاهدانه (فقیهان زاهد) 🔺 فقیهان زاهد در اصفهان 🔹 فقیهان زاهد در اصفهان نیز از جایگاه مهمی برخوردار بودند و از جمله آنان می­‌توان به حاجی #کرباسی، سیدمحمدباقر #شفتی، صاحب حاشیه، شیخ محمدعلی هزارجریبی، ملاحسین‌علی تویسرکانی، میرسیدحسن مدرس، شیخ محمدحسین نجفی، صاحب روضات، میرزا ابوالمعالی کلباسی، سیدمحمد باقر #درچه_ای، شیخ محمدتقی نجفی معروف به آقانجفی و سید زین‌­العابدین طباطبایی ابرقویی اشاره کرد. 🔹 همه این افراد صاحب کشف و کرامات بوده و برخی از آنها نزد عارفان بزرگی شاگردی کرده و دستور مراقبه گرفته بودند؛ برای مثال حاجی کرباسی که احیاگر حوزه اصفهان در قرن سیزدهم هجری به شمار می­‌رود و از مخالفان #صوفیه بوده است، خود دست‌پرورده آقامحمد #بیدآبادی است و برنامه سلوکی و اذکار و اورادی از عارف بیدآبادی گرفته و چنان که مشهور است صاحب کرامات بسیاری بوده است؛ از جمله این موارد نماز استسقای حاجی است که هنوز در بین مردم اصفهان نقل می‌شود. 🔹 سیدحجت الاسلام نیز از «بکائین» زمان و صاحب مکاشفات و کرامات بوده و با برخی از اهل دل ارتباط داشته است. میرسیدحسن مدرس نیز مدت‌ها در نجف اشرف به ریاضت و مراقبه نفس مشغول بود و خود مورد توجه خواص از اهل دل و باطن بوده است. 🔹 شیخ محمدتقی نجفی ایوان کیفی صاحب حاشیه که از بزرگان فقها و اصولیان قرن سیزدهم است، نیز پنهانی با برخی از اهل دل مانند درویش کافی نجف‌آبادی ارتباط داشته است. 🔹 نواده او معروف به آقانجفی هم با آنکه در عرصه­‌های سیاسی فعالیت بسیاری داشت، مدتی را در نجف نزد سید‌علی آقا #شوشتری دستور ذکر و مراقبه دریافت کرد. 🔹 به گفته خود آقانجفی پس از مدتی که بدون استاد مشغول رياضت‌های معنوی بوده، هاتفی در خواب او را به محضر آقا سیدعلی شوشتری راهنمایی می‌کند. 🔹 گفته شده که به آقا سیدعلی شوشتری نیز برای دستگیری از وی از عالم غیب اشاره­‌ای شده بود. ختم‌های بسیاری را آقانجفی از آقا سیدعلی شوشتری در کتاب مفتاح السعادة نقل کرده است که نشان دهنده استفاده معنوی آقانجفی از این استاد عرفان شیعه است. ادامه دارد ... 🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4984 🆔 http://eitaa.com/joinchat/1866006547C4bbc9c7892