📄 تقریر #استاد_متقیان_تبریزی از آنچه در
عصرانه نود و پنجم بیان شد...
ـ__________________________
#بخش_دوم
ادامه فرستاده قبلی 👆👆👆
بیان دوم: أما المتعلق فلیس مفروض الوجود و راجعاً إلی الشرط فلیس معنی اکرامه انه إذا وجد الإکرام فقد وجب (بحوث،ج۲ص۱۲۲) و أما بلحاظ المتعلق فالقاعدة تقتضی العکس لأن المتعلق لم یفرض وجوده مفروغاً عنه کی یتعدد الحکم فی مرحلة التطبیق (ج۳ص۴۳۰)
در خصوص همین بیان نیز این نقد مطرح میشود: آیا شهید صدر (رضوان الله علیه) در بیان خود، استدلالی اقامه کرده است که تنها راه تعدد حکم در مرحله تطبیق آن است که امکان افتراض وجود و ارجاع به قضیه شرطیه فراهم باشد؟ به عبارت دیگر، اگر برای متعلق امکان افتراض وجود فراهم نبود - که درست هم است- آیا همه ابواب تعمیم و شمول منسد میشود؟ مثلاً امکان ندارد که مولی طبیعة «اکرام» را ساری در افراد و مصادیق آن لحاظ نماید - که همین سبب میشود اتیان اکرام به هرکدام از مصادیق اکرام، صدق امتثال کند- و او با این لحاظ از مکلف اتیان اکرام به همه افراد آن را بخواهد؟ آیا امکان ندارد که مولی از عبد بخواهد با هر عالمی که مواجه شد، همه افراد اکرام را اتیان نماید؟ اگر امکان ندارد، چه دلیلی در بیان شهید صدر برای این مطلب اقامه شده است؟ برای اینکه اثبات شود، منع ذاتی یا منع وقوعی در ناحیه متعلق وجود دارد و امکان لحاظ تعدد در آن فراهم نیست، چه دلیل اقامه شده است؟ هیچ.
از این رو گفته میشود که استدلال ایشان ناتمام است و برای اینکه اثبات شود که اطلاق در ناحیه متعلق نتیجه اش بدلیت است، باید برای عدم امکان لحاظ تعدد طبیعة اقامه دلیل نماید که چنین نشده است.
3⃣نکته سوم:
شهید صدر (رضوان الله علیه) با محمول نیز همین گونه برخورد نموده است و در مثال «العالم نافع» چنین میگوید: لیس معنی (العالم نافع) انه اذا وجد نفع للعالم فالعالم نافع. او همان بیان پیشین را در قضیه خبریه و در ناحیه محمول تطبیق میدهد که در نتیجه دو نقد پیشین تکرار میشود.
علاوه بر این، برخی با ادعای وجود «شاهدوجدانی» اطلاق در ناحیه محمول را بدلی دانسته اند. به این بیان که در مثل (زید عالم) وجدان قبول نمیکند که زید عالم به همه علوم باشد.
در نقد این ادعا نیز گفته میشود:
اولاً: یک مثال و یک شاهد وجدانی، برای اثبات قاعده اولیه و کبرای کلی در ناحیه محمول کافی نیست.
ثانیاً: برای تأسیس کبرای کلی، همه شواهد وجدانی هم مورد مطالعه و بررسی قرار بگیرند هم کافی نیست، مگر اینکه به یک تحلیل و «دلیل وجدانی» منتهی گردد. فلذا، مدعی باید یا از طریق تحلیل در ذات و لوازم ذات یا استقراء تام به دلیل وجدانی برسد تا بتواند قاعده اولیه را بنا نماید و این مقدار از مثالهایی مانند (زیدٌ عالمٌ) کفایت نمیکند.
ثالثاً: مدعی باید در دلیل وجدانی بتواند دریافت حضوری و وجدانی خود را نماینده «وجدان نوعی» قرار داده و تحلیلی ارائه کند که بشود آن را مستند قاعده اولیه در ناحیه محمول قرار داد.
در حالیکه، کلام شهیدصدر (رضوان الله علیه) از این بیان خالی است. فلذا گفته میشود که نظریه ایشان در باب اطلاق محمولی پذیرفته نمی افتد.
✍️ کانال استاد محمد متقیان تبریزی (الفقه و الاصول)
ـ__________________________
#اصول_فقه #جلسه_نود_و_پنجم
🆔 عصرانه علمی 👇👇
https://eitaa.com/asranehelmi
🔹 سلسله نشستهای نقد آثار علمی هستههای حل مسئله
🔷 #نشست_ششم:
«عناصر کلیدی طرحواره فقه برای حضور اجتماعی زنان»
🔶 ارائه دهندگان:
▫️حجت الاسلام و المسلمین تاکی
▫️حجت الاسلام و المسلمین رحیمی
🔹استاد داور:
▪️ حجتالاسلام والمسلمین غفاری
🔶 اساتید ناقد:
▫️ حجت الاسلام و المسلمین قنبریان
▫️حجت الاسلام و المسلمین عندلیبی
♦️طرح بحث مقاله، به صورت چاپ شده
در جلسه، خدمت رفقا ارائه می شود.
📆 دوشنبه ۱۰ آذر ماه، ساعت ۱۳
🏢 قم، میدان معلم، حوزه علمیه امام کاظم علیه السلام، ساختمان امام جواد علیه السلام، طبقه سوم، سالن سلمان فارسی
📍 موقعیت جلسه در نشان
حضور فضلای مدارس دیگر موجب افتخار ما می باشد
بنیاد شیخ انصاری | طرح شهید صدر ره
ـ__________________
#جلسه_مشترک #نقد_آثار_علمی #نشست_ششم
🆔 عصرانه علمی
https://eitaa.com/asranehelmi
پخش زنده
فعلا قابلیت پخش زنده در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔹 سلسله نشستهای نقد آثار علمی هستههای حل مسئله
🔷 #نشست_ششم:
«عناصر کلیدی طرحواره فقه برای حضور اجتماعی زنان»
🔶 ارائه دهندگان:
▫️حجت الاسلام و المسلمین تاکی
▫️حجت الاسلام و المسلمین رحیمی
🔹استاد داور:
▪️ حجتالاسلام والمسلمین غفاری
🔶 اساتید ناقد:
▫️ حجت الاسلام و المسلمین قنبریان
▫️حجت الاسلام و المسلمین عندلیبی
بنیاد شیخ انصاری | طرح شهید صدر ره
ـ__________________
#جلسه_مشترک #نقد_آثار_علمی #نشست_ششم
🆔 عصرانه علمی
https://eitaa.com/asranehelmi
🔹 نود و هفتمین جلسه #عصرانه_علمی
🔷با موضوع
◽️ ملاک تفاوت قضیه حقیقیه و خارجیه
و ثمرات آن در فقه
🔹با حضور:
▫️ آیت الله نجفی بستان
🗓 دوشنبه ۱7 آذر ۱۴۰۴
⏰ ساعت ۱۳:۰۰
🏢 قم، میدان معلم، حوزه علمیه امام کاظم علیه السلام، ساختمان امام جواد علیه السلام، طبقه سوم، سالن سلمان فارسی
📍 موقعیت جلسه در نشان
📌 پخش زنده از کانال ایتا عصرانه علمی
♦️ حضور فضلای مدارس دیگر موجب افتخار ما می باشد
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🖊 #تولیدات_نشست
📄 مطالب پیش نیاز نشست
📷 گزارش تصویری
📋 خلاصه نشست
🎙 گزارش صوتی
📝 تقریر نشست
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#اصول_فقه #جلسه_نود_و_هفتم
🆔 عصرانه علمی 👇👇
https://eitaa.com/asranehelmi
🔸 موضوع #جلسه_نود_و_هفتم عصرانه علمی
ناظر به بیانات آیت الله جوادی املی در اجلاسیه اساتید حوزه است که فرمودند:
آن مدتی که ما در شورای قضایی بودیم، تدوین لایحه های قضایی به عهده ی ما بود، این لایحه ها را می نوشتیم می دادیم بزرگان هم بررسی می کردند تصویب که می کردند، می دادیم مجلس، کمسیون تحقیق بررسی می کردند و بعد در صحن مجلس می آمد، تصویب می شد وبه جامعه ارائه می شد.
یکی از همین فضلا و روحانیونی که دستگاه قضا کار می کرد می گفت شما این جریان عاقله را نوشته اید، اما ما همچنان این را نسیاً منسیاً می دانیم.
الان یک کسی همین هایی که در رساله هاشون این مسأله عاقله هست و همه این صاحب رساله ها بگویید «پسر عموی شما در این جاده تصادف کرده، شما بیاید دیه اش را بدهید» این آسمان و زمین را نگاه می کند! پسر عموی من در جاده با موتور تصادف کرده به من چه!
میگه آقا مگر شما در رساله تان ننوشته اید که اگر تصادف خطأیی باشد، باید عاقله بدهد، عاقله وابستگان پدری آدم اند، دیگه شما پدر او! عموی او! پسر عموی او هستید، چرا آسمان و زمین را نگاه می کنید؟!
در رساله های همه ی ما هم هست.
همه ما هم این درس را گفتیم و نوشتیم هیچ فکر کردید این عاقله در نظام امام امت چه سهمی دارد؟
چه کار باید کرد؟
این بنده خدا روحانی بزرگوار گفت ما مجبوریم به هر وسیله ای که هست این جنایتی که خطای محض است به صورت شبه عمد در بیاوریم که بگوییم خودش ضامن است!
در نظام امامت امت باید این مسأله عاقله حل بشود یک، که الان بخشی از طرح هاست که چرا این عاقله جوابگویی را ندارد!
👈 از مشابه این مسأله معلوم می شود که بر همه ی ما دو چیز واجب است :
۱. منطق قوی
۲. آوردن این منطق قوی به علم اصول
اصول ما یک کمبود های جدی دارد؛
مسأله عام و خاصش خوب است،
مسأله محکم و متشابهش خوب است،
مسائل تقیه اش خوب است،
مسائل عقلی اش خیلی خوب است،
خدا رحمت کنه مرحوم نائینی را و همه بزرگان را! حشر همه اینها با اولیای الهی باشد! مسائل غنی را در علم اصول کار کردند ....
اما جای قضایا خالی است.، یک بحثی که در منطق ثابت شده ولی جایش در علم اصول خالیست.
❗️ در این پرانتز مشخص می شود، حکم اسلام من البدو الی الختم، نسخ پذیر نیست، این حکمِ ابدی و ازلیِ ذات اقدس اله است «لا یأتیه الباطل من بین یدیه و لا من خلفه» هیچ حکمی تغییر پذیر نیست؛ اگر یک وقتی حکمی عوض شد، چون موضوع عوض شده و إلا حکم، عوض شدنی نیست .
🔹 حالا ببینیم عاقله عوض شدنی هست در اثر تغییر موضوع یا نه ؟
در این کتاب شریف اصول که جای منطق خالی است، باب قضایا باید بیاید که آیا این قضیه، #قضیه_خارجیه است تا مخصوص یک گروه خاص باشد، اون نسل که گذشت و اون عصر که گذشت، دیگر ما تکلیفی نداریم؟
یا قضیه، #قضیه_حقیقیه است؟
اولاً تشخیص #قضیه_حقیقیه و #قضیه_خارجیه کار آسانی نیست،
ثانیاً تطبیق این بر روایت، کار آسانی نیست، هر دو کار عمیق علمی می خواهند.
خدا قرین رحمت کند مرحوم آقای نائینی و امثال نائینی را، ایشان #قضیه_خارجیه را به قتل من فی العسکر مثال می زدند.
سیدنا الاستاد امام رضوان الله علیه مکرّر و مکرّر ایراد می گرفتند که ما یک #قضیه_شخصیه داریم که صدتاش را جمع کنیم، میشود صد تا #قضیه_شخصیه؛ یک #قضیه_خارجیه داریم که استدلال پذیره حدّ وسط دارد، (حد وسط آن) کلی است؛ #قضیه_خارجیه چیز دیگر است، #قضیه_شخصیه چیز دیگر است؛
مرحوم نائینی می فرمود شخصیه مثل «قتل من فی العسکر»؛
بارها مرحوم سیدنا الاستاد می فرمود: آقاجان این قضیه «قتل من فی العسکر» (یک قضیه نیست) این صدتا قضیه است، شما (آنها را در یک قضیه) جمع کردید؛
یک وقتی میگوئید آنجا زلزله افتاد و مردم فلان شهر مردند، این #قضیه_خارجیه است، چون یک علت دارد و یک معلول، برهان پذیره اما صدتا #قضیه_شخصیه که #قضیه_خارجیه نمی شود این صد نفری که در میدان مرده یکی با نیزه مرده یکی با شمشیر مرده این صد تا قضیه است اگر حد وسط مشترک نداشته باشید که علم نیست!
حد وسط کلی باید تحویل بدهید تا علم شود، قیاس شود.
#قضیه_خارجیه چیز دیگری است مجموع صد تا قضیه شخصیه یک چیز دیگر.
بارها سیدنا الاستاد این اشکال را بر ایشان وارد کرد.
قضیه ذهنی یک چیز دیگر است،
قضیه طبیعیه یک چیز دیگر،
#قضیه_شخصیه یک چیز دیگر؛
آنچه محل ابتلاست #قضیه_خارجیه و #قضیه_حقیقیه است؛ این ها الّا و لابدّ باید در علم منطق فهمیده شود اولاً و در علم اصول بیاید ثانیاً تا ما بفهمیم این قضیه عاقله شخصیه است یا خارجیه؟
در نظام قبیلگی آن روز بله، اما اگر نظام قبیلگی نباشه، حکم کلی است قضیه اش محفوظ است. (حکم به کلی قضیه اش فرق می کند.)
#اصول_فقه #جلسه_نود_و_هفتم
🆔 عصرانه علمی 👇👇
https://eitaa.com/asranehelmi
هدایت شده از عصرانه علمی
#لینک_های_جلسه
👈 برای پرسش سوال های خود در جلسه از لینک زیر اقدام بفرمایید
https://daigo.ir/secret/11746522745
👈 انتقادات و پیشنهادات خود به عصرانه علمی را به لینک زیر ارسال نمایید
https://daigo.ir/secret/91900769413
🆔 عصرانه علمی | @asranehelmi
📷 #گزارش_تصویری (۱)
🔷 ملاک تفاوت قضیه حقیقیه و خارجیه
و ثمرات آن در فقه
▫️ آیت الله نجفی بستان
🗓 دوشنبه ۱۷ آذر ۱۴۰۴
⏰ ساعت ۱۳:۰۰
🏢 حوزه علمیه امام کاظم علیه السلام، سالن سلمان فارسی
#اصول_فقه #جلسه_نود_و_هفتم
🆔 عصرانه علمی 👇👇
https://eitaa.com/asranehelmi