astanevesalmagtal15.mp3
23.01M
#مقتل_صوتی_سیدالشهدا_علیهالسلام (15)
با توجه به درخواست اعضا مبنی بر بارگذاری مقتل صوتی سیدالشهدا علیه السلام و با توجه به مدت دوماه باقی مانده تا آغاز ماه محرم از امروز ( به غیر شب و روز اعیاد و ولادت ها) هر روز یک فایل از مقتل سیدالشهدا بارگذاری میگردد.
این مقتل در 16 جلسه 90 دقیقه ای تنظیم و تدوین شده است که ما برای سهولت دانلود شما هر جلسه آن را به سه قسمت تقسیم کرده ایم؛ و انشالله تا قبل از آغاز محرم تمام قسمت ها تقدیم شما خواهد شد.
جلسه پنجم؛ قسمت سوم
⬅️ این فایل شامل: سخنان امام با حضرت زینب و حضرت عباس در عصر تاسوعا، سخنان امام با اصحاب در شب عاشورا؛ سخنان قاسم بن الحسن با عمو در شب عاشورا؛ ( وقایع عصر تاسوعا و شب عاشورا )
❇️ دوستانی که میخواهند زودتر به تمامی این فایل دسترسی یابند به سایت اصلی آستان وصال (قسمت گالری؛ زیرگروه بخش صوت؛ زیر گروه مقتل صوتی) مراجعه نمایند؛ تمام ۴۸ قسمت مقتل صوتی در سایت موجود است
✅ لطفا شما هم مُبلّغ و منتشر کننده این کانال خوب و پر محتوا بوده و در ثواب آن سهیم شوید
👇👇👇👇👇👇👇👇
لینک کانال در ایتا
https://eitaa.com/astanevesal
لینک کانال در روبیکا
https://rubika.ir/astanevesal
آدرس اینترنتی سایت آستان وصال ( جامع ترین سایت علوم مداحی کشور )
https://www.astanevesal.ir/
🌹🌹یا ربَّ الحُسَین بِحَقِّ الحُسَین اِشفِ صَدرِ الحُسَین بِظُهورِ الحُجَّة🌹🌹
#آموزش_شعرو_صنایع_شعری
رهبر معظم انقلاب در نیمۀ رمضان سال ۱۳۹۵ در دیدار با جمعی از شاعران برجستۀ کشور ویژگی های لازم برای هر شعر ؛ و انتظارات خود از شاعران را اینطور بیان فرمودند:
1️⃣ شعر باید دارای مفاهیم امام شناسی باشد نه اینکه فقط برای گریاندن باشد: خب، بعضی از شعرای ما انصافاً خوب شعر میگویند؛ شعرهای مضموندار خوب راجع به ائمّه (علیهمالسّلام) -چه مراثیشان، چه مدایحشان، چه مناقبشان- و خیلی حرفهای خوبی در شعرهایشان هست لکن بعضی هم نه. کاری کنیم که شعرهای آئینی یک مجموعهای از معارف ائمّه باشد؛ یعنی وقتیکه این شعر را شمادادید به مدّاح و فرض کنید این را در جلسه خواند، این بهقدر چند منبر خوب -که همینجور هم هست- اثر بگذارد. یعنی اگر واقعاً مضامین خوب باشد. اگر شعر خوبی باشد، چون از شیوهی هنری استفاده میشود بهقدر چند منبر خوب اثر میگذارد؛ اگر نه، شعرش همین حرف های متعارف و معمولی و مثلاً همین چیزهایی که ارزش بیان آنچنانی ندارد جز برای گریه گرفتن -که خب گریه گرفتن هم البتّه یک امتیازی است- لکن [هدف] فقط این نیست. ما نگاه کنیم به شعرهایی که امثال کُمِیت و دِعبل و مانند اینها دربارهی ائمّه (علیهمالسّلام) گفتند، ببینیم آنها چهجوری میگفتند، چه میگفتند، چه مضامینی را در آن قصاید بلند میگنجاندند؛ اگر انسان بخواهد شعر خوب بگوید باید اینجور شعری را بگوید. اگر اینها در اختیار مجموعهی ادارهکنندگان این جلسات باشد، البتّه خیلی باارزش است.
۲ـ شعر باید به مسائل روز کشور هم بپردازد: شاعر، سرمایهی کشور است؛ خب، این سرمایه باید در بزنگاهها مورد استفادهی کشور قرار بگیرد؛
#آموزش_شعرو_صنایع_شعری
2️⃣ شعر باید به مسائل روز کشور هم بپردازد: شاعر، سرمایهی کشور است؛ خب، این سرمایه باید در بزنگاهها مورد استفادهی کشور قرار بگیرد؛ این یک استنتاج خیلی روشن و طبیعی است دیگر: آنجایی که کشور -چه در زمینهی مسائل فرهنگیاش، چه در زمینهی مسائل سیاسیاش، چه در زمینهی مسائل اجتماعیاش، چه در زمینهی ارتباطات مردمی و پیوندهای اجتماعیاش، چه در زمینهی مواجههی دشمنان خارجیاش- احتیاج به یک کمکی دارد، خب این ذخیره مثل همان ذخیرهی صندوق توسعهی ملّی که ما اینجا ذخیره میکنیم از پول نفت برای اینکه یک جایی، یک وقتی به درد کشور بخورد و در آنجا استفاده بشود [باید به درد بخورد]. بنابراین اگر چنانچه ما شعری داشته باشیم که نسبت به مسائل جاری کشور هیچ موضعی نداشته باشد، این شعر به کار نیاز کشور نمیآید؛ باید موضع داشته باشد. البتّه شماها میدانید من بارها در همین جلسه گفتهام که من طرفدار این نیستم که حتماً همهی شعری که شماها میگویید شعر موضعدار یا سیاسی یا متعهّد یا آنچنانی باشد؛ نه، گفتن شعر غزلی و شعر عشقی هیچ اشکالی ندارد، بالاخره اینها جزو طبیعتهای شاعر است و شعر میگوید، مانعی هم ندارد امّا حتّی در همان هم -یعنی در همان شعر غزلی و عشقی هم- بایستی جانمایههای هدایت باشد، نه جانمایههای فساد و انحراف؛ این البتّه به جای خود محفوظ، [امّا] غرضم این است که توقّع این نیست که حالا شما شعر که میگویید، همهی یک غزل از اوّل تا آخر ناظر به مسائل سیاسی باشد؛ نه، ممکن است شما سه بیت، چهار بیت از یک غزل را در مفاهیم عاطفی و عشقی و این چیزها مصرف کنید، ناگهان دو بیت مثل یک نِشتری وسطش بیاورید؛ که این کاری بوده که شعرای خوب ما همواره کردهاند؛ یک غزل گفتهاند، منتها در این غزل ناگهان میبینید که دو بیت اشاره به یک مسئلهی حسّاس دارد، آن مسئله را زنده میکند، مطرح میکند. بالاخره شعر شاعر بایستی زنده باشد.
3️⃣ ـ لزوم توجه ویژه به شعر نوحه و سرود: یک مسئله، مسئلهی شعرهایی است که در بین مردم کاربرد زیادی دارد؛ از جمله نوحه و شعرهای مرثیه؛ نوحه خیلی اثر دارد، خیلی میتواند تأثیر بگذارد؛ فرض بفرمایید در کشور حالا ایّام عاشورا یا بعض ایّام عزاداری دیگر، شما ببینید میلیونها افراد و امروز غالباً جوان، میایستند به یک گویندهای که دارد نوحه میخواند گوش میکنند و آن شعر و آن آهنگ در آنها حالت هیجان به وجود میآورد؛ سینه میزنند، گریه میکنند، اعتقاداتشان، احساساتشان، عواطفشان نسبت به مفاهیم دینی بیشتر میشود، این خیلی فرصت مهمّی است؛ ما از این فرصت باید استفاده کنیم.
4️⃣ ـ لزوم ترجمه اشعار سروده شده به زبان های دیگر: من اعتقادم این است که در زمینهی شعر کارهای نکرده زیاد است؛ همچنانکه گفتیم. یکیاش مسئلهی ترجمه است؛ این کار، کار لازم است. شعر فارسی در زمینههای مختلف [ترجمه شود]. حالا مثلاً شعر فلسطین، شعر دفاع مقدّس، شعر زنان، شعر مربوط به مسائل منطقه؛ شعر یمن، اینها تدوین بشود، ترجمه بشود، ترجمه به عربی، ترجمه به اردو و انگلیسی و ترجمه به بعضی از زبانهای دیگر، ترجمههای خوب، و منتشر بشود، منعکس بشود و [به خارج از کشور] برود.
5️⃣ـ ارتقاء بخشیدن به اشعار و سروده ها: من بارها این را تکرار کردم، باز هم تکرار میکنم: من خواهش میکنم از ورزدادن شعر خود و تعالی بخشیدنِ به شعری که بعداً خواهید گفت دست برندارید. یعنی شعر شما امروز شعر خوبی است، ما هم میپسندیم وقتی میگویید، هم لذّت میبریم، هم بهبه میگوییم، امّا این معنایش این نیست که این در قلّه قرار دارد. نه، خب شعر خوبی است، [امّا] ما میخواهیم شعر شما در قلّه قرار بگیرد؛ ما دنبال این هستیم. یکی از بهاصطلاح ابزارهایش الفاظ است؛ لفظ های زیبا، لفظ های فاخر، لفظ های جاافتاده. گاهی انسان میبیند شعرها شعرهای خوبی است، [ولی] در آنها الفاظ نپختهای یا نابجا بهکاررفتهای وجود دارد؛ اینها خوب نیست.
6️⃣ ـ ترجمه دعاها به شعر: چون خود این دعاها علاوه بر مضامین عالیای که دارد، الفاظ عالی هم دارد. این دعاهایی که وجود دارد، [مثل] همین دعای عرفه، دعای ابوحمزه، مناجات شعبانیّه، دعاهای صحیفهی سجّادیّه، مشحون از مفاهیم عالی و معارف عالی اسلامی است، آن هم انصافاً با بهترین الفاظ و با زیباترین الفاظ؛ اینها را خوب است که منعکس بکنید.
#آموزش_شعرو_صنایع_شعری
همچنین معظم له در دیدار مداحان سراسر کشور با ایشان در ساروز ولادت حضرت زهرا سلام الله علیها در سال ۱۴۰۱ فرمودند: شعر باید هم ظاهر فنی و خوبی داشته باشد هم مضمون و محتوای خوبی و این دو باید با هم باشد؛ چون شعر خوب یک مسئله است، محتوای خوب یک مسئلۀ دیگر است. ممکن است یک شعری خیلی خوب باشد، امّا محتوای آنچنان برجستهای نداشته باشد یا محتوای درستی نداشته باشد؛ یعنی در محتوا اشکال باشد. ما در شعرهای بسیار خوبمان از اینجور شعرها داریم که شعر خوب است، امّا محتوا بیاشکال نیست؛ من یک شعری را از صائب یادداشت کرده بودم که بخوانم؛ میگوید:
نسازد لنترانی چون کلیم از طور مأیوسم نمکپروردۀ عشقم زبانِ ناز میدانم
وقتی که به حضرت موسیٰ فرمودند «لَن تَرانی»، «۱» خب دیگر رها کرد؛ این ( صائب ) میگوید من مأیوس نمیشوم. قشنگ بود، ولی غلط بود؛ یعنی خدای متعال، ذات اقدس الهی (جلّ جلاله)، ناز کرده گفته «لَن تَرانی»! نه، «لَن تَرانی»، «لَن تَرانی» است دیگر؛ در کلام خدا مبالغه وجود ندارد. خب شعر به این قشنگی است، امّا مضمون، مضمون نادرست. پس ما اینجا دو چیز داریم: یک شعر خوب، یک مضمون خوب و محتوای خوب که همۀ اینها را شما باید در نظر بگیرید.
خب این شد یک هنر مرکّب؛ کار شما یک هنر مرکّب است، هنر هم که زیبایی است. این را ما از متون دینیمان داریم؛ متون دینی ما یعنی قرآن، نهجالبلاغه، صحیفۀ سجّادیّه و بسیاری از دعاها. دربارۀ قرآن فرمود «ظاهِرُهُ اَنیق»؛ «اَنیق» به معنای زیبا نیست، به معنای زیبای شگفتآور است. ظاهِرُهُ اَنیق؛ قرآن اینجوری است، از لحاظ زیبایی و هنر نظیر ندارد. تقریباً بهترین اشعار عرب، شیرینترین، زیباترین و فصیحترین شعر عرب مال دورهی جاهلی و مخضرمین «۲» است؛ اینها در زمان نزول قرآن بودند، زنده بودند، [امّا] هیچ کدام نتوانستند یک ذرّه ایراد بگیرند یا بگویند ما هم میتوانیم مثل این را بگوییم. قرآن چند بار گفته «فَأتوا بِسورَةٍ مِن مِثلِه»؛ «۳» یک آیهاش را هم نتوانستند بیاورند. نهجالبلاغه در نهایتِ فخامت و استحکام و زیبایی است؛ صحیفۀ سجّادیّه همینطور؛ دعای ابوحمزهی ثمالی، دعای روز عرفهی امام حسین و دعاهای گوناگون، در نهایتِ زیبایی است؛ این هنر شما دنبالۀ آن هنر است. جامع بودن این هنر به این است که همۀ بخشهایش زیبا باشد؛ فقط زیبایی ظاهری کافی نیست، محتوا هم بایستی زیبا باشد، همچنان که فرمود «ظاهِرُهُ اَنیقٌ وَ باطِنُهُ عَمیق»؛«۴» باطن قرآن عمیق و پُر از محتوا است. حالا ما از خودمان، از شماها، توقّع نداریم که یک چنین جرئتی به خودمان بدهیم، مثلاً فرض کنید بگوییم ما هم میتوانیم؛ نه، این شیوۀ کار است؛ یعنی ظاهر، زیبا و باطن، پُرمحتوا و محکم
پس بنابراین، محتوا باید خوب باشد، کالبد شعر هم باید خوب باشد. قوارهی شعر، کالبد شعر، ظاهر شعر باید خوب باشد؛ این، سطح فکر مخاطب را بالا میبرد. اگر بهترین مضامین را شما در یک شعرِ سست بریزید و ارائه کنید، تأثیرش خیلی کاهش پیدا میکند. ذهن مخاطب را عادت بدهید به اینکه با ادبیّات فاخر اُنس پیدا کند؛ این به رشد فکری جامعه کمک میکند. من چند سال قبل از این، در همین جلسه اشاره کردم به بعضی از غزلهای صائب که غزل های عشقی نیست، غزلهای حکمتی است، پُر از حکمت است، شعر هم در نهایت استحکام و زیبایی است؛ [خوب است] اینها را آدم پیدا کند بخواند. الحمدلله حالا بعضی از شعرا شعرهای خیلی خوبی میگویند در این زمینه..
۱ ـ سورۀ اعراف، بخشی از آیهی ۱۴۳؛ «... هرگز مرا نخواهى دید. ...»
۲ ـ کسانی که اسلام و جاهلیّت را درک کرده بودند امّا با پیامبر ملاقات نکردند.
۳ ـ از جمله سورۀ بقره، بخشی از آیهی ۲۳؛ «... پس سورهاى مانند آن بیاورید. ...»
۴ ـ نهجالبلاغه، خطبۀ ۱۸
👇👇👇👇👇👇👇👇👇
لینک کانال در ایتا
https://eitaa.com/astanevesal
آدرس اینترنتی سایت آستان وصال ( جامع ترین سایت علوم مداحی کشور )
https://www.astanevesal.ir/
🌹🌹 یا ربَّ الحُسَین بِحَقِّ الحُسَین اِشفِ صَدرِ الحُسَین بِظُهورِ الحُجَّة 🌹🌹
آیه امروز: در محضر کلام الله مجید👆👆
✅ لطفا شما هم مُبلّغ و منتشر کننده این کانال خوب و پر محتوا بوده و در ثواب آن سهیم شوید
👇👇👇👇👇👇👇👇👇
لینک کانال در ایتا
https://eitaa.com/astanevesal
لینک کانال در روبیکا
https://rubika.ir/astanevesal
آدرس اینترنتی سایت آستان وصال ( جامع ترین سایت علوم مداحی کشور )
https://www.astanevesal.ir/
🌹🌹 یا ربَّ الحُسَین بِحَقِّ الحُسَین اِشفِ صَدرِ الحُسَین بِظُهورِ الحُجَّة 🌹🌹
حدیث امروز: در محضر اهل بیت علیهم السلام « قرآن ناطق »👆👆
✅ لطفا شما هم مُبلّغ و منتشر کننده این کانال خوب و پر محتوا بوده و در ثواب آن سهیم شوید
👇👇👇👇👇👇👇👇
لینک کانال در ایتا
https://eitaa.com/astanevesal
لینک کانال در روبیکا
https://rubika.ir/astanevesal
آدرس اینترنتی سایت آستان وصال ( جامع ترین سایت علوم مداحی کشور )
https://www.astanevesal.ir/
🌹🌹یا ربَّ الحُسَین بِحَقِّ الحُسَین اِشفِ صَدرِ الحُسَین بِظُهورِ الحُجَّة🌹🌹
#حضرت_مهدی_عجلاللهُتعالیفرجه_مناجات_ماه_محرمی
کــاش تا خیـمۀ سبــزت برسد فــریــادم
"من از آن روز که در بند تــوأم آزادم"
عاشقم دست خودم نیست بگو تا چه کنم
دل به یک یــوسف گـمـگـشتۀ زیبا دادم
باز من مــانــدم و پــروندۀ امـضـا نشده
کــاش با یک نـظـر لطف کـنـی دلـشادم
شدم آن تیر که در چله ای از وسوسه هاست
شده ام صیــد و گـنـاهـان جهـان صیادم
عـافـیـت در دل من راه بـصـیرت بسته
شد هوس جای تو موعود من و میعـادم
در دلــم ذوق گـنـاه و به لبم نام شماست
بنده ای بی صفت و هر چه که بـادا بادم
تشنۀ روی توأم رفع عطـش می خواهم
گـفـتــم از تـشـنـگـی و یاد لبــی افتــادم
بعد یک عمر حسین است فقط ذکـر لبم
"چه کنم حــرف دگــر یاد نداد استــادم"
بُــوَد آیا که دَرِ میــکــده را بـگـشـایـیــد
بر من مست که یک نــوکر هیئت زادم
نــام تو حــرز نجــات است مبــادا برود
در ســرازیــری قبــر اسم شما از یــادم
جــان ارباب بیا تــوبــۀ من را بــپــذیــر
او که شد گریه کنش نوح و مسیح و آدم
✅ لطفا شما هم مُبلّغ و منتشر کننده این کانال خوب و پر محتوا بوده و در ثواب آن سهیم شوید
👇👇👇👇👇👇👇👇
لینک کانال در ایتا
https://eitaa.com/astanevesal
لینک کانال در روبیکا
https://rubika.ir/astanevesal
آدرس اینترنتی سایت آستان وصال ( جامع ترین سایت علوم مداحی کشور )
https://www.astanevesal.ir/
🌹🌹یا ربَّ الحُسَین بِحَقِّ الحُسَین اِشفِ صَدرِ الحُسَین بِظُهورِ الحُجَّة🌹🌹
#سیدالشهدا_علیهالسلام_مصائب_قتلگاه
می آید از سمت غربت، اسبی که تنهای تنهاست
تصویر مردی که رفته ست در چشمهایش هویداست
یالش که همزاد موج ست دارد فراز و فرودی
اما فرازی که بشکوه، اما فرودی که زیباست
درعمق یادش نهفته ست خشمی که پایان ندارد
در زیر خاکستر او، گلهای آتـش شکوفاست
درجان او ریشه کرده ست عشقی که زخمی ترین ست
زخمی که ازجنس گودال، اما به ژرفای دریاست
در چشم او می سراید مردی که شعر رسایش
با آنکه کوتاه و ژرف است اما در اوج بلندا است
داغی که ازجنس لاله ست درچشم اشکش شکفته ست؟
یا سرکشی های آتش در آب و آئینه پیداست؟
هم زین او واژگون ست،هم یال اوغرق خون ست
جایی که باید بیفتد از پای زینب، همین جاست!
دارد زبان نگاهـش با خود سلام و پـیامی
گویی سلامش به زینب اما پیامش به دنیاست
از پا سوار من افـتاد تا آنکه مردی بـتازد
درصحنه هایی که امروز،درعرصه هایی که فرداست
این اسبی بی صاحب انگار درانتظارسواری ست
تا کاروان را براند در امـتدادی که پـیداسـت
✅ لطفا شما هم مُبلّغ و منتشر کننده این کانال خوب و پر محتوا بوده و در ثواب آن سهیم شوید
👇👇👇👇👇👇👇👇
لینک کانال در ایتا
https://eitaa.com/astanevesal
لینک کانال در روبیکا
https://rubika.ir/astanevesal
آدرس اینترنتی سایت آستان وصال ( جامع ترین سایت علوم مداحی کشور )
https://www.astanevesal.ir/
🌹🌹یا ربَّ الحُسَین بِحَقِّ الحُسَین اِشفِ صَدرِ الحُسَین بِظُهورِ الحُجَّة🌹🌹
astanevesalmagtal16.mp3
24.69M
#مقتل_صوتی_سیدالشهدا_علیهالسلام (16)
با توجه به درخواست اعضا مبنی بر بارگذاری مقتل صوتی سیدالشهدا علیه السلام و با توجه به مدت دوماه باقی مانده تا آغاز ماه محرم از امروز ( به غیر شب و روز اعیاد و ولادت ها) هر روز یک فایل از مقتل سیدالشهدا بارگذاری میگردد.
این مقتل در 16 جلسه 90 دقیقه ای تنظیم و تدوین شده است که ما برای سهولت دانلود شما هر جلسه آن را به سه قسمت تقسیم کرده ایم؛ و انشالله تا قبل از آغاز محرم تمام قسمت ها تقدیم شما خواهد شد.
جلسه ششم قسمت اول
⬅️ این فایل شامل: اقدامات امام علیه السلام در شب عاشورا؛ حالات امام و اصحاب امام در شب عاشورا؛ سخنان امام با حضرت زینب در شب عاشورا؛ تعداد اصحاب امام؛ نقد و بررسی روضه های غلط و تحریفی شب عاشورا
❇️ دوستانی که میخواهند زودتر به تمامی این فایل دسترسی یابند به سایت اصلی آستان وصال (قسمت گالری؛ زیرگروه بخش صوت؛ زیر گروه مقتل صوتی) مراجعه نمایند؛ تمام ۴۸ قسمت مقتل صوتی در سایت موجود است
✅ لطفا شما هم مُبلّغ و منتشر کننده این کانال خوب و پر محتوا بوده و در ثواب آن سهیم شوید
👇👇👇👇👇👇👇👇
لینک کانال در ایتا
https://eitaa.com/astanevesal
لینک کانال در روبیکا
https://rubika.ir/astanevesal
آدرس اینترنتی سایت آستان وصال ( جامع ترین سایت علوم مداحی کشور )
https://www.astanevesal.ir/
🌹🌹یا ربَّ الحُسَین بِحَقِّ الحُسَین اِشفِ صَدرِ الحُسَین بِظُهورِ الحُجَّة🌹🌹
#سیدالشهدا_علیهالسلام_شب_جمعه
شب جمعه است هوایت نکـنم میمیرم
یادی از صحن و سرایت نکنم میمیرم
ناله و شکوه حرام است بر عشاق ولی
از فـراق تو شـکـایت نـکـنـم میمـیرم
سجده بر خاک شما سیرۀ هر معصومیست
سجـده بر تـربت پـایت نـکـنم میمـیرم
دوریت درد من و نام تو درمان من است
تا خـود صبـح صـدایت نکـنم میمـیرم
به دعـا کـردن تو نـوکـر این خانه شدم
هر سحر، شکرِ دعایت نکـنم میمیرم
وضع من را به خدا روضۀ تو سامان داد
من اگـر گـریـه برایت نکنم مـیمـیـرم
جـان نـاقـابـل من کـاش فـدای تو شـود
اگر این جان به فـدایت نکنم؛ میمیرم!
شعرهایم همگی درد فراق است ببخش
صحبت از کرب و بلایت نکنم میمیرم
✅ لطفا شما هم مُبلّغ و منتشر کننده این کانال خوب و پر محتوا بوده و در ثواب آن سهیم شوید
👇👇👇👇👇👇👇👇
لینک کانال در ایتا
https://eitaa.com/astanevesal
لینک کانال در روبیکا
https://rubika.ir/astanevesal
آدرس اینترنتی سایت آستان وصال ( جامع ترین سایت علوم مداحی کشور )
https://www.astanevesal.ir/
🌹🌹یا ربَّ الحُسَین بِحَقِّ الحُسَین اِشفِ صَدرِ الحُسَین بِظُهورِ الحُجَّة🌹🌹
#آموزش_شعرو_صنایع_شعری
در بحث قبل با ردیف، جایگاه و مشخصات آن در اشعار فارسی آشنا شدیم حال در این بخش به بحث قافیه و انواع و اجزاء آن و جایگاه آن در شعر فارسی میپردازیم .
✅ تعریف قافیه: قافیه به کلمه یا کلماتی گفته می شود که قبل از ردیف آمده و حداقل در آخرین حرف اصلی کلمه با هم مشترک هستند. ( شاید بتوان گفت قافیه متشکل از حروف « صامت » و حرکاتی «مصوت ها » است که در آخرین کلمه هر بیت یا مصرع میآید )
مثال : هر کدام ازکلمات داخل پرانتز ها ( غَم، سَم، خَم ) ( خُم، دُم، سُم ) ( دَشت، هَشت، رَشت) ( کِشت، خِشت، زِشت) ( جوان ، زبان، کمان ) با یکدیگر هم قافیه هستند. به عبارتی دیگر حداقل قافیه عبارت است از یک صامت ( هر یک از حروف الفبا ) و یک مصوت ( ــَــِــُــ ا ، او ، ای ) به عنوان مثال در شش کلمه اول حرف میم صامت و حرکت فتحه ( ـَــ ) در سه کلمه اول و ضمه (ــُــ) در سه کلمه دوم مصوت ها هستند. در سه کلمه سوم و چهارم نیز حرف
(شت) صامت و حرکت فتحه ( ــَـ) در سه کلمه سوم و حرکت کسره ( ــِــ) در سه کلمه چهارم مصوت ها هستند. در سه کلمه آخر نیز نون حرف صامت و صدای کشیدۀ آ مصوت است. پس نتیجه آنکه کلمات قافیه باید حداقل در یک حرف صامت و حرکت مصوت مشترک باشند تا قافیه شوند به همین دلیل است که کلمات ( غَم، سَم، خَم با کلمات خُم، دُم، سُم ) و ( دَشت، هَشت، رَشت با کلمات کِشت، خِشت، زِشت) هم قافیه نیستند زیرا درست است که در صامت ها مشترک هستند اما در مصوت ها مشترک نیستند.
✅ تعریف حروف قافیه: گاهی کلمات قافیه بیش یک مصوت و صامت (حرکت و حرف) با هم مشترک هستند ... ادامه در زیر👇👇
#آموزش_شعرو_صنایع_شعری
✅ تعریف حروف قافیه: گاهی کلمات قافیه بیش یک مصوت و صامت (حرکت و حرف) با هم مشترک هستند که به این حروف مشترک حروف قافیه گویندمثل ( اشت ) در کلمات کاشت ، داشت یا ( ست ) در کلمات دست و مست. هرچه تعداد حروف مشترك بيشتر باشد موسيقي شعر بالاتر است .
حروف اصلی کلمات کدامند: حروف اصلی کلمه حرفی هستند که آنها را نمی توان از کلمه حذف کرد و اگر چنین کاری کنیم کلمه معنا ندارد.به عنوان مثال در کلمات ( دَست، مُشت، کاشت، قادر، یزدان، گرفتار) اگر آخرین حرف آنها را برداریم کلمات (دس، مش، کاش، قاد، یزدا، گرفتا) به دست می آید که کاملا بی معنا هستند اما در کلمات (دستم، مشت ها، کاشتی، قادرید، یزدانند، گرفتاران) اگر حروف ( م، ها، ی، ید، ند، ان ) را که جزء حروف اصلی کلمه نیستند؛ حذف کنیم کلمات ( دست، مشت، کاشت، قادر، یزدان، گرفتار) به دست می آید و هیچ گاه کلمات معنای خود را از دست نمی دهند.
✅ قافیه میانی : گاهی برای غنی تر كردن موسیقی شعر علاوه بر قافیه پایانی، قافیه ای در میان مصراع میآید كه به آن قافیه میانی گویند . مثال :
ملكا ذكر تو گویم كه تـو پـاكی و خـدایی نروم جز به همـان ره كه تـوام راه نمـایی
همه در گاه تو جویم همه از فضل تو پویم همه توحید تو گویم كه به توحید سزایی
✅ اجزاء قافیه : کلمات قافیه دارای چند بخش ۱ـ حرف روی ۲ـ حرف دخیل ۳ـ ردف ( اصلی و زائد) ۴ـ قید میباشد.
✅ تعریف حرف روی: آخرین حرف اصلی کلمه قافیه را حرف رَوَی گویند که این حرف باید در کلمات قافیه عیناً تکرار شود. برای تعيين و تشخیص حروف اصلی کلمه و حرف رَوّي بايد حروفي را كه زايد براصل كلمه است، كنار گذاشت تا حروف اصلی به دست آیند و آخرین حرف، حرف روی است . حروف زاید کلمات عبارتنداز:
1️⃣ نشانه هاي جمع ( ان، ها، ات، ون ، ين ) مثل معلمین ، کتاب ها ، جزوات ، مداحان ،
2️⃣ ضماير پيوسته یا متصل مثل: دستم ، گشتی، رفتید، مستیم، هستند، که به ترتیب حروف ( م، ی ،ید، یم، ند ) ضمایر متصل هستند و حروف اصلی کلمات دست، گشت، رفت، مست و هست میباشد.
3️⃣ نون مصدري وپسوندها. مثل : خواندن، خوردن، شکفتن، بستن
نکته مهم: هرگاه بعد از رَوّي ،حرف يا حروفي بيايند،آن حرف يا حروف نيز بايدعينا تكرارگردند.
✅ تعریف حرف دخیل : هر گاه حرف ماقبل از حرف رَوَی متحرک باشد به آن حرف دخیل گویند. حرف دخیل در قافیه لازم نیست یکی باشد بلکه میتواند حروف متفاوت باشد به شرط اینکه ساکن نباشد به عنوان مثال در کلمات ( ذاکر، ناظر، طاهر، آخر) حرف را حرف روی و حروف ( ک، ظ، هـ، خ) حرف دخیل هستند یا در کلمات ( سلامت، ملامت، اقامت، ندامت قناعت، ضیافت = حرف تا حرف روی عین ، ف ، م حرف دخیل و صدای آ مصوّت است). نکته: حرف دخیل غالباً بعد از الف میآید که این الف را الف تأسیس گویند.
✅ تعریف حرف رِِدْف: گفتیم که حرف متحرک قبل از حرف رَوَی حرف دخیل نام دارد؛ اما اگر این حرف ساکن بود دیگر دخیل نام ندارد بلکه به آن رِِدْف گویند. ردف بردو نوع است:
الف) رِِدْف اصلی که شامل صدا های بلند است ( آ، او، ای ) و حتماً باید یکسان باشد مثل: خواب، تاب، ناب، دریاب، خویش، پیش، نیش ، ریش، شین، روی ، جوی، خوی، بوی.
در کلمات بالا سه حرف ( ب، ش، ی ) حرف رَوَی و صداهای ( ا، ی ، او) حروف رِِدْف هستند.
ب) رِِدْف زاید حرفی است که بین حرف رَوَی و رِِدْف اصلی میآید و همیشه ساکن است چرا که اگر ساکن نباشد حرف دخیل است ( شناخت، انداخت، نتاخت، پرداخت= در این چهار کلمه ت حرف رَوَی، و حرف خ رِِدْف زاید و آ ردف اصلی) ( داشت، کاشت، گذاشت، افراشت = در این کلمات نیز ت حرف روی، شین رِِدْف زائد و آ ردف اصلی میباشد) ( آمیخت، ریخت، انگیخت، در این سه کلمه نیز ت حرف روی،حرف خ ردف زاید و حرف ی رِِدْف اصلی) ( افروخت، دوخت، سوخت، اندوخت= ت حرف روی، خ ردف زاید و واو رِِدْف اصلی) (افراشت، کاشت، داشت = ت حرف روی، ش ردف زائد و آ رِِدْف اصلی)( دوست،نکوست، اوست، پوست = ت حرف روی، س رِِدْف زائد و او ردف اصلی)
⬅️ نکته : رِِدْف زائد در شش حرف( خ، ر، س، ش، ف ، ن است)
✅ تعریف قید : گفتیم اگر حرف قبل از حرف روی متحرک باشد حرف دخیل است اگر صدای کشیده باشد ردف اصلی است و اگر ساکن ما بعد ردف اصلی باشد ردف زائد است اما اگر این حرف ساکن بود و بعد از صداهای بلند (رِِدْف اصلی) نیامده باشد دیگر رِِدْف زائد نیست بلکه قید است و حرف قید هم حتماً باید در قافیه عیناً تکرار شود. مثال در کلمات دست، بست، رست، مست = حرف ت حرف روی و س قید است؛ همچنین در کلمات گشت ، دَشت، رَشت = حرف ت حرف روی و حرف ش قید بوده و فتحه حروف گ، د، ر مصوت قافیه است لذا کُشت و کِشت با آنها هم قافیه نیست همچنان که کلمات دَست ، پُست با گَشت و مُشت هم قافیه نیستند.
⬅️ نکته : قافیه ای که دارای رِِدْف باشد را مردّف گویند است
#آموزش_شعرو_صنایع_شعری
اگر بخواهیم آنچه تاکنون در مورد اجزاء قافیه گفته ایم بطور خلاصه مرور کنیم شاید بتوانیم جدول زیر را ترسیم کنیم
1️⃣ حرف متحرک که به آن حرف دخیل گویند مثل : ذاکر، ناظر، طاهر، آخر، محکم، منعم، مرهم، محکم، منعم، مرهم
2️⃣ یکی از صداهای کشیده باشد که به آن ردف اصلی گویند مثل:خواب، تاب، ناب، دریاب، خویش، پیش، نیش ، ریش، شین، روی ، جوی، خوی، بوی
3️⃣ ساکن بعد از صداهای کشیده که به آن ردف زاید گویند و باید حرف عیناً تکرار شود مثل شناخت، انداخت، نتاخت، پرداخت، آمیخت، ریخت، انگیخت، افروخت، دوخت، سوخت، اندوخت
4️⃣ حرف ساکن به تنهائی که قید است و باید حرف قید عیناً تکرار شود مثل : دست، مست، بست، رخت، تخت، سخت، رشت،
گاهی ممکن است کلمه قافیه با حروف وصل همچون ( ی نسبت مثل دستی)، (ادات جمع مثل دستان) و یا ( ضمایر آورده شوند دستم) در اینگونه مواقع بعضی میگویند همچون موارد بالا حتماً باید حرف ردف زائد عیناً تکرار شود ولی بعضی معتقد بر این موضوع نیستند اما بهتر آن است که رعایت شود. در کلمات گشتم ، رشتم، خشتم حرف م حرف وصل؛حرف ت حرف روی ؛ حرف ش قید و فتحه آن مصوت است، لذا صحیح نیست حرف میم را حرف روی محسوب کرده و فتحه حرف تا را مصوت قافیه بدانیم و بگوئیم حروف قافیه « تم » است و بر این اساس کلمه مستم، گشتم ، رفتم را هم قافیه بدانیم، بلکه میم در تمامی این کلمات حرف وصل است و حرف ت حرف روی است، حروف ف، س، ش هم قید هستند و همانگونه که گذشت حرف قید در قافیه عیناً باید تکرار شود هرچند بعضی از اساتید متأخر رعایت این اصل را الزامی نمیدانند.
✅ لطفا شما هم مُبلّغ و منتشر کننده این کانال خوب و پر محتوا بوده و در ثواب آن سهیم شوید
👇👇👇👇👇👇👇👇
لینک کانال در ایتا
https://eitaa.com/astanevesal
لینک کانال در روبیکا
https://rubika.ir/astanevesal
آدرس اینترنتی سایت آستان وصال ( جامع ترین سایت علوم مداحی کشور )
https://www.astanevesal.ir/
🌹🌹 یا ربَّ الحُسَین بِحَقِّ الحُسَین اِشفِ صَدرِ الحُسَین بِظُهورِ الحُجَّة 🌹🌹